Lisanslı Depoculuk Şirketleri ve Ürün Senetleri
Emre YOLCU ( Başkent Üniversitesi Hukuk Fakültesi )
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ.VII
TEŞEKKÜR .IX
KISALTMALAR . XXIX
GİRİŞ .1
BİRİNCİ BÖLÜM
5300 SAYILI TARIM ÜRÜNLERİ LİSANSLI DEPOCULUK
KANUNU KAPSAMINDA LİSANSLI DEPOCULUK VE
LİSANSLI DEPO İŞLETİCİLERİ
LİSANSLI DEPOCULUK. 5
Lisanslı Depoculuğun Tanımı6
Lisanslı Depoculuk İle İlgili Kavramlar6
Lisanslı Depoculuk Sisteminin Amacı 8
A) Tarım Ürünleri Ticaretini Kolaylaştırmak.8
B) Tarım Ürünlerinin Emniyetini Sağlamak ve Kalitesini
Koruyarak Depolanması İçin Yaygın Bir Sistem
Oluşturmak 13
C) Yetkili Sınıflandırıcılar Aracılığıyla Tarım Ürünlerinin
Tür ve Kalitelerini Belirlemek ve Depolama Süresi
Sonunda Aynı Tür ve Kalitede İade Etmek.15
a) Yetkili Sınıflandırıcılar 16
b) Referans Yetkili Sınıflandırıcılar 18
c) Hakem Yetkili Sınıflandırıcılar. 21
D) Lisanslı Depo İşleticilerinin Kişiler Arasında Ayrım
Yapmaksızın Tarım Ürünlerini Kabul Etmelerini Temin
Etmek.21
Lisanslı Depoculuk Sisteminin Tarım Ürünleri Ticareti
Bakımından Önemi21
A) Tarımsal Üretimin Önemi ve Etkileri22
XIV
B) Türkiye’de Tarımsal Üretim ve Tarım Ürünleri Ticaretinde
Karşılaşılan Problemler .25
a) Türkiye’de Tarımsal Üretimin Özellikleri 26
b) Türkiye’de Tarım Ürünleri Ticaretinde Karşılaşılan
Problemler 29
C) Tarım Ürünleri Ticaretinde Lisanslı Depoculuk Sisteminin
Önemi ve Faydaları .31
a) Üreticiler Bakımından . 33
b) Sanayiciler ve Tacirler Bakımından 34
c) Devletler Bakımından 35
Lisanslı Depoculuk Sözleşmesi .38
A) Lisanslı Depoculuk Sözleşmesinin Tanımı .39
B) Lisanslı Depoculuk Sözleşmesinin Konusu.39
C) Lisanslı Depoculuk Sözleşmesinin Tarafları.40
D) Lisanslı Depoculuk Sözleşmesinin Hukuki Niteliği41
Lisanslı Depoculuk Sisteminin Tarihsel Gelişimi .44
A) Lisanslı Depoculuk Sisteminin Tarihsel Gelişimine Etkisi
Bakımından Genel Olarak Umumi Mağazacılığın Tarihsel
Gelişimi .45
B) Türkiye’de Umumi Mağazacılığın Tarihsel Gelişimi49
C) Genel Olarak Lisanslı Depoculuk Sisteminin Tarihsel
Gelişimi .52
D) Türkiye’de Lisanslı Depoculuk Sisteminin Tarihsel
Gelişimi .56
Lisanslı Depoculuk Sisteminin Benzer Müesseselerle
Karşılaştırılması.58
A) Lisanslı Depoculuk ve Ardiyecilik 58
a) Ardiye Kavramı ve Ardiyeciye Bırakma Sözleşmesi. 58
b) Kıymetli Evrak Düzenleme Yetkisine Sahip Ardiyeciler
ve Bu Kapsamda Umumi Mağaza ve Lisanslı Depo
İşleticileri . 59
c) Ardiyecilerin Çıkarmış Oldukları Senetlerin Hukuki
Niteliği . 61
XV
aa) Senet Çıkarmak İçin İzin Almayan Ardiyeciler
