Katma Değer Vergisi (KDV)

Dr. Doğan ALANTAR ( Yeminli Mali Müşavir )

Özkan AYKAR ( Gelir Uzmanı )

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ 5

İÇİNDEKİLER7

KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU27

GÜNCEL KATMA DEĞER VERGİSİ ORANLARI 77

66 SERİ NO.LU KDV SİRKÜLERİ 111

KDV İADELERİNDE SIK KARŞILAŞILAN KONULAR HAKKINDA GÖRÜŞLERİMİZ.113

1- Alış faturasının tarihi satış faturasından sonra olsa dahi sevk irsaliyesi tarihi satış faturası

tarihinden önce olursa alış faturası yüklenime konu edilebilir113

YMM Tam tasdik raporu ile alınabilecek iade sınırlamasının hesabında iade türleri tek tek nazara

alınmamakta aynı dönemde birden fazla iade türü varsa bunların toplamı dikkate alınmaktadır .114

Yüklenim yapılarak alınan iadelerde malın veya hizmetin bünyesine giren mal veya hizmet alım

faturalarının iade döneminden sonra kayıtlara alınması halinde yüklenime konu edilmesi

mümkündür.115

Yapım işleri ile ilgili tevkifat iadelerinde, hakediş belgesi faturadan önceki bir dönemde onaylandı

ise KDV hakedişin onaylandığı ayda beyan edilir ve iadesi de bu ayda talep edilir 115

Tam tasdik sözleşmesi bulunmayan mükelleflerin artırımlı teminat ile iade talebinde; takip eden

yılda süresinde tam tasdik yaparlarsa teminat mektubu çözümü limitine bakılmaksızın YMM

raporuna istinaden yerine getirilir. Ancak YMM raporunun iadenin yapıldığı tarihten itibaren 6 ay

içinde ilgili daireye sunulması gerekir.116

Yüklenim yapılan iadelerde mükellefin iadeye konu satış ve teslimlerinin gerçekleşmesi için başka

firmalardan finansal kaynak sağlanıyorsa bu finansal kaynaklara ilişkin düzenlenen adat

faturalarının KDV sinin yüklenime dahil edilmesi mümkündür.116

Alımını yaptığımız bir ürün ile ilgili bir fiyat farkı faturası gelirse onu da yüklenime dahil edebiliriz

ancak satış faturası ile ilgili müşteriden gelen fiyat farkı faturasının KDV sini yüklenime dahil etmek

mümkün değildir .117

7440 sayılı Kanun kapsamında emtiaya ilişkin olarak beyan edilen ve ödenen KDV genel esaslar

çerçevesinde indirim konusu yapılabilir. Söz konusu KDV, doğrudan yüklenime konu edilmeyen

ihraç kayıtlı teslim ve tevkifat gibi iade türlerinde iade hesabında dikkate alınabilecektir .117

Tevkifat iadelerinde iade talep eden mükelleften yapılan tevkifatın ilgili dönemde alıcı tarafından

beyan edilmemesi halinde vergi daireleri alıcıdan düzeltme yapmasını istemektedirler. Alıcının

düzeltme yapmaması halinde iade işleminin yapılmasına engel bir durum olmadığı kanaatindeyiz 117

Kat karşılığı sözleşmeler kapsamında indirimli oran iadelerinde arsa sahiplerine kesilecek

faturaların hesabının doğru yapılması ve en geç iskan veya fiili kullanıma başlama tarihinden

itibaren 7 gün içinde faturaların düzenlenmiş olması gerekir.117

Gümrük beyannamelerinde ihracat rejim kodlarının yanlış girilmesi KDV iadesinde eksilme ve

gecikmelere neden olmaktadır. 118

Pişmanlık hükümleri haksız alınan KDV için de geçerlidir. Düzeltme verilmesi halinde vergi ziyaı

cezası düzenlenmez.118

KATMA DEĞER VERGİSİ GENEL UYGULAMA TEBLİĞİ119

MÜKELLEFİYET . 119

VERGİNİN KONUSU119

Verginin Konusunu Teşkil Eden İşlemler .119

1.1. Ticari, Sınaî, Zirai Faaliyet ve Serbest Meslek Faaliyeti Çerçevesinde Yapılan Teslim ve

Hizmetler.119

1.2. İthalat.120

1.3. Diğer Faaliyetlerden Doğan Teslim ve Hizmetler .120

Teslim .122

8

Teslim Sayılan Haller. 123

Hizmet 124

Hizmet Sayılan Haller 125

İşlemlerin Türkiye’de Yapılması. 125

6.1. Mal Teslimlerinin Türkiye’de Yapılması 125

6.2. Hizmetin Türkiye’de Yapılması. 126

6.3. Uluslararası Taşıma İşleri. 126

VERGİNİN KONUSU İLE İLGİLİ ÇEŞİTLİ HUSUSLAR 126

Kap ve Ambalaj Maddelerinin Vergilendirilmesi 126

Kamu Kurum ve Kuruluşları, Dernek ve Vakıflar ile Mesleki Kuruluşların Vergilendirilmesi. 127

2.1. Genel Olarak. 127

2.2. Genel Bütçeli İdareler . 127

2.3. Kamu Kuruluşlarınca Personele Sağlanan Hizmetler 128

Nakil Vasıtaların Satışı. 128

Avukatlık Ücretleri 128

Personele Sağlanan Menfaatler 129

Müzayede Mahallinde Yapılan Satışlar . 129

6.1. Genel Olarak. 129

6.2. İcra Dairelerinde Yapılan Satışlar. 129

6.2.1. Verginin Mükellefi. 130

6.2.2. Verginin Beyanı ve Ödenmesi . 130

6.2.3. Aylık Bildirim. 130

6.3. İşlemin Gerçekleşmemesi  130

Adi Ortaklıklarda Vergileme . 130

Arsa Karşılığı İnşaat İşleri 131

8.1. Arsa Sahibi Tarafından Müteahhide Arsa Payı Teslimi . 131

8.2. Müteahhit Tarafından Arsa Sahibine Konut veya İşyeri Teslimi  131

Yurt Dışına Düzenlenen Turlar 133

Promosyon Ürünleri, Numune ve Eşantiyonlar . 134

10.1. Promosyon Ürünleri 134

10.2. Eşantiyon veya Numune Mallar Verilmesi 136

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamındaki Satışlar 137

11.1. Satılan Malın İade Edilmesi, Başka Bir Mal ile Değiştirilmesi, Ödenen Bedelin İade Edilmesi,

Değer Kaybının Bedelden İndirilmesi. 137

11.2. Taksitli Satışlar . 137

11.3. Kapıdan Satışlar . 138

Profesyonel Futbol Faaliyetleri 138

12.1. Spor Kulüpleri . 138

12.2. Türkiye Futbol Federasyonu. 139

12.3. Spor Genel Müdürlüğü . 140

12.4. Defter Tutma ve Belge Düzenleme  140

12.5. İndirim . 140

Kazançları Basit Usulde Tespit Edilen Mükelleflerin KDV Karşısındaki Durumu 140

Şehirlerarası Yolcu Taşımacılığı 141

İlaç Bedelleri. 141

Kart, Şifre, Kod ve Benzerlerinin Satışında KDV Uygulaması 141

16.1. Genel Açıklama  141

16.2. Karşılığı Belirli Bir Ürün veya Hizmet Olan Kart, Şifre ve Kodlarda KDV Uygulaması  141

16.3. Karşılığı Belirli Bir Ürün veya Hizmet Olmayan Kart, Şifre ve Kodlarda KDV Uygulaması . 142

9

16.3.1. Karşılığı Belirli Bir Ürün veya Hizmet Olmayan Kart, Şifre ve Kodların Satışında KDV

Uygulaması 142

16.3.2. Karşılığı Belirli Bir Ürün veya Hizmet Olmayan Kart, Şifre ve Kodlar Kullanılarak Ürün

veya Hizmet Temininde KDV Uygulaması.143

16.4. Kart, Şifre ve Kod Satışları ile Diğer Satışlara Aracılık Hizmetlerinden Alınan Bedellerde KDV

Uygulaması .143

MÜKELLEF VE VERGİ SORUMLUSU144

Mükellef 144

1.1. Fazla veya Yersiz Uygulanan Vergi144

1.1.1. Fazla veya Yersiz Vergi Uygulayanlar144

1.1.2. Fazla veya Yersiz Hesaplanan ve Hazineye Ödenen Verginin İadesi 145

Vergi Sorumlusu .147

2.1. KDV’de Tevkifat Uygulaması 147

2.1.1. KDV Tevkifatının Niteliği.147

2.1.1.1. Beyan 147

2.1.1.2. İndirim148

2.1.2. Tam Tevkifat Uygulaması.148

2.1.2.1. İkametgâhı, İşyeri, Kanuni Merkezi ve İş Merkezi Türkiye’de Bulunmayanlar

