Ömer Uğur GENÇCAN (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Onursal Başkanı )
İÇİNDEKİLER
ÖN SÖZ YERİNE V
İÇİNDEKİLER .IX
KAYNAKÇA . CV
KISALTMALAR . CVII
BİRİNCİ BÖLÜM BOŞANMA DAVALARINDA GENEL HÜKÜMLER
1. BOŞANMA KAVRAMINA GENEL BAKIŞ 1
TANIMI 1
HUKUKİ NİTELİĞİ . 3
A- BOŞANMA DAVASI AÇMA HAKKI . 3
1- Bozucu Yenilik Doğuran Hak . 3
2- Dava Yolu İle Kullanılabilir 3
B- BOŞANMA DAVASININ NİTELİĞİ . 3
1- İnşai Davadır . 4
2- Sona Erdirici İnşai Davadır (HMK m. 108 f. I) . 4
3- Geleceğe Etkili İnşai Davadır 5
4- Mutlak Etkili İnşai Davadır . 6
III. KONUSUNA İLİŞKİN GÖRÜŞLER . 6
A- BİREYCİ GÖRÜŞ . 8
B- TOPLUMCU GÖRÜŞ . 8
DÜZENLENME BİÇİMLERİ 8
A- BOŞANMAYI REDDEDEN SİSTEM 9
B- BOŞANMAYI KABUL EDEN SİSTEMLER . 10
X İçindekiler
1- Serbest Boşanma Sistemi 10
2- Mahkeme Kararıyla Boşanma Sistemi 16
3- İdari İşlemle Boşanma Sistemi . 16
Konsolosluk Memurluğunda 16
Noterlerde 16
Belediye Başkanlıklarında . 17
Nüfus Müdürlüklerinde 17
Valiliklerde 17
UNSURLARI . 17
A- GEÇERLİ BİR EVLİLİK BULUNMALIDIR . 18
1- Uygulanacak Statüler 20
Evlilik Hukuken Kurulmuşsa Uygulanır (TMK m. 142) 20
Yapıldığı Yer 20
aaa. Yurt İçinde Yapılan Evlilik 20
bbb. Yurt Dışında Yapılan Evlilik . 23
Farklılıkları Olanlar 26
aaa. Farklı Dinde Olanlar 26
bbb. Farklı Mezhepte Olanlar 27
ccc. Farklı Irkta Olanlar 27
ddd. Farklı Dilde Olanlar . 27
eee. Farklı Renkte Olanlar . 28
Muvazaalı Evlenmeler 28
Birden Fazla Evlilik Durumu 29
2- Uygulanmayacak Statüler . 33
Yok Evliliklerde Uygulanmaz . 33
Kavram . 33
aaa. Hükümsüzlük Kavramı 34
bbb. Yokluk Kavramı 36
İçindekiler XI
Evlenmenin Yokluğu Sebepleri . 37
aaa. Aynı Cinsten Kişiler Arasında Yapılması . 38
bbb. Evlendirme Memuru Bulunmadan Yapılması . 41
aaaa. Sadece Birbirine İrade Açıklaması . 41
bbbb. Yetkili Olmayan Kişiye İrade Açıklaması . 42
ccc. Taraflar Hazır Bulunmadan Yapılması . 43
aaaa. Aynı Yerde Hazır Olmamak 43
bbbb. Aynı Zamanda Hazır Olmamak . 44
cccc. Bizzat Hazır Olmamak 44
Evlenmenin Yokluğunun Sonuçları 45
aaa. Evlenme Kendiliğinden Hükümsüzdür . 46
bbb. Evlenmenin Yokluğunun Tespiti Davası Açılabilir 46
aaaa. Her İlgili Açabilir 46
bbbb. Her Zaman Açılabilir 47
cccc. Her Türlü Delille Kanıtlanabilir . 47
dddd. Aile Mahkemesi Görevlidir . 48
ccc. Boşanma Davası Açılmasına Olanak Vermez . 49
ddd. Kayıt Varsa Düzeltilmesi Dava Edilebilir . 49
eee. Özel Kanun Varsa Evlilik Olarak Tescil Edilebilir 49
XII İçindekiler
fff. Uzun Süre Geçmesi Yokluğu Ortadan Kaldırmaz . 50
Nişanlılıkta Uygulanmaz . 52
Evlilik Benzeri Yaşam Modellerinde Uygulanmaz . 52
Common Law Evlilik 53
Kayıtsız Hayat Ortaklığı . 53
aaa. Özellikleri 54
aaaa. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan Kurulur . 54
bbbb. Evlenme Niyetine Gerek Yoktur . 55
cccc. Evliliğin Tüm Yükümlülükleri Yerine Getirilir . 55
dddd. Belirli Şekilde Süreklilik Taşır 55
eeee. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan Sona Erer . 55
bbb. Çeşitleri 56
aaaa. Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtsız Hayat Ortaklığı . 56
bbbb. Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtsız Hayat Ortaklığı . 56
Kayıtlı Hayat Ortaklığı . 56
aaa. Özellikleri 57
aaaa. Resmi Sicile Kayıt veya Tescille Kurulur 57
bbbb. Kanun Tarafından Düzenlenen Hak ve Yükümlülükler Doğurur 57
İçindekiler XIII
cccc. Boşanma Söz konusu Değildir . 57
bbb. Çeşitleri 58
aaaa. Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı 58
bbbb. Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı 58
Homoparental Aile 59
Tek Ebeveynli Aile 59
Boşanma Sonrası Hayat Arkadaşlığı . 59
Eş Cinsel Evlilik 59
Dini Nikâhlı İlişkide Uygulanmaz . 60
Evlilik Öncesi İlişkide Uygulanmaz . 61
Evliliğin Sonlanmasından Sonraki İlişkide Uygulanmaz . 61
Duygusal İlişkilerde (Flört) Uygulanmaz . 62
B- EŞLER HAYATTA BULUNMALIDIR 62
C- KANUNDA DÜZENLENEN HALLER BULUNMALIDIR . 63
D- MAHKEME KARARI BULUNMALIDIR . 63
DAYANDIĞI İLKELER 66
A- İRADE İLKESİ 67
B- KUSUR İLKESİ . 67
C- EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI İLKESİ . 69
D- ELVERİŞSİZLİK İLKESİ . 70
E- EYLEMLİ AYRILIK İLKESİ . 72
2. BOŞANMA HUKUKUNUN KAYNAKLARI . 73
GENEL OLARAK 73
MEVZUAT KAYNAKLARI . 73
A- ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER 74
XIV İçindekiler
B- ANAYASA 81
1- Kanun Önünde Eşitlik (TCA m. 10) . 81
2- Kişinin Dokunulmazlığı, Maddi ve Manevi Varlığı (TCA m. 17 f. I) 81
3- Bilim ve Sanat Hürriyeti (TCA m. 27 f. I) 82
4- Hak Arama Hürriyeti (TCA m. 36 f. I) . 83
5- Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları (TCA m. 41) . 84
6- Eğitim ve Öğrenim Hakkı (TCA m. 42 f. I) 84
7- Çalışma Şartları ve Dinlenme Hakkı (TCA m. 50 f. II) 85
C- KANUNLAR . 85
1- 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usûllerine Dair Kanun 85
2- 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu . 86
3- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu . 87
4- 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ve Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun 88
5- 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun . 88
D- TÜZÜKLER 89
E- YÖNETMELİKLER (HMK m. 449) . 89
1- Bölge Adliye ve Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdarî ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik 90
2- Elektronik Tebligat Yönetmeliği 90
İÇTİHAT KAYNAKLARI . 90
A- BİLİMSEL İÇTİHAT (İLMÎ İÇTİHAT/ BİLİMSEL GÖRÜŞLER/ DOKTRİN/ ÖĞRETİ) (TMK m. 1 f. II) . 91
İçindekiler XV
B- YARGISAL İÇTİHAT (KAZAÎ İÇTİHAT/YARGITAY KARARLARI) (TMK m. 1 f. II) 91
3. BOŞANMA SEBEPLERİNİ SINIFLANDIRMA 93
GENEL OLARAK 93
A- SINIRLI SAYIDA DÜZENLENMİŞTİR 94
B- EMREDİCİ NİTELİKTE DÜZENLENMİŞTİR . 94
SINIFLANDIRMA . 94
A- KONULARINA GÖRE . 95
1- Özel Boşanma Sebepleri . 95
Sınırlı Sayıda Öngörülmüştür . 95
Belli Sebepler Öngörülmüştür 97
2- Genel Boşanma Sebepleri . 98
Belli Bir Vakıaya Dayalı Değildir 99
Önceden Belirlenmesi Olanaksızdır . 99
Çok Çeşitli Vakıalar Olabilir 99
B- ETKİLERİNE GÖRE . 100
1- Mutlak Boşanma Sebepleri . 100
2- Nisbî Boşanma Sebepleri 103
C- DAVALI EŞİN KUSURUNA GÖRE BOŞANMA SEBEPLERİ . 104
Davalı Eşin Kusuruna Bağlı Boşanma Sebepleri 105
2- Davalı Eşin Kusuruna Bağlı Olmayan Boşanma Sebepleri 105
İKİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMANIN SINIFLANDIRMADAKİ YERİ VE ÖZELLİKLERİ
4. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMANIN SINIFLANDIRMADAKİ YERİ VE ÖZELLİKLERİ 107
GENEL OLARAK 107
XVI İçindekiler
SINIFLANDIRMA ÖZELLİKLERİ 121
A- GENEL BOŞANMA SEBEBİDİR 121
B- MUTLAK BOŞANMA SEBEBİDİR 122
C- KUSURA DAYALI BOŞANMA SEBEBİDİR 123
1- Kusur Araştırması Boşanma Kararı İçin Gerekmez 123
2- Kusur Araştırması Boşanmanın Eki İstekler İçin Gerekir 124
Boşanmanın Eki İstekler İçin Fiili Ayrılık Süresinde Gerçekleşen Kusurlu Davranışlar Dikkate Alınır 124
Boşanmanın Eki İstekler İçin Dayanak Davayı Açan Eş Kusurlu Kabul Edilir . 125
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVALARININ KOŞULLARI
5. REDDEDİLMİŞ BİR BOŞANMA DAVASI BULUNMASI KOŞULU 129
HERHANGİ BİR RET KARARINA DAYANILABİLİR . 129
A- REDDEDİLİP KESİNLEŞEN SON DAVAYA DAYANMA ZORUNLU DEĞİLDİR . 129
B- EN GEÇ KESİNLEŞEN DAVAYA DAYANMA ZORUNLU DEĞİLDİR . 130
C- REDDEDİLİP KESİNLEŞEN HERHANGİ BİR DAVAYA DAYANILABİLİR 130
HER TÜRLÜ RET KARARI DAYANAK OLABİLİR . 131
A- DAYANAK YAPILAMAYACAK KARARLAR 131
1- Evliliğin Butlanı ve Feshi Kararları 131
2- Yetkisizlik Kararları 132
3- Doğan Hakka Rağmen Feragat Sebebiyle Ret Kararları 132
İçindekiler XVII
B- DAYANAK YAPILABİLECEK KARARLAR 134
1- Feragat Sebebiyle Ret Kararları 134
2- Her Türlü Boşanma Ret Kararları . 137
3- Tanıma ya da Tenfizine Karar Verilen Yabancı Mahkeme Kararları . 137
4- Bir Yıl Geçmediği Gerekçesiyle Ret Halinde Süre Dolması Durumunda Dayanak Davadaki Ret Kararları 137
III. DAYANAK RET KARARI KESİNLEŞMİŞ OLMALIDIR 138
DAYANAK RET KARARI KESİNLEŞMEMİŞSE 139
BAŞKA SEBEPLE BEKLEME SÜRESİNDE AÇILMIŞ VE SONUÇLANMIŞ DAVA ENGEL OLUŞTURMAZ . 140
6. RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA ORTAK HAYAT YENİDEN KURULMAMIŞ OLMASI KOŞULU . 143
GENEL OLARAK 143
ORTAK HAYAT YENİDEN KURULMAMIŞ OLMALIDIR 144
A- ORTAK HAYATIN KURULAMAMA SEBEBİ ÖNEMLİ DEĞİLDİR 144
1- Davacının Kötü Niyetli Olması . 145
2- Davacının Başkasıyla Yaşıyor Olması 145
3- Eşlerden Birinin Akıl Hastası Olması . 146
4- Boşanma Davası Bulunması 146
5- Ayrı Yaşama Hakkı Veren Kararın Bulunması . 146
6- Fiili Olanaksızlık Bulunması . 147
B- ORTAK HAYAT YENİDEN KURULMUŞSA DAVA REDDEDİLMELİDİR . 147
C- DAYANAK BOŞANMA DAVASININ REDDİNDEN SONRA YENİ BİR BOŞANMA DAVASI AÇILMASI ENGEL OLUŞTURMAZ. 148
III. ORTAK HAYATIN YENİDEN KURULMUŞ SAYILMADIĞI DURUMLAR 148
XVIII İçindekiler
A- ÇOCUKLAR İÇİN BİR ARAYA GELMEK 149
1- Çocuğun İhtiyaçlarını Karşılamak 149
2- Çocuğu Ziyaret Etmek 150
3- Çocuğun Ana Babasıyla Görüşmesini Sağlamak 150
4- Çocuğun Hastalığını Tedavi Ettirmek . 151
5- Çocuğun Düğün Törenini Yapmak . 151
B- BİR KONUYU GÖRÜŞMEK İÇİN BİR ARAYA GELMEK . 151
1- Boşanma Müzakeresi Yapmak 152
2- Belli Konuyu Görüşmek . 152
C- ZORUNLULUK SEBEBİYLE BİR ARAYA GELMEK 152
1- Sosyal İlişkide Bulunmak . 153
2- Gidecek Yeri Olmamak 153
3- Hasta Ziyaret Etmek . 153
4- Kardeşlerle Buluşmak . 154
5- Ölüm Sebebiyle Bir Araya Gelmek 154
6- Eşin Ailesi İle Oturmak 154
D- DİĞER HAKLI SEBEPLERLE BİR ARAYA GELMEK 155
7. RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA BİR YIL GEÇMESİ KOŞULU . 157
GENEL OLARAK . 157
RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA BİR YIL GEÇMESİ KOŞULUNUN ÖZELLİKLERİ . 157
A- SALT FİİLİ AYRILIK YETERLİ DEĞİLDİR . 157
B- DAYANAK RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA BİR YIL GEÇMİŞSE 158
C- DAYANAK RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA BİR YIL GEÇMEMİŞSE 159
İçindekiler XIX
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASININ DİĞER BOŞANMA DAVALARI İLE İLİŞKİSİ
8. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASININ DİĞER DAVALAR İLE İLİŞKİSİ 161
GENEL OLARAK 161
DİĞER DAVALARLA İLİŞKİSİ . 161
A- ZİNA SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ 162
B- SUÇ İŞLEME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 162
C- HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 163
D- TERK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 163
E- AKIL HASTALIĞI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 164
F- EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 164
1- Sadece Eylemli Ayrılık Sebebiyle Dava Açılabilir . 164
2- İki Sebeple Boşanma Davası Açılabilir . 164
3- Terditli Dava Açılabilir . 165
4- Islah Yapılabilir . 165
G- AYRILIK KARARI KURAL OLARAK VERİLEMEZ . 165
H- ANLAŞMALI BOŞANMA YAPILABİLİR 166
BEŞİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMANIN SONUÇLARI
9. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMANIN FER’Î SONUÇLARI 167
GENEL OLARAK 167
MADDİ TAZMİNAT (TMK m. 174 f. I) . 169
XX İçindekiler
A- GENEL OLARAK . 170
B- DAVACIYA MADDİ TAZMİNAT VERİLEBİLİR. 172
C- DAVALIYA MADDİ TAZMİNAT VERİLEBİLİR . 172
D- İHTİYATİ TEDBİR KARARI VERİLEMEZ . 172
E- İHTİYATİ HACİZ KARARI VERİLEMEZ . 173
III. MANEVİ TAZMİNAT (TMK m. 174 f. II) . 174
A- GENEL OLARAK . 174
B- DAVACIYA MANEVİ TAZMİNAT VERİLEBİLİR 177
C- DAVALIYA MANEVİ TAZMİNAT VERİLEBİLİR 177
D- İHTİYATİ TEDBİR KARARI VERİLEMEZ . 177
E- İHTİYATİ HACİZ KARARI VERİLEMEZ . 178
YOKSULLUK NAFAKASI (TMK m. 175) 178
A- GENEL OLARAK . 178
B- DAVACIYA YOKSULLUK NAFAKASI VERİLEBİLİR 181
C- DAVALIYA YOKSULLUK NAFAKASI VERİLEBİLİR . 182
D- İHTİYATİ TEDBİR KARARI VERİLEMEZ . 183
VELÂYET (TMK m. 336 f. III) . 183
A- GENEL OLARAK . 183
B- DAVACIYA VELAYET VERİLEBİLİR . 187
C- DAVALIYA VELAYET VERİLEBİLİR 188
TEDBİR NAFAKASI (TMK m. 169) 188
A- GENEL OLARAK . 188
B- DAVACIYA TEDBİR NAFAKASI VERİLEBİLİR 191
C- DAVALIYA TEDBİR NAFAKASI VERİLEBİLİR. 192
VII. İŞTİRAK NAFAKASI (TMK. m. 182 f. III, 329) 192
A- GENEL OLARAK . 193
B- DAVACI İŞTİRAK NAFAKASI İSTEYEBİLİR . 196
C- DAVALI İŞTİRAK NAFAKASI İSTEYEBİLİR . 196
İçindekiler XXI
VIII. KİŞİSEL İLİŞKİ (TMK m. 323) . 196
A- GENEL OLARAK . 197
B- DAVACI KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASINI İSTEYEBİLİR 199
C- DAVALI KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASINI İSTEYEBİLİR 201
10. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMANIN KENDİLİĞİNDEN OLUŞAN SONUÇLARI 203
GENEL OLARAK 203
VATANDAŞLIK 204
III. ERGİNLİK 205
KAYIN HISIMLIĞI . 208
SOYADI . 208
A- BOŞANMA SONRASI KADININ SOYADI (TMK. m. 173) 208
1- Evlenmeden Önce Bekâr İdiyse Soyadı (TMK. m. 173 f. I) 209
2- Evlenmeden Önce Dul İdiyse Soyadı (TMK. m. 173 f. I) . 209
Kural Olarak . 209
Evlenmeden Önce Dul Olup Bekârlık Soyadını Kullanması 209
B- BOŞANDIĞI KOCASININ SOYADINI KULLANMASI 210
1- Kocanın Soyadını Kullanmaya İzin Verilmesi Davası (TMK. m. 173 f. II) . 210
Kocanın Soyadını Kullanmaya İzin Koşulları 210
Usulüne Uygun Dava Açılmış Olmalıdır 210
Kadın Eşin Menfaati Bulunmalıdır . 213
Erkek Eşe Zarar Vermemelidir 214
Kocanın Soyadını Kullanmaya İzin Usulü . 215
Görevli Mahkeme 215
XXII İçindekiler
Erkek Eşe Husumet Yöneltilmelidir . 217
Erkek Eşin Kabulü 217
Zamanaşımı . 218
2- Kocanın Soyadını Kullanma İznini Kaldırma Davası (TMK. m. 173 f. III) 219
Görevli Mahkeme 219
Dava Koca Tarafından Açılabilir . 220
Dava Kadın Tarafından Açılabilir 220
Nüfus Müdürlüğü Temyiz Edemez 222
Deliller Toplanmalıdır . 223
C- BOŞANAN KADININ HANESİ (NHUY m. 28) . 223
1- Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi 223
Kocasının Soyadını Kullanmasına İzin Verilmemişse (TMK m. 173, f. I) 223
Kocasının Soyadını Kullanmasına İzin Verilmişse (TMK m. 173, f. II) 225
2- Dul Olarak Evlenip Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi . 225
Bekârlık Soyadını Taşımasına İzin Verilmesini Aile Mahkemesinden İsteyebilir 225
Bekârlık Soyadını Taşımasına İzin Verilmesini Yazılı Olarak veya E-Başvuru İle Talep Edebilir 226
3- Boşandığı Eşinin Soyadını Kullanmasına İzin Verilen Kadının Soyadı ve Hanesi 226
Evlenmeden Önceki Soyadıyla Eşinin Soyadını Birlikte Kullanmak İstemişse 226
Evlenmeden Önceki Soyadını Kullanmak İstemişse 227
4- Evlenmeyle Türk Vatandaşlığını Kazanıp Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi . 227
5- Boşanma Kararında Soyadı Belirtilmeden Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi . 227
İçindekiler XXIII
6- Tanıma/Tenfiz Kararı Verilerek Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi . 228
7- Yetkili Kurumlar Tarafından Aile Kütüklerine Tesciline Karar Verilerek Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi . 228
D- BOŞANMA HALİNDE ÇOCUĞUN HANESİ . 228
YENİDEN EVLENME OLANAĞI 229
A- KADIN EŞ YÖNÜNDEN YENİDEN EVLENME OLANAĞI 229
1- Bekleme Süresi Geçmiş Olmalıdır 230
2- Bekleme Süresinde Nişanlanmaya Engel Yoktur 230
3- Bekleme Süresi Kesin Olmayan Evlenme Engelidir . 231
4- Bekleme Süresinin Sona Ermesi . 231
5- Bekleme Süresinin Kaldırılması 231
Kadının Önceki Evliliğinden Gebe Olmadığının Anlaşılması 232
Evliliği Sona Eren Eşlerin Yeniden Birbiriyle Evlenmek İstemeleri . 232
B- ERKEK EŞ YÖNÜNDEN YENİDEN EVLENME OLANAĞI 233
VII. CEBRÎ İCRA YOLUNA GİDİLEBİLMESİ 233
VIII. ALACAKLAR İÇİN ZAMANAŞIMININ İŞLEMEYE BAŞLAMASI . 234
YASAL MİRASÇILIK SIFATININ KAYBI . 234
ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARLA SAĞLANAN HAKLARIN KAYBI 236
A- ATANMIŞ MİRASÇI OLMA HAKKININ KAYBI . 236
B- VASİYET ALACAKLISI OLMA HAKKININ KAYBI . 237
BOŞANMA KARARININ NÜFUSA BİLDİRİLMESİ . 237
A- GENEL OLARAK . 237
XXIV İçindekiler
B- BOŞANMA KARARLARINDA BULUNMASI GEREKLİ HUSUSLAR (NHK m. 27) 239
C- BOŞANMA TARİHİ (NHUY m. 27) 239
1- Türk Mahkemesinden Verilen Boşanma Kararı 240
2- Yabancı Ülke Makamlarınca Verilen Boşanma Kararı 240
Tanıma/Tenfiz Kararı Verilmesi 240
Yetkili Kurumlar Tarafından Aile Kütüklerine Tesciline Karar Verilmesi 240
D- BOŞANMA KARARLARININ BİLDİRİMİ VE TESCİLİ. 241
1- Bildirim Süresi ve Yükümlülüğü 241
2- Bildirimin Tescili 241
20.01.1986 Tarihli Genelgeden Önce Kesinleşmiş Mahkeme Kararları 241
Boşanma Kararı Kesinleşmeden Eşlerden Birinin Ölümü 242
E- BOŞANMANIN İPTALİ KARARLARI (NHUY m. 29) 242
F- YABANCI DEVLET MAKAMLARINCA VERİLMİŞ BOŞANMA KARARLARI (NHUY m. 60) 242
G- ÇOK UYRUKLU VATANDAŞLARIMIZIN BOŞANMA OLAYLARININ TESCİLİ 243
XII. KADIN İÇİN BEKLEME SÜRESİ (TMK m. 132) . 244
XIII. MAL REJİMİYLE İLGİLİ SONUÇLARI . 246
ALTINCI BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA YARGILAMAYA EGEMEN OLAN İLKELERİN KAPSAMI
11. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA YARGILAMAYA EGEMEN OLAN İLKELERİN KAPSAMI 249
GENEL OLARAK . 249
İçindekiler XXV
TARAFLARIN YARGILAMAYA KATILIMINA EGEMEN OLAN İLKELER 249
III. HÂKİMİN YARGILAMA İŞLEMLERİNİ YÜRÜTMESİNE EGEMEN OLAN İLKELER 250
YEDİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TARAFLARIN YARGILAMAYA KATILIMINA EGEMEN OLAN İLKELER
12. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TASARRUF İLKESİ (HMK m. 24) . 251
GENEL OLARAK 251
TANIMI 252
III. GÖRÜNÜMÜ . 252
A- KENDİLİĞİNDEN DAVA AÇILAMAZ/KARAR VERİLEMEZ (HMK m. 24 f. I) . 253
1- İlgililer Dava Açabilir/Açmayabilir 254
2- İlgililer Karşı Dava Açabilir/Açmayabilir . 254
3- İlgililer Kanun Yoluna Başvurabilir/Başvurmayabilir . 255
B- DAVA AÇMAYA ZORLANAMAZ (HMK m. 24 f. II) . 255
C- HAKKINI TALEP ETMEYE ZORLANAMAZ (HMK m. 24 f. II) . 255
D- DAVA KONUSUNU SERBESTÇE BELİRLER 255
1- Dava Sebebini Belirler 256
2- Dayanılacak Vakıaları Belirler 257
E- DAVA AÇILDIKTAN SONRA TASARRUF YETKİSİ DEVAM EDER (HMK m. 24 f. III) . 257
1- Davasından Feragat Edebilir (HMK m. 307, 309 f. II) . 257
2- Davasını Karşı Tarafın Açık Rızası ile Geri Alabilir (HMK m. 123) . 258
XXVI İçindekiler
F- DAVAYI KANUN YOLUNA TAŞIMA 258
İSTİSNALARI 258
A- YARGILAMA GİDERİ KENDİLİĞİNDEN GÖZETİLİR . 258
B- SEVK VE İDARE KENDİLİĞİNDEN GÖZETİLİR 259
KENDİLİĞİNDEN HAREKETE GEÇME İLKESİNİN UYGULANDIĞI HALLER . 259
A- GENEL OLARAK . 259
B- UYGULAMA ALANI . 260
1- 5395 Sayılı Kanunda Yer Alan Koruyucu ve Destekleyici Tedbirler . 261
2- 4721 Sayılı Kanunda Yer Alan Koruyucu ve Destekleyici Tedbirler . 261
Velayet (6284 SK m. 5, f. III) 261
Nafaka 262
Nafakaya Karar Verme Yetkisi (6284 SK m. 5, f. III) . 262
Nafakanın Re'sen Verilmesi (6284 SK m. 5, f. IV) 262
Nafakanın Tahsili (6284 SK m. 18) 263
Kişisel İlişki Kurulması (6284 SK m. 5, f. III) 264
13. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TARAFLARCA GETİRİLME/HAZIRLAMA İLKESİ (HMK m. 25) 265
GENEL OLARAK . 265
DAVA MALZEMESİ KAVRAMI 266
III. DAVA MALZEMESİNİN GETİRİLMESİ . 267
A- TARAFLARCA GETİRİLİR 267
B- MAHKEMENIN İŞİ DEĞİLDİR 268
1- Kendiliğinden Dikkate Alınamaz (HMK m. 25 f. I) . 269
2- Kendiliğinden Delil Toplanamaz (HMK m. 25 f. II) 270
İçindekiler XXVII
3- Hatırlatılamaz (HMK m. 25 f. I) . 270
İSTİSNA: KENDİLİĞİNDEN (RE’SEN) ARAŞTIRMA İLKESİ (HMK m. 25 f I) 270
A- UYGULAMA ALANI . 271
1- Velayet 271
2- Kişisel İlişki 272
3- İştirak Nafakası . 272
4- Dava ve Taraf Ehliyeti 272
B- UYGULAMA ŞEKLİ 273
1- İddia ve Savunmanın Genişletilmesi Yasağı Uygulanmaz 273
2- Taraflar Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunabilir 273
3- Hâkim Tarafların Talepleriyle Bağlı Değildir . 274
4- İsticvap Hükümleri Uygulanmaz . 274
5- Hâkim Gereken Her Türlü Delile Kendiliğinden Başvurabilir . 274
6- Taraflarca İleri Sürülmeyen Maddi Vakıalar Araştırılabilir . 274
7- Hâkim Taraflarca İleri Sürülen Maddi Vakıalarla Bağlı Değildir 275
14. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TEKSİF İLKESİ 277
GENEL OLARAK 277
KURAL: BELİRLİ AŞAMAYA KADAR DAVA MALZEMESİ İLERİ SÜRÜLEBİLİR . 278
A- DAVACI AÇISINDAN TEKSİF (HMK m. 141 f. I) 279
1- Kural Olarak 279
2- Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede Verilmezse . 279
B- DAVALI AÇISINDAN TEKSİF (HMK m. 141 f. I) . 279
XXVIII İçindekiler
1- Kural Olarak . 280
2- Cevaba Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede Verilmezse 280
3- Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede Verilmezse 280
III. TEKSİF İLKESİNİN İSTİSNALARI 280
A- ISLAH (HMK m. 141 f. II) 280
B- KARŞI TARAFIN AÇIK MUVAFAKATİ (HMK m. 141 f. II) 281
C- ESKİ HÂLE GETİRME (HMK m. 95-101) 281
D- YARGILAMAYI GECİKTİRME AMACI TAŞIMAMAK (HMK m. 145) 281
E- SÜRESİNDE İLERİ SÜRÜLEMEMESİNİN İLGİLİ TARAFIN KUSURUNDAN KAYNAKLANMAMASI (HMK m. 145) . 282
15. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ADİL YARGILANMA İLKESİ (AİHS m. 6, TCA m. 36) . 283
GENEL OLARAK . 283
KAPSAMI 284
A- ADİL SİLAHLARLA YARGILANMA 284
B- ADİL AÇIKLIKTA YARGILANMA . 285
C- ADİL SÜREDE YARGILANMA (AİHS m. 6, TCA m. 141 f. III, HMK m. 30) 285
D- ADİL MAHKEMEDE YARGILANMA . 286
16. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HUKUKİ DİNLENİLME HAKKI (HMK m. 27) 287
GENEL OLARAK . 287
OLAN BİTENİ BİLME/BİLGİLENME HAKKI (HMK m. 27 f. II/a) 289
A- DAVAYI BİLME HAKKI. 290
B- DURUŞMA GÜNÜNÜ BİLME HAKKI 291
İçindekiler XXIX
1- Ön İnceleme Duruşmasını Bilme Hakkı (HMK m. 139) . 291
2- Tahkikat Duruşmasını Bilme Hakkı (HMK m. 147 f. I) . 293
3- Sözlü Yargılama Duruşmasını Bilme Hakkı Var İdi (HMK m. 147 f. I, 186 f. I) 294
C- DELİLLERİ BİLME HAKKI 295
D- GEREKÇEYİ BİLME HAKKI 295
E- İŞLEMLERİ BİLME HAKKI 296
1- Tarafların İşlemlerini Bilme Hakkı . 296
2- Mahkemenin İşlemlerini Bilme Hakkı 297
III. OLAN BİTENİ AÇIKLAMA VE İSPAT HAKKI (HMK m. 27 f. II/b) . 297
A- AÇIKLAMA HAKKI 297
1- Açıklayan Tarafın Göstereceği Davranış 299
Adap Dışı Açıklama Yapılamaz . 299
Konu Dışı Açıklama Yapılamaz . 299
2- Hâkimin Göstereceği Davranış . 299
Şefkatle Dinlemelidir . 300
Sabırla Dinlemelidir . 300
Anlayışla Dinlemelidir . 300
B- İSPAT HAKKI (HMK m. 27 f. II/b) 300
DEĞERLENDİRTME VE GEREKÇELENDİRTME HAKKI (HMK m. 27 f. II/c) . 301
A- GENEL OLARAK . 301
B- AÇIKLAMALARI DEĞERLENDİRTME HAKKI 302
C- KARARLARI GEREKÇELENDİRTME HAKKI 302
1- Gerekçe Dosya Kapsamı İle Bağdaşmalıdır 303
2- Gerekçe Pozitif Hukuk İle Bağdaşmalıdır . 303
XXX İçindekiler
3- Gerekçe, Sebebi Gösterilmedikçe Yerleşik İçtihatlar İle Bağdaşmalıdır 303
17. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DÜRÜST DAVRANMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ (HMK m. 29 f. I) . 305
GENEL OLARAK . 305
DÜRÜSTLÜK KURALINA UYGUN DAVRANMAK ZORUNLUDUR . 305
18. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DOĞRUYU SÖYLEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ (HMK m. 29 f. II) . 307
GENEL OLARAK . 307
ÖZELLİKLERİ 307
A- YÜKÜMLÜ OLANLAR . 307
1- Davanın Tarafları 308
2- Tarafları Kanuni Temsilcileri 308
3- Tarafların Vekilleri . 309
B- YÜKÜMLÜLÜĞÜN KONUSU 309
1- Sözlü Açıklamalar . 309
2- Yazılı Açıklamalar 309
SEKİZİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÂKİMİN YARGILAMA İŞLEMLERİNİ YÜRÜTMESİNE EGEMEN OLAN İLKELER
19. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÂKİMİN DAVAYI AYDINLATMA ÖDEVİ . 311
GENEL OLARAK . 311
AYDINLATMA ÖDEVİNİN TÜRÜ . 313
A- MADDİ AYDINLATMA 313
B- HUKUKİ AYDINLATMA 314
III. AYDINLATMA ÖDEVİNİN KONUSU . 314
İçindekiler XXXI
A- BELİRSİZ HUSUSLAR 314
B- ÇELİŞKİLİ HUSUSLAR . 314
AYDINLATMA ÖDEVİNİN USULÜ . 314
A- AÇIKLAMA YAPTIRMA . 314
B- SORU SORMA 315
C- DELİL GÖSTERİLMESİNİ İSTEME . 315
D- TARAFIN KENDİSİNİ DİNLEME . 315
AYDINLATMA ÖDEVİNİN SINIRLARI 316
A- SÖYLENMEYEN ŞEYLERİ KAPSAMAZ 316
B- SÖYLENMEYEN VAKIALARI KAPSAMAZ 316
C- SÖYLEMEYENE YOL GÖSTERMEYİ KAPSAMAZ 316
D- SÖYLEMEYENE İSTİCVABI KAPSAMAZ . 317
20. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA USUL EKONOMİSİ İLKESİ (HMK m. 30). 319
GENEL OLARAK 319
UNSURLARI 319
A- BASİTLİK İLKESİ (DÜZENLİ BİÇİMDE YARGILAMA) (HMK m. 30) . 320
B- ÇABUKLUK İLKESİ (MAKUL SÜRE İÇİNDE YARGILAMA) (TCA m. 141 f. IV, HMK m. 30 f. I) . 320
C- UCUZLUK İLKESİ (EN AZ GİDERLE YARGILAMA) (TCA m. 141 f. IV, HMK m. 30 f. I) . 321
III. YANSIMASI 321
A- DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ (HMK m. 166) . 322
B- DAVALARIN AYRILMASI (HMK m. 167) 324
C- DAVA SONUCUNUN BEKLENİLMESİ 324
D- ÖN SORUN İNCELEMESİ . 324
E- USULİ KAZANILMIŞ HAK KURALI . 325
DEĞERLENDİRİLMESİ . 325
XXXII İçindekiler
21. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HUKUKUN KENDİLİĞİNDEN UYGULANMASI İLKESİ (HMK m. 33) 327
GENEL OLARAK . 327
TARAFLARCA HUKUKİ SEBEP GÖSTERİLMESİ ZORUNLU DEĞİLDİR . 328
A- DAVA DİLEKÇESİNDE HUKUKİ SEBEP GÖSTERMESİ ZORUNLU DEĞİLDİR (HMK m. 119 f. I/g) 328
B- CEVAP DİLEKÇESİNDE HUKUKİ SEBEP GÖSTERMESİ ZORUNLU DEĞİLDİR (HMK M. 129 F. I/F) 330
III. TARAFLARCA BİLDİRİLEN HUKUKİ SEBEP DEĞİŞTİRİLEBİLİR (HMK m. 141) 330
TARAFLARCA BİLDİRİLEN HUKUKİ SEBEP HÂKİMİ ETKİLEMEZ 330
A- YANLIŞ GÖSTEREME HÂKİMİ ETKİLEMEZ . 330
B- EKSİK GÖSTEREME HÂKİMİ ETKİLEMEZ 331
C- BİRKAÇ SEBEP GÖSTERME HÂKİMİ ETKİLEMEZ 331
D- HİÇ GÖSTERMEME HÂKİMİ ETKİLEMEZ . 332
TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARIN HUKUKİ NİTELENDİRİLMESİNİ HÂKİM YAPAR 332
TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARIN HANGİSİNİN SABİT OLDUĞUNU HÂKİM BELİRLER . 332
VII. TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARA UYAN HUKUK NORMUNU HÂKİM UYGULAR . 333
A- TÜRK HUKUKUNU KENDİLİĞİNDEN UYGULAR 333
B- YETKİLİ OLAN YABANCI HUKUKU KENDİLİĞİNDEN UYGULAR (5718 SK m. 2) 334
22. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ (HMK m. 26) 339
GENEL OLARAK . 339
İçindekiler XXXIII
İLKENİN UYGULANMASI 340
A- TALEP SONUCUNDAN FAZLASINA KARAR VEREMEZ . 340
B- TALEP SONUCUNDAN BAŞKA BİR ŞEYE KARAR VEREMEZ . 340
1- Islah Yapılmamışsa . 341
2- Islah Yapılmışsa 341
3- Bir Sebebe Hasredilmişse 342
4- Genel Boşanma Sebebiyle Açılmışsa 342
III. İLKENİN UYGULANMASI 342
A- KENDİLİĞİNDEN KARAR VEREMEZ 342
B- HER BİR TALEP HAKKINDA AYRI OLARAK KARAR VERİLMELİDİR . 343
23. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA SEVK VE İDARE İLKESİ (HMK m. 32) . 345
GENEL OLARAK 345
HÂKİMİN YÜKÜMLÜLÜĞÜ (HMK m. 32 f. I) 345
A- YARGILAMANIN SEVK VE İDARESİ 346
1- Şekli Sevk ve İdare 346
2- Maddi Sevk ve İdare . 346
B- YARGILAMA DÜZENİNİN BOZULMAMASI İÇİN TEDBİR ALMA . 347
III. DİLEKÇENİN YENİDEN DÜZENLENMESİ (HMK m. 32 f. II) . 347
A- YENİDEN DÜZENLENMESİ GEREKEN DİLEKÇELER . 347
1- Okunamayan Dilekçe 348
2- Uygunsuz Olan Dilekçe 348
3- İlgisiz Olan Dilekçe . 350
B- YENİDEN DÜZENLENME USULÜ 350
XXXIV İçindekiler
1- Uygun Bir Süre Verilir 350
Yeni Dilekçe Verilmesinin Sonuçları 350
Yeni Dilekçe Verilmemesinin Sonuçları . 350
2- İlk Dilekçe Dosyada Kalır 351
YAZILI OLMAYAN SEVK VE İDARE GELENEKLERİ . 351
24. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DOĞRUDANLIK İLKESİ (HMK m. 197) . 353
GENEL OLARAK . 353
DELİLLERİN TOPLANMASINDA DOĞRUDANLIK (HMK m. 197) 354
A- MAHKEME HUZURUNDA TOPLAMA 354
B- İSTİNABE YOLUYLA TOPLAMA . 354
KARAR VERİLMESİNDE DOĞRUDANLIK . 355
A- KURAL: AYNI HÂKİM İÇİN DOĞRUDANLIK 355
B- İSTİSNA: FARKLI HÂKİM KARAR VEREBİLİR . 355
25. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ İLKESİ (HMK m. 198) 357
GENEL OLARAK . 357
DELİLLER GEREKÇELİ OLARAK DEĞERLENDİRİLMELİDİR 357
26. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ALENİYET İLKESİ (AİHS m. 6/1, TCA m. 141 f. I, HMK m. 28) 359
GENEL OLARAK . 359
DURUŞMALARIN ALENİYETİ 360
A- DURUŞMALAR HERKESE AÇIKTIR (TCA m. 141 f. I, HMK m. 28 f. I) . 361
1- Duruşmalar İlgili Olanlara Açıktır 361
2- Duruşmalar İlgili Olmayanlara Açıktır . 361
İçindekiler XXXV
B- KOŞULLARI VARSA GİZLİ OLARAK YAPILABİLİR (TCA m. 141 f. I, HMK m. 28 f. II) . 362
1- Gizliliğin Kapsamı 363
Duruşmaların Bir Kısmının Gizli Olarak Yapılması . 363
Duruşmaların Tamamının Gizli Olarak Yapılması . 363
2- Gizliliğin Koşulları 364
Genel Ahlâkın Kesin Olarak Gerekli Kıldığı Hâller 367
Kamu Güvenliğinin Kesin Olarak Gerekli Kıldığı Hâller . 367
3- Gizliliğin İstenilmesi . 367
Taraflardan Birinin Talebi Üzerine (HMK m. 28 f. II) . 367
Kendiliğinden (HMK m. 28 f. II) . 368
4- Gizliliğin Karara Bağlanması 368
Ön Sorunlar Hakkındaki Hükümler Uygulanır 368
Gerekçe, Esas Hakkındaki Kararı İle Birlikte Açıklanır . 368
5- Gizliliğin Sonuçları . 369
İlgililer Dışındakiler Salondan Çıkartılır 369
Hazır Bulunanlar Uyarılır (HMK m. 28 f. IV) . 369
Hazır Bulunanlara Ceza İhtarı Yapılır (HMK m. 28 f. IV) . 369
Ceza İhtarı Tutanağa Geçirilir (HMK m. 28 f. IV) 370
Yalnız Başına Kanun Yoluna Başvurulamaz. 370
Kararın Gizli Verilmesini Gerektirmez. . 370
III. KARARLARIN BİLDİRİLMESİNİN ALENİYETİ (HMK m. 28 f. I) . 371
İŞLEMLERİN ALENİYETİ . 371
XXXVI İçindekiler
A- DOSYANIN İNCELENMESİ (HMK m. 161) 371
B- TUTANAK ÖRNEĞİ VERİLMESİ (HMK m. 158) . 371
27. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA SÖZLÜLÜK YAZILILIK İLKESİ 373
GENEL OLARAK . 373
EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA SÖZLÜLÜK İLKESİ . 373
A- TAHKİKAT AŞAMASINDA TARAFLARIN DİNLENİLMESİ (HMK m. 144 f. I) . 374
B- İSTİCVAP SIRASINDA GERÇEĞİ SÖYLEME (HMK m. 173 f. II) 374
C- ISLAHIN SÖZLÜ YAPILMASI (HMK m. 177 f. II) . 374
D- SÖZLÜ YARGILAMADA SON SÖZÜN SÖYLENMESİ (HMK m. 186 f. II) 374
E- TANIKLIKTAN ÇEKİNME SEBEPLERİNİN BİLDİRİLMESİ (HMK m. 252) 375
F- TANIĞIN DİNLENİLMESİ (HMK m. 261 f. II) 375
G- BİLİRKİŞİ AÇIKLAMALARI (HMK m. 279) . 375
H- HÜKMÜN MÜZAKERESİ SIRASINDA TARAFLARIN SÖZLÜ AÇIKLAMALARI (HMK m. 295) 376
I- TAVZİH SIRASINDA SÖZLÜ AÇIKLAMA (HMK m. 306 f. II) . 376
İ- FERAGAT VE KABULÜN SÖZLÜ YAPILMASI (HMK m. 309 f. I) . 376
III. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA YAZILILIK İLKESİ (HMK m. 133, 177, 246, 263, 279, 342, 364) . 376
A- DAVANIN AÇILMASI (HMK m. 118) 377
B- KARŞI DAVANIN AÇILMASI (HMK m. 133) . 377
C- ISLAH (HMK m. 177) . 377
İçindekiler XXXVII
D- CEVAPLARINI YAZILI OLARAK BİLDİRMESİ İÇIN TANIĞA SORU KÂĞIDI GÖNDERİLMESİ (HMK m. 246 f. I) . 378
E- TANIK, SAĞIR VE DİLSİZ OLUP OKUMA VE YAZMAYI BİLİYORSA, SORULARIN YAZILI BİLDİRİLMESİ (HMK m. 263 f. II) . 378
F- BİLİRKİŞİNİN OY VE GÖRÜŞÜNÜ YAZILI BİLDİRMESİ (HMK m. 279 f. I) 378
G- KANUN YOLLARINA BAŞVURMA 378
28. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TÜRKÇE KULLANMA İLKESİ (TCA m. 3 f. I) . 379
GENEL OLARAK 379
MAHKEMENİN DİLİ (TCA m. 3 f. I) . 380
III. TARAFLARIN DİLİ 380
A- TARAFLARIN KONUŞMA DİLİ (HMK m. 144) 380
B- TARAFLARIN YAZMA DİLİ 380
TANIKLARIN DİLİ (HMK m. 263 f. I) 381
DOKUZUNCU BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA USUL HÜKÜMLERİ
29. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HMK HÜKÜMLERİNE TÂBİ TUTULMAYAN YARGILAMA KURALLARI . 383
GENELOLARAK . 383
HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNUNA TÂBİ TUTULMAYAN YARGILAMA KURALLARI . 389
A- HÂKİM, VİCDANEN KANAAT GETİRMELİDİR . 389
B- HÂKİM, OLGULAR HAKKINDA TARAFLARA YEMİN ÖNEREMEZ 390
C- HÂKİM, TARAFLARIN İKRARI VE KABULÜ İLE BAĞLI DEĞİLDİR 391
XXXVIII İçindekiler
D- HÂKİM, KANITLARI SERBESTÇE TAKDİR EDER 392
E- HÂKİM, BOŞANMANIN FER'Î SONUÇLARINA İLİŞKİN ANLAŞMALARI ONAYLAMIŞ OLMALIDIR . 393
F- HÂKİM, DURUŞMANIN GİZLİ YAPILMASINA KARAR VEREBİLİR 394
30. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVA ŞARTLARI 395
GENEL OLARAK . 395
DAVA ŞARTLARI 395
A- TÜRK MAHKEMELERININ YARGI HAKKININ BULUNMASI (HMK m. 114 f. 1/a) 395
1- Yer Bakımından Yargı Hakkının Bulunması 395
2- Kişi Bakımından Yargı Hakkının Bulunması . 396
B- YARGI YOLUNUN CAİZ OLMASI (HMK m. 114 f. 1/b) 396
C- MAHKEMENİN GÖREVLİ OLMASI (HMK m. 114 f. 1/c) 396
D- MAHKEMENİN YETKİLİ OLMASI (HMK m. 114 f. 1/ç) 397
E- TARAFLARIN, TARAF VE DAVA EHLİYETİNE SAHİP OLMALARI (HMK m. 114 f. 1/d) . 397
1- Tarafların, Taraf Ehliyetine Sahip Olmaları . 398
2- Tarafların, Dava Ehliyetine Sahip Olmaları 398
Davacının Dava Ehliyetine Sahip Olması 400
Davalının Dava Ehliyetine Sahip Olması 402
F- TEMSİLCİNİN GEREKLİ NİTELİĞE SAHİP BULUNMASI (HMK m. 114 f. 1/d) 403
G- DAVA TAKİP YETKİSİNE SAHİP OLUNMASI (HMK m. 114 f. 1/e) 403
H- VEKİLİN DAVAYA VEKÂLET EHLİYETİNE SAHİP OLMASI (HMK m. 114 f. 1/f) . 404
İçindekiler XXXIX
I- USULÜNE UYGUN DÜZENLENMİŞ BİR VEKÂLETNAMESİNİN BULUNMASI (HMK m. 114 f. 1/f) 404
İ- DAVACININ YATIRMASI GEREKEN GİDER AVANSININ YATIRILMIŞ OLMASI (HMK m. 114 f. 1/g, 120) . 404
J- TEMİNAT GÖSTERİLMESİNE İLİŞKİN KARARIN GEREĞİNİN YERİNE GETİRİLMESİ (HMK m. 114 f. 1/ğ) 406
K- AYNI DAVANIN, DAHA ÖNCEDEN AÇILMIŞ VE HÂLEN GÖRÜLMEKTE (DERDESTLİK) OLMAMASI (HMK m. 114 f. 1/ı) . 406
1- Hâlen Görülmekte Olan Bir Davanın Olması Gerekir/Görülen Dava Koşulu . 407
2- Tarafların/Konularının/Dava Sebeplerinin Aynı Olması Gerekir/Aynılık Koşulu 408
Davanın Tarafları Aynı Olmalıdır 408
Davanın Konusu Aynı Olmalıdır . 410
Dava Sebepleri Aynı Olmalıdır 410
L- AYNI DAVANIN, DAHA ÖNCEDEN KESİN HÜKME BAĞLANMAMIŞ OLMASI (HMK m. 114 f. 1/i) 412
31. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA GÖREVLİ MAHKEME 417
GÖREVİN BELİRLENMESİ (HMK m. 1, c. 1) 417
A- GÖREVLİ MAHKEME 4787 SAYILI KANUNLA BELİRLENMİŞTİR . 417
B- GÖREV SÖZLEŞMESİ YAPILAMAZ . 418
GÖREV KURALLARININ NİTELİĞİ 418
A- KAMU DÜZENİNDENDİR (HMK m. 1, c. 2) . 419
B- DAVA ŞARTLARINDANDIR (HMK m. 114/c) 419
C- KENDİLİĞİNDEN ARAŞTIRILIR (HMK m. 115 f. I) 419
D- HER ZAMAN İLERİ SÜRÜLEBİLİR (HMK m. 115 f. I) 420
XL İçindekiler
E- TARAFLAR İTİRAZDA BULUNABİLİR . 420
F- USULÎ KAZANILMIŞ HAK OLUŞTURMAZ 420
G- HÜKÜM KESİNLEŞTİKTEN SONRA İLERİ SÜRÜLEMEZ . 420
III. GÖREVLİ MAHKEME . 421
A- DAVA AİLE MAHKEMESİ FAALİYETE GEÇMEDEN ÖNCE AÇILMIŞSA 421
1- Aile Mahkemesi Davadan Sonra Karardan Önce Faaliyete Geçmişse . 421
Devir Kararı Yerine Görevsizlik Kararı Verilemez . 421
Devir Kararı Temyiz Edilemez 422
Devredilen Aile Mahkemesi Tarafından Yargılama Sürdürülür 423
2- Aile Mahkemesi Karardan Sonra Hüküm Kesinleşmeden Önce Faaliyete Geçmişse . 423
Devir Kararı Verilmelidir 423
Devir Kararı Temyiz Edilemez 425
Devredilen Aile Mahkemesi Tarafından İşlemler Sürdürülür 425
B- DAVA AİLE MAHKEMESİ FAALİYETE GEÇTİKTEN SONRA AÇILMIŞSA . 426
C- AİLE MAHKEMESİ KURULMAYAN YERLERDE GÖREVLİ MAHKEME (4787 sayılı Kanun m. 4/1). 427
D- EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA İLE İLİNTİLİ DAVALARDA GÖREVLİ MAHKEME 429
1- Boşandığı Eşin Soyadını Kullanmaya İzin Davasında Görevli Mahkeme 430
2- Evliliğin Tespitine İlişkin Davada Görevli Mahkeme 430
3- Boşanma Davasından Sonra Açılan Boşanma Sebebiyle Manevi Tazminat İsteğine İlişkin Davada Görevli Mahkeme . 431
İçindekiler XLI
4- Boşanma Davası Bulunmadan İleri Sürülen Manevi Tazminat Davası 431
5- Çocuğun Mallarını Geri Verme Yükümlülüğünden Kaynaklanan Alacak Davası . 432
6- Aile Hukuku Hükümlerine Göre İncelenemeyen Haksız Fiil Sorumluluğundan Kaynaklanan Manevi Tazminat Davası 432
7- 6284 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre Verilen Tedbir Kararlarına İtiraz 434
8- Velayetin Kaldırılması Davası 435
9- Velayetin Değiştirilmesi Davası 436
10- Çocuğun Soyadının Değiştirilmesi Davası 437
11- Çocuğun Mutad Meskeni Olan Ülkeye İadesi Davası 442
12- Nafaka Alacağı İle İlgili Menfi Tespit Davası 444
13- Nafakanın İstirdadı Davası 444
14- Evlilik Öncesi Alacak Davası 445
32. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA YETKİLİ MAHKEME 447
YETKİ KURALININ NİTELİĞİ . 447
A- DİĞER KANUNLARDA YER ALAN YETKİYE İLİŞKİN HÜKÜMLER SAKLI TUTULMUŞTUR (HMK m. 5) 447
B- İLK İTİRAZ NİTELİĞİNDEDİR (HMK m. 116 f. I/a) . 448
C- KESİN YETKİ KURALI ÖNGÖRÜLMEMİŞTİR (TMK m. 168) . 449
D- KENDİLİĞİNDEN YETKİSİZLİK KARARI VERİLEMEZ (HMK m. 19 f. II, IV) . 450
E- ASIL DAVAYA BAKAN MAHKEME KARŞI DAVAYA BAKMAYA YETKİLİDİR (HMK m. 13) . 452
F- YETKİ HUSUSUNDA TERCİH HAKKI DAVACIYA AİTTİR . 452
XLII İçindekiler
G- DAVA TARİHİNDEKİ YERLEŞİM YERİ MAHKEMESİNE GÖRE BELİRLENİR 453
H- DAVADAN SONRA YERLEŞİM YERİNİN DEĞİŞMESİ ETKİLİ DEĞİLDİR . 454
YETKİLİ MAHKEMELER (TMK m. 168) . 454
A- EŞLERDEN BİRİNİN YERLEŞİM YERİ 455
1- Kadın Eşin Yerleşim Yeri . 455
Ayrı Ev Açma Olanağı Olmayan Kadının Yerleşim Yeri . 456
Baba Evinin Bulunduğu Yerde Dava Açılabilir . 456
Yakınlarının Bulunduğu Yerde Dava Açılamaz . 463
Ayrı Ev Açma Olanağı Olan Kadının Yerleşim Yeri . 465
Nüfusa Kayıtlı Olunan Yer Yerleşim Yerine Karine Değildir 466
Kadın Seçimlik Hakkını Kullanabilir. 468
2- Erkek Eşin Yerleşim Yeri . 468
Kural Olarak 468
Nüfusa Kayıtlı Olunan Yer Yerleşim Yerine Karine Değildir 469
Yurtdışında İşçi Olarak Çalışan Erkek Eş 470
Emekli Olan Erkek Eş 471
3- Eşlerden Birinin Yerleşim Yerinin Belirlenmesi 471
Muhtarlık Belgesi. 472
Çalışılan Yer 472
Memuriyet Sebebiyle Çalışılan Yer 474
Serbest Olarak Çalışılan Yer . 475
Oturulan Yer 477
Kural Olarak . 477
İçindekiler XLIII
Varsayılan Yerleşim Yeri 477
Uzun Süre Yurt Dışında Oturulan Yer 478
Uzun Süre Yurt İçinde Oturulan Yer . 478
Kurumlarda Bulunulan Yer (TMK. m. 22) . 479
Eğitim Kurumunda Bulunma 479
Sağlık Kurumunda Bulunma . 480
Bakım Kurumunda Bulunma . 480
Ceza Kurumunda Bulunma . 484
Adres Beyan Formundaki Bildirim 484
İkamet Tezkeresi İle Bulunan Yabancılar 486
B- SON DEFA ALTI AY BİRLİKTE OTURULAN YER . 488
C- YURT DIŞINDA YAŞAYAN TÜRK VATANDAŞLARI (5718 SK m. 41) . 490
33. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVACI . 493
GENEL OLARAK 493
EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI AÇABİLENLER . 493
A- EŞLERDEN BİRİ AÇABİLİR . 494
B- VEKÂLETEN AÇILABİLİR (İRADİ TEMSİL/VEKÂLET) (HMK m. 71-83) 494
1- Zorunlu Değildir (1136 SK m. 35 f. III, c. 1, HMK m. 71) 495
2- Sadece Baroda Kayıtlı Avukatlar Temsil Edebilir (1136 SK m. 35 f. I) 497
3- Stajyer, Avukatın Takip Ettiği Boşanma Davası Duruşmasına Giremez (1136 SK m. 26 f. I) 498
C- VESAYETEN AÇILABİLİR . 498
1- Vasi (TMK m. 403 f. I, 448) . 499
2- Kayyım Atanması Fiil Ehliyetini Engellemez (TMK m. 426, 427, 459, 460) 501
XLIV İçindekiler
3- Yasal danışmana Danışmak Zorunlu Değildir (TMK m. 429) 502
D- VELÂYETEN AÇILABİLİR (TMK m. 342 f. I) 504
E- DAVA HAKKI SÜREYE BAĞLI DEĞİLDİR . 507
III. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI AÇILAMAYACAK HALLER . 507
A- ÜÇÜNCÜ KİŞİ AÇAMAZ 507
B- İDARİ MAKAM AÇAMAZ . 508
C- EŞİN ÖLÜMÜNDEN SONRA AÇILAMAZ 509
Ölmüş Eşe Karşı Açılamaz . 509
Ölmüş Eş Adına Açılamaz 509
EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI DAVACI EŞİN MİRASÇILARI TARAFINDAN TMK m. 181 HÜKMÜNE GÖRE SÜRDÜRÜLEMEZ 510
EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINA MÜDAHALE EDİLEMEZ . 511
A- FER’İ MÜDAHALE MÜMKÜN DEĞİLDİR (HMK m.66) 511
B- ASLİ MÜDAHALE MÜMKÜN DEĞİLDİR (HMK m. 65) 511
34. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVALI . 513
GENEL OLARAK . 513
BOŞANMA DAVASI DİĞER EŞE KARŞI AÇILABİLİR . 515
III. BOŞANMA DAVASI ÖLEN DAVALI EŞİN MİRASÇILARI TARAFINDAN TMK m. 181 HÜKMÜNE GÖRE SÜRDÜRÜLEMEZ 515
35. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASININ AÇILMA ŞEKLİ . 517
GENEL OLARAK . 517
SADECE EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE DAVA AÇILABİLİR 517
İçindekiler XLV
A- GENEL OLARAK . 517
B- EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI SEBEBİYLE KARAR VERİLEMEZ 518
III. KARŞI DAVA OLARAK AÇILABİLİR (HMK m. 132-135) . 518
BİRDEN FAZLA BOŞANMA SEBEBİNE DAYALI AÇILABİLİR 520
A- ÖZEL SEBEBE DAYALI KARAR VERİP GENEL SEBEPTEN KARAR VERMEME İSABETSİZDİR . 521
B- GENEL SEBEBE DAYALI KARAR VERİP ÖZEL SEBEPTEN KARAR VERMEME İSABETSİZDİR . 521
TERDİTLİ/KADEMELİ AÇILABİLİR (HMK m. 111) 521
A- TALEP BİRDEN FAZLA OLMALIDIR 522
B- TALEPLER ARASINDA ASLİLİK-FERÎLİK İLİŞKİSİ KURULMALIDIR . 530
C- TALEPLER AYNI DAVA DİLEKÇESİNDE İLERİ SÜRÜLMELİDİR 532
D- TALEPLER ARASINDA BAĞLANTI BULUNMALIDIR . 532
E- ASLİ TALEBİNİN ESASTAN REDDİNE KARAR VERİLMEDEN YEDEK TALEP İNCELENEMEZ . 533
F- TERDİTLİ DAVALARDA KADEME ŞEKLİ . 533
1- Boşanma Sebeplerinde Kademe 533
2- Farklı Davalarla Kademe. 533
DAVALARIN YIĞILMASI/OBJEKTİF DAVA BİRLEŞMESİ ŞEKLİNDE AÇILABİLİR (HMK m. 110) 534
A- KOŞULLARI . 534
1- Davacının Aynı Davalıya Karşı İleri Sürebileceği Birden Fazla Talep Olmalıdır 535
2- Taleplerin Tümü Aynı Yargı Çeşidi İçinde Yer Almalıdır . 535
3- Talepler Arasında Bir Aslîlik–Ferîlik İlişkisi Kurulmamış Olmalıdır 535
XLVI İçindekiler
4- Taleplerin Tümü Bakımından Ortak Yetkili Mahkeme Bulunmalıdır 535
B- İNCELENMESİ . 536
1- Her Dava Hakkında Ayrı Olarak Karar Verilir . 536
2- Yığılma Konusu Olamayan Dava Ayrılır . 537
3- Vekâlet Ücreti Ayrı Olarak Takdir Edilir . 537
4- Konusuz Kalan Dava Diğerlerini Etkilemez . 538
5- Gerek Görülürse Davaların Ayrılmasına Karar Verilir (HMK m. 167) . 538
6- İstinaf ve Temyiz Sınırı Ayrı Olarak Belirlenir 538
Boşanma ve Ziynet Alacağı Davası Yığılması 538
Boşanma ve Nafaka Davası Yığılması . 540
Boşanma ve Manevi Tazminat Yığılması 541
VII. ISLAH YOLUYLA AÇILABİLİR . 542
36. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASININ VEKİL ARACILIĞIYLA AÇILMASI 543
GENEL OLARAK . 543
VEKİL ARACILIĞIYLA DAVA AÇILMASI 544
A- DAVA TAYİN EDİLEN VEKİL ARACILIĞIYLA AÇILABİLİR . 544
1- Dava Ehliyeti Bulunan Herkes Vekil Atayabilir (HMK m. 71) 544
2- Birden Fazla Vekil Görevlendirilebilir (HMK m. 75) . 545
3- Borçlar Kanununun Temsile İlişkin Hükümleri Uygulanır (HMK m. 72) . 545
4- Vekâletnamenin Aslı veya Örneğinin Dava Dosyasına İbraz Edilmesi Zorunludur (HMK m. 76 f. I, 77 f. I) . 545
Noter Tarafından Onaylanan veya Düzenlenen Vekâletname Bulunmalıdır (Not. K. 84, 90-93) 547
İçindekiler XLVII
Vekâletname Her Dosya İçin İbraz Edilmelidir 548
Genel Vekâletname . 549
Özel Vekâletname . 549
Aslına Uygun Örneği Avukat Tarafından Onaylanmış Olmalıdır 549
Özel Vekâletname İle Boşanma Davası Açılabilir (HMK m. 74) . 549
Adli Yardımla Görevlendirilen Vekaletname Vermelidir 552
Vekâletnamelere, Vekâlet Verenin Fotoğrafı Yapıştırılmalıdır (Not. K. Yönetmeliği, m. 93/k) . 554
Vekâletnamelere, Baro Pulu Yapıştırılmalıdır . 556
Vekâletname Usulüne Uygun Düzenlenmelidir . 557
İlgilinin İşitme, Konuşma veya Görme Özürlü Olması (Noterler Kanunu m. 73) . 558
İlgilinin Okur Yazar Olmaması (Noterler Kanunu m. 87) . 559
İlgilinin İmza Bilmemesi (Noterler Kanunu m. 75) . 559
Yetki Belgesine Dayanma . 561
ı. Vekil Türkiye Barolarından Birine Kayıtlı Olmalıdır 561
B- DAVADA KENDİSİNİ VEKİL ARACILIĞIYLA TEMSİL ETTİRMESİ KARARI VERİLEBİLİR/TAKDİRİ AVUKATLA TEMSİL ZORUNLULUĞU 562
1- Davasını Bizzat Takip Edebilecek Ehliyette Olmaması Sebebiyle (HMK m. 80) . 562
Uygun Bir Süre Tanınmalıdır . 562
XLVIII İçindekiler
Karara Uymayan Taraf Hakkında Yokluğu Hâlindeki Hükümlere Göre İşlem Yapılır (HMK m. 150) . 563
2- Davasını Kendisi Takip Eden Kimsenin Duruşmada Uygun Olmayan Tutum ve Davranışta Bulunması Sebebiyle (HMK m. 79 f. II) . 563
Hâkim Kendisini Uyarmış Olmalıdır . 563
Uyarıya Uyulmamış Olmalıdır . 563
Temsile Gerek Görülmelidir 563
Uygun Bir Süre Tanınmalıdır . 564
Karara Uymayan Taraf Hakkında Yokluğu Hâlindeki Hükümlere Göre İşlem Yapılır (HMK m. 150) 564
C- DAVAYI TAYİN EDİLEN VEKİL TAKİP EDİLEBİLİR . 564
1- Genel Yetki Kapsamında Kalan Hususlar . 564
Davanın Takibi İçin Gereken Bütün İşlemleri Yapma Yetkisi (HMK m. 73 f. I) . 565
Hükmün Yerine Getirilmesi Yetkisi (HMK m. 73 f. I) . 565
Yargılama Giderlerinin Tahsili İle Makbuz Verme Yetkisi (HMK m. 73 f. I) 565
Sınırlandırıcı İşlemler Karşı Taraf Yönünden Geçersizdir (HMK m. 73 f. II) 565
2- Özel Yetki Kapsamında Kalan Hususlar (HMK m. 74) . 565
Sulh Olamaz (HMK m. 74, 313-315) 566
Hâkimi Reddedemez (HMK m. 36, 74) . 566
Davanın Tamamını Islah Edemez (HMK m. 74, 180) 566
Başkasını Tevkil Edemez (HMK m. 74, Av. K. m. 171 f. II, TBK m. 506 f. I) 567
Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yollarına Başvuramaz (HMK m. 74) . 567
İçindekiler XLIX
Davadan Feragat Edemez (HMK m. 74, 307) 567
Kanun Yollarından Feragat Edemez (HMK m. 74) 568
Yargılamanın İadesi Yoluna Gidemez (HMK m. 36, 374) . 568
ı. Hâkimlerin Fiilleri Sebebiyle Devlet Aleyhine Tazminat Davası Açamaz (HMK m. 46, 74) 568
Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklarla İlgili Davaları Açamaz ve Takip Edemez (HMK m. 20, 74) 568
Yemin Teklif Edemez (HMK m. 74, 227) . 569
3- Vekilinin Açıklamalarına İtiraz Etmeyen Hazır Taraf Açıklamalara Rıza Göstermiş Sayılır (HMK m. 78) 569
4- Avukat Sebebiyle Yargılama Başka Bir Güne Bırakılamaz . 569
Avukat Tutmak İstenmesi Sebep Değildir (HMK m. 77 f. III) . 570
Avukatın İstifa Etmesi Sebep Değildir (HMK m. 77 f. IV) . 570
Avukatın Azledilmesi Sebep Değildir (HMK m. 77 f. IV) . 570
Avukatın Dosyayı İncelememiş Olması Sebep Değildir (HMK m. 77 f. IV) . 570
Geçerli Bir Özür Bulunmamalıdır . 570
Verilen Süre Sonunda Davaya Devam Olunur . 570
5- Davaya Vekâlet Ehliyeti Dava Şartlarındandır (HMK m. 114 f. I/f) . 571
III. VEKÂLETNAMESİZ DAVA AÇILMASI VE İŞLEM YAPILMASI (HMK m. 77) 571
A- GECİKMESİNDE ZARAR DOĞABİLECEK HÂL BULUNMALIDIR . 571
B- MAHKEME KESİN SÜRE VERMELİDİR 571
L İçindekiler
1- Kesin Süre İçinde Vekâletname Verilmezse . 572
Dava Açılmamış veya Gerçekleştirilen İşlemler Yapılmamış Sayılır 572
Vekâletname İbraz Etmeyen Avukat Ödemeye Mahkûm Edilir . 572
Celse Harcı İle Diğer Yargılama Giderleri 572
Karşı Tarafın Uğradığı Zararlar. . 572
Kötüniyetle Yapan Avukat Yazıyla Bildirilir 572
2- Asıl Taraf Yapılan İşlemleri Kabul Ettiğini Dilekçeyle Mahkemeye Bildirmezse 573
VEKİLİN VEKÂLET GÖREVİNİN SONA ERMESİ 573
A- VEKİLİN AZLİ (HMK m. 81, 83) 573
B- VEKİLİN İSTİFASI/ÇEKİLMESİ (HMK m. 81, 82, Av. K. m. 41, TBK m. 512) 574
1- Her Zaman Çekilebilir (TBK m. 512) . 574
2- Çekilme Beyanı Bildirilir veya Tutanağa Geçirilir (HMK m. 81) 574
3- Çekilme Sebebiyle Yargılama Ertelenemez (HMK m. 77 f. IV) . 575
4- Vekâlet Görevi, İstifanın Müvekkiline Tebliğinden İtibaren İki Hafta Süreyle Devam Eder (HMK m. 82 f. I) 576
5- Çekilmenin Sonuçları İstifa Dilekçesi İle Birlikte Vekâlet Verene İhtaren Bildirilir (HMK m. 82) . 577
6- Haklı Sebep Olmadan Çekilen Ücret İsteyemez (Av. K. m. 174 f. I) . 577
7- Haklı Sebep Olmadan Çekilen Peşin Aldığı Ücreti İade Eder (Av. K. m. 174 f. I) . 577
C- VEKİLİN DURUŞMADA UYGUN OLMAYAN TUTUM VE DAVRANIŞI (HMK m. 79 f. I) 578
D- ÖLÜM (TBK m. 43 f. I, 513) 578
İçindekiler LI
1- Vekilin Ölümü ve Gaipliği 578
2- Vekil Edenin Ölümü ve Gaipliği . 578
E- MEDENÎ HAKLARI KULLANMA EHLİYETİNİ KAYBETME (TBK m. 43 f. I, 513) 579
1- Vekilin Medenî Hakları Kullanma Ehliyetini Kaybetmesi 579
2- Vekil Edenin Medenî Hakları Kullanma Ehliyetini Kaybetmesi 579
F- İFLAS (TBK m. 43 f. I, 513) . 579
1- Vekilin İflası 580
2- Vekil Edenin İflası 580
G- VEKİLİN MESLEKTEN ÇIKARILMASI, AYRILMASI, TEDBİREN İŞTEN YASAKLANMASI . 580
H- İLK AVUKAT MUVAFAKAT ETMEDİĞİ HALDE BAŞKA AVUKATA VEKÂLET VERİLMESİ (1136 SK m. 172 f. III) . 581
37. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVA DİLEKÇESİ VE BAĞLI İŞLEMLER (HMK m. 118-125) 583
GENEL OLARAK 583
DAVA AÇMAYA YÖNELİK İLKELER 584
A- DAVA DÜRÜSTLÜK KURALLARINA UYGUN AÇILMALIDIR (HMK m. 29 f. I) . 584
B- DAVA DOĞRUYU SÖYLEYEREK AÇILABİLİR (HMK m. 29 f. I) 584
C- KENDİLİĞİNDEN KARAR VERİLEMEZ (HMK m. 24 f. I) 585
D- DAVA AÇMAYA ZORLANAMAZ (HMK m. 24 f. II) . 585
E- HAKKINI TALEP ETMEYE ZORLANAMAZ (HMK m. 24 f. II) . 585
F- DAVA AÇMAMA HAKKINI KÖTÜYE KULLANMA SAYILAMAZ 586
LII İçindekiler
III. DAVANIN AÇILMA ZAMANI (HMK m. 118) . 586
A- DİLEKÇENİN KAYDEDİLDİĞİ TARİHTE AÇILMIŞ SAYILIR 586
B- DAVA DİLEKÇESİNE ÖRNEK EKLENİR 589
DAVA DİLEKÇESİNİN YAZILMASI (HMK m. 32 f. II) . 589
A- TÜRKÇE YAZILMALIDIR (TCA m. 3 f. I) 589
B- OKUNAKLI OLMALIDIR (HMK m. 32 f. II) . 589
C- UYGUNSUZ OLMAMALIDIR (HMK m. 32 f. II) 590
D- İLGİSİZ OLMAMALIDIR (HMK m. 32 f. II) 591
E- KULLANILAN İFADELER İDDİA VE SAVUNMA SINIRLARI İÇİNDE KALMALIDIR . 592
DAVA DİLEKÇESİNİN İÇERİĞİ (HMK m. 119) 598
A- DAVA DİLEKÇESİNDE BULUNACAK HUSUSLAR (HMK m. 119 f. I) 599
1- Mahkemenin Adı (HMK m. 119 f. I/a) . 599
2- Davacı İle Davalının Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 119 f. I/b) 600
3- Davacının Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (HMK m. 119 f. I/c) 603
4- Varsa Tarafların Kanuni Temsilcilerinin ve Davacı Vekilinin Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 119 f. I/ç) . 604
5- Davanın Konusu ve Malvarlığı Haklarına İlişkin Davalarda, Dava Konusunun Değeri (HMK m. 119 f. I/d) . 604
6- Davacının İddiasının Dayanağı Olan Bütün Vakıaların Sıra Numarası Altında Açık Özetleri (HMK m. 119 f. I/e) 604
7- İddia Edilen Her Bir Vakıanın Hangi Delillerle İspat Edileceği (HMK m. 119 f. I/f, m. 194 f. II) 608
8- Dayanılan Hukuki Sebepler (HMK m. 119 f. I/g) . 614
9- Açık Bir Şekilde Talep Sonucu (HMK m. 119 f. I/ğ) . 615
İçindekiler LIII
10- Davacının, Varsa Kanuni Temsilcisinin veya Vekilinin İmzası (HMK m. 119 f. I/h) 615
B- DAVA DİLEKÇESİNDEKİ TAMAMLANMASI ZORUNLU EKSİKLİKLER (HMK m. 119 f. II) 615
1- Davacı İle Davalının Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 119 f. I/b) 616
2- Davacının Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (HMK m. 119 f. I/c) 620
3- Varsa Tarafların Kanuni Temsilcilerinin ve Davacı Vekilinin Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 119 f. I/ç) . 620
4- Açık Bir Şekilde Talep Sonucu (HMK m. 119 f. I/ğ) . 620
5- Davacının, Varsa Kanuni Temsilcisinin veya Vekilinin İmzası (HMK m. 119 f. I/h) 620
C- DAVA DİLEKÇESİNDEKİ ÖN İNCELEME BİTENE KADAR TAMAMLANABİLECEK EKSİKLİKLER (HMK m. 119 f. II) . 621
1- Mahkemenin Adı (HMK m. 119 f. I/a) . 621
2- Davanın Konusu ve Malvarlığı Haklarına İlişkin Davalarda, Dava Konusunun Değeri (HMK m. 119 f. I/d) 621
3- Davacının İddiasının Dayanağı Olan Bütün Vakıaların Sıra Numarası Altında Açık Özetleri (HMK m. 119 f. I/e) 622
4- İddia Edilen Her Bir Vakıanın Hangi Delillerle İspat Edileceği (HMK m. 119 f. I/f) 623
5- Dayanılan Hukuki Sebepler (HMK m. 119 f. I/g) . 624
DAVA AÇILIRKEN HARÇ VE GİDER AVANSININ YATIRILMASI (HMK m. 120) 624
A- YARGILAMA HARÇLARININ YATIRILMASI 624
1- Bağımsız Talep İle İlgili Harç Tamamlatılmalıdır. . 624
LIV İçindekiler
2- Cevap Dilekçesi Mahiyetindeki Talebe İlişkin Harç Sonradan Yatırılmış Olması Bu Talebi Karşı Dava Haline Getirmez. . 627
3- Adli Yardım Konusunda Bir Karar Verilinceye Kadar Harç Alınmaz. 627
4- Boşanmadan Sonra İstenen Fer'i İstekler Nispi Harca Tabidir. . 628
5- Cevap Dilekçesindeki İstekler Karşı Dava Sayılamaz 628
6- Duraksama Varsa Açıklama İstenmelidir (HMK m. 31) . 628
7- Harç Tamamlattırılmadan Müteakip İşlemler Yapılmaz . 629
B- GİDER AVANSININ YATIRILMASI (HMK m. 114/g,120) 629
1- Niteliği (HMK m. 114 f. 1/g) 629
2- Kapsamı (Tarife m. 3 c. 2) 631
3- Belirlenmesi (HMK m. 120 f. I, Yönetmelik m. 205/1) 631
4- Ödenmesi (HMK m. 120 f. I, Yönetmelik m. 205/1) 632
Genel Olarak (HMK m. 120 f. I-II) . 632
Gelir Avansına İlişkin Hükümler Saklıdır (HMK m. 120, f. III) 632
5- Yeterli Olmadığının Anlaşılması (HMK m. 120 f. II) 633
İki Haftalık Kesin Süre Verilir . 633
Yatırılmaması veya Tamamlanmaması Halinde Dava Usulden Reddedilir . 634
C- GİDER AVANSINDA ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA (Tarife m. 6) . 635
D- GİDER AVANSININ İADESİ (HMK m. 333, Tarife m. 5, Yönetmelik m. 207) . 635
İçindekiler LV
VII. DAVA DİLEKÇESİNDE GÖSTERİLEN BELGELERİN VERİLMESİ (HMK m. 121) 635
A- DAVACININ ELİNDE BULUNAN BELGELER VERİLİR 635
1- Asılları Verilir . 636
2- Örnekleri Verilir 636
Harç ve Vergiye Tabi Değildir . 636
Sadece Örnekler Verilebilir 636
B- BAŞKA YERLERDEN GETİRTİLECEK BELGE VE DOSYALAR İÇİN AÇIKLAMA YAPILIR 636
VIII. DAVA DİLEKÇESİNİN TEBLİĞ EDİLMESİ (HMK m. 122) . 636
A- MAHKEME TARAFINDAN TEBLİĞ EDİLİR . 637
B- DAVALIYA TEBLİĞ EDİLİR 637
C- CEVAP SÜRESİ GÖSTERİLİR 642
DAVALARIN YIĞILMASI/OBJEKTİF DAVA BİRLEŞMESİ (HMK m. 110) 644
A- KOŞULLARI . 644
1- Davacının Aynı Davalıya Karşı İleri Sürebileceği Birden Fazla Talep Olmalıdır 644
2- Taleplerin Tümü Aynı Yargı Çeşidi İçinde Yer Almalıdır . 644
3- Talepler Arasında Bir Aslîlik–Ferîlik İlişkisi Kurulmamış Olmalıdır 644
4- Taleplerin Tümü Bakımından Ortak Yetkili Mahkeme Bulunmalıdır . 645
B- İNCELENMESİ . 645
1- Her Dava Hakkında Ayrı Olarak Karar Verilir . 645
2- Yığılma Konusu Olamayan Dava Ayrılır 646
3- Vekâlet Ücreti Ayrı Olarak Takdir Edilir 646
4- Konusuz Kalan Dava Diğerlerini Etkilemez . 647
LVI İçindekiler
5- Gerek Görülürse Davaların Ayrılmasına Karar Verilir (HMK m. 167) . 647
6- İstinaf ve Temyiz Sınırı Ayrı Olarak Belirlenir 647
Boşanma ve Ziynet Alacağı Davası Yığılması 647
Boşanma ve Nafaka Davası Yığılması . 649
Boşanma ve Manevi Tazminat Yığılması 650
DAVANIN TERDİTLİ AÇILMASI (HMK m. 111) 651
A- TALEP BİRDEN FAZLA OLMALIDIR 651
B- TALEPLER ARASINDA ASLİLİK-FERÎLİK İLİŞKİSİ KURULMALIDIR . 659
C- TALEPLER AYNI DAVA DİLEKÇESİNDE İLERİ SÜRÜLMELİDİR 661
D- TALEPLER ARASINDA BAĞLANTI BULUNMALIDIR . 661
E- ASLİ TALEBİNİN ESASTAN REDDİNE KARAR VERİLMEDEN FER’Î TALEP İNCELENEMEZ 661
DAVANIN BİRDEN FAZLA BOŞANMA SEBEBİNE DAYALI AÇILMASI . 663
XII. DAVANIN GERİ ALINMASI (HMK m. 123) 664
A- HÜKÜM KESİNLEŞİNCEYE KADAR GERİ ALINABİLİR . 664
1- İDM Aşamasında Geri Alınabilir 665
2- İstinaf Aşamasında Geri Alınabilir . 665
3- Temyiz Aşamasında Geri Alınabilir . 665
B- DAVALININ AÇIK RIZASI BULUNMALIDIR . 665
1- Açık Rıza Belirlenmelidir . 665
2- Tutanağa Yazılmalıdır (HMK m. 154, f. III/ç) . 666
C- DAVANIN GERİ ALINMASININ SONUÇLARI . 666
1- Davadan Feragat Etmiş Sayılmaz . 666
2- Dava Derdest Olmaktan Çıkar 667
İçindekiler LVII
3- Dava Açılmamış Sayılır (HMK m. 123 Ek cümle) . 667
4- Dava Yeniden Açılabilir 668
5- Yargılama Giderleri Davacıya Yükletilir 668
38. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA CEVAP DİLEKÇESİ (HMK m. 126-131) . 669
GENEL OLARAK 669
A- SAVUNMA VASITALARINI İLERİ SÜRMEYİ SAĞLAR (HMK m. 126-135) 670
B- HUKUKİ DİNLENİLME HAKKININ GEREĞİDİR (HMK m.27) . 670
C- KARŞI DAVA AÇMAYI SAĞLAR (HMK m. 133 f. I) . 671
CEVAP DİLEKÇESİ (TCA m. 36 f. I, HMK m. 126-131) 671
A- CEVAP DİLEKÇESİNİN YAZILMASI (HMK m. 32 f. II) 671
1- Türkçe Yazılmalıdır (TCA m. 3 f. I) . 671
2- Okunaklı Olmalıdır (HMK m. 32 f. II) 672
3- Uygunsuz Olmamalıdır (HMK m. 32 f. II) . 672
4- İlgisiz Olmamalıdır (HMK m. 32 f. II) 673
B- CEVAP DİLEKÇESİNİN VERİLMESİ (HMK m. 126) . 674
1- Cevap Dilekçesi Davanın Açılmış Olduğu Mahkemeye Verilir (HMK m. 126 f. I, 159 f. I, Yönetmelik m. 195) . 674
2- Cevap Dilekçesi Harca Bağlı Değildir 674
