İşverenin İş Kazasından Doğan Hukuki ve Cezai Sorumluluğu

Öğr. Gör. İbrahim Batuhan KARA

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ3

ÖZET.5

ABSTRACT6

İÇİNDEKİLER.7

KISALTMALAR13

GİRİŞ.15

BÖLÜM I

TEMEL KAVRAMLAR

İŞÇİ19

İŞVEREN26

2.1. Alt İşveren .29

2.2. İşveren Vekili 35

2.3. İşverenin İşçiyi Gözetme Borcu 38

2.3.1. İşçinin Kişiliğini Koruma Borcu.40

2.3.2. İş Sağlığı ve Güvenliği Tedbirlerini Alma Borcu.43

İŞYERİ46

3.1. İşyerinden Sayılan Yerler49

3.2. İşletme .50

İŞ SÖZLEŞMESİ .51

İŞ KAZASI53

5.1. Bireysel İş Hukukunda İş Kazası.59

5.2. Sosyal Sigortalar Hukukunda İş Kazası 63

İçindekiler

8

BÖLÜM II

İŞVERENİN İŞ KAZASINDAN DOĞAN HUKUKİ

SORUMLULUĞU

İŞVERENİN İŞ KAZASINDAN DOĞAN HUKUKİ

SORUMLULUĞUNUN KAYNAĞI, TÜRLERİ VE

KOŞULLARI69

1.1. İşverenin İş Kazasından Doğan Hukuki

Sorumluluğunun Kaynağı.70

1.2. İşverenin İş Kazasından Doğan Hukuki

Sorumluluğunun Türleri.72

1.2.1. Kusur Sorumluluğu.73

1.2.1.1. Subjektif Kusur Sorumluluğu 74

1.2.1.2. Objektif Kusur Sorumluluğu75

1.2.2. Kusursuz Sorumluluk .77

1.2.2.1. Tehlike sorumluluğu 78

1.2.2.2. Diğer Kusursuz Sorumluluk Türleri 81

1.2.3. Kusur Sorumluluğu İle Kusursuz Sorumluluğun İş

Kazaları Kapsamında Değerlendirilmesi83

1.2.4. Kaçınılmazlık Halinde Sorumluluk 84

1.3. İşverenin İş Kazasından Doğan Hukuki

Sorumluluğunun Koşulları .86

İŞVERENİN TAZMİNAT ÖDEME

YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜ ORTADAN KALDIRAN

DURUMLAR87

2.1. İşverenin İş Kazasından Doğan Hukuki Sorumluluktan

Kurtulmasının Genel Sebepleri 88

2.1.1. İlliyet Bağının Kesilmesi88

2.1.2. Hukuka Uygunluk Sebepleri 91

İçindekiler

9

2.2. İşverenin İş Kazasından Doğan Hukuki Sorumluluktan

Kurtulmasının Özel Sebepleri 92

2.2.1. İşin Tamamının Anahtar Teslimi Verilmesi .93

2.2.2. Zamanaşımı.93

2.2.3. İbraname .94

İŞ KAZASINDAN DOĞAN MADDİ TAZMİNAT 95

3.1. İş Kazasından Doğan Maddi Zararlar101

3.1.1. Masraflar.102

3.1.1.1. Tedavi Giderleri .103

3.1.1.2. Bakıcı Giderleri 105

3.1.1.3. Cenaze ve Defin Giderleri106

3.1.2. Kısmen veya Tamamen Çalışma Gücünün

Kaybedilmesi ve Ekonomik Geleceğin Sarsılması

Nedeniyle Uğranılan Zararlar .106

3.1.2.1. Geçici İş Göremezlik Zararları.107

3.1.2.2. Sürekli İş Göremezlik Zararları108

3.1.2.3. Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Doğan

Zararlar109

3.2. İş Kazasından Doğan Maddi Tazminatın Belirlenmesi.109

İŞ KAZASINDAN DOĞAN MANEVİ TAZMİNAT116

4.1. İş Kazasından Doğan Manevi Tazminatın Şartları119

4.2. İş Kazası Nedeniyle Manevi Tazminat Talep Edebilecek

Kişiler .119

4.2.1. İş Kazası Sonucunda Fiziksel veya Ruhsal

Bütünlüğün İhlali Halinde Manevi Tazminat Talebinde

Bulunabilecek Kişiler120

4.2.1.1. Fiziksel veya Ruhsal Bütünlüğü Zarar Gören

İşçi .121

İçindekiler

10

4.2.1.2. Ağır Bedensel Zarar Gören İşçinin Yakınları 122

