Tasarrufun İptali Davası

Emre Cem ÇALIŞKAN ( Avukat )

İÇİNDEKİLER

ÖN SÖZ . 3

İÇİNDEKİLER . 7

GİRİŞ . 25

Tasarrufun İptali Davası: Hukuki Çerçeve ve Uygulama . 26

Tasarrufun İptali Davasında "Butlan" Kavramının Analizi 33

Tasarrufun İptali Davasında Geçerli Hukuki İşlemler ve Sonuçları . 35

Tasarrufun İptali Davasının Amacı ve Nitelikleri . 37

Tasarrufun İptali Davasının Hukuki Etkileri . 39

Davaların Hukuki Korumaya Göre Sınıflandırılması . 40

Tasarrufun İptali Davasında Hukuki Koruma Talebi 42

Tasarrufun İptali Davasının Niteliği Üzerine Görüşler . 44

Tasarrufun İptali Davasının Şahsî Dava Niteliği 45

Tasarrufun İptali Davasının Aynî Etki Doğurmaması 47

Tasarrufun İptali Davasının Şahsî Nitelikte Olmasının Sonuçları 48

Tasarrufun İptali Davasının Şahsî Niteliğinin Yetki Kurallarına

Etkisi . 49

Tasarrufun İptali Davasında "Tasarruf" ve "İşlem" Kavramlarının

Hukuki Çerçevesi  50

Tasarruf Kavramının Hukuki Tanımı ve Tasarrufun İptali

Davasındaki Kapsamı . 51

Tasarrufun İptali Davasına Konu Olabilecek Tasarruflar . 53

Borçlunun Taraf Olmadığı Tasarruflar ile Borçlunun Hukuken

Geçersiz Tasarrufları . 57

Tasarrufun İptali Davası ve Borçlunun Mal Varlığı Üzerindeki

Geçerli Tasarruflar  60

Borçlunun Medenî Usûl Hukukuna İlişkin Tasarrufları ve

Tasarrufun İptali Davası . 61

Yargılamanın İadesi ile Tasarrufun İptali Davası Arasındaki İlişki 64

Kesinleşmiş Mahkeme Kararlarının Tasarrufun İptali Davasına

Konu Edilememesi  65

Tasarrufun İptali Davasında Hukukî Yarar . 67

Hukukî Yarar Açısından Tasarrufun İptali Davasında Davacı

Alacaklının Korunması . 69

Alacaklının Tasarrufun İptali Davası Açmaktaki ve Devam

Etmekteki Hukukî Yararı  71

İçindekiler

8

Taraf ve Dava Takip Yetkisi Kavramı: Hukukî Boyutlar ve

Ayrımlar  73

Dava Takip Yetkisi ve Taraf Sıfatı Kavramları (Maddi Hukuk ve

Usul Hukuku Boyutları)  75

Takip Borçlusu Hakkında İflâs Yolu ile Takip Bulunmadığı

Hallerde Davacı  76

Tasarrufun İptali Davasında Aciz Vesikasının Rolü . 77

İflâs İdaresi ve İflâsın Hukukî Sonuçları 78

İflâsın Açılmasının Tasarrufun İptali Davalarına Etkisi . 80

İİK m. 277/3 Hükmü ve Tasarrufun İptali Davasında Davacı

Olabilecek Kişiler . 82

İİK’nın 277/3. Maddesi ve İİK 245 Hükmüne Yapılan Atıf . 83

İcra ve İflâs Kanunu’nun (İİK) 245. Maddesi ve Alacaklıların

Dava Takip Yetkisi . 85

Çekişmeli Hakkın Dava Takip Yetkisinin Birden Fazla Alacaklıya

Devri . 87

İİK m. 277/3 Hükmü Kapsamında Alacaklıların Tasarrufun İptali

Davasında Davacı Olma Yetkisi . 88

İİK m. 277/3. Hükmü ile İİK 245 ve 187. Maddeleri Kapsamında

Tasarrufun İptali Davasının Takip Yetkisi  90

Tasarrufun İptali Davasında Aciz Vesikası Sunulmasının

Gerekliliği ve İstisnaları  91

Tasarrufun İptali Davasında Elde Edilen Bedelin Paylaşımı ve

İflâs Masasına İntikali . 93

İİK'nın 277/3. Madde Hükmünde İİK 255/3 Hükmüne Yapılan

Atıf Kapsamında Davacı Alacaklı  94

