Yeni
9786253815271
400622
https://www.legalkitabevi.com/mirac-samil-peksen/sosyal-guvenlik-kurumunca-yapilan-yersiz-odemelerin-geri-alinmasi-.htm
Sosyal Güvenlik Kurumunca Yapılan Yersiz Ödemelerin Geri Alınması
779.00
Dr. Miraç Şamil PEKŞEN
İÇİNDEKİLER
Sunuş
7
Önsöz
11
Kısaltmalar
21
Giriş
23
Birinci Bölüm
YERSİZ VE FAZLA ÖDEME KAVRAMI, İLGİLİ HAKLAR VE
KONU İLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER
§1. YERSİZ VE FAZLA ÖDEME KAVRAMI İLE BU KAVRAM AÇISINDAN ÖNEM TAŞIYAN DİĞER HAKLAR VE İLKELER
27
I. YERSİZ VE FAZLA ÖDEME KAVRAMI
27
A. Tanım
27
B. Kavram Sorunu
30
C. Yersiz Ödemenin Unsurları
32
1. Kurumun Kendisini Borçlu Görmesini Gerektiren Sahte veya Gerçek Bir Sosyal Sigorta İlişkisinin Varlığı
32
2. Kurum Tarafından Yükümlü Olduğu Zannedilen Bir Ödeme Yapılması
35
3. Ödemenin Gereksiz veya Fazla Olması
37
II. YERSİZ ÖDEME AÇISINDAN ÖNEM TAŞIYAN DİĞER HAKLAR VE İLKELER
38
A. Genel Olarak
38
B. Yersiz Ödeme Kavramının Anayasal Hak ve İlkelerle Bağlantısı
38
1. Sosyal Güvenlik Hakkı İle Bağlantısı
38
a. Genel olarak
38
b. Sosyal Güvenlik Hakkı
39
aa. Tanım
39
bb. Sosyal Güvenlik Hakkının Doğuşu ve Gelişimi
41
cc. İnsan Hakkı Olarak Sosyal Güvenlik Hakkı
44
c. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Sosyal Güvenlik Hakkı İle İlişkisi
48
aa. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Kanunilik İlkesi İle İlişkisi
53
aaa. Genel Olarak Kanunilik İlkesi
53
bbb. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Kanunilik İlkesi Açısından Değerlendirilmesi
54
bb. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Sınırlamanın Hakkın Özüne Dokunmaması (Hakkın Özüne Dokunma Yasağı) İle İlişkisi
55
aaa. Genel Olarak Hakkın Özüne Dokunma Yasağı
55
bbb. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Hakkın Özüne Dokunma Yasağı Açısından Değerlendirilmesi
57
cc. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Ölçülülük İlkesi İle İlişkisi
64
aaa. Genel Olarak Ölçülülük İlkesi
64
bbb. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Ölçülülük İlkesi Açısından Değerlendirilmesi
68
2. Hukuk Devleti İlkesi İle Bağlantısı
72
a. Genel Olarak Hukuk Devleti İlkesi
72
b. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Hukuk Devleti İlkesi Açısından Değerlendirilmesi
74
3. Sosyal Devlet İlkesi İle Bağlantısı
83
a. Genel Olarak Sosyal Devlet İlkesi
83
b. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Sosyal Devlet İlkesi Açısından Değerlendirilmesi
84
4. Mülkiyet Hakkı İle Bağlantısı
87
a. Genel Olarak Mülkiyet Hakkı
87
b. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Mülkiyet Hakkı Açısından Değerlendirilmesi
88
5. Eşitlik İlkesi İle Bağlantısı
100
a. Genel Olarak Eşitlik İlkesi
100
b. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Eşitlik İlkesi Açısından Değerlendirilmesi
102
C. Yersiz Ödeme Kavramının Kurumun Aktüeryal Dengesi İle Bağlantısı
103
1. Genel Olarak Kurumun Aktüeryal Dengesi
103
2. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Kurumun Aktüeryal Dengesi Açısından Değerlendirilmesi
105
D. Yersiz Ödeme Kavramının Kurumun Bilgilendirme Yükümlülüğü İle Bağlantısı
106
1. Genel Olarak Kurumun Bilgilendirme Yükümlülüğü
106
2. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Kurumun Bilgilendirme Yükümlülüğü Açısından Değerlendirilmesi
107
§2. YERSİZ ÖDEMELERE İLİŞKİN HUKUKİ KAYNAKLAR
110
I. YASAL KAYNAKLAR
110
A. Yersiz Ödemelere İlişkin Düzenlemelerin Tarihsel Gelişimi
110
1. 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu
111
2. 1479 Sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu
112
3. 5434 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu
114
4. 2925 Sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu
117
5. 5510 Sayılı Kanun Dönemi
118
B. Yersiz Ödemelere İlişkin Hukukumuzdaki Mevcut Düzenlemeler
121
1. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunundaki Düzenlemeler
121
2. Yürütme Kaynakları Olarak Yönetmelik ve Genelgelerdeki Düzenlemeler
122
a. Fazla veya Yersiz Ödemelerin Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
