Medeni Hukuk Cilt IV Miras Hukuku

-	Miras Hukukunun Tanımı ve Temel Kavramlar
-	Mirasçılar
-	Ölüme Bağlı Tasarruflar
-	Tasarruf Özgürlüğü, Saklı Pay, Tenkis ve Denkleştirme
-	Mirasın Geçmesi
-	Miras Ortaklığı ve Mirasın Paylaşılması (Taksimi)

 

 

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ 1

MİRAS HUKUKUNUN TANIMI VE TEMEL KAVRAMLAR 1

I MİRAS HUKUKUNUN TANIMI 1

II MİRAS HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI 2

A MİRASBIRAKAN 2

B ÖLÜM 2

C ÖLÜME DENK HALLER 3

1 Gaiplik 3

2 Ölüm Karinesi 4

D TEREKE (MİRAS) 5

1 Terekede Yer Almayan Haklar 5

2 Kişinin Malvarlığında Olmayan Ancak Terekede Yer Alan Haklar6

3 Mirasbırakanın Ölümüyle Beraber Mirasçıların Sahip Olduğu

Haklar 6

E KÜLLİ HALEFİYET 7

F MİRASÇI 8

G LEHİNE MAL VASİYET OLUNAN KİŞİ (MUSALEH) 9

H ÖLÜME BAĞLI TASARRUF 9

I BÖLÜM

MİRASÇILAR

I YASAL MİRASÇILAR 11

A GENEL OLARAK 11

B KAN HISIMLARI VE ZÜMRE SİSTEMİ 12

1 Genel Olarak 12

2 Zümre Sistemine Hâkim Olan Prensipler 13

a Bir zümreye dahil olma zorunluluğu 13

b Yakın zümredeki mirasçı diğer zümrenin mirasçılığını engeller 14

c Aynı zümre içinde yakın hısımlar uzak hısımları miras dışı

bırakır 14

d Zümre içinde mirasbırakana eşit derecede yakın veya

uzak olanlar eşit miras alırlar 14

viii İçindekiler

e Mirasbırakana daha yakın olan zümre başının mirasbırakandan

önce ölmesi durumunda onun yerine kök içinde halefiyet

prensibi uyarınca altsoyu geçer 15

3 Birinci Zümre Mirasçıları 15

4 İkinci Zümre Mirasçıları 16

5 Üçüncü Zümre Mirasçıları 18

6 Evlilik Dışı Doğan Çocuğun Yasal Miras Hakkı 20

C EVLATLIĞIN YASAL MİRAS HAKKI 21

D DEVLETİN MİRASÇILIĞI 24

E SAĞ KALAN EŞİN MİRASÇILIĞI 25

1 Genel Olarak 25

2 Boşanmanın Sağ Kalan Eşin Yasal Mirasçılığına Etkisi 28

3 Evliliğin Butlanının Sağ Kalan Eşin Yasal Mirasçılığına Etkisi 29

4 Gaiplik Kararının Eşin Yasal Mirasçılığına Etkisi 30

5 Mal Rejiminin Eşin Yasal Mirasçılığına Etkisi 30

II ATANMIŞ MİRASÇILAR (İRADİ MİRASÇILAR) 32

II BÖLÜM

ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLAR

I ÖLÜME BAĞLI TASARRUF KAVRAMI 33

II ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN TÜRLERİ 34

III ÖLÜME BAĞLI TASARRUF YAPMA EHLİYETİ 35

A VASİYETNAME YAPMA EHLİYETİ 36

B MİRAS SÖZLEŞMESİ YAPMA EHLİYETİ 37

IV VASİYETNAME TÜRLERİ 39

A EL YAZILI VASİYETNAME 39

B RESMİ VASİYETNAME 44

1 Genel Olarak 44

2 Çeşitleri 45

a Okuma Yazma Bilenlerin Resmî Vasiyetname Düzenlemesi 46

b Okuma Yazma Bilmeyenlerin Resmî Vasiyetname Düzenlemesi 47

C SÖZLÜ VASİYET 49

İçindekiler ix

1 Genel Olarak 49

2 Şartları 50

3 Sözlü Vasiyetin Şekil Şartları 51

4 Sözlü Vasiyetin Hükümsüzlüğü 54

V VASİYETNAMEDEN DÖNME VE VASİYETNAMENİN

YOK OLMASI 54

A GENEL OLARAK 54

B VASİYETNAMEDEN DÖNME 54

1 Açık Dönme 54

2 Örtülü Dönme 55

C VASİYETNAMENİN YOK EDİLMESİ 58

1 Vasiyetçinin Vasiyetnameyi Yok Etmesi 58

