Kamulaştırmasız Elatma

Dr. Münevver Kübra Bakırcı

 İçindekiler

Takdim 

5

İkinci Baskıya Önsöz 

7

Önsöz 

9

Özgeçmiş 

11

Kısaltmalar 

17

GİRİŞ

1. TEMEL BİLGİLER 

19

1. Mülkiyet Hakkı Kavramı ve Hukuki Niteliği 

19

2. Mülkiyet Hakkının Sınırlandırılması ve Kamulaştırmasız Elatma 

25

1. SORUNUN GÖRÜNÜM ŞEKİLLERİ 

32

1. Kamulaştırma Kanunu Çerçevesinde 

33

2. İmar Kanunu Çerçevesinde 

41

1. KONUNUN ELE ALINMA GEREĞİ, USULÜ VE AMACI 

61

Birinci Bölüm

KAMULAŞTIRMASIZ ELATMA KAVRAMI

1. KAVRAMSAL TERCİH 

67

1. KAMULAŞTIRMASIZ ELATMANIN TÜRK HUKUKU’NDAKİ TARİHSEL GELİŞİMİ 

71

1. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararları Açısından Tarihsel Gelişimi 

71

2. 221 Sayılı Amme Hükmi Şahısları veya Müesseseleri Tarafından Fiilen Amme Hizmetlerine Tahsis Edilmiş Gayrimenkuller Hakkında Kanun Açısından Tarihsel Gelişimi 

83

3. 8.11.1983 Tarihli RG ile Yürürlüğe Giren 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 38. Maddesi Açısından Tarihsel Gelişimi 

86

4. 5999 Sayılı Kanun ile 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu’na Eklenen Geçici 6. Madde Açısından Tarihsel Gelişimi 

93

5. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2010/5–662 E., 2010/651 K., 15.12.2010 T. Kararı ile Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 2007/2255 E., 2012/801 K., 24.5.2012 T. Kararı Açısından Tarihsel Gelişimi 

101

6. 6487 Sayılı Kanun ile Değişik Kamulaştırma Kanunu Geçici 6. Madde Açısından Tarihsel Gelişimi 

112

7. 6745 Sayılı Kanun ile Kamulaştırma Kanunu’na Eklenen Ek Madde 1 Açısından Tarihsel Gelişimi 

120

8. 7181 Sayılı Kanun ile Değişik İmar Kanunu 13. Madde Açısından Tarihsel Gelişimi 

127

9. 221 Sayılı Kanun’un İptaline İlişkin Anayasa Mahkemesi Kararı Açısından Tarihsel Gelişimi 

131

10. 7421 Sayılı Kanun ile Değişik Kamulaştırma Kanunu Ek Madde 1 Açısından Tarihsel Gelişimi 

132

1. KAMULAŞTIRMASIZ ELATMANIN TANIMI, UNSURLARI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 

134

1. Kamulaştırmasız Elatmanın Tanımı 

134

2. Kamulaştırmasız Elatmanın Unsurları 

143

2.1. Özel Hukuk Hükümlerine Tabi Taşınmaz Olmalı 

143

2.2. İdare (Kamu Hukukuna Tâbi Tüzel Kişi) Tarafından Gerçekleştirilmeli 

147

2.3. (Hukuka Aykırı) Elatma Niteliğinde Eylem veya İşlem Olmalı 

150

2.3.1. Fiili Elatma Olgusu (Eylemli Şekilde Doğrudan Müdahale Suretiyle Elatma) 

154

2.3.2. Hukuki Elatma Olgusu (Eylemsiz Kalmak Şeklinde Dolaylı Müdahale Suretiyle Elatma) 

166

3. Kamulaştırmasız Elatmanın Hukuki Niteliği 

175

3.1. Fiili Elatmanın Hukuki Niteliği 

176

3.2. Hukuki Elatmanın Hukuki Niteliği 

179

3.3. Kanaatimiz 

183

1. AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ İLE ANAYASA MAHKEMESİ BİREYSEL BAŞVURU KARARLARINDA KAVRAMA YAKLAŞIM 

190

1. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarında Kavrama Yaklaşım 

190

1.1. Fiili Elatmayı Konu Alan Kararlarında Kavrama Yaklaşım 

192

1.2. Hukuki Elatmayı Konu Alan Kararlarında Kavrama Yaklaşım 

200

1.3. Değerlendirme 

206

2. Anayasa Mahkemesi Bireysel Başvuru Kararlarında Kavrama Yaklaşım 

210

2.1. Fiili Elatmayı Konu Alan Kararlarında Kavrama Yaklaşım 

211

2.2. Hukuki Elatmayı Konu Alan Kararlarında Kavrama Yaklaşım 

219

2.3. Değerlendirme 

222

İkinci Bölüm

KAMULAŞTIRMASIZ ELATMANIN

HÜKÜM VE SONUÇLARI

1. GENEL OLARAK 

227

1. ÖZEL KANUNİ DÜZENLEMELER KAPSAMINDAKİ KAMULAŞTIRMASIZ ELATMANIN HÜKÜM VE SONUÇLARI 

229

1. 221 Sayılı Kanun Kapsamındaki Kamulaştırmasız Elatmanın Hüküm ve Sonuçları 

229

1.1. 221 Sayılı Kanun’un Kapsamı 

229

1.2. 221 Sayılı Kanun’un Öngördüğü Hüküm ve Sonuçlar 

232

2. Kamulaştırma Kanunu Geçici 6. Madde Kapsamındaki Kamulaştırmasız Elatmanın Hüküm ve Sonuçları 

237

2.1. 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu Geçici 6. Maddenin Kapsamı 

