Dış Ticaret ve Akreditifli İşlemlerin Uluslararası Uygulamaları Kılavuzu

"DIŞ TİCARET VE AKREDİTİFLİ İŞLEMLERİN ULUSLARARASI UYGULAMALARI KILAVUZU



Nihat TURHAN



İÇİNDEKİLER



I. BÖLÜM

DIŞ TİCARETTE KULLANILAN BELGELER VE SATIŞ SÖZLEŞMESİ

1. 1. -DIŞ TİCARETTE SATIŞ SÖZLEŞMESİ-3

1. 1. 1. -BİR SATIŞ SÖZLEŞMESİNDE OLMASI GEREKEN HUSUSLAR-4

1. 1. 2. -GENEL BİR MAL ALIM/SATIM SÖZLEŞMESİ ÖRNEĞİ-6

1. 2. -DIŞ TİCARETTE KULLANILAN BELGELER-9

1. 2. 1. -TİCARİ BELGELER-9

1. 2. 1. 1. -Proforma Fatura -Proforma Invoice--9

1. 2. 1. 2. -Ticari Fatura -Commercial Invoice--10

1. 2. 1. 3. -Tasdikli Fatura -Certified/legalized invoice--11

1. 2. 1. 4. -Konsolosluk Faturası -Consular invoice--11

1. 2. 1. 5. -Çeki Listesi -Weight List--11

1. 2. 1. 6. -Koli/Ambalaj Listesi -Packing List--12

1. 2. 1. 7. -Gözetim Belgesi -Certificate of Inspection--12

1. 2. 1. 8. -Kalite Kontrol Belgesi -Quality Control Certificate--13

1. 2. 1. 9. -Analiz Belgesi -Certificate of Analysis--13

1. 2. 1. 10. -Ekspertiz Raporu -Expertise Report--14

1. 2. 2. -RESMİ BELGELER-14

1. 2. 2. 1. -Dolaşım Belgeleri -Movement Certificate--14

1. 2. 2. 2. -A. TR Dolaşım Belgesi -Movement Certificate of A. TR--14

1. 2. 2. 3. -EUR. 1 Dolaşım Belgesi -Movement Certificate of EUR. 1--15

1. 2. 2. 4. -Menşe Şahadetnamesi -Certificate of Orgin--15

1. 2. 2. 5. -Özel Menşe Şahadetnamesi - FORM A -Certificate of Origin Form A--16

1. 2. 2. 6. -Sağlık ve Veteriner Sertifikaları -Health/ Sanitery / Phytosanitery Cartificate, Veterinary Certificate--16

1. 2. 2. 7. -Helal Belgesi -Helal Certificate--17

1. 2. 2. 8. -Radyasyon Belgesi -Rediation Certificate--17

1. 3. -TAŞIMA BELGELERİ-17

1. 3. 1. -DENİZ KONŞİMENTOSU -Marine/Ocean Bill of Lading--18

1. 3. 1. 1. -Konşimento Türleri-22

1. 3. 1. 1. 1. -Kısa Konşimento -Short Form Bill Of Lading--22

1. 3. 1. 1. 2. -Düzgün Hat Konşimentosu -Liner Bill Of Loading--22

1. 3. 1. 1. 3. -Konteyner Konşimentosu -Container Bill Of Loading--22

1. 3. 1. 1. 4. -Navlun Sözleşmesine Dayalı Konşimento: -Charter Party B/L--23

1. 3. 1. 1. 5. -Ciro Edilemez Denizyolu Taşıma Senedi -Non- Negotiable Sea Waybill--24

1. 3. 1. 1. 6. -Baştan Başa Konşimento -Through Bill Of Loading--24

1. 3. 1. 1. 7. -Çok Amaçlı Taşıma Belgesi/Kombine Taşıma Belgesi -Multimodal / Combined Transport Document--25