2 Üçüncü Kişinin Vasiyetnameyi Yok Etmesi 58

3 Vasiyetnamenin Kazaen Yok Olması 59

VI ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN YORUMU 59

A GENEL OLARAK 59

B ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARA İLİŞKİN ÖZEL YORUM

KURALLARI 61

1 Favor Testamenti İlkesi 61

2 Ölüme Bağlı Tasarrufların Beyan Edildiği Gibi Anlaşılması

Gerektiği 62

3 Mirasbırakanın İrade Beyanının Yorumu 62

4 Ölüme Bağlı Tasarruflar Dışındaki Sebep ve Delillerden

Yararlanma 63

5 Yasal Mirasçılık Lehine Yorum 63

VII MADDİ ANLAMDA ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLAR 63

A MİRASÇI ATAMA 64

B BELİRLİ MAL BIRAKMA 64

C MİRASÇI ATAMA İLE BELİRLİ MAL BIRAKMA

ARASINDAKİ FARKLAR 65

D MAL VASİYETİ ÇEŞİTLERİ 67

1 Genel Olarak 67

x İçindekiler

2 Belirli Bir Malın Vasiyeti 67

3 Cins Olarak Belirtilen Bir Malın Vasiyeti 67

4 Seçimlik Vasiyet 68

5 Alt Vasiyet 69

6 Ön Vasiyet 69

7 İrat Vasiyeti 70

8 İntifa Vasiyeti 70

9 Alacak Vasiyeti 70

10 İbra Vasiyeti 70

11 Tedarik Vasiyeti 71

12 Sigorta Vasiyeti 72

E MAL VASİYETLERİNİN TENKİSİ 72

VIII ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARDA KOŞULLAR VE

YÜKLEMELER 73

A KOŞULLAR (ŞARTLAR) 73

1 Genel Olarak 73

2 Yasak Olan Şartlar 74

a Hukuka ve Ahlâka Aykırı Şartlar 74

b İmkânsızlık İçeren Koşullar 74

c Anlamsız ve Rahatsız Edici Koşullar 75

3 Koşulun Gerçekleşmesi ve Gerçekleşememesi Durumu 75

B YÜKLEMELER 76

1 Genel Olarak 76

2 Yükleme Türleri 77

3 Yasak veya Geçerli Olmayan Yüklemeler 78

IX ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARDA İKAMELER 78

A YEDEK MİRASÇI ATAMA 79

B ARTMİRASÇI ATAMA 80

1 Genel Olarak 80

2 Hükümleri 80

a Mirasın Geçtiği An 80

b Önmirasçı Hakkında 81

İçindekiler xi

c Artmirasçı Hakkında 82

X ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLA VAKIF KURULMASI 83

XI VASİYETİ YERİNE GETİRME GÖREVLİSİ ATAMA 84

A GENEL OLARAK 84

B VASİYETİ YERİNE GETİRME GÖREVLİSİ OLMANIN

ŞARTLARI 85

C GÖREVİ VE YÜKÜMLÜLÜĞÜ 86

D SORUMLULUĞU 86

E DENETİMİ 86

F GÖREVİN SONA ERMESİ 87

XII MİRAS SÖZLEŞMELERİ 87

A GENEL OLARAK 87

B MİRAS SÖZLEŞMELERİNİN İÇERİK BAKIMINDAN ÇEŞİTLERİ 88

C MİRAS SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ 89

D MİRAS SÖZLEŞMESİNİN FESHİ 89

1 Anlaşma Yoluyla Fesih 89

2 Tek Taraflı Fesih İmkanının Bulunduğu Haller 90

a Sözleşmede Tek Taraflı Fesih Hakkının Tanınması 90

b Mirasçılıktan Çıkarılma Sebeplerinin Varlığı 90

c Miras Sözleşmesinin Edimin İfa Edilememesi Sebebiyle Feshi 91

d İrade Sakatlığı, Şekil Eksikliği ve Ehliyetsizlik Hallerinden

Birinin Bulunması 92

E MİRAS SÖZLEŞMESİNİN KENDİLİĞİNDEN ORTADAN

KALKMASI 92

XIII MİRASTAN FERAGAT SÖZLEŞMESİ 93

A GENEL OLARAK 93

B MİRASTAN FERAGAT SÖZLEŞMESİNİN TÜRLERİ 93

C MİRASTAN FERAGATİN BENZERİ HUKUKÎ İŞLEMLERDEN

FARKI 94

D MİRASTAN FERAGAT SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMLERİ 95

