Nirobi Sözleşmesi Çerçevesinde Enkaz Kaldırma

Yrd. Doç. Dr. İsmail KORKMAZ

Konu Başlıkları

    - Enkaz Kavramı

    - Sözleşmenin Uygulama Sahası

    - Enkazın Kaldırılması Usulü ve Uyuşmazlıkların Çözümlenmesi

    - Enkazın Kaldırılmasından Sorumluluk

İÇİNDEKİLER

İÇİNDEKİLER            7

KISALTMALAR         13 GİRİŞ

1. KONU VE AMAÇ      19
2. KAPSAM, PLAN VE METOD           .22

BİRİNCİ BÖLÜM ENKAZ KAVRAMI

1. GENEL OLARAK      25
2. ENKAZ KALDIRMANIN ÖNEMİ     26
3. MİLLETLERARASI HUKUKTA ENKAZ     34
4. Karşılaştırmalı Hukukta Enkaz           34
5. İngiliz Hukuku’nda     34
6. Mevcut Hukuk            34
7. Sözleşme Yürürlüğe Girdiğinde Uygulanacak

Hukuk 36

1. ABD Hukuku’nda       37
2. Seyrüsefere Engel veya Tehlike Oluşturan

Enkazların Kaldırılması          37

1. Tarihî ve Kültürel Nitelikteki Enkazların

Kaldırılması     40

1. Deniz Kirliliği veya Kirlenme Tehlikesinin

İlgili Olduğu Enkazlar 42

1. Fransız Hukuku’nda   43
2. Genel Olarak   43
3. Tehlikeli Enkazlar       44
4. Terk Edilmiş Gemiler  44
5. Deniz Kültürel Eşyası 45
6. Kanada Hukuku’nda   45
7. Yeni Zelanda Hukuku’nda     49
8. Nairobi Sözleşmesi     49

1. Tarihçe                                   49
2. Sözleşme’nin Hukuki Temelleri ve Yetki                   62
3. Genel Olarak   62
4. Deniz Hukuku Sözleşmesi      63
5. Müdahale Sözleşmesi  69
6. IMO’nun Yetkisi         71
7. Yürürlük ve Tadil       73

IV. TÜRK HUKUKU’NDA ENKAZ  75

1. Eski Türk Ticaret Kanunu       75
2. Türk Ticaret Kanunu   76
3. Limanlar Kanunu        77
4. Deniz Emniyeti Kanun Taslağı           80
5. Gemi Söküm Yönetmeliği       82

İKİNCİ BÖLÜM SÖZLEŞMENİN UYGULAMA SAHASI

t MİLLETLERARASI SÖZLEŞMEDEN DOĞAN

UYGULAMA TAAHHÜDÜ              83

II. KONU BAKIMINDAN                             84

1. Enkaz  84
2. Tanı     m         84
3. Su Altı Kültürel Mirası            90
4. Enkazın Tehlike Oluşturması  96
5. Gemi   100

BL COĞRAFÎ BAKIMDAN   108

1. Genel Olarak                          108
2. Sözleşme Sahası Kavramı                   109
3. Sözleşme’nin Kara Sularına Teşmili   113
4. Komite ve Diplomatik Konferans Müzakereleri         113
5. Uygulama        120
6. KİŞİ BAKIMINDAN  124
7. Müseccel Malik           124
8. Geminin İşleteni          125
9. FAALİYETİN NİTELİĞİ BAKIMINDAN      127

A) Genel Olarak          127

1. Kirliliğe Müdahale ve Hukuki Sorumluluk Sözleşmeleri Gereğince Alınan Tedbirler         129
2. Kurtarma Faaliyeti                            132

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ENKAZIN KALDIRILMASI USULÜ VE UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMLENMESİ

