Siber Operasyonların Uluslararası Hukukla İlişkilendirilmesi _{Kuvvet Kullanma Yasağı - Devletlerin Sorumluluğu}

Dr. Öğr. Üyesi Hatice Kübra ECEMİŞ YILMAZ

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ 7

KISALTMALAR.13

GİRİŞ.15

BİRİNCİ BÖLÜM

SİBER OPERASYONLAR

SİBER OPERASYONLARA GENEL BAKIŞ.19

TERMİNOLOJİ.19

MEVCUT KURALLARIN UYGULANABİLİRLİĞİ .23

SAVAŞIN VE SİBER OPERASYONLARIN DEĞİŞEN

YÜZÜ25

SAVAŞIN DEĞİŞEN YÜZÜ.25

KÖTÜ AMAÇLI YAZILIM VE SİBER

OPERASYONLARIN TARİHİ VE TÜRLERİ.30

SİBER SALDIRI ÖRNEKLERİ .33

2007’de Estonya’ya Yönelik Saldırılar33

Stuxnet .35

Kırmızı Ekim .36

2014 Sony 37

Rusya’nın Seçim Müdahalesi 38

SALDIRILARIN TEKNİK YÖNLERİ.39

III. DEĞERLENDİRME.40

İKİNCİ BÖLÜM

SİBER SAVAŞLAR VE KUVVET KULLANIMI

KUVVET KULLANMA YASAĞI VE İSTİSNALARI43

10

GENEL OLARAK 43

ULUSLARARASI HUKUK KURALLARININ

YORUMLANMA ESASLARI50

KUVVET KULLANMA YASAĞINA İLİŞKİN BM

ANTLAŞMASI 2(4)58

KUVVET KULLANMA YASAĞI VE

ULUSLARARASI ADALET DİVANI .64

KUVVET KULLANMA YASAĞI VE MÜDAHALE

ETMEME 73

SİBER OPERASYONLAR VE KUVVET KULLANMA

YASAĞI 75

MEŞRU MÜDAFAA 89

MEŞRU MÜDAFAANIN ŞARTLARI.91

Silahlı Saldırı .91

Orantılılık ve Gereklilik.98

SİLAHLI SALDIRI OLARAK SİBER

OPERASYONLAR.99

Silahlı Saldırı Kabul Edilmesi .99

Devlet Dışı Aktörlerin Siber Operasyonları.105

Orantılılık ve Gereklilik.106

ATFEDİLME PROBLEMİ110

Atfedilmenin Fonksiyonları.112

Hukuki Çerçevesi.114

İspat Külfeti .119

İspat Standartları120

Siber Operasyonlarda Kullanılabilecek Deliller 126

Siber Operasyonlarda Değerlendirme Problemleri127

III. DEĞERLENDİRME.131

11

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

SİBER SAVAŞLAR VE DEVLETLERİN SORUMLULUĞU

DEVLETİN ULUSLARARASI SORUMLULUĞU 135

DEVLETİN ULUSLARARASI SORUMLULUĞUNUN

İÇERİĞİ 135

DEVLETİN ULUSLARARASI SORUMLULUĞUNUN

ŞARTLARI143

Uluslararası Yükümlülüğün İhlali143

Devlete Atfedilmesi .146

HUKUKA AYKIRILIĞI ORTADAN KALDIRAN

SEBEPLER152

Rıza 154

Meşru Müdafaa157

Mücbir Sebep.158

Karşı Önlemler.160

Zorda Kalma 161

Zaruret Hali163

Jus cogens Normlara Uyma Zorunluluğu164

DEVLETİN SORUMLULUĞUNUN HUKUKİ

SONUÇLARI 166

SİBER OPERASYONLARDA DEVLETİN

ULUSLARARASI SORUMLULUĞUNUN ŞARTLARI171

SİBER OPERASYONLAR VE ULUSLARARASI

YÜKÜMLÜLÜĞÜN İHLALİ 171

SİBER OPERASYONLARIN ATFEDİLEBİLMESİ .182

SİBER OPERASYONLARIN HUKUKA

AYKIRILIĞINI ORTADAN KALDIRAN SEBEPLER.191

Siber Operasyonlarda Rıza 193

Siber Operasyonlarda Meşru Müdafaa 195

Siber Operasyonlarda Mücbir Sebep .196

12

Siber Operasyonlarda Karşı Önlemler.197

Siber Operasyonlarda Zorda Kalma.202

Siber Operasyonlarda Zaruret Hali 203

III. SİBER OPERASYONLARDA DEVLET

SORUMLULUĞUNUN UYGULANMASI.205

DEĞERLENDİRME.220

SONUÇ 223

KAYNAKÇA .229