Mala Zarar Verme Suçları

MALA ZARAR VERME SUÇLARI



Selami TURABİ



-İçindekiler

-Önsöz...5

-Kısaltmalar...13

-Giriş...15

-Birinci Bölüm

-Kavram, Tarihi Gelişim, Mukayeseli Hukuk,

-Korunan Hukuki Değer

-Kavram...17

-Suç Tipi Hakkında Genel Açıklamalar...17

-Suçun Ayırıcı Özellikleri...22

-765 Sayılı Tck'da Düzenleniş Şekli...24

-Tarihi Gelişim...26

-Roma Hukukunda...26

-Genel Açıklamalar...26

-Malvarlığı Aleyhine İşlenen Suçlar (Crimen Repetundarum)...26

-Genel Açıklamalar...26

-Suçun Faili...27

-Suçun Unsurları...27

-Suçun Cezası...28

-Suçun Kovuşturulma Şekli...28

-Başkasının Hayvanına Veya Kölesine Zarar Verme (Damnun İniuria Datum)...29

-Genel Açıklamalar...29

-Lex Aquilia Kanunu...30

-Suçun Unsurları...31

-Suçta Meydana Gelen Değişiklikler...31

-Cermen Hukukunda...32

-Kilise Hukukunda...32

-Genel Açıklamalar...32

-Suça Verilen Ceza...32

-Ortaçağ Hukukunda...33

-İslam Hukukunda...33

-Genel Açıklamalar...33

-Kaynaklardaki Yeri...33

-İtlaf (Malı Telef Etme) Suçu...35

-Kavram...35

-Korunan Hukuki Değer...36

-Suçun Unsurları...36

-Fiil...36bb. Netice...37

-İlliyet Bağı...38

-Hukuka Aykırılık Unsuru (Teaddi)...38

-Suçun Manevi Unsurları...40

-Suçun Özel Görünüş Şekilleri...41

-Yaptırım...41

-Osmanlı Devleti Dönemi...43

-Genel Açıklamalar...43

-1256 (3 Mayıs 1840) Tarihli Ceza Kanunnamesine Göre...43

-1267 (14 Temmuz 1851) Tarihli Kanunu Cedide Göre...,...44

-1274 (9 Ağustos 1858) Tarihli Ceza Kanunnamei Hümayunu (Men'i İrtikap Kanunnamesi)Na -Göre...45

