CİNSEL AZINLIKLARIN BİREYSEL HAKLARI
Nergiz KARADAĞ
- Cinsel Azınlıklar
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Çerçevesinde Cinsel Azınlıkların Hakları
- Türkiye'de Cinsel Azınlıkların İnsan Hakları
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ ...................................................................................vii
KISALTMALAR LİSTESİ ......................................................... xiii
GİRİŞ ....................................................................................... 1
Birinci Bölüm
CİNSEL AZINLIKLAR
I. EŞCİNSELLİK .................................................................... 8
II. HOMOFOBİ: EŞCİNSELLERE KARŞI ÖNYARGI VE
AYRIMCILIK ..................................................................... 11
III. TRANSGENDER ............................................................... 14
IV. CİNSEL AZINLIK KAVRAMI .............................................. 17
V. BİR İNSAN HAKKI OLARAK CİNSEL YÖNELİM ................. 19
İkinci Bölüm
AVRUPA İNSAN HAKLARI
SÖZLEŞMESİ ÇERÇEVESİNDE
CİNSEL AZINLIK HAKLARI
I. AVRUPA KONSEYİ VE AVRUPA İNSAN HAKLARI
SÖZLEŞMESİ ................................................................... 23
A) Genel Olarak .............................................................. 23x
B) AİHM İçtihatlarında Cinsel Kimlik ve Cinsel
Yönelim ..................................................................... 26
1. Özel Hayata Saygı Hakkı ve Cinsel Hayat ............ 26
a) Eşcinsel İlişkinin Suç Sayılması .................... 29
i. Dudgeon Kararı ........................................ 29
ii. Norris Kararı ............................................ 33
iii. A.D.T. Kararı ............................................ 34
iv. Laskey, Jaggard ve Brown Kararı ............. 35
b) Orduda Eşcinseller ......................................... 37
c) Transseksüeller ve Cinsiyetin Yeniden
Belirlenmesi ................................................... 40
i. Doğum Kütüğündeki Kayıt ....................... 41
ii. Transseksüel Ebeveyn .............................. 50
2. Cinsel Azınlıkların Evlenme Hakkı........................ 55
a) Genel Olarak ................................................. 55
b) Eşcinsel Birlikteliklerin Avrupa'da Hukuki
Durumu ......................................................... 58
i. Evlilik ...................................................... 59
ii. Kayıtlı Birliktelik ..................................... 60
iii. Kayıtlı Olmayan Birliktelik / Medeni
Birliktelik ................................................ 61
3. Cinsel Kimlik ve Cinsel Yönelim Nedeniyle
Yapılan Ayrımcılık ................................................ 63
C) Cinsel Yönelim Temelli Ayrımcılık Bakımından
AİHS'ne Ek Protokol No.12 ......................................... 73
II. CİNSEL AZINLIKLARA İLİŞKİN AVRUPA KONSEYİ
TAVSİYE KARARLARI ....................................................... 76
Üçüncü Bölüm
TÜRKİYE'DE CİNSEL
AZINLIKLARIN İNSAN HAKLARI
I. EŞCİNSEL HAREKET VE TÜRKİYE'DE CİNSEL
AZINLIKLARIN ÖRGÜTLENMESİ ...................................... 82
A) Stonewall Ayaklanması .............................................. 83
B) Bir Sosyal Hareket Olarak Eşcinsel Hareket ............... 84
C) Türkiye'de Eşcinsellerin Dernek Kurma Hakkına
İlişkin Yaşanan Sorunlar............................................ 86
II. CİNSİYETİN YENİDEN BELİRLENMESİ VE
HUKUKSAL BOYUTU ....................................................... 95
A) 1988 Yılı Öncesi Hukuki Durum ................................ 95xi
B) 1988 Yılında Getirilen İlk Hukuksal Düzenleme ....... 100
C) 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu İle Getirilen
Düzenleme .............................................................. 102
1. Cinsiyet Değiştirmenin Koşulları ....................... 103
2. Düzenlemeye İlişkin Sorunlar ............................. 105
a) Üreme Yeteneğinden Yoksunluk Şartı ........... 105
b) Yurtdışında Cinsiyet Değiştirenlerin
Türkiye'deki Hukuki Durumu ..................... 106
3. Cinsiyet Değişikliğinin Sosyal Yardımlara
Etkisi ................................................................. 108
III. TÜRK HUKUKUNDA CİNSEL AZINLIKLARIN
EVLENME HAKKI .......................................................... 110
IV. EŞCİNSELLİK VE ZORUNLU ASKERLİK HİZMETİ .......... 111
SONUÇ ................................................................................ 117
KAYNAKÇA .......................................................................... 123
