Esnaf Kuryeliğin Hukuki Niteliği

Av. Mehmet Seyfullah ÖNDER

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ. 5

İÇİNDEKİLER  7

KISALTMALAR . 11

GİRİŞ . 13

BİRİNCİ BÖLÜM

TİCARİ İŞLETME VE ESNAF İŞLETMESİ AYRIMI

GENEL OLARAK 17

Platform Kavramı 18

Esnaf Kurye Kavramı ve Kısa Tarihçesi 19

TİCARİ İŞLETME . 23

Genel Olarak 23

Merkez Kavram Olarak Ticari İşletme . 23

Ticari İşletmenin Tanımı 25

Ticari İşletmenin Unsurları 27

Organizasyon ve Aleniyet . 28

Gelir Sağlama Amacı. 30

Esnaf İşletmesi için Öngörülen Sınırı Aşan Düzeyde Gelir Sağlamayı

Hedef Tutma. 32

Esnaf Kuryenin Gerçek Usulde Gelir Vergisine Tabi Olduğu

Durum 35

Esnaf Kuryenin Basit Usule Tabi Olduğu Durum 35

Devamlılık . 36

Bağımsızlık 37

Bağımsızlık Unsurunun TTK ve RKHK Kapsamında Değerlendirilmesi 39

III. ESNAF İŞLETMESİ. 41

Genel Olarak 41

TTK’ye göre Esnaf 42

Faaliyetin Sermayeden Çok Bedeni Çalışmaya Dayanması. 43

Gelirin Kararnamedeki Sınırı Aşmaması . 46

İlgili Cumhurbaşkanı Kararı. 47

8 İçindekiler

ESMKK’ye Göre Esnaf. 49

Faaliyetin Sermaye ile Birlikte Bedeni Çalışmaya Dayanması . 51

Kurulun Belirlediği Esnaf ve Sanatkâr Meslek Kollarına Dâhil Olmak .53

Kazancın Tacir veya Sanayici Niteliğini Kazandırmayacak Miktarda

Olması . 56

BÖLÜM DEĞERLENDİRMESİ58

İKİNCİ BÖLÜM

ESNAF KURYELİK İLİŞKİSİ VE HUKUKİ KAPSAMI

GENEL OLARAK 65

SİMSARLIK SÖZLEŞMESİ YÖNÜYLE65

Tanımı 65

Unsurları 66

Aracılık 67

Ücret . 70

Bağımsızlık. 72

Geçicilik . 73

III. ACENTELİK SÖZLEŞMESİ YÖNÜYLE74

Tanımı 74

Unsurları 75

Bağımsızlık. 76

Belirli Bir Yer veya Bölge İçinde Faaliyet İcra Etmek . 77

Süreklilik 79

Meslek Edinmek 81

Sözleşme Akdetmek / Sözleşmeye Aracılık Etmek 81

KOMİSYONCULUK SÖZLEŞMESİ YÖNÜYLE.82

Tanımı 82

Unsurları 85

Konusunun Eşya Olması 85

Eşyanın Taşıtılması 87

Bağımsızlık. 90

VEKALET SÖZLEŞMESİ YÖNÜYLE .91

Tanımı 91

Unsurları 93

İş Görme 93

Ücret . 94

İçindekiler 9

Bağımsızlık 95

İŞ SÖZLEŞMESİ YÖNÜYLE 97

Tanımı 97

Unsurları 99

İş Görme Unsuru. 100

İşçinin İşi Kendisinin Yapması. 101

İşin Özenle Yapılması . 102

Ücret Unsuru 103

Bağımlılık Unsuru 104

Ekonomik Bağımlılık. 109

Teknik Bağımlılık 109

Kişisel-Hukuki Bağımlılık 110

(1) Bağımlılık Unsurunu Tespit Etmek İçin Rehber Olan

Ölçütler . 113

(a) Kontrol ve Talimat Altında İş Görme  115

(b) İşverenin Organizasyonunda İş Görme  118

(c) Aynı İşveren İçin İş Görme 122

(d) Bizzat İş Görme. 124

(e) İşverenin Tayin Ettiği Yer ve Zamanda İş Görme  125

(f) Belirli Bir Süre ve Devamlılıkla İş Görme  128

(g) Hazır Bulunma  130

(h) İş Malzemelerinin İşveren Tarafından Sağlanması . 132

(i) Riskin İşverence Üstlenilmesi . 134

VII. BÖLÜM DEĞERLENDİRMESİ . 136

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

ESNAF KURYELİK İLİŞKİSİNİN BENZER HUKUKİ DÜZENLEMELER BAĞLAMINDA

DEĞERLENDİRİLMESİ

GENEL OLARAK 141

POSTA HİZMETLERİ KANUNU VE EVRENSEL POSTA HİZMETİ BAĞLAMINDA

ESNAF KURYELİK 141

Posta Hizmetleri Kanunu’nun Kapsamı ve Evrensel Posta Hizmeti. 141

BTK Bağlamında Posta Hizmeti Sağlayıcıları 144

Yetkili Posta Hizmet Sağlayıcıları ve Esnaf Kuryelik. 148

Platformlar ve Esnaf Kuryelere İlişkin Yapılan Yeni Düzenlemeler 150

III. KARAYOLU TAŞIMA KANUNU BAĞLAMINDA ESNAF KURYELİK  152

Karayolu Taşıma Kanunu’nun Amacı ve Kapsamı 152

10 İçindekiler

Taşıma İşleri Organizatörlüğü ve Kavram Sorunu 153

Taşıma İşleri Organizatörü ve Müvekkili 156

Taşıma İşleri Organizatörlüğü Tanımı ve Gereklilikleri 157

Tanımı . 157

Taşıma İşleri Organizatörlüğü İçin Gereklilikler. 158

Yetki Belgesi . 158

Mesleki Yeterlilik 159

6475 s. Posta Hizmetleri Kanunu Kapsamında Yetki Belgesi

Almak . 160

Karayolları Taşıma Yönetmeliğinde Yapılan Yeni Düzenlemeler 162

BÖLÜM DEĞERLENDİRMESİ166

SONUÇ VE ÖNERİLER173

KAYNAKÇA.181