Tarafından Yapılan İşlemler .149

2.1.2.1.1. Genel Olarak149

2.1.2.1.2. Katma Değer Vergisi Mükellefi Olmayan Gerçek Kişilere

Elektronik Ortamda Sunulan Hizmetler.151

2.1.2.1.2.1. Elektronik Hizmet Sunucularının KDV Mükellefiyeti 152

2.1.2.1.2.2. Verginin Hesaplanması 152

2.1.2.1.2.3. Beyan ve Ödeme153

2.1.2.1.2.4. Yükümlülüklerin Yerine Getirilmemesi .153

2.1.2.2. Serbest Meslek Faaliyeti Çerçevesinde Yapılan Teslim ve Hizmetler .153

2.1.2.3. Kiralama İşlemleri155

2.1.2.4. Reklâm Verme İşlemleri156

2.1.2.5. İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Uygulaması.157

2.1.3. Kısmi Tevkifat Uygulaması.158

2.1.3.1. Kısmi Tevkifatın Mahiyeti ve Tevkifat Uygulayacak Alıcılar .158

2.1.3.2. Kısmi Tevkifat Uygulanacak Hizmetler .160

2.1.3.2.1. Yapım İşleri ile Bu İşlerle Birlikte İfa Edilen Mühendislik-Mimarlık

ve Etüt-Proje Hizmetleri.160

2.1.3.2.1.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 160

2.1.3.2.1.2. Kapsam 161

2.1.3.2.2. Etüt, Plan-Proje, Danışmanlık, Denetim ve Benzeri Hizmetler163

2.1.3.2.2.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 163

2.1.3.2.2.2. Kapsam 163

2.1.3.2.3. Makine, Teçhizat, Demirbaş ve Taşıtlara Ait Tadil, Bakım ve

Onarım Hizmetleri165

2.1.3.2.3.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 165

2.1.3.2.3.2. Kapsam 165

2.1.3.2.4. Yemek Servis ve Organizasyon Hizmetleri166

2.1.3.2.4.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 166

2.1.3.2.4.2. Kapsam 166

2.1.3.2.5. İşgücü Temin Hizmetleri.167

2.1.3.2.5.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 167

2.1.3.2.5.2. Kapsam 167

2.1.3.2.6. Yapı Denetim Hizmetleri 169

10

2.1.3.2.6.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 169

2.1.3.2.6.2. Kapsam 169

2.1.3.2.7. Fason Olarak Yaptırılan Tekstil ve Konfeksiyon İşleri, Çanta ve

Ayakkabı Dikim İşleri ve Bu İşlere Aracılık Hizmetleri  169

2.1.3.2.7.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 169

2.1.3.2.7.2. Kapsam 169

2.1.3.2.7.3. Fason İşlerle İlgili Aracılık Hizmetleri. 170

2.1.3.2.8. Turistik Mağazalara Verilen Müşteri Bulma / Götürme Hizmetleri  171

2.1.3.2.8.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 171

2.1.3.2.8.2. Kapsam 171

2.1.3.2.9. Spor Kulüplerinin Yayın, Reklâm ve İsim Hakkı Gelirlerine Konu

İşlemleri. 171

2.1.3.2.9.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 171

2.1.3.2.9.2. Kapsam 171

2.1.3.2.10. Temizlik, Çevre ve Bahçe Bakım Hizmetleri . 173

2.1.3.2.10.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 173

2.1.3.2.10.2. Kapsam 173

2.1.3.2.11. Taşımacılık Hizmetleri  174

2.1.3.2.11.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 174

2.1.3.2.11.2. Kapsam 174

2.1.3.2.12. Her Türlü Baskı ve Basım Hizmetleri  175

2.1.3.2.12.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 175

2.1.3.2.12.2. Kapsam 175

2.1.3.2.13. Diğer Hizmetler . 176

2.1.3.2.14. Kamu Özel İş Birliği Modeli ile Yaptırılan Sağlık Tesislerine

İlişkin İşletme Döneminde Sunulan Hizmetlerde Tevkifat

Uygulaması . 178

2.1.3.2.15. Ticari Reklam Hizmetleri  180

2.1.3.2.15.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı  180

2.1.3.2.15.2. Kapsam. 180

2.1.3.3. Kısmi Tevkifat Uygulanacak Teslimler . 181

2.1.3.3.1. Külçe Metal Teslimleri 181

2.1.3.3.1.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 181

2.1.3.3.1.2. Kapsam 182

2.1.3.3.2. Bakır, Çinko, Alüminyum ve Kurşun Ürünlerinin Teslimi. 182

2.1.3.3.2.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 182

2.1.3.3.2.2. Kapsam 182

2.1.3.3.3. Hurda ve Atık Teslimi. 183

2.1.3.3.3.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 183

2.1.3.3.3.2. Kapsam 183

2.1.3.3.4. Metal, Plastik, Lastik, Kauçuk, Kâğıt, Cam Hurda ve ve Atıkları

ile Konfeksiyon Kırpıntılarından Elde Edilen Hammadde Teslimi  185

2.1.3.3.4.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 185

2.1.3.3.4.2. Kapsam 185

2.1.3.3.5. Pamuk, Tiftik, Yün ve Yapağı ile Ham Post ve Deri Teslimleri . 186

2.1.3.3.5.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 186

2.1.3.3.5.2. Kapsam 186

2.1.3.3.6. Ağaç ve Orman Ürünleri Teslimi 186

2.1.3.3.6.1. Tevkifat Uygulayacak Alıcılar ve Tevkifat Oranı 186

2.1.3.3.6.2. Kapsam 187

2.1.3.3.7. Diğer Teslimler  187

11

2.1.3.4. Tevkifat Uygulamasıyla İlgili Ortak Hususlar 190

2.1.3.4.1. Tevkifat Uygulamasında Sınır190

2.1.3.4.2. Belge Düzeni 190

2.1.3.4.3. Beyannamenin Düzenlenmesi .191

2.1.3.4.3.1. Alıcıların Beyanı .191

2.1.3.4.3.2. Satıcıların Beyanı .192

2.1.4. Düzeltme İşlemleri 192

2.1.4.1. Mal İadeleri192

2.1.4.2. Matrahta Değişiklik193

2.1.4.3. Fazla veya Yersiz Tevkif Edilen Vergilerin İadesi.194

2.1.5. Tevkifata Tabi İşlemlerde KDV İadesi 195

2.1.5.1. Genel Açıklamalar.195

2.1.5.2. İade Uygulaması .197

2.1.5.2.1. Mahsuben İade Talepleri197

2.1.5.2.2. Nakden İade Talepleri 199

2.1.5.3. İade Uygulaması ile İlgili Diğer Hususlar 200

2.1.6. Bildirim Zorunluluğu ve Müteselsil Sorumluluk.202

2.1.6.1. Bildirim Zorunluluğu 202

2.1.6.2. Müteselsil Sorumluluk .202

Ç. VERGİYİ DOĞURAN OLAY.202

Vergiyi Doğuran Olayın Meydana Gelmesi202

İSTİSNALAR . 205

İHRACAT İSTİSNASI .205

Mal İhracı205

1.1. Gümrük Beyannameli Mal İhracı.205

1.1.1. İstisnanın Kapsamı ve Beyanı205

1.1.2. İstisnanın Tevsiki 207

1.1.3. İhraç Edilen Malların Geri Gelmesi 209

1.1.4. İade .210

1.1.4.1. Genel Olarak210

1.1.4.1.1. Mahsuben İade 210

1.1.4.1.2. Nakden İade.210

1.1.4.2. İmalatçılar Tarafından Yapılan Mal İhracında İhracat Bedeline Göre İade 211