1 Feragat Eden Yönünden 95

2 Feragat Edenin Altsoyu Yönünden 95

xii İçindekiler

3 Mirasbırakanın Alacaklıları Bakımından 96

E MİRASTAN FERAGATİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ 97

1 Feragatin Belli Bir Kişi veya Kişiler Lehine Yapılmış Olması 97

2 Feragatin En Yakın Ortak Kökün Altsoyu Lehine Yapılmış

Sayılması 98

XIV ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN İPTALİ 99

A GENEL OLARAK 99

B ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARDA İPTAL SEBEPLERİ 99

1 Ehliyetsizlik 99

2 İrade Sakatlıkları 101

a Yanılma (Hata) 101

b Aldatma (Hile) 101

c Korkutma veya Zorlama (Tehdit veya Cebir) 102

3 Tasarrufun İçeriği, Bağlandığı Koşullar veya Yüklemelerin

Hukuka veya Ahlâka Aykırı Olması 103

4 Şekle Aykırılık 103

C İPTAL DAVASI 104

1 Genel Olarak 104

2 İptal Davasının Tarafları 105

3 Yetkili ve Görevli Mahkeme 105

4 İptal Davasında Hak Düşürücü Süreler 105

5 İptal Davasının Hüküm ve Sonuçları 106

6 Ortak Vasiyetnamenin Geçersizliği 107

D ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ 108

III BÖLÜM

TASARRUF ÖZGÜRLÜĞÜ, SAKLI PAY, TENKİS VE DENKLEŞTİRME

I TASARRUF ÖZGÜRLÜĞÜ VE SAKLI PAY 111

II SAKLI PAYLI MİRASÇILAR VE SAKLI PAY 112

A SAKLI PAYLI MİRASÇILAR 112

B SAKLI PAYLAR 113

C MAL REJİMİNİN SAKLI PAY ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 114