Tarafından Çıkarılan Senetler 61
bb) Senet Çıkarmak İçin İzin Alan Ardiyeciler
Tarafından Çıkarılan Senetler 62
aaa) Senet Çıkarmak Üzere İzin Almak İçin
Başvuran Kurumun ve Bu Kurum
Tarafından Çıkarılan Senetlerin Hukuki
Niteliği .63
bbb) Senet Çıkarmak Üzere İzin Almak İçin
Başvuran Kuruma İzin Verecek Yetkili
Makam .66
d) Senet Çıkarmaksızın Sadece Saklama Hizmeti Veren
Ardiyeciler . 67
e) Yer, Zaman ve Tutar Bakımlarından Belirli Nakdi
Ödemelerde Bulunma ve Belirli Miktarda
Mislî Şeyler Teslim Etme Borcu Doğuran Senetlerin
Düzenlenmesinin Ardiyeciler Bakımından
Değerlendirilmesi 68
B) Lisanslı Depoculuk ile Depoculuk ve Ambarcılık.69
C) Lisanslı Depoculuk ve Antrepoculuk 70
D) Lisanslı Depoculuk ve Umumi Mağazacılık .71
a) Lisanslı Depoculuk İle Umumi Mağazacılığın Faaliyet
Konuları Bakımından Karşılaştırılması 73
b) Lisanslı Depoculuk İle Umumi Mağazacılığın Referans
Yetkili Sınıflandırıcılar Bakımından Karşılaştırılması. 73
c) Lisanslı Depoculuk ile Umumi Mağazacılığın Ürün
İhtisas Borsası Bakımından Karşılaştırılması. 74
d) Lisanslı Depoculuk ile Umumi Mağazacılığın
Düzenlenilen Senetler Bakımından Karşılaştırılması. 74
Lisanslı Depoculuk Sisteminin İşleyişi76
LİSANSLI DEPO İŞLETMELERİNİN KURULUŞU VE
FAALİYETE GEÇİŞİ 79
Lisanslı Depo İşleticilerinin Kuruluşu ve Kuruluş İçin Aranan
Şartlar.80
XVI
A) Lisanslı Depo İşleticilerinin Anonim Şirket Olarak
Kurulma Zorunluluğu80
a) Genel Olarak 81
b) Lisanslı Depo İşleticilerinin Kuruluşlarının ve Pay
Değişikliklerinin Bakanlık İznine Tâbi Olması 82
aa) Lisanslı Depo İşleticilerinin Kuruluşu İçin
Bakanlıkça Yapılacak Ekonomik İhtiyaç ve
Etkinlik Denetimi.84
bb) Lisanslı Depo İşleticilerinin Ortak ve Ortaklık
Paylarının Değişikliğinin Bakanlık İznine Tâbi
Olması 85
aaa) Pay ile Pay Senedi Kavramı ve Lisanslı
Depo İşleticileri Bakımından
Değerlendirilmesi .85
bbb) Lisanslı Depo İşleticilerinde Nama Yazılı
Payların Devrinin Sınırlanması.88
B) Lisanslı Depo İşleticilerinin Asgari Bir Milyon Türk Lirası
Ödenmiş Sermaye ile Kurulma Zorunluluğu.90
Lisanslı Depo İşleticilerinin Kurucularında Aranan Şartlar 93
Lisanslı Depo İşleticilerinin Faaliyete Geçebilmesi İçin Aranan
Şartlar.94
A) Lisanslı Depo İşleticilerinin Kuruluş İşlemlerini
Tamamlamış Olması94
B) Lisanslı Depo İşleticilerinin Faaliyet İzni Alması .95
a) Faaliyet İzni Almak İçin Aranan Şartlar. 95
b) Faaliyet İzninin Kapsamı. 96
c) Faaliyet İzninin Askıya Alınması ve Faaliyetlerin
Durdurulması . 98