1. 3. 2. -HAVAYOLU TAŞIMA BELGESİ-25

1. 3. 2. 1. -Havayolu Taşıma Senedi -Air Waybill--25

1. 3. 2. 2. -Komisyoncu Taşıma Belgesi -House Air Waybill--26

1. 3. 3. -KARAYOLU TAŞIMA SENEDİ/CMR -Road Waybill--27

1. 3. 4. -NAKLİYECİ MAKBUZLARI- FIATA Belgeleri-28

1. 3. 5. -DEMİRYOLU HAMULE SENEDİ -Rail Consigment Note / CIM--29

1. 4. -SİGORTA BELGELERİ-30

1. 4. 1. -SİGORTA MEKTUBU/ KUVERTÜR NOTLARI -Broker s Cover Note--31

1. 4. 2. -SİGORTA BELGELERİ -Insurance Certificate--31

1. 4. 3. -SİGORTA POLİÇESİ -Insurance Policy--31

1. 4. 4. -SİGORTA KAPSAMINA GİREN RİSKLER VE TEMİNAT TÜRLERİ-32

1. 5. -FİNANSMAN BELGELERİ-35

1. 5. 1. -POLİÇE -Bill Of Exchange/ Draft--35

1. 5. 2. -EMRE YAZILI SENET/BONO -Promissory Note--39

II. BÖLÜM

DIŞ TİCARETTE TESLİM ŞEKİLLERİ -INCOTERMS 2000-

2. DIŞ TİCARETTE TESLİM ŞEKİLLERİ -INCOTERMS 2000--43

2. 1. -EXW- EXWORKS -İşyerinde Teslim--46

2. 2. -FCA- FREE CARRIER -Taşıyıcıya Masrafsız--48

2. 3. -FAS- FREE ALONGSIDE SHIP -Gemi Doğrultusunda Teslim--50

2. 4. -FOB- FREE ON BOARD -Gemi Küpeştesinde Teslim--52

2. 5. -CFR- COST AND FREIGHT -Mal Bedeli ve Navlun Ödenmiş Olarak--54

2. 6. -CIF- COST, INSURANCE AND FREIGHT -Mal Bedeli, Sigorta ve Navlun Ödenmiş Olarak--56