237

2.2. 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu Geçici 6. Madde Uyarınca Uzlaşma 

239

2.3. 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu Geçici 6. Maddenin Öngördüğü Hüküm ve Sonuçlar 

244

1. YARGI KARARLARI UYARINCA KAMULAŞTIRMASIZ ELATMANIN HÜKÜM VE SONUÇLARI 

250

1. Fiili Elatmanın Hüküm ve Sonuçları 

250

1.1. Elatmanın Önlenmesi Davası Çerçevesinde Hüküm ve Sonuçları 

253

1.1.1. Elatmanın Önlenmesi Davasında Usul ve Taraf Sıfatı 

253

1.1.2. Elatmanın Önlenmesi Davasının Hüküm ve Sonuçları 

257

1.2. Bedel Davası Çerçevesinde Hüküm ve Sonuçları 

260

1.2.1. Bedel Davasında Usul ve Taraf Sıfatı 

260

1.2.2. Bedel Davasının Hüküm ve Sonuçları 

263

1.3. Tazminat Davası Çerçevesinde Hüküm ve Sonuçları 

270

1.4. Ecrimisil Davası Çerçevesinde Hüküm ve Sonuçları 

272

2. Hukuki Elatmanın Hüküm ve Sonuçları 

277

2.1. İdari Başvuru Çerçevesinde Hüküm ve Sonuçları 

280

2.2. İdari Yargı Nezdinde Hüküm ve Sonuçları 

283

2.2.1. İptal Davası Çerçevesinde Hüküm ve Sonuçları 

285

2.2.2. Tam Yargı Davası Çerçevesinde Hüküm ve Sonuçları 

290

2.3. Adli Yargı Nezdinde Hüküm ve Sonuçları 

299

1. MEDENİ KANUN VE BORÇLAR KANUNU HÜKÜMLERİ UYARINCA KAMULAŞTIRMASIZ ELATMANIN HÜKÜM VE SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ 

300

1. Medeni Kanun Hükümleri Uyarınca Kamulaştırmasız Elatmanın Hüküm ve Sonuçları 

300

1.1. Mülkiyet Hakkı ile İlgili Genel Hükümler Uyarınca Kamulaştırmasız Elatma 

301

1.1.1. Fiili Elatmanın Mülkiyet Hakkını Koruyucu Genel Hükümler Açısından Değerlendirilmesi 

302

1.1.2. Hukuki Elatmanın Mülkiyet Hakkını Koruyucu Genel Hükümler Açısından Değerlendirilmesi 

309

1.2. Taşınmaz Mülkiyeti ile İlgili Özel Hükümler Uyarınca Kamulaştırmasız Elatma 

312

1.2.1. Kamulaştırmasız Elatmanın Haksız Yapı Açısından Değerlendirilmesi 

313

1.2.1.1. Yapının Sökülüp Kaldırılması Talebi Açısından 

316

1.2.1.2. Tazminat Talebi Açısından 

319

1.2.1.3. Arazinin Devri Talebi Açısından 

321

1.2.2. Kamulaştırmasız Elatmanın Taşkın Yapı Açısından Değerlendirilmesi 

324

1.2.3. Kamulaştırmasız Elatmanın Olağanüstü Kazandırıcı Zamanaşımı Olgusu Açısından Değerlendirilmesi 

329

1.3. Zilyetlik ile İlgili Hükümler Uyarınca Kamulaştırmasız Elatma 

333

1.3.1. Fiili Elatmanın, Tapuda Adına Tescil Kaydı Bulunan Kişi Açısından Zilyetliği Koruyucu Hükümler Uyarınca Değerlendirilmesi 

336

1.3.2. Fiili Elatmanın, Tapuda Adına Tescil Kaydı Bulunmayan Kişi Açısından Zilyetliği Koruyucu Hükümler Uyarınca Değerlendirilmesi 

339

2. Borçlar Kanunu Hükümleri Uyarınca Kamulaştırmasız Elatmanın Hüküm ve Sonuçları 

340

2.1. Haksız Fiil Hükümleri Uyarınca Kamulaştırmasız Elatmanın Hüküm ve Sonuçları 

341

2.1.1. Hukuka Aykırı Fiil Unsuru Açısından 

342

2.1.3. Kusur Unsuru Açısından 

348

2.1.4. Fiili Elatma ile Hukuki Elatmanın Haksız Fiil Açısından Değerlendirilmesi 

350

2.2. Sebepsiz Zenginleşme Hükümleri Uyarınca Kamulaştırmasız Elatmanın Hüküm ve Sonuçları 

352

2.2.1. Fiili Elatmanın Sebepsiz Zenginleşme Açısından Değerlendirilmesi 

354

2.2.2. Hukuki Elatmanın Sebepsiz Zenginleşme Açısından Değerlendirilmesi 

357

2.3. Bedel Davası ile Taşınmaz Bedelinin Ödenmesine İlişkin Tam Yargı Davasının Değerlendirilmesi 

358

1. KAMULAŞTIRMASIZ ELATMANIN HÜKÜM VE SONUÇLARINA DAİR BİR MODEL ÖNERİSİ 

365

1. Fiili Elatma ile Hukuki Elatma Hakkında Uygulamada Kabul Edilen Hüküm ve Sonuçların Karşılaştırılması 

365

2. Mevcut Uygulamaya İlişkin Öneriler 

372

3. Model Önerimiz 

373

Sonuç 

387

Kaynakça 

397

Kavramlar Dizini 

409