d) Faaliyet İzninin Askıya Alınması veya İptal Edilmesinin
Sonuçları 100
C) Lisanslı Depo İşletmelerinin Şubeleri İçin Faaliyet İzni
Alınması 101
XVII
İKİNCİ BÖLÜM
LİSANSLI DEPO İŞLETİCİLERİNİN HAK VE
YÜKÜMLÜLÜKLERİ
Lisanslı Depo İşleticilerinin Hakları. 105
Lisanslı Depo İşleticilerine Lisanslı Depoculuk Mevzuatında
Tanınan Haklar 105
A) Lisanslı Depo İşleticilerinin Ücret Talep Etme Hakkı.105
a) Lisanslı Depoculuk Ücret Tarifesi 109
b) Lisanslı Depoculuk Ücret Tarifesine Aykırı
Davranılmasının Hüküm ve Sonuçları 112
aa) İdari Bakımdan.112
bb) Hukuki Bakımdan 113
B) Lisanslı Depo İşleticilerinin Tarım Ürünleri Üzerindeki
Hapis Hakkı.114
C) Lisanslı Depo İşleticilerinin Tarım Ürünlerinin
Depolanmasını Reddedebilme Hakkı 119
a) Lisanslı Depo İşleticilerinin Tarım Ürünlerinin
Depolanmasını Reddedebileceği Durumlar 120
b) Lisanslı Depo İşleticilerinin Tarım Ürünlerinin
Depolanmasını Reddedebileceği Durumların Tespit
Edilmesi . 122
aa) Lisanslı Depo İşleticilerinin Tarım Ürünlerinin
Analizine İlişkin İtiraz Hakkı.124
bb) Lisanslı Depo İşleticilerinin Tarım Ürünlerinin
Analizine İtiraz Usulü 124
c) Lisanslı Depo İşleticilerinin Tarım Ürünlerin
Depolanmasını Reddedebileceği Durumlara İlişkin
Olarak Hatalı veya Gerçeğe Uygun Olmayan Tespitler
Yapılmasının Hüküm ve Sonuçları. 126
aa) Lisanslı Depo İşleticilerinin Hatalı veya Gerçeğe
Uygun Olmayan Analizler Neticesinde Tarım
Ürünlerini Depolamaması Durumunda Oluşan
Zararlar Bakımından Başvuru Hakları .127
XVIII
bb) Lisanslı Depo İşleticilerinin Hatalı veya Gerçeğe
Uygun Olmayan Analizler Neticesinde Tarım
Ürünlerini Depolaması Durumunda Oluşan
Zararlar Bakımından Başvuru Hakları .128
cc) Hatalı veya Gerçeğe Uygun Olmayan Analizler
Neticesinde Oluşan Zararlar Bakımından
İdarenin Sorumluluğu.130
aaa) Lisanslı Depoculuk Hizmetlerinin Kamu
Hizmeti Niteliği 131
bbb) Lisanslı Depo İşleticilerinin Hatalı veya
Gerçeğe Uygun Olmayan Analizler
Neticesinde Oluşan Zararlar Bakımından
İdarenin Sorumluluğuna Başvurabileceği
Haller .133
ccc) Lisanslı Depo İşleticilerinin Hatalı veya
Gerçeğe Uygun Olmayan Analizler
Neticesinde Oluşan Zararlar Bakımında
İdarenin Sorumluluğuna
Başvuramayacağı Haller.135
dd) Lisanslı Depo İşleticilerinin Zararlarının
Karşılanması Amacıyla Yapacakları Başvuru
Usulü 137
Lisanslı Depo İşleticilerinin Tarım Ürünleri Üzerindeki
Zilyetliği ve Zilyetliğe Bağlı Olarak Lisanslı Depo
İşleticilerine Tanınan Haklar .141
A) Lisanslı Depo İşleticisi İle Mudinin Tarım Ürünleri
Üzerindeki Zilyetliği141
