İdari Yargıda Görev

Dr. Muhammed Furkan YILMAZ

İÇİNDEKİLER

ÖZET . 5

İÇİNDEKİLER 7

KISALTMALAR . 11

GİRİŞ .13

BİRİNCİ BÖLÜM

GÖREV KAVRAMI VE İDARİ YARGI ALANI

1. GÖREV TANIMI 15
2. YETKİ KAVRAMI . 17
3. İŞBÖLÜMÜ KAVRAMI 17
4. İŞDAĞILIMI KAVRAMI 18
5. YARGI YOLU KAVRAMI. 19

5.1. Anayasa Yargısı  22

5.2. Uyuşmazlık Yargısı . 23

5.3. Adli Yargı 24

5.4. İdari Yargı. 27

5.4.1. İdari Rejimin Fransa’da Gelişimi  29

5.4.2. Türkiye’de İdari Rejim 30

6. İDARİ YARGININ GÖREV ALANI 31

6.1. İdari Yargının Görev Alanının Anayasallığı . 31

6.1.1. Genel Olarak  31

6.1.2. Anayasa Mahkemesi’nin İdari Yargının Görev Sorununa Dair

Yaklaşımı  35

6.2. İdari Yargıda Görev ile İlgili Ölçütler  42

6.2.1. Kamu Gücü Ölçütü . 43

6.2.2. Kamu Hizmeti Ölçütü . 44

6.2.3. İdari İşlem Ölçütü. 50

6.2.4. İdari Eylem Ölçütü . 52

6.2.5. İdari Sözleşme Ölçütü  57

6.2.6. Yeni Kamu Gücü Ölçütü . 61

8 İçindekiler

İKİNCİ BÖLÜM

İDARİ YARGI ORGANLARI, İDARİ YARGI DENETİMİNİN SINIRLARI

VE SONUÇLARI

1. İDARİ YARGI ORGANLARI VE GÖREVLERİ .65

1.1. Danıştay65

1.1.1. İdari Görevleri.66

1.1.2. Yargısal Görevleri67

1.2. Bölge İdare Mahkemeleri .73

1.3. İdare Mahkemeleri .76

1.4. Vergi Mahkemeleri .77

2. İDARİ YARGI DENETİMİNİN SINIRLARI79

2.1. Yasama Kısıntısı 79

2.2. Yargı Kısıntısı.83

3. İDARİ YARGI DENETİMİNİN GÖREVE İLİŞKİN SONUÇLARI 87

3.1. Açılan Davanın İdari Yargının Görev Alanı Dışında Olması .88

3.2. Açılan Davanın İdari Yargının Görev Sahasına Dahil Olmasıyla Birlikte

Davanın Yanlış İdari Yargı Merciinde Açılması88

3.3. İdari Yargı Alanına Dahil Bir Davanın Adli Yargı Mercilerinde Açılması 89

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

GÖREVE İLİŞKİN UYUŞMAZLIKLAR

1. GÖREV UYUŞMAZLIĞI KAVRAMI VE HALLİ.91

1.1. Adli ve İdari Yargı Arasındaki Görev Uyuşmazlıkları .91

1.1.1. Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarma .91

1.1.1.1. Genel Olarak .91

1.1.1.2. Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarmak İçin Gereken

Şartlar .93

1.1.1.3. Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarma Usulünde İlgili

Başsavcılarca Yapılacaklar.100

1.1.1.4. Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarma Usulünde Davanın