1.1.4.2.1. Kapsam 211

1.1.4.2.2. İade 212

1.1.4.2.2.1. Mahsuben İade .212

1.1.4.2.2.2. Nakden İade212

1.2. Türkiye’de İkamet Etmeyenlere Özel Fatura ile Yapılan Satışlar (Bavul Ticareti) .212

1.2.1. İstisna Belgesi.212

1.2.2. İstisnanın Şartları213

1.2.3. İstisnanın Beyanı 213

1.2.4. İade .214

1.2.4.1. Mahsuben İade .214

1.2.4.2. Nakden İade214

Hizmet İhracı.214

2.1. İstisnanın Kapsamı214

2.2. İstisnanın Tevsiki ve Beyanı .217

2.3. İade219

2.3.1. Mahsuben İade .219

2.3.2. Nakden İade219

12

Roaming Hizmetleri 219

3.1. Kapsam. 219

3.2. İstisnanın Beyanı  220

3.3. İstisnanın Tevsiki  220

3.4. İade . 220

3.4.1. Mahsuben İade  220

3.4.2. Nakden İade. 221

Serbest Bölgelerdeki Müşteriler İçin Yapılan Fason Hizmetler . 221

4.1. İstisnanın Kapsamı . 221

4.2. İstisnanın Beyanı  221

4.3. İstisnanın Tevsiki  222

4.4. İade . 222

4.4.1. Mahsuben İade  222

4.4.2. Nakden İade. 222

Yolcu Beraberi Eşya (Türkiye’de İkamet Etmeyenlere KDV Hesaplanarak Yapılan Satışlar) 223

5.1. İstisnadan Yararlanacak Alıcılar. 223

5.2. İstisna Kapsamında Satış Yapabilecek Satıcılar 223

5.3. İstisna Kapsamına Giren Mallar ve Satış Yapılabilecek Asgari Tutar 223

5.4. Satıcının Uyacağı Esaslar  223

5.5. Alıcının Uyacağı Esaslar  224

5.6. Verginin Alıcıya İade Edilmesi 224

5.6.1. İadenin Gümrükten Çıkarken Banka Şubesinden Alınması  224

5.6.2. İadenin Gümrük Çıkışından Sonra Alınması . 224

5.6.3. Verginin Elden İadesi . 225

5.6.4. İadenin Avans Olarak Ödenmesi . 225

5.6.5. Yetki Belgesine Sahip Aracılar Tarafından İade 225

5.7. Aracı Firmalar ve Yetkilendirilmeleri. 225

5.7.1. Yetki Belgesi İçin Aranacak Şartlar 225

5.7.2. Başvuru Dilekçesine Eklenecek Belgeler  225

5.7.3. Yetki Belgesinin Verilmesi 226

5.7.4. Belge Düzeni 226

5.7.5. Alıcıya İadenin Yapılması  227

5.8. Satıcının Yükümlülükleri . 228

5.9. İstisnanın Beyanı  228

5.10. İstisnanın Tevsiki  229

5.11. İade  229

5.11.1. Mahsuben iade. 229

5.11.2. Nakden İade. 229

Türkiye’de İkamet Etmeyen Taşımacılar ile Fuar, Sergi, Panayır Katılımcılarına Yapılan Teslim ve

Hizmetlerde İstisna. 230

6.1. İstisnanın Kapsamı . 230

6.2. İade . 230

6.2.1. İade Talebinde Aranılacak Belgeler. 231

6.2.2. İade Uygulaması  231

Yabancı Sinema Yapımcılarına Tanınan İstisna . 231

7.1. İstisnanın Kapsamı . 232

7.2. İade . 232

İhraç Kaydıyla Teslimlerde Tecil-Terkin Uygulaması 233

8.1. Kapsam. 233

8.2. Tecil-Terkin Uygulanacak Teslimler . 234

13

8.3. Tecil-Terkin Uygulamasından Yararlanacak Satıcılar 234

8.4. Uygulama Kapsamına Giren Mallar235

8.5. Tecil Edilecek Verginin Hesabı ve Terkini 237

8.6. İhracat İçin Ek Süre Verilmesi.239

8.7. İhracatın Gerçekleşmemesi Hali .240

8.8. İmalatçı Lehine Matrahta Meydana Gelen Değişiklik .241

8.9. İmalatçı Aleyhine Matrahta Meydana Gelen Değişiklik 242

8.10. Bedelsiz İhracatta Tecil-Terkin Uygulaması .242

8.11. İhraç Kaydıyla Teslim Edilerek İhraç Edilen Malların Geri Gelmesi 243

8.12. İhraç Kaydıyla Teslimin Beyanı.243

8.13. İade246

8.13.1. Mahsuben İade .246

8.13.2. Nakden İade .246

Dahilde İşleme ve Geçici Kabul Rejimleri Kapsamında İhraç Edilecek Malların Üretiminde

Kullanılan Girdilerin Temininde Tecil-Terkin Uygulaması 247

9.1. Kapsam .247

9.2. Uygulamadan Yararlanacak Mükellefler .247

9.3. Uygulama Kapsamında Teslimde Bulunabilecek Satıcılar.248

9.4. Uygulama Kapsamında Teslim Edilebilecek Mallar248

9.5. Tecil-Terkin Uygulaması .249

9.6. İhracatın Belgede Öngörülen Süre ve Şartlara Uygun Olarak Yapılmaması .250

9.7. Satıcıların KDV Beyanı .251

9.8. İade251

9.8.1. Mahsuben İade .251

9.8.2. Nakden İade252

ARAÇLAR, KIYMETLİ MADEN VE PETROL ARAMALARI İLE ULUSAL GÜVENLİK HARCAMALARI

VE YATIRIMLARDA İSTİSNA 252

Deniz, Hava ve Demiryolu Taşıma Araçlarının Tesliminde, Tadil, Bakım ve Onarımında, İmal ve

İnşasına İlişkin Alımlarda İstisna 252

1.1. Araç ve Tesislerin Tesliminde İstisna252

1.2. Araç ve Tesislerin Tadil, Onarım ve Bakım Hizmetlerinde İstisna255

1.3. Faaliyetleri İstisna Kapsamındaki Araç ve Tesislerin Kiralanması veya Çeşitli Şekillerde

İşletilmesi Olan Mükelleflere Bu Araçların İmal ve İnşası ile İlgili Yapılan Teslim ve Hizmetler 257

1.3.1. İstisna Kapsamındaki Araç ve Tesisleri Bizzat İmal veya İnşa Edenler.258

1.3.2. İstisna Kapsamındaki Araç ve Tesislerin Sipariş Üzerine İmal ve İnşa Edilmesi 259

1.3.2.1. İstisna Kapsamındaki Araç ve Tesisleri Sipariş Vererek İmal veya İnşa

Ettirenler .259

1.3.2.2. İstisna Kapsamındaki Araç ve Tesisleri Sipariş Üzerine Fiilen İmal ve İnşa

Edenler .260

1.3.3. Faaliyetleri Deniz Taşıma Araçları ile Yüzer Tesis ve Araçların İmal ve İnşası Olanlara

Bu Araçların İmal ve İnşası ile İlgili Yapılan Teslim ve Hizmetlere Yönelik İstisna .261

1.4. İstisnanın Beyanı.262

1.5. İade263

1.5.1. Araç ve Tesislerin Tesliminde.263

1.5.2. Araç ve Tesislerin Tadil, Onarım ve Bakım Hizmetlerinde.263

1.5.3. Araç ve Tesislerin İmal ve İnşasıyla İlgili Teslim ve Hizmetlerde.264

1.5.3.1. Faaliyetleri Araç ve Tesislerin Kiralanması veya Çeşitli Şekillerde İşletilmesi

olan Mükelleflere Bu Araçların İmal ve İnşasıyla İlgili Yapılan Teslim ve

Hizmetlerde.264

1.5.3.1.1. Araç ve Tesisleri Bizzat İmal veya İnşa Edenler264

1.5.3.1.2. Araç ve Tesisleri Sipariş Üzerine İmal veya İnşa Edenler .264

14

1.5.3.1.2.1. Araç ve Tesisleri Sipariş Vererek İmal ve İnşa

Ettirenler 264

1.5.3.1.2.2. Araç ve Tesisleri Sipariş Üzerine Fiilen İmal ve

İnşa Edenler 265

1.5.3.2. Faaliyetleri Deniz Taşıma Araçları ile Yüzer Tesis ve Araçların İmal ve İnşası

Olanlara Bu Araçların İmal ve İnşası ile İlgili Teslim ve Hizmetler 265

1.6. Müteselsil Sorumluluk. 266

Liman ve Hava Meydanlarında Yapılan Hizmetlere İlişkin İstisna. 266

2.1. İstisnanın Kapsamı  267

2.1.1. İstisna Kapsamında Yer Alan Alanlar 267

2.1.2. İstisna Kapsamında Yer Alan Araçlar 267

2.1.3. İstisna Kapsamında Yer Alan Hizmetler 268

2.2. İstisna Uygulaması . 268

2.3. Beyan 271

2.4. İade . 271

2.4.1. Mahsuben İade  271

2.4.2. Nakden İade. 271

Petrol Arama Faaliyetlerine İlişkin İstisna 271

3.1. Türk Petrol Kanunu Hükümlerine Göre Petrol Arama Faaliyetlerini Yürütenlere Yapılan Teslim

ve Hizmetlere İlişkin İstisna 272

3.1.1. Kapsam  272

3.1.2. İstisnanın Uygulanması 272

3.2. Boru Hattıyla Taşımacılık Yapanlara Bu Hatların İnşa ve Modernizasyonuna İlişkin Yapılan

Teslim ve Hizmetlere İlişkin İstisna  273

3.2.1. Kapsam  273

3.2.2. İstisnanın Uygulanması 274

3.3. Beyan 275

3.4. İade . 275

3.4.1. Mahsuben İade  275

3.4.2. Nakden İade. 275

3.5. Müteselsil Sorumluluk. 275

Altın, Gümüş, Platin ile İlgili Arama, İşletme ve Zenginleştirme Faaliyetlerine İlişkin İstisna 276