122
b. 2018/38 Sayılı Emeklilik İşlemleri Konulu Genelge
123
C. Yersiz Ödemelere İlişkin Alman Hukukundaki Düzenlemeler
124
1. Genel Olarak
124
2. SGB X § 50 Hükmünün Uygulama Alanı
125
a. Kamu Hukukuna Dayanan Sosyal Yardım İlişkisi Nedeniyle Yardım Sağlanması Gerekliliği
125
b. Yardımın Haksız Sağlanmış Olması
126
3. Geri Almanın Sınırlandırılması
127
a. Geri Alınabilecek Durumlar
127
aa. İdari İşleme Dayanan Yardımların Geri Alınması (SGB X § 50/1)
127
aaa. Genel Olarak
127
bbb. SGB X § 45 Gereğince Fayda Sağlayan Hukuka Aykırı İdari İşlemlerin Geri Alınması
128
ccc. SGB X § 48 Gereğince Koşulların Değişmesi Durumunda Sürekli Etkili İdari İşlemlerin Kaldırılması
132
bb. İdari İşleme Dayanmayan Yardımların Geri Alınması (SGB X § 50/2)
135
b. Geri Alınabilecek Miktar
137
aa. Elde Edilenin Geri Alınması
137
bb. Faiz
137
c. Geri Almada Kurumun Takdir Yetkisi
138
II. YARGISAL KAYNAKLAR
139
İkinci Bölüm
YERSİZ ÖDEME NİTELİĞİ TAŞIYAN ÖDEMELER
§3. YERSİZ ÖDEME OLUŞTURAN HALLER
145
I. GENEL OLARAK
145
II. SOSYAL SİGORTA ÖDEMELERİNİN YERSİZ ÖDEME OLUŞTURMASI
147
A. Genel Olarak
147
B. Hak Kazanma Koşulları Oluşmamasına Rağmen Sosyal Sigorta Ödemesi Yapılması
147
1. Genel Olarak
147
2. Kısa Vadeli Sigorta Kolları
147
a. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Yapılan Ödemeler
147
aa. Geçici İş Göremezlik Ödeneği Ödenmesi
152
bb. Sürekli İş Göremezlik Geliri Ödenmesi
154
cc. Ölüm Geliri Ödenmesi
156
dd. Cenaze Ödeneği Ödenmesi
158
ee. Evlenme Ödeneği Ödenmesi
159
b. Hastalık Sigortasından Geçici İş Göremezlik Ödeneği Ödenmesi
159
c. Analık Sigortasından Yapılan Ödemeler
161
aa. Geçici İş Göremezlik Ödeneği Ödenmesi
161
bb. Emzirme Ödeneği Ödenmesi
162
3. Uzun Vadeli Sigorta Kolları
163
a. Malullük Sigortasından Yapılan Ödemeler
163
aa. Malullük Aylığı Ödenmesi
164
b. Yaşlılık Sigortasından Yapılan Ödemeler
166
aa. Yaşlılık Aylığı Ödenmesi
166
bb. Toptan Ödeme Yapılması
176
c. Ölüm Sigortasından Yapılan Ödemeler
178
aa. Ölüm Aylığı Ödenmesi
178
bb. Toptan Ödeme Yapılması
181
cc. Evlenme Ödeneği Verilmesi
181
dd. Cenaze Ödeneği Verilmesi
181
C. Sosyal Sigorta Ödemelerinin Kesilmesi Gerekmesine Rağmen Ödenmeye Devam Edilmesi
181
1. Genel Olarak
181
2. Kısa Vadeli Sigorta Kolları
182
a. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Yapılan Ödemelerin Kesilmesi
182
aa. Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Kesilmesi
182
bb. Sürekli İş Göremezlik Gelirinin Kesilmesi
183
cc. Ölüm Gelirinin Kesilmesi
184
b. Hastalık Sigortasından Ödenen Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Kesilmesi
187
c. Analık Sigortasından Ödenen Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Kesilmesi
189
3. Uzun Vadeli Sigorta Kolları
190
a. Malullük Sigortasından Ödenen Malullük Aylığının Kesilmesi
190
b. Yaşlılık Sigortasından Ödenen Yaşlılık Aylığının Kesilmesi
191
c. Ölüm Sigortasından Ödenen Ölüm Aylığının Kesilmesi
194
D. Hak Kazanılan Miktardan Daha Fazla Ödeme Yapılması
194
1. Genel Olarak
194
2. Kısa Vadeli Sigorta Kolları
195
a. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Yapılan Ödemeler
195
aa. Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Miktarı
195
bb. Sürekli İş Göremezlik Gelirinin Miktarı
196
cc. Ölüm Gelirinin Miktarı
196
dd. Cenaze Ödeneğinin Miktarı
197
ee. Evlenme Ödeneğinin Miktarı
197
b. Hastalık Sigortasından Ödenen Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Miktarı
198
c. Analık Sigortasından Yapılan Ödemeler
200
aa. Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Miktarı
200
bb. Emzirme Ödeneğinin Miktarı
200
3. Uzun Vadeli Sigorta Kolları
200
a. Malullük Sigortasından Yapılan Ödemeler
200
aa. Malullük Aylığının Miktarı
200
b. Yaşlılık Sigortasından Yapılan Ödemeler
202
aa. Yaşlılık Aylığının Miktarı
202
bb. Toptan Ödemenin Miktarı
202
c. Ölüm Sigortasından Yapılan Ödemeler
202
aa. Ölüm Aylığının Miktarı
202
bb. Toptan Ödemenin Miktarı
203
cc. Cenaze Ödeneğinin Miktarı
204
dd. Evlenme Ödeneğinin Miktarı
204
E. Sosyal Sigorta Ödemelerine İlişkin Ortak Hükümler ve Bu Hükümlerin Yersiz Ödeme Açısından İncelenmesi