3- Cevap Dilekçesine Örnek Eklenir (HMK m. 126 f. II, Teb. K. m. 8) . 675
4- Cevap Dilekçesi Havale Edildiği Tarihte Verilmiş Sayılır (HMK m. 126 f. III) . 675
5- Cevap Dilekçesinin Örneği Mahkeme Tarafından Davacıya Tebliğ Edilir 675
Davacıya Tebliğ Edilir (HMK m. 126 f. IV) 675
LVIII İçindekiler
Davacıya Tebliğ Yapılmadan Müteakip İşlemler Yapılamaz 676
C- CEVAP DİLEKÇESİNİ VERME SÜRESİ (HMK m. 127) 676
1- Kural (HMK m. 127, c. 1) . 676
2- Ek Süre Verilmesi (HMK m. 127, c.2) . 679
Süresinde Hazırlama Çok Zor yahut İmkânsız Olmalıdır 679
Cevap Süresi İçinde Mahkemeye Başvurulmalıdır . 679
Ek Süre Talebine Yönelik Karar Bildirilmelidir 679
Ek Sürenin Özellikleri 679
Ek Süre Cevap Süresinin Bitiminden Başlar 680
Ek Süre Bir Ayı Geçemez . 680
Ek Süre Bir Defaya Mahsus Verilebilir 680
Ek Sürenin Sonuçları . 680
3- Adlî Tatilde Verilebilir (HMK m. 103 f. III) 681
D- CEVAP DİLEKÇESİNİN İÇERİĞİ (HMK m. 129) . 681
1- Cevap Dilekçesinde Bulunacak Hususlar (HMK m. 129 f. I) . 681
Mahkemenin Adı (HMK m. 129 f. I/a) 682
Davacı ile Davalının Adı, Soyadı ve Adresleri; Davalı Yurt Dışında İse Yurt İçinde Göstereceği Bir Adres (HMK m. 129 f. I/b) 682
Davalının Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (HMK m. 129 f. I/c) 682
Varsa Tarafların Kanuni Temsilcilerinin ve Davacı Vekilinin Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 129 f. I/ç) . 683
Davalının Savunmasının Dayanağı Olan Bütün Vakıaların Sıra Numarası Altında Açık Özetleri (HMK m. 129 f. I/d) . 683
İçindekiler LIX
Savunmanın Dayanağı Olarak İleri Sürülen Her Bir Vakıanın Hangi Delillerle İspat Edileceği (HMK m. 129 f. I/e) . 686
Dayanılan Hukuki Sebepler (HMK m. 129 f. I/f) . 688
Açık Bir Şekilde Talep Sonucu (HMK m. 129 f. I/g) . 689
ı. Davalının veya Varsa Kanuni Temsilcisinin yahut Vekilinin İmzası (HMK m. 129 f. I/ğ) 689
Cevap Dilekçesinde Gösterilen ve Davalının Elinde Bulunan Belgelerin Asıllarıyla Birlikte Örneğinin ve Başka Yerlerden Getirtilecek Belge ve Dosyalar İçin Açıklama (HMK m. 129 f. II) . 689
2- Cevap Dilekçesindeki Eksikliğin Tamamlanması (HMK m. 130) . 690
E- CEVAP DİLEKÇESİNDE GÖSTERİLEN BELGELERİN VERİLMESİ (HMK m. 129 f. II, 121) . 690
1- Davalının Elinde Bulunan Belgeler Verilir . 690
Asılları Verilir 691
Örnekleri Verilir . 691
Harç ve Vergiye Tabi Değildir 691
Sadece Örnekler Verilebilir . 691
2- Başka Yerlerden Getirtilecek Belge ve Dosyalar İçin Açıklama Yapılır 691
3- Belge Vermeme veya Açıklama Yapmamanın Sonuçları (HMK m. 139 f. I/ç) 691
F- CEVAP DİLEKÇESİNDE SAVUNMA YOLLARI 692
1- Kabul (HMK m. 308) 692
2- İnkâr (HMK m. 128) . 693
3- İkrar (TMK m. 184 f. I b. 3) 693
4- İtiraz (HMK m. 116 f. I/a, 142) . 694
5- Def’i (HMK m. 142) . 696
LX İçindekiler
6- Sulh (HMK m. 313-315) . 698
G- CEVAP DİLEKÇESİNİN SONUÇLARI 698
1- Cevap Dilekçesi Verilmemesinin Sonucu (HMK m. 128) . 699
Dava Dilekçesinde İleri Sürülen Vakıaların Tamamı İnkâr Edilmiş Sayılır 699
Hem Asıl İspat Hem de Karşı İspat Bağlamında Delil İleri Sürme Hakkı Kaybedilmiş Olur . 700
Davacının Kusurlu Olduğuna Yönelik Vakıa İleri Süremez 704
Islah Yoluyla Yeni Vakıa İleri Süremez 705
2- Cevap Dilekçesi Verilmesinin Sonucu (HMK m. 131) . 706
39. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA İSPAT . 707
İSPATIN KONUSU (HMK m. 187 f. I) . 707
İSPAT KONUSU VAKIALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 707
A- ZORUNLU VAKIALAR . 708
1- Geçerli Evlilik Bulunmalıdır . 708
2- Boşanma Sebeplerinden Biriyle Açılmış Bulunan Davanın Reddine Karar Verilmiş ve Bu Karar Kesinleşmiş Olmalıdır 708
3- Reddine Karar Verilen Boşanma Kararından Sonra Bir Yıl Geçmiş Bulunulmalıdır . 708
4- Ortak Hayat Yeniden Kurulamamış Olmalıdır . 709
B- GERÇEKLEŞEN VAKIALAR . 709
C- EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELDEN SARSILMIŞ SAYILMASI KARİNESİ 709
III. İSPAT HAKKI (TCA m. 36 f. I, HMK m. 189) . 710
A- KANUNDA BELİRTİLEN SÜRE VE USULE UYGUN OLARAK KULLANILIR (HMK m. 189 f. I) . 710
İçindekiler LXI
B- HUKUKA AYKIRI OLARAK ELDE EDİLMİŞ OLAN DELİLLER DİKKATE ALINAMAZ (HMK m. 189 f. II) . 711
1- Hukuka Uygun Elde Edilmiş Olan Deliller . 712
Hayat Alanı Kavramı . 712
Kamuya Açık Hayat 713
Özel Hayat . 713
Gizli Hayat 714
Haberli Olarak Kurulu Araçlarla Ortak Yaşam Alanında Elde Edilen Deliller 715
Haberli Olarak Kurulu Araçlarla Ortak Yaşam Alanı Dışında Elde Edilen Deliller . 716
Araçlarla Uyarı Sonucu Elde Edilen Deliller . 716
2- Hukuka Aykırı Elde Edilmiş Olan Deliller . 716
Elde Edenler . 717
Taraflarca Hukuka Aykırı Elde Edilmiş Olan Deliller 717
Üçüncü Kişilerce Hukuka Aykırı Elde Edilmiş Olan Deliller 724
Elde Edilme Şekli . 724
Habersiz Çekilen Fotoğraflar 724
Habersiz Görüntü Kaydetme . 724
Habersiz Telefon Kaydı 725
Habersiz Mesajları Kaydetme . 725
Habersiz Mektupları Açma . 726
Habersiz Belgeleri Alma . 726
Habersiz Benzeri Her Türlü Davranış . 726
Saklanması . 726
C- BELİRLİ DELİLLERLE İSPATI GEREKEN BAŞKA DELİLLERLE İSPAT OLUNAMAZ (HMK m. 189 f. III) . 726
D- DELİLİN CAİZ OLUP OLMADIĞINA MAHKEMECE KARAR VERİLİR (HMK m. 189 f. III) 727
LXII İçindekiler
İSPAT YÜKÜ (HMK m. 190) 727
İSPAT TÜRLERİ . 730
A- ASIL İSPAT 731
B- KARŞI İSPAT (HMK m. 191) 731
C- AKSİNİ İSPAT 732
İSPAT ÖLÇÜSÜ 732
A- TAM İSPAT 732
B- YAKLAŞIK İSPAT . 732
VII. İSPAT ARAÇLARI 732
A- FOTOĞRAFLAR 733
B- İLETİŞİM ARAÇLARI . 733
1- Mektup 733
2- Bilgisayar Kaydı . 733
3- Telefon Kaydı . 734
4- Ses Kaydı 734
5- Kamera Kaydı . 735
6- Mesaj Kaydı 735
7- Sosyal Medya Paylaşımları . 735
C- TANIK ANLATIMLARI 736
1- Yetersiz Tanık Beyanları Esas Alınamaz 738
Görgüye Dayanmayan Tanık Beyanları . 738
Soyut Tanık Beyanları . 738
Aktarıma Dayalı Tanık Beyanları 739
Üçüncü Kişilerden Aktarım 739
Taraflardan Aktarım 739
Duyuma Dayalı Tanık Beyanları . 740
Husumete Dayalı Tanık Beyanları . 740
Çelişkili Tanık Beyanları . 740
İçindekiler LXIII
2- Tarafların Tanık Olarak Beyanları Esas Alınamaz 740
3- Evliliği Kurtarmaya Yönelik Tanık Beuanları Hükme Esas Alınamaz 741
4- Vekil Olan Avukat Tanık Olarak Dinlenebilir 742
5- Tanık Beyanı Takdiri Bir Delildir . 743
6- Tanık Sayısı Sınırlandırılamaz 743
D- RESMİ EVRAKLAR . 744
1- Soruşturma Evrakı . 744
2- Resmi Tutanaklar 745
3- Resmi Raporlar 745
4- Kolluk Araştırması 745
5- Otel Kayıtları . 746
6- Tahsil Makbuzları . 746
7- Pasaport Kayıtları 747
8- Faturalar 747
E- DAVA DOSYALARI 748
1- Nafaka Dosyaları . 748
2- İcra Dosyaları 749
3- Ceza Dosyaları 750
F- DİĞER DAVA DOSYALARI . 750
1- Diğer Deliller Yetersizse Sonucu Beklenmelidir 751
2- Sadece O Dava Dosyasına Dayanılmışsa Sonucu Beklenmelidir 752
VIII. İSPAT ARACI SAYILMAYANLAR 752
A- İKRAR . 752
1- Kural Olarak İkrar (TMK m. 184 b. 3) 753
2- Yargıtay Uygulaması . 753
Görülmekte Olan Davadaki Beyan Bağlar . 753
LXIV İçindekiler
Başka Davada Beyan Bağlar 754
B- YEMİN (HMK m. 225-239) 754
40. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA YARGILAMA GİDERLERİ 757
GENEL OLARAK . 757
YARGILAMA GİDERLERİNİN KAPSAMI 757
A- HARÇLAR (HMK m. 323 f. I/a) . 757
1- Başvurma Harcı (HK m. 27) . 758
2- Karar ve İlam Harcı (HMK m. 323 f. I/a) . 761
B- MASRAFLAR (HMK m. 323 f. I/b-g) 761
1- Tebliğ ve Posta Giderleri (HMK m. 323 f. I/b) . 762
2- Dosya ve Sair Evrak Giderleri (HMK m. 323 f. I/c) . 762
3- Geçici Hukuki Koruma Tedbirleri ve Protesto, İhbar, İhtarname ve Vekâletname Düzenlenmesine İlişkin Giderler (HMK m. 323 f. I/ç) 762
4- Keşif Giderleri (HMK m. 323 f. I/d) . 763
5- Tanığa Ödenen Ücret ve Giderler (HMK m. 323 f. I/e) . 763
6- Bilirkişiye Ödenen Ücret ve Giderler (HMK m. 323 f. I/e) . 763
7- Resmî Dairelerden Alınan Belgeler İçin Ödenen Harç, Vergi, Ücret ve Sair Giderler (HMK m. 323 f. I/f) . 763
8- Vekil İle Takip Edilmeyen Davalarda Tarafların Hazır Bulundukları Günlere Ait Gündelik, Seyahat ve Konaklama Giderleri (HMK m. 323 f. I/g) 763
9- Vekili Bulunduğu Hâlde Mahkemece Çağrılan Taraf İçin Gündelik, Yol ve Konaklama Giderleri (HMK m. 323 f. I/g) 764
10- Yargılama Sırasında Yapılan Diğer Giderler (HMK m. 323 f. I/h) . 764
İçindekiler LXV
11- Resen Yapılması Gereken İşlemlere İlişkin Giderler (HMK m. 325) . 764
C- VEKÂLET ÜCRETİ (HMK m. 323 f. I/ğ, 330) 764
1- Kararın Niteliği Dikkate Alınmalıdır 767
Dava Kabul Edilmişse 767
Asıl Dava Kabul Edilmişse . 767
Karşı Dava Kabul Edilmişse . 768
Birleşen Dava Kabul Edilmişse . 768
Terditli Dava Kabul Edilmişse 769
Dava Ret Edilmişse 770
Davanın İşlemden Kaldırılmasına Karar Verilmişse 770
ç. Davadan Feragat Edilmişse (AAÜT m. 6 f. I) 771
Görevsizlik Nedeniyle Dava Dilekçesinin Reddine Karar Verilmişse (AAÜT m. 7 f. I) 771
Yetkisizlik Nedeniyle Dava Dilekçesinin Reddine Karar Verilmişse (AAÜT m. 7 f. I) 771
Davanın Açılmamış Sayılmasına Karar Verilmişse (AAÜT m. 7 f. I) 772
Gönderme Kararı Varsa (AAÜT m. 7 f. III). 772
ğ. Karşı Dava Varsa (AAÜT m. 8) 772
Davanın Birleştirilmesi Kararı Varsa (AAÜT m. 8) . 772
ı. Davanın Ayrılması Kararı Varsa (AAÜT m. 8) 773
Nafaka davalarında (AAÜT m. 9) 773
Dava Birden Çok İse 774
2- Vekâlet Ücreti İstenilmediği Açıklanmışsa . 775
3- Katma Değer Vergisine Hükmedilemez 776
4- Kesinleşen Yönler Dikkate Alınmalıdır 777
5- Taraf Lehine Hükmedilir (HMK m. 330) 779
LXVI İçindekiler
6- İstifa Etme Engel Değildir 779
7- Miktarı Hâkim Takdir Eder. 779
8- Baro Görevlendirmişse Verilemez 780
9- Boşanmanın Eki İsteklerde Verilemez 780
10- Kararın Verildiği Tarihte Yürürlükte Bulunan Tarife Gereğince Karar Verilir 781
11- Birden Fazla Sebeple Açılan Davada Tek Vekâlet ücreti Verilir 781
III. YARGILAMA GİDERLERİ İÇİN AVANS YATIRMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ . 782
A- GENEL OLARAK . 782
B- DELİL AVANSI (HMK m. 324) . 782
1- Kavram (HMK m. 324 f. I) . 783
2- Taraflarca Getirilme İlkesinin Uygulandığı Davalarda (HMK m. 25) . 784
Verilen Kesin Süre Usulüne Uygun Olmalıdır 784
Verilen Kesin Süre İçinde Delil Avansı Yatırılmalıdır (HMK m. 324 f. I) . 785
Yatırılmazsa Delilin İkamesinden Vazgeçilmiş Sayılır (HMK m. 324 f. II) . 785
Diğer Taraf Bu Avansı Yatırabilir (HMK m. 324 f. II) . 788
Aynı Delilin İkamesinde Yarı Yarıya Avans Olarak Ödenir (HMK m. 324 f. I) 788
3- Kendiliğinden Araştırma İlkesinin Uygulandığı Davalarda (HMK m. 325) . 789
C- GİDER AVANSI (HMK m. 114/g, 120) . 789
D- AVANSIN İADESİ (HMK m. 333) . 790
YARGILAMA GİDERLERİNE HÜKMEDİLMESİ . 790
A- MAHKEMECE RESEN HÜKMEDİLİR (HMK m. 332 f. I) 790
İçindekiler LXVII
B- HÜKÜM ALTINDA GÖSTERİLİR (HMK m. 332 f. II) 792
1- Tutarı . 792
2- Hangi Tarafa Yükletildiği . 792
3- Hangi Oranda Yükletildiği 792
4- Dökümü . 792
5- Hükümden Sonraki Yargılama Giderlerinin Ödenme Şekli 793
C- ESASTAN SONUÇLANMAYAN DAVADA HÜKMEDİLMESİ (HMK m. 331) 793
1- Davanın Konusuz Kalması (HMK m. 331 f. I) . 794
2- Görevsizlik ve Yetkisizlik Verilmesi (HMK m. 331 f. II) . 795
Davaya Bir Başka Mahkemede Devam Edilmişse 795
Davaya Bir Başka Mahkemede Devam Edilmemişse . 796
3- Davanın Açılmamış Sayılması (HMK m. 331 f. III) . 796
D- KESİNLEŞEN GİDERLER DİKKATE ALINMALIDIR . 797
YARGILAMA GİDERLERİNDEN SORUMLULUK . 798
A- ALEYHİNE HÜKÜM VERİLEN TARAFTAN ALINMASINA KARAR VERİLİR (HMK m. 326) 798
B- DÜRÜSTLÜK KURALINA AYKIRILIK VARSA (HMK m. 327) . 799
C- İSTEMEDİĞİNİ AÇIKLAYANIN GİDERİ ÜZERİNDE BIRAKILIR 800
D- KABUL BEYANI İLE DAVALI SORUMLULUKTAN KURTULAMAZ 801
41. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVADAN FERAGAT . 803
FERAGAT KAVRAMI 803
A- TALEP SONUCUNDAN KISMEN VAZGEÇİLEBİLİR (HMK m. 307, 308 f. III) 804
LXVIII İçindekiler
B- TALEP SONUCUNDAN TAMAMEN VAZGEÇİLEBİLİR (HMK m. 307) 804
FERAGAT EDEBİLECEK KİŞİ 804
A- DAVACI 804
B- DAVACI VEKİLİ 806
C- YASAL TEMSİLCİ . 807
1- Veli . 807
2- Vasi . 807
III. FERAGAT ŞEKLİ . 808
A- FERAGAT YAZILI OLARAK YAPILABİLİR (HMK m. 309 f. I) 808
1- Kimlik Tespiti Bulunmalıdır . 808
2- İmza Bulunmalıdır 809
B- FERAGAT SÖZLÜ OLARAK YAPILABİLİR (HMK m. 309 f. I) 810
1- Feragat Tutanağa Yazılmalıdır (HMK m. 154, f. III/ç) 810
2- Beyanda Bulunana Okunmalıdır . 811
3- Beyanda Bulunanın İmzası Alınmalıdır 811
FERAGATİN ÖZELLİKLERİ . 811
A- FERAGAT MUVAFAKATE BAĞLI DEĞİLDİR . 811
1- Karşı Tarafın Muvafakatine Bağlı Değildir (HMK m. 309 f. II) . 812
2- Mahkemenin Muvafakatine Bağlı Değildir (HMK m. 309 f. II) . 812
B- FERAGAT KAYITSIZ VE ŞARTSIZ OLMALIDIR (HMK m. 309 f. IV) . 812
C- FERAGAT AÇIK NET, ŞÜPHE UYANDIRMAYACAK OLMALIDIR . 813
1- Boşanmak İstemediğini Açıklamak 822
İçindekiler LXIX
2- Eşini Müşterek Haneye Kabul Edeceğini Açıklamak . 823
3- Eşi İle Barıştığını Açıklamak 823
4- Bir Şans Daha Verdiğini Açıklamak . 823
D- FERAGAT KISMEN OLABILIR 824
E- FERAGATİN İPTALİ İRADE SAKATLANMASINDA İSTENEBİLİR 824
FERAGATİN ZAMANI (HMK m. 310) 824
A- 7251 SAYILI KANUN ÖNCESİ FERAGAT 824
1- Karardan Önce Feragat (HMK m. 310 f. I) . 824
2- Karardan Sonra Temyizden Önce Feragat. 825
Derece Mahkemesi Kendi Kararını Kaldıramaz . 825
Dosyadan El Çeken Mahkemece Yapılacak İşlemler . 828
Bölge Adliye Mahkemesi Tarafından Yapılacak İşlem . 830
Yargıtay Tarafından Yapılacak İşlem . 830
3- Temyizden Sonra Karar Düzeltmeden Önce Feragat 831
4- Yargıtay’da Duruşmada Feragat . 832
5- Karar Düzeltme Aşamasında Feragat 832
B- 7251 SAYILI KANUN SONRASI FERAGAT . 833
1- Karardan Önce Feragat (HMK m. 310 f. I) . 833
2- Feragatin Hükmün Verilmesinden Sonra Adliye Mahkemelerinde Yapılması (HMK m. 310 f. II) . 833
İlk Derece Mahkemesinde Yapılması 834
Bölge Adliye Mahkemesinde Yapılması 834
3- Feragatin Dosyanın Temyiz İncelemesine Gönderilmesinden Sonra Yapılması (HMK m. 310 f. III) 834
FERAGAT HÂLİNDE YARGILAMA GİDERLERİ (HMK m. 312) 836
LXX İçindekiler
VII. FERAGATİN SONUÇLARI (HMK m. 311) . 836
A- UYUŞMAZLIĞI SONLANDIRIR 836
B- KURAL OLARAK MAHKEMEYE ULAŞTIĞINDA SONUÇ DOĞURUR . 836
1- Mahkemenin Yetkisi Kesinleşmişse Feragat Karara Bağlanır . 837
2- Feragat Yetki İtirazı Olan Mahkemeye Ulaşmışsa Önce Yetki İtirazı Karara Bağlanır İdi 838
C- KESİN HÜKÜM GİBİ HUKUKİ SONUÇ DOĞURUR . 842
D- İRADE BOZUKLUĞU HÂLLERİNDE FERAGATİN İPTALİ İSTENEBİLİR 842
E- FERAGATTEN DÖNÜLEMEZ 843
F- KAMU DÜZENİNE İLİŞKİNDİR 845
G- KESİNLEŞMEYEN YÖNLERDEN SONUÇ DOĞURUR 846
H- HÜKÜM TEBLİĞ EDİLMEDEN KANUN YOLLARINDAN FERAGAT SONUÇ DOĞURMAZ . 847
I- OLMAYAN/AÇILMAMIŞ BİR DAVADAN FERAGAT EDİLEMEZ . 848
İ- HÜKÜM KESİNLEŞTİKTEN SONRA FERAGAT SONUÇ DOĞURMAZ 849
VIII. FERAGATİN BENZERİ KAVRAMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI . 849
A- DOSYANIN İŞLEMDEN KALDIRILMASI (HMK m. 150) KAVRAMI İLE KARŞILAŞTIRMA 850
B- DAVANIN GERİ ALINMASI (HMK m. 123) KAVRAMI İLE KARŞILAŞTIRMA 850
KARAR VERİLMEDEN ÖNCE FERAGAT HALİNDE KARAR 851
42. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVANIN KONUSUZ KALMASI 853
DAVANIN KONUSUZ KALMASI SEBEPLERİ . 853
İçindekiler LXXI
A- İSTİNAF/TEMYİZ EDİLMEYEN DİĞER BOŞANMA KARARI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 161-184) . 853
B- KESİNLEŞEN BOŞANMA KARARI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 161-184) 855
C- KESİNLEŞEN EVLENMENİN İPTALİ DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 145-160) 857
D- EŞLERDEN BİRİNİN ÖLÜMÜ DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 28 f. I) . 858
E- TANIMA-TENFİZ KARARI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR . 858
1- Boşanma İstemi Konusuz Kalır . 858
2- Boşanmanın Eki İstemler İncelenir . 859
3- Bekletici Sorun Yapılmalıdır . 860
F- EVLİLİĞİN FESİH KARARIYLA SONLANMASI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 32 f. I, 131) . 861
1- Gaiplik Kararı İle Eş Ölmüş Gibi Kabul Edilir (TMK m. 35) . 863
2- Gaiplik Kararı Evliliği Ortadan Kaldırmaz . 864
3- Gaiplik Kararı Alan Fesih Kararı Almayabilir 864
4- Evliliğin Feshi Kararı Evliliği Ortadan Kaldırır 865
5- Evliliğin Feshi Kararı Alan Eş Yeniden Evlenebilir . 865
Fesih Kararı Almadan Yeniden Evlenme (TMK m. 145 b. 1) . 866
Fesih Kararı Aldıktan Sonra Yeniden Evlenme (TMK m. 131 f. 1) . 866
G- EVLİLİĞİN ÖLÜM KARİNESİYLE SONLANMASI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 31, 44 f. I) . 867
H- EVLİLİĞİN DE FACTO CİNSİYET DEĞİŞTİRMEYLE SONLANMASI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR 868
DAVANIN KONUSUZ KALMASINDA UYGULANACAK USUL HÜKÜMLERİ . 868
LXXII İçindekiler
A- NÜFUS KAYDI İNCELENMELİDİR 868
B- DİĞER BOŞANMA DAVASININ SONUCU ARAŞTIRILMALIDIR 869
C- KARAR VERİLMEYEREK DAVA KONUSUZ BIRAKILMAZ 869
D- YARGILAMA GİDERİ ALEYHİNE KARAR VERİLEBİLECEK OLANA YÜKLENİR (HMK m. 331 f. I) 870
E- HÜKÜM VERİLEMEZ . 872
F- DAVANIN KONUSU KALMADIĞI AÇIKLANARAK DAVAYA SON VERİLİR. 872
G- MADDİ HATAYA DAYALI TEMYİZ VE KARAR DÜZELTME KARARI KALDIRILABİLİR . 873
H- MADDİ TAZMİNAT TALEBİNİN KARARA BAĞLANMASINA ENGEL DEĞİLDİR . 874
43. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DELİL TESPİTİ 877
GENEL OLARAK . 877
DELİL TESPİTİ İSTENEBİLECEK HÂLLER . 877
A- GÖRÜLMEKTE OLAN BİR DAVADA İSTENEBİLİR (HMK m. 400 f. I) 877
B- İLERİDE AÇILACAK DAVA İÇİN İSTENEBİLİR (HMK m. 400 f. I) 878
III. DELİL TESPİTİ TALEBİNİN GERÇEKLEŞMESİ 878
A- HUKUKİ YARARIN VARLIĞI GEREKİR (HMK m. 400 f. II) . 878
B- DELİL TESPİTİ TALEBİ DİLEKÇEYLE YAPILIR (HMK m. 402 f. I) 879
C- TESPİT GİDERLERİ AVANS OLARAK ÖDENİR (HMK m. 402 f. II) 879
DELİL TESPİTİ TALEBİNİN İNCELENMESİ 879
İçindekiler LXXIII
A- GÖREV VE YETKİ KOŞULU GERÇEKLEŞMELİDİR (HMK m. 401) 879
B- TALEP HAKLI BULUNURSA KARAR DİLEKÇEYLE BİRLİKTE KARŞI TARAFA TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 402 f. III) . 881
C- TESPİT TUTANAĞI VE BİLİRKİŞİ RAPORUNUN BİR ÖRNEĞİ KARŞI TARAFA RESEN TEBLİĞ OLUNUR (HMK m. 402 f. IV) . 882
D- ACELE HÂLLERDE TEBLİGAT YAPILMAKSIZIN TESPİT YAPILABİLİR (HMK m. 403) 882
E- KARARIN YERİNE GETİRİLMESİNDE O DELİLİN TOPLANMASINA İLİŞKİN HÜKÜMLER UYGULANIR (HMK m. 404) . 883
F- DELİL TESPİTİ DOSYASI ASIL DAVA DOSYASININ EKİ SAYILIR (HMK m. 405) . 883
G- NİHAİ KARAR DEĞİLDİR 884
44. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ADLİ YARDIM 885
GENEL OLARAK 885
ADLİ YARDIM KOŞULLARI 885
A- GEÇİMDE ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ZOR DURUMA DÜŞECEK OLMAK (HMK m. 334 f. I) . 886
B- TALEPLERİNİN AÇIKÇA DAYANAKTAN YOKSUN OLMAMASI (HMK m. 334 f. I) . 888
C- YABANCILARIN İÇİN KARŞILIKLILIK ŞARTI BULUNMAK (HMK m. 334 f. II) . 888
D- ADLİ YARDIM TALEBİNDE BULUNMAK 889
1- Talepte Bulunabilecekler . 890
2- Görevli ve Yetkili Mahkeme (HMK m. 336 f. I) 890
İlk Derece Mahkemesinde Başvuru (HMK m. 336 f. I) . 890
Kanun Yollarına Başvuru Sırasında Talep (HMK m. 336 f. III) . 890
LXXIV İçindekiler
İstinaf Yoluna Başvuru Sırasında Talep (HMK m. 336 f. III) 890
Temyiz Yoluna Başvuru Sırasında Talep (HMK m. 336 f. III) 891
3- Eklenecek Belgeler (HMK m. 336 f. II) . 892
İddiasının Özeti 892
İddiasını Dayandıracağı Deliller 892
Mali Durum Belgeleri 893
4- Süresi (HMK m. 336 f. III) . 894
5- Her Türlü Harç ve Vergiden Muafiyet (HMK m. 336 f. IV) 895
III. ADLİ YARDIMIN KAPSAMI 895
A- SAĞLADIĞI HUSUSLAR (HMK m. 335 f. I) . 895
B- BÖLÜMSEL YARARLANMA KARARI VERİLEBİLİR (HMK m. 335 f. II) 895
C- HÜKMÜN KESİNLEŞMESİNE KADAR DEVAM EDER (HMK m. 335 f. III) 896
D- ÖNCE YAPILAN YARGILAMA GİDERLERİNİ KAPSAMAZ (HMK m. 337 f. III) 896
ADLİ YARDIM TALEBİNİN İNCELENMESİ 896
A- DURUŞMA YAPMAKSIZIN KARAR VERİLEBİLİR (HMK m. 337 f. I) 896
B- KARARLARA KARŞI İTİRAZ (HMK m. 337 f. II) 897
C- RET HALİNDE TEKRAR TALEPTE BULUNULABİLİR (HMK m. 337 f. II) . 898
ADLİ YARDIM KARARININ SONUÇLARI 898
A- ADLİ YARDIM KARARININ KALDIRILMASI (HMK m. 338) . 898
1- Kasten veya Ağır Kusuru Sonucu Yanlış Bilgi Verdiği Ortaya Çıkarsa . 898
İçindekiler LXXV
2- Mali Durumunun Yeteri Derecede İyileştiği Anlaşılırsa . 898
B- ADLİ YARDIMLA ERTELENEN YARGILAMA GİDERLERİNİN TAHSİLİ (HMK m. 339) 899
C- ADLİ YARDIM KARARIYLA ATANAN AVUKATIN ÜCRETİNİN ÖDENMESİ (HMK m. 340) 900
45. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ISLAH . 903
ISLAHIN KAPSAMI 903
A- GENEL OLARAK (HMK m. 176 f. I, 194) 903
1- Vakıalar Değiştirilebilir . 903
2- Davanın Konusu/Sebebi Değiştirilebilir 904
3- Talep Sonucu Değiştirilebilir 905
4- Vakıa Eklenebilir. 905
5- Ek/Yeni Talep Eklenebilir . 906
B- ISLAHI GEREKTİRMEYEN DURUMLAR 906
1- Yasak Kapsamında Kalmayan Durumlarda 906
2- Karşı Tarafın Rıza Gösterdiği Durumlarda . 906
3- Daraltma Kapsamında Kalan Durumlarda 907
4- Maddi Hatanın Düzeltildiği Durumlarda (HMK m. 183) . 907
C- ISLAH YOLUNA BAŞVURULAMAYACAK DURUMLAR . 907
1- Tarafın Değiştirilmesi . 907
2- İkinci Tanık Listesi Verilmesi (HMK m. 240 f. II) 908
3- Süresi Geçen İlk İtirazın İleri Sürülmesi . 909
4- İkinci Dava Açılaması . 909
5- Bozma veya Kaldırma Kararından Sonra Tahkikata İlişkin İşlem Yapılmamış Olması (HMK m. 177 f. II) . 909
LXXVI İçindekiler
6- Feragatin Geçersiz Kılınması 910
7- Kabulün Geçersiz Kılınması . 911
D- ISLAH YOLUNA BAŞVURULABİLECEK DURUMLAR . 911
1- Terditli Dava Açılabilir (HMK m. 111) 911
2- Cevap Dilekçesi Verilebilir (HMK m. 128) 912
3- Zamanaşımı Defi İleri Sürülebilir . 912
4- Dava Yığılması/Objektif Dava Birleşmesi Yapabilir (HMK m. 110) 912
5- Bozma veya Kaldırma Kararından Sonra Tahkikata İlişkin İşlem Yapılmışsa Verilebilir (HMK m. 177 f. II) 913
ISLAHIN USULÜ 913
A- ISLAHIN ZAMANI . 914
1- Kural Olarak (HMK m. 177 f. I) . 914
2- Bölge Adliye Mahkemesinde Islah İstenemez (HMK m. 357 f. I) . 914
3- Yargıtay’da Islah İstenemez (HMK m. 177 f. I) . 915
B- ISLAHIN SAYISI (HMK m. 176 f. II) . 915
C- ISLAHIN ŞEKLİ . 915
1- Yapılışı Açısından . 915
Sözlü Olarak (HMK m. 177 f. II) 916
Yazılı Olarak (HMK m. 177 f. II) 916
Kötüniyetli Olarak (HMK m. 182) 916
2- Kapsamı Açısından . 917
Davanın Tamamen Islahı (HMK m. 180) 917
Kısmen Islah (HMK m. 181) . 918
3- Teminat Açısından (HMK m. 178) . 918
4- Yetki Açısından (HMK m. 74 f. I) 918
5- Harç Açısından . 919
İçindekiler LXXVII
6- İzin Açısından . 920
7- Delil Bildirme Açısından 921
D- ISLAHIN SONUÇLARI (HMK m. 179) . 921
46. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÖN SORUN VE BEKLETİCİ SORUN (HMK m. 163- 165) . 925
EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÖN SORUN (HMK m. 163- 164) 925
A- ÖN SORUNUN İLERİ SÜRÜLMESİ (HMK m. 163) 925
1- İleri Sürebilecek Olan 925
2- İleri Sürme Şekli . 925
Dilekçe Vermek Suretiyle İleri Sürme . 926
Duruşma Sırasında Sözlü Olarak İleri Sürme. 926
B- ÖN SORUNUN İNCELENMESİ (HMK m. 164) . 926
1- Cevabını Bildirmesi İçin Diğer Tarafa Tefhim veya Tebliğ Eder (HMK m. 164 f. I) . 926
2- Uyuşmazlık Varsa Hâkim Gerekirse Tarafları Davet Edip Dinledikten Sonra Kararını Verir (HMK m. 164 f. II) 927
3- Ön Sorun Hakkındaki Karar Taraflara Tefhim veya Tebliğ Edilir (HMK m. 164 f. III) . 927
C- UYGULAMA ALANI . 927
EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA BEKLETİCİ SORUN (HMK m. 163- 165) 928
A- HÜKÜM VERİLEBİLMESİNDE BEKLETİCİ SORUN (HMK m. 165 f. I) 928
1- Ceza Davasının Varlığı . 928
2- Evliliğin İptali Davasının Varlığı 931
3- Soybağının Reddi Davasının Varlığı 932
4- Diğer Bekletici Sorunlar 932
LXXVIII İçindekiler
B- DAVANIN İNCELENMESİ VE SONUÇLANDIRILMASINDA BEKLETİCİ SORUN (HMK m. 165 f. II) 934
47. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÜKÜM . 937
GENEL OLARAK . 937
KARAR 937
A- ARA KARARLARI . 938
B- NİHAİ KARAR . 938
1- Esasa İlişkin Nihai Karar/Hüküm (HMK m. 294 f. I , cümle 2) 939
2- Usule İlişkin Nihai Karar 940
III. HÜKÜM . 941
A- HÜKMÜN VERİLMESİ VE TEFHİMİ (HMK m. 294) . 941
1- Hüküm Yargılamanın Sona Erdiği Duruşmada Verilir (HMK m. 294 f. II) 941
2- Hüküm Yargılamanın Sona Erdiği Duruşmada Tefhim Olunur (HMK m. 294 f. II) 941
Hükmün Tefhimini, Duruşmada Bulunanlar Ayakta Dinlemelidir (HMK m. 294 f. V) 941
Hükme İlişkin Hususlar, Niteliğine Aykırı Düşmedikçe, Usule İlişkin Nihai Kararlar Hakkında Da Uygulanmalıdır (HMK m. 294 f. VI) 941
3- Hükmün Tefhimi Hüküm Sonucunun Duruşma Tutanağına Geçirilerek Okunması Suretiyle Yapılmalıdır (HMK m. 294 f. III) . 942
4- Gerekçeli Kararın Tefhim Tarihinden Başlayarak Bir Ay İçinde Yazılması Gerekir (HMK m. 294 f. IV) . 942
5- Usulüne Uygun Açılmış Tüm Davalar Hakkında Ayrı Hüküm Kurulması Gerekir . 942
B- HÜKMÜN KAPSAMI (HMK m. 297) 943
İçindekiler LXXIX
1- Hükmün Hangi Millet Adına Verildiği İbaresi (HMK m. 297 f. I) . 944
2- Hükmü Veren Mahkeme (HMK m. 297 f. I/a) 944
3- Hükmü Veren Hâkim ve Zabıt Kâtibinin Ad ve Soyadları İle Sicil Numaraları (HMK m. 297 f. I/a) . 945
4- Hükmün Hangi Sıfatla Verildiği (HMK m. 297 f. I/a) . 946
5- Tarafların Kimlikleri ve Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (HMK m. 297 f. I/b, 5490 sayılı Kanun m. 27) . 947
Hukuk Muhakemeleri Kanununa Göre 947
Nüfus Hizmetleri Kanununa Göre 948
Tarafların Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası . 948
Tarafların Adı, Soyadı . 949
Tarafların Doğum Yeri ve Tarihi 950
Tarafların Baba ve Ana Adları 950
Kadının Evlenmeden Önceki Soyadı ve Aile Kütüğünde Kayıtlı Olduğu Yer Bilgileri . 951
Evlilik İçinde Doğmuş Çocuklar ve Bunların Kimlik Bilgileri 951
6- Varsa Tarafların Kanuni Temsilci ve Vekillerinin Ad ve Soyadları İle Adresleri (HMK m. 297 f. I/b) 951
7- Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti (HMK m. 297 f. I/c) . 952
8- Tarafların Anlaştıkları ve Anlaşamadıkları Hususlar (HMK m. 297 f. I/c) 952
9- Tarafların Çekişmeli Vakıalar Hakkında Toplanan Delilleri (HMK m. 297 f. I/c) 953
10- Delillerin Tartışılması ve Değerlendirilmesi (HMK m. 297 f. I/c) 953
LXXX İçindekiler
Gerekçenin Yazılmaması . 954
Gerekçenin Doğru Olmaması . 955
Gerekçenin Çelişkili Olması 955
Kendi İçinde Çelişkili . 955
Hüküm Fıkrası İle Çelişkili . 956
11- Sabit Görülen Vakıalarla Bunlardan Çıkarılan Sonuç ve Hukuki Sebepleri (HMK m. 297 f. I/c) . 957
Sabit Görülen Vakıalar Açıklanmalıdır . 957
Sabit Görülen Vakıalardan Çıkarılan Sonuç ve Hukuki Sebepleri Açıklanmalıdır 957
12- Hüküm sonucu (HMK m. 297 f. I/ç) . 957
13- Yargılama Giderleri (HMK m. 297 f. I/ç) . 958
14- Taraflardan Alınan Avansın Harcanmayan Kısmının İadesi (HMK m. 297 f. I/ç) . 958
15- Kanun Yolları ve Süresi (HMK m. 297 f. I/ç) 958
16- Hükmün Verildiği Tarih (HMK m. 297 f. I/d) 958
17- Hâkim ve Zabıt Kâtibinin İmzaları (HMK m. 297 f. I/d, 298 f. IV, 299) 959
18- Gerekçeli Kararın Yazıldığı Tarih (HMK m. 297 f. I/e) 960
19- Hükmün Sonuç Kısmı (HMK m. 297 f. II) . 960
Gerekçeye Ait Herhangi Bir Söz Tekrar Edilmemelidir 960
Sıra Numarası Altında; Açık, Şüphe ve Tereddüt Uyandırmayacak Şekilde Yazılmalıdır . 960
Taleplerden Her Biri Hakkında Verilen Hüküm 961
Taraflara Yüklenen Borç ve Tanınan Haklar . 961
C- BOŞANMA HÜKMÜNÜN YAZILMASI (HMK m. 298) . 962
İçindekiler LXXXI
1- Hükmü Veren Hâkim Tarafından Yazılmalıdır (HMK m. 298 f. I) . 962
2- Gerekçeli Karar Tefhim Edilen Hüküm Sonucuna Aykırı/ Gerekçeli Kararla Kısa Karar Arasında Çelişki Olmamalıdır (HMK m. 298 f. II) 962
Tefhim Edilende Hüküm Varken Gerekçeli Kararda Hüküm Kurulmaması . 963
Tefhim Edilende Hüküm Yokken Gerekçeli Kararda Hüküm Kurulması 964
Tefhim Edilenle Gerekçeli Kararda Hukuki Sebebi Değiştirerek Hüküm Kurulması 965