İçindekiler xiii

III TASARRUF ORANININ HESAPLANMASI 115

A GENEL OLARAK 115

B TEREKEDEN İNDİRİLMESİ GEREKEN DEĞERLER 115

1 Mirasbırakanın Borçları 116

2 Cenaze Giderleri 116

3 Terekenin Mühürlenmesi ve Yazım Giderleri 116

4 Mirasbırakan ile Birlikte Yaşayanların Üç Aylık Geçim Giderleri 117

C TEREKEYE EKLENMESİ GİREKEN DEĞERLER 117

1 Denkleştirmeye Tabi Kazandırmalar 117

2 Tenkise Tabi Sağlararası Karşılıksız Kazandırmalar 118

3 Üçüncü Kişi Yararına Hayat Sigortası Alım Bedeli 119

IV MİRASIN REDDİ, MİRASTAN FERAGAT, MİRASÇILIKTAN

ÇIKARMA VE MİRASTAN YOKSUNLUK HALLERİNİN TASARRUF

ORANININ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 119

A MİRASIN REDDİNİN ETKİSİ 119

B MİRASTAN FERAGATİN ETKİSİ 120

C MİRASÇILIKTAN ÇIKARMANIN ETKİSİ 121

V MİRASÇILIKTAN ÇIKARMA 121

A GENEL OLARAK 121

B CEZAÎ MİRASÇILIKTAN ÇIKARMA (ALELADE ISKAT) 123

1 Cezaî Mirasçılıktan Çıkarma Halleri 123

a Mirasçının Mirasbırakana veya Onun Yakınlarına Karşı Ağır

Suç İşlemesi 123

b Mirasçının Mirasbırakana veya Aile Üyelerine Karşı Aile

Hukukundan Doğan Yükümlülüklerini Önemli Ölçüde Yerine

Getirmemesi 124

2 Mirasçılıktan Çıkarmanın Şekli 125

3 Mirasbırakanın Affetmesi 125

4 Mirasçılıktan Çıkarmanın Sonuçları 126

5 Mirasçılıktan Çıkarmanın İptali 126

C KORUYUCU MİRASÇILIKTAN ÇIKARMA 127

1 Genel Olarak 127

xiv İçindekiler

2 Şartları 127

3 Koruyucu Mirasçılıktan Çıkarmanın Hükümleri 129

4 Koruyucu Mirasçılıktan Çıkarmanın İptali 129

VI MİRASTAN YOKSUNLUK 130

A GENEL OLARAK 130

B MİRASÇILIKTAN ÇIKARMADAN FARKLARI 130

C MİRASTAN YOKSUNLUK SEBEPLERİ 131

1 Mirasbırakanı Kasten ve Hukuka Aykırı Olarak Öldürmek veya

Öldürmeye Teşebbüs Etmek (TMK m 578/I-1) 131

2 Mirasbırakanı Kasten ve Hukuka Aykırı Olarak Sürekli Şekilde

Ölüme Bağlı Bir Tasarrufta Bulunamayacak Hale Getirmek

(TMK m 578/I-2) 132

3 Mirasbırakanın Ölüme Bağlı Bir Tasarruf Yapmasını veya Böyle

Bir Tasarruftan Dönmesini Aldatma, Zorlama veya Korkutma

Sağlamak ve Engellemek (TMK m 578/I-3) 132

4 Mirasbırakanın Artık Yeniden Yapamayacağı Bir Durumda ve

Zamanda Ölüme Bağlı Bir Tasarrufunu Kasten ve Hukuka Aykırı

Olarak Ortadan Kaldırmak veya Bozmak (TMK m 578/I-4) 133

D MİRASTAN YOKSUNLUĞUN HÜKÜM ve SONUÇLARI 134

1 Mirastan Yoksunluğun Kendiliğinden Hüküm ve Sonuç

Doğurması 134

2 Mirastan Yoksunluğun Geçmişe Etkili Olması 136

3 Mirastan Yoksunluğun Nisbî Olması 136

4 Mirastan Yoksunluğun Kişisel Olması 136

5 Mirastan Yoksunluğun Af ile Ortadan Kalkması 137

6 Mirastan Yoksunluğun Mirasbırakanın Tasarruf Oranını

Etkilemesi 137

VII TENKİS DAVASI 138

A GENEL OLARAK 138

B TENKİS DAVASININ ŞARTLARI 139

1 Mirasbırakanın Tasarruf Özgürlüğü Sınırını Aşmış Olması 139

2 Mirasçının Saklı Payının İhlâl Edilmiş Olması 139

İçindekiler xv

C TENKİS DAVASININ TARAFLARI 140

1 Davacılar 140

a Saklı Paylı Mirasçılar 140

b Saklı Paylı Mirasçıların Alacaklıları ve İflâs Masası 141

2 Davalılar 142

3 Yetkili ve Görevli Mahkeme 143

4 Süreler 143

a Bir Yıllık Süre 143

b On Yıllık Süre 145

c Önceki Bir Tasarrufu Ortadan Kaldıran Sonraki Bir Tasarrufun

İptaline Karar Verilmesi Halinde Süre 145

d Tenkis Def’i 146

D TENKİSE TABİ TASARRUFLAR 146

1 Ölüme Bağlı Tasarruflar 146

2 Sağlararası Tasarruflar 147

a Miras Payına Mahsuben Verilmiş Olup da Denkleştirmeye

Tabi Olmayan Kazandırmalar 147