204
1. Genel Olarak
204
2. Aylık ve Gelirlerin Birleşmesi
204
3. Gelir ve Aylık Bağlanmayacak Haller
206
4. Geçici İş Göremezlik Ödeneği ve Sürekli İş Göremezlik Gelirinin İndirilmesi veya Verilmemesi
208
III. GENEL SAĞLIK SİGORTASINDAN YAPILAN SAĞLIK HARCAMALARININ YERSİZ ÖDEME OLUŞTURMASI
209
A. Genel Olarak
209
B. Genel İlkeler
210
1. Hak Kazanma Koşulları Eksik Olmasına Rağmen Yardım Yapılması
211
2. Yardımın Kesilmesinin Gerekmesine Rağmen Yardım Yapılmaya Devam Edilmesi
214
3. Hak Kazanılan Miktardan Fazla Yardım Yapılması
215
C. Konuya İlişkin Yargıtay Kararlarının Değişimi
215
§4. YERSİZ ÖDEME OLUŞMASINA SEBEP OLAN EYLEM VE İŞLEMLER
225
I. GENEL OLARAK
225
II. İLGİLİLERİN HUKUKA AYKIRI EYLEMİ
225
A. Genel Olarak
225
B. Fazla veya Yersiz Ödemelerin Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te Düzenlenen Haller
230
1. Genel Olarak
230
a. Kuruma Verilen veya İbraz Edilen Belgelerle Gerçeğe Aykırı Bildirimde Bulunulması
230
b. Örneği Kurumca Hazırlanan Belgelerle Bildirilmesi Taahhüt Edilen Durum Değişikliklerinin Bir Ay İçinde Kuruma Bildirilmemesi
230
c. Kanunda Öngörülen Şartlar Yerine Gelmediği Hâlde, Sahte Bilgi ve Belgelerle Sağlık Hizmetleri ve Diğer Haklardan, Ödeneklerden Yararlanılması ile Gelir veya Aylık Bağlatılması
231
d. Sahte Hizmet Kazandırılmak Suretiyle Sağlık Hizmetleri ve Diğer Haklardan, Ödeneklerden Yararlanılması ile Gelir veya Aylık Bağlatılması
232
e. Boşanma Nedeniyle Gelir veya Aylık Bağlandıktan Sonra Boşanılan Eş İle Fiilen Birlikte Yaşanması
233
aa. Giriş
233
bb. Yasal Düzenleme
235
cc. Yasal Düzenlemeye İlişkin Sorunlar
237
aaa. Fiilen Birlikte Yaşama Kavramının Belirsizliği
237
bbb. Fiilen Birlikte Yaşamanın Tespiti ve Özel Hayatın Gizliliğiyle İlişkisi
240
dd. Yargıtay Uygulaması
244
ee. Anayasaya Aykırılık İddiaları ve Anayasa Mahkemesi Kararı
251
aaa. İptal Talebinin Gerekçesi ve Anayasa Mahkemesi Kararın Özü
251
bbb. Anayasa Mahkemesi Kararının Hukuki Güvenlik İlkesi Açısından Değerlendirilmesi ve Görüşümüz
253
ccc. Anayasa Mahkemesi Kararının Eşitlik İlkesi Açısından Değerlendirilmesi ve Görüşümüz
254
ddd. Anayasa Mahkemesi Kararının Özel Hayatın Gizliliği İlkesi Açısından Değerlendirilmesi ve Görüşümüz
255
eee. Anayasa Mahkemesi Kararının Sosyal Güvenlik Hakkı Açısından Değerlendirilmesi ve Görüşümüz
258
f. Gelir ve Aylıklarının Kesilmesi Gerektiği Hâlde Durumun Gizlenmesi ve/veya Bildirilmemesi
259
g. Sigortalılar ile Gelir veya Aylık Alanlara Yapılan Ödemelerden Hak Sahipliği Sona Ermesine Rağmen Herhangi Bir Kişi Tarafından Tahsilat Yapılması
260
2. Yönetmelikte Düzenlenen Haller Hakkında Genel Değerlendirme
260
C. Konuya İlişkin Örnek Yargı Kararları
263
III. KURUMUN HUKUKA AYKIRI İŞLEMİ
268
A. Genel Olarak
268
B. Yersiz Alınan Primler Nedeniyle Yersiz Ödeme Doğması
271
C. Konuya İlişkin Örnek Yargı Kararları
274
Üçüncü Bölüm
YERSİZ ÖDEMELERİN GERİ ALINMASI
§5. İADE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN KAPSAMI
285
I. GENEL OLARAK
285
II. İADE KAPSAMININ YERSİZ ÖDEMELERİN KAYNAĞINA GÖRE BELİRLENMESİ
286
A. İlgililerin Hukuka Aykırı Eylemine Dayanan Yersiz Ödemeler
286
B. Kurumun Hukuka Aykırı İşlemine Dayanan Yersiz Ödemeler
286
C. İade Kapsamı Belirlenirken Kullanılan Beş ve On Yıllık Sürenin Alman Hukuku İle Karşılaştırılması
287
III. İADE KAPSAMININ BELİRLENMESİNDE HUKUKUN GENEL İLKELERİNİN İŞLEVİ
288
A. Sebepsiz Zenginleşme İlkesinin İade Yükümlülüğünün Kapsamına Etkisi
288
1. Genel Olarak Sebepsiz Zenginleşme İlkesi
288
2. Sebepsiz Zenginleşme İlkesi İle İade Yükümlülüğünün Kapsamının Belirlenmesinin İlişkisi
292
a. Sebepsiz Zenginleşme İlkesi İle İade Yükümlülüğünün Kapsamı Arasındaki İlişkiye Dair Yargı Kararları
292
b. Öğreti Görüşleri
293
c. Görüşümüz
294
B. Haksız Fiil Sorumluluğunun İade Yükümlülüğünün Kapsamına Etkisi
297
1. Genel Olarak Haksız Fiil Sorumluluğu
297
2. Haksız Fiilden Sorumluluk İle İade Yükümlülüğünün Kapsamının Belirlenmesinin İlişkisi
299
a. Genel Olarak
299
