Sağlık Personelinin Hukuki Sorumluluğu
Aykut Cemil AYKIN
Serkan ÇINARLI
Orhan MERAL
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ. 7
İÇİNDEKİLER. 9
BİRİNCİ BÖLÜM
SAĞLIK VE SAĞLIK HİZMETLERİNİN TARİHİ
Antik Çağ. 24
Orta Çağ 27
III. Rönesans Dönemi ve Sonrası 29
Türklerde Sağlığın Gelişimi . 30
İslam Öncesi Dönem 30
Selçuklular Dönemi 31
Osmanlı Dönemi: . 33
Cumhuriyet Dönemi: . 35
İKİNCİ BÖLÜM
SAĞLIK MESLEK MENSUPLARI
Sağlık Meslek Mensupları . 42
Tabip ve Uzman Tabip . 42
Diş Tabibi ve Uzman Diş Tabibi 51
Eczacı . 60
Ebe 67
Hemşire . 73
Klinik Psikolog 82
Fizyoterapist 89
Fizyoterapi Teknikeri . 93
Odyolog . 95
Odyometri Teknikeri 98
Diyetisyen 100
10 İçindekiler
Dil ve Konuşma Terapisti105
Podolog 108
Sağlık Fizikçisi .111
Radyoterapi Teknikeri 116
Anestezi Teknisyeni/Teknikeri119
Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni .123
Tıbbi Laboratuvar ve Patoloji Teknikeri127
Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni/Teknikeri.129
Ağız ve Diş Sağlığı Teknikeri133
Diş Protez Teknikeri135
Tıbbi Protez ve Ortez Teknisyeni/Teknikeri138
Ameliyathane Teknikeri142
Adli Tıp Teknikeri (Otopsi Yardımcılığı).144
Diyaliz Teknikeri .149
Perfüzyonist .152
Eczane Teknikeri.155
İş ve Uğraşı Terapisti (Ergoterapist) .156
İş ve Uğraşı Teknikeri (Ergoterapi Teknikeri)159
Elektronörofizyoloji Teknikeri 161
Mamografi Teknikeri 163
Optisyen .165
Acil Tıp Teknikeri 169
Acil Tıp Teknisyeni 174
Hemşire Yardımcısı.177
Ebe Yardımcısı 179
Sağlık Bakım Teknisyeni180
Diğer Sağlık Meslek Mensupları 182
Psikolog 182
Biyolog184
Çocuk Gelişimcisi187
Sosyal Çalışmacı/Sosyal Hizmet Uzmanı.189
İçindekiler 11
Sağlık Eğitimcisi/ Tıbbi Teknolog 193
Sağlık İdarecisi . 196
Çevre Sağlığı Teknisyeni/ Teknikeri . 198
Yaşlı Bakım Teknikeri/ Evde Hasta Bakım Teknikeri 199
Tıbbi Sekreter 202
Biyomedikal Cihaz Teknikeri 205
Biyomedikal mühendisi . 207
Gerontolog 208
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HUKUKİ SORUMLULUK
Hukuki Sorumluluk . 209
Genel Olarak 209
Hukuki Sorumluluk Türleri. 214
Sözleşme Dışı Sorumluluk. 214
Kusur Sorumluluğu 214
Haksız Fiil Sorumluluğu 215
Hukuka Aykırı Fiil. 217
Kusur . 223
Zarar 231
Nedensellik (İlliyet) Bağı 243
Kusursuz Sorumluluk 252
Özel Hukukta Sözleşmeye Dayalı Sorumluluk. 256
Vekalet Sözleşmesi 256
Eser (İstisna) Sözleşmesi 269
Vekaletsiz İş Görme . 276
Serbest Çalışan ve Özel Hastanede Çalışan Hekimlere Karşı Açılacak
Tazminat Davalarında Görevli Yargı Yeri 280
Serbest Çalışan Hekimler 280
Özel Hastanede Çalışan Hekimler 290
Özel Hastanede Kadrolu Çalışan Hekimin Durumu . 290
12 İçindekiler
Hastanın Özel Hastaneye Dışarıdan Hekim Çağırması veya
Hekimin Hastaneyi belirlemesi Durumu 295
Özel Hastanenin Dışarıdan Hekim Davet Etmesi297
Görevli Yargı Yeri298
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TIBBİ MÜDAHALENİN HUKUKA UYGUNLUK ŞARTLARI
Tıbbi Müdahale Kavramı ve Hukuka Uygunluk Şartları .303
Tıbbi Müdahalenin Kanunun Yetkili Kıldığı Kişilerce Yapılması.306
Tıbbi Gereklilik (Endikasyon) 308
Aydınlatma ve Rıza .311
Aydınlatma Yükümlüsü .331
Aydınlatılacak Kişi336
Aydınlatmanın Kapsamı.341
Aydınlatma Yükümlülüğünün Şekli ve Sınırları348
Aydınlatma Zamanı .358
Aydınlatmanın Türleri360
Tedavi (Güvenlik) Aydınlatması360
Otonomi (Karar) Aydınlatması 361
Teşhis Aydınlatması 361
Süreç Aydınlatması362
Risk Aydınlatması 364
Aydınlatma Yükümlülüğünün Ortadan Kalktığı Haller.365
Rıza Ehliyeti (İzin Verme Yetkisi) .370
Rızanın Kapsamı ve sınırları.373
İ. Rızanın Alınma Zamanı ve Şekli .375
Rıza Aranmayan Haller 380
Rızanın Geçersizliği385
Rızanın Geri Alınması.386
Tıp Biliminin Verilerine Uygun Tıbbi Müdahale388
İçindekiler 13
BEŞİNCİ BÖLÜM