4.2.1.3. Zarar Gören İşçinin veya Yakınlarının

Mirasçıları .123

4.2.2. İş Kazasının Ölümle Sonuçlanması Halinde Manevi

Tazminat Talebinde Bulunabilecek Kişiler 123

4.2.2.1. Anne ve Baba .124

4.2.2.2. Eş125

4.2.2.3. Çocuklar.125

4.2.2.4. Kardeşler126

4.2.2.5. Nişanlı ve Evlatlık127

4.2.2.6. Diğer Yakınlar127

4.3. İş Kazasından Doğan Manevi Tazminatın Belirlenmesi.128

4.4. Manevi Tazminatın Bölünmezliği İlkesi.130

İŞ KAZASINDAN DOĞAN DESTEKTEN YOKSUN

KALMA TAZMİNATI131

5.1. “Destek” Kavramı .135

5.2. İş Kazasından Doğan Destekten Yoksun Kalma

Tazminatının Şartları136

5.3. İş Kazası Nedeniyle Destekten Yoksun Kalma

Tazminatı Talep Edebilecek Kişiler.137

5.3.1. Destekten Yoksun Kalan Eş veya Nişanlı 138

5.3.2. Destekten Yoksun Kalan Anne, Baba, Çocuk veya

Kardeşler.140

5.3.3. Destekten Yoksun Kalan Diğer Kimseler.142

5.4. İş Kazasından Doğan Destekten Yoksun Kalma

Tazminatının Belirlenmesi .142

İçindekiler

11

İŞ KAZASI NEDENİYLE SOSYAL GÜVENLİK

KURUMU’NUN İŞVERENE RÜCU HAKKI.144

6.1. İş Kazasından Doğan Rücu Davasının Türü148

6.1.1. Eda Davası 149

6.1.2. Belirsiz Alacak Davası150

6.1.3. Kısmi Dava .150

6.2. İş Kazalarında Sosyal Güvenlik Kurumu Tarafından

Yapılabilecek Yardımlar.151

6.3. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun İş Kazasından Doğan

Rücu Hakkını Kullanabilmesinin Şartları.152

6.3.1. Kazaya Uğrayanın Sigortalı Olması .152

6.3.2. Zarar Verici Olayın İş Kazası Niteliği Taşıması.153

6.3.3. İşverenin Kusurlu Olması .153

6.3.4. İlliyet Bağı 154

6.3.5. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun Zarara Uğraması 155

6.4. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun Alacağının Belirlenmesi.155

BÖLÜM III

İŞVERENİN İŞ KAZASINDAN DOĞAN CEZAİ VE İDARİ

SORUMLULUĞU

İŞVERENİN İŞ KAZASINDAN DOĞAN CEZAİ

SORUMLULUĞU157

1.1. Suç ve Unsurları 158

1.1.1. Suçun Maddi Unsurları.160

1.1.2. Suçun Kanuni Unsuru.165

1.1.3. Hukuka Aykırılık Unsuru .165

1.1.4. Suçun Manevi Unsurları .168

1.1.4.1. Kast.169

1.1.4.2. Taksir173

İçindekiler

12

1.2. İşverenin İş Kazasından Doğan Cezai Sorumluluğunun

Şartları ve İşverenin Cezai Sorumluluğuna Esas Suç Tipleri.178

1.2.1. İşverenin Cezai Sorumluluğunun Şartları.179

1.2.2. İşverenin Cezai Sorumluluğuna Esas Suç Tipleri 182

1.2.2.1. Öldürme .182

1.2.2.2. Yaralama 186

1.3. Yargılama Usulü188

İŞVERENİN İŞ KAZASINDAN DOĞAN İDARİ

SORUMLULUĞU189

2.1. İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin

Yükümlülükleri 190

2.2. İş Sağlığı ve Güvenliği Yükümlülüklerine Aykırılığın

İdari Yaptırımları191

2.2.1. İdari Para Cezaları 191

2.2.2. İşin Durdurulması .192

2.2.3. Kamu İhalelerinden Yasaklanma195

2.3. İdarenin Sorumluluğu196

2.3.1. İdarenin Kusur Sorumluluğu 197

2.3.2. İdarenin Kusursuz Sorumluluğu.198

SONUÇ199

KAYNAKÇA 203