Esasının Görüldüğü Mahkemece Yapılacaklar 100

1.1.1.5. Olumlu Görev Uyuşmazlığı Çıkarma Usulünde

Uyuşmazlık Mahkemesi’nce Alınacak Kararlar ve Karar

Alma Usulleri 103

1.1.2. Olumlu Görev Uyuşmazlığı .104

1.1.2.1. Genel Olarak .104

İçindekiler 9

1.1.2.2. Olumlu Görev Uyuşmazlığının Gerçekleşebilmesi İçin

Gereken Şartlar 106

1.1.3. Olumsuz Görev Uyuşmazlığı  107

1.1.3.1. Genel Olarak  107

1.1.3.2. Olumsuz Görev Uyuşmazlığının Tarafların Başvurusu

Üzerine Çözülmesi . 108

1.1.3.3. Olumsuz Görev Uyuşmazlığının Mahkemelerin

Başvurusu Üzerine Çözülmesi 113

1.1.3.4. Yüksek Mahkemelerin 2247 sayılı Kanun’un 20.

maddesi uyarınca Uyuşmazlık Mahkemesi’ne

Başvurması. 116

1.2. İdari Yargı Merciileri Arasında Çıkan Görev Uyuşmazlıkları. 119

1.2.1. İdari Yargı Mercileri Arasındaki Olumlu Görev Uyuşmazlığı  119

1.2.2. İdari Yargı Mercileri Arasındaki Olumsuz Görev Uyuşmazlığı  122

1.2.2.1. İdare ve Vergi Mahkemeleri Arasında Vukua Gelen

Olumsuz Görev Uyuşmazlıkları  122

1.2.2.2. İlk Derece Mahkemeleriyle Danıştay Arasında Husule

Gelen Olumsuz Görev Uyuşmazlıkları 124

1.2.2.3. Danıştay Dava Daireleri Arasında Olumsuz Görev

Uyuşmazlığının Çıkıp Çıkamayacağı Hususu. 126

2. HANGİ YARGI KOLUNDA ÇÖZÜMLENECEĞİ ÖZELLİK ARZ EDEN

UYUŞMAZLIKLAR . 131

2.1. Kabahatler Kanunu Gereğince İhdas Edilen İdari Yaptırım Kararları . 131

2.1.1. İdari Para Cezaları ve Mülkiyetin Kamuya Geçirilmesi

Yaptırımlarında Görevli Yargı Merci. 134

2.1.1.1. Kanunun Özel Düzenlemesiyle İdari Yargının Kapsamına

Giren İdari Para Cezaları ve Mülkiyetin Kamu

Geçirilmesi Şeklinde Tebarüz Eden İdari Yaptırımlar . 135

2.1.1.2. Adli Yargının Kapsamında Olan İdari Para Cezaları ve

Mülkiyetin Kamu Geçirilmesi Şeklinde Tebarüz Eden

İdari Yaptırımlar . 138

2.1.2. Diğer İdari Yaptırımlarda Görevli Yargı Merci  143

2.1.2.1. Özel Kanunda Bir Düzenleme Bulunması Halinde

Görevli Yargı Merci  143

2.1.2.2. Özel Kanunda Bir Düzenleme Bulunmaması Halinde

Görevli Yargı Merci  144

2.2. Tapu Siciline İlişkin Davalar 151

2.3. Nüfus Siciline İlişkin Davalar  154

10 İçindekiler

2.4. İcra ve İflas Daireleri Görevlilerinin Kusurlarından Doğan Davalar.155

2.5. Ticaret ve Esnaf Sanatkarlar Sicilleriyle İlgili Davalar157

2.6. İdare Araçlarının Yaptığı Trafik Kazalarından Doğan Davalar .157

2.7. Kamulaştırma Kanunu’ndan Doğan Bazı Davalar .161

2.8. Kamu Görevlilerine Karşı İkame Edilen Davalar .162

2.9. İdarenin Özel Hukuk Sözleşmelerinden Doğan Uyuşmazlıklar .164

2.10. Teşekkülü ve Tanınan Ayrıcalıklar Sebebiyle Hukuki Nitelikleri

Tereddüt Doğuran Tüzel Kişilerin İşlem ve Eylemlerinden Kaynaklanan

Davalar167

2.11. İdarenin Fiili Yol Olarak Addedilen Eylemlerinden Doğan Uyuşmazlıklar.169

SONUÇ.173

KAYNAKÇA.179