Tefhim Edilenle Gerekçeli Karar Arasında Farklı Hüküm Kurulması . 966
3- Kararın Yazılan Gerekçesi Yazılan Hüküm Sonucuna Aykırı Olmamalıdır 966
Hüküm Fıkrasında Yazılmayanın Gerekçe Bölümünde Yazılmış Olması Çelişkiyi Ortadan Kaldırmaz . 967
Tarafların Çelişkiyi Temyiz Sebebi Yapıp Yapmamış Olması Etkili Değildir 968
D- BOŞANMA HÜKMÜ HAKKINDA YAPILACAK İŞLEMLER 969
1- Boşanma Hükmünün Aslı Hakkında Yapılacak İşlemler (HMK m. 300) . 969
2- Boşanma Hükmünün Nüshası Hakkında Yapılacak İşlemler 969
Nüshalar/İlam Yazı İşleri Müdürü Tarafından Taraflardan Her Birine Makbuz Karşılığında Verilir (HMK m. 301 f. I). 969
Kendisine Nüsha/İlam Verilmeyene Gecikmeksizin Tebliğ Edilir (HMK m. 301 f. I) . 970
Hükmün Bir Nüshası Dosyasında Saklanır (HMK m. 301 f. I) 970
LXXXII İçindekiler
Hüküm Nüshalarının Farklı Olması Hâlinde Karar Kartonundaki Esas Alınır (HMK m. 301 f. III) . 970
Taraflar, Harcının Ödenmiş Olup Olmamasına Bakılmaksızın İlamı Her Zaman Alabilir (HMK m. 302 f. I) 970
3- Boşanma Hükmüne Kesinleşme Şerhi Verilmesi . 971
E- BOZMA SONRASI HÜKÜM . 975
F- BOŞANMAYA İLİŞKİN KESİNLEŞEN İLAMLAR ZAMANAŞIMINA UĞRAMAZ . 976
G- ETKİSİZ HÜKÜM İÇİN KANUN YOLUNA BAŞVURULABİLİR . 977
48. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÜKMÜN TASHİHİ . 979
GENEL OLARAK . 979
BOŞANMA HÜKMÜNÜN TASHİHİ 979
A- TASHİHİN KONUSU (HMK m. 304 f. I) 979
1- Yazı Hataları . 980
Tarihlerde . 980
Tarafların İsimlerinde 980
Tarafların Sıfatlarında 981
Diğer Yazım Hatalarında . 981
2- Hesap Hataları . 981
3- Diğer Benzeri Açık Hatalar. 981
B- TASHİH USULÜ. 981
1- Mahkemece Resen Düzeltilebilir (HMK m. 304 f. I) 981
2- Taraflardan Birinin Talebi Üzerine Düzeltilebilir (HMK m. 304 f. I) . 982
3- Hüküm Tebliğ Edilmişse Taraflar Dinlenerek Düzeltilebilir (HMK m. 304 f. I) . 982
4- Hüküm Tebliğ Edilmemişse Taraflar Dinlenmeden Düzeltilebilir (HMK m. 304 f. I) . 982
İçindekiler LXXXIII
5- Tashih Yazılır, İmzalanır ve Mühürlenir (HMK m. 304 f. II) 982
49. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÜKMÜN TAVZİHİ . 983
TAVZİHİN KONUSU (HMK m. 305) . 983
A- HÜKMÜN YETERİNCE AÇIK OLMAMASI . 983
B- HÜKMÜN İCRASINDA TEREDDÜT UYANDIRMASI 985
C- HÜKMÜN BİRBİRİNE AYKIRI FIKRALAR İÇERMESİ . 985
TAVZİHİN ZAMANI (HMK m. 305) 985
III. TAVZİHİN ŞEKLİ (HMK m. 305) 985
A- HÜKMÜN AÇIKLANMASI İSTENEBİLİR 985
B- TEREDDÜDÜN GİDERİLMESİ İSTENEBİLİR . 986
C- AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTENEBİLİR 986
TAVZİH İLE YAPILAMAYACAKLAR 986
A- HAKLAR VE YÜKLENEN BORÇLAR SINIRLANDIRILAMAZ . 986
B- HAKLAR VE YÜKLENEN BORÇLAR GENİŞLETİLEMEZ 986
C- HAKLAR VE YÜKLENEN BORÇLAR DEĞİŞTİRİLEMEZ . 987
TAVZİH USULÜ (HMK m. 306) 988
A- TAVZİH DİLEKÇEYLE TALEP EDİLEBİLİR (HMK m. 306 f. I) . 988
B- TAVZİH HÜKMÜ VEREN MAHKEMEDEN İSTENEBİLİR (HMK m. 306 f. I) . 988
C- TAVZİH DİLEKÇESİ KARŞI TARAFA TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 306 f. I) 990
D- TAVZİHE CEVAP TALEP EDENE TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 306 f. I) 990
LXXXIV İçindekiler
E- TAVZİH TALEBİ KARARA BAĞLANIR (HMK m. 306 f. II) 991
F- TAVZİH KARARI YAZILIR, İMZALANIR VE MÜHÜRLENİR (HMK m. 306 f. III) 992
50. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÜKMÜN TAMAMLANMASI . 993
GENEL OLARAK . 993
KONUSU (HMK m. 305/A f. I) . 994
A- YARGILAMADA İLERİ SÜRÜLEN HUSUSUN TAMAMLANMASI 994
B- KENDİLİĞİNDEN HÜKME GEÇİRİLMESİ GEREKLİ HUSUSUN TAMAMLANMASI 994
III. GÖREVLİ MAHKEME . 994
A- İLK DERECE MAHKEMESİNDEN İSTENEBİLİR . 994
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİNDEN İSTENEBİLİR . 995
C- YÜKSEK MAHKEMEDEN İSTENEBİLİR. 995
TALEP 996
SÜRE 996
VII. TAMAMLAMA USULÜ (HMK m. 306) 997
A- TAMAMLAMA DİLEKÇEYLE TALEP EDİLEBİLİR (HMK m. 306 f. I) 997
B- TAMAMLAMA HÜKMÜ VEREN MAHKEMEDEN İSTENEBİLİR (HMK m. 306 f. I) . 997
C- TAMAMLAMA DİLEKÇESİ KARŞI TARAFA TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 306 f. I) 997
D- TAMAMLAMAYA CEVAP TALEP EDENE TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 306 f. I) 997
E- TAMAMLAMA TALEBİ KARARA BAĞLANIR (HMK m. 306 f. II) 998
F- TAMAMLAMA KARARI YAZILIR, İMZALANIR VE MÜHÜRLENİR (HMK m. 306 f. III) 998
İçindekiler LXXXV
KANUN YOLU 998
A- İSTİNAF YOLU 998
B- TEMYİZ YOLU . 999
ONUNCU BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK DÖNEMİNDE ALINABİLECEK ÖNLEMLER
51. EYLEMLİ AYRILIK DÖNEMİNDE ALINABİLECEK ÖNLEMLER 1001
EŞLERLE İLGİLİ ÖNLEMLER 1001
A- EŞLERE YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 197 f. II) 1002
1- Parasal Katkıya İlişkin Önlemler (TMK m. 197 f. II) . 1002
2- Bağımsız Tedbir Nafakası (TMK m. 197) 1003
3- Konut ve Ev Eşyasından Yararlanmaya İlişkin Önlemler (TMK m. 197 f. II) 1005
4- Eşlerin Mallarının Yönetimine İlişkin Önlemler (TMK m. 197 f. II) 1006
B- BORÇLULARA YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 198) . 1006
C- TASARRUF YETKİSİNE YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 199) 1008
1- Evlilik Birliği Sürüyor Olmalıdır 1008
2- Gereklerden Biri Bulunmalıdır 1009
3- Denklik Bulunmalıdır 1011
4- İstem Bulunmalıdır 1013
5- Belirli Malvarlığı Bulunmalıdır . 1014
6- Tasarrufun Diğer Eşin Rızasıyla Yapılabileceğine Karar Verilmelidir . 1015
7- Güçlendirici Önlemler Alınmalıdır . 1016
8- Zorunlu Önlem Alınmalıdır. 1017
9- Dava Usulüne Uygun Şekilde İncelenmelidir . 1017
LXXXVI İçindekiler
ÇOCUKLARLA İLGİLİ ÖNLEMLER 1021
A- BAKIMINA YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 197 f. IV) 1021
B- PARASAL KATKIYA YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 197 f. IV) 1021
C- KİŞİSEL İLİŞKİYE YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 197 f. IV) 1022
D- VELAYETE YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 336 f. II) 1022
ONBİRİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA EŞLERE İLİŞKİN GEÇİCİ ÖNLEMLER
52. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA EŞİN GEÇİMİ İÇİN GEÇİCİ ÖNLEM/EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI (TMK m. 169) 1027
EŞLERE YÖNELİK GEÇİCİ ÖNLEMLER 1027
EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ NİTELİĞİ . 1031
A- EŞE VERİLEBİLECEK TEDBİR NAFAKALARINDAN BİRİDİR. 1031
B- KOŞULLARI VARSA VERİLMESİ ZORUNLUDUR 1032
1- Kural Olarak Eşin Nafaka Yükümlülüğü Ortadan Kalkmaz 1032
Tutukluluk Halinde Verilebilir . 1032
Hükümlülük Halinde Verilebilir 1032
İşsizlik Halinde Verilebilir . 1032
Askerlik Halinde Verilebilir. 1033
Akıl Hastalığı Halinde Verilebilir 1034
Ekonomik Durumu Daha İyi Olana Verilebilir 1034
2- Ekonomik Güçleri Birbirine Yakın Olan Eşlerin Geçici Tedbir Nafakası Verme Zorunluluğu Yoktur 1038
3- Uzun Yıllar Nafaka Talep Edilmemesi Etkili Değildir . 1039
İçindekiler LXXXVII
4- Akıl Hastalığı Tek Başına Yükümlülüğü Sonlandırmaz . 1039
5- İhtiyacı Olana Verilir 1039
C- KUSUR DİKKATE ALINAMAZ . 1039
D- EVLİLİK DIŞI BİRLİKTELİK VARSA VERİLEMEZ 1044
1- Başkası İle Yaşanıyor Olmalıdır . 1045
2- Ekonomik Destek Bulunmalıdır 1046
3- Gereksinim Destekle Sonlanmalıdır 1047
4- Ekonomik Birlik Oluşmalıdır 1048
E- TEREKE ALACAĞINA DAHİLDİR 1048
F- POZİTİF AYRIMCILIK İLKESİ UYGULANAMAZ 1048
G- KABUL EDİLEN MİKTARIN AZINA HÜKMEDİLEMEZ 1049
H- KESİN HÜKÜM OLUŞTURMAZ 1050
I- DAVA AÇILMASI İLE HAK EDİLİR . 1050
İ- İLAMSIZ İCRA TAKIBI YOLUYLA İCRASI MÜMKÜNDÜR . 1052
III. EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İSTEK 1053
A- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İSTEK AŞILAMAZ . 1054
B- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İSTEK BELİRSİZ İSE . 1054
C- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI İSTEĞE RAĞMEN KARAR VERİLMEDİ İSE 1055
D- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI KENDİLİĞİNDEN VERİLİR 1055
E- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI ÖNCE İSTENMEDİ SONRA İSTENDİ İSE . 1056
F- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI İSTENMEDİĞİ AÇIKLANMIŞ İSE 1058
1- İstenmediği Dava Dilekçesinde Açıklanabilir . 1061
LXXXVIII İçindekiler
2- İstenmediği Cevap Dilekçesinde Açıklanabilir . 1062
3- İstenmediği Duruşmada Açıklanabilir 1062
G- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI BOŞANMA KESİNLEŞMİŞSE İSTENEMEZ 1062
H- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ BAĞIMSIZ DAVA İLE İSTENİLMESİ . 1063
1- Ayrı Esasa Kaydedilmişse 1063
2- Bağımsız Tedbir Nafakası Alınıyorsa . 1063
I- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA MİKTAR KESİNLEŞMİŞSE FAZLASI VERİLEMEZ 1065
İ- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI HER ZAMAN İSTENEBİLİR . 1065
EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA SÜRE . 1066
A- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ BAŞLANGICI 1066
1- Davanın Açıldığı Tarihten İtibaren Verilir . 1066
2- İstek Tarihinden Başlatılamaz . 1067
3- Karşı Boşanma Tarihinden Başlatılamaz 1067
4- Kesinleşen Tedbir Nafakası Değiştirilemez 1068
5- Sonradan İstek Tarihinden İtibaren Verilebilir . 1068
B- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ SINIRLI SÜRE VERİLMESİ 1069
C- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ SONA ERMESİ . 1069
1- Eşlerden Birinin Ölmesiyle Sona Ermesi 1070
2- Ölüm Benzeri Durumun Gerçekleşmesiyle Sona Ermesi . 1070
3- Gaiplik Kararı Alınmasıyla Sona Ermesi 1071
4- Boşanma Kararının Kesinleşmesiyle Sona Ermesi . 1071
5- Evliliğin İptali Kararının Kesinleşmesiyle Sona Ermesi . 1073
6- Sınırlı Sürenin Tamamlanmasıyla Sona Ermesi 1073
İçindekiler LXXXIX
7- Başkasıyla Düzenli Yaşamaya Başlanmasıyla Sona Ermesi . 1074
8- Boşanma Davasından Feragat Edilmesiyle Sona Ermesi . 1075
9- Kaldırılmasına Karar Verilmesiyle Sona Ermesi 1076
10- Geçici Tedbir Nafakasından Feragat Edilmesiyle Sona Ermesi 1078
11- Açılmamış Sayılma Kararıyla Sona Ermesi 1079
12- İhtiyacın Sona Ermesi Sebebiyle Sona Ermesi 1079
D- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ BAĞIMSIZ TEDBİR NAFAKASINA ETKİSİ . 1080
EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI KARARININ KAPSAMI 1080
A- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI UYGUN MİKTAR VERİLEBİLİR . 1080
1- Sosyal Statülerine Uygun Olmalıdır 1081
2- Ekonomik Statülerine Uygun Olmalıdır 1081
3- Kabulleri Gözetilmelidir . 1082
B- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ MİKTARININ BELİRLENMESİ . 1082
1- Gelirin Araştırılması 1082
2- Gelirin Değerlendirilmesi 1083
Eşin Geliri Az İse . 1083
Eşin Geliri Varsa 1083
Eşin Geliri Yoksa . 1085
Eşin Geliri Araştırılmadı İse . 1085
Eşlerin Geliri Eşit İse . 1086
Eşlerin Mesleği Varsa . 1087
3- Bilirkişi İncelemesi . 1087
C- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ MİKTARININ DEĞİŞTİRİLMESİ 1088
XC İçindekiler
1- Geçici Tedbir Nafakasının Miktarının İndirilmesi 1088
2- Geçici Tedbir Nafakasının Miktarının Arttırılması . 1088
3- Geçici Tedbir Nafakasının Kaldırılması . 1088
D- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ ÖDENMESİ . 1089
1- Geçici Tedbir Nafakasının Ödenmesi Biçimi . 1089
Geçici Tedbir Nafakasının İrat Biçiminde Ödenmesi . 1089
Geçici Tedbir Nafakasının Toptan Ödenmesi 1090
2- Geçici Tedbir Nafakasının Ödenmesi Türü 1090
Türk Parası Olarak Geçici Tedbir Nafakasının Ödenmesi . 1090
Ayın Olarak Geçici Tedbir Nafakasının Ödenmesi . 1091
E- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ GELECEK AYLARDAKİ MİKTARININ KARARLAŞTIRILMASI 1091
F- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA FAİZ . 1091
EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA YARGILAMA USULÜ . 1094
A- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA GÖREVLİ MAHKEME . 1094
B- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA YETKİLİ MAHKEME . 1096
C- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA TARAFLAR . 1096
1- Kadın Yararına Geçici Tedbir Nafakası 1097
Kural Olarak 1097
Askerde Olan Erkek Eşin Geçici Tedbir Nafakası Yükümlülüğü Yoktur 1098
Erkek Eşin Gelirinin Az Olması Tedbir Nafakası Vermesine Engel Değildir. 1099
2- Erkek Eş Yararına Geçici Tedbir Nafakası . 1099
Kural Olarak 1100
İçindekiler XCI
Erkek Eş Yararına Geçici Tedbir Nafakası Verilemeyecek Haller . 1100
Erkek Eş Çalışabilir İse . 1100
Erkek Eşin Geliri Var İse 1101
Kadının Geliri Yoksa 1101
D- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA HARÇ . 1101
E- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA HÜKÜM FIKRASI 1101
1- Geçici Tedbir Nafakasının Kime Verildiği Belli Olmalıdır . 1102
2- Geçici Tedbir Nafakasının Niteliği Belli Olmalıdır 1102
3- Geçici Tedbir Nafakasının Başlangıcı ve Sonu Belli Olmalıdır . 1103
4- Geçici Tedbir Nafakasının Ne Miktar Verildiği Belli Olmalıdır 1103
5- Geçici Tedbir Nafakasında Yeniden Hüküm Kurulmamalıdır . 1104
6- Geçici Tedbir Nafakası Kısa Kararda Verilip Gerekçeli Kararda Yazılmaması Önemli Değildir 1104
7- Geçici Tedbir Nafakasında Kısa Kararla Gerekçeli Karar Arasında Çelişki Olmamalıdır . 1105
8- Geçici Tedbir Nafakası Sadece Ara Kararı İle Verilebilir 1106
F- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA FERAGAT 1107
1- Karardan Önce Feragat Edilebilir 1107
2- Kanun Yolu Aşamasında Feragat Edilebilir 1108
G- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA TAVZİH 1110
H- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA VEKALET ÜCRETİ . 1111
I- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA YABANCILIK UNSURU . 1111
XCII İçindekiler
İ- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA ZAMANAŞIMI . 1112
J- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İNFAZ 1112
1- İlamsız İcra Takibi Yoluyla İnfazı Mümkündür . 1112
2- İptali İçin Ayrı Dava Açılamaz . 1113
3- Fazla Ödemeler İcra Takibi Sırasında Mahsup Edilebilir . 1114
4- Mükerrer Gerçekleşen Ödemelerin İadesi İstenebilir . 1114
5- Tahsil Edilecek Nafaka Miktarı Tektir . 1115
K- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İADE . 1116
L- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ İCRASI GERİ BIRAKILAMAZ 1116
M- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI İÇİN TEDBİR KARARI VERİLEMEZ . 1116
N- TEK BAŞINA KANUN YOLUNA BAŞVURU MÜMKÜN DEĞİLDİR . 1117
1- Tek Başına İstinafı Mümkün Değildir 1117
2- Tek Başına Temyizi Mümkün Değildir 1118
53. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA EŞİN BARINMASI İÇİN GEÇİCİ ÖNLEM 1121
GENEL OLARAK . 1121
BARINMA ÖNLEMİNİN ÖZELLİKLERİ . 1122
A- ÖNLEM BOŞANMA DAVASI İLE SINIRLI ALINABİLİR . 1122
B- ÖNLEM KARARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILABİLİR . 1123
C- ÖNLEM KONUSUNDA ARAŞTIRMA YAPILMALIDIR . 1123
1- Eş ve Çocukların Oturduğu Yer Araştırılmalıdır 1123
2- Mülkiyetin Kime Ait Olduğu Araştırılmalıdır 1124
D- ÖNLEM EV EŞYASINA İLİŞKİN ALINABİLİR . 1124
İçindekiler XCIII
E- ÖNLEM ŞERHE İLİŞKİN ALINABİLİR . 1126
F- ÖNLEM YERLEŞTİRMEYE İLİŞKİN ALINABİLİR . 1127
54. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA EŞİN MALLARININ YÖNETİMİ İÇİN GEÇİCİ ÖNLEM . 1129
GENEL OLARAK 1129
MALLARIN YÖNETİMİ ÖNLEMİNİN ÖZELLİKLERİ . 1131
A- KURAL MAL REJİMİNE GÖRE . 1133
B- MAL AYRILIĞI REJİMİNE GÖRE . 1133
C- PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI REJİMİNE GÖRE . 1134
D- MAL ORTAKLIĞI REJİMİNE GÖRE . 1135
55. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA EŞE İLİŞKİN DİĞER GEÇİCİ ÖNLEMLER 1137
GENEL OLARAK 1137
YABANCI UNSURLU BOŞANMA DAVALARINDA GEÇİCİ ÖNLEMLER. 1138
ONİKİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUKLARA İLİŞKİN GEÇİCİ ÖNLEMLER
56. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUKLARA İLİŞKİN GEÇİCİ ÖNLEMLERİN SINIFLANDIRILMASI . 1141
GENEL OLARAK 1141
SINIFLAMA . 1142
A- ÇOCUĞUN BİR TARAFIN HİMAYESİNE BIRAKILMASI 1143
B- ÇOCUKLA GEÇİCİ KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI . 1143
C- ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI VERİLMESİ 1143
D- ÇOCUK MALLARINA GEÇİCİ ÖNLEM ALINMASI . 1144
E- ÇOCUK KAÇIRMADA ÖNLEM ALINMASI . 1144
XCIV İçindekiler
F- ÇOCUĞUN YERLEŞTİRİLMESİ 1152
1- Bir Aile Yanına Yerleştirilmesi 1152
2- Bir Kuruma Yerleştirilmesi . 1153
III. TEK BAŞINA KANUN YOLUNA BAŞVURU MÜMKÜN DEĞİLDİR . 1153
A- TEK BAŞINA İSTİNAFI MÜMKÜN DEĞİLDİR . 1153
B- TEK BAŞINA TEMYİZİ MÜMKÜN DEĞİLDİR . 1154
TEFHİM VEYA TEBLİĞ İLE ORTADAN KALKAR . 1155
57. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUK İÇİN GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI (TMK m. 169) 1157
GENEL OLARAK . 1157
ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ NİTELİĞİ 1159
III. ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ SÜRESİ 1160
A- ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ BAŞLANGICI . 1160
1- Kural Olarak Dava Tarihinden Başlar . 1160
2- Fiilen Kalma Dava Tarihinden Sonra İse 1161
3- Davadan Sonra Doğum Varsa . 1163
4- Karardan Sonra Doğum Varsa 1164
5- Önce İstenmediği Açıklanmış Sonra İstenmişse . 1165
6- Birleşen Nafaka Davası Varsa 1165
B- ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ SONA ERMESİ . 1166
1- Çocuğun Ölüm Tarihine Kadar Verilir . 1166
2- Ölüm Benzeri Durumun Gerçekleşmesiyle Sona Ermesi . 1166
3- Gaiplik Kararı Alınmasıyla Sona Ermesi 1167
4- Ret ya da Boşanma Kararının Kesinleşmesiyle Sona Ermesi . 1167
Ret Kararının Kesinleşmesine Kadar Verilir . 1167
İçindekiler XCV
Boşanma Kararının Kesinleşmesine Kadar Verilir . 1168
5- Evliliğin İptali Kararının Kesinleşmesiyle Sona Ermesi . 1169
6- Sınırlı Sürenin Tamamlanmasıyla Sona Ermesi 1170
7- Boşanma Davasından Feragat Edilmesiyle Sona Ermesi . 1170
8- Kaldırılmasına Karar Verilmesiyle Sona Ermesi 1171
9- Geçici Tedbir Nafakasından Feragat Edilmesiyle Sona Ermesi 1172
10- Açılmamış Sayılma Kararıyla Sona Ermesi 1172
11- İhtiyacın Sona Ermesi Sebebiyle Sona Ermesi 1172
12- Yabancı Mahkeme Kararının Tanınması/Tenfizi ile Sona Ermesi 1173
13- Fiilen Kalmanın Sonlanmasıyla Sona Ermesi . 1173
14- Ergin Olunmasıyla Sona Ermesi . 1174
15- Kuruma Yerleştirmeyle Sona Ermesi 1174
ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İSTEK 1175
A- ERGİN OLMAYAN ÇOCUK İÇİN GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI 1175
B- ERGİN ÇOCUK İÇİN GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI . 1176
ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA MİKTARININ BELİRLENMESİ . 1177
A- ÇOCUĞUN İHTİYAÇLARI . 1178
B- ÇOCUĞUN GELİRLERİ. 1178
C- TARAFLARIN ÖDEMEYİ KABUL ETTİKLERİ MİKTAR 1178
D- TARAFLARIN HAYAT KOŞULLARI VE ÖDEME GÜÇLERİ 1179
ÇOCUĞUN BULUNDUĞU YER BELİRLENMELİDİR . 1179
A- ÇOCUK YANINDA İSE . 1180
XCVI İçindekiler
B- ÇOCUK YANINDA DEĞİL İSE 1181
C- İSPAT ARAÇLARI . 1183
1- Tanık Anlatımları 1183
2- Zabıta Araştırması . 1183
3- Diğer İspat Araçları. 1184
VII. ÇOCUĞUN SOYBAĞI SORUNU BULUNMAMALIDIR 1184
VIII. ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ ÖDENMESİ 1185
A- ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ ÖDENME BİÇİMİ 1185
1- İrat Biçiminde Ödenmesi 1185
2- Toptan Ödenmesi 1186
B- ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ ÖDENME TÜRÜ 1186
1- Türk Parası Olarak Ödenmesi . 1186
2- Ayın Olarak Ödenmesi . 1186
58. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUĞUN BİR TARAFIN HİMAYESİNE BIRAKILMASI 1187
GENEL OLARAK . 1187
ÖZELLİKLERİ 1188
A- VELAYETİN VERİLMESİ NİTELİĞİNDE DEĞİLDİR . 1188
B- TESLİM KARARI İLE YETİNİLMELİDİR 1189
C- İDARİ İŞLEMLERİ KAPSAMAMALIDIR . 1189
59. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUKLA GEÇİCİ KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI . 1191
GENEL OLARAK . 1191
A- BOŞANMA DAVASI SEBEBİYLE . 1192
B- BOŞANMA DAVASI OLMADAN 1192
ÖZELLİKLERİ 1192
A- KİŞİSEL İLİŞKİ ZEDELENMEMELİDİR . 1192
İçindekiler XCVII
B- ÇOCUĞUN YARARI ÖNCELİKLİ OLMALIDIR 1193
C- KİŞİSEL İLİŞKİ KURMA HAKKI REDDEDİLEBİLİR . 1197
D- ÖNLEM BOŞANMA DAVASINA BAKAN MAHKEMECE ALINMALIDIR . 1197
60. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUK MALLARINA GEÇİCİ ÖNLEM ALINMASI 1199
GENEL OLARAK 1199
ÖZELLİKLERİ . 1200
A- YÖNETİM KAYYIMA DEVREDİLEBİLİR 1200
B- YÖNETİM KONUSUNDA TALİMAT VERİLEBİLİR . 1200
C- MALLARIN TEVDİ EDİLMESİNE KARAR VERİLEBİLİR . 1200
D- GÜVENCE GÖSTERİLMESİ İSTENEBİLİR 1200
E- MALLARIN SARFINA KARAR VERİLEBİLİR 1201
G- UYGUN DİĞER ÖNLEMLER ALINABİLİR 1201
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINI EVLENMENİN BUTLANI İLE KARŞILAŞTIRMA
61. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINI EVLENMENİN BUTLANI İLE KARŞILAŞTIRMA 1203
GENEL OLARAK 1203
BENZERLİKLER . 1203
A- EVLİLİĞE SON VERMEK . 1204
B- HÂKİM KARARI İLE SONLANMA . 1204
C- BİTİRİCİ SAYIM 1204
III. FARKLAR . 1205
A- DAVA AÇMADA TERCİH OLANAĞI . 1205
B- DAVA TÜRÜNDE TERCİH OLANAĞI 1206
1- Sadece İptal Davası Açılmışsa 1206
XCVIII İçindekiler
2- İptal Olmazsa Boşanma Davası Açılmışsa . 1207
3- Sadece Boşanma Davası Açılmışsa 1208
ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA NÜFUS İŞLEMLERİ
62. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA NÜFUS İŞLEMLERİ . 1209
GENEL OLARAK . 1209
A- İŞLENECEK KİŞİSEL BİLGİLER (NHK m. 7) . 1210
B- BOŞANMA KÜTÜĞÜ (NHK m. 7/d) 1211
C- YABANCI MUAMELESİNE TABİ TUTULAMAYACAKLAR . 1212
D- YERSEL YAZIMDAN ÖNCE OLUŞAN SEBEPLERİN VARLIĞI . 1216
E- NÜFUS KAYDININ KAPATILMASI 1216
F- YANLIŞ ŞERHİN KALDIRILMASI İSTENEBİLİR . 1220
G- BOŞANMADAKİ KUSUR AD DEĞİŞTİRMEYE SEBEP OLUŞTURMAZ . 1221
BOŞANMA KARARLARINDA BULUNMASI GEREKLİ HUSUSLAR (NHK m. 27) . 1222
III. BOŞANMA TARİHİ (NHUY m. 27) . 1222
A- TÜRK MAHKEMESİNDEN VERİLEN BOŞANMA KARARI 1223
B- YABANCI ÜLKE MAKAMLARINCA VERİLEN BOŞANMA KARARI . 1223
1- Tanıma/Tenfiz Kararı Verilmesi . 1223
2- Yetkili Kurumlar Tarafından Aile Kütüklerine Tesciline Karar Verilmesi . 1223
BOŞANMA KARARLARININ BİLDİRİMİ VE TESCİLİ . 1224
A- BİLDİRİM SÜRESİ VE YÜKÜMLÜLÜĞÜ 1224
İçindekiler XCIX
B- BİLDİRİMİN TESCİLİ 1224
1- 20.01.1986 Tarihli Genelgeden Önce Kesinleşmiş Mahkeme Kararları . 1224
2- Boşanma Kararı Kesinleşmeden Eşlerden Birinin Ölümü 1225
BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ (NHUY m. 28) . 1225
A- BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ . 1226
1- Kocasının Soyadını Kullanmasına İzin Verilmemişse (TMK m. 173, f. I) . 1226
2- Kocasının Soyadını Kullanmasına İzin Verilmişse (TMK m. 173, f. II) . 1227
B- DUL OLARAK EVLENİP BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ . 1228
1- Bekârlık Soyadını Taşımasına İzin Verilmesini Aile Mahkemesinden İsteyebilir . 1228
2- Bekârlık Soyadını Taşımasına İzin Verilmesini Yazılı Olarak veya E-Başvuru İle Talep Edebilir 1229
C- BOŞANDIĞI EŞİNİN SOYADINI KULLANMASINA İZİN VERİLEN KADININ SOYADI VE HANESİ 1229
1- Evlenmeden Önceki Soyadıyla Eşinin Soyadını Birlikte Kullanmak İstemişse 1229
2- Evlenmeden Önceki Soyadını Kullanmak İstemişse . 1229
D- EVLENMEYLE TÜRK VATANDAŞLIĞINI KAZANIP BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ . 1229
E- BOŞANMA KARARINDA SOYADI BELİRTİLMEDEN BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ . 1230
F- TANIMA/TENFİZ KARARI VERİLEREK BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ . 1230
G- YETKİLİ KURUMLAR TARAFINDAN AİLE KÜTÜKLERİNE TESCİLİNE KARAR VERİLEREK BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ . 1231
BOŞANMA HALİNDE ÇOCUĞUN HANESİ 1231
C İçindekiler
VII. BOŞANMANIN İPTALİ KARARLARI (NHUY m. 29) 1232
VIII. YABANCI DEVLET MAKAMLARINCA VERİLMİŞ BOŞANMA KARARLARI (NHUY m. 60) . 1232
ÇOK UYRUKLU VATANDAŞLARIMIZIN BOŞANMA OLAYLARININ TESCİLİ . 1233
ONBEŞİNCİ BÖLÜM KANUNLAR İHTİLÂFI KURALLARI
63. KANUNLAR İHTİLÂFI KURALLARI 1235
GENEL OLARAK . 1235
KAPSAMI 1236
A- UYGULANACAĞI HALLER 1236
1- Boşanma (TMK m. 161-184) 1236
2- Ayrılık (TMK m. 170-172) . 1237
3- Ölüm (TMK m. 28 f. I) . 1238
4- Ölüm Karinesi (TMK m. 31, 44 f. I) . 1239
5- Fesih (TMK m. 32 f. I, 131) 1240
B- UYGULANMAYACAĞI HALLER . 1241
1- Vatandaşlık . 1242
2- Geçersiz Evlilik . 1242
3- Geçici Tedbir Talepleri (MÖHUK m. 14, f. IV) . 1242
III. BAĞLAMA KURALI (MÖHUK m. 14) . 1243
A- BASAMAKLI OLARAK DÜZENLENMİŞTİR . 1243
1- MÜŞTEREK BAĞLAMA NOKTASI . 1243
Eşlerin Müşterek Millî Hukuku . 1243
Müşterek Mutad Mesken Hukuku 1246
2- TÜRK HUKUKUNUN BAĞLAMA NOKTASI OLUŞU . 1247
B- DEĞİŞKEN OLARAK DÜZENLENMİŞTİR 1249
İçindekiler CI
UYGULAMA ALANI 1250
A- BOŞANMA VE AYRILIK SEBEPLERİ 1250
1- Boşanmaya Sebebiyet Veren Vakıalar 1250
2- Boşanmada Kusur . 1250
3- Boşanmada Çekilmezlik 1251
B- BOŞANMA VE AYRILIĞIN HÜKÜMLERİ . 1251
1- Yasal Bekleme Süresi (TMK m. 132) . 1251
2- Boşanan Kadının Soyadı (TMK m. 173) . 1252
3- Maddi Tazminat (TMK m. 174 f. I) 1253
4- Manevi Tazminat (TMK m. 174 f. II) . 1254
5- Yoksulluk Nafakası (TMK m. 175, MÖHUK m. 14 f. II) . 1255
6- Velayet (TMK m. 336 f. III) . 1256
7- Kişisel İlişki (TMK m. 182, f. I) . 1258
UYGULAMA ALANI DIŞINDA KALANLAR 1260
ONALTINCI BÖLÜM YABANCI ÜLKE MAKAMLARINCA VERİLEN EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA KARARLARININ NÜFUS KÜTÜĞÜNE TESCİLİ
64. YABANCI ÜLKE MAKAMLARINCA VERİLEN EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA KARARLARININ NÜFUS KÜTÜĞÜNE TESCİLİ (NHK m. 27/A) 1261
BAŞVURU KONUSU KARARLAR . 1261
BAŞVURU YAPILACAK MERCİLER 1262
A- YURT DIŞINDA BAŞVURU 1262
B- YURT İÇİNDE BAŞVURU 1263
1- Türkiye’de Yerleşim Yeri Varsa . 1263
2- Türkiye’de Yerleşim Yeri Yoksa 1263
III. BAŞVURU USULÜ . 1264
CII İçindekiler
A- TARAFLARCA BAŞVURU . 1264
1- Bizzat Başvuru 1264
2- Kanuni Temsilcileri Aracılığıyla Başvuru 1265
3- Vekilleri Aracılığıyla Başvuru 1265
4- Tek Başına Başvuru 1265
Taraflardan Birinin Ölmüş Olması 1265
Taraflardan Birinin Yabancı Olması 1266
B- HUKUKİ YARARI BULUNANLARIN BAŞVURUSU 1266
BAŞVURUDA GEREKLİ BELGELER 1266
BAŞVURU İNCELEME KOMİSYONU . 1268
A- KOMİSYONUN TÜRKİYE’DE OLUŞTURULMASI . 1268
B- KOMİSYONUN DIŞ TEMSİLCİLİKLERDE OLUŞTURULMASI 1269
KOMİSYONUN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI 1269
VII. AİLE KÜTÜĞÜNE TESCİL . 1271
VIII. TESCİLİ REDDEDİLEN KARARLARIN TANINMASI . 1272
ONYEDİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HUKUKİ ÇÖZÜM VE HUKUK YOLLARI
65. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HUKUKİ ÇÖZÜM VE HUKUK YOLLARI . 1273
HUKUKİ ÇÖZÜM KAVRAMI . 1273
A- GENİŞ KAPSAMDA HUKUKİ ÇÖZÜM 1275
B- DAR KAPSAMDA HUKUKİ ÇÖZÜM 1275
1- Mahkemelerin Her Türlü Yargısal Kararını Kapsar 1275
2- Gözden Geçirme, İptal ve Düzeltmeyi Kapsar 1275
3- Aktarıcı ve Erteleyici Etki Zorunlu Değildir. 1275
HUKUK YOLLARI KAVRAMI . 1275
İçindekiler CIII
A- İÇ (ULUSAL) HUKUK YOLLARI . 1276
1- Kanun Yolları (HMK m. 341-381) 1276
Olağan Kanun Yolu (HMK m. 341-362, 364-373) 1278
İstinaf (HMK m. 341-360) 1278
aaa. Doğrudan Başvuru 1279
bbb. Katılma Yoluyla Başvuru . 1280
Temyiz (HMK m. 361-362, 364-373) . 1282
Olağanüstü Kanun Yolu (HMK m. 363, 374-381) 1285
Yargılamanın İadesi (HMK m. 374-381) 1286
Kanun Yararına Temyiz (HMK m. 363) . 1287
2- Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru (TCA m. 148 f. III, 6216 SK m. 45 f. I) . 1288
B- DIŞ (ULUSLARARASI) HUKUK YOLU/AİHM BİREYSEL BAŞVURU (AİHS m. 34) 1289
KAVRAM DİZİNİ 1291
ÖMER UĞUR GENÇCAN’IN YAŞAM ÖYKÜSÜ . 1345
ÖMER UĞUR GENÇCAN’IN ÇALIŞMALARINDAN “BİR KISMI” . 1347