B) Lisanslı Depo İşleticilerine Zilyetliklerine Bağlı Olarak
Tanınan Haklar145
a) Lisanslı Depo İşleticisinin Kuvvet Kullanarak Saldırıya
Karşı Koyma Hakkı. 145
b) Lisanslı Depo İşleticisinin Gasp Edilen Eşyayı Kuvvet
Kullanarak Geri Alma Hakkı 148
XIX
C) Lisanslı Depo İşleticilerinin Zilyetliklerine Yapılan
Saldırı ve Zilyetliklerinin Gasp Edilmesi Sebebiyle
Dava Açma Hakkı .150
a) Lisanslı Depo İşleticisinin Saldırıyı Önleme Davası
Açma Hakkı. 151
b) Lisanslı Depo İşleticisinin Saldırıyı Sona Erdirme
Davası Açma Hakkı. 151
c) Lisanslı Depo İşleticisinin Tazminat Davası Açma
Hakkı 152
d) Lisanslı Depo İşleticisinin Geri Verme Davası Açma
Hakkı 152
aa) Lisanslı Depo İşleticisinin Açacağı Geri Verme
Davasında Taraflar.153
bb) Lisanslı Depo İşleticisinin Açaçağı Geri Verme
Davasında Üstün Hak İddiası.154
cc) Lisanslı Depo İşleticisinin Açaçağı Geri Verme
Davasında Ürün Senetlerini Elinde
Bulundurmayan Kişinin Üstün Hak İddiası .156
LİSANSLI DEPO İŞLETİCİLERİNİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ . 159
Lisanslı Depo İşleticilerinin Tarım Ürünlerini Teslim Alma
Yükümlülüğü .165
Lisanslı Depo İşleticilerinin Tarım Ürünlerini Muhafaza Etme
Yükümlülüğü .167
A) Muhafaza Yeri .169
B) Muhafaza Süresi 170
C) Muhafazada Özen Gösterme .172
a) Lisanslı Depo İşleticilerinin Kanundan Doğan Özen
Yükümlülüğü . 173
b) Lisanslı Depo İşleticilerinin Özen Yükümlülüğünün
Sözleşme ile Belirlenmesi . 175
c) Lisanslı Depo İşleticilerinin Kusurlu Sorumluluğu 177
d) Lisanslı Depo İşleticilerinin Kusursuz Sorumluluğu 178
XX
aa) Lisanslı Depo İşleticilerinin Yapı Maliki Olarak
Sorumluluğu.178
bb) Lisanslı Depo İşleticilerinin Yardımcılarından
Sorumluluğu.179
e) Lisanslı Depo İşleticilerinin Tarım Ürünlerinin
Muhafazasında Özen Gösterme Yükümlülüğü
Kapsamında İhbarda Bulunma Yükümlülüğü 180
aa) Lisanslı Depo İşletmelerinde Ayıplı Bir Tarım
Ürünü Depolanmak İstenmesi Hâlinde Lisanslı
Depo İşleticilerinin İhbarda Bulunma
Yükümlülüğü182
bb) Lisanslı Depo İşletmelerinde Depolanmak
İstenen Tarım Ürününün Ayıplı Olduğunun
Mudi Tarafından Bilinmesi Hâlinde Lisanslı
Depo İşleticilerinin İhbarda Bulunma
Yükümlülüğü186
Tarım Ürünlerinin Taşıyıcı Aracılığıyla Lisanslı Depo
İşletmelerine Getirilmesi ve Lisanslı Depo İşleticilerinin
Yükümlülükleri189
Tarım Ürünlerinin Ambalajlı Bir Biçimde Lisanslı Depo
İşletmelerine Teslim Edilmesi ve Lisanslı Depo İşleticilerinin
Yükümlülükleri190
Lisanslı Depo İşleticilerinin Mudinin Lisanslı Depo
İşletmelerindeki Ürünleri Kontrol Etmesine İzin Verme