b. Kurum Hatasından Doğan Yersiz Ödemelerin Haksız Fiil Sorumluluğunun Unsurları Açısından İncelenmesi
300
aa. Hukuka Aykırılık Unsurunun İncelenmesi
300
bb. Zarar Unsurunun İncelenmesi
303
C. Dürüstlük Kuralı İlkesi ve Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağının İade Yükümlülüğünün Kapsamına Etkisi
306
1. Genel Olarak Dürüstlük Kuralı İlkesi ve Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı
306
a. Genel Olarak Dürüstlük Kuralı İlkesi
307
b. Genel Olarak Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı
309
2. Dürüstlük Kuralı İlkesi ve Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı İle İade Yükümlülüğünün Kapsamının Belirlenmesinin İlişkisi
311
a. Genel Olarak
311
b. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağına Takılması
312
aa. Genel Olarak
312
bb. Hakkın Kullanılmasının Kişiye Sağladığı Menfaat İle Başkasına Verilecek Zarar Arasında Aşırı Oransızlık Bulunması
312
cc. Çelişkili Davranış Yasağı
313
aaa. Genel Olarak Çelişkili Davranış Yasağı ve Hakkın Kötüye Kullanımı İle İlişkisi
313
bbb. Kurum Hatasından Doğan Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Çelişkili Davranış Yasağının Unsurları Açısından Değerlendirilmesi
314
ccc. Çelişkili Davranış Yasağına Aykırılığın Sonucunda Uygulanması Gereken Yaptırım
319
D. İdarenin Mali Sorumluluğu İlkesinin İade Yükümlülüğünün Kapsamına Etkisi
321
1. Genel Olarak İdarenin Mali Sorumluluğu İlkesi
321
2. İdarenin Mali Sorumluluğu İlkesi İle İade Yükümlülüğünün Kapsamının Belirlenmesinin İlişkisi
323
IV. FAİZ
328
§6. YERSİZ ÖDEMELERİN TAHSİLİ
330
I. YERSİZ ÖDEMELERİN TESPİTİ
330
A. Genel Olarak
330
B. Tespit Edilecek Husus
331
C. Tespitin Yapılması
331
D. Tespitin Yapılma Süresi
333
1. Olan Hukuk
334
2. Olması Gereken Hukuk
335
a. Genel Olarak
335
b. İdari İşlemin Geri Alınmasına İlişkin Esaslar
336
c. İdari İşlemin Geri Alınmasına İlişkin Esasların Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasında Uygulanabilirliği
340
E. Tespit Yapıldıktan Sonraki Süreç
343
II. YERSİZ ÖDEMELERİ GERİ ÖDEME YÜKÜMLÜSÜ
344
A. Kural
344
B. İstisnalar
345
1. Mirasçıların Yersiz Ödemeleri Geri Ödeme Yükümlüsü Olması
345
a. Genel Olarak
345
b. Öğreti Görüşleri
345
c. Yargıtay Uygulaması
346
d. Görüşümüz
348
aa. Genel Olarak Mirasçıların Mirasbırakanın Borçlarından Sorumluluğu
348
bb. Mirasçıların Yersiz Ödeme Nedeniyle Doğan Borçtan Sorumluluğu
350
aaa. İlgili Ölmeden Önce Doğan Yersiz Ödeme Borcundan Dolayı Mirasçının Sorumluluğu
350
bbb. İlgili Öldükten Sonra Doğan Yersiz Ödeme Borcundan Dolayı Mirasçının Sorumluluğu
352
2. Gerçeğe Aykırı İş Kazası Bildiriminde Sorumluluk
354
III. YERSİZ ÖDEMELERİN TAHSİL EDİLMESİ
355
IV. YERSİZ ÖDEMELERİN TAHSİL EDİLMESİNİ ENGELLEYEN DÜZENLEMELER
357
A. Genel Olarak
357
B. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının İstisnaları
358
1. 5434 Sayılı Kanun’un Ek 83. Maddesi
358
2. Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin Ek 9. Maddesi
359
3. Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin Ek 10. Maddesi
360
C. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasına İlişkin Af Hükümleri
361
1. 5510 Sayılı Kanun’un Geçici 79. Maddesi
361
2. Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin Geçici 35. Maddesi
362
§7. YERSİZ ÖDEMELERİN GERİ ALINMASINA İLİŞKİN DİĞER ESASLAR
364
I. YERSİZ ÖDEMELERİN GERİ ALINMASINA İLİŞKİN DÜZENLEMENİN ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI
364
A. Genel Olarak
364
B. Kanunların Zaman Bakımından Uygulanması
365
C. Yargıtay ve Kurum Uygulaması
366
D. Öğreti Görüşleri
368
E. Görüşümüz
369
II. YERSİZ ÖDEMELERİN GERİ ALINMASINDA ZAMANAŞIMI
371
III. YERSİZ ÖDEMELERİN GERİ ALINMASINDAN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME
374
IV. YERSİZ ÖDEMELERE NEDEN OLANLAR HAKKINDA SUÇ DUYURUSUNDA BULUNULMASI
376
Sonuç
379
Kaynakça
385
Kavram Dizini
405
Dr. Miraç Şamil PEKŞEN
İÇİNDEKİLER
Sunuş
7
Önsöz
11
Kısaltmalar
21
Giriş
23
Birinci Bölüm
YERSİZ VE FAZLA ÖDEME KAVRAMI, İLGİLİ HAKLAR VE
KONU İLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER
§1. YERSİZ VE FAZLA ÖDEME KAVRAMI İLE BU KAVRAM AÇISINDAN ÖNEM TAŞIYAN DİĞER HAKLAR VE İLKELER
27
I. YERSİZ VE FAZLA ÖDEME KAVRAMI
27
A. Tanım
27
B. Kavram Sorunu
30
C. Yersiz Ödemenin Unsurları
32
1. Kurumun Kendisini Borçlu Görmesini Gerektiren Sahte veya Gerçek Bir Sosyal Sigorta İlişkisinin Varlığı
32
2. Kurum Tarafından Yükümlü Olduğu Zannedilen Bir Ödeme Yapılması
35
3. Ödemenin Gereksiz veya Fazla Olması
37
II. YERSİZ ÖDEME AÇISINDAN ÖNEM TAŞIYAN DİĞER HAKLAR VE İLKELER
38
A. Genel Olarak
38
B. Yersiz Ödeme Kavramının Anayasal Hak ve İlkelerle Bağlantısı
38
1. Sosyal Güvenlik Hakkı İle Bağlantısı
38
a. Genel olarak
38
b. Sosyal Güvenlik Hakkı
39
aa. Tanım
39
bb. Sosyal Güvenlik Hakkının Doğuşu ve Gelişimi
41
cc. İnsan Hakkı Olarak Sosyal Güvenlik Hakkı
44
c. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Sosyal Güvenlik Hakkı İle İlişkisi
48
aa. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Kanunilik İlkesi İle İlişkisi
53
aaa. Genel Olarak Kanunilik İlkesi
53
bbb. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Kanunilik İlkesi Açısından Değerlendirilmesi
54
bb. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Sınırlamanın Hakkın Özüne Dokunmaması (Hakkın Özüne Dokunma Yasağı) İle İlişkisi
55
aaa. Genel Olarak Hakkın Özüne Dokunma Yasağı
55
bbb. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Hakkın Özüne Dokunma Yasağı Açısından Değerlendirilmesi
57
cc. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Ölçülülük İlkesi İle İlişkisi
64
aaa. Genel Olarak Ölçülülük İlkesi
64
bbb. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Ölçülülük İlkesi Açısından Değerlendirilmesi
68
2. Hukuk Devleti İlkesi İle Bağlantısı
72
a. Genel Olarak Hukuk Devleti İlkesi
72
b. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Hukuk Devleti İlkesi Açısından Değerlendirilmesi
74
3. Sosyal Devlet İlkesi İle Bağlantısı
83
a. Genel Olarak Sosyal Devlet İlkesi
83
b. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Sosyal Devlet İlkesi Açısından Değerlendirilmesi
84
4. Mülkiyet Hakkı İle Bağlantısı
87
a. Genel Olarak Mülkiyet Hakkı
87
b. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Mülkiyet Hakkı Açısından Değerlendirilmesi
88
5. Eşitlik İlkesi İle Bağlantısı
100
a. Genel Olarak Eşitlik İlkesi
100
b. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Eşitlik İlkesi Açısından Değerlendirilmesi
102
C. Yersiz Ödeme Kavramının Kurumun Aktüeryal Dengesi İle Bağlantısı
103
1. Genel Olarak Kurumun Aktüeryal Dengesi
103
2. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Kurumun Aktüeryal Dengesi Açısından Değerlendirilmesi
105
D. Yersiz Ödeme Kavramının Kurumun Bilgilendirme Yükümlülüğü İle Bağlantısı
106
1. Genel Olarak Kurumun Bilgilendirme Yükümlülüğü
106
2. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Kurumun Bilgilendirme Yükümlülüğü Açısından Değerlendirilmesi
107
§2. YERSİZ ÖDEMELERE İLİŞKİN HUKUKİ KAYNAKLAR
110
I. YASAL KAYNAKLAR
110
A. Yersiz Ödemelere İlişkin Düzenlemelerin Tarihsel Gelişimi
110
1. 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu
111
2. 1479 Sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu
112
3. 5434 Sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu
114
4. 2925 Sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu
117
5. 5510 Sayılı Kanun Dönemi
118
B. Yersiz Ödemelere İlişkin Hukukumuzdaki Mevcut Düzenlemeler
121
1. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunundaki Düzenlemeler
121
2. Yürütme Kaynakları Olarak Yönetmelik ve Genelgelerdeki Düzenlemeler
122
a. Fazla veya Yersiz Ödemelerin Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
122
b. 2018/38 Sayılı Emeklilik İşlemleri Konulu Genelge
123
C. Yersiz Ödemelere İlişkin Alman Hukukundaki Düzenlemeler
124
1. Genel Olarak
124
2. SGB X § 50 Hükmünün Uygulama Alanı
125
a. Kamu Hukukuna Dayanan Sosyal Yardım İlişkisi Nedeniyle Yardım Sağlanması Gerekliliği
125
b. Yardımın Haksız Sağlanmış Olması
126
3. Geri Almanın Sınırlandırılması
127
a. Geri Alınabilecek Durumlar
127
aa. İdari İşleme Dayanan Yardımların Geri Alınması (SGB X § 50/1)
