İdari Reform Ve Politika Transferi

İDARİ REFORM VE POLİTİKA TRANSFERİ



Mehmet Zahit SOBACI



- İdari Reform Ve Küreselleşen Kavram Ve İlkeler

- Politika Transferi Ve Yeni Kamu İşletmeciliğinin Yayılması

- Seçilmiş Ülkelerde İdari Reform Uygulamaları

İÇİNDEKİLER

Önsöz   v

Tablolar ve Şekiller Listesi       xii

GİRİŞ  1

BİRİNCİ BÖLÜM İDARİ REFORM VE KÜRESELLEŞEN KAVRAM VE İLKELER

I. İDARİ REFORM: KURAMSAL ÇERÇEVE    5

1. Kavramsal Açılım          5
2. Kavram ve Tanım          5
3. Yönetimi Geliştirme, Yeniden Düzenleme ve İdari Reform           8
4. İdari Reformun Amaçlan            10
5. İdari Reformun Özellikleri         13
6. İdari Reformun Alanı     14
7. İdari Reforma İlişkin Yaklaşımlar                       15
8. Amaçcı/İradeci Yaklaşımlar        16
9. Çevreci Yaklaşımlar       17
10. Kurumsal Yaklaşımlar    18
11. İdari Reforma İlişkin Stratejiler  19
12. İdari Reform Süreci       21
13. Reform İhtiyacının Farkına Varmak ve İdari Reforma

Karar Vermek   21

1. Doğru Teşhis ve Reformun Formülasyonu           22
2. Uygulama         24
3. İzleme ve Değerlendirme           25
4. İdari Reformun Politik Boyutu ve Reforma Direnç           26
5. Bürokrasinin Reforma Direnci    27
6. Politikacının İdari Reforma Direnci        29
7. Günümüzde İdari Reformun Nedenleri    31
8. Günümüz İdari Reform Uygulamalarında Ortak Fikir ve Kavramlar  35

1. Piyasa  36
2. Katılım            37
3. Adem-i Merkeziyetçilik          .           39
4. Hesap Verebilirlik       40
5. Açık Yönetim ve Şeffaflık                 42
6. Etkinlik ve Verimlilik             43
7. Esnek Yönetim                                               44

II. İDARİ REFORMA İLİŞKİN KAPSAYICI BİR ANLAYIŞ:

YENİ KAMU İŞLETMECİLİĞİ                                                         45

1. Geleneksel Kamu Yönetiminden Yeni Kamu İşletmeciliğine:

Değişimin Genel Hatları                     46

1. Yeni Kamu İşletmeciliğini Ortaya Çıkaran Nedenler  49
2. Ekonomik ve Mali Nedenler                                                  50
3. Toplumsal Nedenler                                       51
4. Politik Nedenler: Yeni Kamu İşletmeciliğinin İdeolojik Boyutu        52
5. Yeni Kamu İşletmeciliğinin Kuramsal Arka Planı                              54
6. Temel Özellikler ve İlkeler Çerçevesinde Yeni Kamu İşletmeciliğinin İçeriği                       56

İKİNCİ BÖLÜM

POLİTİKA TRANSFERİ VE YENİ KAMU İŞLETMECİLİĞİNİN

YAYILMASI

I. POLİTİKA TRANSFERİ                                                    59

1. Kavramsal Açılım       59
2. Tanım ve Terminoloji 59
3. Politika Transferiyle İlişkili Kavramlar                      64
4. Politika Yayılması                                                                             64
5. Politika Yakınsaması   65
6. Ders Çıkarma                          67
7. Politika Transferinin Benzer Kavramlarla İlişkisi                   68
8. Politika Transferinin Nedenleri           71

2.2.1.       Gönüllü Transfer                                            72

2.2.2.       Zorlayıcı Transfer                   74

1. Politika Transferinin Aktörleri            76

5.4.1.       Devlet ve Devletin Resmi Aktörleri    77

5.4.2.       Devlet-Dışı Aktörler                           80

1. Uluslararası Aktörler          82
2. Politika Ağları      83
3. Politika Transferinin Nesneleri         85
4. Politika Transferinin Kaynağı         87
5. Politika Transferinin Dereceleri       89
6. Politika Transferini Kolaylaştırıcı ve Engelleyici Koşullar        90
7. Politika Transferi ve Politika Başarısızlığı İlişkisi       93

II. YENİ KAMU İŞLETMECİLİĞİNİN TRANSFER SÜRECİ: YAPI VE AKTÖR TEMELLİ BİR ANALİZ             94

1. İçsel Faktörlere Dayalı Yaklaşımlar              95
2. Dışsal Faktörlere Dayalı Yaklaşımlar           96