aa Miras payına mahsuben verilmiş olmakla birlikte

denkleştirme yükümlüsünün yasal mirasçılık sıfatını

kaybetmesinden dolayı denkleştirmeye tabi olmayan

kazandırmalar: 147

bb Nitelikleri itibariyle denkleştirmeye tabi olup da

mirasbırakanın bundan muaf tuttuğu kazandırmalar: 147

b Miras Haklarının Ölümden Önce Tasfiyesi Maksadıyla

Yapılan Kazandırmalar 148

c Mirasbırakanın Serbestçe Dönme Hakkını Saklı Tuttuğu

Bağışlamalar 148

d Mirasbırakanın Ölümünden Önceki Bir Yıl İçinde Yapmış

Olduğu Bağışlamalar 149

e Saklı Pay Kurallarını Etkisiz Kılmak Amacıyla Yapıldığı

Açık Olan Kazandırmalar 150

aa Bağışlamalar 151

bb Karma Bağışlamalar 151

cc Muvazaalı İşlemler (Muris Muvazaası) 152

xvi İçindekiler

f Hayat Sigortaları 154

E TENKİSİN HÜKMÜ 154

1 Genel Olarak 154

2 Sağlararası Kazandırmalarda Geri Verme Borcunun Kapsamı 155

a İyiniyetli Lehdarın Geri Verme Borcu 156

b Kötüniyetli Lehdarın Geri Verme Borcu 156

3 Ölüme Bağlı Kazandırmalarda Geri Verme Borcunun Kapsamı ve

Lehine Vasiyet Yapılan Kişinin Seçim Hakkı 157

F TENKİSTE SIRA 159

1 Genel Olarak 159

2 Ölüme Bağlı Tasarrufların Tenkisi 159

3 Sağlararası Tasarrufların Tenkisi 159

4 Kamu Tüzel Kişileri ile Kamuya Yararlı Dernek ve Vakıflara

Yapılan Tasarrufların Tenkisi 160

5 Tasarrufların Orantılı Tenkisinde Yöntem 160

a Tenkise Tabi Tasarrufun Saklı Payı Olmayan Kişilere Yapılması160

b Tenkise Tabi Tasarrufun Saklı Paylı Mirasçılar Lehine

Yapılması 163

c Tenkise Tabi Tasarrufun Hem Saklı Paylı Mirasçılar

Hem De Saklı Payı Olmayan Kişiler Lehine Yapılması 165

VIII MİRASTA DENKLEŞTİRME (İADE) 167

A DENKLEŞTİRME KAVRAMI 167

B DENKLEŞTİRME İLE TENKİS ARASINDAKİ FARKLAR 168

C DENKLEŞTİRME ÇEŞİTLERİ 169

D DENKLEŞTİRMENİN ŞARTLARI 170

1 Sağlararası Bir Kazandırma Olmalı 170

2 Kazandırma İvazsız Olmalı 170

3 Kazandırma Yasal Mirasçılara Yapılmış Olmalı 171

4 Kazandırma Miras Paylarına Mahsuben Yapılmış Olmalı 172

5 Kazandırma Mirasbırakanın Malvarlığından Yapılmış Olmalı 173

6 Kazandırma Yasal Mirasçıya Doğrudan Mirasbırakan Tarafından

Yapılmalı 173

E DENKLEŞTİRME DAVASININ KONUSU 174

İçindekiler xvii

1 Genel Olarak 174

2 Kanunen Denkleştirmeye Tabi Kazandırmalar 175

a Kuruluş Sermayesi 175

b Çeyiz 175

c İbra 176

d Malvarlığı Devri 176

e Diğer Kazandırmalar 177

3 Kanunen Denkleştirmeden Muaf Tutulan Kazandırmalar 177

4 Denkleştirme Davasının Tarafları 178

a Denkleştirme Borçlusu 178

aa Altsoy Mirasçılar 179

bb Altsoy Dışındaki Yasal Mirasçılar 180

cc Sağ Kalan Eş 180

dd Vasiyet Alacaklısı ve Atanmış Mirasçı 181

b Denkleştirme Alacaklıları 181

5 Denkleştirme Davasının Hukukî Niteliği 182

6 Denkleştirmenin Gerçekleştirilmesi 182

7 Denkleştirme Davasında Süreler 183

8 Denkleştirme Davasında İspat 184

9 Görevli ve Yetkili Mahkeme 185

IV BÖLÜM

MİRASIN GEÇMESİ

I GENEL OLARAK 187

II MİRASIN AÇILMASI 187

III MİRASÇILIK EHLİYETİ 188

A SAĞ OLMAK 188

B HAK EHLİYETİNE SAHİP OLMAK 190

C MİRASTAN YOKSUNLUK SEBEPLERİNİN BULUNMAMASI 191

IV GAİPLİK HALİNDE MİRASIN GEÇMESİ 191

A MİRASBIRAKANIN GAİPLİĞİ 191

1 Genel Olarak 191

2 Güvence Gösterme Zorunluluğu 192

xviii İçindekiler

3 Geri Verme Yükümlülüğü 193

a Gaiplik Kararı Verilmiş Olan Kişinin Çıkıp Gelmesi

Halinde Geri Verme Yükümlülüğü 193

b Üstün Hak Sahibi Olanlara Karşı Geri Verme Yükümlülüğü 194