İİK 277/3 ve 255/3 Kapsamında Alacaklıların Tasarrufun İptali

Davasında Davacı Olma Durumu . 96

İİK m, 255/3. Madde Hükmünde İflâs Dairesinin Alacaklıların

Şüpheli Hakkın Takibi Konusundaki Görüşlerini Tespit Etme

Yöntemleri  96

İİK m. 240 Hükmü Kapsamında Alacaklılar Toplanmasında

Sirküler Yöntemi ve Cevap Sürelerinin Düzenlenmesi  98

İİK m. 255 Hükmü Kapsamında Alacaklıların Şüpheli Hakkın

Takibi ve Dava Takip Yetkisinin Devri  101

Aciz Vesikası ve Dava Takip Yetkisi . 103

Tasarrufun İptali Davasında Davalılar ve Mecburî Dava

Arkadaşlığı  104

İçindekiler

9

Şekli Anlamda Mecburî Dava Arkadaşlığı ve Mahkemenin Re’sen

Dikkate Alması Gereken Durumlar  105

Şekli Anlamda Mecburî Dava Arkadaşlığının Re’sen Dikkate

Alınması Gerekliliği  107

Hukukî Dinlenilme Hakkı ve Unsurları 108

Hukukî Dinlenilme Hakkı ve Mirasçıların Davaya Dahil Edilmesi 109

Mirasın Reddi Durumunda Tasarrufun İptali Davası 110

Tasarrufun İptali Davasında İyi Niyetli Kişiler ve Mecburî Dava

Arkadaşlığı  111

Tasarrufun İptali Davasında İhtiyari Dava Arkadaşlığı ve

Dördüncü Kişinin Durumu 112

Tasarrufun İptali Davasında Kötü Niyetli Kişiler ve İptal

Nedenlerinin Farklılığı  114

Dava Şartları: Genel ve Özel Dava Şartları 116

Dava Şartları Eksikliği ve Sonuçları . 117

Tasarrufun İptali Davasında Özel Dava Şartları . 118

Yargıtay’ın Özel Dava Şartlarına İlişkin Görüşü ve Doktrindeki

Değerlendirmeler  120

Kanuni Düzenlemeler ile Öngörülen Özel Dava Şartları ve

Yargıtay’ın Yaklaşımı . 122

Öğreti Görüşü: HMK ile Özel Dava Şartlarının Sınırlandırılması 123

Öğreti Görüşü: Tasarruftan Önce Doğan Alacak Şartının Eleştirisi . 124

Öğreti Görüşü: Takip Konusu Alacağın Tasarruftan Önce Doğmuş

Olması Şartının Eleştirisi  126

Kanaat ve Değerlendirme: Yargıtay Kararları ile Öngörülen Özel

Dava Şartları . 127

Tasarrufun Borcun Doğumundan Sonra Gerçekleştirilmiş

Olmasının Özel Dava Şartı Olarak Aranmaması Gerektiği

Yönündeki Görüşler  128

Alacaklının Gerçek Bir Alacağının Varlığının Özel Dava Şartı

Olarak Aranmaması Gerektiği Yönündeki Görüşler . 129

Borçlu Hakkında Kesinleşmiş İcra Takibinin Özel Dava Şartı

Olarak Aranmaması Gerektiği Yönündeki Görüşler . 130

Aciz Vesikasının Tasarrufun İptali Davası Bakımından Özel Dava

Şartı Olarak Değerlendirilip Değerlendirilemeyeceği Sorunu  132

Aciz Vesikasının Tasarrufun İptali Davası Bakımından Özel Bir

Dava Şartı Olup Olmadığı Hususundaki Görüşler  133

Aciz Vesikasının Taraf Sıfatı ile İlgisi 135

Geçici veya Kesin Aciz Vesikasının Geçerliliği . 136

İçindekiler

10

İflâs Durumunda Tasarrufun İptali Davası . 137

Tasarrufun İptali Davasında Aciz Vesikasının Sunulması 137

Yargıtay'ın Aciz Vesikası Konusundaki Görüş Değişikliği ve

Uygulaması . 139

Alacaklının Takip Süreci ve Aciz Vesikası 140

Aciz Vesikası ve Hâkimin Kesin Süre Belirleme Yetkisi . 141

Aciz Vesikası ve Kesin Süre Verilmesinin Hukuki Sonuçları 143