TIBBİ UYGULAMA HATALARI VE KOMPLİKASYON
Hatalı Tıbbi Uygulama (Malpraktis) ve Komplikasyon 391
Hatalı Tıbbi Uygulama (Malpraktis) . 391
Sağlık Hizmeti Sürecine İlişkin Hatalar 417
Bilgilendirme/Aydınlatma Hatası. 417
Teşhis/Tanı hatası 420
Tedavi Yöntemi ve Uygulanmasına İlişkin Hatalar. 426
Tedavinin Hiç Yapılmaması. 427
Yanlış Tedavi Yöntemi Seçimi . 432
Tıbbi Müdahale Sürecinde Uygulama Hataları. 437
Ameliyatlarda Görülen Tıbbi Hatalar. 438
İlaç Tedavilerinde Görülen Tıbbi Hatalar. 454
Diğer Tanı ve Tedavi Hataları 495
Tıbbi Müdahale Sonrası Yükümlülüklere İlişkin Hatalar 512
Tıbbi Müdahaleyi Üstlenme Hataları. 517
Uzman Hekimlik Şartı . 518
Asistan Hekim ve Öğrencilerin Yaptığı Tıbbi Müdahaleler . 531
Tedavi Hizmetlerinin Organizasyonu İle İlgili Kusurlar . 566
Sağlık Kurumlarının Organizasyonundaki Hatalar . 570
Tıbbi Faaliyetlerin Organizasyonundaki Hatalar 582
Cihaz Arızaları 588
Tıbbi Müdahaleden Kaçınma veya Geciktirme Hataları . 591
Komplikasyon (İzin Verilen Risk) 597
Defansif Tıp Uygulamaları 621
Pozitif Defansif Tıp Uygulamaları . 624
Negatif Defansif Tıp Uygulamaları 626
Defansif Tıbbi Uygulamalarda Dünyadaki Durum. 626
Defansif Tıbbi Uygulamalarda Ülkemizdeki Durum 631
14 İçindekiler
ALTINCI BÖLÜM
KAMUDA ÇALIŞAN SAĞLIK MESLEK MENSUPLARININ
HUKUKİ SORUMLULUĞU
Kamu Hizmeti Kavramı 640
Süreklilik İlkesi643
Uyum (Değişebilirlik) İlkesi .648
Eşitlik İlkesi .652
Tarafsızlık ve Laiklik İlkesi .661
Kamu Hizmetlerinde Ücret Sorunu 665
Kamu Hizmetlerinde Yeni İlkeler 671
Bir Kamu Hizmeti Olarak Sağlık Hizmetleri.672
Kamu Görevlisi Kavramı 680
Anayasa Hukukunda Kamu Görevlisi Kavramı682
İdare Hukukunda Kamu Görevlisi Kavramı.689
Ceza Hukukunda Kamu Görevlisi Kavramı697
Diğer Kamu Görevlileri Olarak Aile Hekimleri 701
III. Kamuda Çalışan Sağlık Meslek Mensuplarının Hukuki Sorumlulukları 710
İdarenin Sorumluluğu.711
Hizmet Kusuru.718
Hizmetin Kötü İşlemesi.726
Hizmetin Geç İşlemesi730
Hizmetin Hiç İşlememesi734
Kusursuz Sorumluluk.737
İdari Eylem Olarak Tıbbi Uygulama Hataları.744
İdari Eylem Kavramı 744
İdari Yargı Kararlarında Tıbbi Uygulama Hataları 747
Hukuki Sorumluluğun Unsurları .764
İdari Davranış (Fiil) 764
Kusur .765
Zarar766
Nedensellik (İlliyet) Bağı767
İçindekiler 15
Zararın Tazmini 769
Maddi Tazminat 775
Manevi Tazminat 779
İspat Yükü 783
İdarenin Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Haller 788
Mücbir Sebep (Zorlayıcı Neden) . 788
Dışsallık 790
Öngörülemezlik . 792
Karşı konulamazlık (Önlenemezlik) 793
Beklenmeyen Hal 795
Zarar Görenin Davranışı 797
Üçüncü Kişinin Davranışı 800
Kamuda Çalışan Sağlık Meslek Mensuplarının Yargılanması ve Yargı Yeri. 803
Rücu davaları . 833
YEDİNCİ BÖLÜM
663 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME KAPSAMINDA
SAĞLIK MESLEK MENSUPLARININ SORUMLULUĞU
663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname Kapsamında Sağlık Meslek Mensuplarının
Sorumluluğu . 863
SEKİZİNCİ BÖLÜM
ZARARIN TAZMİNİNDE YENİ MODEL TIBBİ KÖTÜ UYGULAMALARDAN DOĞAN
ZORUNLU MALİ SORUMLULUK SİGORTALARI
Tıbbi Kötü Uygulamalardan Doğan Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortalarının Yeri ve
Önemi . 871
Sigortanın Konusu 874
Teminat Dışı Haller 877
Zarar ve Tazminat 879
Tazminatın Ödenmesi 882
Sigortacının Yardım Yükümlülüğü 883
Sigortalıya Rücu Hakkı . 886
16 İçindekiler
Primlerin Ödenmesi ve Kurum Katkılarının Tahsili ile İadesi 886
Risk Gruplarına Göre Teminat ve Prim Tutarları 888
Dünyada Hekim Mesleki Sorumluluk Sigortaları 892
KAYNAKLAR . 909
Kitap ve Kitap Bölümleri.909
Makaleler .912
Yüksek Lisans, Doktora ve Doçentlik Tezleri.926
İnternet Kaynakları.928
Mevzuat ve Uluslararası Belgeler .939
Medya 948
Diğer Kaynaklar 949
Kavram Dizini. 951