127
aaa. Genel Olarak
127
bbb. SGB X § 45 Gereğince Fayda Sağlayan Hukuka Aykırı İdari İşlemlerin Geri Alınması
128
ccc. SGB X § 48 Gereğince Koşulların Değişmesi Durumunda Sürekli Etkili İdari İşlemlerin Kaldırılması
132
bb. İdari İşleme Dayanmayan Yardımların Geri Alınması (SGB X § 50/2)
135
b. Geri Alınabilecek Miktar
137
aa. Elde Edilenin Geri Alınması
137
bb. Faiz
137
c. Geri Almada Kurumun Takdir Yetkisi
138
II. YARGISAL KAYNAKLAR
139
İkinci Bölüm
YERSİZ ÖDEME NİTELİĞİ TAŞIYAN ÖDEMELER
§3. YERSİZ ÖDEME OLUŞTURAN HALLER
145
I. GENEL OLARAK
145
II. SOSYAL SİGORTA ÖDEMELERİNİN YERSİZ ÖDEME OLUŞTURMASI
147
A. Genel Olarak
147
B. Hak Kazanma Koşulları Oluşmamasına Rağmen Sosyal Sigorta Ödemesi Yapılması
147
1. Genel Olarak
147
2. Kısa Vadeli Sigorta Kolları
147
a. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Yapılan Ödemeler
147
aa. Geçici İş Göremezlik Ödeneği Ödenmesi
152
bb. Sürekli İş Göremezlik Geliri Ödenmesi
154
cc. Ölüm Geliri Ödenmesi
156
dd. Cenaze Ödeneği Ödenmesi
158
ee. Evlenme Ödeneği Ödenmesi
159
b. Hastalık Sigortasından Geçici İş Göremezlik Ödeneği Ödenmesi
159
c. Analık Sigortasından Yapılan Ödemeler
161
aa. Geçici İş Göremezlik Ödeneği Ödenmesi
161
bb. Emzirme Ödeneği Ödenmesi
162
3. Uzun Vadeli Sigorta Kolları
163
a. Malullük Sigortasından Yapılan Ödemeler
163
aa. Malullük Aylığı Ödenmesi
164
b. Yaşlılık Sigortasından Yapılan Ödemeler
166
aa. Yaşlılık Aylığı Ödenmesi
166
bb. Toptan Ödeme Yapılması
176
c. Ölüm Sigortasından Yapılan Ödemeler
178
aa. Ölüm Aylığı Ödenmesi
178
bb. Toptan Ödeme Yapılması
181
cc. Evlenme Ödeneği Verilmesi
181
dd. Cenaze Ödeneği Verilmesi
181
C. Sosyal Sigorta Ödemelerinin Kesilmesi Gerekmesine Rağmen Ödenmeye Devam Edilmesi
181
1. Genel Olarak
181
2. Kısa Vadeli Sigorta Kolları
182
a. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Yapılan Ödemelerin Kesilmesi
182
aa. Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Kesilmesi
182
bb. Sürekli İş Göremezlik Gelirinin Kesilmesi
183
cc. Ölüm Gelirinin Kesilmesi
184
b. Hastalık Sigortasından Ödenen Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Kesilmesi
187
c. Analık Sigortasından Ödenen Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Kesilmesi
189
3. Uzun Vadeli Sigorta Kolları
190
a. Malullük Sigortasından Ödenen Malullük Aylığının Kesilmesi
190
b. Yaşlılık Sigortasından Ödenen Yaşlılık Aylığının Kesilmesi
191
c. Ölüm Sigortasından Ödenen Ölüm Aylığının Kesilmesi
194
D. Hak Kazanılan Miktardan Daha Fazla Ödeme Yapılması
194
1. Genel Olarak
194
2. Kısa Vadeli Sigorta Kolları
195
a. İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortasından Yapılan Ödemeler
195
aa. Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Miktarı
195
bb. Sürekli İş Göremezlik Gelirinin Miktarı
196
cc. Ölüm Gelirinin Miktarı
196
dd. Cenaze Ödeneğinin Miktarı
197
ee. Evlenme Ödeneğinin Miktarı
197
b. Hastalık Sigortasından Ödenen Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Miktarı
198
c. Analık Sigortasından Yapılan Ödemeler
200
aa. Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Miktarı
200
bb. Emzirme Ödeneğinin Miktarı
200
3. Uzun Vadeli Sigorta Kolları
200
a. Malullük Sigortasından Yapılan Ödemeler
200
aa. Malullük Aylığının Miktarı
200
b. Yaşlılık Sigortasından Yapılan Ödemeler
202
aa. Yaşlılık Aylığının Miktarı
202
bb. Toptan Ödemenin Miktarı
202
c. Ölüm Sigortasından Yapılan Ödemeler
202
aa. Ölüm Aylığının Miktarı
202
bb. Toptan Ödemenin Miktarı
203
cc. Cenaze Ödeneğinin Miktarı
204
dd. Evlenme Ödeneğinin Miktarı
204
E. Sosyal Sigorta Ödemelerine İlişkin Ortak Hükümler ve Bu Hükümlerin Yersiz Ödeme Açısından İncelenmesi
204
1. Genel Olarak
204
2. Aylık ve Gelirlerin Birleşmesi
204
3. Gelir ve Aylık Bağlanmayacak Haller
206
4. Geçici İş Göremezlik Ödeneği ve Sürekli İş Göremezlik Gelirinin İndirilmesi veya Verilmemesi
208
III. GENEL SAĞLIK SİGORTASINDAN YAPILAN SAĞLIK HARCAMALARININ YERSİZ ÖDEME OLUŞTURMASI
209
A. Genel Olarak
209
B. Genel İlkeler
210
1. Hak Kazanma Koşulları Eksik Olmasına Rağmen Yardım Yapılması