Yükümlülüğü .192
Lisanslı Depo İşleticilerinin Lisanslı Depo İşletme Tesisleri ve
Lisanslı Depo İşletmelerinde Depolanan Tarım Ürünleri İçin
Sigorta Yaptırma Yükümlülüğü.194
A) Lisanslı Depoculuk Mevzuatında Lisanslı Depo
İşleticilerinin Faaliyette Bulunabilmeleri İçin Öngörülen
Sigorta Sözleşmesinin Özellikleri198
a) Zorunlu Bir Sigorta Olması. 198
b) Sigorta Sözleşmesinin Tarafları 201
c) Mal Sigortası Olması. 204
XXI
aa) Mal Sigortalarında Menfaat Sahiplerinin ve
Menfaatin Kapsamının Lisanslı Depoculuk
Faaliyetleri Bakımından Değerlendirilmesi .206
aaa) Genel Olarak Mal Sigortalarında Menfaat
Sahipleri207
bbb) Lisanslı Depo İşleticilerinin Kendi
Menfaatlerini Sigorta Ettirmeleri207
ccc) Lisanslı Depo İşleticilerinin Başkasının
Menfaatini Sigorta Ettirmesi.208
aaaa) Başkası Lehine Sigorta Kavramı .209
bbbb) Başkası Lehine Sigorta Kavramının
Lisanslı Depoculuk Faaliyetleri
Bakımından Değerlendirilmesi211
aaaaa) Başkası Lehine Sigorta
Hükümlerinin Lisanslı
Depo İşleticileri, Sigortacı
ve Mudi Bakımından
Değerlendirilmesi213
bbbbb) Başkası Lehine Sigorta
Hükümlerinin Mudinin
Hakları Bakımından
Değerlendirilmesi215
ddd) Mal Topluluklarının Sigortalanması ve
Bu Hususun Lisanslı Depoculuk
Faaliyetleri Bakımından
Değerlendirilmesi .216
aaaa) Mal Topluluğu Kavramı ve
Lisanslı Depoculuk Faaliyetleri
Bakımından Değerlendirilmesi 218
bbbb) Mal Topluluğu Sigortasının
Hükümlerinin Lisanslı Depoculuk
Faaliyetleri Bakımından
Değerlendirilmesi.222
XXII
bb) Mal Sigortalarında Menfaat Üzerindeki
Sınırlandırmalar ve Lisanslı Depoculuk
Faaliyetleri Bakımından Değerlendirilmesi .225
B) Lisanslı Depo İşleticileri Tarafından Yaptırılan Zorunlu
Sigorta Sözleşmesinin Kapsamı 227
a) Genel Olarak Sigorta Sözleşmelerinin Kapsamı 227
b) Lisanslı Depo İşleticilerinin Zorunlu Olarak
Yaptırmaları Öngörülen Sigorta Sözleşmesinin
Kapsamı . 230
C) Lisanslı Depo İşleticilerinin Zorunlu Sigorta
Sözleşmesini Yaptırmamasının Sonuçları .233
a) Lisanslı Depo İşletmelerinde Depolanan Tarım
Ürünleri Bakımından Sigorta Yaptırma
Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesinin Sonuçları. 235
b) Lisanslı Depo İşletme Tesisleri Bakımından Sigorta
Yaptırma Yükümlülüğünün Yerine Getirilmemesinin
Sonuçları 237
Lisanslı Depo İşleticilerinin Lisanslı Depoculuk Faaliyetleri
Sırasında Oluşabilecek Zararları Tazmin Etme Yükümlülüğü238
A) Zararın Lisanslı Depo İşleticilerinden Önce Sigorta
Şirketleri Tarafından Tazmin Edilmesi .239