-Cumhuriyet Dönemi...49

-Mukayeseli Hukukta Mala Zarar Verme Suçu...51

-Genel Açıklamalar...51

-Fransa...51

-Genel Açıklamalar...51

-Şahıslara Karşı Tehlike Yaratmayan Zararlar...51

-Şahıslara Karşı Tehlike Yaratan Zararlar...53

-Tahrip Etme, Zara Verme Ve Bozma Tehdidi Ve Yanlış Alarma Yol Açma...54

-İspanya...55

-İsveç...56

-İtalya...57

-Korunan Hukuki Değer...60

-İkinci Bölüm Suçun Unsurları

-Genel Açıklamalar...61

-Tipiklik...63

-Suçun Maddi Unsurları...63

-Genel Açıklamalar...63

-Fiil...64

-Müşterek Özellikler...65

-Tck'nın 151/1. Fıkrasında Yer Alan Hareketler...66

-Yıkmak...66

-Tahrip Etmek...70

-Yok Etmek...72

-Bozmak...73

-Kullanılamaz Hale Getirmek...75

-Kirletmek...76

-Tck'nın 151/2. Fıkrasında Yer Alan Hareketler...77a. Öldürmek...81

-İşe Yaramayacak Hale Getirmek...82

-Değerinin Azalmasına Neden Olmak...83

-Netice...84

-Nedensellik Bağı...84

-Fail...84

-Konu...86

-Mağdur...89

-Suçun Nitelikli Unsurları...89

-Suçun Manevi Unsurları...90

-Hukuka Aykırılık Unsuru...94

-Genel Açıklamalar...94

-Hukuka Uygunluk Sebepleri...W^...95

-Kanunun Hükmü...96

-Meşru Savunma...97

-Hakkın Kullanılması...97

-İlgilinin Rızası...98

-Üçüncü Bölüm

-Kusurluluk Ve Kusurluluğu Etkileyen Haller,

-Hata Halleri, Şahsi Cezasızlık Ve

-Cezada İndirim Yapılmasını Gerektiren

-Şahsi Sebepler, Etkin Pişmanlık

-Kusurluluk Ve Kusurluluğu Etkileyen Haller...101

-Genel Açıklamalar...101

-Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Sınırın Aşılması...104

-Amirin Emri...105

-Zorunluluk Hali...105

-Cebir Veya Tehdit Dolayısıyla Kişinin İrade Yeteneğinin Etkilenmesi...106

-Haksız Tahrik...106

-Geçici Nedenler, Alkol Veya Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma...107

-Hata Halleri...108

-Şahsi Cezasızlık Sebepleri Ve Cezada İndirim Yapılmasını Gerektiren -Şahsi Sebepler...110

-Şahsi Cezasızlık Sebepleri...110

-Suçun Haklarında Ayrılık Kararı Verilmemiş Eşlerden Biri Tarafından İşlenmesi...111

-Suçun Üstsoy, Altsoy Veya Bu Derece Kayın Hısımları İle Evlat Edinen Veya Evlatlık Tarafından -İşlenmesi...112

-Suçun Aynı Konutta Beraber Yaşayan Kardeşlerden Biri Tarafından İşlenmesi...112

-Cezada İndirim Yapılmasını Gerektiren Şahsi Sebepler...T J 3a. Suçun Haklarında Ayrılık Kararı -Verilmiş Eşlerden Biri Tarafından İşlenmesi...113

-Suçun Aynı Konutta Beraber Yaşamayan Kardeşlerden Biri Tarafından İşlenmesi...113

-Suçun Aynı Konutta Beraber Yaşayan Amca, Dayı, Hala, Teyze, Yeğen Veya İkinci Derecede Kayın -Hısımları Tarafından İşlenmesi...114

-Etkin Pişmanlık...114

-Dördüncü Bölüm

-Suçun Özel Görünüş Şekilleri,

-Suçun Nitelikli Unsurları,

-Lehe Kanun Uygulanması, Benzer Suçlardan Farkı,

-Yaptırım, Kovuşturma Usulü

-Suçun Özel Görünüş Şekilleri...117

-Teşebbüs...117

-İştirak...119

-İçtima...122

-Suçun Nitelikli Unsurları...125

-Tck'nın 152/1. Fıkrasında Yer Alan Haller...127

-Suçun Kamu Kurum Ve Kuruluşlarına Ait, Kamu Hizmetine Tahsis Edilmiş Veya Kamunun -Yararlanmasına Ayrılmış Yer, Bina Veya Diğer Eşya Hakkında İşlenmesi...127

-Suçun Yangına, Sel Ve Taşkına, Kazaya Ve Diğer Felaketlere Karşı Korunmaya Tahsis Edilmiş Her -Türlü Eşya Veya Tesis Hakkında İşlenmesi...130

-Suçun Devlet Ormanı Statüsündeki Yerler Hariç, Nerede Olursa Olsun, Her Türlü Dikili

-Ağaç, Fidan Veya Bağ Çubuğu Hakkında İşlenmesi...132

-Suçun Sulamaya, İçme Sularının Sağlanmasına Veya Afetlerden Korumaya Yarayan Tesisler -Hakkında İşlenmesi...135

-Suçun Grev Veya Lokavt Hallerinde İşverenlerin Veya İşçilerin Veya İşveren Veya İşçi Sendika -Veya Konfederasyonlarının Maliki Olduğu Veya Kullanımında Olan Bina, Tesis

-Veya Eşya Hakkında İşlenmesi...138

-Suçun Siyasi Partilerin, Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarının Ve Üst Kuruluşlarının -Maliki Olduğu Veya Kullanımında Olan Bina, Tesis Veya Eşya Hakkında İşlenmesi...140

