Burcu AKKAFA
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR13
GİRİŞ .15
BİRİNCİ BÖLÜM
SOSYAL DEVLET İLKESİ ÇERÇEVESİNDE SAĞLIK KAMU HİZMETİ
SOSYAL DEVLET İLKESİ .19
Sosyal Devletin Tarihçesi 19
Sosyal Devletin Tanımı ve Kapsamı. 23
Sosyal Devletin Diğer Kavramlarla Olan İlişkisi . 28
Sosyal devlet ve refah devleti 28
Sosyal devlet ve sosyalist devlet 29
Sosyal devlet ve hukuk devleti . 30
SAĞLIK HAKKI VE KAVRAMSAL ÇERÇEVE 31
Bir Sosyal Hak Olarak Sağlık Hakkı Kavramı 31
Sosyal Devlet ve Sağlık Hakkı 44
Sağlık Kamu Hizmeti ve Sosyal Devlet. 46
III. SALGIN HASTALIKLAR VE KAMU SAĞLIĞININ KORUNMASI .48
Salgın hastalıklar ile ilgili Kavramsal Çerçeve 48
Salgın hastalıklarla mücadele ve sağlık kamu hizmetinin gelişimi 50
Dünyada ve Türkiye’de salgın hastalıklar ve sağlık kamu
hizmetinin gelişmesi. 54
XIV. Yüzyıl veba pandemisi 56
1847-1848 Kolera Pandemisi. 57
Grip salgınları. 57
Türkiye’de salgın hastalıklar ve sağlık kamu hizmetinin
gelişimi. 58
Salgın Hastalıklar ve Nedenleri . 62
Doğaya müdahale neden sağlık sorunlarına yol açar? . 62
Salgın Hastalıklar ve Göç 67
10 İçindekiler
İklim değişikliğinin insan sağlığı üzerindeki dolaylı etkisi: Salgın
hastalıklar ve iklim değişikliği ilişkisi .68
Türkiye’de iklim değişikliği ve sağlık üzerine etkileri
konusundaki çalışmalar71
One Health (Tek Sağlık) yaklaşımı 77
SOSYAL DEVLET İLKESİ KAPSAMINDA SALGIN HASTALIKLARLA
MÜCADELE 79
Neo-liberal Uygulamaların Salgınlar ile Mücadeledeki Yetersizliği79
Salgınlarla Mücadelede Sosyal Devletin Önemi.82
Salgınlarla Mücadelede Sosyal Yardım Politikaları 87
İKİNCİ BÖLÜM
GENEL SAĞLIK VE İDARENİN KOLLUK GÖREVİ
GENEL SAĞLIK (KAMU SAĞLIĞI)93
Salgın Hastalıklarla ilgili Kamu Sağlığı Mevzuatı 97
1982 Anayasası .97
Yasal Düzenlemeler.98
Genel sağlığın korunması konusunda özel bir düzenleme; 1593
sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu 101
Kolluk ve Kamu Düzeni Kavramları 105
Kolluk faaliyetlerinin kamu düzeni ve genel sağlıkla ilişkisi 108
“Genel Sağlık” ve “Sağlık Kamu Hizmeti” ayrımı .109
SALGIN HASTALIKLARLA MÜCADELEDE KOLLUK MERCİLERİNİN
(İDARENİN) GÖREVLERİ114
Merkezi idare.114
Cumhurbaşkanlığı .114
Sağlık Bakanlığı115
Sağlığın geliştirilmesi genel müdürlüğü116
Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü 116
Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü.116
Pandemi ile ilişkili Kurullar .117
İçişleri Bakanlığı.118
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı .119
Valilik.120
İlgili diğer bakanlık ve kurumların görev ve yetkileri 121
İçindekiler 11
Mahalli İdareler. 124
Salgınla mücadelede “İl Özel İdareleri’nin” görev, yetki ve
sorumlulukları 126
Salgınla mücadelede “Belediyeler” ve “Büyükşehir Belediyeleri”
nin görev, yetki ve sorumlulukları 127
Salgınla mücadelede mahalli idare ile merkez idare (Taşra
Teşkilatı) arasındaki işbirliği . 131
İl hazırlık ve faaliyet planı hazırlama komitesi. 132
İl koordinasyon kurulu. 132
İl operasyon merkezi . 132
III. SALGIN HASTALIKLARLA MÜCADELEDE KOLLUK FAALİYETLERİNİN
HUKUKA UYGUNLUĞUNUN ŞARTLARI 133
İdari Kolluk Faaliyetlerinin Sınırlandırılması 134
Olağan dönemde kolluk faaliyetlerinin sınırları . 134
Kolluk faaliyetlerinin genel sağlığın korunması amacından
kaynaklanan özel sınırı: “Bilimsel Dayanak Zorunluluğu” 144
Olağanüstü hallerde kolluk faaliyetlerinin sınırlanması . 145
İdari Kolluk Faaliyetleri Bağlamında Aşı Uygulaması. 147
Aşı kavramı ve aşılamanın amacı 147
İdare hukuku açısından zorunlu aşı uygulaması. 151
Zorunlu aşıya yönelik yargı kararları 158
SONUÇ 163
KAYNAKLAR. 169