a) Lisanslı Depo İşleticilerinin Zararın Sigorta
Şirketlerince Tazmin Edilmesi Amacıyla Bildirim ve
Gerekli Bilgi Belgeleri Verme Yükümlülüğü. 240
b) Lisanslı Depo İşleticileri Tarafından Yapılacak
Bildirimin Şekli 243
c) Lisanslı Depo İşleticileri Tarafından Bildirim ve
Gerekli Bilgi Belgeleri Verme Yükümlülüğünün
Yerine Getirilmemesinin Sonuçları. 243
d) Zararın Sigorta Şirketleri Tarafından Tazmin Edilmesi. 244
B) Zararın Lisanslı Depo İşleticileri Tarafından Tazmin
Edilmesi.245
a) Zararın Lisanslı Depo İşleticileri Tarafından Tazmin
Edileceği Haller. 246
XXIII
b) Lisanslı Depo İşleticilerine Başvuru Usulü ve Zararın
Tazmin Edilmesi 249
C) Zararın Lisanslı Depo İşleticileri Tarafından Tazmin
Edilmemesine Bağlı Olarak Lisanslı Depoculuk Tazmin
Fonu Tarafından Tazmin Edilmesi 251
a) Lisanslı Depo Teminatı . 252
b) Lisanslı Depoculuk Tazmin Fonu Tarafından Yapılan
İşlemlere Karşı İtiraz Edilmesi ve Hakem Heyetinin
Görevlendirilmesi 255
Lisanslı Depo İşleticilerinin Teslim Aldıkları Tarım Ürünleri
Karşılığında Ürün Senedi ve Diğer Belgeleri Düzenleme
Yükümlülüğü .258
Lisanslı Depo İşleticilerinin Kanunda ve Yönetmelikte
Öngörülen Defter ve Kayıtları Tutma Yükümlülüğü.260
A) Genel Olarak Ticari Defterler260
B) Lisanslı Depo İşleticilerinin Tutmakla Yükümlü
Oldukları Defterler 261
C) Lisanslı Depo İşleticileri Tarafından Tutulan Ticari
Defterlerin Muhafazası Tutulma Şekli ve Usulü ile
Tasdiki .263
D) Lisanslı Depo İşleticilerinin Kayıt Altına Alacakları
Hususlar.265
E) Lisanslı Depo İşleticilerinin Ticari Defter ve Kayıtları
Kanuna Uygun Olarak Tutmamalarının Hukuki ve Cezai
Sonuçları266
Lisanslı Depo İşleticilerinin Saklama Süresi Sonunda
Tarım Ürünlerini Mudiye İade Etme ve Azami Saklama
Süresi Sonunda Geri Alınmayan Tarım Ürünlerini Satma
Yükümlülüğü .269
A) Lisanslı Depo İşleticilerinden Tarım Ürünlerinin
İadesinin İstenebileceği Zaman .273
B) Lisanslı Depo İşleticileri Tarafından Tarım Ürünlerinin
Kısmen İade Edilmesi275
XXIV
C) Lisanslı Depo İşleticileri Tarafından Tarım Ürünlerinin
Depolandıkları Yerden Başka Bir Yerde Teslim Edilmek
İstenmesi veya Mudinin Tarım Ürünlerini Depolandığı
Yerden Başka Bir Yerde Teslim Almak İstemesi278
D) Lisanslı Depo İşleticilerinin İade Yükümlülüğünü
Yerine Getirmemesi.279
E) Lisanslı Depo İşleticilerinin Azami Depolama Süresi
İçerisinde Teslim Alınmayan Tarım Ürünlerini Satması.279
Lisanslı Depo İşleticilerinin Lisanslı Depo İşletmelerindeki
Tarım Ürünlerinde Fire Oluşması Durumunda
Yükümlülükleri282