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM SEÇİLMİŞ ÜLKELERDE İDARİ REFORM UYGULAMALARI

1. ÜLKELERİN SEÇİMİNE İLİŞKİN AÇIKLAMALAR             103
2. AMERİKA B İRLEŞİK DEVLETLERİNDE İDARİ REFORM              106
3. Amerika Birleşik Devletlerinde Yönetsel Kültür ve İdari Reform            106
4. Ulusal Performans Değerlendirmesi               109
5. Ulusal Performans Değerlendirmesi Girişiminin Hazırlık Aşaması         109
6. Ulusal Performans Değerlendirmesinin İçeriği             113
7. Clinton Yönetiminin Reformlarına Yönelik Eleştiriler               120
8. Ulusal Performans Değerlendirmesi Girişiminin Başarısı Üzerine Tartışmalar     122

2.2.1.       Ampirik Çalışmalar Çerçevesinde Ulusal Performans Değerlendirmesinin Başarısı          123

2.2.2.       Ulusal Performans Değerlendirmesinin Başarısına İlişkin Genel Değerlendirmeler             125

1. George W. Bush Dönemi İdari Reformları: PMA       129

IH. YENİ ZELANDA’DA İDARİ REFORM                132

5.4.1.       Yeni Zelanda’daki İdari Reformlara Genel Bir Bakış               132

5.4.2.       Reform Öncesi Ekonomik ve Sosyal Durum: Refah Devletinin Krizi 135

5.4.3.       1980 Sonrası Yeni Zelanda’da İdari Reform              137

1. Kamu Yönetiminde Ticarileşme, Şirketleşme ve Özelleştirme 137
2. Yeni Zelanda’da Sözleşmecilik Kültürü ve Yetki Devri             138

1. Yeni Zelanda’da Kamu Mali Yönetimi Reformu: Performans ve Çıktı Odaklılık                 141
2. Yeni Zelanda’da Stratejik Yönetim         144
3. FRANSA’DA İDARÎ REFORM                                                            146
4. Fransız İdari Sisteminin Kendine Has Özellikleri                         147
5. 1980 Sonrası Fransa’da İdari Reformlar  149
6. Fransa’da Adem-i Merkeziyetçi Çabalar  150
7. 1982-1983 Reformları: I. Dalga  150
8. 2003 Anayasa Değişikliği: II. Dalga        152
9. Fransa’da Bürokrasinin Modernizasyonu ve Neo-Liberalizmin Etkileri: Rocard ve Juppe Sirkülerleri           153
10. Fransız Kamu Yönetiminde Performans Değerlendirme ve Sonuç-Odaklı Yönetim 159
11. MALEZYA’DA İDARİ REFORM          162
12. Malezya’da 1980 Öncesi İdari Reformlar             163
13. Malezya’da 1980 Sonrası İdari Reformlar            165

2.2.1.       Özelleştirme ve Kamu Yönetiminin Küçültülmesi 167

2.2.2.       Kamu Yönetiminde Kalite ve Verimliliğe Vurgu  168

2.2.3.       Kırtasiyeciliğin Azaltılması ve Hizmet Süreçlerine İlişkin Değişiklikler                 168

2.2.4.       Kamu Yönetiminde Müşteri Odaklılık                 169

2.2.5.       Kamu Mali Yönetiminin Geliştirilmesi ve Performans-Temelli Bütçeleme                         170

2.2.6.       Kamu Yönetiminde Performans Değerlendirme ve Hesap Verebilirlik                   171

2.2.7.       Malezya’da E-Devlet Girişimleri                                                           172

1. TÜRKİYE’DE İDARİ REFORM                       173

5.4.1.       Türkiye’deki İdari Reform Çalışmalarına Genel Bir Bakış 173

5.4.2.       Günümüzde Türkiye’deki İdari Reform Girişimleri                                  178

1. Kamu Yönetimi Temel Kanun Tasarısı ve Öngörüleri       179
2. Türkiye’de Adem-i Merkeziyetçi Reformlar: Yerel Yönetim Kanunları      186
3. Türk Kamu Yönetiminde Stratejik Yönetim ve Performans Esaslı Bütçeleme: 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol

Kanunu                        191

1. Türkiye’de Kalkınma Ajansları’nın Kurulması:

5449 Sayılı Kanun         194

1. Diğer Yasal Düzenlemeler          195

1. Türkiye’de Bilgi Edinme Hakkı: 4982 Sayılı Kanun         195
2. Türk Kamu Yönetiminde Etik Kuralların Güçlendirilmesi:

5176 Sayılı Kanun         196

1. Kamu Denetçiliği Kurumu Oluşturulmasına Yönelik Girişim. 197
2. Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar Hakkında Kanun Tasarısı     198

VII. ÜLKELERİN İDARİ REFORM GİRİŞİMLERİNİN POLİTİKA

TRANSFERİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ      199

SONUÇ                                   213

KAYNAKLAR  219