B MİRASÇILARDAN BİRİNİN GAİPLİĞİ 195

C HAKKINDA GAİPLİK KARARI VERİLEN KİŞİNİN HEM

MİRASBIRAKAN HEM DE MİRASÇI OLMASI 195

V MİRASIN GEÇMESİNİN SONUÇLARI 196

A GENEL OLARAK 196

B KORUMA ÖNLEMLERİ 196

1 Genel Olarak 196

2 Terekenin Mühürlenmesi 197

3 Terekenin Defterinin Tutulması 198

4 Terekenin Resmen Yönetilmesi 199

a Genel Olarak 199

b Resmen Yönetilmesi Gereken Haller 200

c Terekeyi Resmen Yönetmekle Görevli Kişi 201

d Terekeyi Resmen Yönetenin Görev ve Yetkileri 201

e Terekenin Resmen Yönetiminin Sona Ermesi 203

5 Terekenin Devlete Geçmesi 203

6 Vasiyetname ile İlgili İşlemler 203

a Vasiyetnamenin Teslimi 203

b Vasiyetnamenin Açılması 204

c Vasiyetnamenin Tenfizi (Yerine Getirilmesi) 205

7 Mirasçılık Belgesi (Veraset İlâmı) 206

a Mirasçılık Belgesi Kavramı 206

b Mirasçılık Belgesini Alabilecek Kişiler 206

c Mirasçılık Belgesinin Talebi 207

d Mirasçılık Belgesinin Niteliği ve Hükmü 208

d Mirasçılık Belgesinin İptali veya Düzeltilmesi 208

e Yabancı Ülkelerde Alınan Mirasçılık Belgesinin Geçerliliği 209

VI MİRASIN KAZANILMASI 210

A GENEL OLARAK 210

İçindekiler xix

B MİRASIN MİRASÇILAR TARAFINDAN KAZANILMASI –

KÜLLİ HALEFİYET İLKESİ 211

1 Mirasçıların Mirası Bir Bütün Olarak Kazanmaları 211

2 Mirasçıların Mirası Kanun Gereği Kendiliğinden Kazanmaları 213

3 Mirasçıların Mirası Doğrudan Doğruya Kazanmaları 214

4 Mirasçıların Tereke Borçlarından Müteselsilen ve Kişisel Olarak

Sorumlu Olmaları 215

C VASİYET ALACAKLILARI TARAFINDAN KAZANILMA 216

1 Genel Olarak 216

2 Vasiyet Olunan Malın veya Hakkın Kazanılması 216

3 Vasiyet Olunan Malda Meydana Gelen Değişikliklerin Etkisi 218

a Mirasbırakanın Ölümünden Önce Meydana Gelen Değişiklikler 218

b Mirasbırakanın Ölümünden Sonra Meydana Gelen

Değişiklikler 219

4 Vasiyet Alacaklısının Mirasbırakanın Alacaklıları ve Mirasçının

Alacaklıları Karşısındaki Durumu 220

VII MİRASIN REDDİ 221

A GENEL OLARAK 221

B GERÇEK RET 221

1 Genel Olarak 221

2 Mirasçının Ret Beyanına İlişkin İrade Beyanı 222

3 Mirasçının Ret Beyanının Kayıtsız ve Şartsız Olması 222

4 Mirasçının Ret Beyanını Sulh Hâkimine Yapması 223

5 Mirasçının Ret Beyanının Süresi İçinde Yapılması 224

a Yasal ve Atanmış Mirasçıların Mirası Ret Süresi 224

b Tereke Mallarının Deftere Geçirilmesi Halinde Ret Süresi 225

c Ret Süresinin Uzatılması veya Yeni Bir Sürenin Verilmesi 225

d Ret Hakkının Mirasçılara Geçmesi Halinde Süre 226

6 Mirasçının Ret Hakkının Düşmesi (Örtülü Kabul) 227

a Sürenin Dolmasıyla Ret Hakkının Düşmesi 227

b Süre Dolmadan Ret Hakkının Düşmesi 227

aa Tereke İşlerine Gereğinden Fazla Karışma Sebebiyle Ret

Hakkının Düşmesi 227

bb Cezaî Olarak Ret Hakkının Düşmesi 230

xx İçindekiler

C HÜKMÎ RET 231

1 Hükmî Ret Kavramı ve Şartları 231

a Terekenin Borca Batık Olması 232

b Terekenin Borca Batık Olduğunun Açıkça Belli veya Resmen

Tespit Edilmiş Olması 232

c Terekenin Borca Batık Olduğunun Belli ve Tespitinin Mirasın

Açıldığında Mevcut Olması 233

2 Hükmî Reddin Hüküm ve Sonuçları 234

D MİRASIN REDDİNİN HÜKÜM VE SONUÇLARI 234

1 Mirası Reddeden Açısından Sonuçlar 234

2 Reddin Miras Hakkı Açısından Sonuçları 234

a Bir veya Birden Fazla Mirasçının Mirası Reddi 234

b En Yakın Bütün Mirasçıların Mirası Reddetmeleri 235

c Mirasın Altsoyun Tamamı Tarafından Reddi 236

d Sonra Gelen Mirasçılar Lehine Mirasın Reddi 237