Ömer Uğur GENÇCAN (Yargıtay 2. Hukuk Dairesi Onursal Başkanı )
İÇİNDEKİLER
ÖN SÖZ YERİNE V
İÇİNDEKİLER .IX
KAYNAKÇA . CV
KISALTMALAR . CVII
BİRİNCİ BÖLÜM BOŞANMA DAVALARINDA GENEL HÜKÜMLER
1. BOŞANMA KAVRAMINA GENEL BAKIŞ 1
TANIMI 1
HUKUKİ NİTELİĞİ . 3
A- BOŞANMA DAVASI AÇMA HAKKI . 3
1- Bozucu Yenilik Doğuran Hak . 3
2- Dava Yolu İle Kullanılabilir 3
B- BOŞANMA DAVASININ NİTELİĞİ . 3
1- İnşai Davadır . 4
2- Sona Erdirici İnşai Davadır (HMK m. 108 f. I) . 4
3- Geleceğe Etkili İnşai Davadır 5
4- Mutlak Etkili İnşai Davadır . 6
III. KONUSUNA İLİŞKİN GÖRÜŞLER . 6
A- BİREYCİ GÖRÜŞ . 8
B- TOPLUMCU GÖRÜŞ . 8
DÜZENLENME BİÇİMLERİ 8
A- BOŞANMAYI REDDEDEN SİSTEM 9
B- BOŞANMAYI KABUL EDEN SİSTEMLER . 10
X İçindekiler
1- Serbest Boşanma Sistemi 10
2- Mahkeme Kararıyla Boşanma Sistemi 16
3- İdari İşlemle Boşanma Sistemi . 16
Konsolosluk Memurluğunda 16
Noterlerde 16
Belediye Başkanlıklarında . 17
Nüfus Müdürlüklerinde 17
Valiliklerde 17
UNSURLARI . 17
A- GEÇERLİ BİR EVLİLİK BULUNMALIDIR . 18
1- Uygulanacak Statüler 20
Evlilik Hukuken Kurulmuşsa Uygulanır (TMK m. 142) 20
Yapıldığı Yer 20
aaa. Yurt İçinde Yapılan Evlilik 20
bbb. Yurt Dışında Yapılan Evlilik . 23
Farklılıkları Olanlar 26
aaa. Farklı Dinde Olanlar 26
bbb. Farklı Mezhepte Olanlar 27
ccc. Farklı Irkta Olanlar 27
ddd. Farklı Dilde Olanlar . 27
eee. Farklı Renkte Olanlar . 28
Muvazaalı Evlenmeler 28
Birden Fazla Evlilik Durumu 29
2- Uygulanmayacak Statüler . 33
Yok Evliliklerde Uygulanmaz . 33
Kavram . 33
aaa. Hükümsüzlük Kavramı 34
bbb. Yokluk Kavramı 36
İçindekiler XI
Evlenmenin Yokluğu Sebepleri . 37
aaa. Aynı Cinsten Kişiler Arasında Yapılması . 38
bbb. Evlendirme Memuru Bulunmadan Yapılması . 41
aaaa. Sadece Birbirine İrade Açıklaması . 41
bbbb. Yetkili Olmayan Kişiye İrade Açıklaması . 42
ccc. Taraflar Hazır Bulunmadan Yapılması . 43
aaaa. Aynı Yerde Hazır Olmamak 43
bbbb. Aynı Zamanda Hazır Olmamak . 44
cccc. Bizzat Hazır Olmamak 44
Evlenmenin Yokluğunun Sonuçları 45
aaa. Evlenme Kendiliğinden Hükümsüzdür . 46
bbb. Evlenmenin Yokluğunun Tespiti Davası Açılabilir 46
aaaa. Her İlgili Açabilir 46
bbbb. Her Zaman Açılabilir 47
cccc. Her Türlü Delille Kanıtlanabilir . 47
dddd. Aile Mahkemesi Görevlidir . 48
ccc. Boşanma Davası Açılmasına Olanak Vermez . 49
ddd. Kayıt Varsa Düzeltilmesi Dava Edilebilir . 49
eee. Özel Kanun Varsa Evlilik Olarak Tescil Edilebilir 49
XII İçindekiler
fff. Uzun Süre Geçmesi Yokluğu Ortadan Kaldırmaz . 50
Nişanlılıkta Uygulanmaz . 52
Evlilik Benzeri Yaşam Modellerinde Uygulanmaz . 52
Common Law Evlilik 53
Kayıtsız Hayat Ortaklığı . 53
aaa. Özellikleri 54
aaaa. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan Kurulur . 54
bbbb. Evlenme Niyetine Gerek Yoktur . 55
cccc. Evliliğin Tüm Yükümlülükleri Yerine Getirilir . 55
dddd. Belirli Şekilde Süreklilik Taşır 55
eeee. Herhangi Bir Şekil Şartına Bağlı Olmadan Sona Erer . 55
bbb. Çeşitleri 56
aaaa. Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtsız Hayat Ortaklığı . 56
bbbb. Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtsız Hayat Ortaklığı . 56
Kayıtlı Hayat Ortaklığı . 56
aaa. Özellikleri 57
aaaa. Resmi Sicile Kayıt veya Tescille Kurulur 57
bbbb. Kanun Tarafından Düzenlenen Hak ve Yükümlülükler Doğurur 57
İçindekiler XIII
cccc. Boşanma Söz konusu Değildir . 57
bbb. Çeşitleri 58
aaaa. Aynı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı 58
bbbb. Farklı Cinsiyettekilerin Kayıtlı Hayat Ortaklığı 58
Homoparental Aile 59
Tek Ebeveynli Aile 59
Boşanma Sonrası Hayat Arkadaşlığı . 59
Eş Cinsel Evlilik 59
Dini Nikâhlı İlişkide Uygulanmaz . 60
Evlilik Öncesi İlişkide Uygulanmaz . 61
Evliliğin Sonlanmasından Sonraki İlişkide Uygulanmaz . 61
Duygusal İlişkilerde (Flört) Uygulanmaz . 62
B- EŞLER HAYATTA BULUNMALIDIR 62
C- KANUNDA DÜZENLENEN HALLER BULUNMALIDIR . 63
D- MAHKEME KARARI BULUNMALIDIR . 63
DAYANDIĞI İLKELER 66
A- İRADE İLKESİ 67
B- KUSUR İLKESİ . 67
C- EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI İLKESİ . 69
D- ELVERİŞSİZLİK İLKESİ . 70
E- EYLEMLİ AYRILIK İLKESİ . 72
2. BOŞANMA HUKUKUNUN KAYNAKLARI . 73
GENEL OLARAK 73
MEVZUAT KAYNAKLARI . 73
A- ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER 74
XIV İçindekiler
B- ANAYASA 81
1- Kanun Önünde Eşitlik (TCA m. 10) . 81
2- Kişinin Dokunulmazlığı, Maddi ve Manevi Varlığı (TCA m. 17 f. I) 81
3- Bilim ve Sanat Hürriyeti (TCA m. 27 f. I) 82
4- Hak Arama Hürriyeti (TCA m. 36 f. I) . 83
5- Ailenin Korunması ve Çocuk Hakları (TCA m. 41) . 84
6- Eğitim ve Öğrenim Hakkı (TCA m. 42 f. I) 84
7- Çalışma Şartları ve Dinlenme Hakkı (TCA m. 50 f. II) 85
C- KANUNLAR . 85
1- 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usûllerine Dair Kanun 85
2- 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu . 86
3- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu . 87
4- 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ve Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun 88
5- 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun . 88
D- TÜZÜKLER 89
E- YÖNETMELİKLER (HMK m. 449) . 89
1- Bölge Adliye ve Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdarî ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik 90
2- Elektronik Tebligat Yönetmeliği 90
İÇTİHAT KAYNAKLARI . 90
A- BİLİMSEL İÇTİHAT (İLMÎ İÇTİHAT/ BİLİMSEL GÖRÜŞLER/ DOKTRİN/ ÖĞRETİ) (TMK m. 1 f. II) . 91
İçindekiler XV
B- YARGISAL İÇTİHAT (KAZAÎ İÇTİHAT/YARGITAY KARARLARI) (TMK m. 1 f. II) 91
3. BOŞANMA SEBEPLERİNİ SINIFLANDIRMA 93
GENEL OLARAK 93
A- SINIRLI SAYIDA DÜZENLENMİŞTİR 94
B- EMREDİCİ NİTELİKTE DÜZENLENMİŞTİR . 94
SINIFLANDIRMA . 94
A- KONULARINA GÖRE . 95
1- Özel Boşanma Sebepleri . 95
Sınırlı Sayıda Öngörülmüştür . 95
Belli Sebepler Öngörülmüştür 97
2- Genel Boşanma Sebepleri . 98
Belli Bir Vakıaya Dayalı Değildir 99
Önceden Belirlenmesi Olanaksızdır . 99
Çok Çeşitli Vakıalar Olabilir 99
B- ETKİLERİNE GÖRE . 100
1- Mutlak Boşanma Sebepleri . 100
2- Nisbî Boşanma Sebepleri 103
C- DAVALI EŞİN KUSURUNA GÖRE BOŞANMA SEBEPLERİ . 104
Davalı Eşin Kusuruna Bağlı Boşanma Sebepleri 105
2- Davalı Eşin Kusuruna Bağlı Olmayan Boşanma Sebepleri 105
İKİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMANIN SINIFLANDIRMADAKİ YERİ VE ÖZELLİKLERİ
4. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMANIN SINIFLANDIRMADAKİ YERİ VE ÖZELLİKLERİ 107
GENEL OLARAK 107
XVI İçindekiler
SINIFLANDIRMA ÖZELLİKLERİ 121
A- GENEL BOŞANMA SEBEBİDİR 121
B- MUTLAK BOŞANMA SEBEBİDİR 122
C- KUSURA DAYALI BOŞANMA SEBEBİDİR 123
1- Kusur Araştırması Boşanma Kararı İçin Gerekmez 123
2- Kusur Araştırması Boşanmanın Eki İstekler İçin Gerekir 124
Boşanmanın Eki İstekler İçin Fiili Ayrılık Süresinde Gerçekleşen Kusurlu Davranışlar Dikkate Alınır 124
Boşanmanın Eki İstekler İçin Dayanak Davayı Açan Eş Kusurlu Kabul Edilir . 125
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVALARININ KOŞULLARI
5. REDDEDİLMİŞ BİR BOŞANMA DAVASI BULUNMASI KOŞULU 129
HERHANGİ BİR RET KARARINA DAYANILABİLİR . 129
A- REDDEDİLİP KESİNLEŞEN SON DAVAYA DAYANMA ZORUNLU DEĞİLDİR . 129
B- EN GEÇ KESİNLEŞEN DAVAYA DAYANMA ZORUNLU DEĞİLDİR . 130
C- REDDEDİLİP KESİNLEŞEN HERHANGİ BİR DAVAYA DAYANILABİLİR 130
HER TÜRLÜ RET KARARI DAYANAK OLABİLİR . 131
A- DAYANAK YAPILAMAYACAK KARARLAR 131
1- Evliliğin Butlanı ve Feshi Kararları 131
2- Yetkisizlik Kararları 132
3- Doğan Hakka Rağmen Feragat Sebebiyle Ret Kararları 132
İçindekiler XVII
B- DAYANAK YAPILABİLECEK KARARLAR 134
1- Feragat Sebebiyle Ret Kararları 134
2- Her Türlü Boşanma Ret Kararları . 137
3- Tanıma ya da Tenfizine Karar Verilen Yabancı Mahkeme Kararları . 137
4- Bir Yıl Geçmediği Gerekçesiyle Ret Halinde Süre Dolması Durumunda Dayanak Davadaki Ret Kararları 137
III. DAYANAK RET KARARI KESİNLEŞMİŞ OLMALIDIR 138
DAYANAK RET KARARI KESİNLEŞMEMİŞSE 139
BAŞKA SEBEPLE BEKLEME SÜRESİNDE AÇILMIŞ VE SONUÇLANMIŞ DAVA ENGEL OLUŞTURMAZ . 140
6. RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA ORTAK HAYAT YENİDEN KURULMAMIŞ OLMASI KOŞULU . 143
GENEL OLARAK 143
ORTAK HAYAT YENİDEN KURULMAMIŞ OLMALIDIR 144
A- ORTAK HAYATIN KURULAMAMA SEBEBİ ÖNEMLİ DEĞİLDİR 144
1- Davacının Kötü Niyetli Olması . 145
2- Davacının Başkasıyla Yaşıyor Olması 145
3- Eşlerden Birinin Akıl Hastası Olması . 146
4- Boşanma Davası Bulunması 146
5- Ayrı Yaşama Hakkı Veren Kararın Bulunması . 146
6- Fiili Olanaksızlık Bulunması . 147
B- ORTAK HAYAT YENİDEN KURULMUŞSA DAVA REDDEDİLMELİDİR . 147
C- DAYANAK BOŞANMA DAVASININ REDDİNDEN SONRA YENİ BİR BOŞANMA DAVASI AÇILMASI ENGEL OLUŞTURMAZ. 148
III. ORTAK HAYATIN YENİDEN KURULMUŞ SAYILMADIĞI DURUMLAR 148
XVIII İçindekiler
A- ÇOCUKLAR İÇİN BİR ARAYA GELMEK 149
1- Çocuğun İhtiyaçlarını Karşılamak 149
2- Çocuğu Ziyaret Etmek 150
3- Çocuğun Ana Babasıyla Görüşmesini Sağlamak 150
4- Çocuğun Hastalığını Tedavi Ettirmek . 151
5- Çocuğun Düğün Törenini Yapmak . 151
B- BİR KONUYU GÖRÜŞMEK İÇİN BİR ARAYA GELMEK . 151
1- Boşanma Müzakeresi Yapmak 152
2- Belli Konuyu Görüşmek . 152
C- ZORUNLULUK SEBEBİYLE BİR ARAYA GELMEK 152
1- Sosyal İlişkide Bulunmak . 153
2- Gidecek Yeri Olmamak 153
3- Hasta Ziyaret Etmek . 153
4- Kardeşlerle Buluşmak . 154
5- Ölüm Sebebiyle Bir Araya Gelmek 154
6- Eşin Ailesi İle Oturmak 154
D- DİĞER HAKLI SEBEPLERLE BİR ARAYA GELMEK 155
7. RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA BİR YIL GEÇMESİ KOŞULU . 157
GENEL OLARAK . 157
RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA BİR YIL GEÇMESİ KOŞULUNUN ÖZELLİKLERİ . 157
A- SALT FİİLİ AYRILIK YETERLİ DEĞİLDİR . 157
B- DAYANAK RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA BİR YIL GEÇMİŞSE 158
C- DAYANAK RET KARARININ KESİNLEŞMESİNDEN SONRA BİR YIL GEÇMEMİŞSE 159
İçindekiler XIX
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASININ DİĞER BOŞANMA DAVALARI İLE İLİŞKİSİ
8. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASININ DİĞER DAVALAR İLE İLİŞKİSİ 161
GENEL OLARAK 161
DİĞER DAVALARLA İLİŞKİSİ . 161
A- ZİNA SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ 162
B- SUÇ İŞLEME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 162
C- HAYSİYETSİZ HAYAT SÜRME SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 163
D- TERK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 163
E- AKIL HASTALIĞI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 164
F- EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI İLE İLİŞKİSİ . 164
1- Sadece Eylemli Ayrılık Sebebiyle Dava Açılabilir . 164
2- İki Sebeple Boşanma Davası Açılabilir . 164
3- Terditli Dava Açılabilir . 165
4- Islah Yapılabilir . 165
G- AYRILIK KARARI KURAL OLARAK VERİLEMEZ . 165
H- ANLAŞMALI BOŞANMA YAPILABİLİR 166
BEŞİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMANIN SONUÇLARI
9. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMANIN FER’Î SONUÇLARI 167
GENEL OLARAK 167
MADDİ TAZMİNAT (TMK m. 174 f. I) . 169
XX İçindekiler
A- GENEL OLARAK . 170
B- DAVACIYA MADDİ TAZMİNAT VERİLEBİLİR. 172
C- DAVALIYA MADDİ TAZMİNAT VERİLEBİLİR . 172
D- İHTİYATİ TEDBİR KARARI VERİLEMEZ . 172
E- İHTİYATİ HACİZ KARARI VERİLEMEZ . 173
III. MANEVİ TAZMİNAT (TMK m. 174 f. II) . 174
A- GENEL OLARAK . 174
B- DAVACIYA MANEVİ TAZMİNAT VERİLEBİLİR 177
C- DAVALIYA MANEVİ TAZMİNAT VERİLEBİLİR 177
D- İHTİYATİ TEDBİR KARARI VERİLEMEZ . 177
E- İHTİYATİ HACİZ KARARI VERİLEMEZ . 178
YOKSULLUK NAFAKASI (TMK m. 175) 178
A- GENEL OLARAK . 178
B- DAVACIYA YOKSULLUK NAFAKASI VERİLEBİLİR 181
C- DAVALIYA YOKSULLUK NAFAKASI VERİLEBİLİR . 182
D- İHTİYATİ TEDBİR KARARI VERİLEMEZ . 183
VELÂYET (TMK m. 336 f. III) . 183
A- GENEL OLARAK . 183
B- DAVACIYA VELAYET VERİLEBİLİR . 187
C- DAVALIYA VELAYET VERİLEBİLİR 188
TEDBİR NAFAKASI (TMK m. 169) 188
A- GENEL OLARAK . 188
B- DAVACIYA TEDBİR NAFAKASI VERİLEBİLİR 191
C- DAVALIYA TEDBİR NAFAKASI VERİLEBİLİR. 192
VII. İŞTİRAK NAFAKASI (TMK. m. 182 f. III, 329) 192
A- GENEL OLARAK . 193
B- DAVACI İŞTİRAK NAFAKASI İSTEYEBİLİR . 196
C- DAVALI İŞTİRAK NAFAKASI İSTEYEBİLİR . 196
İçindekiler XXI
VIII. KİŞİSEL İLİŞKİ (TMK m. 323) . 196
A- GENEL OLARAK . 197
B- DAVACI KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASINI İSTEYEBİLİR 199
C- DAVALI KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASINI İSTEYEBİLİR 201
10. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMANIN KENDİLİĞİNDEN OLUŞAN SONUÇLARI 203
GENEL OLARAK 203
VATANDAŞLIK 204
III. ERGİNLİK 205
KAYIN HISIMLIĞI . 208
SOYADI . 208
A- BOŞANMA SONRASI KADININ SOYADI (TMK. m. 173) 208
1- Evlenmeden Önce Bekâr İdiyse Soyadı (TMK. m. 173 f. I) 209
2- Evlenmeden Önce Dul İdiyse Soyadı (TMK. m. 173 f. I) . 209
Kural Olarak . 209
Evlenmeden Önce Dul Olup Bekârlık Soyadını Kullanması 209
B- BOŞANDIĞI KOCASININ SOYADINI KULLANMASI 210
1- Kocanın Soyadını Kullanmaya İzin Verilmesi Davası (TMK. m. 173 f. II) . 210
Kocanın Soyadını Kullanmaya İzin Koşulları 210
Usulüne Uygun Dava Açılmış Olmalıdır 210
Kadın Eşin Menfaati Bulunmalıdır . 213
Erkek Eşe Zarar Vermemelidir 214
Kocanın Soyadını Kullanmaya İzin Usulü . 215
Görevli Mahkeme 215
XXII İçindekiler
Erkek Eşe Husumet Yöneltilmelidir . 217
Erkek Eşin Kabulü 217
Zamanaşımı . 218
2- Kocanın Soyadını Kullanma İznini Kaldırma Davası (TMK. m. 173 f. III) 219
Görevli Mahkeme 219
Dava Koca Tarafından Açılabilir . 220
Dava Kadın Tarafından Açılabilir 220
Nüfus Müdürlüğü Temyiz Edemez 222
Deliller Toplanmalıdır . 223
C- BOŞANAN KADININ HANESİ (NHUY m. 28) . 223
1- Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi 223
Kocasının Soyadını Kullanmasına İzin Verilmemişse (TMK m. 173, f. I) 223
Kocasının Soyadını Kullanmasına İzin Verilmişse (TMK m. 173, f. II) 225
2- Dul Olarak Evlenip Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi . 225
Bekârlık Soyadını Taşımasına İzin Verilmesini Aile Mahkemesinden İsteyebilir 225
Bekârlık Soyadını Taşımasına İzin Verilmesini Yazılı Olarak veya E-Başvuru İle Talep Edebilir 226
3- Boşandığı Eşinin Soyadını Kullanmasına İzin Verilen Kadının Soyadı ve Hanesi 226
Evlenmeden Önceki Soyadıyla Eşinin Soyadını Birlikte Kullanmak İstemişse 226
Evlenmeden Önceki Soyadını Kullanmak İstemişse 227
4- Evlenmeyle Türk Vatandaşlığını Kazanıp Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi . 227
5- Boşanma Kararında Soyadı Belirtilmeden Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi . 227
İçindekiler XXIII
6- Tanıma/Tenfiz Kararı Verilerek Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi . 228
7- Yetkili Kurumlar Tarafından Aile Kütüklerine Tesciline Karar Verilerek Boşanan Kadının Soyadı ve Hanesi . 228
D- BOŞANMA HALİNDE ÇOCUĞUN HANESİ . 228
YENİDEN EVLENME OLANAĞI 229
A- KADIN EŞ YÖNÜNDEN YENİDEN EVLENME OLANAĞI 229
1- Bekleme Süresi Geçmiş Olmalıdır 230
2- Bekleme Süresinde Nişanlanmaya Engel Yoktur 230
3- Bekleme Süresi Kesin Olmayan Evlenme Engelidir . 231
4- Bekleme Süresinin Sona Ermesi . 231
5- Bekleme Süresinin Kaldırılması 231
Kadının Önceki Evliliğinden Gebe Olmadığının Anlaşılması 232
Evliliği Sona Eren Eşlerin Yeniden Birbiriyle Evlenmek İstemeleri . 232
B- ERKEK EŞ YÖNÜNDEN YENİDEN EVLENME OLANAĞI 233
VII. CEBRÎ İCRA YOLUNA GİDİLEBİLMESİ 233
VIII. ALACAKLAR İÇİN ZAMANAŞIMININ İŞLEMEYE BAŞLAMASI . 234
YASAL MİRASÇILIK SIFATININ KAYBI . 234
ÖLÜME BAĞLI TASARRUFLARLA SAĞLANAN HAKLARIN KAYBI 236
A- ATANMIŞ MİRASÇI OLMA HAKKININ KAYBI . 236
B- VASİYET ALACAKLISI OLMA HAKKININ KAYBI . 237
BOŞANMA KARARININ NÜFUSA BİLDİRİLMESİ . 237
A- GENEL OLARAK . 237
XXIV İçindekiler
B- BOŞANMA KARARLARINDA BULUNMASI GEREKLİ HUSUSLAR (NHK m. 27) 239
C- BOŞANMA TARİHİ (NHUY m. 27) 239
1- Türk Mahkemesinden Verilen Boşanma Kararı 240
2- Yabancı Ülke Makamlarınca Verilen Boşanma Kararı 240
Tanıma/Tenfiz Kararı Verilmesi 240
Yetkili Kurumlar Tarafından Aile Kütüklerine Tesciline Karar Verilmesi 240
D- BOŞANMA KARARLARININ BİLDİRİMİ VE TESCİLİ. 241
1- Bildirim Süresi ve Yükümlülüğü 241
2- Bildirimin Tescili 241
20.01.1986 Tarihli Genelgeden Önce Kesinleşmiş Mahkeme Kararları 241
Boşanma Kararı Kesinleşmeden Eşlerden Birinin Ölümü 242
E- BOŞANMANIN İPTALİ KARARLARI (NHUY m. 29) 242
F- YABANCI DEVLET MAKAMLARINCA VERİLMİŞ BOŞANMA KARARLARI (NHUY m. 60) 242
G- ÇOK UYRUKLU VATANDAŞLARIMIZIN BOŞANMA OLAYLARININ TESCİLİ 243
XII. KADIN İÇİN BEKLEME SÜRESİ (TMK m. 132) . 244
XIII. MAL REJİMİYLE İLGİLİ SONUÇLARI . 246
ALTINCI BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA YARGILAMAYA EGEMEN OLAN İLKELERİN KAPSAMI
11. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA YARGILAMAYA EGEMEN OLAN İLKELERİN KAPSAMI 249
GENEL OLARAK . 249
İçindekiler XXV
TARAFLARIN YARGILAMAYA KATILIMINA EGEMEN OLAN İLKELER 249
III. HÂKİMİN YARGILAMA İŞLEMLERİNİ YÜRÜTMESİNE EGEMEN OLAN İLKELER 250
YEDİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TARAFLARIN YARGILAMAYA KATILIMINA EGEMEN OLAN İLKELER
12. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TASARRUF İLKESİ (HMK m. 24) . 251
GENEL OLARAK 251
TANIMI 252
III. GÖRÜNÜMÜ . 252
A- KENDİLİĞİNDEN DAVA AÇILAMAZ/KARAR VERİLEMEZ (HMK m. 24 f. I) . 253
1- İlgililer Dava Açabilir/Açmayabilir 254
2- İlgililer Karşı Dava Açabilir/Açmayabilir . 254
3- İlgililer Kanun Yoluna Başvurabilir/Başvurmayabilir . 255
B- DAVA AÇMAYA ZORLANAMAZ (HMK m. 24 f. II) . 255
C- HAKKINI TALEP ETMEYE ZORLANAMAZ (HMK m. 24 f. II) . 255
D- DAVA KONUSUNU SERBESTÇE BELİRLER 255
1- Dava Sebebini Belirler 256
2- Dayanılacak Vakıaları Belirler 257
E- DAVA AÇILDIKTAN SONRA TASARRUF YETKİSİ DEVAM EDER (HMK m. 24 f. III) . 257
1- Davasından Feragat Edebilir (HMK m. 307, 309 f. II) . 257
2- Davasını Karşı Tarafın Açık Rızası ile Geri Alabilir (HMK m. 123) . 258
XXVI İçindekiler
F- DAVAYI KANUN YOLUNA TAŞIMA 258
İSTİSNALARI 258
A- YARGILAMA GİDERİ KENDİLİĞİNDEN GÖZETİLİR . 258
B- SEVK VE İDARE KENDİLİĞİNDEN GÖZETİLİR 259
KENDİLİĞİNDEN HAREKETE GEÇME İLKESİNİN UYGULANDIĞI HALLER . 259
A- GENEL OLARAK . 259
B- UYGULAMA ALANI . 260
1- 5395 Sayılı Kanunda Yer Alan Koruyucu ve Destekleyici Tedbirler . 261
2- 4721 Sayılı Kanunda Yer Alan Koruyucu ve Destekleyici Tedbirler . 261
Velayet (6284 SK m. 5, f. III) 261
Nafaka 262
Nafakaya Karar Verme Yetkisi (6284 SK m. 5, f. III) . 262
Nafakanın Re'sen Verilmesi (6284 SK m. 5, f. IV) 262
Nafakanın Tahsili (6284 SK m. 18) 263
Kişisel İlişki Kurulması (6284 SK m. 5, f. III) 264
13. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TARAFLARCA GETİRİLME/HAZIRLAMA İLKESİ (HMK m. 25) 265
GENEL OLARAK . 265
DAVA MALZEMESİ KAVRAMI 266
III. DAVA MALZEMESİNİN GETİRİLMESİ . 267
A- TARAFLARCA GETİRİLİR 267
B- MAHKEMENIN İŞİ DEĞİLDİR 268
1- Kendiliğinden Dikkate Alınamaz (HMK m. 25 f. I) . 269
2- Kendiliğinden Delil Toplanamaz (HMK m. 25 f. II) 270
İçindekiler XXVII
3- Hatırlatılamaz (HMK m. 25 f. I) . 270
İSTİSNA: KENDİLİĞİNDEN (RE’SEN) ARAŞTIRMA İLKESİ (HMK m. 25 f I) 270
A- UYGULAMA ALANI . 271
1- Velayet 271
2- Kişisel İlişki 272
3- İştirak Nafakası . 272
4- Dava ve Taraf Ehliyeti 272
B- UYGULAMA ŞEKLİ 273
1- İddia ve Savunmanın Genişletilmesi Yasağı Uygulanmaz 273
2- Taraflar Yargılamanın Her Aşamasında Delil Sunabilir 273
3- Hâkim Tarafların Talepleriyle Bağlı Değildir . 274
4- İsticvap Hükümleri Uygulanmaz . 274
5- Hâkim Gereken Her Türlü Delile Kendiliğinden Başvurabilir . 274
6- Taraflarca İleri Sürülmeyen Maddi Vakıalar Araştırılabilir . 274
7- Hâkim Taraflarca İleri Sürülen Maddi Vakıalarla Bağlı Değildir 275
14. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TEKSİF İLKESİ 277
GENEL OLARAK 277
KURAL: BELİRLİ AŞAMAYA KADAR DAVA MALZEMESİ İLERİ SÜRÜLEBİLİR . 278
A- DAVACI AÇISINDAN TEKSİF (HMK m. 141 f. I) 279
1- Kural Olarak 279
2- Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede Verilmezse . 279
B- DAVALI AÇISINDAN TEKSİF (HMK m. 141 f. I) . 279
XXVIII İçindekiler
1- Kural Olarak . 280
2- Cevaba Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede Verilmezse 280
3- Cevap Dilekçesi Verilmezse ya da Sürede Verilmezse 280
III. TEKSİF İLKESİNİN İSTİSNALARI 280
A- ISLAH (HMK m. 141 f. II) 280
B- KARŞI TARAFIN AÇIK MUVAFAKATİ (HMK m. 141 f. II) 281
C- ESKİ HÂLE GETİRME (HMK m. 95-101) 281
D- YARGILAMAYI GECİKTİRME AMACI TAŞIMAMAK (HMK m. 145) 281
E- SÜRESİNDE İLERİ SÜRÜLEMEMESİNİN İLGİLİ TARAFIN KUSURUNDAN KAYNAKLANMAMASI (HMK m. 145) . 282
15. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ADİL YARGILANMA İLKESİ (AİHS m. 6, TCA m. 36) . 283
GENEL OLARAK . 283
KAPSAMI 284
A- ADİL SİLAHLARLA YARGILANMA 284
B- ADİL AÇIKLIKTA YARGILANMA . 285
C- ADİL SÜREDE YARGILANMA (AİHS m. 6, TCA m. 141 f. III, HMK m. 30) 285
D- ADİL MAHKEMEDE YARGILANMA . 286
16. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HUKUKİ DİNLENİLME HAKKI (HMK m. 27) 287
GENEL OLARAK . 287
OLAN BİTENİ BİLME/BİLGİLENME HAKKI (HMK m. 27 f. II/a) 289
A- DAVAYI BİLME HAKKI. 290
B- DURUŞMA GÜNÜNÜ BİLME HAKKI 291
İçindekiler XXIX
1- Ön İnceleme Duruşmasını Bilme Hakkı (HMK m. 139) . 291
2- Tahkikat Duruşmasını Bilme Hakkı (HMK m. 147 f. I) . 293
3- Sözlü Yargılama Duruşmasını Bilme Hakkı Var İdi (HMK m. 147 f. I, 186 f. I) 294
C- DELİLLERİ BİLME HAKKI 295
D- GEREKÇEYİ BİLME HAKKI 295
E- İŞLEMLERİ BİLME HAKKI 296
1- Tarafların İşlemlerini Bilme Hakkı . 296
2- Mahkemenin İşlemlerini Bilme Hakkı 297
III. OLAN BİTENİ AÇIKLAMA VE İSPAT HAKKI (HMK m. 27 f. II/b) . 297
A- AÇIKLAMA HAKKI 297
1- Açıklayan Tarafın Göstereceği Davranış 299
Adap Dışı Açıklama Yapılamaz . 299
Konu Dışı Açıklama Yapılamaz . 299
2- Hâkimin Göstereceği Davranış . 299
Şefkatle Dinlemelidir . 300
Sabırla Dinlemelidir . 300
Anlayışla Dinlemelidir . 300
B- İSPAT HAKKI (HMK m. 27 f. II/b) 300
DEĞERLENDİRTME VE GEREKÇELENDİRTME HAKKI (HMK m. 27 f. II/c) . 301
A- GENEL OLARAK . 301
B- AÇIKLAMALARI DEĞERLENDİRTME HAKKI 302
C- KARARLARI GEREKÇELENDİRTME HAKKI 302
1- Gerekçe Dosya Kapsamı İle Bağdaşmalıdır 303
2- Gerekçe Pozitif Hukuk İle Bağdaşmalıdır . 303
XXX İçindekiler
3- Gerekçe, Sebebi Gösterilmedikçe Yerleşik İçtihatlar İle Bağdaşmalıdır 303
17. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DÜRÜST DAVRANMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ (HMK m. 29 f. I) . 305
GENEL OLARAK . 305
DÜRÜSTLÜK KURALINA UYGUN DAVRANMAK ZORUNLUDUR . 305
18. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DOĞRUYU SÖYLEME YÜKÜMLÜLÜĞÜ (HMK m. 29 f. II) . 307
GENEL OLARAK . 307
ÖZELLİKLERİ 307
A- YÜKÜMLÜ OLANLAR . 307
1- Davanın Tarafları 308
2- Tarafları Kanuni Temsilcileri 308
3- Tarafların Vekilleri . 309
B- YÜKÜMLÜLÜĞÜN KONUSU 309
1- Sözlü Açıklamalar . 309
2- Yazılı Açıklamalar 309
SEKİZİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÂKİMİN YARGILAMA İŞLEMLERİNİ YÜRÜTMESİNE EGEMEN OLAN İLKELER
19. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÂKİMİN DAVAYI AYDINLATMA ÖDEVİ . 311
GENEL OLARAK . 311
AYDINLATMA ÖDEVİNİN TÜRÜ . 313
A- MADDİ AYDINLATMA 313
B- HUKUKİ AYDINLATMA 314
III. AYDINLATMA ÖDEVİNİN KONUSU . 314
İçindekiler XXXI
A- BELİRSİZ HUSUSLAR 314
B- ÇELİŞKİLİ HUSUSLAR . 314
AYDINLATMA ÖDEVİNİN USULÜ . 314
A- AÇIKLAMA YAPTIRMA . 314
B- SORU SORMA 315
C- DELİL GÖSTERİLMESİNİ İSTEME . 315
D- TARAFIN KENDİSİNİ DİNLEME . 315
AYDINLATMA ÖDEVİNİN SINIRLARI 316
A- SÖYLENMEYEN ŞEYLERİ KAPSAMAZ 316
B- SÖYLENMEYEN VAKIALARI KAPSAMAZ 316
C- SÖYLEMEYENE YOL GÖSTERMEYİ KAPSAMAZ 316
D- SÖYLEMEYENE İSTİCVABI KAPSAMAZ . 317
20. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA USUL EKONOMİSİ İLKESİ (HMK m. 30). 319
GENEL OLARAK 319
UNSURLARI 319
A- BASİTLİK İLKESİ (DÜZENLİ BİÇİMDE YARGILAMA) (HMK m. 30) . 320
B- ÇABUKLUK İLKESİ (MAKUL SÜRE İÇİNDE YARGILAMA) (TCA m. 141 f. IV, HMK m. 30 f. I) . 320
C- UCUZLUK İLKESİ (EN AZ GİDERLE YARGILAMA) (TCA m. 141 f. IV, HMK m. 30 f. I) . 321
III. YANSIMASI 321
A- DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ (HMK m. 166) . 322
B- DAVALARIN AYRILMASI (HMK m. 167) 324
C- DAVA SONUCUNUN BEKLENİLMESİ 324
D- ÖN SORUN İNCELEMESİ . 324
E- USULİ KAZANILMIŞ HAK KURALI . 325
DEĞERLENDİRİLMESİ . 325
XXXII İçindekiler
21. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HUKUKUN KENDİLİĞİNDEN UYGULANMASI İLKESİ (HMK m. 33) 327
GENEL OLARAK . 327
TARAFLARCA HUKUKİ SEBEP GÖSTERİLMESİ ZORUNLU DEĞİLDİR . 328
A- DAVA DİLEKÇESİNDE HUKUKİ SEBEP GÖSTERMESİ ZORUNLU DEĞİLDİR (HMK m. 119 f. I/g) 328
B- CEVAP DİLEKÇESİNDE HUKUKİ SEBEP GÖSTERMESİ ZORUNLU DEĞİLDİR (HMK M. 129 F. I/F) 330
III. TARAFLARCA BİLDİRİLEN HUKUKİ SEBEP DEĞİŞTİRİLEBİLİR (HMK m. 141) 330
TARAFLARCA BİLDİRİLEN HUKUKİ SEBEP HÂKİMİ ETKİLEMEZ 330
A- YANLIŞ GÖSTEREME HÂKİMİ ETKİLEMEZ . 330
B- EKSİK GÖSTEREME HÂKİMİ ETKİLEMEZ 331
C- BİRKAÇ SEBEP GÖSTERME HÂKİMİ ETKİLEMEZ 331
D- HİÇ GÖSTERMEME HÂKİMİ ETKİLEMEZ . 332
TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARIN HUKUKİ NİTELENDİRİLMESİNİ HÂKİM YAPAR 332
TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARIN HANGİSİNİN SABİT OLDUĞUNU HÂKİM BELİRLER . 332
VII. TARAFLARCA GETİRİLEN VAKIALARA UYAN HUKUK NORMUNU HÂKİM UYGULAR . 333
A- TÜRK HUKUKUNU KENDİLİĞİNDEN UYGULAR 333
B- YETKİLİ OLAN YABANCI HUKUKU KENDİLİĞİNDEN UYGULAR (5718 SK m. 2) 334
22. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TALEPLE BAĞLILIK İLKESİ (HMK m. 26) 339
GENEL OLARAK . 339
İçindekiler XXXIII
İLKENİN UYGULANMASI 340
A- TALEP SONUCUNDAN FAZLASINA KARAR VEREMEZ . 340
B- TALEP SONUCUNDAN BAŞKA BİR ŞEYE KARAR VEREMEZ . 340
1- Islah Yapılmamışsa . 341
2- Islah Yapılmışsa 341
3- Bir Sebebe Hasredilmişse 342
4- Genel Boşanma Sebebiyle Açılmışsa 342
III. İLKENİN UYGULANMASI 342
A- KENDİLİĞİNDEN KARAR VEREMEZ 342
B- HER BİR TALEP HAKKINDA AYRI OLARAK KARAR VERİLMELİDİR . 343
23. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA SEVK VE İDARE İLKESİ (HMK m. 32) . 345
GENEL OLARAK 345
HÂKİMİN YÜKÜMLÜLÜĞÜ (HMK m. 32 f. I) 345
A- YARGILAMANIN SEVK VE İDARESİ 346
1- Şekli Sevk ve İdare 346
2- Maddi Sevk ve İdare . 346
B- YARGILAMA DÜZENİNİN BOZULMAMASI İÇİN TEDBİR ALMA . 347
III. DİLEKÇENİN YENİDEN DÜZENLENMESİ (HMK m. 32 f. II) . 347
A- YENİDEN DÜZENLENMESİ GEREKEN DİLEKÇELER . 347
1- Okunamayan Dilekçe 348
2- Uygunsuz Olan Dilekçe 348
3- İlgisiz Olan Dilekçe . 350
B- YENİDEN DÜZENLENME USULÜ 350
XXXIV İçindekiler
1- Uygun Bir Süre Verilir 350
Yeni Dilekçe Verilmesinin Sonuçları 350
Yeni Dilekçe Verilmemesinin Sonuçları . 350
2- İlk Dilekçe Dosyada Kalır 351
YAZILI OLMAYAN SEVK VE İDARE GELENEKLERİ . 351
24. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DOĞRUDANLIK İLKESİ (HMK m. 197) . 353
GENEL OLARAK . 353
DELİLLERİN TOPLANMASINDA DOĞRUDANLIK (HMK m. 197) 354
A- MAHKEME HUZURUNDA TOPLAMA 354
B- İSTİNABE YOLUYLA TOPLAMA . 354
KARAR VERİLMESİNDE DOĞRUDANLIK . 355
A- KURAL: AYNI HÂKİM İÇİN DOĞRUDANLIK 355
B- İSTİSNA: FARKLI HÂKİM KARAR VEREBİLİR . 355
25. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ İLKESİ (HMK m. 198) 357
GENEL OLARAK . 357
DELİLLER GEREKÇELİ OLARAK DEĞERLENDİRİLMELİDİR 357
26. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ALENİYET İLKESİ (AİHS m. 6/1, TCA m. 141 f. I, HMK m. 28) 359
GENEL OLARAK . 359
DURUŞMALARIN ALENİYETİ 360