4.1. Kapsam. 276

4.2. İstisnanın Uygulanması  276

4.3. Beyan 277

4.4. İade . 278

4.4.1. Mahsuben İade  278

4.4.2. Nakden İade. 278

Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında Makine ve Teçhizat Teslimleri ile Yazılım ve Gayri Maddi Hak

Satış ve Kiralamalarında İstisna . 278

5.1. Kapsam. 278

5.2. İstisna Uygulaması . 281

5.3. Finansal Kiralama Yoluyla Makine-Teçhizat Alımlarında Uygulama . 282

5.4. Bildirim Zorunluluğu 283

5.5. Yatırımın Usulüne Uygun Olarak Gerçekleşmemesi . 283

5.6. İstisnanın Beyanı  283

5.7. İade . 284

5.7.1. Mahsuben İade  284

5.7.2. Nakden İade. 284

Limanlara ve Hava Meydanlarına Bağlantı Sağlayan Demiryolu Hatları ile Liman ve Hava

Meydanlarının İnşası, Yenilenmesi ve Genişletilmesine İlişkin İstisna 285

15

6.1. Kapsam .285

6.2. İstisna Uygulaması .286

6.3. İstisnanın Beyanı.287

6.4. İade .287

6.4.1. Mahsuben İade .287

6.4.2. Nakden İade288

6.5. Müteselsil Sorumluluk Uygulaması.288

Ulusal Güvenlik Amaçlı Teslim ve Hizmetlere İlişkin İstisna288

7.1. Kapsam .288

7.2. İstisnanın Uygulanması290

7.2.1. Ulusal Güvenlik Kuruluşlarına Doğrudan Yapılan Teslim ve Hizmetlerde .290

7.2.2. Yüklenici Firmalara Yapılacak Teslim ve Hizmetlerde .290

7.3. Bildirim Zorunluluğu 291

7.4. İstisnanın Beyanı.292

7.5. İade292

7.5.1. Mahsuben İade .293

7.5.2. Nakden İade293

7.6. Müteselsil Sorumluluk .293

Başbakanlık Merkez Teşkilatına Yapılacak Araç Teslimlerinde İstisna.293

8.1. Kapsam .293

8.2. İstisnanın Beyanı.293

8.3. İade293

8.3.1. Mahsuben İade .294

8.3.2. Nakden İade294

Ürün Senetlerinin İhtisas/Ticaret Borsaları Aracılığıyla İlk Teslimi 294

9.1. Kapsam .294

9.2. İade294

9.2.1. Mahsuben İade .294

9.2.2. Nakden İade295

Türkiye Kızılay Derneğine Yapılan Teslim ve Hizmetler ile Türkiye Kızılay Derneğinin Teslim ve

Hizmetlerinde İstisna .295

10.1. Kapsam .295

10.2. İstisnanın Uygulanması.296

10.3.Müteselsil Sorumluluk 297

10.4. Beyan 297

10.5. İade297

10.5.1. Mahsuben İade .297

10.5.2. Nakden İade .297

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarafından Tescil Edilen Gübreler ve Gübre Üreticilerine Bu

Ürünlerin İçeriğinde Bulunan Hammaddelerin Teslimi ile Yem Teslimlerinde İstisna 298

11.1. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarafından Tescil Edilen Gübre Teslimleri 298

11.2. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarafından Tescil Edilen Gübrelerin İçeriğinde Bulunan

Hammaddelerin Gübre Üreticilerine Teslimi.298

11.3. Yem Teslimleri.300

11.4. İstisnanın Beyanı.301

11.5. İade301

11.5.1. Mahsuben İade .302

11.5.2. Nakden İade .302

11.6. Müteselsil Sorumluluk .302

Konut veya İş Yeri Teslimlerinde İstisna .303

16

12.1. Kapsam. 303

12.1.1. İstisna Kapsamına Giren Taşınmazlar. 303

12.1.2. Konut veya İş Yerinin İlk Teslimi 304

12.1.3. İstisnadan Yararlanacak Alıcılar  305

12.2. Bedelin Döviz Olarak Türkiye’ye Getirilmesi  307

12.2.1. Bedelin Türkiye’ye Getirilme Zamanı. 307

12.2.2. Bedelin Türkiye’ye Getirildiğinin Tevsiki  307

12.3. Konut veya İş Yerinin Üç Yıl İçerisinde Elden Çıkarılması. 308

12.4. İstisnanın Usulüne Uygun Olarak Gerçekleşmemesi. 309

12.5. İstisnanın Beyanı  309

12.6. İade . 309

12.6.1. Mahsuben İade  310

12.6.2. Nakden İade. 310

Organize Sanayi Bölgeleri ile Küçük Sanayi Sitelerinin İnşasına İlişkin İstisna . 310

13.1. İstisnanın Kapsamı . 310

13.1.1. İstisnadan Yararlanacak Alıcılar  310

13.1.2. İstisna Kapsamına Giren İşlemler 310

13.2. İstisnanın Uygulanması  312

13.3. İstisnanın Beyanı  313

13.4. İade . 313

13.4.1. Mahsuben İade  313

13.4.2. Nakden İade. 314

13.5. Müteselsil Sorumluluk. 314

Ar-Ge, Yenilik ve Tasarım Faaliyetlerinde Kullanılmak Üzere Yapılan Yeni Makina ve Teçhizat

Teslimlerinde İstisna  314

14.1. Kapsam. 314

14.1.1. İstisnadan Yararlanacak Alıcılar  314

14.1.2. İstisna Kapsamına Giren Teslimler 315

14.2. İstisnanın Uygulaması  316

14.3. Makina ve Teçhizatın Üç Yıl İçinde Belirlenen Faaliyetler Dışında Kullanımı veya Elden

Çıkarılması . 316

14.4. İstisnanın Beyanı  316

14.5. İade . 317

14.5.1. Mahsuben İade  317

14.5.2. Nakden İade. 317

14.6. Müteselsil Sorumluluk. 317

Genel ve Özel Bütçeli Kamu İdarelerine, İl Özel İdarelerine, Belediyelere ve Köylere Bağışlanan

Tesislerin İnşasına İlişkin İstisna 317

15.1. İstisnanın Kapsamı . 318

15.1.1. İstisna Kapsamında Yer Alan Tesisler. 318

15.1.2. İstisnadan Yararlanacak Alıcılar  318

15.1.3. İstisna Kapsamına Giren İşlemler 319

15.2. İstisnanın Uygulanması  319

15.2.1. Genel Olarak  319

15.2.2. KDV Ödenerek Yapılan Alımlarda Uygulama 321

15.3. İstisnanın Beyanı  322

15.3.1. Bağış Yapacaklara İstisna Kapsamında Satış Yapanların Beyanı 322

15.3.2. KDV Ödeyerek Mal ve Hizmet Alan Bağışçıların Beyanı  322

15.4. İade . 322

15.4.1. Bağış Yapacaklara İstisna Kapsamında Satış Yapanlara İade. 322

17

15.4.2. KDV Ödeyerek Mal ve Hizmet Alan Bağışçılara İade 322

15.4.3. Mahsuben İade .323

15.4.4. Nakden İade .323

15.5. Müteselsil Sorumluluk .323

Yabancılara Verilen Sağlık Hizmetlerinde İstisna 323

16.1. Kapsam .324

16.1.1. İstisna Kapsamına Giren Hizmetler324

16.1.2. İstisnadan Yararlanacak Alıcılar.325

16.2. İstisnanın Uygulanması.326

16.3. İstisnanın Beyanı.326

16.4. İade326

16.4.1. Mahsuben İade .327

16.4.2. Nakden İade .327

Basılı Kitap ve Süreli Yayınların Tesliminde İstisna.327

17.1. Kapsam .327

17.2. İstisnanın Uygulanması.328

17.3. İstisnanın Beyanı.328

17.4. İade328

17.4.1. Mahsuben İade 329

17.4.2. Nakden İade.329

İstisna Uygulamalarında Alt Sınır.329

TAŞIMACILIK İSTİSNASI 330

Transit ve Türkiye ile Yabancı Ülkeler Arasında Yapılan Taşımacılık İşlerinde İstisna.330