2. 7. -CPT-CARRIAGE PAID TO -Varış Yerine Kadar Taşıma Ödenmiş Olarak--58

2. 8. -CIP- CARRIAGE AND INSURANCE PAID TO -Taşıma ve Sigorta Ödenmiş Olarak--60

2. 9. -DAF-DELIVERED AT FRONTIER -Sınırda Teslim--62

2. 10. DES- DELIVERED EX SHIP -Gemide Teslim--64

2. 11. DEQ- DELIVERED EX QUAY -Rıhtımda Teslim--66

2. 12. DDU- DELIVERED DUTY UNPAID -Gümrük Resmi Ödenmeksizin Teslim--68

2. 13. DDP- DELIVERED DUTY PAID -Gümrük Vergileri Ödenmiş Olarak--70

III. BÖLÜM

DIŞ TİCARETTE ÖDEME ŞEKİLLERİ VE UYGULAMALARI

3. DIŞ TİCARETTE ÖDEME ŞEKİLLERİ ve UYGULAMALARI-75

3. 1. -PEŞİN ÖDEME -Advance Payment- Down Payment-Prefinance--76

3. 1. 1. -PEŞİN ÖDEMENİN İŞLEYİŞ SÜRECİ-77

3. 2. -MAL MUKABİLİ ÖDEME -Open Account-Cash Against Goods--79

3. 2. 1. -MAL MUKABİLİ ÖDEME ŞEKLİNİN İŞLEYİŞ SÜRECİ-80

3. 3. -VESAİK MUKABİLİ ÖDEME -Collections-Cash Against Documents--82

3. 3. 1. -VESAİK MUKABİLİ ÖDEME ŞEKLİNİN İŞLEYİŞ SÜRECİ-86

3. 3. 2. -MİLLETLERARASI TİCARET ODASINCA YAYINLANMIŞ TAHSİLLER İÇİN YEKNESAK KURALLAR -URC 522- HAKKINDA AÇIKLAMA-88

3. 4. -KABUL KREDİLİ ÖDEME -Acceptance credit--96

3. 4. 1. -KABUL KREDİLİ VESAİK MUKABİLİ ÖDEME ŞEKLİNİN İŞLEYİŞ SÜRECİ-98

3. 5. -AKREDİTİF -Letter of Credit--100

3. 5. 1. 1. -Akreditifin Tanımı-100

3. 5. 1. 2. -Tarafların Bilmesi Gerektiği Önemli Hususlar-101

3. 5. 1. 3. -Akreditif Şartları Belirlenirken Mutabık Kalması Gereken Genel Konular-101

3. 5. 1. 4. -Akreditif Kapsamındaki Sözleşmeler-103

3. 5. 2. -AKREDİTİFİN TARAFLARI-104

3. 5. 2. 1. -Amir- İthalatçı -Aplicant--104

3. 5. 2. 2. -Amir Banka -Opening or issuing Bank--105

3. 5. 2. 3. -Lehtar- İhracatçı -Beneficiary--105

3. 5. 2. 4. -Lehtar Bankası -ihbar/ Görevli/Teyit Bankası--106

3. 5. 2. 4. 1. İhbar bankası -Advising Bank--107

3. 5. 2. 4. 2. Görevli Banka -Nominated Bank--107

3. 5. 2. 4. 3. Teyit Bankası -Confirming Bank-;-108

3. 5. 3. -AKREDİTİFLERİN SINIFLANDIRILMASI-108

3. 5. 3. 1. -Sağladığı Güvenceler Açısından Akreditifler-109

3. 5. 3. 1. 1. Kabili Rücu Akreditif / Dönülebilir -Revocable Credit--109

3. 5. 3. 1. 2. Gayrikabili Rücu Akreditif / Dönülmez / Irrevocable Credit-109

3. 5. 3. 1. 2. 1. Teyitsiz Akreditif /Unconfirmed Credit-110

3. 5. 3. 1. 2. 2. Teyitli Akreditif/Confirmed Credit-111

3. 5. 3. 2. Ödeme Şekline Göre Akreditifler-112

3. 5. 3. 2. 1. Vesaik İbrazında Ödemeli -Sight L/C- By Payment--112

3. 5. 3. 2. 1. 1. Vesaik İbrazında Ödemeli Akreditifin Teyitsiz İşleyiş Süreci-113

3. 5. 3. 2. 1. 2. Vesaik İbrazında Ödemeli Akreditifin Teyitli İşleyiş Süreci-116

3. 5. 3. 2. 2. Vadeli Akreditif/Belirlenen Vadede Ödemeli -Deferred Payment--119

3. 5. 3. 2. 2. 1. Vadeli Akreditifin Teyitsiz İşleyiş Süreci-119

3. 5. 3. 2. 2. 2. Vadeli Akreditifin Teyitli İşleyiş Süreci-122

3. 5. 3. 2. 3. Kabul Kredili Akreditif -Poliçe Kabullü / Acceptance L/C--125

3. 5. 3. 2. 3. 1. Kabul Kredili Akreditifin Teyitsiz İşleyiş Süreci-126

3. 5. 3. 2. 3. 2. Kabul Kredili Akreditifin Teyitli İşleyiş Süreci-129

3. 5. 3. 2. 4. Peşin Ödemeli Akreditifler -Red- Green Clause L/C--132

3. 5. 3. 2. 4. 1. Red- Clause Akreditif /Kırmızı Şartlı Akreditif-132

3. 5. 3. 2. 4. 1. 1. Red Clause -Peşin Ödemeli- Akreditifin Teyitsiz İşleyiş Süreci-133

3. 5. 3. 2. 4. 1. 2. Red Clause -Peşin Ödemeli- Akreditifin Teyitli İşleyiş Süreci-136

3. 5. 3. 2. 4. 2. Green Clause -Peşin Ödemeli- Akreditif-Yeşil Şartlı Akreditif--139