3 Vasiyet Alacaklılarının Vasiyeti Reddetmeleri 238

E MİRASIN REDDİNDE ALACAKLILARIN KORUNMASI 238

1 Mirası Reddeden Mirasçıların Alacaklılarının Korunması –

Reddin İptali Davası 238

a Reddin İptali Davasının Şartları 239

aa Mirası Reddeden Mirasçının Malvarlığının Borçlarına

Yetmemesi 239

bb Mirasçının Sırf Alacaklılarını Zarara Sokmak Kastı ile

Mirası Reddetmiş Olması 239

cc Alacaklılara veya İflâs Masasına Yeterli Güvencenin

Verilmemesi 240

dd Reddin İptali Davasının Altı Ay İçinde Açılması 240

a Reddin İptali Davasının Hüküm ve Sonuçları 241

2 Mirasbırakanın Alacaklılarının Korunması 242

a Şartları 242

b Hüküm ve Sonuçları 242

F BELİRLİ MAL VASİYETİNİN REDDİ 243

VIII RESMİ DEFTER TUTULMASINI TALEP 244

İçindekiler xxi

A GENEL OLARAK 244

B TALEBİN ŞARTLARI 245

1 Resmî Defter Tutulmasını Talep Etme 245

2 Defter Tutma Talebinde Bulunan Mirasçının Mirası Reddedebilme

Hakkına Sahip Olması 246

3 Defter Tutma Talebinin Sulh Hukuk Mahkemesine Yapılması 246

4 Defter Tutma Talebinin Bir Ay İçinde Yapılması 247

C DEFTER TUTULMASINDA USUL 247

1 Terekenin Deftere Geçirilmesi 247

2 Tereke Alacaklıları ve Borçlularına Çağrı 248

3 İşlemlerin Durdurulması 248

a Yönetim İşlerinin Durması 248

b İcra Takibi ve Davaların Durması 249

c Zamanaşımının Durması 249

4 Defter Tutmanın Sona Ermesi 250

D DEFTER TUTULMASININ HÜKÜM VE SONUÇLARI 250

1 Mirasçılara Çağrı 250

2 Mirasçıların Karar Vermesi 251

3 Tutulan Defter Gereğince Mirası Kabul Eden Mirasçıların

Sorumluluğu 252

a Deftere Yazılan Borçlardan Sorumluluk 252

b Deftere Yazılmayan Borçlardan Sorumluluk 252

aa Alacaklının Kusuru ile Deftere Yazılmamış Borçlardan

Sorumluluk 252

bb Alacaklının Kusuru Olmaksızın Deftere Yazılmamış

Borçlardan Sorumluluk 252

c Mirasbırakanın Kefalet Borçlarından Mirasçının Sorumluluğu 253

IX RESMİ TASFİYE 254

A GENEL OLARAK 254

B TALEBİN ŞARTLARI 255

1 Mirasçıların Resmî Tasfiye Talebinin Şartları 255

2 Mirasbırakanın Alacaklılarının Talebinin Şartları 256

3 Mirasçının Alacaklılarının ve Vasiyet Alacaklılarının Talebi 257

xxii İçindekiler

C RESMİ TASFİYEDE USUL 258

1 Genel Olarak 258

2 Resmî Tasfiyenin Yapılması 258

a Terekenin Deftere Geçirilmesi 258

b Tereke Alacaklıları ve Borçlularına Çağrı 259

c Tereke Borçlarının Ödenmesi ve Artan Bakiyenin Mirasçılara

Verilmesi 259

aa Olağan Usul ile Tasfiye 259

bb İflâs Usulü ile Tasfiye 260

D RESMİ TASFİYENİN HÜKÜM VE SONUÇLARI 260

X MİRAS SEBEBİYLE İSTİHKAK DAVASI 261

A KAVRAM VE TANIM 261

B MÜLKİYET HAKKINA DAYANAN İSTİHKAK DAVASI İLE

FARKLARI 261

C DAVANIN ÖZELLİKLERİ 262

1 Miras Sebebiyle İstihkak Davası Küllî Bir Davadır 262

2 Miras Sebebiyle İstihkak Davası Aynî Bir Davadır 263

3 Miras Sebebiyle İstihkak Davası Bir Eda Davasıdır 263

D DAVANIN TARAFLARI 263

1 Davacı 263

2 Davalı 264

E ZAMANAŞIMI 265

1 İyiniyetli Davalıya Karşı Açılacak Davada Zamanaşamı 265

2 Kötüniyetli Davalıya Karşı Açılacak Davada Zamanaşamı 265

F KORUMA ÖNLEMLERİ 265

G GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 266

H İSPAT YÜKÜ 266

I DAVANIN HÜKÜM VE SONUÇLARI 266

1 Tereke Mallarının Zilyetliğinin Davacıya Geçirilmesi 267

2 Aynî İkame İlkesinin Uygulanması 267

3 Kazandırıcı Zamanaşımı Definin İleri Sürülememesi 268

İçindekiler xxiii

V BÖLÜM

MİRAS ORTAKLIĞI VE MİRASIN PAYLAŞILMASI (TAKSİMİ)

