Kriminoloji Perspektifinden Ekonomik Suçlar: Beyaz Yaka Suçları

Av. Uğuralp DİLEK

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ 

5

SUNUŞ 

7

ÖZET 

9

İÇİNDEKİLER 

11

ŞEKİLLER LİSTESİ 

15

KISALTMALAR 

17

GİRİŞ 

19

BİRİNCİ BÖLÜM

EKONOMİK SUÇLAR VE BEYAZ YAKA SUÇLULUĞU

1. KRİMİNOLOJİK AÇIDAN SUÇ 

23

1. FAİL KAVRAMI 

24

III. EKONOMİK SUÇ TANIMI 

27

1. Fail Odaklı Ekonomik Suç Tanımı 

28

1. Hukuki Değer Odaklı Ekonomik Suç Tanımı 

29

1. Ekonomik Sistem Odaklı Ekonomik Suç Tanımı 

30

1. EKONOMİK SUÇLARIN ÖZELLİKLERİ 

31

1. Fail Bakımından 

31

1. Suçun Türü Bakımından 

32

1. Mağdur Bakımından 

32

1. İspat Yükü Bakımından 

33

1. Soruşturma ve Kovuşturma Bakımından 

34

1. EKONOMİK SUÇLARIN SINIFLANDIRILMASI 

34

1. Mesleki Suçlar Tasnifi 

36

1. Organizasyonel Mesleki Suçlar 

37

2. Devlet Otoritesine Dayanan Mesleki Suçlar 

37

3. Profesyonel Mesleki Suçlar 

38

4. Bireysel Mesleki Suçlar 

38

1. Suç Faaliyeti Tasnifi 

39

1. Failin Şahsi Kazanç Motivasyonu 

39

2. Failin Mesleki Hizmet Motivasyonu 

40

3. İşletmenin Suç Olması 

40

1. KRİMİNOLOJİNİN BEYAZ YAKA SUÇLARI TANIMI 

41

1. Edwin Sutherland’ın Tezi 

41

1. “Yasal Yağmalar” (Legitimate Rackets) Kavramı 

43

VII. BEYAZ YAKA SUÇLARI KAVRAMININ GELİŞİMİ 

44

1. Elitlerin Aykırılığı 

45

1. Kriminal Seçkinler 

46

1. Örgütsel, Mesleki ve Profesyonel Suçlar 

47

İKİNCİ BÖLÜM

BEYAZ YAKA SUÇLARINDA FAİL TİPOLOJİSİNE DAİR YAKLAŞIMLAR

1. SOSYOLOJİK YAKLAŞIM 

49

1. Ayırıcı Birliktelikler Teorisi 

50

1. Sosyal Öğrenme Teorisi 

51

1. Anomi Teorisi 

52

1. Gerilim Teorisi 

54

1. Damgalama Teorisi 

55

1. Sosyopsikolojik Teoriler 

56

1. DAVRANIŞSAL VE TİPOLOJİK YAKLAŞIMLAR 

58

1. “Sahteci/Dolandırıcı Üçgeni” 

59

1. Motivasyon 

60

2. Fırsat 

61

3. Mantıksal Çerçeve 

61

4. Sahteci Üçgeni Meta Model Çalışması 

62

1. Kişilik Özellikleri 

63

1. “MICE” Kısaltması (Para – İdeoloji – İkna – Ego) 

64

2. Weberyan Otorite 

65

3. Kültürel Hazcılık 

67

4. Narsist Kişilik Eğilimleri 

68

5. Düşük Öz Denetim 

70

1. Rasyonel Seçim Teorisi 

71

III. FAİLİN YÖNTEMİ YAKLAŞIMI (Modus Operandi) 

73

1. İSTATİSTİKSEL YAKLAŞIM (Utah Örneği) 

77

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

BEYAZ YAKA SUÇLARIYLA MÜCADELE

1. KANUN UYGULAYICILARININ EĞİTİMİ 

84

1. Muhasebe ve Maliye Bilgisi 

86

1. Soruşturma ve Sorgu Teknikleri 

88

1. ŞİRKETLER BAĞLAMINDA TEDBİRLER 

89

1. İnsan Kaynakları ve Bilinçlendirme Çalışmaları 

89

1. İhbar Hatları 

90

1. Şirket içi Denetim ve “Compliance” 

91

1. Bağımsız Dış Denetim Kuruluşları 

93

1. Psikolojik Değerlendirme 

94

III. İÇERİDEN BİLGİ ALMA YOLLARINA BAŞVURMA 

96

1. OLASI SINIFSAL ÖNYARGIYA KARŞI TEDBİRLER 

96

1. BASIN YAYIN İÇERİKLERİNİN DENETLENMESİ 

98

1. CEZALARIN AĞIRLAŞTIRILMASI 

98

VII. KURUMLARARASI KOORDİNASYON VE İHBAR 

100

VIII. İTİRAF VE ÖN ANLAŞMA UYGULAMASI 

104

1. İHTİSAS MAHKEMELERİ 

106

1. ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ 

108

SONUÇ 

111

KAYNAKÇA 

115