3. 5. 3. 2. 4. 2. 1. -Greeen Clause -Peşin Ödemeli- Akreditifin Teyitsiz İşleyiş Süreci-139

3. 5. 3. 2. 4. 2. 2 Green Clause -Peşin Ödemeli- Akreditifin Teyitli İşleyiş Süreci-142

3. 5. 3. 2. 5. Karışık Ödemeye İmkan Veren Akreditifler Akreditifler -Mix Payment--145

3. 5. 3. 3. Finansman Özellikli Akreditifler-145

3. 5. 3. 3. 1. Devredilebilir Akreditif -Transferable Letter Of Credit--145

3. 5. 3. 3. 1. 1. Devredilebilir Akreditifin Teyitsiz İşleyiş Süreci-147

3. 5. 3. 3. 1. 2. Devredilebilir Akreditifin Teyitli İşleyiş Süreci-152

3. 5. 3. 3. 2. Karşılıklı Akreditifler -Back to Back L/C--157

3. 5. 3. 3. 2. 1. Karşılıklı Akreditifin Teyitsiz İşleyiş Süreci-158

3. 5. 3. 3. 2. 1. Karşılıklı Akreditifin Teyitli İşleyiş Süreci-164

3. 5. 3. 3. 3. Yenilenen/Döner Akreditif -Revolving Letter Of Credit--170

3. 5. 4. AKREDİTİF METİN ANALİZİ-173

IV. BÖLÜM

YURT DIŞI GARANTİLER VE KONTRGARANTİLER

4. BANKA GARANTİLERİ-181

4. 1. 1. TEMİNAT MEKTUPLARI -Letter of Guarantee--182

4. 1. 2. KONTRGARANTİ-183

4. 1. 3. TARAFLAR-183

4. 1. 4. TAZMİN-184

4. 2. YURT DIŞI GARANTİ MEKTUPLARI / KONTR-GARANTİLER-185

4. 2. 1. HARİCİ GARANTİ-185

4. 2. 2. HARİCİ KONTRGARANTİ-185

4. 3. TEMİNAT MEKTUBU/KONTRGARANTİ TÜRLERİ-186

4. 3. 1. GEÇİCİ TEMİNAT MEKTUBU/İHALE GARANTİSİ -Bid Bonds, Tender Guarantees--186

4. 3. 2. KESİN TEMİNAT MEKTUBU/GEREĞİNİN YERİNE GETİRME GARANTİSİ -Performance Bond--187

4. 3. 3. AVANS TEMİNAT MEKTUBU -Advance Payment Guarantee-: -188

4. 3. 4. ÖDEME GARANTİSİ -Payment Guarantee--188

4. 3. 5. KREDİ GARANTİSİ / GERİ ÖDEME GARANTİSİ -Repayment Guarantee--189

4. 4. YURT DIŞI GARANTİ MEKTUPLARININ DÜZENLENMESİ VE UYGULAMA-189

4. 4. 1. YURT DIŞI GARANTİ MEKTUBUNDA OLMASI GEREKEN HUSUSLAR VE METİN ANALİZİ-190

4. 4. 2. DİREK HARİCİ GARANTİ ÖRNEKLERİ-194

4. 4. 3. GARANTİ MEKTUPLARI YEKNESAK KURALLARI -URDG ICC 458--198

4. 5. GARANTİ AKREDİTİFLERİ -STAND BY L/C--204

4. 5. 1. STAND-BY L/C NİN; TİCARİ AKREDİTİFLERDEN, TEMİNAT MEKTUPLARINDAN VE KONTRGARANTİDEN FARKLI YÖNÜ-205

4. 5. 1. 1. Stand-By L/C İle Ticari Akreditif Arasındaki Fark-205

4. 5. 1. 2. Stand-By L/C İle Teminat Mektubu Arasındaki Fark-206

4. 5. 1. 3. Stand-By L/C nin Kontrgaranti den Farkı-207

4. 5. 2. GARANTİ MEKTUPLARI YEKNESAK KURALLARI -URDG- İLE STANDBY L/C YEKNESAK KURALLAR -ISP 98- ARASINDAKİ BENZERLİKLER-207

