Gizliliğin İhlali Suçları (TCK m. 285)

Dr. Ömer Faruk YILDIRIM ( Yargıtay Üyesi )

İÇİNDEKİLER

TEŞEKKÜR 5

İÇİNDEKİLER  7

KISALTMALAR . 13

GİRİŞ . 15

BİRİNCİ BÖLÜM

GİZLİLİĞİN İHLALİ SUÇLARINA İLİŞKİN BAZI ORTAK KAVRAMLAR,

TARİHİ GELİŞİMİ VE MEVZUATTAKİ YERİ

GENEL OLARAK 19

SORUŞTURMANIN GİZLİLİĞİ. 22

III. SORUŞTURMANIN GİZLİLİĞİNİN AMACI . 24

Adil Yargılanma Hakkı Açısından . 26

İddia ve Savunma Hakkı ve Silahların Eşitliği İlkesi Açısından . 28

Suçlu Sayılmama (Masumiyet) Karinesi ve Lekelenmeme Hakkı

Açısından . 33

GİZLİLİĞİN KAPSAMI 40

Gizliliğin Başlangıcı ve Süresi. 40

Soruşturma İşlemleri Yönünden. 40

İhbar Kayıtları Yönünden 42

İdari Soruşturmalar Yönünden . 43

Disiplin Soruşturmaları Yönünden 46

Meclis Soruşturmaları Yönünden . 50

Muhakemeye Dahil Olan Kişilere Karşı Gizlilik (Dahili Gizlilik) 51

Şüpheli ve Müdafi Yönünden Gizlilik 51

Şikayetçi, Mağdur, Suçtan Zarar Gören ve Vekili Yönünden Gizlilik . 56

Bilirkişi Yönünden Gizlilik 58

Uzlaştırmacı Yönünden Gizlilik . 60

Hakim, Savcı, Yazı işleri Müdürü, Katip, Mübaşir ve Diğer Görevliler

Yönünden Gizlilik  63

Üçüncü Kişilere Karşı Gizlilik (Harici Gizlilik) 67

İdari Mercilere Karşı Gizlilik 67

Umuma Karşı Gizlilik. 72

8 İçindekiler

Basına Karşı Gizlilik ve Basın Özgürlüğü 73

Basın Özgürlüğünün Kapsamı. 73

(1) Haber, Bilgi ve Düşünceleri Öğrenme Hakkı 75

(2) Haber, Bilgi ve Düşünceleri Yorumlama ve Eleştiri Hakkı 75

(3) Eser Yaratma Hakkı 76

(4) Haber, Bilgi ve Düşünceleri Yayım ve Dağıtım Hakkı . 76

Basın Özgürlüğünün Sınırları 77

Basın Sözcülüğü ve Medya İletişim Büroları. 82

ALENİYET KAVRAMI, ALENİYETİN KAPSAMI VE SINIRLARI .86

Aleniyet Kavramı ve Aleniyetin Kapsamı . 86

Aleniyetin Sınırları 89

GİZLİLİĞİN İHLALİ SUÇLARININ TARİHİ GELİŞİMİ VE MEVZUATTAKİ YERİ .93

İKİNCİ BÖLÜM

GİZLİLİĞİN İHLALİ SUÇLARI İLE KORUNAN HUKUKİ DEĞER VE

SUÇUN UNSURLARI

GENEL OLARAK107

KORUNAN HUKUKİ DEĞER .112

III. TİPİKLİĞİN MADDİ UNSURLARI 120

Fiil 120

Genel Olarak . 120

Soruşturmanın Gizliliğini İhlal Suçunda Fiil (TCK m. 285/1, 2) 123

Soruşturmanın Gizliliğini Alenen İhlal Suçunda Fiil (TCK m.