211
2. Yardımın Kesilmesinin Gerekmesine Rağmen Yardım Yapılmaya Devam Edilmesi
214
3. Hak Kazanılan Miktardan Fazla Yardım Yapılması
215
C. Konuya İlişkin Yargıtay Kararlarının Değişimi
215
§4. YERSİZ ÖDEME OLUŞMASINA SEBEP OLAN EYLEM VE İŞLEMLER
225
I. GENEL OLARAK
225
II. İLGİLİLERİN HUKUKA AYKIRI EYLEMİ
225
A. Genel Olarak
225
B. Fazla veya Yersiz Ödemelerin Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te Düzenlenen Haller
230
1. Genel Olarak
230
a. Kuruma Verilen veya İbraz Edilen Belgelerle Gerçeğe Aykırı Bildirimde Bulunulması
230
b. Örneği Kurumca Hazırlanan Belgelerle Bildirilmesi Taahhüt Edilen Durum Değişikliklerinin Bir Ay İçinde Kuruma Bildirilmemesi
230
c. Kanunda Öngörülen Şartlar Yerine Gelmediği Hâlde, Sahte Bilgi ve Belgelerle Sağlık Hizmetleri ve Diğer Haklardan, Ödeneklerden Yararlanılması ile Gelir veya Aylık Bağlatılması
231
d. Sahte Hizmet Kazandırılmak Suretiyle Sağlık Hizmetleri ve Diğer Haklardan, Ödeneklerden Yararlanılması ile Gelir veya Aylık Bağlatılması
232
e. Boşanma Nedeniyle Gelir veya Aylık Bağlandıktan Sonra Boşanılan Eş İle Fiilen Birlikte Yaşanması
233
aa. Giriş
233
bb. Yasal Düzenleme
235
cc. Yasal Düzenlemeye İlişkin Sorunlar
237
aaa. Fiilen Birlikte Yaşama Kavramının Belirsizliği
237
bbb. Fiilen Birlikte Yaşamanın Tespiti ve Özel Hayatın Gizliliğiyle İlişkisi
240
dd. Yargıtay Uygulaması
244
ee. Anayasaya Aykırılık İddiaları ve Anayasa Mahkemesi Kararı
251
aaa. İptal Talebinin Gerekçesi ve Anayasa Mahkemesi Kararın Özü
251
bbb. Anayasa Mahkemesi Kararının Hukuki Güvenlik İlkesi Açısından Değerlendirilmesi ve Görüşümüz
253
ccc. Anayasa Mahkemesi Kararının Eşitlik İlkesi Açısından Değerlendirilmesi ve Görüşümüz
254
ddd. Anayasa Mahkemesi Kararının Özel Hayatın Gizliliği İlkesi Açısından Değerlendirilmesi ve Görüşümüz
255
eee. Anayasa Mahkemesi Kararının Sosyal Güvenlik Hakkı Açısından Değerlendirilmesi ve Görüşümüz
258
f. Gelir ve Aylıklarının Kesilmesi Gerektiği Hâlde Durumun Gizlenmesi ve/veya Bildirilmemesi
259
g. Sigortalılar ile Gelir veya Aylık Alanlara Yapılan Ödemelerden Hak Sahipliği Sona Ermesine Rağmen Herhangi Bir Kişi Tarafından Tahsilat Yapılması
260
2. Yönetmelikte Düzenlenen Haller Hakkında Genel Değerlendirme
260
C. Konuya İlişkin Örnek Yargı Kararları
263
III. KURUMUN HUKUKA AYKIRI İŞLEMİ
268
A. Genel Olarak
268
B. Yersiz Alınan Primler Nedeniyle Yersiz Ödeme Doğması
271
C. Konuya İlişkin Örnek Yargı Kararları
274
Üçüncü Bölüm
YERSİZ ÖDEMELERİN GERİ ALINMASI
§5. İADE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN KAPSAMI
285
I. GENEL OLARAK
285
II. İADE KAPSAMININ YERSİZ ÖDEMELERİN KAYNAĞINA GÖRE BELİRLENMESİ
286
A. İlgililerin Hukuka Aykırı Eylemine Dayanan Yersiz Ödemeler
286
B. Kurumun Hukuka Aykırı İşlemine Dayanan Yersiz Ödemeler
286
C. İade Kapsamı Belirlenirken Kullanılan Beş ve On Yıllık Sürenin Alman Hukuku İle Karşılaştırılması
287
III. İADE KAPSAMININ BELİRLENMESİNDE HUKUKUN GENEL İLKELERİNİN İŞLEVİ
288
A. Sebepsiz Zenginleşme İlkesinin İade Yükümlülüğünün Kapsamına Etkisi
288
1. Genel Olarak Sebepsiz Zenginleşme İlkesi
288
2. Sebepsiz Zenginleşme İlkesi İle İade Yükümlülüğünün Kapsamının Belirlenmesinin İlişkisi
292
a. Sebepsiz Zenginleşme İlkesi İle İade Yükümlülüğünün Kapsamı Arasındaki İlişkiye Dair Yargı Kararları
292
b. Öğreti Görüşleri
293
c. Görüşümüz
294
B. Haksız Fiil Sorumluluğunun İade Yükümlülüğünün Kapsamına Etkisi
297
1. Genel Olarak Haksız Fiil Sorumluluğu
297
2. Haksız Fiilden Sorumluluk İle İade Yükümlülüğünün Kapsamının Belirlenmesinin İlişkisi
299
a. Genel Olarak
299
b. Kurum Hatasından Doğan Yersiz Ödemelerin Haksız Fiil Sorumluluğunun Unsurları Açısından İncelenmesi
300
aa. Hukuka Aykırılık Unsurunun İncelenmesi
300
bb. Zarar Unsurunun İncelenmesi
303
C. Dürüstlük Kuralı İlkesi ve Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağının İade Yükümlülüğünün Kapsamına Etkisi
306
1. Genel Olarak Dürüstlük Kuralı İlkesi ve Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı
306
a. Genel Olarak Dürüstlük Kuralı İlkesi
