Devlet Teorisi

Prof. Dr. Oktay UYGUN

 

Birinci Bölüm: Devletin Kökeni

I. DEVLET ÖNCESİ TOPLUMLAR

 

A. İlkel Toplumda Siyasal İktidarın Niteliği İlkel Toplumu Eksikleriyle Tanımlamak

 

B. İlkel Toplumda Eşitliğin Korunması

 

II. İLKEL TOPLUMDAN DEVLETLİ TOPLUMA GEÇİŞ

 

A. Devletin Ortaya Çıkışı: Dış Etkenler

 

B. Devletin Ortaya Çıkışı: İç Etkenler

 

C. Devletin Kuruluşuna Yol Açan Etkenlerin Değerlendirilmesi

İkinci Bölüm:Kent Devleti

I. ŞEFLİKLERDEN KENT DEVLETİNE GEÇİŞ

 

II. İLK KENT DEVLETLERİ

 

III. İLK İMPARATORLUK

 

IV.ESKİ YUNAN UYGARLIĞINDA KENT DEVLETLERİ

 

V. YUNAN KENT DEVLETLERİ VE DOĞRUDAN DEMOKRASİ

 

A. İlk Demokratik Reformlar

 

B. Atina Demokrasisinin Kurumları

 

VI. ATİNA DEMOKRASİSİNİN GERÇEKLEŞTİĞİ KOŞULLAR

 

A. Küçük Ölçekli Bir Devlet

 

B. Yüz Yüze Toplum

 

C. Türdeş Sosyal Yapı

 

VII. ATİNA DEMOKRASİSİNDE KİŞİSEL ÖZGÜRLÜKLER

 

A. İfade Özgürlüğü

 

B. İnanç Özgürlüğü

 

C. Kişi Güvenliği ve Kişi Dokunulmazlığı

 

D. Mülkiyet Hakkı ve Konut Dokunulmazlığı

 

VIII. ATİNA'DA YURTTAŞLIK STATÜSÜ VE YURTTAŞLIK BİLİNCİ

 

A.Sitenin Bağımsızlığı

 

B. Siyasal Yaşama Aktif Katılım

 

C. Atina'da Kölelik

 

D. Amatör Siyaset

 

IX. ATİNA'DA MUHALİF SİYASAL DÜŞÜNCE

 

A. Radikal Muhalefet: Platon

 

B. Ilımlı Muhalefet: Aristoteles

 

X. YUNAN KENT DEVLETLERİNİN ÇÖKÜŞÜNDEN SONRA SİYASAL DÜŞÜNCE

 

XI. ROMA'DA SİYASAL DÜŞÜNCE

 

XII. İMPARATORLUK BİR GLOBAL TOPLUM MUDUR?

Üçüncü Bölüm: Feodal Devlet

I. FEODAL TOPLUM

 

II. FEODAL DEVLET

 

III. TEOKRATİK İKTİDAR ANLAYIŞI

 

A. Tanrı Devleti: Aziz Agustinius

 

B. Tanrısal Yasaların Üstünlüğü: Aquino'lu Thomas

 

IV. LAİK İKTİDAR ANLAYIŞI

 

A. İnsan Yapımı Yasaların Üstünlüğü: Padovalı Marsilius

 

B. İktidarın Kökenine İlişkin İlk Bilimsel Teori: İbni Haldun

Dördüncü Bölüm: Ulus Devlet

I. EGEMEN İKTİDARIN DOĞUŞU

 

A. Laik İktidar: Nicola Machiavelli

 

B. Egemen İktidar: Jean Bodin

 

C. Yeni Bir Meşruiyet Anlayışı: Thomas Hobbes

 

II. EGEMEN İKTİDARIN SINIRLANMASI

 

A. Doğal Haklar Teorisi: John Locke

 

B. Kuvvetler Ayrılığı İlkesi: Charles Louis Montesquieu

 

III. EGEMEN İKTİDARIN DEMOKRATİKLEŞMESİ

 

A. Halk Egemenliği: Jean Jacques Rousseau

 

B. Çoğunluğun Despotizmi Tehlikesi ve Rousseau

 

C. Toplum Sözleşmesi'nin Ulus Devlete Uygulanabilirliği

 

IV. EGEMEN İKTİDARIN BÖLÜNMESİ: FEDERAL DEVLET

 

A. Federal Devlet ve Egemenliğin Bölünmezliği İlkesi

 

B. Klâsik Egemenlik Anlayışının Aşılması

 

C. Federal Devlet ve Çağdaş Egemenlik Anlayışı

 

D. ABD'nin Kuruluşunda Egemenlik Tartışması

 

E. Egemenlik Atomunun Bölünmesi

 

F. Bölgeli Devlet

 

G. Bölgeli Devlet ve Federal Devletin Karşılaştırılması

 

H. Federal Devlet ve Konfederasyonun Karşılaştırılması

Beşinci Bölüm : Modern Siyasal İdeolojiler

I. LİBERALİZM VE SOSYAL DEVLET ANLAYIŞI

 

A. Liberalizmde Birey, Toplum ve Devlet İlişkileri

 

B. Sosyal Devlette Birey, Toplum ve Devlet İlişkileri

 

II. MARKSİZM

 

A. Marksizmin Felsefi Temeli: Diyalektik Materyalizm

 

B. Marksizmin İnsan, Toplum ve Devlet Anlayışı

 

C. Marksizmin Öngörüleri

 

D. Marksizmin Uygulaması: SSCB Deneyimi

 

III. FAŞİZM

 

A. Faşizmin İtalya'da Doğuşu

 

