Önalım ( Şufa ) Davaları

ÖNALIM ( ŞUFA ) DAVALARI



Müslim TUNABOYLU ( Yargıtay 6. Dairesi Onursal Başkanı )



- Önalım Hakkı ve Kullanılması

- Önalım Hakkı ile İlgili Süreler

- Önalım Davalarında Muvazaa İddiası

- Önalım Davalarında Bedel

- Önalım Hakkının Kullanılamayacağı Durumlar ve Temlikler

- Alım ve Geri Alım Hakları

- Usul Hükümleri

- İçtihadı Birleştirme Karaları



İÇİNDEKİLER

GİRİŞ...........................................................................................................17



I. MÜLKİYET HAKKININ ÇEŞİTLERİ.........................................17



1. Genel Olarak............................................................................17



2. Paylı Mülkiyet..........................................................................18



3. Elbirliği Mülkiyeti....................................................................18



4. Kat Mülkiyeti...........................................................................19



II. MÜLKİYET HAKKININ TAKYİTLERİ.....................................20



1. Genel Olarak...............................................................................20



2. Mülkiyet Hakkının Akitten Doğan Takyitleri........................



3. Mülkiyet Hakkının Kanundan Doğan Takyitleri.....................*.2-1



BİRİNCİ BÖLÜM ONALIM HAKKI VE KULLANILMASI



I. ONALIM HAKKI..........................................................................23



1. Genel Olarak...............................................................................23



2. Onalım Hakkının Tarifi..............................................................23



3. Önalım Hakkının Amacı.............................................................23



4. Önalım Hakkının Konusu...........................................................24



5. Önalım Hakkının Niteliği...........................................................25



II. ONALIM HAKKININ TÜRLERİ.................................................25



1. Sözleşmeden Doğan Önalım Hakkı............................................25



a. Önalım Sözleşmesinin Konusu...........................................26



b. Akti Önalım Hakkının Niteliği...........................................26



c. Akti önalımın Tapuya Şerh Verilmesi ve



Şerhin Sonuçları..................................................................26



d. Akti Önalımın Türleri.........................................................27



2. Yasal Önalım Hakkı...................................................................28



III. YASAL ONALIM HAKKININ KULLANILMASI......................28



1. Genel Olarak...............................................................................28



2. Onalım Hakkının Kullanma Biçimi............................................29



3. Yasal Önalımda Dava Hakkı......................................................29



a. Genel Olarak.........................................................................29

b. Tek Paydaşın Onalım Davası Açması.................................29



c. Birden Fazla Paydaşın Onalım Davası Açması



ve Tescil..............................................................................30



d. Ölü Paydaş Mirasçılarının Onalım Davası Açması............30



e. Bir Gayrimenkulde Değişik Zamanlarda



Pay Satın Alanların Durumları............................................31



f. Bir Gayrimenkulde Aynı Günde ve



Aynı İşlemle Pay Satın Alanların Birbirlerine



Karşı Durumları..................................................................31



g. Onalım Davası Açıldıktan Sonra



Davacının Kendi Payını Yitirmesi......................................32



4. Onalım Davalarında Husumet....................................................32



a. Genel Olarak.......................................................................32



b. Onalım Davasının Davalısı.................................................33



c. Paydaşlardan Birinin Açtığı Dava Sonunda



Pay İktisap Etmesi...............................................................33



d. Dava Açıldıktan Sonra Payın Başkasına Temlik Edilmesi... 33



5. Yargıtay Kararları.......................................................................34



İKİNCİ BÖLÜM ONALIM HAKKI İLE İLGİLİ SÜRELER



I. SÜRE İLE İLGİLİ KANUNİ DÜZENLEME, ÜÇ AYLIK VE



İKİ YILLIK SÜRELER...............................................................155



1. Genel Olarak..........................................................................155



2. Sürenin Kanundaki Yeri.........................................................155



3. Onalım Hakkı ile İlgili Sürelerin Hukuki Niteliği..................155



4. Üç Aylık Süre.........................................................................156



a. Süre Hesabı ve Son Günün Tatile Rastlaması.....................156



b. Elbirliği Halindeki Ortakların Hakkı Kullanmada Süre......156



5. İki Yıllık Süre.........................................................................157



6. Türk Medeni Kanunun Yürürlüğe ve Uygulama Şekli Hakkındaki Kanunun 20. Maddesi.........................................157



7. Davacının Davasını Payı Davalıdan Temellük Edene Yöneltmesi Halinde Süre.......................................................157



II. HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE SAVUNMASI İSPAT KÜLFETİ VE DEDİLLERİN İKAMESİ............................................................158