-Suçun Sona Ermiş Olsa Bile, Görevinden Ötürü Öç Almak Amacıyla Bir Kamu Görevlisinin -Zararına Olarak İşlenmesi...141

-Tck'nın 152/2. Fıkrasında Yer Alan Haller...142

-Suçun Yakarak, Yakıcı Veya Patlayıcı Madde Kullanarak İşlenmesi...742

-Suçun Toprak Kaymasına, Çığ Düşmesine, Sel Veya Taşkına Neden Olmak Suretiyle -İşlenmesi...144

-Suçun Radyasyona Maruz Bırakarak, Nükleer, Biyolojik Veya Kimyasal Silah

-Kullanarak İşlenmesi...144

-Lehe Kanunun Uygulanması...145

-Genel Açıklamalar...145

-Lehe Olan Kanunun Tespiti...148ıv. Benzer Suçlardan Farkı...152

-Hırsızlık...152

-Yağma...155

-İbadethanelere Veya Mezarlıklara Zarar Verme...159

-Hakkı Olmayan Yere Tecavüz...162

-765 Sayılı Kanunda Düzenlenip De 5237 Sayılı Tck'da Yer Almayan Diğer Mala Karşı İşlenen -Suçlar...165

-Başkasının Arazisine Hayvan Sokma, Otlatma, Girmesine Sebep Olma Ve Zararın

-Tazmini (765 Sayılı Tck. M. 518, 519)...165

-B. Çevrili Araziye Girme (765 Sayılı Tck. M. 520)...170

-Başkasının Hayvanına Zarar Verme (765 Sayılı Tck. M. 521)...171

-Yaptırım...174

-Kovuşturma Usulü...Vj...177

-Sonuç...179

-Kaynaklar...185

-Kavramlar Dizini...197



İÇİNDEKİLER



Birinci Bölüm

KAVRAM, TARİHİ GELİŞİM, MUKAYESELİ HUKUK,

KORUNAN HUKUKİ DEĞER



I. KAVRAM 17

1. Suç Tipi Hakkında Genel Açıklamalar 17

2. Suçun Ayırıcı Özellikleri 22

3. 765 Sayılı TCK’da Düzenleniş Şekli 24

II. TARİHİ GELİŞİM 26

1. Roma Hukukunda 26

A. Genel Açıklamalar 26

B. Malvarlığı Aleyhine İşlenen Suçlar (Crimen Repetundarum) 26

a. Genel Açıklamalar 26

b. Suçun Faili 27

c. Suçun Unsurları 27

d. Suçun Cezası 28

e. Suçun Kovuşturulma Şekli 28

C. Başkasının Hayvanına veya Kölesine Zarar Verme (Damnun İniuria Datum) 29

a. Genel Açıklamalar 29

b. Lex Aquilia Kanunu 30

c. Suçun Unsurları 31

d. Suçta Meydana Gelen Değişiklikler 31

2. Cermen Hukukunda 32

3. Kilise Hukukunda 32

A. Genel Açıklamalar 32

B. Suça Verilen Ceza 32

4. Ortaçağ Hukukunda 33

5. İslam Hukukunda 33

A. Genel Açıklamalar 33

B. Kaynaklardaki Yeri 33

C. İtlaf (Malı Telef Etme) Suçu 35

a. Kavram 35

b. Korunan Hukuki Değer 36

c. Suçun Unsurları 36

aa. Fiil 36

bb. Netice 37

cc. İlliyet Bağı 38

dd. Hukuka Aykırılık Unsuru (teaddi) 38

ee. Suçun Manevi Unsurları 40

d. Suçun Özel Görünüş Şekilleri 41

e. Yaptırım 41

6. Osmanlı Devleti Dönemi 43

A. Genel Açıklamalar 43

B. 1256 (3 Mayıs 1840) Tarihli Ceza Kanunnamesine Göre 43

C. 1267 (14 Temmuz 1851) Tarihli Kanunu Cedide Göre 44

D. 1274 (9 Ağustos 1858) Tarihli Ceza Kanunnamei Hümayunu (Men’i İrtikap Kanunnamesi)na göre 45

