Sendikalar Hukukuna Yön Veren İlkeler

Dr. Serkan Taylan KARAÇ

İÇİNDEKİLER

SUNUŞ (Prof. Dr. Süleyman Başterzi). 7

SUNUŞ (Prof. Dr. Olaf Deinert)  9

SUNUŞ (Prof. Dr. Olaf Deinert) . 11

ÖNSÖZ VE TEŞEKKÜR. 13

İÇİNDEKİLER  19

KISALTMALAR . 33

GİRİŞ  39

BİRİNCİ BÖLÜM

KURAMSAL VE TARİHSEL BOYUTUYLA SENDİKALAR - SENDİKA HAKKI

VE ÖZGÜRLÜĞÜ

1. KAVRAMSAL ÇERÇEVE 45

GENEL OLARAK 45

İLKELER VE KURALLAR. 46

III. SENDİKALİZM. 49

Sendikalizmin Doğuşu 51

Sendikalizmin Genel Esasları 54

2. SENDİKA KAVRAMI VE SENDİKACILIĞIN TARİHÇESİ 58

SENDİKA KAVRAMI 58

SENDİKACILIĞIN TARİHÇESİ 62

Genel Olarak 62

İngiltere’de Sendikacılık 64

Almanya’da Sendikacılık. 68

Ç. Fransa’da Sendikacılık . 74

Türkiye’de Sendikacılık. 78

Genel Olarak. 78

Osmanlı Döneminde Sendikal Hareketler 78

Cumhuriyet Döneminde Sendikal Hareketler 83

3. SENDİKANIN TANIMI İLE SENDİKA HAKKI VE ÖZGÜRLÜĞÜ. 94

SENDİKANIN TANIMI 94

Genel Olarak 94

20 İçindekiler

İşçi Sendikaları .96

İşveren Sendikaları.99

Ç. Konfederasyonlar ve Kuruluş Kavramı.99

Alman Hukukunda Sendikal Örgütler.101

Genel Olarak.101

Sendikanın Unsurları.103

Kuruluşa Dair Temel Unsurlar.103

1) İşçi veya İşverenler Tarafından Oluşturulan

Örgütsel Yapı 103

2) Özel Hukuk Hükümleri Çerçevesinde Serbest Olarak

Örgütlenmiş Olması.104

Amaç Unsuru105

Bağımsızlık Unsuru .105

1) Sosyal Tarafların Birbirlerine Karşı Bağımsızlığı106

2) Üçüncü Taraflara Karşı Bağımsızlık 107

ç. Toplu İş Sözleşmesi Ehliyeti Bakımından Aranan İlave

Unsurlar108

1) Demokratik Örgütlenme .109

2) Sosyal Baskı Gücü.110

3) Toplu İş Sözleşmesi Yapma Amacının Güdülmesi ve

Sürece Katılım112

4) Zanaat Odaları/Esnaf Derneklerinin Toplu İş

Sözleşmesi Ehliyeti113

5) Üst Kuruluşların Toplu İş Sözleşmesi Ehliyeti113

İşçi Sendikaları .114

İşveren Sendikaları.116

SENDİKA HAKKI VE ÖZGÜRLÜĞÜ .118

Genel Olarak .118

Sendika Özgürlüğünün Niteliği119

Hak ve Özgürlük Kavramları119

Sendika Özgürlüğünün Niteliği .120

İnsan Hakkı Niteliği ve Diğer Bazı İnsan Hakları ile

İlişkisi 120

1) Sendika Özgürlüğü ve İfade Özgürlüğü İlişkisi.121

2) Sendika Özgürlüğü ve Örgütlenme Özgürlüğü

İlişkisi.122

Sosyal ve Ekonomik Hak – Klasik Temel Hak

Değerlendirmesi .123

Çifte Temel Hak Niteliği 125

İçindekiler 21

Sendika Özgürlüğünün Kapsamı .126

Bireysel Sendika Özgürlüğü126

Olumlu Sendika Özgürlüğü 126

Olumsuz Sendika Özgürlüğü .129

Kolektif Sendika Özgürlüğü 130

Ç. Hakkın Sınırlandırılması ve Korunması.133

Hakkın Sınırlandırılması 133