4. 5. 3. GARANTİ MEKTUPLARI YEKNESAK KURALLARI -URDG- İLE STANDBY L/C YEKNESAK KURALLAR -ISP 98- ARASINDAKİ FARKLILIKLAR-208

4. 5. 4. COMMERCİAL STANDBY L/C ÖRNEĞİ/METİN ANALİZİ-210

V. BÖLÜM

AKREDİTİFLER İÇİN MİLLETLERARASI TİCARET ODASINCA YAYINLANAN UCP600 SAYILI YEKNESAK KURALLARIN UYGULANMASI VE MADDE YORUMLARI

Madde 1 - -UYGULAMA ALANI-217

Madde 2- -TANIMLAR-220

Madde 3- -YORUMLAR-230

Madde 4- -SÖZLEŞMELER KAPSAMINDA AKREDİTİFLER-241

Madde 5- -MALLAR, HİZMETLER VEYA YAPILAN İŞLER KARŞISINDA BELGELER-244

Madde 6- -KULLANIM YÖNTEMİ, VADE TARİHİ VE İBRAZ YERİ-246

Madde 7- -AMİR BANKANIN YÜKÜMLÜLÜĞÜ-262

Madde 8- -TEYİT BANKASININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ-277

Madde 9- -AKREDİTİFLERİN VE DEĞİŞİKLİKLERİN İHBAR EDİLMESİ-297

Madde 10- -DEĞİŞİKLİKLER-302

Madde 11- -TELEKOMÜNİKASYON ARACILIĞIYLA GÖNDERİLEN, ÖN İHBARI YAPILAN AKREDİTİFLER VE DEĞİŞİKLİKLER-306

Madde 12- -GÖREVLENDİRME-308

Madde 13- -BANKALAR ARASINDAKİ RAMBURSMAN DÜZENLEMELERİ-312

Madde 14- -BELGELERİN İNCELENMESİNE İLİŞKİN STANDART-320

Madde 15- -UYGUN İBRAZ-341

Madde 16- -REZERVLİ/UYGUN OLMAYAN BELGELER, REZERV KALDIRMA VE BİLDİRİ-348

Madde 17- -ORİJİNAL BELGELER VE KOPYALAR-358

Madde 18- -TİCARİ FATURA-362

Madde 19- -EN AZ İKİ FARKLI TAŞIMA ŞEKLİNİ KAPSAYAN TAŞIMA BELGESİ-369

Madde 20- -KONŞİMENTO-387

Madde 21- -CİRO EDİLMEZ DENİZYOLU SENEDİ-409

Madde 22- -CHARTER PARTY KONŞİMENTO-429

Madde 23- -HAVAYOLU TAŞIMA BELGESİ-445

Madde 24- -KARAYOLU, DEMİRYOLU VEYA KARASAL SUYOLU TAŞIMA BELGELERİ-460

Madde 25- -KURYE ALINDISI, POSTA ALINDISI VEYA POSTALAMA SERTİFİKASI-474

Madde 26- --GÜVERTE ÜZERİNDE- -YÜKLETENİN TARTI, SAYIM VE İÇERİK- BEYANI VE NAVLUNA EK MASRAFLAR-478

Madde 27- -TEMİZ TAŞIMA BELGELERİ-483

Madde 28- -SİGORTA BELGESİ, KAPSAMI VE TUTARI-485

Madde 29- -VADE TARİHİNİN VEYA İBRAZIN SON GÜNÜNÜN UZATILMASI-495

Madde 30- -AKREDİTİF TUTARINDA, MAL MİKTARINDA VE BİRİM FİYATLARINDA TOLERANS-499

Madde 31- -KISMİ KULLANIMLAR VEYA KISMİ YÜKLEMELER-502