1.1. Kapsam .330

1.2. İstisnanın Beyanı.331

1.3. İade331

1.3.1. Mahsuben İade .333

1.3.2. Nakden İade333

İhraç Malı Taşıyan Araçlara Motorin Teslimlerinde İstisna 333

2.1. Kapsam .333

2.2. İstisnanın Beyanı.334

2.3. İade334

2.3.1. Mahsuben İade .335

2.3.2. Nakden İade335

Ç. DİPLOMATİK İSTİSNALAR .335

Diplomatik Temsilcilik ve Konsolosluklara Yapılacak Teslim ve Hizmetlerde İstisna335

1.1. Kapsam .335

1.2. İstisnanın Beyanı.336

1.3. İade336

1.3.1. Mahsuben İade .336

1.3.2. Nakden İade336

Uluslararası Kuruluşlara Yapılan Teslim ve Hizmetlerde İstisna .337

2.1. Kapsam .337

2.2. Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı Müşterek Enfrastrüktür Programları Gereğince Türkiye’de

Yapılacak İnşa ve Tesis İşlemlerine İlişkin İstisna Uygulaması .338

2.3. Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri Arasında Vergi Muafiyetleri Anlaşması Gereğince,

Ortak Savunma Amacıyla Yapılan Mal ve Hizmet Alımlarında İstisna Uygulaması 338

2.4. İstisnanın Beyanı.339

2.5. İade339

2.5.1. Mahsuben İade .339

18

2.5.2. Nakden İade. 339

Yabancı Devletlerin Diplomatik Temsilcilik ve Konsolosluk Mensupları ile Uluslararası Kuruluş

Mensuplarına Yapılan Teslim ve Hizmetlerde İstisna 339

3.1. Kapsam. 339

3.2. İstisna Uygulaması . 340

3.3. İade . 341

İTHALAT İSTİSNASI 342

Yurtiçi Teslimleri KDV’den İstisna Olan Mal ve Hizmetler. 342

Gümrük Kanununa Göre Gümrük Vergisinden Muaf veya Müstesna Olan Eşya. 343

2.1. Gümrük Kanununun 167 nci Maddesi Kapsamında Yer Alan Mallar. 343

2.2. Geçici İthalat Yoluyla Getirilen Mallar. 344

2.3. Hariçte İşleme Rejimi Kapsamındaki Mallar. 344

2.4. Geri Gelen Eşya Kapsamındaki Mallar . 345

Bazı Gümrük Rejimlerinin Uygulandığı Mallar. 345

İNDİRİM VE İADE HAKKI TANINAN DİĞER İSTİSNALAR 346

Engellilerin Kullanımına Mahsus Araç ve Gereçlerin Tesliminde İstisna 346

1.1. Kapsam. 346

1.2. İstisnanın Beyanı  347

1.3. İade . 347

1.3.1. Mahsuben İade  347

1.3.2. Nakden İade. 348

Uluslararası Kuruluşlar ile Bu Kuruluşlara Bağlı Program, Fon, Temsilcilik ve Özel İhtisas Kuruluşlarına

Yapılan Teslim ve Hizmetlerde İstisna . 348

2.1. Kapsam. 348

2.2. İstisna Uygulaması . 349

2.3. Beyan 350

2.4. İade . 350

3996 Sayılı Kanuna Göre Yap-İşlet-Devret veya 3359 Sayılı Kanun ile 652 Sayılı Kararnameye Göre

Kiralama Karşılığı Yaptırılan Projelerde KDV İstisnası 352

3.1. Kapsam. 353

3.1.1. İstisnadan Yararlanacak Projeler. 353

3.1.2. İstisna Kapsamına Giren İşlemler 353

3.1.3. İstisna Kapsamına Giren Mal ve Hizmetler 354

3.2. İstisnanın Uygulanması  354

3.3. Beyan 355

3.4. İade . 355

3.4.1. Mahsuben İade  356

3.4.2. Nakden İade. 356

3.5. Müteselsil Sorumluluk. 356

Büyük Yatırımlara İlişkin İstisna 356

4.2. İstisnanın Uygulaması  357

4.3. İstisnanın Beyanı  358

4.4. İade . 358

4.4.1. Mahsuben İade  358

4.4.2. Nakden İade. 358

İstanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil Durum Hazırlık Projesi (İSMEP) Kapsamında Yapılacak

Teslim ve Hizmetlerde İstisna 359

5.1. Kapsam. 359

5.2. İstisna Uygulaması . 359

5.3. İstisnanın Beyanı  360

19

5.4. İade360

5.4.1. Mahsuben İade .360

5.4.2. Nakden İade360

Milletlerarası Andlaşma Hükümleri Çerçevesinde KDV'den İstisna Edilmiş Olan Transit Petrol Boru

Hattı Projelerinin İnşa ve Modernizasyonuna İlişkin İstisna 361

6.1. İstisnanın Kapsamı361

6.2. Müteselsil Sorumluluk .362

6.3. 1/1/2014 Tarihinden İstisna Belgesinin Alındığı Tarihe Kadar KDV Ödenerek Yapılan Alımlar 362

İmalat Sanayiine Yönelik Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamındaki İnşaat İşlerine İlişkin 1/5/2022 Tarihinden

Önce Yapılan Mal ve Hizmet Alımları 363

7.1. Kapsam 363

7.2. İstisnanın Uygulaması.364

7.3. İstisnanın Beyanı.365

7.4. İade366

7.4.1. Mahsuben İade .366

7.4.2. Nakden İade366

Eğitimde Fırsatları Artırma ve Teknolojiyi İyileştirme Hareketi (FATİH) Projesi Kapsamında Milli

Eğitim Bakanlığına Yapılacak Mal Teslimi ve Hizmet İfalarında İstisna 370

8.1. Kapsam .370

8.2. İstisnanın Uygulaması.370

8.3. İstisnanın Beyanı.371

8.4. İade371

8.4.1. Mahsuben İade .371

8.4.2. Nakden İade371

İmalat Sanayiinde Kullanılmak Üzere Yapılan Yeni Makina ve Teçhizat Teslimlerinde İstisna 371

9.1. Kapsam .372

9.1.1. İstisnadan Yararlanacak Alıcılar.372

9.1.2. İstisna Kapsamına Giren Teslimler 372

9.2. İstisnanın Uygulaması.372

9.3. Makina ve Teçhizatın Üç Yıl İçinde Belirlenen Faaliyetler Dışında Kullanımı veya Elden

Çıkarılması373

9.4. İstisnanın Beyanı.373

9.5. İade373

9.5.1. Mahsuben İade .374

9.5.2. Nakden İade374

9.6. Müteselsil Sorumluluk .374

2023 UEFA Şampiyonlar Ligi Finali Müsabakası Kapsamında Yapılacak Teslim ve Hizmetlerde

İstisna .374

10.1. İstisnanın Uygulanması.375

10.2. Müteselsil Sorumluluk .375

10.3. İstisnanın Beyanı.375

10.4. İade376

10.4.1. Mahsuben İade .376

10.4.2. Nakden İade .376

SOSYAL VE ASKERİ AMAÇLI İSTİSNALARLA DİĞER İSTİSNALAR.386

Kültür ve Eğitim Amacı Taşıyan İstisnalar386

Sosyal Amaç Taşıyan İstisnalar .387

2.1. Belli Kurum ve Kuruluşların Kanunda Sayılan İşleri Yapmak veya Yönetmek Suretiyle İfa

Ettikleri Teslim ve Hizmetlerde İstisna387

2.2. Özel Okullar ve Üniversiteler Tarafından Bedelsiz Olarak Verilen Eğitim ve Öğretim Hizmetleri

ile Öğrenci Yurtları Tarafından Bedelsiz Olarak Verilen Yurt Hizmetlerinde İstisna 388

20

2.3. Kanunların Gösterdiği Gerek Üzerine Yapılan Bedelsiz Teslim ve Hizmetlerde İstisna 388

2.4. Belli Kurum ve Kuruluşlara Yapılan Bedelsiz Teslim ve Hizmetlerde İstisna  389

2.5. Fakirlere Yardım Amacıyla Gıda Bankacılığı Faaliyetinde Bulunan Dernek ve Vakıflara

Bağışlanan Bazı Malların Tesliminde İstisna . 389

2.5.1. Bağışın Yapılacağı Dernek veya Vakıflar  390

2.5.2. Bağışa Konu Olacak Mallar ve Bağışın Niteliği . 390

2.5.3. Bağışı Yapanlarca Düzenlenecek Belge . 390

2.5.4. Dernek ve Vakıflarca Düzenlenecek Belge . 390

2.5.5. Kayıt Düzeni ve Beyan. 390

2.6. Yabancı Devletlerin Türkiye’deki Diplomatik Temsilcilik ve Konsoloslukları ile Yabancı Hayır

ve Yardım Organizasyonlarına Yapılan Teslim ve Hizmetlerde İstisna. 391

2.7. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu Kapsamındaki İşlemlerde İstisna . 392