1. Hak Düşürücü Süre İtirazı ve İspat Külfeti............................158



2. Yargıtay Kararları..................................................................158

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM ONALIM DAVALARINDA MUVAZAA İDDİASI



I. MUVAZAA KAVRAMI.............................................................287



II. AKİTTE MUVAZAA İDDİASI..................................................287



1. Davacının Muvazaa İddiasında Bulunması..............................287



2. Davalının Muvazaa Savunmasında Bulunması........................288



3. Yargıtay Kararlan.....................................................................288



III. BEDELDE MUVAZAA İDDİASI..............................................353



1. Genel Olarak.............................................................................353



2. Davacının Bedelde Muvazaa İddiasında Bulunması................353



3. Davalının Bedelde Muvazaa Savunması..................................354



4. Yargıtay Kararları.....................................................................355



DÖRDÜNCÜ BÖLÜM ONALIM DAVALARINDA BEDEL



I. ONALIM BEDELİ.......................................................................401



1. Genel Olarak Bedel................................................................401



2. Uygulama...............................................................................401



3. Payın Tapudaki Satış Bedeli...................................................401



4. Dava Tarihindeki Payın Değeri..............................................402



a. Satımdan İtibaren Uzunca Bir Süre Geçmesi......................402



b. Davalının Talebi..................................................................402



c. Bu Görüşün Kabulüne Etkilin Olan Nedenler.....................403



5. Satım Vaadi Sözleşmesi ile Edinilen Pay İktisaplarında Onalım Bedeli..................................................403



6. İpotek ve Onalım Bedeli........................................................403



7. Onalım Davasının Açılmasından Sonra Payın Bir Başka Şahsa Satılması Halinde Bedel..............................404



a. Alıcının İyi Niyetli Olması Hali..........................................404



b. Alıcının Kötü Niyetli Olması Hali......................................404



II. ONALIM BEDELİNİN DEPO EDİLMESİ.................................404



1. Genel Olarak..........................................................................404



2. Onalım Bedelinin Nakit Olarak Depo Edilmesi.....................405



3. Yargıtay Kararları..................................................................405

BEŞİNCİ BÖLÜM ONALIM HAKKININ KULLANILAMAYACAĞI DURUMLAR



VE TEMLİKLER



I. ONALIM HAKKINDAN FERAGAT.........................................539



1. Genel Olarak..........................................................................539



2. Belli Bir Şahsa Karşı Onalım Hakkından Feragat..................539



a. Feragat Zamanı....................................................................539



b. Niteliği ve Sonuçları...........................................................539



c. Şekil.....................................................................................540



3. Herkese Karşı Onalım Hakkından Feragat...............................540



a. Niteliği Hukuku ve Sonuçları..............................................540



b. Şekil....................................................................................540



4. Dava Açılarak Onalım Hakkı Kullanıldıktan Sonra Feragat.... 541



II. PAYDAŞA YAPILAN SATIMLARDA ONALIM HAKKI.......541



1. Genel Olarak.............................................................................541



2. Üçüncü Şahsın Değişik Zamanda Pay Alması.........................541



3. İlk Pay İktisabı Trampa veya Hibeye Dayanıyorsa..................541



III. TRAMPA VE ONALIM HAKKI................................................542



1. Genel Olarak.............................................................................542



2. Trampa, Satım ve Onalım Hakkı..............................................542



IV. BAĞIŞLAMA VE ONALIM HAKKI.........................................543



1. Genel Olarak.............................................................................543



2. Bağışlama, Satım ve Onalım Hakkı.........................................543



V. YETKİLİ MERCİLERCE PAY TAHSİSİ VE



ONALIM HAKKI........................................................................543



1. Genel Olarak.............................................................................543



2. Bazı Kanunlardaki Düzenleme ve Onalım Hakkı....................544



VI. TAPUSUZ GAYRİMENKULLERDE ONALIM HAKKI..........544



1. Genel Olarak.............................................................................544



2. Tapusuz Taşınmazın Pay Tespiti ve Onalım Hakkı.................545



VII. KAT MÜLKİYETİ KANUNUNA GÖRE ONALIM HAKKI....545



1. Genel Olarak.............................................................................545



2. Kat Mülkiyetinde Onalım Hakkı..............................................545



3. Kat İrtifakında Onalım Hakkı...................................................546



VIII. KAMULAŞTIRMA VE ONALIM HAKKI................................546

1. Genel Olarak.............................................................................546



2. Kamulaştırma, Satım ve Onalım..............................................547



IX. GAYRİMENKULDEKİ PAYIN BİR ŞİRKETE SERMAYE OLARAK KONULMASI VE ONALIM HAKKI.......................547



X. CEBRİ İCRA VE ONALIM HAKKI..........................................548



1. Genel Olarak Cebri İcra............................................................548



2. Onalım Hakkı - İradi Satım.....................................................548



3. Cebri İcra Yolu ile Yapılan Satımlarda Onalım Hakkı............548



XI. TAKSİM, İYİNİYET VE ONALIM HAKKI..............................549



1. Genel Olarak.............................................................................549



2. Taksimin Şekli ve Kapsamı......................................................549



3. İmar Parseli ve Onalım Hakkı..................................................550