A) Lisanslı Depo İşletmelerindeki Tarım Ürünlerinde
Tarifede Gösterilen Oranlar Kapsamında Fire Oluşması 282
B) Lisanslı Depo İşletmelerindeki Tarım Ürünlerinde
Tarifede Gösterilen Oranların Üzerinde Fire Oluşması.283
C) Lisanslı Depo İşletmelerindeki Tarım Ürünlerinde Fire
Oluşması Durumunda Lisanslı Depo İşleticilerinin
Yükümlülüklerinin Değerlendirilmesi.284
Lisanslı Depo İşleticilerinin Tarım Ürünlerinde Oluşabilecek
Küçük Kalite Farklılıklarını Tazmin Etme Yükümlülüğü .286
Lisanslı Depo İşleticilerinin Ürün İhtisas Borsasına Bilgi
Akışını Sağlamak ve Bakanlığa Bildirimde Bulunma
Yükümlülüğü .287
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ÜRÜN SENEDİ.289
ÜRÜN SENEDİNİN TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 290
Ürün Senedinin Tanımı290
Ürün Senedinin Kıymetli Evrak Niteliği .291
ÜRÜN SENEDİNİN UNSURLARI VE ÖZELLİKLERİ 292
Ürün Senedinin Unsurları292
A) Ürün Senedinin Elektronik Ortamda Oluşturulmuş
Bir Senet Olması292
B) Ürün Senedinin Devredilebilir Nitelikte Bir Hakkı
İçermesi .295
XXV
C) Ürün Senedinde Hak ve Senet Birlikteliği.296
Ürün Senedinin Özellikleri300
A) Ürün Senedinin Temeldeki İlişkiden Bağımsız ve Soyut
Bir Senet Olmaması.300
B) Ürün Senedinin Özel Şekil Şartlarına Tâbi Olması.301
III. ÜRÜN SENEDİNİN KIYMETLİ EVRAK BAKIMINDAN
ÖNGÖRÜLEN ÇEŞİTLİ ÖLÇÜTLER BAKIMINDAN
TASNİFİ. 303
A) Ürün Senedinin Senedin İçerdiği Hakkın Türüne Göre
Tasnifi304
B) Ürün Senedinin Hakkın Senetten Önce Var Olup
Olmamasına Göre Tasnifi307
C) Ürün Senedinin Düzenlenmesine Neden Olan Temeldeki
Hukuki İlişki İle İlgisine Göre Tasnifi.308
D) Ürün Senedinin Kamu Güvenine Sahip Olup Olmamasına
Göre Tasnifi.309
E) Ürün Senedinin Seri Halde ve Toplu Olarak Çıkarılıp
Çıkarılmama Durumuna Göre Tasnifi.311
F) Ürün Senedinin Yatırım Amacı Taşıyıp Taşımaması
Durumuna Göre Tasnifi.312
G) Ürün Senedinin Hak Sahibinin Tespiti ve Devir Şekline Göre
Tasnifi313
EVRAKSIZ BİR KIYMETLİ EVRAK OLARAK ÜRÜN
SENEDİ VE MENKUL KIYMETLER . 314
Evraksız Kıymetli Evrak Kavramı ve Tarihsel Gelişimi .315
A) Toplu Saklama ile Toplu Senet Sistemi ve Evraksız
Kıymetli Evrak 318
B) Kaydî Sistem ve Evraksız Kıymetli Evrak 322
Evraksız Kıymetli Evrak Kavramının Değerlendirilmesi327
Ürün Senedinin Evraksız Kıymetli Evrak Niteliği 331
Evraksız Kıymetli Evrak Olarak Ürün Senedinin Menkul
Kıymet Kavramı Bakımından İncelenmesi333
A) Menkul Kıymet ve Kıymetli Evrak Kavramları 334
XXVI
B) Ürün Senedinin Menkul Kıymetlerin Tanımı ve Unsurları
Bakımından İncelenmesi .338