2.7.1. İstisna Kapsamına Giren Mal ve Hizmetler 392

2.7.2. İstisna Kapsamına Giren İşlemlerde Alt Sınır 393

2.7.3. İstisna Uygulaması. 393

2.8. Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarının, Kanunlarla Kendilerine Verilen Görev

Gereği ve Kuruluş Amaçlarına Uygun Ruhsat, İzin, Onay ve Benzeri Hizmetlerde İstisna  393

Askeri Amaç Taşıyan İstisnalar . 394

Diğer İstisnalar . 394

4.1. Vergiden Muaf Esnaf, Çiftçi ve Serbest Meslek Erbabı . 394

4.2. Kazançları Basit Usulde Tespit Edilen Mükellefler. 394

4.3. Gelir Vergisi Kanununun 81 inci Maddesi Kapsamındaki İşlemler, Adi Ortaklıkların Sermaye

Şirketine Dönüşmesi ile Kurumlar Vergisi Kanununa Göre Yapılan Devir ve Bölünme İşlemleri . 395

4.4. İktisadi İşletmeye Dâhil Olmayan Gayrimenkullerin Kiralanması. 396

4.5. Banka ve Sigorta Muameleleri Kapsamına Giren İşlemler  398

4.5.1. Banka ve Bankerlik İşlemleri 398

4.5.2. Sigorta Aracılık İşlemleri  398

4.5.3. Reasürans İşlemleri . 398

4.6. Darphane ve Damga Matbaası Tarafından Yapılan İşlemler. 398

4.7. Değerli Madenler, Kıymetli Taşlar, Değerli Kâğıtlar, Para, Döviz, Menkul Kıymetler, Damga

Pulu ile Hurda ve Atık Teslimleri  399

4.7.1. Değerli Maden, Değerli Kâğıt, Para, Döviz, Menkul Kıymet Teslimleri . 399

4.7.2. Metal, Plastik, Kâğıt, Cam Hurda ve Atıkları ile Konfeksiyon Kırpıntılarının Teslimi . 400

4.7.3. Kıymetli Taş Teslimleri  401

4.8. Zirai Amaçlı Su Teslimleri ile Arazi Islahına Ait Hizmetler . 401

4.9. Serbest Bölgelerde Verilen Hizmetler ile Bu Bölgelere İlişkin Yük Taşıma İşleri  402

4.10. Boru Hattı ile Yapılan Akaryakıt Taşımaları . 403

4.11. Varlık Yönetim Şirketlerinin Bazı Teslimleri ile Finansal Yeniden Yapılandırma Hükümleri

Kapsamında Bazı Borçların Teminatını Oluşturan Mal ve Hakların Teslimi . 403

4.12. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna Devredilen Mal ve Hakların Teslimi . 403

4.13. Basın, Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğüne Verilen Haber Hizmetleri. 404

4.14. Gümrüklü Alanlarda Yapılan Bazı Hizmetler . 404

4.15. Hazinenin Taşınmaz Teslimi ve Kiralamaları, İrtifak Hakkı Tesisi, Kullanma İzni ve Ön İzin

Verilmesi İşlemleri, Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanlığının Arsa ve Arazi Teslimleri ile

Belediye ve İl Özel İdarelerinin Taşınmaz Satışları  405

4.16. İki Tam Yıl Süreyle Sahip Olunan İştirak Hisseleri ve Taşınmazların Satışı . 407

4.16.1. Taşınmaz Satışlarında İstisna Uygulaması . 408

4.16.1.2. 15/7/2023 Tarihinden İtibaren Kurumların Aktifine Kaydedilen Taşınmazların Satışı 411

4.16.2. İştirak Hisselerinin Satışında İstisna Uygulaması . 411

4.16.3. Bankalara, Finansal Kiralama ve Finansman Şirketlerine Borçlu Olanların ve

Kefillerinin Borçlarına Karşılık Yapılan Teslimlere İlişkin İstisna Uygulaması  412

21

4.17. Konut Finansmanı Amacıyla Teminat Gösterilen veya İpotek Konulan Konutların Teslimi

(Mortgage-Tutsat) .412

4.18. Lisanslı Depoculuk Kapsamındaki İşlemler 413

4.18.1. Kapsam ve İşleyiş.413

4.18.2. Ürün Senetlerinin, İhtisas/Ticaret Borsaları Aracılığıyla İlk Teslimi .414

4.18.3. Ürün Senetlerinin İlk Tesliminden Sonraki Teslimleri.414

4.18.4. Ürün Senetlerinin Ürünü Depodan Çekecek Olanlara Teslimi ve Sorumluluk

Uygulaması 415

4.19. Varlık Kiralama Şirketleri Tarafından Yapılan Devir ve Kiralama İşlemleri .416

4.20. Sigorta Tahkim Komisyonu Tarafından Verilen Hizmetler417

4.21. Finansal Kiralama Şirketleri, Katılım Bankaları ile Kalkınma ve Yatırım Bankalarınca, 6361

sayılı Kanun Kapsamında, Taşınır veya Taşınmazların Bizzat Kiracıdan Satın Alınması,

Satan Kişilere Kiralanması ve Kiralayana Satılması (Sat-Kirala-Geri Al) İşlemi .417

4.22. Patentli veya Faydalı Model Belgeli Buluşa İlişkin Gayri Maddi Hakların Kiralanması, Devri

veya Satılması İşlemleri418

4.23. Organize Sanayi Bölgeleri ve Küçük Sanayi Sitelerine Tanınan İstisna 419

GEÇİCİ MADDELERDE YER ALAN İSTİSNALAR .422

Özelleştirme Kapsamına Alınan İktisadi Kıymetlerin Teslim ve Kiralanması İşlemleri422

Teknoloji Geliştirme Bölgesinde ve İhtisas Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Verilen Teslim ve

Hizmetler 422

Milli Eğitim Bakanlığına Bilgisayar ve Donanımlarının Bedelsiz Teslimleri ile Bunlara İlişkin Yazılım

Teslimi ve Hizmetleri.425

3.1. İstisnanın Kapsamı425

3.2. İstisnanın Uygulanması.425

3.2.1. İstisna Belgesinin Düzenlenmesi .425

3.2.2. KDV Mükelleflerince Yapılacak Bedelsiz Teslim ve/veya İfalarda İstisna Uygulaması.426

3.2.3. KDV Mükellefi Olmayanlarca Yapılacak Bedelsiz Teslim ve/veya İfalarda İstisna

Uygulaması 426

3.2.4. Nakdi Bağışlarla Alınacak Bilgisayarlarda İstisna Uygulaması .427

3.3. İndirim427

Konut Yapı Kooperatiflerinin Üyelerine Konut Teslimleri ile Konut Yapı Kooperatiflerine Yapılan

İnşaat Taahhüt İşleri .427

4.1. Konut Yapı Kooperatiflerinin Üyelerine Konut Teslimleri427

4.2. Konut Yapı Kooperatiflerine Yapılan İnşaat Taahhüt İşlerinde İstisna/İndirimli Oran Uygulaması 428

4.3. Konut Yapı Kooperatiflerinin Arsa (Kat) Karşılığı İnşaat İşlerinde KDV Uygulaması.429

4.4. İstisna Kapsamındaki İşlemlerde İndirim 429

Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemine Taşınmaz ve İştirak Hissesi Devri430

Şehir İçi Ulaşım Sistemleri ve Bunlara İlişkin Tesislerin Devir ve Teslimleri .430

Taşınmazların Sosyal Güvenlik Kurumuna Devir ve Teslimi ile Bu Taşınmazların Sosyal Güvenlik

Kurumu Tarafından Devir ve Teslimleri .431

Belediye ve İl Özel İdarelerinin 27/1/2017 Tarihinden Önce Yaptıkları Taşınmaz Satışları .431