4. Taksim Savunması ve İspatı.....................................................550



a. Davalının Taksim Savunması..............................................550



b. Taksim Savunmasının İspatı...............................................550



ALTINCI BÖLÜM ALIM VE GERİ ALIM HAKLARI



I. ALIM HAKKI..............................................................................755



1. Genel Olarak.............................................................................755



2. Satım Vaadi ve Alım Sözleşmeleri...........................................755



3. Alım Aktinde Şekil...................................................................756



4. Hukuki Niteliği.........................................................................756



5. Alım Hakkının Tapuya Şerhi Verilmesi ve Sonuçları..............756



6. Alım Hakkının Kullanılması....................................................757



a. Alım Davasında Dava Hakkı...............................................757



b. Alım Davasında Husumet...................................................757



c. Bedelin Depo Edilmesi........................................................758



7. Yargıtay Kararlan.....................................................................758



II. GERİ ALIM HAKKI...................................................................766



1. Genel Olarak.............................................................................766



2. Geri Alım Aktinin Hukuki Niteliği..........................................766



3. Geri Alım Aktinin Konusu.......................................................767



4. Geri Alım Aktinde Şekil...........................................................767



5. Geri Alım Aktinde Bedel..........................................................767



6. Geri Alım Hakkının Kullanılması............................................768

a. Geri Alım Davasında Dava Hakkı.......................................768



b. Geri Alım Davasında Husumet...........................................769



7. Yargıtay Kararları.....................................................................769



YEDİNCİ BÖLÜM USUL HÜKÜMLERİ



I. GÖREVLİ MAHKEME...............................................................781



1. Genel Olarak.............................................................................781



2. Görevli Mahkemenin Belirlenmesi..........................................781



II. YETKİLİ MAHKEME................................................................782



Yargıtay Kararları.........................................................................783



III. MASRAF VE VEKALET ÜCRETİ............................................817



1. Genel Olarak..........................................................................817



2. Onalım Bedelinde Muvazaa İddiası Halinde..........................817



3. Yargıtay Kararları..................................................................818



IV. ONALIM DAVALARI İLE İLGİLİ BAZI



YARGITAY KARARLARI.........................................................840



1. Davetiye tebliği .....................................................................840



2. Bekletici Mesele.....................................................................847



3. Mümessilin Davayı Takip Etmesi Hali..................................862



4. Kesin Süre..............................................................................866



5. Davadan Feragat.....................................................................874



6. Kabul......................................................................................876



7. İkrar........................................................................................879



8. Savunmanın Genişletilmesi....................................................882



9. Şahitlerin Dinlenmesi.............................................................884



10. Keşif......................................................................................891



11. Yemin.....................................................................................893



12. Kesin Hüküm..........................................................................907



13. Maddi Hata.............................................................................911



14. Hüküm....................................................................................815



15. Usulü Kazanılmış Hak............................................................992



16. Yargılamanın İadesi................................................................930

SEKİZİNCİ BÖLÜM İÇTİHADI BİRLEŞTİRME KARARLARI

- ŞUF’ A HAKK CEBRİ MÜZAYEDE..............................................939



- ARAZİ KANUNU - ŞUF’ A DAVASI............................................945



- DAVA KONUSUNUN TEMLİKİ - GÖREV.................................948



- DEVLETÇE TAŞINMAZ MAL VERİLMESİ -



ŞUF’A DAVASI..............................................................................953



- ANKARA İMAR KANUNU - ŞUF’A DAVASI............................964



- ŞUF’ A HAKKINDAN YARARLANMA B İÇİM İ..........................969



- ŞUF’A HAKKINDAN FERAGAT..................................................981



- SATIŞ BEDELİ - SATIŞ GİDERLERİ.........................................1018



- SÜRELER - BAŞLAMASI - ZAMANAŞIMI.............................1034



- ŞUF’ A HAKKI - ŞAYİ HİSSEDARIN FERAGATİ....................1051



- GEZİCİ ARAZİ KADASTRO MAHKEMESİ - GÖREV............1052



- MİRASÇININ MALINI TEMLİK - ŞUF A.................................1054



- ŞUF’A - AVUKATLIK ÜCRETİ..................................................1056



- İLAMLARIN YERİNE GETİRİLMESİ - ZAMANAŞIMI..........1058