Hakkın Korunması 135

Sendika Özgürlüğü Bağlamında Kamu Görevlilerinin

Durumunun Değerlendirilmesi136

Alman Hukukunda Sendika Özgürlüğü 138

Örgütlenme (Dernek Kurma) Özgürlüğü138

Sendika Özgürlüğü 141

Bireysel Sendika Özgürlüğü 143

1) Olumlu Sendika Özgürlüğü 143

2) Olumsuz Sendika Özgürlüğü .144

Kolektif Sendika Özgürlüğü.148

1) Kolektif Sendika Özgürlüğü Çerçevesinde

Sendikaların Kuruluşuna (Varoluşuna) ve

Faaliyetlerine Dair Güvenceler 150

2) Kolektif Sendika Özgürlüğü Çerçevesinde

Sendikaların Kullanabileceği Araçlara Dair

Güvenceler.154

3) Güvencelerin Sınırı 156

Bireysel ve Kolektif Sendika Özgürlüklerinin Çatışması157

Türk Hukukunda Sendikal Özgürlüklerin Çatışması.157

Alman Hukukunda Sendikal Özgürlüklerin Çatışması .159

III. ULUSLARARASI BELGELERDE SENDİKA HAKKI VE ÖZGÜRLÜĞÜ 163

Birleşmiş Milletler Belgeleri163

İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi.163

Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklara İlişkin Uluslararası

Sözleşme 164

Kişisel ve Siyasal Haklar Uluslararası Sözleşmesi165

Avrupa Konseyi Belgeleri .166

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi.166

Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı .167

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Sözleşmeleri .167

Genel Olarak.167

22 İçindekiler

87 Numaralı Sendika Özgürlüğü ve Sendikalaşma Hakkının

Korunması Sözleşmesi 168

11 Numaralı Örgütlenme Özgürlüğü (Tarım) Sözleşmesi170

98 Numaralı Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı

Sözleşmesi 172

151 Numaralı Çalışma İlişkileri (Kamu Hizmeti) Sözleşmesi.173

Uluslararası Sözleşmelerin Ulusal Hukuka Etkisi 175

Genel Olarak .175

Kuramsal Yaklaşımlar176

Uluslararası Sözleşmelerinin Türk Hukukundaki Yeri.177

ç. Doğrudan Uygulanabilirlik (Self-Executing) Sorunu180

İKİNCİ BÖLÜM

SENDİKALARIN KURULUŞUNA DAİR İLKELER

4. SERBEST KURULUŞ İLKESİ VE SENDİKALARIN TÜZEL KİŞİLİĞİ183

SERBEST KURULUŞ İLKESİ.183

Kuruluş Sistemleri .183

İzin (Ruhsat/İmtiyaz) Sistemi .184

Normatif Sistem .185

Serbest Kuruluş Sistemi .186

Karma Sistem 188

Sendikalarda Serbest Kuruluş İlkesi .188

Genel Olarak.188

Kurucu Olabilme Koşulları191

İşçi Sendikası Kurucuları Bakımından .191

1) İşçi Statüsü 191

2) STİSK m. 6 Kapsamında Yer Alan Koşullar .194

a) Fiil Ehliyetine Sahip Olma 195

b) Fiilen Çalışma Koşulu .196

c) Belirli Suçlar Dolayısıyla Mahkûmiyetin

Bulunmaması199

3) Mevcut Sendika Üyeliğinin Kuruculuğa Etkisi200

İşveren Sendikaları Kurucuları Bakımından .204