B. Faşizmde Birey, Toplum ve Devlet İlişkileri

 

C. Faşist Hareketin Değerlendirilmesi

 

IV. NASYONAL SOSYALİZM

 

A. Nasyonal Sosyalizmin Almanya'da Doğuşu

 

B. Irk Devletinin Kuruluşu

 

C. Nasyonal Sosyalist İktidarın Özellikleri

 

D. Totaliter Diktatörlük

 

V. ANARŞİZM

 

A. Anarşizm ve Bireyin Önemi

 

B. Anarşizmin Özgürlük ve Eşitlik Anlayışı

 

C. Anarşizm ve Şiddet

 

D. Anarşist Toplumda Kuralların Kaynağı ve Niteliği

 

E. Anarşizm ve Demokrasi

Altıncı Bölüm : Demokrasi Teorisi

I. MODERN ÇAĞ'DA DEMOKRASİNİN YENİDEN DOĞUŞU

 

II. MODERN DEMOKRASİYİ BİÇİMLENDİREN ETKENLER

 

III. DEMOKRASİ NASIL HAKLILAŞTIRILABİLİR?

 

A. Tarihsel Deneyim

 

B. Demokrasinin Ahlaki Temeli

 

C. Demokrasinin Rasyonel Temeli

 

IV. DEMOKRASİ MODELLERİ

 

V. DEMOKRATİK ELİTİZM VE KATILIMCI DEMOKRASİ TEORİLERİ

 

VI. ÇOĞUNLUK DEMOKRASİSİ VE KONSENSÜS DEMOKRASİSİ

 

A. Yeni Bir Toplum ve Yeni Bir Siyaset Anlayışı

 

B. Çoğunluk ve Konsensüs Modellerinin Karşılaştırılması

 

C. Demokrasi Modelleri ve Sosyal Yapı

 

VII. TÜRKİYE'NİN DEMOKRASİ SERÜVENİ

 

A. Osmanlı Devleti Dönemi

 

B. Türk Devrimi ve Demokratikleşme

 

C. Tek Parti Rejiminin Niteliği

 

D. Çok Partili Dönem

 

E. Anayasası ve Çoğulcu Demokrasi Anlayışı

 

VIII. TÜRKİYE'DE HUKUK DEVLETİ İLKESİNİN GELİŞİMİ

 

IX. KONSENSÜS DEMOKRASİSİ VE TÜRKİYE

Yedinci Bölüm: İnsan Hakları Teorisi

I. TEMEL KAVRAMLAR VE TARİHSEL GELİŞİM

 

A. İnsanın Değeri ve İnsan Onuru

 

B. Modern Çağ'da İnsan Hakları Öğretisinin Doğuşu

 

II. İNSAN HAKLARININ KAYNAĞI

 

III. HAK KUŞAKLARI VE BÜTÜNSELLİK İLKESİ

 

IV. KÜLTÜREL RÖLATİVİZM VE EVRENSELLİK İLKESİ

 

A. İnsan Haklarının Tarihsel Özgüllüğü ve Evrensellik

 

B. Geleneksel Hint Kültürü ve İnsan Hakları

 

C. İslam Kültürü ve İnsan Hakları

 

D. Evrensellik / Kültürel Rölativizm Gerilimi Üzerine Bir Değerlendirme

 

V. BİRİNCİ KUŞAK HAKLARLA İLGİLİ TARTIŞMALAR

 

VI. İKİNCİ KUŞAK HAKLARLA İLGİLİ TARTIŞMALAR

 

A. İkinci Kuşak Haklara Yönelik Liberal Eleştiri

 

B. Sosyal Hakların Güçlendirilmesi

 

VII. ÜÇÜNCÜ KUŞAK HAKLARLA İLGİLİ TARTIŞMALAR

 

VIII. DÖRDÜNCÜ KUŞAK HAKLARLA İLGİLİ TARTIŞMALAR

 

A. Biyoteknoloji ve İnsan Doğası

 

B. Bilişim Teknolojisi ve İnsan Onuru

 

C. Yeni Tehditlerin Ortaya Çıkardığı Yeni Hak Talepleri

 

IX. İNSAN HAKLARI VE ULUSLARARASI POLİTİKA

Sekizinci Bölüm : Siyasal Özgürlükler ve Demokrasi

I. İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ

 

A. AİHS ve Türk Hukukunda İfade Özgürlüğü

 

B. Irkçı Düşünce Açıklamaları

 

C. Dini ve Ahlaki Konulara İlişkin İfade Özgürlüğü

 

D. Nefret İfadesi ve TCK 216

 

E. Siyasal Eleştiri Özgürlüğü

 

F. Ayrılıkçı Görüşler

 

G. Vicdani Ret ve İfade Özgürlüğü

 

II. SİYASAL ÖRGÜTLENME ÖZGÜRLÜĞÜ

 

A. Siyasal Partilerin İşlevi

 

B. AİHS ve Siyasal Parti Özgürlüğü

 

C. AİHM İçtihatları Çerçevesinde Türk Hukukunun Değerlendirilmesi

 

D. Mücadeleci Demokrasi / Mücadeleci Devlet

 

III. TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞÜ ÖZGÜRLÜĞÜ

 

A. Demokrasi ve Toplantı Özgürlüğü

 

B. Bildirim Verilmeden Yapılan Toplantılar

 

C. Ertelenmiş veya Yasaklanmış Toplantılar

 

D. Toplantı Mekanı, Zamanı ve Süresi ile İlgili Yasaklar

 

E. Toplantılara Müdahale Edilmesi

 

F. Toplantı Özgürlüğü Üzerine Bir Tespit ve Değerlendirme