Madde 32- -KISIMLAR/PARTİLER HALİNDE KULLANIMLAR VEYA YÜKLEMELER-507

Madde 33- -İBRAZ SAATLERİ-509

Madde 34- -BELGELERİN GEÇERLİLİĞİNE İLİŞKİN SORUMLULUKLARIN ÜSTLENİLMESİ-510

Madde 35- -MESAJLARIN İLETİLMESİNE VE ÇEVRİLMESİNE İLİŞKİN SORUMLULUK ÜSTLENİLMESİ-513

Madde 36- -MÜCBİR SEBEP-518

Madde 37- -TALİMAT VERİLEN TARAFIN EYLEMLERİ İÇİN SORUMLULUK ÜSTLENİLMEMESİ-521

Madde 38- -DEVREDİLEBİLİR AKREDİTİFLER-525

Madde 39- -AKREDİTİFTEN OLUŞACAK FONLARIN TEMLİKİ-552

VI. BÖLÜM

AKREDİTİF KAPSAMINDA İBRAZ EDİLEN BELGELERİNKONTROL LİSTESİ -CHECK LİST- VE GENEL REZERV KONULARI

6. 1. -AKREDİTİF KAPSAMINDA İBRAZ EDİLEN BELGELERİN KONTROL LİSTESİ-563

6. 1. 1. FATURA / INVOICE-563

6. 1. 2. DENİZ KONŞİMENTOSU-565

6. 1. 3. KOMBİNE/ÇOK ÇEŞİTLİ TAŞIMA BELGESİ-568

6. 1. 4. CİRO EDİLEMEZ DENİZYOLU TAŞIMA SENEDİ-572

6. 1. 5. CHARTER PARTY KONŞİMENTO-576

6. 1. 6. KARAYOLU TAŞIMA BELGESİ -CMR--580

6. 1. 7. HAVAYOLU TAŞIMA BELGESİ-582

6. 1. 8. SİGORTA BELGELERİ -INSURANCE POLICY / INSURANCE-584

6. 1. 9. DOLAŞIM BELGESİ -A. TR--586

6. 1. 10. MENŞE ŞAHADETNAMESİ-588

6. 1. 11. POLİÇE / BILL OF EXCHANGE-590

6. 2. BİR AKREDİTİFTE KONTROL EDİLMESİ GEREKEN ŞARTLAR VE GENEL REZERV KONULARI-592

6. 2. 1. AKREDİTİF ŞARTLARINA İLİŞKİN-592

6. 2. 2. TİCARİ FATURANIN UYGUNLUĞUNA İLİŞKİN-593

6. 2. 3. DENİZ KONŞİMENTOSU NUN UYGUNLUĞUNA İLİŞKİN-594

6. 2. 4. KOMBİNE TAŞIMA BELGESİNİN UYGUNLUĞUNA İLİŞKİN-595

6. 2. 5. CMR- KARAYOLU TAŞIMA BELGESİNİN UYGUNLUĞUNA İLİŞKİN-597

6. 2. 6. HAVAYOLU TAŞIMA BELGESİNİN UYGUNLUĞUNA İLİŞKİN-598

6. 2. 7. DEMİRYOLU TAŞIMA BELGESİNİN UYGUNLUĞUNA İLİŞKİN-599

6. 2. 8. KURYE VE POSTA MAKBUZLARININ UYGUNLUĞUNA İLİŞKİN-600

6. 2. 9. PAKETLEME/AMBALAJLAMA LİSTESİNİN UYGUNLUĞUNA İLİŞKİN-601

6. 2. 10. AĞIRLIK LİSTESİNİN UYGUNLUĞUNA İLİŞKİN-601

6. 2. 11. MENŞE ŞAHADETNAMESİNİN UYGUNLUĞUNA İLİŞKİN-602

6. 2. 12. SİGORTA POLİÇESİNİN UYGUNLUĞUNA İLİŞKİN-603

6. 2. 13. MALİ BELGELERİN -POLİÇE- UYGUNLUĞUNA İLİŞKİN-604

Yararlanılan Kaynaklar-605"