307
b. Genel Olarak Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı
309
2. Dürüstlük Kuralı İlkesi ve Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağı İle İade Yükümlülüğünün Kapsamının Belirlenmesinin İlişkisi
311
a. Genel Olarak
311
b. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Hakkın Kötüye Kullanılması Yasağına Takılması
312
aa. Genel Olarak
312
bb. Hakkın Kullanılmasının Kişiye Sağladığı Menfaat İle Başkasına Verilecek Zarar Arasında Aşırı Oransızlık Bulunması
312
cc. Çelişkili Davranış Yasağı
313
aaa. Genel Olarak Çelişkili Davranış Yasağı ve Hakkın Kötüye Kullanımı İle İlişkisi
313
bbb. Kurum Hatasından Doğan Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının Çelişkili Davranış Yasağının Unsurları Açısından Değerlendirilmesi
314
ccc. Çelişkili Davranış Yasağına Aykırılığın Sonucunda Uygulanması Gereken Yaptırım
319
D. İdarenin Mali Sorumluluğu İlkesinin İade Yükümlülüğünün Kapsamına Etkisi
321
1. Genel Olarak İdarenin Mali Sorumluluğu İlkesi
321
2. İdarenin Mali Sorumluluğu İlkesi İle İade Yükümlülüğünün Kapsamının Belirlenmesinin İlişkisi
323
IV. FAİZ
328
§6. YERSİZ ÖDEMELERİN TAHSİLİ
330
I. YERSİZ ÖDEMELERİN TESPİTİ
330
A. Genel Olarak
330
B. Tespit Edilecek Husus
331
C. Tespitin Yapılması
331
D. Tespitin Yapılma Süresi
333
1. Olan Hukuk
334
2. Olması Gereken Hukuk
335
a. Genel Olarak
335
b. İdari İşlemin Geri Alınmasına İlişkin Esaslar
336
c. İdari İşlemin Geri Alınmasına İlişkin Esasların Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasında Uygulanabilirliği
340
E. Tespit Yapıldıktan Sonraki Süreç
343
II. YERSİZ ÖDEMELERİ GERİ ÖDEME YÜKÜMLÜSÜ
344
A. Kural
344
B. İstisnalar
345
1. Mirasçıların Yersiz Ödemeleri Geri Ödeme Yükümlüsü Olması
345
a. Genel Olarak
345
b. Öğreti Görüşleri
345
c. Yargıtay Uygulaması
346
d. Görüşümüz
348
aa. Genel Olarak Mirasçıların Mirasbırakanın Borçlarından Sorumluluğu
348
bb. Mirasçıların Yersiz Ödeme Nedeniyle Doğan Borçtan Sorumluluğu
350
aaa. İlgili Ölmeden Önce Doğan Yersiz Ödeme Borcundan Dolayı Mirasçının Sorumluluğu
350
bbb. İlgili Öldükten Sonra Doğan Yersiz Ödeme Borcundan Dolayı Mirasçının Sorumluluğu
352
2. Gerçeğe Aykırı İş Kazası Bildiriminde Sorumluluk
354
III. YERSİZ ÖDEMELERİN TAHSİL EDİLMESİ
355
IV. YERSİZ ÖDEMELERİN TAHSİL EDİLMESİNİ ENGELLEYEN DÜZENLEMELER
357
A. Genel Olarak
357
B. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasının İstisnaları
358
1. 5434 Sayılı Kanun’un Ek 83. Maddesi
358
2. Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin Ek 9. Maddesi
359
3. Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin Ek 10. Maddesi
360
C. Yersiz Ödemelerin Geri Alınmasına İlişkin Af Hükümleri
361
1. 5510 Sayılı Kanun’un Geçici 79. Maddesi
361
2. Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin Geçici 35. Maddesi
362
§7. YERSİZ ÖDEMELERİN GERİ ALINMASINA İLİŞKİN DİĞER ESASLAR
364
I. YERSİZ ÖDEMELERİN GERİ ALINMASINA İLİŞKİN DÜZENLEMENİN ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI
364
A. Genel Olarak
364
B. Kanunların Zaman Bakımından Uygulanması
365
C. Yargıtay ve Kurum Uygulaması
366
D. Öğreti Görüşleri
368
E. Görüşümüz
369
II. YERSİZ ÖDEMELERİN GERİ ALINMASINDA ZAMANAŞIMI
371
III. YERSİZ ÖDEMELERİN GERİ ALINMASINDAN DOĞAN UYUŞMAZLIKLARDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME
374
IV. YERSİZ ÖDEMELERE NEDEN OLANLAR HAKKINDA SUÇ DUYURUSUNDA BULUNULMASI
376
Sonuç
379
Kaynakça
385
Kavram Dizini
405
Yorum yaz
Bu kitaba henüz yorum yapılmamış.
Bonus Card ( Garanti - Teb - Denizbank - Şekerbank vb. )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 779,00 | 779,00 |
Cardfinans ( Finansbank )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 779,00 | 779,00 |
Maximum Card ( İş Bankası - Ziraat Bankası )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 779,00 | 779,00 |
Worldcard ( YKB - Vakıfbank - Anadolubank - Albaraka )
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 779,00 | 779,00 |
Diğer Kartlar
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 779,00 | 779,00 |