Konfederasyonların Kuruluşu Bakımından .206

Kurucu Sayısı.207

Sendika ve Konfederasyonların Kuruluşunda Usul.207

Sendika Tüzüğünün Hazırlanması ve Teslimi.207

İçindekiler 23

Tüzük ya da İlgili Belgelerde Hukuka Aykırılık

Bulunması212

Tüzük Hükümlerinin Yargısal Denetimi214

Kuruluşlarda Birleşme ve Katılma.215

Sendika Şubeleri ile Temsilcilikler 216

Alman Hukukunda Sendikaların Serbest Kuruluşu.219

Sendikaların Hukuki Statüleri 219

Sendika/Dernek Kurma Hakkı ve Hak Sahipleri .220

Sendikaların Kuruluşu ve Tüzüklerinin İçeriği 221

1) Alman Medeni Kanunu (BGB) ve Temel Ayrımlar.221

2) BGB Çerçevesinde Tescilli Derneklerin Kuruluşuna

Dair Temel Hukuki Düzenlemeler 222

a) Üye Sayısı .222

b) Dernek Tüzüğünün Temel İçeriği .223

c) Derneğin Tescili.227

ç) Tescilin Etkisi ve Şartlardaki Eksikliklerin

Yasal Sonuçları.228

3) Sendikaların Kuruluşu ve Tüzükleri231

ç. Tüzük Değişiklikleri 235

Sendikaların Birleşmesi veya Bölünmesi235

Sendikaların Sona Ermesi 236

SENDİKALARIN TÜZEL KİŞİLİĞİ237

Tüzel Kişilik Kavramı .237

Hukuki Düzlemde Kişilik Kavramı.237

Tüzel Kişilik Türleri240

Sendikal Örgütlerde Tüzel Kişilik .241

Tüzel Kişiliğin Kazanılması243

Ç. Tüzel Kişilik Kazanamayan Oluşumlar.244

Alman Hukukunda Sendikaların Tüzel Kişilikleri.246

Sendikaların (Derneklerin) Tüzel Kişilikleri.246

BGB Bağlamında Temel Ayrımlar .246

1) Genel Olarak246

2) Ekonomik Amaç Güden ve İdeal Amaç Güden

Dernek Ayrımı246

3) Tüzel Kişiliği Olmayan Dernekler .247

a) Genel Olarak247

b) Tüzel Kişiliği Olmayan Derneklere Tanınan

Bazı Temel Haklar ve Yükümlülükleri 249

24 İçindekiler

c) Tüzel Kişiliği Olmayan Derneklerin Temel

Örgütsel Yapısı.252

Genel Kurul252

Yönetim Kurulu .253

iii. Diğer Organlar .254

ç) Tüzel Kişiliği Olmayan Derneklere Üyelik ile

Üyelerin Hak ve Yükümlülükleri .255

Üyelik ve Üyeliğin Sona Ermesi .255

Üyelerin Temel Hak ve Yükümlülükleri ile

Dernek Borçlarından Sorumluluk.256

d) Tüzel Kişiliği Olmayan Derneklerin Sona

Ermesi ve Tasfiyesi257

4) Kamu Hukuku - Özel Hukuk Ayrımı.258

Tüzel Kişiliğe Sahiplik Ayrımında Sendikaların Durumu259

Sendikaların Temsili ve Hukuki Sorumlulukları.262

5. İŞKOLU ESASINA GÖRE SENDİKALAŞMA İLKESİ.264

GENEL OLARAK .264

YASAL DÜZENLEMELER VE DEĞERLENDİRME .267

Yasal Düzenlemeler.267

Yasal Düzenlemelerin Değerlendirilmesi .269

Yasal Düzenlemelerin Genel Değerlendirmesi 269

İşkolu Esasına Göre Sendikalaşma Bağlamında

Değerlendirme.269

Meslek Esasına Göre Sendikalaşma Bağlamında