a) Ortaklık veya Alacaklılık Hakkı Sağlayıp Sağlamaması
Bakımından 340
b) Belli Bir Meblağı Temsil Edip Etmemesi Bakımından 340
c) Yatırım Aracı Olarak Kullanılıp Kullanılamaması
Bakımından 341
d) Dönemsel Gelir Getirip Getirmemesi Bakımından 341
e) Mislî Nitelikte Olup Olmaması Bakımından 343
C) Ürün Senedinin Menkul Kıymet Kavramı Kapsamında
İncelenmesi345
ÜRÜN SENETLERİNİN EVRAKSIZ KIYMETLİ EVRAK
OLARAK NİTELENDİRİLMESİNİN SONUÇLARI 346
Ürün Senetlerinin Türkiye Ürün İhtisas Borsasında İşlem
Görmesi .346
A) Genel Olarak Borsa Kavramı ve Ticaret Borsaları347
B) Türkiye Ürün İhtisas Borsası.349
Ürün Senetlerinin Merkezi Kayıt Kuruluşu Tarafından
Saklanması ve Merkezi Kaydi Ürün Senedi Saklama
Sözleşmesi .351
A) Merkezi Kaydî Ürün Senedi Saklama Sözleşmesinin
Tanımı353
B) Merkezi Kaydî Ürün Senedi Saklama Sözleşmesinin
Konusu.353
C) Merkezi Kaydî Ürün Senedi Saklama Sözleşmesinin
Tarafları .354
D) Merkezi Kaydî Ürün Senedi Saklama Sözleşmesinin
Hukuki Niteliği355
a) Merkezi Kaydî Ürün Senedi Saklama Sözleşmesinin
Genel Saklama Sözleşmesi ile Karşılaştırılması. 355
b) Merkezi Kaydî Ürün Senedi Saklama Sözleşmesinin
Mislî Şeylerin Saklanması Sözleşmesi ile
Karşılaştırılması. 357
XXVII
c) Merkezi Kaydî Ürün Senedi Saklama Sözleşmesinin
Ardiyeciye Bırakma Sözleşmesi İle Karşılaştırılması 360
d) Merkezi Kaydî Ürün Senedi Saklama Sözleşmesinin
Hukuki Niteliğinin Belirlenmesi. 366
E) Merkezi Kaydî Ürün Senedi Saklama Sözleşmesine
Uygulanacak Hükümler.368
Ürün Senedini Oluşturan Elektronik Ortamdaki Kaydın
Hukuki Niteliği 369
Ürün Senedi Üzerindeki Hakkın Hukuki Niteliği370
Ürün Senedinin Devrinde Türkiye Ürün İhtisas Borsasına
Yapılan Kaydın (Tescilin) Hukuki Niteliği .370
ÜRÜN SENETLERİNE İLİŞKİN HUKUKİ İŞLEMLER 372
Ürün Senetlerinin Oluşturulması .375
Ürün Senetlerinin Elektronik İmza ile Düzenlenmesi .377
Ürün Senetlerinin Devri.380
A) Ürün Senetlerinin Devrinde Uygulanabilecek Hükümler380
B) Ürün Senetlerinin Devri Usulü382
a) Ürün Senetlerinin Devrinde Devir Beyanı ve Hukuki
Niteliği . 384
aa) TÜRİB Dışında Yapılan Devir Beyanı ve
Hukuki Niteliği.387
bb) TÜRİB Aracılığıyla Yapılan Devir Beyanı ve
Hukuki Niteliği.389
b) Ürün Senetlerinin Zilyetliğinin Devri. 393
C) Ürün Senetlerinin Küllî Halefiyet Yoluyla Devri394
D) Ürün Senetlerinin Devrinin Gerçekleşme Anı.395
Ürün Senetlerinin Rehni 396
A) Ürün Senetlerinin Rehni Usulü396
B) Ürün Senetlerinin Rehnine Uygulanacak Hükümler.397
C) Ürün Senetlerinin Rehninin Gerçekleşme Anı 399
KAYNAKÇA .401