7. Cumhuriyet Dönemi 49

III. MUKAYESELİ HUKUKTA MALA ZARAR VERME SUÇU 51

1. Genel Açıklamalar 51

2. Fransa 51

A. Genel Açıklamalar 51

B. Şahıslara Karşı Tehlike Yaratmayan Zararlar 51

C. Şahıslara Karşı Tehlike Yaratan Zararlar 53

D. Tahrip Etme, Zara Verme ve Bozma Tehdidi ve Yanlış Alarma Yol Açma 54

3. İspanya 55

4. İsveç 56

5. İtalya 57

IV. KORUNAN HUKUKİ DEĞER 60



İkinci Bölüm

SUÇUN UNSURLARI



I. GENEL AÇIKLAMALAR 61

II. TİPİKLİK 63

III. SUÇUN MADDİ UNSURLARI 63

1. Genel Açıklamalar 63

2. Fiil 64

A. Müşterek Özellikler 65

B. TCK’nın 151/1. Fıkrasında Yer Alan Hareketler 66

a. Yıkmak 66

b. Tahrip Etmek 70

c. Yok Etmek 72

d. Bozmak 73

e. Kullanılamaz Hale Getirmek 75

f. Kirletmek 76

C. TCK’nın 151/2. Fıkrasında Yer Alan Hareketler 77

a. Öldürmek 81

b. İşe Yaramayacak Hale Getirmek 82

c. Değerinin Azalmasına Neden Olmak 83

3. Netice 84

4. Nedensellik Bağı 84

5. Fail 84

6. Konu 86

7. Mağdur 89

8. Suçun Nitelikli Unsurları 89

IV. SUÇUN MANEVİ UNSURLARI 90

V. HUKUKA AYKIRILIK UNSURU 94

1. Genel Açıklamalar 94

2. Hukuka Uygunluk Sebepleri 95

A. Kanunun Hükmü 96

B. Meşru Savunma 97

C. Hakkın Kullanılması 97

D. İlgilinin Rızası 98



Üçüncü Bölüm

KUSURLULUK VE KUSURLULUĞU ETKİLEYEN HALLER,

HATA HALLERİ, ŞAHSİ CEZASIZLIK VE

CEZADA İNDİRİM YAPILMASINI GEREKTİREN

ŞAHSİ SEBEPLER, ETKİN PİŞMANLIK



I. KUSURLULUK VE KUSURLULUĞU ETKİLEYEN HALLER 101

1. Genel Açıklamalar 101

2. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Sınırın Aşılması 104

3. Amirin Emri 105

4. Zorunluluk Hali 105

5. Cebir veya Tehdit Dolayısıyla Kişinin İrade Yeteneğinin Etkilenmesi 106

6. Haksız Tahrik 106

7. Geçici Nedenler, Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma 107

II. HATA HALLERİ 108

III. ŞAHSİ CEZASIZLIK SEBEPLERİ VE CEZADA İNDİRİM YAPILMASINI GEREKTİREN ŞAHSİ SEBEPLER 110

1. Şahsi Cezasızlık Sebepleri 110

A. Suçun Haklarında Ayrılık Kararı Verilmemiş Eşlerden Biri Tarafından İşlenmesi 111

B. Suçun Üstsoy, Altsoy veya Bu Derece Kayın Hısımları ile Evlat Edinen veya Evlatlık Tarafından İşlenmesi 112

C. Suçun Aynı Konutta Beraber Yaşayan Kardeşlerden Biri Tarafından İşlenmesi 112

2. Cezada İndirim Yapılmasını Gerektiren Şahsi Sebepler 113

A. Suçun Haklarında Ayrılık Kararı Verilmiş Eşlerden Biri Tarafından İşlenmesi 113

B. Suçun Aynı Konutta Beraber Yaşamayan Kardeşlerden Biri Tarafından İşlenmesi 113

C. Suçun Aynı Konutta Beraber Yaşayan Amca, Dayı, Hala, Teyze, Yeğen veya İkinci Derecede Kayın Hısımları Tarafından İşlenmesi 114