Değerlendirme.271

İşyeri Esasına Göre Sendikalaşma Bağlamında

Değerlendirme.276

ILO Normları Bağlamında Değerlendirme.280

Güçlü Sendikacılık Perspektifi Bağlamında Değerlendirme282

Sendika İçi Demokrasi Bağlamında Değerlendirme285

III. İŞKOLUNUN ÖNEMİ VE İŞKOLLARININ BELİRLENMESİ .287

İşkolunun Önemi 287

İşkollarının Belirlenmesi 289

Genel İşler İşkolu ve Genel Sendikalar .293

Genel İş Kavramı293

Genel Sendikalar 294

Konunun Değerlendirilmesi .294

Ç. NACE Kodlama Sistemi ve İşkolu Tespitinde Yarattığı Sorunlar296

İçindekiler 25

İŞKOLU TESPİTİ BAĞLAMINDA İŞYERİ KAVRAMI, SINIRLARIN

TESPİTİ VE ASIL İŞ – YARDIMCI İŞ AYRIMI 298

Genel Olarak298

Bağımsız İşyeri – İşyerine Bağlı Yer Ayrımı ve İşletme Kavramı.300

Asıl İş – Yardımcı İş Ayrımı304

Ç. Ağırlıklı İşin Belirlenmesi.306

Alt İşveren İlişkileri.307

İŞKOLU TESPİTİNDE USUL .307

Bakanlık Tarafından İşkolu Tespitinin Yapılması .307

Bakanlığın İşkolu Tespiti Yapmaktan Kaçınması 310

İşkolu Tespitine İtiraz 311

Ç. İşkolu Tespit Talebi ve Bunun Yetki Sürecine Etkisi .315

İŞKOLU ESASINA GÖRE SENDİKALAŞMA İLKESİNİN İSTİSNASI318

VII. ALMAN HUKUKUNDA SENDİKALARIN ÖRGÜTLENMESİNDE

BENİMSENEN ESASLAR .320

Örgütlenme Düzeyi ve Başlıca İşkolları .320

Genel Olarak.320

Alman Hukukunda İşkolu Esasına Göre Sendikalaşma İlkesi

(,,Industrieverbandsprinzip”)321

Çok Sektörlü/İşkollu İşçi Sendikaları

(,,Multibranchengewerkschaften”) .326

Alman Hukukunda İşçi Sendikalarının Örgütlendiği Başlıca

İşkolları 328

İşkollarının Belirlenmesi 328

Alman Hukukunda Sendikal Örgütlenmeye Esas Başlıca

İşkolları .329

Güçlü Sendikacılık Perspektifi ve Toplu İş Sözleşmesi Ehliyeti

(,,Tariffhigkeit”).333

Genel Olarak Alman Hukukunda Toplu İş Sözleşmeleri333

Toplu İş Sözleşmesinin Tanımı ve İşlevleri333

Toplu İş Sözleşmesi Türleri .334

Toplu İş Sözleşmelerinin Tarafı Olarak İşverenler ve

İşveren Kuruluşları336

Güçlü Sendikacılık Perspektifi.336

Toplu İş Sözleşmesi Ehliyeti (,,Tariffhigkeit”)338

Genel Olarak .338

Yasal Düzenlemeler ve Yargı Kararları Işığında Toplu İş

Sözleşmesi Ehliyeti340

1) Toplu İş Sözleşmesi Yapma Amacının Bulunması.342

26 İçindekiler

2) Alandaki Hukuki Düzenlemelere Bağlılık .342

3) Sosyal Baskı Gücü (Baskı Uygulayabilme Kabiliyeti) 342

4) Demokratik İlkelere Uygunluk.344

Toplu İş Sözleşmesi Ehliyetinin Başlangıcı ve Sona

Ermesi .345

6. SENDİKA ÇOKLUĞU İLKESİ347

GENEL OLARAK .347

YASAL DÜZENLEMELER VE KONUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ.349

