İş Güvenliği Kültürü

İŞ GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ



Dr. Salih Dursun



İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ v

TABLOLAR xi

ŞEKİLLER xii

KISALTMALAR xiii

GİRİŞ 1

BİRİNCİ BÖLÜM

GENEL KAVRAMSAL ÇERÇEVE VE KONU İLE İLGİLİ KAVRAMLAR

1. İŞ KAZALALARI 5

1.1. Tanımı 5

1.2. Önemi 5

1.3. Dünyada İş Kazalarına Genel Bir Bakış 7

1.4. Türkiye'de İş Kazalarına Genel Bir Bakış 9

2. ÖRGÜT KÜLTÜRÜ VE ÖRGÜT İKLİMİ 13

2.1. Kültür 13

2.2. Örgüt Kültürü 16

2.2.1. Örgüt Kavramı 16

2.2.2. Örgüt Kültürü 16

2.2.3. Örgüt Kültürünün Önemi 20

2.3. Örgüt İklimi 22

2.4. Örgüt Kültürü ve Örgüt İklimi 24

İKİNCİ BÖLÜM

GÜVENLİK KÜLTÜRÜ VE GÜVENLİK PERFORMANSI ÜZERİNE ETKİSİ

1. GÜVENLİK KÜLTÜRÜ 31

1.1. Güvenlik Kültürünün Tanımı 31

1.2. Güvenlik Kültürünün Özellikleri 36

1.3. Güvenlik Kültürünün Yapısı ve Boyutları 37

1.4. Güvenlik Kültürü Modelleri 43

1.4.1. Güvenlik Kültürü Olgunlaşma Modeli 44

1.4.2. Karşılıklı Güvenlik Kültürü Modeli 47

1.4.3. Güvenliğe Yönelik Tutumların Tasarım Modeli 48

1.4.4. Toplam Güvenlik Kültürü Modeli 49

1.4.5. Güvenlik Kültürü Modeli 50

1.5. Güvenlik Kültürünün Ölçümü 51

1.6. Pozitif Güvenlik Kültürü 54

1.7. Örgütlerde Güvenlik Kültürünün Sağlanması ve Geliştirilmesi. 57

2. GÜVENLİK İKLİMİ 64

3. GÜVENLİK KÜLTÜRÜ VE GÜVENLİK İKLİMİ İLİŞKİSİ 66

4. GÜVENLİK PERFORMANSI 67

5. GÜVENLİK KÜLTÜRÜNÜN GÜVENLİK PERFORMANSI ÜZERİNE ETKİSİ 71

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

KONU İLE İLGİLİ DÜNYADA VE TÜRKİYEDE YAPILAN ÇALIŞMALAR

1. KONU İLE İLGİLİ YABANCI ÇALIŞMALAR 77

1.1. Güvenlik Kültürü Merkezli Çalışmalar 77

1.2. Güvenlik İklimi Merkezli Çalışmalar 83

1.3. Diğer Çalışmalar 100

2. KONU İLE İLGİLİ TÜRKİYE'DE YAPILAN ÇALIŞMALAR 106

2.1. Güvenlik Kültürü Merkezli Çalışmalar 106

2.2. Güvenlik İklimi Merkezli Çalışmalar 108

2.3. Diğer Çalışmalar 110

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM UYGULAMA

1. ÇALIŞMANIN AMACI VE ÖNEMİ 113

2. ARAŞTIRMANIN MODELİ VE HİPOTEZLERİ 113

3. ARAŞTIRMANIN METODOLOJİSİ 115

3.1. Araştırmanın Örneklemi 115

3.2. Veri Toplama Araçları 116

3.3. Anketin Uygulanması 120

3.4. Analiz Yöntemi 121

4. BULGULAR 121

4.1. Demografik Bulgular 121

4.2. Kullanılan Ölçeklerle İlgili Tanımlayıcı İstatistikler ve Güvenirlik Analizi Sonuçları 126

4.3. Demografik Değişkenler ile Güvenlik Kültürü Değişkenleri Arasındaki İlişkiler 127

4.4. Güvenlik Kültürü Değişkenleri ile Güvenlik Performansı Değişkenleri Arasındaki İlişkiler 134

5. GENEL DEĞERLENDİRME 143

6. SONUÇ 152

KAYNAKLAR 155

EKLER 169