285/1). 123

(1) Genel Olarak 123

(2) Gizliliğin İhlalinin Aleni Olması (TCK m. 285, f.1) . 124

(3) Gizliliğin İhlalinin Yapılan İşlemin İçeriğinin Açıklanması

Suretiyle, Suçlu Sayılmama Karinesinden Yararlanma

Hakkının veya Haberleşmenin Gizliliğinin ya da Özel

Hayatın Gizliliğinin İhlal Edilmiş Olması (TCK m. 285, f. 1-a) .127

(a) Genel Olarak . 127

(b) Gizliliğin İhlalinin Yapılan İşlemin İçeriğinin

Açıklanması Suretiyle Suçlu Sayılmama Karinesinden

Yararlanma Hakkının İhlal Edilmiş Olması (TCK m. 285,

1-a-1.cümle). 128

(c) Gizliliğin İhlalinin Yapılan İşlemin İçeriğinin

Açıklanması Suretiyle Haberleşmenin Gizliliğinin İhlal

Edilmiş Olması (TCK m. 285, f. 1-a-2. cümle) 130

İçindekiler 9

(d) Gizliliğin İhlalinin Yapılan İşlemin İçeriğinin

Açıklanması Suretiyle Özel Hayatın Gizliliğinin İhlal

Edilmiş Olması (TCK m. 285, f. 1-a-3. cümle) 131

(e) İşlemin İçeriğine İlişkin Olarak Yapılan Açıklamanın

Maddi Gerçeğin Ortaya Çıkmasını Engellemeye

Elverişli Olması (TCK m. 285, f. 1-b) 133

Soruşturmanın Tarafı Olan Kişilere Karşı Gizli Tutulması

Gereken Kararlar ile Bunların Gereği Olarak Yapılan İşlemlerin

Gizliliğini İhlal Suçunda Fiil (TCK m. 285/2) 137

Duruşmanın Kapalılığını İhlal Suçunda Fiil (TCK m. 285/3) . 142

Genel Olarak 142

Ceza Muhakemesi Kanunu Bakımından Kapalılığın İhlalinde Fiil . 146

Hukuk Muhakemesi Kanunu Bakımından Kapalılığın İhlalinde Fiil . 150

Kişilerin Suçlu Olarak Algılanmasına Yol Açacak Şekilde

Görüntülerin Yayınlanması Suçunda Fiil (TCK m. 285/5) 151

Fail. 163

Genel Olarak. 163

Soruşturmanın Gizliliğini İhlal Suçunda Fail (TCK m. 285/1, 2) 165

Duruşmanın Kapalılığını İhlal Suçunda Fail (TCK 285/3) . 168

Kişinin Suçlu Olarak Algılanmasına Yol Açacak Şekilde

Görüntülerinin Yayınlanması Suçunda Fail (TCK m. 285/5) 169

Mağdur 170

Genel Olarak. 170

Soruşturmanın Gizliliğini İhlal Suçunda Mağdur (TCK 285/1, 2) 171

Duruşmanın Kapalılığını İhlal Suçunda Mağdur (TCK m. 285/3) 173

Kişilerin Suçlu Olarak Algılanmasına Yol Açacak Şekilde

Görüntülerin Yayınlanması Suçunda Mağdur (TCK m. 285/5) 174

Konu 175

Genel Olarak. 175

Soruşturmanın Gizliliğini İhlal Suçunda Konu (TCK m. 285/1, 2) 177

Duruşmanın Kapalılığını İhlal Suçunda Konu (TCK m. 285/3) 179

Kişilerin Suçlu Olarak Algılanmasına Yol Açacak Şekilde

Görüntülerin Yayınlanması Suçunda Konu (TCK m. 285/5)  181

Netice ve Nedensellik Bağı 182

Nitelikli Hal (TCK m. 285/4) . 184

TİPİKLİĞİN MANEVİ UNSURU . 187

HUKUKA AYKIRILIK UNSURU 190

10 İçindekiler

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

MUKAYESELİ HUKUKTA GİZLİLİĞİN İHLALİ SUÇLARI, İLİŞKİLİ SUÇ TİPLERİ,

KUSURLULUĞU ETKİLEYEN HALLER, SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ VE

MUHAKEME USULÜ

MUKAYESELİ HUKUKTA GİZLİLİĞİN İHLALİ SUÇLARI 197

Almanya (Alman Ceza Kanunu m. 353d) 197

Avusturya (Avusturya Ceza Kanunu m. 301) 202

Azerbaycan (Azerbaycan Ceza Kanunu m. 300). 203

Belçika (Belçika Ceza Kanunu m. 458, 460; Gençliğin Korunması

Hakkında Kanun m. 80) 204

Finlandiya (Finlandiya Ceza Kanunu 38. Fasıl) . 206

Fransa (Ceza Kanunu m. 226/13, 226/14, 434/7-2; 2 Şubat 1945 tarihli

KHK m. 14; Basın Kanunu m. 35) . 208

İtalya (İtalya Ceza Kanunu m. 684) 211

Polonya (Polonya Ceza Kanunu m. 241) 211

İ. Rusya (Rusya Ceza Kanunu m. 310) . 212

Sırbistan (Sırbistan Ceza Kanunu m. 337) 213

Değerlendirme. 214

İLİŞKİLİ BAZI SUÇ TİPLERİYLE KARŞILAŞTIRILMASI .215

Genel Olarak 215

Haberleşmenin Gizliliğini İhlal Suçu (TCK m. 132) 216

Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu (TCK m. 134) 218

Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme Suçu (TCK m. 136) .220

Göreve İlişkin Sırrın Açıklanması (TCK m. 258) 223

Ses veya Görüntülerin Kayda Alınması Suçu (TCK m. 286) 224

Yargı Görevini Yapanı, Bilirkişiyi, Tanığı Etkilemeye Teşebbüs Suçu (TCK

277). 226

Adil Yargılamayı Etkilemeye Teşebbüs Suçu (TCK m. 288). 227

İ. Hakaret Suçu (TCK m. 125)  228

Değerlendirme. 229

III. KUSURLULUĞU ETKİLEYEN HALLER.231

Genel Olarak 231

Hukuka Aykırı ve Fakat Bağlayıcı Emrin Yerine Getirilmesi (TCK m. 24/2-4) 232

Cebir ve Tehdit (TCK m. 28) . 235

Sınırın Aşılması (TCK m. 27) . 236

Haksız Tahrik (TCK m. 29) 236

Geçici Nedenler, Alkol Veya Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma (TCK m. 34). 237

İçindekiler 11

SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ 238

Genel Olarak 238

Teşebbüs . 238

İştirak. 240

İçtima. 242

YAPTIRIM VE ZAMANAŞIMI . 246

Genel Olarak 246

Ceza. 246

Güvenlik Tedbirleri 249

Zamanaşımı . 251

Dava Zamanaşımı . 251

Ceza Zamanaşımı 255

CEZA MUHAKEMESİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER . 256

Soruşturma ve Kovuşturma. 256

Görevli ve Yetkili Mahkeme 258

SONUÇ  259

KAYNAKÇA  267