IV. ETKİN PİŞMANLIK 114



Dördüncü Bölüm

SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ,

SUÇUN NİTELİKLİ UNSURLARI,

LEHE KANUN UYGULANMASI, BENZER SUÇLARDAN FARKI, YAPTIRIM, KOVUŞTURMA USULÜ



I. SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ 117

1. Teşebbüs 117

2. İştirak 119

3. İçtima 122

II. SUÇUN NİTELİKLİ UNSURLARI 125

1. TCK’nın 152/1. Fıkrasında Yer Alan Haller 127

A. Suçun Kamu Kurum ve Kuruluşlarına Ait, Kamu Hizmetine Tahsis Edilmiş veya Kamunun Yararlanmasına Ayrılmış Yer, Bina veya Diğer Eşya Hakkında İşlenmesi 127

B. Suçun Yangına, Sel ve Taşkına, Kazaya ve Diğer Felaketlere Karşı Korunmaya Tahsis Edilmiş Her Türlü Eşya veya Tesis Hakkında İşlenmesi 130

C. Suçun Devlet Ormanı Statüsündeki Yerler Hariç, Nerede Olursa Olsun, Her Türlü Dikili Ağaç, Fidan veya Bağ Çubuğu Hakkında İşlenmesi 132

D. Suçun Sulamaya, İçme Sularının Sağlanmasına veya Afetlerden Korumaya Yarayan Tesisler Hakkında İşlenmesi 135

E. Suçun Grev veya Lokavt Hallerinde İşverenlerin veya İşçilerin veya İşveren veya İşçi Sendika veya Konfederasyonlarının Maliki Olduğu veya Kullanımında Olan Bina, Tesis veya Eşya Hakkında İşlenmesi 138

F. Suçun Siyasi Partilerin, Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarının ve Üst Kuruluşlarının Maliki Olduğu veya Kullanımında Olan Bina, Tesis veya Eşya Hakkında İşlenmesi 140

G. Suçun Sona Ermiş Olsa Bile, Görevinden Ötürü Öç Almak Amacıyla Bir Kamu Görevlisinin Zararına Olarak İşlenmesi 141

2. TCK’nın 152/2. Fıkrasında Yer Alan Haller 142

A. Suçun Yakarak, Yakıcı veya Patlayıcı Madde Kullanarak İşlenmesi 142

B. Suçun Toprak Kaymasına, Çığ Düşmesine, Sel veya Taşkına Neden Olmak Suretiyle İşlenmesi 144

C. Suçun Radyasyona Maruz Bırakarak, Nükleer, Biyolojik veya Kimyasal Silah Kullanarak İşlenmesi 144

III. LEHE KANUNUN UYGULANMASI 145

1. Genel Açıklamalar 145

2. Lehe Olan Kanunun Tespiti 148

IV. BENZER SUÇLARDAN FARKI 152

1. Hırsızlık 152

2. Yağma 155

3. İbadethanelere veya Mezarlıklara Zarar Verme 159

4. Hakkı Olmayan Yere Tecavüz 162

5. 765 Sayılı Kanunda Düzenlenip de 5237 Sayılı TCK’da Yer Almayan Diğer Mala Karşı İşlenen Suçlar 165

A. Başkasının Arazisine Hayvan Sokma, Otlatma, Girmesine Sebep Olma ve Zararın Tazmini (765 Sayılı TCK. m. 518, 519) 165

B. Çevrili Araziye Girme (765 Sayılı TCK. m. 520) 170

C. Başkasının Hayvanına Zarar Verme (765 Sayılı TCK. m. 521) 171

V. YAPTIRIM 174

VI. KOVUŞTURMA USULÜ 177

Sonuç 179

Kaynaklar 185

Kavramlar Dizini 197