1. ENKAZ KALDIRMAYA İLİŞKİN TEMEL İLKELER             137
2. Taraf Devletler’in Enkazın Kaldırılmasında

Yetkili Olması      137

1. Genel Olarak        1^7
2. Sözleşme’nin Taraf Olmayan Devletler

Üzerindeki Etkisi ^8

1. Etkilenen Devlet’in Alacağı Tedbirler ve Sınırları       142
2. Etkilenen Devlet Kavramı                142
3. Alınacak Tedbirlerin Kapsam ve Sınırları    146
4. Alman Tedbirlerdeki Orantısızlığın Sonuçları             149
5. Devletlerin Milletlerarası Hukuk’a Göre Hak ve Yükümlülüklerinin Saklı Olması            153
6. Taraf Devletler’in İşbirliği Yapma Yükümlülüğü        153
7. ENKAZIN BELİRLENMESİ           1⁵⁵
8. Enkazın Bildirilmesi           1⁵⁷
9. Bildirim Yükümlülüğü       I⁵⁷
10. Bildirimin Unsurları            160
11. Enkazın Tehlike Oluşturması          1⁶²
12. Enkazın Yerinin Tespiti ve İşaretlenmesi      165
13. Genel Olarak        165
14. Enkazın Yerinin Tespiti     165
15. Enkazın İşaretlenmesi       167
16. İLGİLİ TARAFLARIN ENKAZI KALDIRMASI       169
17. Genel Olarak        169
18. Etkilenen Devlet’in Geminin Sicil Devleti ve Müseccel

Malike Bilgi Vermesi          171

1. Geminin Sicil Devleti ve Bayrak Devleti İlişkisi           172
2. Etkilenen Devlet’in İstişare Yapması            177
3. Müseccel Malikin Enkazı Kaldırması           179

1. Genel Olarak               179
2. Müseceel Malikin Sigorta veya Mali Güvence Belgesini Vermesi      180
3. Miiseccel Malikin Kurtarma veya Salt Enkaz Kaldırma Sözleşmesi Yapması           182
4. Enkaz Kaldırma Faaliyetinin Şartlarının Tespiti         183
5. Müseccel Malike Makul Süre Verilmesi         184
6. Etkilenen Devlet’in Enkaza Acil Müdahale Yetkisi    185
7. Etkilenen Devlet’in Enkaz Kaldırma Faaliyetine Müdahalesi 186
8. Genel Olarak   186
9. Kurtarana İşten El Çektirilmesi           189
10. Etkilenen Devlet’in Enkazı Kaldırması                      193
11. Müseccel Malikin Enkazı Kaldırmaktan Kaçınması   193
12. Acil Koşullarda Enkazın Kaldırılması 193
13. Taraf Devletler’in Etkilenen Devlet’e Muvafakat

Vermeleri        194

IV. UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMLENMESİ          200

1. Genel Olarak                          200
2. Uyuşmazlıkların Zorunlu Yöntemlerle Çözümlenmesi          202

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM ENKAZIN KALDIRILMASINDAN SORUMLULUK

1. MÜSECCEL MALİKİN SORUMLULUĞU                           211
2. Genel Olarak   211
3. Yük Malikinin Sorumluluğa Katılması           214
4. Sorumluluğun Başkalarına Yöneltilmesi         219
5. MÜSECCEL MALİKİN SORUMLU OLMADIĞI HALLER
6. Genel Olarak   224
7. Nedensellik Bağını Kesen Hâller                                225
8. Genel Olarak                          225
9. Terörizm İstisnası        226
10. Hukuki Sorumluluğa Dair Muhtelif Milletlerarası Sözleşme Hükümleri                                230
11. Nükleer Zarara İlişkin Sorumluluğun Sınırlandırılmasını Düzenleyen veya Yasaklayan Millî Kanun Hükümleri            234

1. Kurtarmaya Uygulanan Millî Kanun veya

Milletlerarası Sözleşme Hükümleri          ²³⁵

1. Diğer Milletlerarası Sözleşmeler veya

Millî Kanun Hükümleri  ²³⁶

m. SORUMLULUĞUN SINIRLANDIRILMASI  231

1. ZORUNLU SİGORTA VEYA DİĞER MALİ

GÜVENCE       ²⁴⁰

1. Sigorta Yaptırma veya Diğer Mali Güvence Sağlama ^ Zorunluluğu         
2. Zorunlu Sigorta veya Mali Güvence Belgesi         ²46

94-9

1. Doğrudan Dava Hakkı    ^
2. DAVA AÇMA SÜRESİ ²⁵⁵

259

SONUÇ          

EKLER            ²⁶⁵

EKİ      ²⁶⁵

EK 2    ²⁷⁹

295

KAYNAKÇA