Ceza Muhakemesinde Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar ve Kararın Denetimi

Sinan OĞUR

İÇİNDEKİLER

ÖZET  5

İÇİNDEKİLER. 7

KISALTMALAR  11

GİRİŞ 13

BİRİNCİ BÖLÜM

CEZA MUHAKEMESİNDE SORUŞTURMA EVRESİ VE SORUŞTURMAYA

YER OLMADIĞINA DAİR KARAR

CEZA MUHAKEMESİNDE SORUŞTURMA EVRESİ15

Soruşturma Evresi Hakkında Genel Bilgiler15

Soruşturma ve Soruşturma Evresi Kavramları .15

Soruşturma Evresine Hakim Olan İlkeler16

Soruşturma Evresinin Yazılılığı.17

Soruşturma Evresinin Gizliliği.18

Soruşturma Evresinin Dağınıklığı 20

Soruşturmanın Kurala Bağlı Olmayışı 20

Soruşturmanın Kamusallığı 21

Kovuşturma Mecburiyeti İlkesi- Maslahata Uygunluk İlkesi .21

Soruşturma Evresinin Başlaması .24

Genel Olarak24

Suçun Öğrenilmesi Yolları 24

Kendiliğinden Öğrenme25

Şikayet Yoluyla Öğrenme .25

İhbar Yoluyla Öğrenme .28

Tutanakla Öğrenme 29

Diğer Yollarla Öğrenme.29

Talep .29

Yabancı Devletin Şikâyeti30

iii. Yazılı Başvuru.30

Mütalaa31

8 İçindekiler

Soruşturma Aşamasının Yürüyüşü 33

Soruşturma Evresi Sonunda Kamu Davasının Açılması.34

SORUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA DAİR KARAR 38

İKİNCİ BÖLÜM

CEZA MUHAKEMESİNDE KOVUŞTURMAYA

YER OLMADIĞINA DAİR KARAR

KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA DAİR KARAR KAVRAMI VE

HUKUKİ NİTELİĞİ 41

Kavram .42

Hukuki Niteliği42

TAKDİR YETKİSİ VERİLEN HALLERDE KOVUŞTURMAYA YER

OLMADIĞINA DAİR KARAR VERİLMESİ 44

Genel Olarak.44

Ceza Hukukuna Dayanan Takdir Yetkisi .45

Cezayı Kaldıran Şahsi Sebep Olarak Etkin Pişmanlık

Hükümlerinin Uygulanmasını Gereken Haller.45

Şahsi Cezasızlık Sebebinin Varlığı .47

Muhakeme Hukukuna Dayanan Takdir Yetkisi Olarak Kamu

Davasının Açılmasının Ertelenmesi.49

Genel Olarak49

Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Koşulları.50

Objektif Koşul (Suç Bakımından)51

Suçun uzlaştırma ve ön ödeme kapsamında bulunan

suçlardan olmaması, 51

Suçun cezasının üst sınırının üç yıl veya daha az süreli

hapis ceza gerektirmesi,.52

Sübjektif Koşul (Şüpheli Bakımından)52

Şüphelinin daha önce kasıtlı bir suçtan dolayı hapis

cezası ile mahkum olmamış bulunması.52

Kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı

verilmesi halinde, şüphelinin suç işlemekten

çekineceğine dair Cumhuriyet savcısında kanaat

oluşması 53

iii. Kamu davasının açılmasının ertelenmesinin şüpheli ve

toplum açısından kamu davası açılmasından daha

yararlı olması 53

İçindekiler 9

Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı

zarar aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya

tanzim suretiyle tamamen giderilmesi .54

Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kararını Verecek

Makam ve Takdir Yetkisi.55

Kamu Davasının Açılmasının Ertelenme Süresi56

Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kararının Denetimi.56

Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesinin Sonucu.56

Cumhuriyet Savcısının Takdir Yetkisinin Olmadığı Hallerde

Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Kararının Verilmesi57

Uzlaştırma Usulünde Kamu Davası Açılmasının Koşulsuz

Ertelenmesi 57

Kullanmak İçin Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde

Bulundurmak Suçu Bakımından Kamu Davasının

Açılmasının Ertelenmesi.57

III. MECBURİLİK İLKESİ UYARINCA KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA

DAİR KARAR VERİLMESİ59

Genel Olarak 59

Ek Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar60

Yeterli Şüphe Oluşturacak Delil Elde Edilememesi61

Kovuşturma Olanağının Bulunmaması64

Genel Olarak64

Dava Şartlarının Gerçekleşmemesi.64

Şikayet Yokluğu 65

Şikayetten Vazgeçme66

Şüphelinin Ölümü 68

Dava Zamanaşımı Süresinin Dolması69

Dava Açma Süresinin Dolması .70

Genel Af 71

Soruşturma İzni Verilmemesi.71

Talep Bulunmaması 73

Diplomatik Dokunulmazlığın Bulunması veya Yabancı

Askerlerin Dokunulmazlığa Sahip Olması 73

Önödemenin Gerçekleşmesi .74

Uzlaştırmanın Gerçekleşmesi.76

Aynı Fiil Nedeniyle veya Kesin Hüküm Bulunması.78

Soruşturmanın Mükerrer Olması .80

10 İçindekiler

Suçun Kanuni Unsurlarının Oluşmaması 80

Hukuka Uygunluk Sebepleri ve Kusurluluğu Kaldıran/Azaltan

Sebepler Açısından Değerlendirme.82

Hukuka Uygunluk Sebepleri Açısından.82

Kusurluluğu Kaldıran/Azaltan Sebepler Açısından 83

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

KOVUŞTURMAYA YER OLMADIĞINA DAİR KARARIN DENETİMİ

GENEL OLARAK.87

İDARİ YÖNDEN DENETİM 88

III. ADLİ YÖNDEN DENETİM 96

Genel Olarak.96

Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karara İtiraz97

İtiraz Yetkisine Sahip Olan Kişiler.97

İtirazın Süresi ve Usulü 98

İtirazı İnceleyecek Merci ve İnceleme Usulü .100

İtirazın İncelenmesi ve Soruşturmanın Genişletilmesi.100

İtiraz Üzerine Verilebilecek Kararlar101

İtiraz Üzerine Verilen Karara Karşı Başvurulabilecek Yollar.101

İtirazın Reddedilmesi Halinde Aynı Fiilden Dolayı Kamu Davası

Açılabilmesinin Şartları.103

Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar Verildikten Sonra Aynı

Fiil Nedeniyle Kamu Davasının Açılması104

Yeterli Şüphe Oluşturacak Yeni Delil Elde Edilmesi ve Sulh

Ceza Hakiminin Kararı.104

Kovuşturma Olanağının Bulunmadığı Gerekçesi ile Verilen

Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı Açısından Konunun

Değerlendirilmesi 106

ANAYASA MAHKEMESİ DENETİMİ.107

AİHM DENETİMİ 109

SONUÇ111

KAYNAKÇA.115