Genel Olarak .349

İşkolu Esasına Göre Sendikalaşma İlkesi ve Güçlü Sendikacılık

Bağlamında Değerlendirme 350

Serbest Kuruluş ve Demokratik Esaslara Uygunluk (Sendika İçi

Demokrasi) İlkeleri Bağlamında Değerlendirme 352

III. 87 NUMARALI ILO SÖZLEŞMESİNDE SENDİKA ÇOKLUĞU İLKESİ 353

SENDİKA TEKLİĞİ İLKESİ354

ALMAN HUKUKUNDA SENDİKALARIN ÇOKLUĞU 356

Genel Olarak .356

Kavramsal Bir Tartışma Olarak Sendikal Çoğulculuk

(,,Gewerkschaftspluralismus”) – Sendikal Çoğulluk

(,,Gewerkschaftspluralität”) Ayrımı361

Alman Hukukunda Sendikal Çoğulluk 362

Sendikal Çoğulluk ve Rekabet İlişkisi.362

Yasal Düzlemde Sendikal Çoğulluk .365

Özgür ve Toplumsal Bir Düzenin Tezahürü Olarak

Sendika Çoğulluğu .365

Devletin Düzenleme Yetkisi 366

Sendikal Çoğulluk Anlayışının Olumlu ve Olumsuz Yönleri 369

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

SENDİKALARIN FAALİYETLERİNE VE İŞLEYİŞİNE DAİR İLKELER

7. SENDİKALARIN BAĞIMSIZLIĞI VE SENDİKAL SAFLIK İLKESİ.373

GENEL OLARAK .373

SENDİKALARIN BAĞIMSIZLIĞI.375

Devlete Karşı Bağımsızlık.375

Siyasi Partilere Karşı Bağımsızlık.377

Genel Olarak.377

Sendika - Siyaset İlişkisi .378

Siyasi Faaliyetlerin Sınırı .380

İçindekiler 27

Sendikaların Siyasi Faaliyetlerinin Sınırı 380

Sendika Üyelerinin ve Yöneticilerinin Siyasi

Faaliyetlerinin Sınırı .382

Siyasi Amaçlı Grevler383

ILO Sendika Özgürlüğü Komitesi İlke Kararları Bağlamında

Sendikaların Siyasi Faaliyetleri.384

Sosyal Tarafların Birbirlerine Karşı Bağımsızlığı ve Sendikal

Saflık İlkesi 386

Sosyal Tarafların Birbirlerine Karşı Bağımsızlığı .386

Sendikal Saflık İlkesi 388

Konunun Değerlendirilmesi .389

III. ALMAN HUKUKUNDA SENDİKALARIN BAĞIMSIZLIĞI VE SENDİKAL

SAFLIK 391

Genel Olarak391

Sosyal Tarafların Birbirlerine Karşı Bağımsızlığı392

Bağımsızlığın Anlamı, Kökeni ve Hukuki Boyutu .392

Sendikaların Bağımsızlığı ve Sendikal Saflık 394

Örgütsel Bağımsızlık 395

Ekonomik Bağımsızlık.397

İşyeri - İşletme Düzeyini Aşan Örgütlenme.401

İşveren Vekillerinin ve Üst Düzey Yöneticilerin İşçi

Sendikasına Üyelikleri.402

Sendika Çalışanlarının Sendikalaşması.405

Üçüncü Taraflara Karşı Bağımsızlık.406

Devlete Karşı Bağımsızlık 406

Siyasi Partilere, Dini Organizasyonlara, Diğer Kurum ve

Kuruluşlara Karşı Bağımsızlık .409

8. SENDİKA ÜYELİĞİNDE TEKLİK İLKESİ.411

GENEL OLARAK411

SENDİKA ÜYELİĞİNİN TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ.412

III. İŞÇİ SENDİKA ÜYELİĞİNİN KAZANILMASI .413

Genel Olarak413

Sendika Üyeliğinin Koşulları.415

Yaş Şartı .415

İşçi Niteliği 416

Sendika Tüzüğünde Belirlenen Niteliklere Sahip Olma.417

Sendikanın Kurulu Olduğu İşkolunda Çalışma 418