Ğ. İSTİSNADAN VAZGEÇME VE İSTİSNALARIN SINIRI.432

İstisnadan Vazgeçme .432

1.1. Uygulama 433

1.2. İstisnadan Vazgeçmenin Mümkün Olmadığı Durumlar 433

III. MATRAH, NİSPET VE İNDİRİM  434

MATRAH.434

Teslim ve Hizmet İşlemlerinde Matrah .434

1.1. Genel Açıklama.434

1.2. Tarifeli İşler ile Bedelin Biletle Tahsil Edildiği Hallerde Matrah.434

İthalatta Matrah.435

22

Uluslararası Yük ve Yolcu Taşımalarında Matrah . 436

Özel Matrah Şekilleri 436

4.1. Şans Oyunları, Profesyonel Gösteriler ve Açık Artırmalar. 436

4.2. Altın ve Gümüşten Mamul Eşya Teslimleri  437

4.2.1. Altından Mamul Eşya . 437

4.2.2. Gümüşten Mamul Eşya 437

4.3. Gazete, Dergi ve Benzeri Periyodik Yayınlar . 437

4.4. Tütün Mamulü Teslimleri  438

4.5. Belediyeler Tarafından Yapılan Şehir İçi Yolcu Taşımacılığı. 438

4.6. Ön Ödemeli Elektronik Haberleşme Hizmetleri 439

4.7. Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu Tarafından Araç Plakaları ile Basılı Evrakın

Teslimi  440

4.8. Kıymetli Taş Teslimleri . 440

4.9. İkinci El Araç ve Taşınmaz Ticareti  441

Matraha Dâhil Olan Unsurlar . 443

5.1. Boş Kaplara Ait Depozitolar 443

5.2. Vade Farkları  443

5.3. Kur Farkları . 443

Matraha Dâhil Olmayan Unsurlar 444

6.1. İskontolar  444

6.2. Hesaplanan KDV  445

6.3. Özel İletişim Vergisi  445

Emsal Bedeli ve Emsal Ücreti 446

ORAN. 446

Genel Açıklama 446

1.1. Perakende Satışın Tanımı 447

1.2. Vade Farkı, Kur Farkı ve Matrahta Değişikliğe Yol Açan İşlemlerde KDV Oranı  447

1.2.1. Vade Farkları 447

1.2.2. Kur Farkları. 447

1.2.3. Malların İade Edilmesi, İşlemin Gerçekleşmemesi veya İşlemden Vazgeçilmesi. 447

1.3. İndirimli Orana Tabi Mallar ile Genel Orana Tabi Malların Birlikte Satılması Halinde Fatura

Düzeni  448

İndirimli Orana Tabi Bazı Mal ve Hizmetlere İlişkin Açıklamalar. 448

2.1. Konut Teslimleri ve İnşaat Taahhüt İşleri . 448

2.1.1. Uygulanacak KDV Oranı 448

2.1.2. Konut Yapı Kooperatiflerine Verilen İnşaat Taahhüt İşlerinde İndirimli Oran Uygulaması 451

2.1.3. Net Alan 451

2.2. Finansal Kiralama İşlemleri  451

2.3. Toptancı Hallerinde Faaliyet Gösterenler Tarafından Yapılan Teslimler. 451

2.4. Yiyecek ve İçecek Sunulan Yerlerde KDV Oran Uygulaması 452

2.4.1. Kapsam  452

2.4.2. Konaklama Tesislerinin Bünyesindeki Hizmet Birimlerinde Yiyecek-İçecek Hizmetleri . 454

2.4.3. Yemek Çeki, Kuponu ve Kartlarının Kullanıldığı Yemek Hizmetlerinde Organizatör

Firmaların Durumu. 454

2.5. Geceleme Hizmetlerinde KDV Oran Uygulaması  455

2.5.1. Kapsam  455

2.5.2. Konaklama İşletmelerinde Kullanılan Alkollü İçecekler Dolayısıyla Yüklenilen KDV  455

2.5.3. Seyahat Acentelerinin Geceleme Hizmetleri İçin Verdikleri Aracılık Hizmetleri  456

2.6. Fason Tekstil ve Konfeksiyon İşleri 457

23

2.7. Kamu Özel İş Birliği Modeli ile Yaptırılan Sağlık Tesislerine İlişkin İşletme Döneminde

Sunulan Hizmetlerde KDV Oranı Uygulaması .458

İndirimli Orana Tabi İşlemlerde İade Uygulaması460

3.1. İade Tutarının Hesaplanması463

3.1.1. Yılı İçinde Talep Edilen Mahsuben İade Tutarlarının Hesaplanması.463

3.1.2. İzleyen Yıl İçerisinde Talep Edilen Nakden/Mahsuben İade Tutarlarının Hesaplanması464

3.1.3. İade Hesabına Dahil Edilebilecek Yüklenilen KDV 465

3.1.3.1. Genel Olarak .465

3.1.3.2. Stoklarda Yer Alan Mallar .466

3.1.3.3. Amortismana Tabi İktisadi Kıymetler 466

3.1.3.4. Sonradan Düzenlenen veya Temin Edilen Belgeler.466

3.1.3.5. İndirimli Orana Tabi İşlemin Gerçekleşmesinden Sonra Yapılan Alımlar ve

İskontolar 467

3.2. Yılı İçerisindeki Mahsup Taleplerinin Yerine Getirilmesi.467

3.2.1. Genel Olarak.467

3.2.2. Mahsubu Talep Edilebilecek Borçlar 469

3.2.3. İndirimli Orana Tabi Malların İhraç Amaçlı Teslimlerinde Mahsuben İade 470

3.2.4. Mahsup İşlemi.471

3.3. Yılı İçinde İade Edilemeyen Vergilerin İadesi 472

3.4. Diğer Hususlar.474

3.4.1. İndirimli Orana Tabi İşlemleriyle Birlikte Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemleri Bulunan

Mükellefler 474

3.4.2. İndirimli Orana Tabi Malların İhraç Kaydıyla Teslimi475

3.4.3. Fason Tekstil ve Konfeksiyon İşlerinde İade Uygulaması475

3.4.4. Süresinden Sonra İade Talebinde Bulunulması.476

3.4.5. İade İşlemi Sonuçlandırıldıktan Sonra İndirimli Orana Tabi İşlemlerin Matrahında

Meydana Gelen Değişiklikler476

3.4.6. Özel Hesap Dönemi Tayin Edilen Mükelleflerin İade Talepleri478

3.4.7. Önceki Yıllara Ait İade Edilmeyen Alt Sınır Tutarları479

3.5. İade Taleplerinin Beyannamede Gösterilmesi479

3.5.1. Yılı İçinde İade Taleplerinin Beyannamede Gösterilmesi 479

3.5.2. Yıllık İade Taleplerinin Beyannamede Gösterilmesi.479

3.5.3. Yılı İçerisinde Mahsup Edilemeyen Tutarların Beyannamede Gösterilmesi480

3.6. Açıklamalı Örnek 480

İNDİRİM485

Vergi İndirimi.485

İndirilemeyecek KDV 490

2.1. Genel Açıklama 490

2.2. İmalat Artıklarının Tesliminde KDV Uygulaması 495

2.3. Sigorta Aracılarında KDV İndirimi.495

2.4. Kullanım Süresi Geçen veya Kullanılamayacak Hale Gelen Mallara İlişkin Yüklenilen KDV’nin

İndirimi.496

2.5. İkinci El Motorlu Kara Taşıtı Ticaretiyle İştigal Eden Mükelleflerin Binek Otomobil Alımlarında

KDV İndirimi .496

İstisna Edilmiş İşlemlerde İndirim 497

Kısmi Vergi İndirimi 497

İndirimin Belgelendirilmesi498

5.1. Fatura ve Benzeri Belge499

5.2. Liste ve Etiketlerde Fiyatların KDV Dâhil Olarak Gösterilmesi .499

5.3. Verginin Fatura ve Benzeri Belgelerde Gösterilme Usulü 500

5.4. Verginin Hesaplanması.500

24

5.5. Verginin İndirimi 501

5.6. İndirimin Zamanı. 501

Matrah ve İndirim Miktarlarının Değişmesi 502

6.1. Genel Açıklama  502

6.2. Sadece BSMV Kapsamındaki İşlemleri Yapanların Satın Aldıkları Malları İadesinde ve

Gerçekleşmeyen Hizmetlerde KDV Uygulaması . 503

KDV İADESİNDE ORTAK HUSUSLAR 503

A1. GENEL AÇIKLAMA 503

A2. İADELERİ VERGİ İNCELEMESİNE TABİ OLANLAR . 505

Kapsam ve Tanımlar 505

1.1. Kapsam. 505

1.2. Belge Kavramı  505

1.3. İade Talepleri Vergi İnceleme Raporuna Göre Yerine Getirilecek Mükellefler  505