A- DURUŞMALAR HERKESE AÇIKTIR (TCA m. 141 f. I, HMK m. 28 f. I) . 361
1- Duruşmalar İlgili Olanlara Açıktır 361
2- Duruşmalar İlgili Olmayanlara Açıktır . 361
İçindekiler XXXV
B- KOŞULLARI VARSA GİZLİ OLARAK YAPILABİLİR (TCA m. 141 f. I, HMK m. 28 f. II) . 362
1- Gizliliğin Kapsamı 363
Duruşmaların Bir Kısmının Gizli Olarak Yapılması . 363
Duruşmaların Tamamının Gizli Olarak Yapılması . 363
2- Gizliliğin Koşulları 364
Genel Ahlâkın Kesin Olarak Gerekli Kıldığı Hâller 367
Kamu Güvenliğinin Kesin Olarak Gerekli Kıldığı Hâller . 367
3- Gizliliğin İstenilmesi . 367
Taraflardan Birinin Talebi Üzerine (HMK m. 28 f. II) . 367
Kendiliğinden (HMK m. 28 f. II) . 368
4- Gizliliğin Karara Bağlanması 368
Ön Sorunlar Hakkındaki Hükümler Uygulanır 368
Gerekçe, Esas Hakkındaki Kararı İle Birlikte Açıklanır . 368
5- Gizliliğin Sonuçları . 369
İlgililer Dışındakiler Salondan Çıkartılır 369
Hazır Bulunanlar Uyarılır (HMK m. 28 f. IV) . 369
Hazır Bulunanlara Ceza İhtarı Yapılır (HMK m. 28 f. IV) . 369
Ceza İhtarı Tutanağa Geçirilir (HMK m. 28 f. IV) 370
Yalnız Başına Kanun Yoluna Başvurulamaz. 370
Kararın Gizli Verilmesini Gerektirmez. . 370
III. KARARLARIN BİLDİRİLMESİNİN ALENİYETİ (HMK m. 28 f. I) . 371
İŞLEMLERİN ALENİYETİ . 371
XXXVI İçindekiler
A- DOSYANIN İNCELENMESİ (HMK m. 161) 371
B- TUTANAK ÖRNEĞİ VERİLMESİ (HMK m. 158) . 371
27. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA SÖZLÜLÜK YAZILILIK İLKESİ 373
GENEL OLARAK . 373
EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA SÖZLÜLÜK İLKESİ . 373
A- TAHKİKAT AŞAMASINDA TARAFLARIN DİNLENİLMESİ (HMK m. 144 f. I) . 374
B- İSTİCVAP SIRASINDA GERÇEĞİ SÖYLEME (HMK m. 173 f. II) 374
C- ISLAHIN SÖZLÜ YAPILMASI (HMK m. 177 f. II) . 374
D- SÖZLÜ YARGILAMADA SON SÖZÜN SÖYLENMESİ (HMK m. 186 f. II) 374
E- TANIKLIKTAN ÇEKİNME SEBEPLERİNİN BİLDİRİLMESİ (HMK m. 252) 375
F- TANIĞIN DİNLENİLMESİ (HMK m. 261 f. II) 375
G- BİLİRKİŞİ AÇIKLAMALARI (HMK m. 279) . 375
H- HÜKMÜN MÜZAKERESİ SIRASINDA TARAFLARIN SÖZLÜ AÇIKLAMALARI (HMK m. 295) 376
I- TAVZİH SIRASINDA SÖZLÜ AÇIKLAMA (HMK m. 306 f. II) . 376
İ- FERAGAT VE KABULÜN SÖZLÜ YAPILMASI (HMK m. 309 f. I) . 376
III. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA YAZILILIK İLKESİ (HMK m. 133, 177, 246, 263, 279, 342, 364) . 376
A- DAVANIN AÇILMASI (HMK m. 118) 377
B- KARŞI DAVANIN AÇILMASI (HMK m. 133) . 377
C- ISLAH (HMK m. 177) . 377
İçindekiler XXXVII
D- CEVAPLARINI YAZILI OLARAK BİLDİRMESİ İÇIN TANIĞA SORU KÂĞIDI GÖNDERİLMESİ (HMK m. 246 f. I) . 378
E- TANIK, SAĞIR VE DİLSİZ OLUP OKUMA VE YAZMAYI BİLİYORSA, SORULARIN YAZILI BİLDİRİLMESİ (HMK m. 263 f. II) . 378
F- BİLİRKİŞİNİN OY VE GÖRÜŞÜNÜ YAZILI BİLDİRMESİ (HMK m. 279 f. I) 378
G- KANUN YOLLARINA BAŞVURMA 378
28. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA TÜRKÇE KULLANMA İLKESİ (TCA m. 3 f. I) . 379
GENEL OLARAK 379
MAHKEMENİN DİLİ (TCA m. 3 f. I) . 380
III. TARAFLARIN DİLİ 380
A- TARAFLARIN KONUŞMA DİLİ (HMK m. 144) 380
B- TARAFLARIN YAZMA DİLİ 380
TANIKLARIN DİLİ (HMK m. 263 f. I) 381
DOKUZUNCU BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA USUL HÜKÜMLERİ
29. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HMK HÜKÜMLERİNE TÂBİ TUTULMAYAN YARGILAMA KURALLARI . 383
GENELOLARAK . 383
HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNUNA TÂBİ TUTULMAYAN YARGILAMA KURALLARI . 389
A- HÂKİM, VİCDANEN KANAAT GETİRMELİDİR . 389
B- HÂKİM, OLGULAR HAKKINDA TARAFLARA YEMİN ÖNEREMEZ 390
C- HÂKİM, TARAFLARIN İKRARI VE KABULÜ İLE BAĞLI DEĞİLDİR 391
XXXVIII İçindekiler
D- HÂKİM, KANITLARI SERBESTÇE TAKDİR EDER 392
E- HÂKİM, BOŞANMANIN FER'Î SONUÇLARINA İLİŞKİN ANLAŞMALARI ONAYLAMIŞ OLMALIDIR . 393
F- HÂKİM, DURUŞMANIN GİZLİ YAPILMASINA KARAR VEREBİLİR 394
30. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVA ŞARTLARI 395
GENEL OLARAK . 395
DAVA ŞARTLARI 395
A- TÜRK MAHKEMELERININ YARGI HAKKININ BULUNMASI (HMK m. 114 f. 1/a) 395
1- Yer Bakımından Yargı Hakkının Bulunması 395
2- Kişi Bakımından Yargı Hakkının Bulunması . 396
B- YARGI YOLUNUN CAİZ OLMASI (HMK m. 114 f. 1/b) 396
C- MAHKEMENİN GÖREVLİ OLMASI (HMK m. 114 f. 1/c) 396
D- MAHKEMENİN YETKİLİ OLMASI (HMK m. 114 f. 1/ç) 397
E- TARAFLARIN, TARAF VE DAVA EHLİYETİNE SAHİP OLMALARI (HMK m. 114 f. 1/d) . 397
1- Tarafların, Taraf Ehliyetine Sahip Olmaları . 398
2- Tarafların, Dava Ehliyetine Sahip Olmaları 398
Davacının Dava Ehliyetine Sahip Olması 400
Davalının Dava Ehliyetine Sahip Olması 402
F- TEMSİLCİNİN GEREKLİ NİTELİĞE SAHİP BULUNMASI (HMK m. 114 f. 1/d) 403
G- DAVA TAKİP YETKİSİNE SAHİP OLUNMASI (HMK m. 114 f. 1/e) 403
H- VEKİLİN DAVAYA VEKÂLET EHLİYETİNE SAHİP OLMASI (HMK m. 114 f. 1/f) . 404
İçindekiler XXXIX
I- USULÜNE UYGUN DÜZENLENMİŞ BİR VEKÂLETNAMESİNİN BULUNMASI (HMK m. 114 f. 1/f) 404
İ- DAVACININ YATIRMASI GEREKEN GİDER AVANSININ YATIRILMIŞ OLMASI (HMK m. 114 f. 1/g, 120) . 404
J- TEMİNAT GÖSTERİLMESİNE İLİŞKİN KARARIN GEREĞİNİN YERİNE GETİRİLMESİ (HMK m. 114 f. 1/ğ) 406
K- AYNI DAVANIN, DAHA ÖNCEDEN AÇILMIŞ VE HÂLEN GÖRÜLMEKTE (DERDESTLİK) OLMAMASI (HMK m. 114 f. 1/ı) . 406
1- Hâlen Görülmekte Olan Bir Davanın Olması Gerekir/Görülen Dava Koşulu . 407
2- Tarafların/Konularının/Dava Sebeplerinin Aynı Olması Gerekir/Aynılık Koşulu 408
Davanın Tarafları Aynı Olmalıdır 408
Davanın Konusu Aynı Olmalıdır . 410
Dava Sebepleri Aynı Olmalıdır 410
L- AYNI DAVANIN, DAHA ÖNCEDEN KESİN HÜKME BAĞLANMAMIŞ OLMASI (HMK m. 114 f. 1/i) 412
31. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA GÖREVLİ MAHKEME 417
GÖREVİN BELİRLENMESİ (HMK m. 1, c. 1) 417
A- GÖREVLİ MAHKEME 4787 SAYILI KANUNLA BELİRLENMİŞTİR . 417
B- GÖREV SÖZLEŞMESİ YAPILAMAZ . 418
GÖREV KURALLARININ NİTELİĞİ 418
A- KAMU DÜZENİNDENDİR (HMK m. 1, c. 2) . 419
B- DAVA ŞARTLARINDANDIR (HMK m. 114/c) 419
C- KENDİLİĞİNDEN ARAŞTIRILIR (HMK m. 115 f. I) 419
D- HER ZAMAN İLERİ SÜRÜLEBİLİR (HMK m. 115 f. I) 420
XL İçindekiler
E- TARAFLAR İTİRAZDA BULUNABİLİR . 420
F- USULÎ KAZANILMIŞ HAK OLUŞTURMAZ 420
G- HÜKÜM KESİNLEŞTİKTEN SONRA İLERİ SÜRÜLEMEZ . 420
III. GÖREVLİ MAHKEME . 421
A- DAVA AİLE MAHKEMESİ FAALİYETE GEÇMEDEN ÖNCE AÇILMIŞSA 421
1- Aile Mahkemesi Davadan Sonra Karardan Önce Faaliyete Geçmişse . 421
Devir Kararı Yerine Görevsizlik Kararı Verilemez . 421
Devir Kararı Temyiz Edilemez 422
Devredilen Aile Mahkemesi Tarafından Yargılama Sürdürülür 423
2- Aile Mahkemesi Karardan Sonra Hüküm Kesinleşmeden Önce Faaliyete Geçmişse . 423
Devir Kararı Verilmelidir 423
Devir Kararı Temyiz Edilemez 425
Devredilen Aile Mahkemesi Tarafından İşlemler Sürdürülür 425
B- DAVA AİLE MAHKEMESİ FAALİYETE GEÇTİKTEN SONRA AÇILMIŞSA . 426
C- AİLE MAHKEMESİ KURULMAYAN YERLERDE GÖREVLİ MAHKEME (4787 sayılı Kanun m. 4/1). 427
D- EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA İLE İLİNTİLİ DAVALARDA GÖREVLİ MAHKEME 429
1- Boşandığı Eşin Soyadını Kullanmaya İzin Davasında Görevli Mahkeme 430
2- Evliliğin Tespitine İlişkin Davada Görevli Mahkeme 430
3- Boşanma Davasından Sonra Açılan Boşanma Sebebiyle Manevi Tazminat İsteğine İlişkin Davada Görevli Mahkeme . 431
İçindekiler XLI
4- Boşanma Davası Bulunmadan İleri Sürülen Manevi Tazminat Davası 431
5- Çocuğun Mallarını Geri Verme Yükümlülüğünden Kaynaklanan Alacak Davası . 432
6- Aile Hukuku Hükümlerine Göre İncelenemeyen Haksız Fiil Sorumluluğundan Kaynaklanan Manevi Tazminat Davası 432
7- 6284 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre Verilen Tedbir Kararlarına İtiraz 434
8- Velayetin Kaldırılması Davası 435
9- Velayetin Değiştirilmesi Davası 436
10- Çocuğun Soyadının Değiştirilmesi Davası 437
11- Çocuğun Mutad Meskeni Olan Ülkeye İadesi Davası 442
12- Nafaka Alacağı İle İlgili Menfi Tespit Davası 444
13- Nafakanın İstirdadı Davası 444
14- Evlilik Öncesi Alacak Davası 445
32. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA YETKİLİ MAHKEME 447
YETKİ KURALININ NİTELİĞİ . 447
A- DİĞER KANUNLARDA YER ALAN YETKİYE İLİŞKİN HÜKÜMLER SAKLI TUTULMUŞTUR (HMK m. 5) 447
B- İLK İTİRAZ NİTELİĞİNDEDİR (HMK m. 116 f. I/a) . 448
C- KESİN YETKİ KURALI ÖNGÖRÜLMEMİŞTİR (TMK m. 168) . 449
D- KENDİLİĞİNDEN YETKİSİZLİK KARARI VERİLEMEZ (HMK m. 19 f. II, IV) . 450
E- ASIL DAVAYA BAKAN MAHKEME KARŞI DAVAYA BAKMAYA YETKİLİDİR (HMK m. 13) . 452
F- YETKİ HUSUSUNDA TERCİH HAKKI DAVACIYA AİTTİR . 452
XLII İçindekiler
G- DAVA TARİHİNDEKİ YERLEŞİM YERİ MAHKEMESİNE GÖRE BELİRLENİR 453
H- DAVADAN SONRA YERLEŞİM YERİNİN DEĞİŞMESİ ETKİLİ DEĞİLDİR . 454
YETKİLİ MAHKEMELER (TMK m. 168) . 454
A- EŞLERDEN BİRİNİN YERLEŞİM YERİ 455
1- Kadın Eşin Yerleşim Yeri . 455
Ayrı Ev Açma Olanağı Olmayan Kadının Yerleşim Yeri . 456
Baba Evinin Bulunduğu Yerde Dava Açılabilir . 456
Yakınlarının Bulunduğu Yerde Dava Açılamaz . 463
Ayrı Ev Açma Olanağı Olan Kadının Yerleşim Yeri . 465
Nüfusa Kayıtlı Olunan Yer Yerleşim Yerine Karine Değildir 466
Kadın Seçimlik Hakkını Kullanabilir. 468
2- Erkek Eşin Yerleşim Yeri . 468
Kural Olarak 468
Nüfusa Kayıtlı Olunan Yer Yerleşim Yerine Karine Değildir 469
Yurtdışında İşçi Olarak Çalışan Erkek Eş 470
Emekli Olan Erkek Eş 471
3- Eşlerden Birinin Yerleşim Yerinin Belirlenmesi 471
Muhtarlık Belgesi. 472
Çalışılan Yer 472
Memuriyet Sebebiyle Çalışılan Yer 474
Serbest Olarak Çalışılan Yer . 475
Oturulan Yer 477
Kural Olarak . 477
İçindekiler XLIII
Varsayılan Yerleşim Yeri 477
Uzun Süre Yurt Dışında Oturulan Yer 478
Uzun Süre Yurt İçinde Oturulan Yer . 478
Kurumlarda Bulunulan Yer (TMK. m. 22) . 479
Eğitim Kurumunda Bulunma 479
Sağlık Kurumunda Bulunma . 480
Bakım Kurumunda Bulunma . 480
Ceza Kurumunda Bulunma . 484
Adres Beyan Formundaki Bildirim 484
İkamet Tezkeresi İle Bulunan Yabancılar 486
B- SON DEFA ALTI AY BİRLİKTE OTURULAN YER . 488
C- YURT DIŞINDA YAŞAYAN TÜRK VATANDAŞLARI (5718 SK m. 41) . 490
33. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVACI . 493
GENEL OLARAK 493
EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI AÇABİLENLER . 493
A- EŞLERDEN BİRİ AÇABİLİR . 494
B- VEKÂLETEN AÇILABİLİR (İRADİ TEMSİL/VEKÂLET) (HMK m. 71-83) 494
1- Zorunlu Değildir (1136 SK m. 35 f. III, c. 1, HMK m. 71) 495
2- Sadece Baroda Kayıtlı Avukatlar Temsil Edebilir (1136 SK m. 35 f. I) 497
3- Stajyer, Avukatın Takip Ettiği Boşanma Davası Duruşmasına Giremez (1136 SK m. 26 f. I) 498
C- VESAYETEN AÇILABİLİR . 498
1- Vasi (TMK m. 403 f. I, 448) . 499
2- Kayyım Atanması Fiil Ehliyetini Engellemez (TMK m. 426, 427, 459, 460) 501
XLIV İçindekiler
3- Yasal danışmana Danışmak Zorunlu Değildir (TMK m. 429) 502
D- VELÂYETEN AÇILABİLİR (TMK m. 342 f. I) 504
E- DAVA HAKKI SÜREYE BAĞLI DEĞİLDİR . 507
III. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI AÇILAMAYACAK HALLER . 507
A- ÜÇÜNCÜ KİŞİ AÇAMAZ 507
B- İDARİ MAKAM AÇAMAZ . 508
C- EŞİN ÖLÜMÜNDEN SONRA AÇILAMAZ 509
Ölmüş Eşe Karşı Açılamaz . 509
Ölmüş Eş Adına Açılamaz 509
EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASI DAVACI EŞİN MİRASÇILARI TARAFINDAN TMK m. 181 HÜKMÜNE GÖRE SÜRDÜRÜLEMEZ 510
EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINA MÜDAHALE EDİLEMEZ . 511
A- FER’İ MÜDAHALE MÜMKÜN DEĞİLDİR (HMK m.66) 511
B- ASLİ MÜDAHALE MÜMKÜN DEĞİLDİR (HMK m. 65) 511
34. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVALI . 513
GENEL OLARAK . 513
BOŞANMA DAVASI DİĞER EŞE KARŞI AÇILABİLİR . 515
III. BOŞANMA DAVASI ÖLEN DAVALI EŞİN MİRASÇILARI TARAFINDAN TMK m. 181 HÜKMÜNE GÖRE SÜRDÜRÜLEMEZ 515
35. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASININ AÇILMA ŞEKLİ . 517
GENEL OLARAK . 517
SADECE EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE DAVA AÇILABİLİR 517
İçindekiler XLV
A- GENEL OLARAK . 517
B- EVLİLİK BİRLİĞİNİN SARSILMASI SEBEBİYLE KARAR VERİLEMEZ 518
III. KARŞI DAVA OLARAK AÇILABİLİR (HMK m. 132-135) . 518
BİRDEN FAZLA BOŞANMA SEBEBİNE DAYALI AÇILABİLİR 520
A- ÖZEL SEBEBE DAYALI KARAR VERİP GENEL SEBEPTEN KARAR VERMEME İSABETSİZDİR . 521
B- GENEL SEBEBE DAYALI KARAR VERİP ÖZEL SEBEPTEN KARAR VERMEME İSABETSİZDİR . 521
TERDİTLİ/KADEMELİ AÇILABİLİR (HMK m. 111) 521
A- TALEP BİRDEN FAZLA OLMALIDIR 522
B- TALEPLER ARASINDA ASLİLİK-FERÎLİK İLİŞKİSİ KURULMALIDIR . 530
C- TALEPLER AYNI DAVA DİLEKÇESİNDE İLERİ SÜRÜLMELİDİR 532
D- TALEPLER ARASINDA BAĞLANTI BULUNMALIDIR . 532
E- ASLİ TALEBİNİN ESASTAN REDDİNE KARAR VERİLMEDEN YEDEK TALEP İNCELENEMEZ . 533
F- TERDİTLİ DAVALARDA KADEME ŞEKLİ . 533
1- Boşanma Sebeplerinde Kademe 533
2- Farklı Davalarla Kademe. 533
DAVALARIN YIĞILMASI/OBJEKTİF DAVA BİRLEŞMESİ ŞEKLİNDE AÇILABİLİR (HMK m. 110) 534
A- KOŞULLARI . 534
1- Davacının Aynı Davalıya Karşı İleri Sürebileceği Birden Fazla Talep Olmalıdır 535
2- Taleplerin Tümü Aynı Yargı Çeşidi İçinde Yer Almalıdır . 535
3- Talepler Arasında Bir Aslîlik–Ferîlik İlişkisi Kurulmamış Olmalıdır 535
XLVI İçindekiler
4- Taleplerin Tümü Bakımından Ortak Yetkili Mahkeme Bulunmalıdır 535
B- İNCELENMESİ . 536
1- Her Dava Hakkında Ayrı Olarak Karar Verilir . 536
2- Yığılma Konusu Olamayan Dava Ayrılır . 537
3- Vekâlet Ücreti Ayrı Olarak Takdir Edilir . 537
4- Konusuz Kalan Dava Diğerlerini Etkilemez . 538
5- Gerek Görülürse Davaların Ayrılmasına Karar Verilir (HMK m. 167) . 538
6- İstinaf ve Temyiz Sınırı Ayrı Olarak Belirlenir 538
Boşanma ve Ziynet Alacağı Davası Yığılması 538
Boşanma ve Nafaka Davası Yığılması . 540
Boşanma ve Manevi Tazminat Yığılması 541
VII. ISLAH YOLUYLA AÇILABİLİR . 542
36. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASININ VEKİL ARACILIĞIYLA AÇILMASI 543
GENEL OLARAK . 543
VEKİL ARACILIĞIYLA DAVA AÇILMASI 544
A- DAVA TAYİN EDİLEN VEKİL ARACILIĞIYLA AÇILABİLİR . 544
1- Dava Ehliyeti Bulunan Herkes Vekil Atayabilir (HMK m. 71) 544
2- Birden Fazla Vekil Görevlendirilebilir (HMK m. 75) . 545
3- Borçlar Kanununun Temsile İlişkin Hükümleri Uygulanır (HMK m. 72) . 545
4- Vekâletnamenin Aslı veya Örneğinin Dava Dosyasına İbraz Edilmesi Zorunludur (HMK m. 76 f. I, 77 f. I) . 545
Noter Tarafından Onaylanan veya Düzenlenen Vekâletname Bulunmalıdır (Not. K. 84, 90-93) 547
İçindekiler XLVII
Vekâletname Her Dosya İçin İbraz Edilmelidir 548
Genel Vekâletname . 549
Özel Vekâletname . 549
Aslına Uygun Örneği Avukat Tarafından Onaylanmış Olmalıdır 549
Özel Vekâletname İle Boşanma Davası Açılabilir (HMK m. 74) . 549
Adli Yardımla Görevlendirilen Vekaletname Vermelidir 552
Vekâletnamelere, Vekâlet Verenin Fotoğrafı Yapıştırılmalıdır (Not. K. Yönetmeliği, m. 93/k) . 554
Vekâletnamelere, Baro Pulu Yapıştırılmalıdır . 556
Vekâletname Usulüne Uygun Düzenlenmelidir . 557
İlgilinin İşitme, Konuşma veya Görme Özürlü Olması (Noterler Kanunu m. 73) . 558
İlgilinin Okur Yazar Olmaması (Noterler Kanunu m. 87) . 559
İlgilinin İmza Bilmemesi (Noterler Kanunu m. 75) . 559
Yetki Belgesine Dayanma . 561
ı. Vekil Türkiye Barolarından Birine Kayıtlı Olmalıdır 561
B- DAVADA KENDİSİNİ VEKİL ARACILIĞIYLA TEMSİL ETTİRMESİ KARARI VERİLEBİLİR/TAKDİRİ AVUKATLA TEMSİL ZORUNLULUĞU 562
1- Davasını Bizzat Takip Edebilecek Ehliyette Olmaması Sebebiyle (HMK m. 80) . 562
Uygun Bir Süre Tanınmalıdır . 562
XLVIII İçindekiler
Karara Uymayan Taraf Hakkında Yokluğu Hâlindeki Hükümlere Göre İşlem Yapılır (HMK m. 150) . 563
2- Davasını Kendisi Takip Eden Kimsenin Duruşmada Uygun Olmayan Tutum ve Davranışta Bulunması Sebebiyle (HMK m. 79 f. II) . 563
Hâkim Kendisini Uyarmış Olmalıdır . 563
Uyarıya Uyulmamış Olmalıdır . 563
Temsile Gerek Görülmelidir 563
Uygun Bir Süre Tanınmalıdır . 564
Karara Uymayan Taraf Hakkında Yokluğu Hâlindeki Hükümlere Göre İşlem Yapılır (HMK m. 150) 564
C- DAVAYI TAYİN EDİLEN VEKİL TAKİP EDİLEBİLİR . 564
1- Genel Yetki Kapsamında Kalan Hususlar . 564
Davanın Takibi İçin Gereken Bütün İşlemleri Yapma Yetkisi (HMK m. 73 f. I) . 565
Hükmün Yerine Getirilmesi Yetkisi (HMK m. 73 f. I) . 565
Yargılama Giderlerinin Tahsili İle Makbuz Verme Yetkisi (HMK m. 73 f. I) 565
Sınırlandırıcı İşlemler Karşı Taraf Yönünden Geçersizdir (HMK m. 73 f. II) 565
2- Özel Yetki Kapsamında Kalan Hususlar (HMK m. 74) . 565
Sulh Olamaz (HMK m. 74, 313-315) 566
Hâkimi Reddedemez (HMK m. 36, 74) . 566
Davanın Tamamını Islah Edemez (HMK m. 74, 180) 566
Başkasını Tevkil Edemez (HMK m. 74, Av. K. m. 171 f. II, TBK m. 506 f. I) 567
Alternatif Uyuşmazlık Çözüm Yollarına Başvuramaz (HMK m. 74) . 567
İçindekiler XLIX
Davadan Feragat Edemez (HMK m. 74, 307) 567
Kanun Yollarından Feragat Edemez (HMK m. 74) 568
Yargılamanın İadesi Yoluna Gidemez (HMK m. 36, 374) . 568
ı. Hâkimlerin Fiilleri Sebebiyle Devlet Aleyhine Tazminat Davası Açamaz (HMK m. 46, 74) 568
Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklarla İlgili Davaları Açamaz ve Takip Edemez (HMK m. 20, 74) 568
Yemin Teklif Edemez (HMK m. 74, 227) . 569
3- Vekilinin Açıklamalarına İtiraz Etmeyen Hazır Taraf Açıklamalara Rıza Göstermiş Sayılır (HMK m. 78) 569
4- Avukat Sebebiyle Yargılama Başka Bir Güne Bırakılamaz . 569
Avukat Tutmak İstenmesi Sebep Değildir (HMK m. 77 f. III) . 570
Avukatın İstifa Etmesi Sebep Değildir (HMK m. 77 f. IV) . 570
Avukatın Azledilmesi Sebep Değildir (HMK m. 77 f. IV) . 570
Avukatın Dosyayı İncelememiş Olması Sebep Değildir (HMK m. 77 f. IV) . 570
Geçerli Bir Özür Bulunmamalıdır . 570
Verilen Süre Sonunda Davaya Devam Olunur . 570
5- Davaya Vekâlet Ehliyeti Dava Şartlarındandır (HMK m. 114 f. I/f) . 571
III. VEKÂLETNAMESİZ DAVA AÇILMASI VE İŞLEM YAPILMASI (HMK m. 77) 571
A- GECİKMESİNDE ZARAR DOĞABİLECEK HÂL BULUNMALIDIR . 571
B- MAHKEME KESİN SÜRE VERMELİDİR 571
L İçindekiler
1- Kesin Süre İçinde Vekâletname Verilmezse . 572
Dava Açılmamış veya Gerçekleştirilen İşlemler Yapılmamış Sayılır 572
Vekâletname İbraz Etmeyen Avukat Ödemeye Mahkûm Edilir . 572
Celse Harcı İle Diğer Yargılama Giderleri 572
Karşı Tarafın Uğradığı Zararlar. . 572
Kötüniyetle Yapan Avukat Yazıyla Bildirilir 572
2- Asıl Taraf Yapılan İşlemleri Kabul Ettiğini Dilekçeyle Mahkemeye Bildirmezse 573
VEKİLİN VEKÂLET GÖREVİNİN SONA ERMESİ 573
A- VEKİLİN AZLİ (HMK m. 81, 83) 573
B- VEKİLİN İSTİFASI/ÇEKİLMESİ (HMK m. 81, 82, Av. K. m. 41, TBK m. 512) 574
1- Her Zaman Çekilebilir (TBK m. 512) . 574
2- Çekilme Beyanı Bildirilir veya Tutanağa Geçirilir (HMK m. 81) 574
3- Çekilme Sebebiyle Yargılama Ertelenemez (HMK m. 77 f. IV) . 575
4- Vekâlet Görevi, İstifanın Müvekkiline Tebliğinden İtibaren İki Hafta Süreyle Devam Eder (HMK m. 82 f. I) 576
5- Çekilmenin Sonuçları İstifa Dilekçesi İle Birlikte Vekâlet Verene İhtaren Bildirilir (HMK m. 82) . 577
6- Haklı Sebep Olmadan Çekilen Ücret İsteyemez (Av. K. m. 174 f. I) . 577
7- Haklı Sebep Olmadan Çekilen Peşin Aldığı Ücreti İade Eder (Av. K. m. 174 f. I) . 577
C- VEKİLİN DURUŞMADA UYGUN OLMAYAN TUTUM VE DAVRANIŞI (HMK m. 79 f. I) 578
D- ÖLÜM (TBK m. 43 f. I, 513) 578
İçindekiler LI
1- Vekilin Ölümü ve Gaipliği 578
2- Vekil Edenin Ölümü ve Gaipliği . 578
E- MEDENÎ HAKLARI KULLANMA EHLİYETİNİ KAYBETME (TBK m. 43 f. I, 513) 579
1- Vekilin Medenî Hakları Kullanma Ehliyetini Kaybetmesi 579
2- Vekil Edenin Medenî Hakları Kullanma Ehliyetini Kaybetmesi 579
F- İFLAS (TBK m. 43 f. I, 513) . 579
1- Vekilin İflası 580
2- Vekil Edenin İflası 580
G- VEKİLİN MESLEKTEN ÇIKARILMASI, AYRILMASI, TEDBİREN İŞTEN YASAKLANMASI . 580
H- İLK AVUKAT MUVAFAKAT ETMEDİĞİ HALDE BAŞKA AVUKATA VEKÂLET VERİLMESİ (1136 SK m. 172 f. III) . 581
37. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVA DİLEKÇESİ VE BAĞLI İŞLEMLER (HMK m. 118-125) 583
GENEL OLARAK 583
DAVA AÇMAYA YÖNELİK İLKELER 584
A- DAVA DÜRÜSTLÜK KURALLARINA UYGUN AÇILMALIDIR (HMK m. 29 f. I) . 584
B- DAVA DOĞRUYU SÖYLEYEREK AÇILABİLİR (HMK m. 29 f. I) 584
C- KENDİLİĞİNDEN KARAR VERİLEMEZ (HMK m. 24 f. I) 585
D- DAVA AÇMAYA ZORLANAMAZ (HMK m. 24 f. II) . 585
E- HAKKINI TALEP ETMEYE ZORLANAMAZ (HMK m. 24 f. II) . 585
F- DAVA AÇMAMA HAKKINI KÖTÜYE KULLANMA SAYILAMAZ 586
LII İçindekiler
III. DAVANIN AÇILMA ZAMANI (HMK m. 118) . 586
A- DİLEKÇENİN KAYDEDİLDİĞİ TARİHTE AÇILMIŞ SAYILIR 586
B- DAVA DİLEKÇESİNE ÖRNEK EKLENİR 589
DAVA DİLEKÇESİNİN YAZILMASI (HMK m. 32 f. II) . 589
A- TÜRKÇE YAZILMALIDIR (TCA m. 3 f. I) 589
B- OKUNAKLI OLMALIDIR (HMK m. 32 f. II) . 589
C- UYGUNSUZ OLMAMALIDIR (HMK m. 32 f. II) 590
D- İLGİSİZ OLMAMALIDIR (HMK m. 32 f. II) 591
E- KULLANILAN İFADELER İDDİA VE SAVUNMA SINIRLARI İÇİNDE KALMALIDIR . 592
DAVA DİLEKÇESİNİN İÇERİĞİ (HMK m. 119) 598
A- DAVA DİLEKÇESİNDE BULUNACAK HUSUSLAR (HMK m. 119 f. I) 599
1- Mahkemenin Adı (HMK m. 119 f. I/a) . 599
2- Davacı İle Davalının Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 119 f. I/b) 600
3- Davacının Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (HMK m. 119 f. I/c) 603
4- Varsa Tarafların Kanuni Temsilcilerinin ve Davacı Vekilinin Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 119 f. I/ç) . 604
5- Davanın Konusu ve Malvarlığı Haklarına İlişkin Davalarda, Dava Konusunun Değeri (HMK m. 119 f. I/d) . 604
6- Davacının İddiasının Dayanağı Olan Bütün Vakıaların Sıra Numarası Altında Açık Özetleri (HMK m. 119 f. I/e) 604
7- İddia Edilen Her Bir Vakıanın Hangi Delillerle İspat Edileceği (HMK m. 119 f. I/f, m. 194 f. II) 608
8- Dayanılan Hukuki Sebepler (HMK m. 119 f. I/g) . 614
9- Açık Bir Şekilde Talep Sonucu (HMK m. 119 f. I/ğ) . 615
İçindekiler LIII
10- Davacının, Varsa Kanuni Temsilcisinin veya Vekilinin İmzası (HMK m. 119 f. I/h) 615
B- DAVA DİLEKÇESİNDEKİ TAMAMLANMASI ZORUNLU EKSİKLİKLER (HMK m. 119 f. II) 615
1- Davacı İle Davalının Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 119 f. I/b) 616
2- Davacının Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (HMK m. 119 f. I/c) 620
3- Varsa Tarafların Kanuni Temsilcilerinin ve Davacı Vekilinin Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 119 f. I/ç) . 620
4- Açık Bir Şekilde Talep Sonucu (HMK m. 119 f. I/ğ) . 620
5- Davacının, Varsa Kanuni Temsilcisinin veya Vekilinin İmzası (HMK m. 119 f. I/h) 620
C- DAVA DİLEKÇESİNDEKİ ÖN İNCELEME BİTENE KADAR TAMAMLANABİLECEK EKSİKLİKLER (HMK m. 119 f. II) . 621
1- Mahkemenin Adı (HMK m. 119 f. I/a) . 621
2- Davanın Konusu ve Malvarlığı Haklarına İlişkin Davalarda, Dava Konusunun Değeri (HMK m. 119 f. I/d) 621
3- Davacının İddiasının Dayanağı Olan Bütün Vakıaların Sıra Numarası Altında Açık Özetleri (HMK m. 119 f. I/e) 622
4- İddia Edilen Her Bir Vakıanın Hangi Delillerle İspat Edileceği (HMK m. 119 f. I/f) 623
5- Dayanılan Hukuki Sebepler (HMK m. 119 f. I/g) . 624
DAVA AÇILIRKEN HARÇ VE GİDER AVANSININ YATIRILMASI (HMK m. 120) 624
A- YARGILAMA HARÇLARININ YATIRILMASI 624
1- Bağımsız Talep İle İlgili Harç Tamamlatılmalıdır. . 624
LIV İçindekiler
2- Cevap Dilekçesi Mahiyetindeki Talebe İlişkin Harç Sonradan Yatırılmış Olması Bu Talebi Karşı Dava Haline Getirmez. . 627
3- Adli Yardım Konusunda Bir Karar Verilinceye Kadar Harç Alınmaz. 627
4- Boşanmadan Sonra İstenen Fer'i İstekler Nispi Harca Tabidir. . 628
5- Cevap Dilekçesindeki İstekler Karşı Dava Sayılamaz 628
6- Duraksama Varsa Açıklama İstenmelidir (HMK m. 31) . 628
7- Harç Tamamlattırılmadan Müteakip İşlemler Yapılmaz . 629
B- GİDER AVANSININ YATIRILMASI (HMK m. 114/g,120) 629
1- Niteliği (HMK m. 114 f. 1/g) 629
2- Kapsamı (Tarife m. 3 c. 2) 631
3- Belirlenmesi (HMK m. 120 f. I, Yönetmelik m. 205/1) 631
4- Ödenmesi (HMK m. 120 f. I, Yönetmelik m. 205/1) 632
Genel Olarak (HMK m. 120 f. I-II) . 632
Gelir Avansına İlişkin Hükümler Saklıdır (HMK m. 120, f. III) 632
5- Yeterli Olmadığının Anlaşılması (HMK m. 120 f. II) 633
İki Haftalık Kesin Süre Verilir . 633
Yatırılmaması veya Tamamlanmaması Halinde Dava Usulden Reddedilir . 634
C- GİDER AVANSINDA ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA (Tarife m. 6) . 635
D- GİDER AVANSININ İADESİ (HMK m. 333, Tarife m. 5, Yönetmelik m. 207) . 635
İçindekiler LV
VII. DAVA DİLEKÇESİNDE GÖSTERİLEN BELGELERİN VERİLMESİ (HMK m. 121) 635
A- DAVACININ ELİNDE BULUNAN BELGELER VERİLİR 635
1- Asılları Verilir . 636
2- Örnekleri Verilir 636
Harç ve Vergiye Tabi Değildir . 636
Sadece Örnekler Verilebilir 636
B- BAŞKA YERLERDEN GETİRTİLECEK BELGE VE DOSYALAR İÇİN AÇIKLAMA YAPILIR 636
VIII. DAVA DİLEKÇESİNİN TEBLİĞ EDİLMESİ (HMK m. 122) . 636
A- MAHKEME TARAFINDAN TEBLİĞ EDİLİR . 637
B- DAVALIYA TEBLİĞ EDİLİR 637
C- CEVAP SÜRESİ GÖSTERİLİR 642
DAVALARIN YIĞILMASI/OBJEKTİF DAVA BİRLEŞMESİ (HMK m. 110) 644
A- KOŞULLARI . 644
1- Davacının Aynı Davalıya Karşı İleri Sürebileceği Birden Fazla Talep Olmalıdır 644
2- Taleplerin Tümü Aynı Yargı Çeşidi İçinde Yer Almalıdır . 644
3- Talepler Arasında Bir Aslîlik–Ferîlik İlişkisi Kurulmamış Olmalıdır 644
4- Taleplerin Tümü Bakımından Ortak Yetkili Mahkeme Bulunmalıdır . 645
B- İNCELENMESİ . 645
1- Her Dava Hakkında Ayrı Olarak Karar Verilir . 645
2- Yığılma Konusu Olamayan Dava Ayrılır 646
3- Vekâlet Ücreti Ayrı Olarak Takdir Edilir 646
4- Konusuz Kalan Dava Diğerlerini Etkilemez . 647
LVI İçindekiler
5- Gerek Görülürse Davaların Ayrılmasına Karar Verilir (HMK m. 167) . 647
6- İstinaf ve Temyiz Sınırı Ayrı Olarak Belirlenir 647
Boşanma ve Ziynet Alacağı Davası Yığılması 647
Boşanma ve Nafaka Davası Yığılması . 649
Boşanma ve Manevi Tazminat Yığılması 650
DAVANIN TERDİTLİ AÇILMASI (HMK m. 111) 651
A- TALEP BİRDEN FAZLA OLMALIDIR 651
B- TALEPLER ARASINDA ASLİLİK-FERÎLİK İLİŞKİSİ KURULMALIDIR . 659
C- TALEPLER AYNI DAVA DİLEKÇESİNDE İLERİ SÜRÜLMELİDİR 661
D- TALEPLER ARASINDA BAĞLANTI BULUNMALIDIR . 661
E- ASLİ TALEBİNİN ESASTAN REDDİNE KARAR VERİLMEDEN FER’Î TALEP İNCELENEMEZ 661
DAVANIN BİRDEN FAZLA BOŞANMA SEBEBİNE DAYALI AÇILMASI . 663
XII. DAVANIN GERİ ALINMASI (HMK m. 123) 664
A- HÜKÜM KESİNLEŞİNCEYE KADAR GERİ ALINABİLİR . 664
1- İDM Aşamasında Geri Alınabilir 665
2- İstinaf Aşamasında Geri Alınabilir . 665
3- Temyiz Aşamasında Geri Alınabilir . 665
B- DAVALININ AÇIK RIZASI BULUNMALIDIR . 665
1- Açık Rıza Belirlenmelidir . 665
2- Tutanağa Yazılmalıdır (HMK m. 154, f. III/ç) . 666
C- DAVANIN GERİ ALINMASININ SONUÇLARI . 666
1- Davadan Feragat Etmiş Sayılmaz . 666
2- Dava Derdest Olmaktan Çıkar 667
İçindekiler LVII
3- Dava Açılmamış Sayılır (HMK m. 123 Ek cümle) . 667
4- Dava Yeniden Açılabilir 668
5- Yargılama Giderleri Davacıya Yükletilir 668
38. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA CEVAP DİLEKÇESİ (HMK m. 126-131) . 669
GENEL OLARAK 669
A- SAVUNMA VASITALARINI İLERİ SÜRMEYİ SAĞLAR (HMK m. 126-135) 670
B- HUKUKİ DİNLENİLME HAKKININ GEREĞİDİR (HMK m.27) . 670
C- KARŞI DAVA AÇMAYI SAĞLAR (HMK m. 133 f. I) . 671
CEVAP DİLEKÇESİ (TCA m. 36 f. I, HMK m. 126-131) 671
A- CEVAP DİLEKÇESİNİN YAZILMASI (HMK m. 32 f. II) 671
1- Türkçe Yazılmalıdır (TCA m. 3 f. I) . 671
2- Okunaklı Olmalıdır (HMK m. 32 f. II) 672
3- Uygunsuz Olmamalıdır (HMK m. 32 f. II) . 672
4- İlgisiz Olmamalıdır (HMK m. 32 f. II) 673
B- CEVAP DİLEKÇESİNİN VERİLMESİ (HMK m. 126) . 674
1- Cevap Dilekçesi Davanın Açılmış Olduğu Mahkemeye Verilir (HMK m. 126 f. I, 159 f. I, Yönetmelik m. 195) . 674
2- Cevap Dilekçesi Harca Bağlı Değildir 674
3- Cevap Dilekçesine Örnek Eklenir (HMK m. 126 f. II, Teb. K. m. 8) . 675
4- Cevap Dilekçesi Havale Edildiği Tarihte Verilmiş Sayılır (HMK m. 126 f. III) . 675