CİNSEL AZINLIKLARIN BİREYSEL HAKLARI
Nergiz KARADAĞ
- Cinsel Azınlıklar
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Çerçevesinde Cinsel Azınlıkların Hakları
- Türkiye'de Cinsel Azınlıkların İnsan Hakları
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ ...................................................................................vii
KISALTMALAR LİSTESİ ......................................................... xiii
GİRİŞ ....................................................................................... 1
Birinci Bölüm
CİNSEL AZINLIKLAR
I. EŞCİNSELLİK .................................................................... 8
II. HOMOFOBİ: EŞCİNSELLERE KARŞI ÖNYARGI VE
AYRIMCILIK ..................................................................... 11
III. TRANSGENDER ............................................................... 14
IV. CİNSEL AZINLIK KAVRAMI .............................................. 17
V. BİR İNSAN HAKKI OLARAK CİNSEL YÖNELİM ................. 19
İkinci Bölüm
AVRUPA İNSAN HAKLARI
SÖZLEŞMESİ ÇERÇEVESİNDE
CİNSEL AZINLIK HAKLARI
I. AVRUPA KONSEYİ VE AVRUPA İNSAN HAKLARI
SÖZLEŞMESİ ................................................................... 23
A) Genel Olarak .............................................................. 23x
B) AİHM İçtihatlarında Cinsel Kimlik ve Cinsel
Yönelim ..................................................................... 26
1. Özel Hayata Saygı Hakkı ve Cinsel Hayat ............ 26
a) Eşcinsel İlişkinin Suç Sayılması .................... 29
i. Dudgeon Kararı ........................................ 29
ii. Norris Kararı ............................................ 33
iii. A.D.T. Kararı ............................................ 34
iv. Laskey, Jaggard ve Brown Kararı ............. 35
b) Orduda Eşcinseller ......................................... 37
c) Transseksüeller ve Cinsiyetin Yeniden
Belirlenmesi ................................................... 40
i. Doğum Kütüğündeki Kayıt ....................... 41
ii. Transseksüel Ebeveyn .............................. 50
2. Cinsel Azınlıkların Evlenme Hakkı........................ 55
a) Genel Olarak ................................................. 55
b) Eşcinsel Birlikteliklerin Avrupa'da Hukuki
Durumu ......................................................... 58
i. Evlilik ...................................................... 59
ii. Kayıtlı Birliktelik ..................................... 60
iii. Kayıtlı Olmayan Birliktelik / Medeni
Birliktelik ................................................ 61
3. Cinsel Kimlik ve Cinsel Yönelim Nedeniyle
Yapılan Ayrımcılık ................................................ 63
C) Cinsel Yönelim Temelli Ayrımcılık Bakımından
AİHS'ne Ek Protokol No.12 ......................................... 73
II. CİNSEL AZINLIKLARA İLİŞKİN AVRUPA KONSEYİ
TAVSİYE KARARLARI ....................................................... 76
Üçüncü Bölüm
TÜRKİYE'DE CİNSEL
AZINLIKLARIN İNSAN HAKLARI
I. EŞCİNSEL HAREKET VE TÜRKİYE'DE CİNSEL
AZINLIKLARIN ÖRGÜTLENMESİ ...................................... 82
A) Stonewall Ayaklanması .............................................. 83
B) Bir Sosyal Hareket Olarak Eşcinsel Hareket ............... 84
C) Türkiye'de Eşcinsellerin Dernek Kurma Hakkına
İlişkin Yaşanan Sorunlar............................................ 86
II. CİNSİYETİN YENİDEN BELİRLENMESİ VE
HUKUKSAL BOYUTU ....................................................... 95
A) 1988 Yılı Öncesi Hukuki Durum ................................ 95xi
B) 1988 Yılında Getirilen İlk Hukuksal Düzenleme ....... 100
C) 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu İle Getirilen
Düzenleme .............................................................. 102
1. Cinsiyet Değiştirmenin Koşulları ....................... 103
2. Düzenlemeye İlişkin Sorunlar ............................. 105
a) Üreme Yeteneğinden Yoksunluk Şartı ........... 105
b) Yurtdışında Cinsiyet Değiştirenlerin
Türkiye'deki Hukuki Durumu ..................... 106
3. Cinsiyet Değişikliğinin Sosyal Yardımlara
Etkisi ................................................................. 108
III. TÜRK HUKUKUNDA CİNSEL AZINLIKLARIN
EVLENME HAKKI .......................................................... 110
IV. EŞCİNSELLİK VE ZORUNLU ASKERLİK HİZMETİ .......... 111
SONUÇ ................................................................................ 117
KAYNAKÇA .......................................................................... 123