1.4. Olumlu Rapor 506

1.5. Olumsuz Rapor. 506

Sahte Belge Düzenlemek Amacıyla Mükellefiyet Tesis Ettirilmesi 507

2.1. Sahte Belge Düzenlemek Amacıyla Mükellefiyet Tesis Ettirenler . 507

2.2. Sahte Belge Düzenlemek Amacıyla Mükellefiyet Tesis Ettirenlere Mal Teslimi ve Hizmet

İfasında Bulunanlar  508

Sahte Belge Düzenleyen veya Kullananlar . 508

3.2. Haklarında Sahte Belge Düzenleme Raporu Bulunanlar. 509

3.3. Haklarında Sahte Belge Düzenleme Tespiti Bulunanlar 509

3.5. Haklarında Sahte Belge Kullanma Tespiti Bulunanlar . 511

Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Düzenleyen veya Kullananlar . 512

4.1. Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Kavramı 512

4.2. Haklarında Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Düzenleme Raporu Bulunanlar. 512

4.3. Haklarında Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Düzenleme Tespiti Bulunanlar 513

4.4. Haklarında Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Kullanma Raporu Bulunanlar 513

4.5. Haklarında Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Kullanma Tespiti Bulunanlar . 513

İşlemlerin Gerçekliğini İspat. 514

Haklarında Olumsuz Rapor Bulunan Mükelleflerin İade Talepleri 516

6.1. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Düzenleme Raporu

Bulunanların İade Talepleri  516

6.2. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Kullanma Raporu

Bulunanların İade Talepleri  516

Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Düzenleme veya Kullanma

Tespiti Bulunan Mükelleflerin İade Talepleri 517

7.1. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Düzenlediği Konusunda

Tespit Bulunanların İade Talepleri . 517

7.2. Haklarında Sahte Belge veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge Kullandığı Konusunda

Tespit Bulunanların İade Talepleri . 518

İadeye Esas Diğer Belgelerin Sahte veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Olması 519

Diğer Tespitler 519

9.1.Adresinde Bulunamama  519

9.2. Defter ve Belge İbraz Etmeme . 519

9.3. Beyanname Vermeme 520

Olumsuz Rapor veya Tespit Bulunanların Kanuni Temsilcileri, Ortakları, Ortak Oldukları veya

Bunların Kurdukları veya Ortağı Oldukları Mükellefler ile Kanuni Temsilcisi Oldukları Mükellefler  520

Doğrudan Mal veya Hizmet Temin Ettikleri Mükellefler Hakkında Olumsuz Rapor veya Tespit

Bulunanlar  521

Geçiş Hükümleri. 522

25

A3. İADE TUTARININ HESABI VE İADEYE DAYANAK İŞLEM VE BELGELER523

İadesi Talep Edilebilecek KDV .523

1.1. Kapsam.523

1.2. İşlemin Bünyesine Giren Verginin Hesabına Dahil Edilebilecek Unsurlar .524

1.3. Amortismana Tabi İktisadi Kıymetlerde İade Uygulaması524

1.4. YMM KDV İadesi Tasdik Raporu Hazırlanması Hizmetine Ait KDV 525

1.5. DİİB Sahibi Mükellefin İhraç Kaydıyla Tesliminde İade Edilecek KDV.526

1.6. İstisna Kapsamındaki İşlemin Gerçekleşmesinden Sonra İşleme İlişkin Mal ve Hizmet Alımları

ile İlgili Kur Farkları 527

1.7. İade Talebinde Bulunulabilecek Asgari Tutar .527

Mahsup Yoluyla İade .529

2.1. Genel Açıklama 529

2.1.1. Mahsup Edilebilecek Borçlar 529

2.1.2. Mahsuben İade Talebi 530

2.2. Mahsup Sonrası Alacağın Nakden İadesi.531

Maliye Bakanlığınca Belirlenen Sınırı Aşmayan Nakden İadeler 532

YMM KDV İadesi Tasdik Raporuna Dayalı İadeler .532

4.1. Genel Olarak .532

4.2. KDV İadesi Ön Kontrol Raporuna Dayalı İade Uygulaması 533

Teminat Karşılığı İade 534

5.1. Genel Açıklama.534

5.2. Teminat Türleri 534

5.3. Teminat Miktarları535

5.6. Artırımlı Teminat Uygulaması 536

Vergi İnceleme Raporu ile İade .537

İade Talebinde Aranan Belgeler.537

7.1. İade Talep Dilekçesi538

7.2. İade Hakkı Doğuran İşlemin Beyan Edildiği Döneme Ait İndirilecek KDV Listesi 538

7.3. İade Hakkı Doğuran İşleme Ait Yüklenilen KDV Listesi539

7.4. İadesi Talep Edilen KDV Hesaplama Tablosu539

7.5. Satış Faturaları Listesi 539

İade Talep Süresi .539

8.1. İndirimli Orana Tabi İşlemlere İlişkin İade Talep Süresi .540

8.2. Tam İstisna Kapsamındaki İşlemlere İlişkin İade Talep Süresi 540

8.3. Kısmi Tevkifat Uygulanan İşlemlere İlişkin İade Talep Süresi 541

İNDİRİMLİ TEMİNAT UYGULAMASI SİSTEMİ (İTUS)541

İTUS Sertifikası Kapsamına Giren Mükellefler.541

1.1. Genel Şartlar .541

1.2. Özel Şartlar .543

1.2.1. İhracat İstisnası Kapsamındaki İade Talepleri Bakımından.543

1.2.1.1. İmalatçılar ve İmalatçı-İhracatçılar543

1.2.1.2. Diğer İhracatçılar (Hizmet İhracatı Yapanlar Hariç)543

1.2.2. Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler Bakımından543

İTUS Sertifikası Uygulamasına Göre İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi544

İTUS Sertifikasının İptal edilmesi .544

HIZLANDIRILMIŞ İADE SİSTEMİ (HİS) 545

HİS Uygulaması Kapsamına Girecek Mükellefler545

HİS Uygulamasına Göre İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi.546

HİS Sertifikasının İptal Edilmesi 547

DİĞER HUSUSLAR .548

26

İade Hakkının İndirim Yoluyla Kullanılması . 548

Defter ve Belgelerin Zayi Olması (Yangın, Su Baskını, Çalınma Gibi) Durumunda İade . 549

Kamuya Ait Kuruluşlara İade . 549

İstisna Kapsamında Yapılan Teslim ve/veya Hizmetin Matrahının Değişmesi ve Düzeltme İşlemleri . 549

İstisna Kapsamındaki İşlemin Gerçekleştiği Dönemden Sonra Ortaya Çıkan Ödemeler . 550

İade Taleplerinde, Sadece Listesi Gönderilen Belgelere İlişkin Saklama ve İbraz Yükümlülüğü. 550

Yoklama ve Değerlendirme . 550

Kayıt Düzeni. 552

ÖZEL ESASLAR 552

VERGİNİN TARHI VE ÖDENMESİ .552

VERGİLENDİRME USULLERİ 552

Gerçek Usulde Vergilendirme 552

Hasılat Esaslı Vergilendirme 553

2.1. Kapsam. 553

2.2. Uygulamadan Yararlanacak Mükellefler. 554

2.3. Hasılat Esaslı Vergilendirme Usulünün Uygulanması 554

2.4. Hasılat Esaslı Vergilendirme Usulünden Vazgeçilmesi . 556

2.5. Uygulama Kapsamına Alınanlar. 556

VERGİLENDİRME DÖNEMİ VE BEYAN ESASI. 558

Vergilendirme Dönemi . 558

Beyan Esası. 559

2.1. Genel Açıklama  559

2.2. Şahıs Şirketlerince Verilecek Beyannameler . 559

2.3. Sigorta Aracıları Tarafından Verilecek Beyannameler. 559

Beyanname Verme Zamanı. 559

Beyanname Çeşitleri . 560

TARH İŞLEMLERİ . 561

Tarh Yeri 561

Tarhiyatın Muhatabı. 561

Tarh Zamanı. 561

VERGİNİN ÖDENMESİ . 561

USUL HÜKÜMLERİ VE ÇEŞİTLİ HUSUSLAR .562

USUL HÜKÜMLERİ . 562

Kayıt Düzeni. 562

ÇEŞİTLİ HUSUSLAR. 562

Verginin Gider Kaydedilemeyeceği 562

Müteselsil Sorumluluk 562

2.1. Kapsam. 562

2.1.1. İşleme Doğrudan Taraf Olanlar 563

2.1.2. İşleme Doğrudan Taraf Olmayanlar. 564

2.2. Uygulama 564

YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN TEBLİĞLER 564

YÜRÜRLÜK. 570

EKLER .573

YAZARLAR HAKKINDA .635