Üyeliğin Kazanılmasına Dair İşlemler.419

28 İçindekiler

Sendika Üyeliği Tespitinin Önemi419

İşçinin Başvurusu420

Sendikanın Kararı421

Üyelik Talebinin Reddi Kararına Karşı İşçinin Dava Hakkı .424

İŞVEREN SENDİKASI ÜYELİĞİNİN KAZANILMASI 425

Sendika Üyeliğinin Koşulları.425

Üyeliğin Kazanılmasına Dair İşlemler 427

ÜST KURULUŞ VE ULUSLARARASI KURULUŞ ÜYELİĞİ 428

Sendika Üyeliğinin Üst Kuruluşlarla İlişkisi 428

Üst Kuruluşlara Üyelik.428

Uluslararası Kuruluşlara Üyelik 431

ÜYELERİN TEMEL HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ.432

Genel Olarak .432

Üyelerin Temel Hakları .432

Sendikal Faaliyetlere ve Yönetime Katılma Hakkı .432

Sendikanın Faaliyetlerinden ve Tesislerinden Yararlanma

ile Eşit İşlem Görme Hakkı433

Üyelerin Korunmasına İlişkin Haklar.435

Üyelerin Temel Yükümlülükleri 435

Sendika Düzenine Uyma Yükümlülüğü .435

Aidat Ödeme Yükümlülüğü.437

VII. SENDİKA ÜYELİĞİNİN SONA ERMESİ .438

Kendiliğinden Sona Erme.438

İstifa (Üyelikten Çekilme) 440

İhraç (Üyelikten Çıkarma) .441

Genel Olarak.441

İhracın Koşulları ve Usulü .443

İhraç Sebepleri ve Yasal Çıkarma Yetkisi443

Genel Kurul Kararı.445

Genel Kurul Kararına İtiraz ve Üyeliğe Etkisi .447

Ç. Üyeliği Etkilemeyen Durumlar ve Askı Hali.448

VIII. SENDİKA ÜYELİĞİNDE TEKLİK İLKESİ.450

Genel Olarak .450

Sendika Üyeliğinde Teklik İlkesinin 87 numaralı ILO Sözleşmesi

Bakımından Değerlendirilmesi452

Sendika Üyeliğinde Teklik İlkesinin İstisnaları453

Farklı İşkollarında Kurulu Sendikalara Üyelik 453

Aynı İşkolunda Kurulu Sendikalara Birden Fazla Üyelik454

İçindekiler 29

Mevsimlik İş Sözleşmeleri ile Çalışanların Sendika Üyelikleri .455

Farklı İşkollarına Tabi Çalışmanın Sendika Üyeliklerine

Etkisi457

Ç. Sendika Üyeliğinde Teklik İlkesi ve Toplu İş Sözleşmesi Yetkisi

İlişkisi.458

Toplu İş Sözleşmesi Yetkisi.458

Genel Olarak .458

İşkolu Barajı ve Çoğunluk Şartı (İşyeri/İşletme Barajı).459

Toplu İş Sözleşmesi Yetkisinin Tespiti.461

Toplu İş Sözleşmesi Yetkisi ve Çoklu Sendika Üyeliğinin

Yetkiye Etkisi.462

ALMAN HUKUKUNDA SENDİKA ÜYELİĞİ VE SENDİKA ÜYELİĞİNE

İLİŞKİN ESASLAR.464

Alman Dernekler Hukuku Kapsamında Üyelik ile İlgili Temel

Hususlar464

Genel Olarak.464

Dernek Üyeliğinin Hukuki Boyutu.464

Üyelik Türleri 465

Üyelerin Temel Hakları.467

Üyelerin Temel Yükümlülükleri .470

Üyeliğin Kazanılması ve Sona Ermesi 472

Üyeliğin Kazanılması 472

Üyeliğin Sona Ermesi474

1) Genel Olarak474

2) Üyelikten Çıkarma (,,Ausschluss”).474

Sendika Üyeliği Bakımından Hak Sahipleri476

Genel Olarak.476

İşçi Sendikalarına Üyelik Hakkının Bazı İş İlişkileri

Bakımından Değerlendirilmesi .479

İşçi Benzeri Statüde Bulunan Kimseler479