5- Cevap Dilekçesinin Örneği Mahkeme Tarafından Davacıya Tebliğ Edilir 675
Davacıya Tebliğ Edilir (HMK m. 126 f. IV) 675
LVIII İçindekiler
Davacıya Tebliğ Yapılmadan Müteakip İşlemler Yapılamaz 676
C- CEVAP DİLEKÇESİNİ VERME SÜRESİ (HMK m. 127) 676
1- Kural (HMK m. 127, c. 1) . 676
2- Ek Süre Verilmesi (HMK m. 127, c.2) . 679
Süresinde Hazırlama Çok Zor yahut İmkânsız Olmalıdır 679
Cevap Süresi İçinde Mahkemeye Başvurulmalıdır . 679
Ek Süre Talebine Yönelik Karar Bildirilmelidir 679
Ek Sürenin Özellikleri 679
Ek Süre Cevap Süresinin Bitiminden Başlar 680
Ek Süre Bir Ayı Geçemez . 680
Ek Süre Bir Defaya Mahsus Verilebilir 680
Ek Sürenin Sonuçları . 680
3- Adlî Tatilde Verilebilir (HMK m. 103 f. III) 681
D- CEVAP DİLEKÇESİNİN İÇERİĞİ (HMK m. 129) . 681
1- Cevap Dilekçesinde Bulunacak Hususlar (HMK m. 129 f. I) . 681
Mahkemenin Adı (HMK m. 129 f. I/a) 682
Davacı ile Davalının Adı, Soyadı ve Adresleri; Davalı Yurt Dışında İse Yurt İçinde Göstereceği Bir Adres (HMK m. 129 f. I/b) 682
Davalının Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (HMK m. 129 f. I/c) 682
Varsa Tarafların Kanuni Temsilcilerinin ve Davacı Vekilinin Adı, Soyadı ve Adresleri (HMK m. 129 f. I/ç) . 683
Davalının Savunmasının Dayanağı Olan Bütün Vakıaların Sıra Numarası Altında Açık Özetleri (HMK m. 129 f. I/d) . 683
İçindekiler LIX
Savunmanın Dayanağı Olarak İleri Sürülen Her Bir Vakıanın Hangi Delillerle İspat Edileceği (HMK m. 129 f. I/e) . 686
Dayanılan Hukuki Sebepler (HMK m. 129 f. I/f) . 688
Açık Bir Şekilde Talep Sonucu (HMK m. 129 f. I/g) . 689
ı. Davalının veya Varsa Kanuni Temsilcisinin yahut Vekilinin İmzası (HMK m. 129 f. I/ğ) 689
Cevap Dilekçesinde Gösterilen ve Davalının Elinde Bulunan Belgelerin Asıllarıyla Birlikte Örneğinin ve Başka Yerlerden Getirtilecek Belge ve Dosyalar İçin Açıklama (HMK m. 129 f. II) . 689
2- Cevap Dilekçesindeki Eksikliğin Tamamlanması (HMK m. 130) . 690
E- CEVAP DİLEKÇESİNDE GÖSTERİLEN BELGELERİN VERİLMESİ (HMK m. 129 f. II, 121) . 690
1- Davalının Elinde Bulunan Belgeler Verilir . 690
Asılları Verilir 691
Örnekleri Verilir . 691
Harç ve Vergiye Tabi Değildir 691
Sadece Örnekler Verilebilir . 691
2- Başka Yerlerden Getirtilecek Belge ve Dosyalar İçin Açıklama Yapılır 691
3- Belge Vermeme veya Açıklama Yapmamanın Sonuçları (HMK m. 139 f. I/ç) 691
F- CEVAP DİLEKÇESİNDE SAVUNMA YOLLARI 692
1- Kabul (HMK m. 308) 692
2- İnkâr (HMK m. 128) . 693
3- İkrar (TMK m. 184 f. I b. 3) 693
4- İtiraz (HMK m. 116 f. I/a, 142) . 694
5- Def’i (HMK m. 142) . 696
LX İçindekiler
6- Sulh (HMK m. 313-315) . 698
G- CEVAP DİLEKÇESİNİN SONUÇLARI 698
1- Cevap Dilekçesi Verilmemesinin Sonucu (HMK m. 128) . 699
Dava Dilekçesinde İleri Sürülen Vakıaların Tamamı İnkâr Edilmiş Sayılır 699
Hem Asıl İspat Hem de Karşı İspat Bağlamında Delil İleri Sürme Hakkı Kaybedilmiş Olur . 700
Davacının Kusurlu Olduğuna Yönelik Vakıa İleri Süremez 704
Islah Yoluyla Yeni Vakıa İleri Süremez 705
2- Cevap Dilekçesi Verilmesinin Sonucu (HMK m. 131) . 706
39. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA İSPAT . 707
İSPATIN KONUSU (HMK m. 187 f. I) . 707
İSPAT KONUSU VAKIALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ 707
A- ZORUNLU VAKIALAR . 708
1- Geçerli Evlilik Bulunmalıdır . 708
2- Boşanma Sebeplerinden Biriyle Açılmış Bulunan Davanın Reddine Karar Verilmiş ve Bu Karar Kesinleşmiş Olmalıdır 708
3- Reddine Karar Verilen Boşanma Kararından Sonra Bir Yıl Geçmiş Bulunulmalıdır . 708
4- Ortak Hayat Yeniden Kurulamamış Olmalıdır . 709
B- GERÇEKLEŞEN VAKIALAR . 709
C- EVLİLİK BİRLİĞİNİN TEMELDEN SARSILMIŞ SAYILMASI KARİNESİ 709
III. İSPAT HAKKI (TCA m. 36 f. I, HMK m. 189) . 710
A- KANUNDA BELİRTİLEN SÜRE VE USULE UYGUN OLARAK KULLANILIR (HMK m. 189 f. I) . 710
İçindekiler LXI
B- HUKUKA AYKIRI OLARAK ELDE EDİLMİŞ OLAN DELİLLER DİKKATE ALINAMAZ (HMK m. 189 f. II) . 711
1- Hukuka Uygun Elde Edilmiş Olan Deliller . 712
Hayat Alanı Kavramı . 712
Kamuya Açık Hayat 713
Özel Hayat . 713
Gizli Hayat 714
Haberli Olarak Kurulu Araçlarla Ortak Yaşam Alanında Elde Edilen Deliller 715
Haberli Olarak Kurulu Araçlarla Ortak Yaşam Alanı Dışında Elde Edilen Deliller . 716
Araçlarla Uyarı Sonucu Elde Edilen Deliller . 716
2- Hukuka Aykırı Elde Edilmiş Olan Deliller . 716
Elde Edenler . 717
Taraflarca Hukuka Aykırı Elde Edilmiş Olan Deliller 717
Üçüncü Kişilerce Hukuka Aykırı Elde Edilmiş Olan Deliller 724
Elde Edilme Şekli . 724
Habersiz Çekilen Fotoğraflar 724
Habersiz Görüntü Kaydetme . 724
Habersiz Telefon Kaydı 725
Habersiz Mesajları Kaydetme . 725
Habersiz Mektupları Açma . 726
Habersiz Belgeleri Alma . 726
Habersiz Benzeri Her Türlü Davranış . 726
Saklanması . 726
C- BELİRLİ DELİLLERLE İSPATI GEREKEN BAŞKA DELİLLERLE İSPAT OLUNAMAZ (HMK m. 189 f. III) . 726
D- DELİLİN CAİZ OLUP OLMADIĞINA MAHKEMECE KARAR VERİLİR (HMK m. 189 f. III) 727
LXII İçindekiler
İSPAT YÜKÜ (HMK m. 190) 727
İSPAT TÜRLERİ . 730
A- ASIL İSPAT 731
B- KARŞI İSPAT (HMK m. 191) 731
C- AKSİNİ İSPAT 732
İSPAT ÖLÇÜSÜ 732
A- TAM İSPAT 732
B- YAKLAŞIK İSPAT . 732
VII. İSPAT ARAÇLARI 732
A- FOTOĞRAFLAR 733
B- İLETİŞİM ARAÇLARI . 733
1- Mektup 733
2- Bilgisayar Kaydı . 733
3- Telefon Kaydı . 734
4- Ses Kaydı 734
5- Kamera Kaydı . 735
6- Mesaj Kaydı 735
7- Sosyal Medya Paylaşımları . 735
C- TANIK ANLATIMLARI 736
1- Yetersiz Tanık Beyanları Esas Alınamaz 738
Görgüye Dayanmayan Tanık Beyanları . 738
Soyut Tanık Beyanları . 738
Aktarıma Dayalı Tanık Beyanları 739
Üçüncü Kişilerden Aktarım 739
Taraflardan Aktarım 739
Duyuma Dayalı Tanık Beyanları . 740
Husumete Dayalı Tanık Beyanları . 740
Çelişkili Tanık Beyanları . 740
İçindekiler LXIII
2- Tarafların Tanık Olarak Beyanları Esas Alınamaz 740
3- Evliliği Kurtarmaya Yönelik Tanık Beuanları Hükme Esas Alınamaz 741
4- Vekil Olan Avukat Tanık Olarak Dinlenebilir 742
5- Tanık Beyanı Takdiri Bir Delildir . 743
6- Tanık Sayısı Sınırlandırılamaz 743
D- RESMİ EVRAKLAR . 744
1- Soruşturma Evrakı . 744
2- Resmi Tutanaklar 745
3- Resmi Raporlar 745
4- Kolluk Araştırması 745
5- Otel Kayıtları . 746
6- Tahsil Makbuzları . 746
7- Pasaport Kayıtları 747
8- Faturalar 747
E- DAVA DOSYALARI 748
1- Nafaka Dosyaları . 748
2- İcra Dosyaları 749
3- Ceza Dosyaları 750
F- DİĞER DAVA DOSYALARI . 750
1- Diğer Deliller Yetersizse Sonucu Beklenmelidir 751
2- Sadece O Dava Dosyasına Dayanılmışsa Sonucu Beklenmelidir 752
VIII. İSPAT ARACI SAYILMAYANLAR 752
A- İKRAR . 752
1- Kural Olarak İkrar (TMK m. 184 b. 3) 753
2- Yargıtay Uygulaması . 753
Görülmekte Olan Davadaki Beyan Bağlar . 753
LXIV İçindekiler
Başka Davada Beyan Bağlar 754
B- YEMİN (HMK m. 225-239) 754
40. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA YARGILAMA GİDERLERİ 757
GENEL OLARAK . 757
YARGILAMA GİDERLERİNİN KAPSAMI 757
A- HARÇLAR (HMK m. 323 f. I/a) . 757
1- Başvurma Harcı (HK m. 27) . 758
2- Karar ve İlam Harcı (HMK m. 323 f. I/a) . 761
B- MASRAFLAR (HMK m. 323 f. I/b-g) 761
1- Tebliğ ve Posta Giderleri (HMK m. 323 f. I/b) . 762
2- Dosya ve Sair Evrak Giderleri (HMK m. 323 f. I/c) . 762
3- Geçici Hukuki Koruma Tedbirleri ve Protesto, İhbar, İhtarname ve Vekâletname Düzenlenmesine İlişkin Giderler (HMK m. 323 f. I/ç) 762
4- Keşif Giderleri (HMK m. 323 f. I/d) . 763
5- Tanığa Ödenen Ücret ve Giderler (HMK m. 323 f. I/e) . 763
6- Bilirkişiye Ödenen Ücret ve Giderler (HMK m. 323 f. I/e) . 763
7- Resmî Dairelerden Alınan Belgeler İçin Ödenen Harç, Vergi, Ücret ve Sair Giderler (HMK m. 323 f. I/f) . 763
8- Vekil İle Takip Edilmeyen Davalarda Tarafların Hazır Bulundukları Günlere Ait Gündelik, Seyahat ve Konaklama Giderleri (HMK m. 323 f. I/g) 763
9- Vekili Bulunduğu Hâlde Mahkemece Çağrılan Taraf İçin Gündelik, Yol ve Konaklama Giderleri (HMK m. 323 f. I/g) 764
10- Yargılama Sırasında Yapılan Diğer Giderler (HMK m. 323 f. I/h) . 764
İçindekiler LXV
11- Resen Yapılması Gereken İşlemlere İlişkin Giderler (HMK m. 325) . 764
C- VEKÂLET ÜCRETİ (HMK m. 323 f. I/ğ, 330) 764
1- Kararın Niteliği Dikkate Alınmalıdır 767
Dava Kabul Edilmişse 767
Asıl Dava Kabul Edilmişse . 767
Karşı Dava Kabul Edilmişse . 768
Birleşen Dava Kabul Edilmişse . 768
Terditli Dava Kabul Edilmişse 769
Dava Ret Edilmişse 770
Davanın İşlemden Kaldırılmasına Karar Verilmişse 770
ç. Davadan Feragat Edilmişse (AAÜT m. 6 f. I) 771
Görevsizlik Nedeniyle Dava Dilekçesinin Reddine Karar Verilmişse (AAÜT m. 7 f. I) 771
Yetkisizlik Nedeniyle Dava Dilekçesinin Reddine Karar Verilmişse (AAÜT m. 7 f. I) 771
Davanın Açılmamış Sayılmasına Karar Verilmişse (AAÜT m. 7 f. I) 772
Gönderme Kararı Varsa (AAÜT m. 7 f. III). 772
ğ. Karşı Dava Varsa (AAÜT m. 8) 772
Davanın Birleştirilmesi Kararı Varsa (AAÜT m. 8) . 772
ı. Davanın Ayrılması Kararı Varsa (AAÜT m. 8) 773
Nafaka davalarında (AAÜT m. 9) 773
Dava Birden Çok İse 774
2- Vekâlet Ücreti İstenilmediği Açıklanmışsa . 775
3- Katma Değer Vergisine Hükmedilemez 776
4- Kesinleşen Yönler Dikkate Alınmalıdır 777
5- Taraf Lehine Hükmedilir (HMK m. 330) 779
LXVI İçindekiler
6- İstifa Etme Engel Değildir 779
7- Miktarı Hâkim Takdir Eder. 779
8- Baro Görevlendirmişse Verilemez 780
9- Boşanmanın Eki İsteklerde Verilemez 780
10- Kararın Verildiği Tarihte Yürürlükte Bulunan Tarife Gereğince Karar Verilir 781
11- Birden Fazla Sebeple Açılan Davada Tek Vekâlet ücreti Verilir 781
III. YARGILAMA GİDERLERİ İÇİN AVANS YATIRMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ . 782
A- GENEL OLARAK . 782
B- DELİL AVANSI (HMK m. 324) . 782
1- Kavram (HMK m. 324 f. I) . 783
2- Taraflarca Getirilme İlkesinin Uygulandığı Davalarda (HMK m. 25) . 784
Verilen Kesin Süre Usulüne Uygun Olmalıdır 784
Verilen Kesin Süre İçinde Delil Avansı Yatırılmalıdır (HMK m. 324 f. I) . 785
Yatırılmazsa Delilin İkamesinden Vazgeçilmiş Sayılır (HMK m. 324 f. II) . 785
Diğer Taraf Bu Avansı Yatırabilir (HMK m. 324 f. II) . 788
Aynı Delilin İkamesinde Yarı Yarıya Avans Olarak Ödenir (HMK m. 324 f. I) 788
3- Kendiliğinden Araştırma İlkesinin Uygulandığı Davalarda (HMK m. 325) . 789
C- GİDER AVANSI (HMK m. 114/g, 120) . 789
D- AVANSIN İADESİ (HMK m. 333) . 790
YARGILAMA GİDERLERİNE HÜKMEDİLMESİ . 790
A- MAHKEMECE RESEN HÜKMEDİLİR (HMK m. 332 f. I) 790
İçindekiler LXVII
B- HÜKÜM ALTINDA GÖSTERİLİR (HMK m. 332 f. II) 792
1- Tutarı . 792
2- Hangi Tarafa Yükletildiği . 792
3- Hangi Oranda Yükletildiği 792
4- Dökümü . 792
5- Hükümden Sonraki Yargılama Giderlerinin Ödenme Şekli 793
C- ESASTAN SONUÇLANMAYAN DAVADA HÜKMEDİLMESİ (HMK m. 331) 793
1- Davanın Konusuz Kalması (HMK m. 331 f. I) . 794
2- Görevsizlik ve Yetkisizlik Verilmesi (HMK m. 331 f. II) . 795
Davaya Bir Başka Mahkemede Devam Edilmişse 795
Davaya Bir Başka Mahkemede Devam Edilmemişse . 796
3- Davanın Açılmamış Sayılması (HMK m. 331 f. III) . 796
D- KESİNLEŞEN GİDERLER DİKKATE ALINMALIDIR . 797
YARGILAMA GİDERLERİNDEN SORUMLULUK . 798
A- ALEYHİNE HÜKÜM VERİLEN TARAFTAN ALINMASINA KARAR VERİLİR (HMK m. 326) 798
B- DÜRÜSTLÜK KURALINA AYKIRILIK VARSA (HMK m. 327) . 799
C- İSTEMEDİĞİNİ AÇIKLAYANIN GİDERİ ÜZERİNDE BIRAKILIR 800
D- KABUL BEYANI İLE DAVALI SORUMLULUKTAN KURTULAMAZ 801
41. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVADAN FERAGAT . 803
FERAGAT KAVRAMI 803
A- TALEP SONUCUNDAN KISMEN VAZGEÇİLEBİLİR (HMK m. 307, 308 f. III) 804
LXVIII İçindekiler
B- TALEP SONUCUNDAN TAMAMEN VAZGEÇİLEBİLİR (HMK m. 307) 804
FERAGAT EDEBİLECEK KİŞİ 804
A- DAVACI 804
B- DAVACI VEKİLİ 806
C- YASAL TEMSİLCİ . 807
1- Veli . 807
2- Vasi . 807
III. FERAGAT ŞEKLİ . 808
A- FERAGAT YAZILI OLARAK YAPILABİLİR (HMK m. 309 f. I) 808
1- Kimlik Tespiti Bulunmalıdır . 808
2- İmza Bulunmalıdır 809
B- FERAGAT SÖZLÜ OLARAK YAPILABİLİR (HMK m. 309 f. I) 810
1- Feragat Tutanağa Yazılmalıdır (HMK m. 154, f. III/ç) 810
2- Beyanda Bulunana Okunmalıdır . 811
3- Beyanda Bulunanın İmzası Alınmalıdır 811
FERAGATİN ÖZELLİKLERİ . 811
A- FERAGAT MUVAFAKATE BAĞLI DEĞİLDİR . 811
1- Karşı Tarafın Muvafakatine Bağlı Değildir (HMK m. 309 f. II) . 812
2- Mahkemenin Muvafakatine Bağlı Değildir (HMK m. 309 f. II) . 812
B- FERAGAT KAYITSIZ VE ŞARTSIZ OLMALIDIR (HMK m. 309 f. IV) . 812
C- FERAGAT AÇIK NET, ŞÜPHE UYANDIRMAYACAK OLMALIDIR . 813
1- Boşanmak İstemediğini Açıklamak 822
İçindekiler LXIX
2- Eşini Müşterek Haneye Kabul Edeceğini Açıklamak . 823
3- Eşi İle Barıştığını Açıklamak 823
4- Bir Şans Daha Verdiğini Açıklamak . 823
D- FERAGAT KISMEN OLABILIR 824
E- FERAGATİN İPTALİ İRADE SAKATLANMASINDA İSTENEBİLİR 824
FERAGATİN ZAMANI (HMK m. 310) 824
A- 7251 SAYILI KANUN ÖNCESİ FERAGAT 824
1- Karardan Önce Feragat (HMK m. 310 f. I) . 824
2- Karardan Sonra Temyizden Önce Feragat. 825
Derece Mahkemesi Kendi Kararını Kaldıramaz . 825
Dosyadan El Çeken Mahkemece Yapılacak İşlemler . 828
Bölge Adliye Mahkemesi Tarafından Yapılacak İşlem . 830
Yargıtay Tarafından Yapılacak İşlem . 830
3- Temyizden Sonra Karar Düzeltmeden Önce Feragat 831
4- Yargıtay’da Duruşmada Feragat . 832
5- Karar Düzeltme Aşamasında Feragat 832
B- 7251 SAYILI KANUN SONRASI FERAGAT . 833
1- Karardan Önce Feragat (HMK m. 310 f. I) . 833
2- Feragatin Hükmün Verilmesinden Sonra Adliye Mahkemelerinde Yapılması (HMK m. 310 f. II) . 833
İlk Derece Mahkemesinde Yapılması 834
Bölge Adliye Mahkemesinde Yapılması 834
3- Feragatin Dosyanın Temyiz İncelemesine Gönderilmesinden Sonra Yapılması (HMK m. 310 f. III) 834
FERAGAT HÂLİNDE YARGILAMA GİDERLERİ (HMK m. 312) 836
LXX İçindekiler
VII. FERAGATİN SONUÇLARI (HMK m. 311) . 836
A- UYUŞMAZLIĞI SONLANDIRIR 836
B- KURAL OLARAK MAHKEMEYE ULAŞTIĞINDA SONUÇ DOĞURUR . 836
1- Mahkemenin Yetkisi Kesinleşmişse Feragat Karara Bağlanır . 837
2- Feragat Yetki İtirazı Olan Mahkemeye Ulaşmışsa Önce Yetki İtirazı Karara Bağlanır İdi 838
C- KESİN HÜKÜM GİBİ HUKUKİ SONUÇ DOĞURUR . 842
D- İRADE BOZUKLUĞU HÂLLERİNDE FERAGATİN İPTALİ İSTENEBİLİR 842
E- FERAGATTEN DÖNÜLEMEZ 843
F- KAMU DÜZENİNE İLİŞKİNDİR 845
G- KESİNLEŞMEYEN YÖNLERDEN SONUÇ DOĞURUR 846
H- HÜKÜM TEBLİĞ EDİLMEDEN KANUN YOLLARINDAN FERAGAT SONUÇ DOĞURMAZ . 847
I- OLMAYAN/AÇILMAMIŞ BİR DAVADAN FERAGAT EDİLEMEZ . 848
İ- HÜKÜM KESİNLEŞTİKTEN SONRA FERAGAT SONUÇ DOĞURMAZ 849
VIII. FERAGATİN BENZERİ KAVRAMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI . 849
A- DOSYANIN İŞLEMDEN KALDIRILMASI (HMK m. 150) KAVRAMI İLE KARŞILAŞTIRMA 850
B- DAVANIN GERİ ALINMASI (HMK m. 123) KAVRAMI İLE KARŞILAŞTIRMA 850
KARAR VERİLMEDEN ÖNCE FERAGAT HALİNDE KARAR 851
42. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DAVANIN KONUSUZ KALMASI 853
DAVANIN KONUSUZ KALMASI SEBEPLERİ . 853
İçindekiler LXXI
A- İSTİNAF/TEMYİZ EDİLMEYEN DİĞER BOŞANMA KARARI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 161-184) . 853
B- KESİNLEŞEN BOŞANMA KARARI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 161-184) 855
C- KESİNLEŞEN EVLENMENİN İPTALİ DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 145-160) 857
D- EŞLERDEN BİRİNİN ÖLÜMÜ DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 28 f. I) . 858
E- TANIMA-TENFİZ KARARI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR . 858
1- Boşanma İstemi Konusuz Kalır . 858
2- Boşanmanın Eki İstemler İncelenir . 859
3- Bekletici Sorun Yapılmalıdır . 860
F- EVLİLİĞİN FESİH KARARIYLA SONLANMASI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 32 f. I, 131) . 861
1- Gaiplik Kararı İle Eş Ölmüş Gibi Kabul Edilir (TMK m. 35) . 863
2- Gaiplik Kararı Evliliği Ortadan Kaldırmaz . 864
3- Gaiplik Kararı Alan Fesih Kararı Almayabilir 864
4- Evliliğin Feshi Kararı Evliliği Ortadan Kaldırır 865
5- Evliliğin Feshi Kararı Alan Eş Yeniden Evlenebilir . 865
Fesih Kararı Almadan Yeniden Evlenme (TMK m. 145 b. 1) . 866
Fesih Kararı Aldıktan Sonra Yeniden Evlenme (TMK m. 131 f. 1) . 866
G- EVLİLİĞİN ÖLÜM KARİNESİYLE SONLANMASI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR (TMK m. 31, 44 f. I) . 867
H- EVLİLİĞİN DE FACTO CİNSİYET DEĞİŞTİRMEYLE SONLANMASI DAVAYI KONUSUZ BIRAKIR 868
DAVANIN KONUSUZ KALMASINDA UYGULANACAK USUL HÜKÜMLERİ . 868
LXXII İçindekiler
A- NÜFUS KAYDI İNCELENMELİDİR 868
B- DİĞER BOŞANMA DAVASININ SONUCU ARAŞTIRILMALIDIR 869
C- KARAR VERİLMEYEREK DAVA KONUSUZ BIRAKILMAZ 869
D- YARGILAMA GİDERİ ALEYHİNE KARAR VERİLEBİLECEK OLANA YÜKLENİR (HMK m. 331 f. I) 870
E- HÜKÜM VERİLEMEZ . 872
F- DAVANIN KONUSU KALMADIĞI AÇIKLANARAK DAVAYA SON VERİLİR. 872
G- MADDİ HATAYA DAYALI TEMYİZ VE KARAR DÜZELTME KARARI KALDIRILABİLİR . 873
H- MADDİ TAZMİNAT TALEBİNİN KARARA BAĞLANMASINA ENGEL DEĞİLDİR . 874
43. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA DELİL TESPİTİ 877
GENEL OLARAK . 877
DELİL TESPİTİ İSTENEBİLECEK HÂLLER . 877
A- GÖRÜLMEKTE OLAN BİR DAVADA İSTENEBİLİR (HMK m. 400 f. I) 877
B- İLERİDE AÇILACAK DAVA İÇİN İSTENEBİLİR (HMK m. 400 f. I) 878
III. DELİL TESPİTİ TALEBİNİN GERÇEKLEŞMESİ 878
A- HUKUKİ YARARIN VARLIĞI GEREKİR (HMK m. 400 f. II) . 878
B- DELİL TESPİTİ TALEBİ DİLEKÇEYLE YAPILIR (HMK m. 402 f. I) 879
C- TESPİT GİDERLERİ AVANS OLARAK ÖDENİR (HMK m. 402 f. II) 879
DELİL TESPİTİ TALEBİNİN İNCELENMESİ 879
İçindekiler LXXIII
A- GÖREV VE YETKİ KOŞULU GERÇEKLEŞMELİDİR (HMK m. 401) 879
B- TALEP HAKLI BULUNURSA KARAR DİLEKÇEYLE BİRLİKTE KARŞI TARAFA TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 402 f. III) . 881
C- TESPİT TUTANAĞI VE BİLİRKİŞİ RAPORUNUN BİR ÖRNEĞİ KARŞI TARAFA RESEN TEBLİĞ OLUNUR (HMK m. 402 f. IV) . 882
D- ACELE HÂLLERDE TEBLİGAT YAPILMAKSIZIN TESPİT YAPILABİLİR (HMK m. 403) 882
E- KARARIN YERİNE GETİRİLMESİNDE O DELİLİN TOPLANMASINA İLİŞKİN HÜKÜMLER UYGULANIR (HMK m. 404) . 883
F- DELİL TESPİTİ DOSYASI ASIL DAVA DOSYASININ EKİ SAYILIR (HMK m. 405) . 883
G- NİHAİ KARAR DEĞİLDİR 884
44. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ADLİ YARDIM 885
GENEL OLARAK 885
ADLİ YARDIM KOŞULLARI 885
A- GEÇİMDE ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ZOR DURUMA DÜŞECEK OLMAK (HMK m. 334 f. I) . 886
B- TALEPLERİNİN AÇIKÇA DAYANAKTAN YOKSUN OLMAMASI (HMK m. 334 f. I) . 888
C- YABANCILARIN İÇİN KARŞILIKLILIK ŞARTI BULUNMAK (HMK m. 334 f. II) . 888
D- ADLİ YARDIM TALEBİNDE BULUNMAK 889
1- Talepte Bulunabilecekler . 890
2- Görevli ve Yetkili Mahkeme (HMK m. 336 f. I) 890
İlk Derece Mahkemesinde Başvuru (HMK m. 336 f. I) . 890
Kanun Yollarına Başvuru Sırasında Talep (HMK m. 336 f. III) . 890
LXXIV İçindekiler
İstinaf Yoluna Başvuru Sırasında Talep (HMK m. 336 f. III) 890
Temyiz Yoluna Başvuru Sırasında Talep (HMK m. 336 f. III) 891
3- Eklenecek Belgeler (HMK m. 336 f. II) . 892
İddiasının Özeti 892
İddiasını Dayandıracağı Deliller 892
Mali Durum Belgeleri 893
4- Süresi (HMK m. 336 f. III) . 894
5- Her Türlü Harç ve Vergiden Muafiyet (HMK m. 336 f. IV) 895
III. ADLİ YARDIMIN KAPSAMI 895
A- SAĞLADIĞI HUSUSLAR (HMK m. 335 f. I) . 895
B- BÖLÜMSEL YARARLANMA KARARI VERİLEBİLİR (HMK m. 335 f. II) 895
C- HÜKMÜN KESİNLEŞMESİNE KADAR DEVAM EDER (HMK m. 335 f. III) 896
D- ÖNCE YAPILAN YARGILAMA GİDERLERİNİ KAPSAMAZ (HMK m. 337 f. III) 896
ADLİ YARDIM TALEBİNİN İNCELENMESİ 896
A- DURUŞMA YAPMAKSIZIN KARAR VERİLEBİLİR (HMK m. 337 f. I) 896
B- KARARLARA KARŞI İTİRAZ (HMK m. 337 f. II) 897
C- RET HALİNDE TEKRAR TALEPTE BULUNULABİLİR (HMK m. 337 f. II) . 898
ADLİ YARDIM KARARININ SONUÇLARI 898
A- ADLİ YARDIM KARARININ KALDIRILMASI (HMK m. 338) . 898
1- Kasten veya Ağır Kusuru Sonucu Yanlış Bilgi Verdiği Ortaya Çıkarsa . 898
İçindekiler LXXV
2- Mali Durumunun Yeteri Derecede İyileştiği Anlaşılırsa . 898
B- ADLİ YARDIMLA ERTELENEN YARGILAMA GİDERLERİNİN TAHSİLİ (HMK m. 339) 899
C- ADLİ YARDIM KARARIYLA ATANAN AVUKATIN ÜCRETİNİN ÖDENMESİ (HMK m. 340) 900
45. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ISLAH . 903
ISLAHIN KAPSAMI 903
A- GENEL OLARAK (HMK m. 176 f. I, 194) 903
1- Vakıalar Değiştirilebilir . 903
2- Davanın Konusu/Sebebi Değiştirilebilir 904
3- Talep Sonucu Değiştirilebilir 905
4- Vakıa Eklenebilir. 905
5- Ek/Yeni Talep Eklenebilir . 906
B- ISLAHI GEREKTİRMEYEN DURUMLAR 906
1- Yasak Kapsamında Kalmayan Durumlarda 906
2- Karşı Tarafın Rıza Gösterdiği Durumlarda . 906
3- Daraltma Kapsamında Kalan Durumlarda 907
4- Maddi Hatanın Düzeltildiği Durumlarda (HMK m. 183) . 907
C- ISLAH YOLUNA BAŞVURULAMAYACAK DURUMLAR . 907
1- Tarafın Değiştirilmesi . 907
2- İkinci Tanık Listesi Verilmesi (HMK m. 240 f. II) 908
3- Süresi Geçen İlk İtirazın İleri Sürülmesi . 909
4- İkinci Dava Açılaması . 909
5- Bozma veya Kaldırma Kararından Sonra Tahkikata İlişkin İşlem Yapılmamış Olması (HMK m. 177 f. II) . 909
LXXVI İçindekiler
6- Feragatin Geçersiz Kılınması 910
7- Kabulün Geçersiz Kılınması . 911
D- ISLAH YOLUNA BAŞVURULABİLECEK DURUMLAR . 911
1- Terditli Dava Açılabilir (HMK m. 111) 911
2- Cevap Dilekçesi Verilebilir (HMK m. 128) 912
3- Zamanaşımı Defi İleri Sürülebilir . 912
4- Dava Yığılması/Objektif Dava Birleşmesi Yapabilir (HMK m. 110) 912
5- Bozma veya Kaldırma Kararından Sonra Tahkikata İlişkin İşlem Yapılmışsa Verilebilir (HMK m. 177 f. II) 913
ISLAHIN USULÜ 913
A- ISLAHIN ZAMANI . 914
1- Kural Olarak (HMK m. 177 f. I) . 914
2- Bölge Adliye Mahkemesinde Islah İstenemez (HMK m. 357 f. I) . 914
3- Yargıtay’da Islah İstenemez (HMK m. 177 f. I) . 915
B- ISLAHIN SAYISI (HMK m. 176 f. II) . 915
C- ISLAHIN ŞEKLİ . 915
1- Yapılışı Açısından . 915
Sözlü Olarak (HMK m. 177 f. II) 916
Yazılı Olarak (HMK m. 177 f. II) 916
Kötüniyetli Olarak (HMK m. 182) 916
2- Kapsamı Açısından . 917
Davanın Tamamen Islahı (HMK m. 180) 917
Kısmen Islah (HMK m. 181) . 918
3- Teminat Açısından (HMK m. 178) . 918
4- Yetki Açısından (HMK m. 74 f. I) 918
5- Harç Açısından . 919
İçindekiler LXXVII
6- İzin Açısından . 920
7- Delil Bildirme Açısından 921
D- ISLAHIN SONUÇLARI (HMK m. 179) . 921
46. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÖN SORUN VE BEKLETİCİ SORUN (HMK m. 163- 165) . 925
EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÖN SORUN (HMK m. 163- 164) 925
A- ÖN SORUNUN İLERİ SÜRÜLMESİ (HMK m. 163) 925
1- İleri Sürebilecek Olan 925
2- İleri Sürme Şekli . 925
Dilekçe Vermek Suretiyle İleri Sürme . 926
Duruşma Sırasında Sözlü Olarak İleri Sürme. 926
B- ÖN SORUNUN İNCELENMESİ (HMK m. 164) . 926
1- Cevabını Bildirmesi İçin Diğer Tarafa Tefhim veya Tebliğ Eder (HMK m. 164 f. I) . 926
2- Uyuşmazlık Varsa Hâkim Gerekirse Tarafları Davet Edip Dinledikten Sonra Kararını Verir (HMK m. 164 f. II) 927
3- Ön Sorun Hakkındaki Karar Taraflara Tefhim veya Tebliğ Edilir (HMK m. 164 f. III) . 927
C- UYGULAMA ALANI . 927
EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA BEKLETİCİ SORUN (HMK m. 163- 165) 928
A- HÜKÜM VERİLEBİLMESİNDE BEKLETİCİ SORUN (HMK m. 165 f. I) 928
1- Ceza Davasının Varlığı . 928
2- Evliliğin İptali Davasının Varlığı 931
3- Soybağının Reddi Davasının Varlığı 932
4- Diğer Bekletici Sorunlar 932
LXXVIII İçindekiler
B- DAVANIN İNCELENMESİ VE SONUÇLANDIRILMASINDA BEKLETİCİ SORUN (HMK m. 165 f. II) 934
47. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÜKÜM . 937
GENEL OLARAK . 937
KARAR 937
A- ARA KARARLARI . 938
B- NİHAİ KARAR . 938
1- Esasa İlişkin Nihai Karar/Hüküm (HMK m. 294 f. I , cümle 2) 939
2- Usule İlişkin Nihai Karar 940
III. HÜKÜM . 941
A- HÜKMÜN VERİLMESİ VE TEFHİMİ (HMK m. 294) . 941
1- Hüküm Yargılamanın Sona Erdiği Duruşmada Verilir (HMK m. 294 f. II) 941
2- Hüküm Yargılamanın Sona Erdiği Duruşmada Tefhim Olunur (HMK m. 294 f. II) 941
Hükmün Tefhimini, Duruşmada Bulunanlar Ayakta Dinlemelidir (HMK m. 294 f. V) 941
Hükme İlişkin Hususlar, Niteliğine Aykırı Düşmedikçe, Usule İlişkin Nihai Kararlar Hakkında Da Uygulanmalıdır (HMK m. 294 f. VI) 941
3- Hükmün Tefhimi Hüküm Sonucunun Duruşma Tutanağına Geçirilerek Okunması Suretiyle Yapılmalıdır (HMK m. 294 f. III) . 942
4- Gerekçeli Kararın Tefhim Tarihinden Başlayarak Bir Ay İçinde Yazılması Gerekir (HMK m. 294 f. IV) . 942
5- Usulüne Uygun Açılmış Tüm Davalar Hakkında Ayrı Hüküm Kurulması Gerekir . 942
B- HÜKMÜN KAPSAMI (HMK m. 297) 943
İçindekiler LXXIX
1- Hükmün Hangi Millet Adına Verildiği İbaresi (HMK m. 297 f. I) . 944
2- Hükmü Veren Mahkeme (HMK m. 297 f. I/a) 944
3- Hükmü Veren Hâkim ve Zabıt Kâtibinin Ad ve Soyadları İle Sicil Numaraları (HMK m. 297 f. I/a) . 945
4- Hükmün Hangi Sıfatla Verildiği (HMK m. 297 f. I/a) . 946
5- Tarafların Kimlikleri ve Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası (HMK m. 297 f. I/b, 5490 sayılı Kanun m. 27) . 947
Hukuk Muhakemeleri Kanununa Göre 947
Nüfus Hizmetleri Kanununa Göre 948
Tarafların Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Numarası . 948
Tarafların Adı, Soyadı . 949
Tarafların Doğum Yeri ve Tarihi 950
Tarafların Baba ve Ana Adları 950
Kadının Evlenmeden Önceki Soyadı ve Aile Kütüğünde Kayıtlı Olduğu Yer Bilgileri . 951
Evlilik İçinde Doğmuş Çocuklar ve Bunların Kimlik Bilgileri 951
6- Varsa Tarafların Kanuni Temsilci ve Vekillerinin Ad ve Soyadları İle Adresleri (HMK m. 297 f. I/b) 951
7- Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti (HMK m. 297 f. I/c) . 952
8- Tarafların Anlaştıkları ve Anlaşamadıkları Hususlar (HMK m. 297 f. I/c) 952
9- Tarafların Çekişmeli Vakıalar Hakkında Toplanan Delilleri (HMK m. 297 f. I/c) 953
10- Delillerin Tartışılması ve Değerlendirilmesi (HMK m. 297 f. I/c) 953
LXXX İçindekiler
Gerekçenin Yazılmaması . 954
Gerekçenin Doğru Olmaması . 955
Gerekçenin Çelişkili Olması 955
Kendi İçinde Çelişkili . 955
Hüküm Fıkrası İle Çelişkili . 956
11- Sabit Görülen Vakıalarla Bunlardan Çıkarılan Sonuç ve Hukuki Sebepleri (HMK m. 297 f. I/c) . 957
Sabit Görülen Vakıalar Açıklanmalıdır . 957
Sabit Görülen Vakıalardan Çıkarılan Sonuç ve Hukuki Sebepleri Açıklanmalıdır 957
12- Hüküm sonucu (HMK m. 297 f. I/ç) . 957
13- Yargılama Giderleri (HMK m. 297 f. I/ç) . 958
14- Taraflardan Alınan Avansın Harcanmayan Kısmının İadesi (HMK m. 297 f. I/ç) . 958
15- Kanun Yolları ve Süresi (HMK m. 297 f. I/ç) 958
16- Hükmün Verildiği Tarih (HMK m. 297 f. I/d) 958
17- Hâkim ve Zabıt Kâtibinin İmzaları (HMK m. 297 f. I/d, 298 f. IV, 299) 959
18- Gerekçeli Kararın Yazıldığı Tarih (HMK m. 297 f. I/e) 960
19- Hükmün Sonuç Kısmı (HMK m. 297 f. II) . 960
Gerekçeye Ait Herhangi Bir Söz Tekrar Edilmemelidir 960
Sıra Numarası Altında; Açık, Şüphe ve Tereddüt Uyandırmayacak Şekilde Yazılmalıdır . 960
Taleplerden Her Biri Hakkında Verilen Hüküm 961
Taraflara Yüklenen Borç ve Tanınan Haklar . 961
C- BOŞANMA HÜKMÜNÜN YAZILMASI (HMK m. 298) . 962
İçindekiler LXXXI
1- Hükmü Veren Hâkim Tarafından Yazılmalıdır (HMK m. 298 f. I) . 962
2- Gerekçeli Karar Tefhim Edilen Hüküm Sonucuna Aykırı/ Gerekçeli Kararla Kısa Karar Arasında Çelişki Olmamalıdır (HMK m. 298 f. II) 962
Tefhim Edilende Hüküm Varken Gerekçeli Kararda Hüküm Kurulmaması . 963
Tefhim Edilende Hüküm Yokken Gerekçeli Kararda Hüküm Kurulması 964
Tefhim Edilenle Gerekçeli Kararda Hukuki Sebebi Değiştirerek Hüküm Kurulması 965
Tefhim Edilenle Gerekçeli Karar Arasında Farklı Hüküm Kurulması . 966
3- Kararın Yazılan Gerekçesi Yazılan Hüküm Sonucuna Aykırı Olmamalıdır 966
Hüküm Fıkrasında Yazılmayanın Gerekçe Bölümünde Yazılmış Olması Çelişkiyi Ortadan Kaldırmaz . 967