I MİRAS ORTAKLIĞI 269

A GENEL OLARAK 269

B MİRAS ORTAKLIĞININ MEYDANA GELMESİNİN ŞARTLARI 269

1 Mirasbırakanın Ölümünün Gerçekleşmesi 270

2 Birden Fazla Mirasçının Bulunması 270

C MİRAS ORTAKLIĞININ ÖZELLİKLERİ 271

1 Kanun Gereği Kendiliğinden Meydana Gelme 271

2 Geçici Nitelikte Olması 271

3 Mirasçıların Elbirliği ile Hak Sahibi Olmaları 272

4 Tüzel Kişiliğinin Bulunmaması 272

D MİRASÇILARIN TEREKE ÜZERİNDEKİ HAK VE YETKİLERİ 273

1 Mülkiyet ve Zilyetlik 273

2 Kullanma ve Faydalanma Hakkı 273

3 Yönetim Hakkı 274

4 Borçlandırıcı ve Tasarruf İşlemleri Yapma Hakkı 275

5 Dava Hakkı 275

6 Miras Ortaklığı İçin Tereke Temsilcisi Tayini 276

a Temsilci Tayini 276

b Temsilcinin Yetkileri 277

c Temsilcinin Yükümlülükleri ve Sorumluluğu 278

d Temsilcinin Yetkisinin Sona Ermesi 279

E MİRASÇILARIN TEREKE BORÇLARINDAN SORUMLULUĞU 279

1 Genel Olarak 279

2 Mirasçıların Tereke Borçlarından Dolayı Müteselsil

Sorumluluğu ve Kapsamı 280

3 Mirasçıların Müteselsil Sorumluluğunun Süresi 282

4 Müteselsil Sorumluluğun Uygulanmadığı Haller 282

a Alacaklının Rızası ile Müteselsil Sorumluluğun Kaldırılması 282

b Mirasın Paylaşılmasında Kendisine Rehnedilmiş Tereke Malı

Düşen Mirasçının Sorumluluğu 283

c Mal Vasiyetinin İfası Borcundan Sorumluluk 283

xxiv İçindekiler

d Mirasbırakanın Mirasçılardan Birine Borçlu Olması

Halinde Diğer Mirasçıların Sorumluluğu 284

e Mirasbırakanın Vergi Borçlarından Dolayı Sorumluluk 284

5 Mirasçıların Müteselsil Sorumlulukta Rücu Hakkı 285

6 Mirasçıların Müteselsil Sorumluluk Karşısında Korunması 286

7 Devletin Tereke Borçlarından Sorumluluğu 287

F MİRAS ORTAKLIĞININ SONA ERMESİ 287

1 Genel Olarak 287

2 Miras Ortaklığını Sona Erdiren Haller 287

a Mirasın Tamamen Paylaşılması 287

b Paylı Mülkiyeti Dönüştürme 288

c Miras Ortaklığının Başka Bir Ortaklığa Dönüşmesi 288

d Terekenin Tek Bir Mirasçı Üzerinde Toplanması 289

II MİRASIN PAYLAŞILMASI (TAKSİMİ) 289

A GENEL OLARAK 289

B PAYLAŞMA TÜRLERİ 290

1 Paylaşma Kararının Kaynağı Bakımından 290

a İradî Paylaşma 290

b Yargısal (Kazaî) Paylaşma 290

2 Kapsam Bakımından 291

a Tam Paylaşma 291

b Kısmî Paylaşma 291

aa Objektif Kısmî Paylaşma 291

bb Sübjektif Kısmî Paylaşma 292

cc Karma Kısmî Paylaşma 292

3 Aynen Paylaşma – Satış Bedelini Paylaşma 292

4 Elbirliği Hak Sahipliğinin Paylı Hak Sahipliğine Geçme Yoluyla

Paylaşma 293

C PAYLAŞMAYI GECİKTİREN SEBEPLER 294

1 Sözleşme Gereği Mirasın Paylaşılmasının Geciktirilmesi 294

2 Mirasbırakanın Paylaştırma Kuralı Koyması 295

3 Kanun Gereği Mirasın Paylaşılmasının Geciktirilmesi 295

a Mirasçılar Arasında Cenin Bulunması 296

İçindekiler xxv

b Terekenin Derhal Paylaşımının Terekenin Değerini Önemli

Ölçüde Azaltması 296

D PAYLAŞMAYA HÂKİM OLAN TEMEL İLKELER 297

1 İrade Özgürlüğü İlkesi 297

2 Mirasçıların Eşitliği İlkesi 298

3 Aynen Paylaşmanın Asıl Olması İlkesi 299

4 Mirasçıların Birbirine Bilgi Verme İlkesi 299

5 Aynî İkame İlkesi 300

E MİRASIN PAYLAŞILMASINDA USUL 300

1 Miras Paylarının Oluşturulması 300

2 Paylarının Mirasçıları Özgülenmesi 302

F PAYLAŞMADA BAZI ÖZEL DURUMLAR 302

1 Değerinde Önemli Bir Azalma Meydana Gelmeden

Bölünemeyen Mal 302

2 Bütünlük Oluşturan veya Aile Belgeleri ile Özel Anı Değeri

Olan Eşya 303

3 Aile Konutu ve Ev Eşyası 304

4 Mirasbırakanın Mirasçılarından Birinden Olan Alacağı 306

5 Kat Mülkiyetine Çevirme Yoluyla Paylaşma 306

6 Taşınmazlara İlişkin Özel Düzenlemeler 307

G PAYLAŞMANIN TAMAMLANMASI 309

1 Tüm Mirasçıların Anlaşmasıyla Paylaşma 310

a Elden Paylaşma 310

b Yazılı Paylaşma Sözleşmesi 312

2 Miras Paylaşma Davası 313

a Genel Olarak 313

b Davanın Hukukî Niteliği 314

c Davanın Tarafları 314

d Görevli ve Yetkili Mahkeme 315

e Zamanaşımı 316

H PAYLAŞMANIN SONUÇLARI 316

1 Mirasçıların Birbirlerine Karşı Sorumlulukları 316

2 Dışa Karşı Sorumluluk 317

xxvi İçindekiler

III MİRAS PAYININ DEVRİ 318

A GENEL OLARAK 318

B MİRAS PAYININ MİRASIN AÇILMASINDAN ÖNCE DEVRİ 318

C AÇILMIŞ MİRAS PAYININ DEVRİ 320

1 Genel Olarak 320

2 Devir Sözleşmesinin Şekli ve Konusu 320

3 Devir Sözleşmesinin Hükümleri 322

a Miras Payını Devralanın Mirasçı Olması 322

b Miras Payını Devralanın Üçüncü Kişi Olması 322

4 Miras Payının Rehni ve Haczi 323

5 Miras Payının Devrinde Tereke Borçlarından Sorumluluk 324