Yeni Bağımsız Çalışan Statüsü (,,Neue Selbstständige”)479

Freelancerlar 480

ç. Üst Düzey Yöneticiler .480

Sendika Üyeliği 481

Genel Olarak.481

Çifte ya da Çoklu Üyelik 483

Toplu İş Sözleşmelerinden Bağımsız Üyelik

(,,OT-Mitgliedschaft”) .485

30 İçindekiler

İşveren Kuruluşları Bakımından.485

İşçi Kuruluşları Bakımından .488

Ç. Sendika Üyeliğinin Sona Ermesi490

9. DEMOKRATİK ESASLARA UYGUNLUK (SENDİKA İÇİ DEMOKRASİ)

İLKESİ.492

GENEL OLARAK .492

DEMOKRASİ KAVRAMI, ANAYASANIN DEMOKRATİK NİTELİĞİ VE

TEMEL DEMOKRASİ İLKELERİ.494

Tanım.494

Anayasanın Demokratik Niteliği .495

Temel Demokrasi İlkeleri.496

III. SENDİKA İÇİ DEMOKRASİ.498

Kavramsal Açıdan Sendika İçi Demokrasi, Önemi ve Amacı498

Sendika İçi Demokrasi İlkesine İşlerlik Kazandıran

Mekanizmalar 501

Seçim ve Katılımcılık501

Çoğunluğun İktidarı ve Azınlığın Korunması .502

Şeffaflık ve Denetim .503

SENDİKA İÇİ DEMOKRASİ İLKESİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ.505

Genel Olarak .505

Sendikaların Kuruluşu Bağlamında Değerlendirme 506

Sendikaların Tüzükleri Bağlamında Değerlendirme .508

Ç. Sendika Üyeliği Bağlamında Değerlendirme.510

Sendika Üyeliği ve Sendika Üyeliğinden Çekilme.510

Sendika Üyeliğinden Çıkarılma.513

Sendikanın Faaliyetleri Bağlamında Değerlendirme.516

Genel Kurul ve İşleyişi Bağlamında Değerlendirme 517

Genel Olarak.517

Doğal Delegelik ve Delege Seçimi 519

Genel Kurul Toplantıları.522

Genel Kurul Tarafından Alınacak Kararlar 528

Seçimler .529

Yönetim Kurulu ve İşleyişi Bağlamında Değerlendirme533

Sendika İçi Disiplinin Tesis Edilmesi Bağlamında Değerlendirme .538

Ğ. Sendikanın Denetimi ve Denetim Kurulu Bağlamında

Değerlendirme.540

Sendikanın Kapatılması Bağlamında Değerlendirme545

İçindekiler 31

ALMAN HUKUKUNDA SENDİKALARIN DEMOKRATİK ESASLARA

UYGUNLUĞU547

Genel Olarak547

İlkesel Katılım/Yönetime Katılım Güvencesi (,,Prinzipielle

Teilhabegewährleistung”).550

Demokratik Örgütlenme ve Etkin Yönetime Katılım Yoluyla

Temsil550

Üst Kuruluşlar Nezdinde Yönetime Katılma .553

Demokratik Örgütlenme İlkesinin Dernekler Hukuku

Bağlamında Temel Gereksinimleri.554

Genel Olarak.554

Sendika Tüzüğünün Demokratik Esaslara Uygunluğu.555

Genel Kurul Toplantıları.557

Aktif Seçme Hakkının Tanınması .557

Azınlığın Korunması.558

Gizli Oy Prensibi, Çoğunlukla Karar Alma ve Eşit Oy

Hakkının Tanınması .558

Delegelerin ve Kurul Üyelerinin Seçilmesi ile Doğal

Delegelik Statüsü .560

Kadın Temsil Kotaları562

Öneri Hakkının Tanınması 563

Üyelikten Ayrılma Hakkı 564

Ç. Toplu İş Sözleşmesi Ehliyeti Bağlamında Demokratik

Örgütlenme İlkesinin Değerlendirilmesi.565

SONUÇ 567

KAYNAKÇA .579