Tarafların Çelişkiyi Temyiz Sebebi Yapıp Yapmamış Olması Etkili Değildir 968
D- BOŞANMA HÜKMÜ HAKKINDA YAPILACAK İŞLEMLER 969
1- Boşanma Hükmünün Aslı Hakkında Yapılacak İşlemler (HMK m. 300) . 969
2- Boşanma Hükmünün Nüshası Hakkında Yapılacak İşlemler 969
Nüshalar/İlam Yazı İşleri Müdürü Tarafından Taraflardan Her Birine Makbuz Karşılığında Verilir (HMK m. 301 f. I). 969
Kendisine Nüsha/İlam Verilmeyene Gecikmeksizin Tebliğ Edilir (HMK m. 301 f. I) . 970
Hükmün Bir Nüshası Dosyasında Saklanır (HMK m. 301 f. I) 970
LXXXII İçindekiler
Hüküm Nüshalarının Farklı Olması Hâlinde Karar Kartonundaki Esas Alınır (HMK m. 301 f. III) . 970
Taraflar, Harcının Ödenmiş Olup Olmamasına Bakılmaksızın İlamı Her Zaman Alabilir (HMK m. 302 f. I) 970
3- Boşanma Hükmüne Kesinleşme Şerhi Verilmesi . 971
E- BOZMA SONRASI HÜKÜM . 975
F- BOŞANMAYA İLİŞKİN KESİNLEŞEN İLAMLAR ZAMANAŞIMINA UĞRAMAZ . 976
G- ETKİSİZ HÜKÜM İÇİN KANUN YOLUNA BAŞVURULABİLİR . 977
48. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÜKMÜN TASHİHİ . 979
GENEL OLARAK . 979
BOŞANMA HÜKMÜNÜN TASHİHİ 979
A- TASHİHİN KONUSU (HMK m. 304 f. I) 979
1- Yazı Hataları . 980
Tarihlerde . 980
Tarafların İsimlerinde 980
Tarafların Sıfatlarında 981
Diğer Yazım Hatalarında . 981
2- Hesap Hataları . 981
3- Diğer Benzeri Açık Hatalar. 981
B- TASHİH USULÜ. 981
1- Mahkemece Resen Düzeltilebilir (HMK m. 304 f. I) 981
2- Taraflardan Birinin Talebi Üzerine Düzeltilebilir (HMK m. 304 f. I) . 982
3- Hüküm Tebliğ Edilmişse Taraflar Dinlenerek Düzeltilebilir (HMK m. 304 f. I) . 982
4- Hüküm Tebliğ Edilmemişse Taraflar Dinlenmeden Düzeltilebilir (HMK m. 304 f. I) . 982
İçindekiler LXXXIII
5- Tashih Yazılır, İmzalanır ve Mühürlenir (HMK m. 304 f. II) 982
49. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÜKMÜN TAVZİHİ . 983
TAVZİHİN KONUSU (HMK m. 305) . 983
A- HÜKMÜN YETERİNCE AÇIK OLMAMASI . 983
B- HÜKMÜN İCRASINDA TEREDDÜT UYANDIRMASI 985
C- HÜKMÜN BİRBİRİNE AYKIRI FIKRALAR İÇERMESİ . 985
TAVZİHİN ZAMANI (HMK m. 305) 985
III. TAVZİHİN ŞEKLİ (HMK m. 305) 985
A- HÜKMÜN AÇIKLANMASI İSTENEBİLİR 985
B- TEREDDÜDÜN GİDERİLMESİ İSTENEBİLİR . 986
C- AYKIRILIĞIN GİDERİLMESİ İSTENEBİLİR 986
TAVZİH İLE YAPILAMAYACAKLAR 986
A- HAKLAR VE YÜKLENEN BORÇLAR SINIRLANDIRILAMAZ . 986
B- HAKLAR VE YÜKLENEN BORÇLAR GENİŞLETİLEMEZ 986
C- HAKLAR VE YÜKLENEN BORÇLAR DEĞİŞTİRİLEMEZ . 987
TAVZİH USULÜ (HMK m. 306) 988
A- TAVZİH DİLEKÇEYLE TALEP EDİLEBİLİR (HMK m. 306 f. I) . 988
B- TAVZİH HÜKMÜ VEREN MAHKEMEDEN İSTENEBİLİR (HMK m. 306 f. I) . 988
C- TAVZİH DİLEKÇESİ KARŞI TARAFA TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 306 f. I) 990
D- TAVZİHE CEVAP TALEP EDENE TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 306 f. I) 990
LXXXIV İçindekiler
E- TAVZİH TALEBİ KARARA BAĞLANIR (HMK m. 306 f. II) 991
F- TAVZİH KARARI YAZILIR, İMZALANIR VE MÜHÜRLENİR (HMK m. 306 f. III) 992
50. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HÜKMÜN TAMAMLANMASI . 993
GENEL OLARAK . 993
KONUSU (HMK m. 305/A f. I) . 994
A- YARGILAMADA İLERİ SÜRÜLEN HUSUSUN TAMAMLANMASI 994
B- KENDİLİĞİNDEN HÜKME GEÇİRİLMESİ GEREKLİ HUSUSUN TAMAMLANMASI 994
III. GÖREVLİ MAHKEME . 994
A- İLK DERECE MAHKEMESİNDEN İSTENEBİLİR . 994
B- BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİNDEN İSTENEBİLİR . 995
C- YÜKSEK MAHKEMEDEN İSTENEBİLİR. 995
TALEP 996
SÜRE 996
VII. TAMAMLAMA USULÜ (HMK m. 306) 997
A- TAMAMLAMA DİLEKÇEYLE TALEP EDİLEBİLİR (HMK m. 306 f. I) 997
B- TAMAMLAMA HÜKMÜ VEREN MAHKEMEDEN İSTENEBİLİR (HMK m. 306 f. I) . 997
C- TAMAMLAMA DİLEKÇESİ KARŞI TARAFA TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 306 f. I) 997
D- TAMAMLAMAYA CEVAP TALEP EDENE TEBLİĞ EDİLİR (HMK m. 306 f. I) 997
E- TAMAMLAMA TALEBİ KARARA BAĞLANIR (HMK m. 306 f. II) 998
F- TAMAMLAMA KARARI YAZILIR, İMZALANIR VE MÜHÜRLENİR (HMK m. 306 f. III) 998
İçindekiler LXXXV
KANUN YOLU 998
A- İSTİNAF YOLU 998
B- TEMYİZ YOLU . 999
ONUNCU BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK DÖNEMİNDE ALINABİLECEK ÖNLEMLER
51. EYLEMLİ AYRILIK DÖNEMİNDE ALINABİLECEK ÖNLEMLER 1001
EŞLERLE İLGİLİ ÖNLEMLER 1001
A- EŞLERE YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 197 f. II) 1002
1- Parasal Katkıya İlişkin Önlemler (TMK m. 197 f. II) . 1002
2- Bağımsız Tedbir Nafakası (TMK m. 197) 1003
3- Konut ve Ev Eşyasından Yararlanmaya İlişkin Önlemler (TMK m. 197 f. II) 1005
4- Eşlerin Mallarının Yönetimine İlişkin Önlemler (TMK m. 197 f. II) 1006
B- BORÇLULARA YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 198) . 1006
C- TASARRUF YETKİSİNE YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 199) 1008
1- Evlilik Birliği Sürüyor Olmalıdır 1008
2- Gereklerden Biri Bulunmalıdır 1009
3- Denklik Bulunmalıdır 1011
4- İstem Bulunmalıdır 1013
5- Belirli Malvarlığı Bulunmalıdır . 1014
6- Tasarrufun Diğer Eşin Rızasıyla Yapılabileceğine Karar Verilmelidir . 1015
7- Güçlendirici Önlemler Alınmalıdır . 1016
8- Zorunlu Önlem Alınmalıdır. 1017
9- Dava Usulüne Uygun Şekilde İncelenmelidir . 1017
LXXXVI İçindekiler
ÇOCUKLARLA İLGİLİ ÖNLEMLER 1021
A- BAKIMINA YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 197 f. IV) 1021
B- PARASAL KATKIYA YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 197 f. IV) 1021
C- KİŞİSEL İLİŞKİYE YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 197 f. IV) 1022
D- VELAYETE YÖNELİK ÖNLEMLER (TMK m. 336 f. II) 1022
ONBİRİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA EŞLERE İLİŞKİN GEÇİCİ ÖNLEMLER
52. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA EŞİN GEÇİMİ İÇİN GEÇİCİ ÖNLEM/EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI (TMK m. 169) 1027
EŞLERE YÖNELİK GEÇİCİ ÖNLEMLER 1027
EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ NİTELİĞİ . 1031
A- EŞE VERİLEBİLECEK TEDBİR NAFAKALARINDAN BİRİDİR. 1031
B- KOŞULLARI VARSA VERİLMESİ ZORUNLUDUR 1032
1- Kural Olarak Eşin Nafaka Yükümlülüğü Ortadan Kalkmaz 1032
Tutukluluk Halinde Verilebilir . 1032
Hükümlülük Halinde Verilebilir 1032
İşsizlik Halinde Verilebilir . 1032
Askerlik Halinde Verilebilir. 1033
Akıl Hastalığı Halinde Verilebilir 1034
Ekonomik Durumu Daha İyi Olana Verilebilir 1034
2- Ekonomik Güçleri Birbirine Yakın Olan Eşlerin Geçici Tedbir Nafakası Verme Zorunluluğu Yoktur 1038
3- Uzun Yıllar Nafaka Talep Edilmemesi Etkili Değildir . 1039
İçindekiler LXXXVII
4- Akıl Hastalığı Tek Başına Yükümlülüğü Sonlandırmaz . 1039
5- İhtiyacı Olana Verilir 1039
C- KUSUR DİKKATE ALINAMAZ . 1039
D- EVLİLİK DIŞI BİRLİKTELİK VARSA VERİLEMEZ 1044
1- Başkası İle Yaşanıyor Olmalıdır . 1045
2- Ekonomik Destek Bulunmalıdır 1046
3- Gereksinim Destekle Sonlanmalıdır 1047
4- Ekonomik Birlik Oluşmalıdır 1048
E- TEREKE ALACAĞINA DAHİLDİR 1048
F- POZİTİF AYRIMCILIK İLKESİ UYGULANAMAZ 1048
G- KABUL EDİLEN MİKTARIN AZINA HÜKMEDİLEMEZ 1049
H- KESİN HÜKÜM OLUŞTURMAZ 1050
I- DAVA AÇILMASI İLE HAK EDİLİR . 1050
İ- İLAMSIZ İCRA TAKIBI YOLUYLA İCRASI MÜMKÜNDÜR . 1052
III. EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İSTEK 1053
A- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İSTEK AŞILAMAZ . 1054
B- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İSTEK BELİRSİZ İSE . 1054
C- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI İSTEĞE RAĞMEN KARAR VERİLMEDİ İSE 1055
D- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI KENDİLİĞİNDEN VERİLİR 1055
E- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI ÖNCE İSTENMEDİ SONRA İSTENDİ İSE . 1056
F- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI İSTENMEDİĞİ AÇIKLANMIŞ İSE 1058
1- İstenmediği Dava Dilekçesinde Açıklanabilir . 1061
LXXXVIII İçindekiler
2- İstenmediği Cevap Dilekçesinde Açıklanabilir . 1062
3- İstenmediği Duruşmada Açıklanabilir 1062
G- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI BOŞANMA KESİNLEŞMİŞSE İSTENEMEZ 1062
H- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ BAĞIMSIZ DAVA İLE İSTENİLMESİ . 1063
1- Ayrı Esasa Kaydedilmişse 1063
2- Bağımsız Tedbir Nafakası Alınıyorsa . 1063
I- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA MİKTAR KESİNLEŞMİŞSE FAZLASI VERİLEMEZ 1065
İ- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI HER ZAMAN İSTENEBİLİR . 1065
EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA SÜRE . 1066
A- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ BAŞLANGICI 1066
1- Davanın Açıldığı Tarihten İtibaren Verilir . 1066
2- İstek Tarihinden Başlatılamaz . 1067
3- Karşı Boşanma Tarihinden Başlatılamaz 1067
4- Kesinleşen Tedbir Nafakası Değiştirilemez 1068
5- Sonradan İstek Tarihinden İtibaren Verilebilir . 1068
B- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ SINIRLI SÜRE VERİLMESİ 1069
C- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ SONA ERMESİ . 1069
1- Eşlerden Birinin Ölmesiyle Sona Ermesi 1070
2- Ölüm Benzeri Durumun Gerçekleşmesiyle Sona Ermesi . 1070
3- Gaiplik Kararı Alınmasıyla Sona Ermesi 1071
4- Boşanma Kararının Kesinleşmesiyle Sona Ermesi . 1071
5- Evliliğin İptali Kararının Kesinleşmesiyle Sona Ermesi . 1073
6- Sınırlı Sürenin Tamamlanmasıyla Sona Ermesi 1073
İçindekiler LXXXIX
7- Başkasıyla Düzenli Yaşamaya Başlanmasıyla Sona Ermesi . 1074
8- Boşanma Davasından Feragat Edilmesiyle Sona Ermesi . 1075
9- Kaldırılmasına Karar Verilmesiyle Sona Ermesi 1076
10- Geçici Tedbir Nafakasından Feragat Edilmesiyle Sona Ermesi 1078
11- Açılmamış Sayılma Kararıyla Sona Ermesi 1079
12- İhtiyacın Sona Ermesi Sebebiyle Sona Ermesi 1079
D- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ BAĞIMSIZ TEDBİR NAFAKASINA ETKİSİ . 1080
EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI KARARININ KAPSAMI 1080
A- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI UYGUN MİKTAR VERİLEBİLİR . 1080
1- Sosyal Statülerine Uygun Olmalıdır 1081
2- Ekonomik Statülerine Uygun Olmalıdır 1081
3- Kabulleri Gözetilmelidir . 1082
B- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ MİKTARININ BELİRLENMESİ . 1082
1- Gelirin Araştırılması 1082
2- Gelirin Değerlendirilmesi 1083
Eşin Geliri Az İse . 1083
Eşin Geliri Varsa 1083
Eşin Geliri Yoksa . 1085
Eşin Geliri Araştırılmadı İse . 1085
Eşlerin Geliri Eşit İse . 1086
Eşlerin Mesleği Varsa . 1087
3- Bilirkişi İncelemesi . 1087
C- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ MİKTARININ DEĞİŞTİRİLMESİ 1088
XC İçindekiler
1- Geçici Tedbir Nafakasının Miktarının İndirilmesi 1088
2- Geçici Tedbir Nafakasının Miktarının Arttırılması . 1088
3- Geçici Tedbir Nafakasının Kaldırılması . 1088
D- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ ÖDENMESİ . 1089
1- Geçici Tedbir Nafakasının Ödenmesi Biçimi . 1089
Geçici Tedbir Nafakasının İrat Biçiminde Ödenmesi . 1089
Geçici Tedbir Nafakasının Toptan Ödenmesi 1090
2- Geçici Tedbir Nafakasının Ödenmesi Türü 1090
Türk Parası Olarak Geçici Tedbir Nafakasının Ödenmesi . 1090
Ayın Olarak Geçici Tedbir Nafakasının Ödenmesi . 1091
E- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ GELECEK AYLARDAKİ MİKTARININ KARARLAŞTIRILMASI 1091
F- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA FAİZ . 1091
EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA YARGILAMA USULÜ . 1094
A- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA GÖREVLİ MAHKEME . 1094
B- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA YETKİLİ MAHKEME . 1096
C- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA TARAFLAR . 1096
1- Kadın Yararına Geçici Tedbir Nafakası 1097
Kural Olarak 1097
Askerde Olan Erkek Eşin Geçici Tedbir Nafakası Yükümlülüğü Yoktur 1098
Erkek Eşin Gelirinin Az Olması Tedbir Nafakası Vermesine Engel Değildir. 1099
2- Erkek Eş Yararına Geçici Tedbir Nafakası . 1099
Kural Olarak 1100
İçindekiler XCI
Erkek Eş Yararına Geçici Tedbir Nafakası Verilemeyecek Haller . 1100
Erkek Eş Çalışabilir İse . 1100
Erkek Eşin Geliri Var İse 1101
Kadının Geliri Yoksa 1101
D- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA HARÇ . 1101
E- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA HÜKÜM FIKRASI 1101
1- Geçici Tedbir Nafakasının Kime Verildiği Belli Olmalıdır . 1102
2- Geçici Tedbir Nafakasının Niteliği Belli Olmalıdır 1102
3- Geçici Tedbir Nafakasının Başlangıcı ve Sonu Belli Olmalıdır . 1103
4- Geçici Tedbir Nafakasının Ne Miktar Verildiği Belli Olmalıdır 1103
5- Geçici Tedbir Nafakasında Yeniden Hüküm Kurulmamalıdır . 1104
6- Geçici Tedbir Nafakası Kısa Kararda Verilip Gerekçeli Kararda Yazılmaması Önemli Değildir 1104
7- Geçici Tedbir Nafakasında Kısa Kararla Gerekçeli Karar Arasında Çelişki Olmamalıdır . 1105
8- Geçici Tedbir Nafakası Sadece Ara Kararı İle Verilebilir 1106
F- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA FERAGAT 1107
1- Karardan Önce Feragat Edilebilir 1107
2- Kanun Yolu Aşamasında Feragat Edilebilir 1108
G- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA TAVZİH 1110
H- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA VEKALET ÜCRETİ . 1111
I- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA YABANCILIK UNSURU . 1111
XCII İçindekiler
İ- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA ZAMANAŞIMI . 1112
J- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İNFAZ 1112
1- İlamsız İcra Takibi Yoluyla İnfazı Mümkündür . 1112
2- İptali İçin Ayrı Dava Açılamaz . 1113
3- Fazla Ödemeler İcra Takibi Sırasında Mahsup Edilebilir . 1114
4- Mükerrer Gerçekleşen Ödemelerin İadesi İstenebilir . 1114
5- Tahsil Edilecek Nafaka Miktarı Tektir . 1115
K- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İADE . 1116
L- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ İCRASI GERİ BIRAKILAMAZ 1116
M- EŞE GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI İÇİN TEDBİR KARARI VERİLEMEZ . 1116
N- TEK BAŞINA KANUN YOLUNA BAŞVURU MÜMKÜN DEĞİLDİR . 1117
1- Tek Başına İstinafı Mümkün Değildir 1117
2- Tek Başına Temyizi Mümkün Değildir 1118
53. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA EŞİN BARINMASI İÇİN GEÇİCİ ÖNLEM 1121
GENEL OLARAK . 1121
BARINMA ÖNLEMİNİN ÖZELLİKLERİ . 1122
A- ÖNLEM BOŞANMA DAVASI İLE SINIRLI ALINABİLİR . 1122
B- ÖNLEM KARARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILABİLİR . 1123
C- ÖNLEM KONUSUNDA ARAŞTIRMA YAPILMALIDIR . 1123
1- Eş ve Çocukların Oturduğu Yer Araştırılmalıdır 1123
2- Mülkiyetin Kime Ait Olduğu Araştırılmalıdır 1124
D- ÖNLEM EV EŞYASINA İLİŞKİN ALINABİLİR . 1124
İçindekiler XCIII
E- ÖNLEM ŞERHE İLİŞKİN ALINABİLİR . 1126
F- ÖNLEM YERLEŞTİRMEYE İLİŞKİN ALINABİLİR . 1127
54. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA EŞİN MALLARININ YÖNETİMİ İÇİN GEÇİCİ ÖNLEM . 1129
GENEL OLARAK 1129
MALLARIN YÖNETİMİ ÖNLEMİNİN ÖZELLİKLERİ . 1131
A- KURAL MAL REJİMİNE GÖRE . 1133
B- MAL AYRILIĞI REJİMİNE GÖRE . 1133
C- PAYLAŞMALI MAL AYRILIĞI REJİMİNE GÖRE . 1134
D- MAL ORTAKLIĞI REJİMİNE GÖRE . 1135
55. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA EŞE İLİŞKİN DİĞER GEÇİCİ ÖNLEMLER 1137
GENEL OLARAK 1137
YABANCI UNSURLU BOŞANMA DAVALARINDA GEÇİCİ ÖNLEMLER. 1138
ONİKİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUKLARA İLİŞKİN GEÇİCİ ÖNLEMLER
56. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUKLARA İLİŞKİN GEÇİCİ ÖNLEMLERİN SINIFLANDIRILMASI . 1141
GENEL OLARAK 1141
SINIFLAMA . 1142
A- ÇOCUĞUN BİR TARAFIN HİMAYESİNE BIRAKILMASI 1143
B- ÇOCUKLA GEÇİCİ KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI . 1143
C- ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI VERİLMESİ 1143
D- ÇOCUK MALLARINA GEÇİCİ ÖNLEM ALINMASI . 1144
E- ÇOCUK KAÇIRMADA ÖNLEM ALINMASI . 1144
XCIV İçindekiler
F- ÇOCUĞUN YERLEŞTİRİLMESİ 1152
1- Bir Aile Yanına Yerleştirilmesi 1152
2- Bir Kuruma Yerleştirilmesi . 1153
III. TEK BAŞINA KANUN YOLUNA BAŞVURU MÜMKÜN DEĞİLDİR . 1153
A- TEK BAŞINA İSTİNAFI MÜMKÜN DEĞİLDİR . 1153
B- TEK BAŞINA TEMYİZİ MÜMKÜN DEĞİLDİR . 1154
TEFHİM VEYA TEBLİĞ İLE ORTADAN KALKAR . 1155
57. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUK İÇİN GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI (TMK m. 169) 1157
GENEL OLARAK . 1157
ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ NİTELİĞİ 1159
III. ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ SÜRESİ 1160
A- ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ BAŞLANGICI . 1160
1- Kural Olarak Dava Tarihinden Başlar . 1160
2- Fiilen Kalma Dava Tarihinden Sonra İse 1161
3- Davadan Sonra Doğum Varsa . 1163
4- Karardan Sonra Doğum Varsa 1164
5- Önce İstenmediği Açıklanmış Sonra İstenmişse . 1165
6- Birleşen Nafaka Davası Varsa 1165
B- ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ SONA ERMESİ . 1166
1- Çocuğun Ölüm Tarihine Kadar Verilir . 1166
2- Ölüm Benzeri Durumun Gerçekleşmesiyle Sona Ermesi . 1166
3- Gaiplik Kararı Alınmasıyla Sona Ermesi 1167
4- Ret ya da Boşanma Kararının Kesinleşmesiyle Sona Ermesi . 1167
Ret Kararının Kesinleşmesine Kadar Verilir . 1167
İçindekiler XCV
Boşanma Kararının Kesinleşmesine Kadar Verilir . 1168
5- Evliliğin İptali Kararının Kesinleşmesiyle Sona Ermesi . 1169
6- Sınırlı Sürenin Tamamlanmasıyla Sona Ermesi 1170
7- Boşanma Davasından Feragat Edilmesiyle Sona Ermesi . 1170
8- Kaldırılmasına Karar Verilmesiyle Sona Ermesi 1171
9- Geçici Tedbir Nafakasından Feragat Edilmesiyle Sona Ermesi 1172
10- Açılmamış Sayılma Kararıyla Sona Ermesi 1172
11- İhtiyacın Sona Ermesi Sebebiyle Sona Ermesi 1172
12- Yabancı Mahkeme Kararının Tanınması/Tenfizi ile Sona Ermesi 1173
13- Fiilen Kalmanın Sonlanmasıyla Sona Ermesi . 1173
14- Ergin Olunmasıyla Sona Ermesi . 1174
15- Kuruma Yerleştirmeyle Sona Ermesi 1174
ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA İSTEK 1175
A- ERGİN OLMAYAN ÇOCUK İÇİN GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI 1175
B- ERGİN ÇOCUK İÇİN GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASI . 1176
ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASINDA MİKTARININ BELİRLENMESİ . 1177
A- ÇOCUĞUN İHTİYAÇLARI . 1178
B- ÇOCUĞUN GELİRLERİ. 1178
C- TARAFLARIN ÖDEMEYİ KABUL ETTİKLERİ MİKTAR 1178
D- TARAFLARIN HAYAT KOŞULLARI VE ÖDEME GÜÇLERİ 1179
ÇOCUĞUN BULUNDUĞU YER BELİRLENMELİDİR . 1179
A- ÇOCUK YANINDA İSE . 1180
XCVI İçindekiler
B- ÇOCUK YANINDA DEĞİL İSE 1181
C- İSPAT ARAÇLARI . 1183
1- Tanık Anlatımları 1183
2- Zabıta Araştırması . 1183
3- Diğer İspat Araçları. 1184
VII. ÇOCUĞUN SOYBAĞI SORUNU BULUNMAMALIDIR 1184
VIII. ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ ÖDENMESİ 1185
A- ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ ÖDENME BİÇİMİ 1185
1- İrat Biçiminde Ödenmesi 1185
2- Toptan Ödenmesi 1186
B- ÇOCUĞA GEÇİCİ TEDBİR NAFAKASININ ÖDENME TÜRÜ 1186
1- Türk Parası Olarak Ödenmesi . 1186
2- Ayın Olarak Ödenmesi . 1186
58. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUĞUN BİR TARAFIN HİMAYESİNE BIRAKILMASI 1187
GENEL OLARAK . 1187
ÖZELLİKLERİ 1188
A- VELAYETİN VERİLMESİ NİTELİĞİNDE DEĞİLDİR . 1188
B- TESLİM KARARI İLE YETİNİLMELİDİR 1189
C- İDARİ İŞLEMLERİ KAPSAMAMALIDIR . 1189
59. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUKLA GEÇİCİ KİŞİSEL İLİŞKİ KURULMASI . 1191
GENEL OLARAK . 1191
A- BOŞANMA DAVASI SEBEBİYLE . 1192
B- BOŞANMA DAVASI OLMADAN 1192
ÖZELLİKLERİ 1192
A- KİŞİSEL İLİŞKİ ZEDELENMEMELİDİR . 1192
İçindekiler XCVII
B- ÇOCUĞUN YARARI ÖNCELİKLİ OLMALIDIR 1193
C- KİŞİSEL İLİŞKİ KURMA HAKKI REDDEDİLEBİLİR . 1197
D- ÖNLEM BOŞANMA DAVASINA BAKAN MAHKEMECE ALINMALIDIR . 1197
60. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA ÇOCUK MALLARINA GEÇİCİ ÖNLEM ALINMASI 1199
GENEL OLARAK 1199
ÖZELLİKLERİ . 1200
A- YÖNETİM KAYYIMA DEVREDİLEBİLİR 1200
B- YÖNETİM KONUSUNDA TALİMAT VERİLEBİLİR . 1200
C- MALLARIN TEVDİ EDİLMESİNE KARAR VERİLEBİLİR . 1200
D- GÜVENCE GÖSTERİLMESİ İSTENEBİLİR 1200
E- MALLARIN SARFINA KARAR VERİLEBİLİR 1201
G- UYGUN DİĞER ÖNLEMLER ALINABİLİR 1201
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINI EVLENMENİN BUTLANI İLE KARŞILAŞTIRMA
61. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINI EVLENMENİN BUTLANI İLE KARŞILAŞTIRMA 1203
GENEL OLARAK 1203
BENZERLİKLER . 1203
A- EVLİLİĞE SON VERMEK . 1204
B- HÂKİM KARARI İLE SONLANMA . 1204
C- BİTİRİCİ SAYIM 1204
III. FARKLAR . 1205
A- DAVA AÇMADA TERCİH OLANAĞI . 1205
B- DAVA TÜRÜNDE TERCİH OLANAĞI 1206
1- Sadece İptal Davası Açılmışsa 1206
XCVIII İçindekiler
2- İptal Olmazsa Boşanma Davası Açılmışsa . 1207
3- Sadece Boşanma Davası Açılmışsa 1208
ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA NÜFUS İŞLEMLERİ
62. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA NÜFUS İŞLEMLERİ . 1209
GENEL OLARAK . 1209
A- İŞLENECEK KİŞİSEL BİLGİLER (NHK m. 7) . 1210
B- BOŞANMA KÜTÜĞÜ (NHK m. 7/d) 1211
C- YABANCI MUAMELESİNE TABİ TUTULAMAYACAKLAR . 1212
D- YERSEL YAZIMDAN ÖNCE OLUŞAN SEBEPLERİN VARLIĞI . 1216
E- NÜFUS KAYDININ KAPATILMASI 1216
F- YANLIŞ ŞERHİN KALDIRILMASI İSTENEBİLİR . 1220
G- BOŞANMADAKİ KUSUR AD DEĞİŞTİRMEYE SEBEP OLUŞTURMAZ . 1221
BOŞANMA KARARLARINDA BULUNMASI GEREKLİ HUSUSLAR (NHK m. 27) . 1222
III. BOŞANMA TARİHİ (NHUY m. 27) . 1222
A- TÜRK MAHKEMESİNDEN VERİLEN BOŞANMA KARARI 1223
B- YABANCI ÜLKE MAKAMLARINCA VERİLEN BOŞANMA KARARI . 1223
1- Tanıma/Tenfiz Kararı Verilmesi . 1223
2- Yetkili Kurumlar Tarafından Aile Kütüklerine Tesciline Karar Verilmesi . 1223
BOŞANMA KARARLARININ BİLDİRİMİ VE TESCİLİ . 1224
A- BİLDİRİM SÜRESİ VE YÜKÜMLÜLÜĞÜ 1224
İçindekiler XCIX
B- BİLDİRİMİN TESCİLİ 1224
1- 20.01.1986 Tarihli Genelgeden Önce Kesinleşmiş Mahkeme Kararları . 1224
2- Boşanma Kararı Kesinleşmeden Eşlerden Birinin Ölümü 1225
BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ (NHUY m. 28) . 1225
A- BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ . 1226
1- Kocasının Soyadını Kullanmasına İzin Verilmemişse (TMK m. 173, f. I) . 1226
2- Kocasının Soyadını Kullanmasına İzin Verilmişse (TMK m. 173, f. II) . 1227
B- DUL OLARAK EVLENİP BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ . 1228
1- Bekârlık Soyadını Taşımasına İzin Verilmesini Aile Mahkemesinden İsteyebilir . 1228
2- Bekârlık Soyadını Taşımasına İzin Verilmesini Yazılı Olarak veya E-Başvuru İle Talep Edebilir 1229
C- BOŞANDIĞI EŞİNİN SOYADINI KULLANMASINA İZİN VERİLEN KADININ SOYADI VE HANESİ 1229
1- Evlenmeden Önceki Soyadıyla Eşinin Soyadını Birlikte Kullanmak İstemişse 1229
2- Evlenmeden Önceki Soyadını Kullanmak İstemişse . 1229
D- EVLENMEYLE TÜRK VATANDAŞLIĞINI KAZANIP BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ . 1229
E- BOŞANMA KARARINDA SOYADI BELİRTİLMEDEN BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ . 1230
F- TANIMA/TENFİZ KARARI VERİLEREK BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ . 1230
G- YETKİLİ KURUMLAR TARAFINDAN AİLE KÜTÜKLERİNE TESCİLİNE KARAR VERİLEREK BOŞANAN KADININ SOYADI VE HANESİ . 1231
BOŞANMA HALİNDE ÇOCUĞUN HANESİ 1231
C İçindekiler
VII. BOŞANMANIN İPTALİ KARARLARI (NHUY m. 29) 1232
VIII. YABANCI DEVLET MAKAMLARINCA VERİLMİŞ BOŞANMA KARARLARI (NHUY m. 60) . 1232
ÇOK UYRUKLU VATANDAŞLARIMIZIN BOŞANMA OLAYLARININ TESCİLİ . 1233
ONBEŞİNCİ BÖLÜM KANUNLAR İHTİLÂFI KURALLARI
63. KANUNLAR İHTİLÂFI KURALLARI 1235
GENEL OLARAK . 1235
KAPSAMI 1236
A- UYGULANACAĞI HALLER 1236
1- Boşanma (TMK m. 161-184) 1236
2- Ayrılık (TMK m. 170-172) . 1237
3- Ölüm (TMK m. 28 f. I) . 1238
4- Ölüm Karinesi (TMK m. 31, 44 f. I) . 1239
5- Fesih (TMK m. 32 f. I, 131) 1240
B- UYGULANMAYACAĞI HALLER . 1241
1- Vatandaşlık . 1242
2- Geçersiz Evlilik . 1242
3- Geçici Tedbir Talepleri (MÖHUK m. 14, f. IV) . 1242
III. BAĞLAMA KURALI (MÖHUK m. 14) . 1243
A- BASAMAKLI OLARAK DÜZENLENMİŞTİR . 1243
1- MÜŞTEREK BAĞLAMA NOKTASI . 1243
Eşlerin Müşterek Millî Hukuku . 1243
Müşterek Mutad Mesken Hukuku 1246
2- TÜRK HUKUKUNUN BAĞLAMA NOKTASI OLUŞU . 1247
B- DEĞİŞKEN OLARAK DÜZENLENMİŞTİR 1249
İçindekiler CI
UYGULAMA ALANI 1250
A- BOŞANMA VE AYRILIK SEBEPLERİ 1250
1- Boşanmaya Sebebiyet Veren Vakıalar 1250
2- Boşanmada Kusur . 1250
3- Boşanmada Çekilmezlik 1251
B- BOŞANMA VE AYRILIĞIN HÜKÜMLERİ . 1251
1- Yasal Bekleme Süresi (TMK m. 132) . 1251
2- Boşanan Kadının Soyadı (TMK m. 173) . 1252
3- Maddi Tazminat (TMK m. 174 f. I) 1253
4- Manevi Tazminat (TMK m. 174 f. II) . 1254
5- Yoksulluk Nafakası (TMK m. 175, MÖHUK m. 14 f. II) . 1255
6- Velayet (TMK m. 336 f. III) . 1256
7- Kişisel İlişki (TMK m. 182, f. I) . 1258
UYGULAMA ALANI DIŞINDA KALANLAR 1260
ONALTINCI BÖLÜM YABANCI ÜLKE MAKAMLARINCA VERİLEN EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA KARARLARININ NÜFUS KÜTÜĞÜNE TESCİLİ
64. YABANCI ÜLKE MAKAMLARINCA VERİLEN EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA KARARLARININ NÜFUS KÜTÜĞÜNE TESCİLİ (NHK m. 27/A) 1261
BAŞVURU KONUSU KARARLAR . 1261
BAŞVURU YAPILACAK MERCİLER 1262
A- YURT DIŞINDA BAŞVURU 1262
B- YURT İÇİNDE BAŞVURU 1263
1- Türkiye’de Yerleşim Yeri Varsa . 1263
2- Türkiye’de Yerleşim Yeri Yoksa 1263
III. BAŞVURU USULÜ . 1264
CII İçindekiler
A- TARAFLARCA BAŞVURU . 1264
1- Bizzat Başvuru 1264
2- Kanuni Temsilcileri Aracılığıyla Başvuru 1265
3- Vekilleri Aracılığıyla Başvuru 1265
4- Tek Başına Başvuru 1265
Taraflardan Birinin Ölmüş Olması 1265
Taraflardan Birinin Yabancı Olması 1266
B- HUKUKİ YARARI BULUNANLARIN BAŞVURUSU 1266
BAŞVURUDA GEREKLİ BELGELER 1266
BAŞVURU İNCELEME KOMİSYONU . 1268
A- KOMİSYONUN TÜRKİYE’DE OLUŞTURULMASI . 1268
B- KOMİSYONUN DIŞ TEMSİLCİLİKLERDE OLUŞTURULMASI 1269
KOMİSYONUN ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI 1269
VII. AİLE KÜTÜĞÜNE TESCİL . 1271
VIII. TESCİLİ REDDEDİLEN KARARLARIN TANINMASI . 1272
ONYEDİNCİ BÖLÜM EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HUKUKİ ÇÖZÜM VE HUKUK YOLLARI
65. EYLEMLİ AYRILIK SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA HUKUKİ ÇÖZÜM VE HUKUK YOLLARI . 1273
HUKUKİ ÇÖZÜM KAVRAMI . 1273
A- GENİŞ KAPSAMDA HUKUKİ ÇÖZÜM 1275
B- DAR KAPSAMDA HUKUKİ ÇÖZÜM 1275
1- Mahkemelerin Her Türlü Yargısal Kararını Kapsar 1275
2- Gözden Geçirme, İptal ve Düzeltmeyi Kapsar 1275
3- Aktarıcı ve Erteleyici Etki Zorunlu Değildir. 1275
HUKUK YOLLARI KAVRAMI . 1275
İçindekiler CIII
A- İÇ (ULUSAL) HUKUK YOLLARI . 1276
1- Kanun Yolları (HMK m. 341-381) 1276
Olağan Kanun Yolu (HMK m. 341-362, 364-373) 1278
İstinaf (HMK m. 341-360) 1278
aaa. Doğrudan Başvuru 1279
bbb. Katılma Yoluyla Başvuru . 1280
Temyiz (HMK m. 361-362, 364-373) . 1282
Olağanüstü Kanun Yolu (HMK m. 363, 374-381) 1285
Yargılamanın İadesi (HMK m. 374-381) 1286
Kanun Yararına Temyiz (HMK m. 363) . 1287
2- Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru (TCA m. 148 f. III, 6216 SK m. 45 f. I) . 1288
B- DIŞ (ULUSLARARASI) HUKUK YOLU/AİHM BİREYSEL BAŞVURU (AİHS m. 34) 1289
KAVRAM DİZİNİ 1291
ÖMER UĞUR GENÇCAN’IN YAŞAM ÖYKÜSÜ . 1345
ÖMER UĞUR GENÇCAN’IN ÇALIŞMALARINDAN “BİR KISMI” . 1347
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 2.182,50 | 2.182,50 |
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 2.182,50 | 2.182,50 |
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 2.182,50 | 2.182,50 |
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 2.182,50 | 2.182,50 |
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 2.182,50 | 2.182,50 |