Dava Şartlarının Davanın Açıldığı Tarihteki Duruma Göre

Değerlendirilmesi Gerektiği Konusundaki Klâsik Görüş . 145

Aciz Vesikası İbrazı ve Tasarrufun İptali Davasında Dava

Şartlarının Seyri Konusundaki Yargıtay Uygulaması . 147

Aciz Vesikası ve Tasarrufun İptali Davası: Bekletici Sorun ve

Dava Şartlarının Değerlendirilmesi  148

Tasarrufun İptali Davasında Alacaklı Tarafından Sunulabilecek

Geçici veya Kesin Aciz Vesikası  150

İİK’nın 105. Madde Hükmünde Geçici Aciz Vesikası ve Haciz

Tutanaklarının Rolü  151

İİK m. 143 Hükmü ve Borç Ödemeden Kesin Aciz Vesikası . 153

İİK m. 105/1 Hükmü ve Haciz Tutanaklarının Kesin Aciz

Vesikası Olarak Nitelenmesi . 154

Yargıtay’ın Haciz Tutanaklarının Kesin Borç Ödemeden Aciz

Vesikası Olarak Kabulü Hakkındaki Görüşü  155

İhtiyatî Haciz Durumunda Kesin Aciz Vesikası Niteliği 156

Geçici Aciz Vesikası ve İİK m. 105/2 Hükmü . 157

Geçici Aciz Vesikasının Fonksiyonu ve Geçerlilik Şartlarına

İlişkin Görüşlerimiz  159

Haciz Tutanağının Geçici Aciz Vesikası Niteliği ve Bekletici

Sorun Olarak Ele Alınması . 160

Aciz Vesikasının İptali ve Dava Şartı Yokluğu 162

Gerçek Alacağın Varlığının Dava Şartı mı, Yoksa Taraf Sıfatına

İlişkin Bir İtiraz mı Olduğunun Önemi . 164

Kesinleşmiş İcra Takibinin Özel Dava Şartı Olarak

Değerlendirilmesi  166

Kesinleşmiş İcra Takibi ve Aciz Vesikası Arasındaki İlişki . 167

Tasarrufun İptali Davasında Kesinleşmiş İcra Takibi ve Özel Dava

Şartları . 169

Tasarrufun İptali Davasında Kesinleşmiş İcra Takibinin Rolü ve

Bekletici Sorun Olarak Değerlendirilmesi  171

İçindekiler

11

Kesinleşmiş İcra Takibinin Tasarrufun İptali Davasındaki Rolü ve

Aciz Vesikasına Bağlantısı . 172

Tasarrufun İptali Davasında Gerçek Alacağın Varlığı: Özel Dava

Şartı . 174

Gerçek Alacağın Varlığının Özel Dava Şartı Olarak Kabulüne

İtirazlar ve Doktrindeki Tartışmalar 175

Gerçek Alacağın Varlığı ve Taraf Sıfatı . 177

Davacı Alacaklının Gerçek Bir Alacağı Olmadığı Hususunda

Borçlu veya Üçüncü Kişi Tarafından İddiada Bulunulması . 178

Davalı Borçlunun, Davacı Alacaklının Gerçek Bir Alacağı

Bulunmadığı Yönündeki İddiaları  180

Tasarrufun İptali Davasında Menfi Tespit Davasının Bekletici

Sorun Yapılması  181

Tasarrufun İptali Davasında Borçlunun Alacaklının Gerçek Bir

Alacağı Bulunmadığına İlişkin İtirazının İncelenmesi  183

Tasarrufun İptali Davasında Üçüncü Kişinin, Davacı Alacaklının

Gerçek Bir Alacağı Olmadığını İleri Sürmesi . 185

Üçüncü Kişinin Davacı Alacaklının Gerçek Bir Alacağı

Bulunmadığını İddia Etmesi (Öğretideki Görüşler)  188

Tasarrufun Borcun Doğumundan Sonraki Bir Tarihte Yapılmış

Olmasının Tasarrufun İptali Davası Bakımından Özel Bir Dava

Şartı Olarak Değerlendirilip Değerlendirilemeyeceği Sorunu  190

Tasarrufun Borcun Doğumundan Sonraki Bir Tarihte Yapılmış

Olmasının Tasarrufun İptali Davası Bakımından Özel Bir Dava

Şartı Olarak Değerlendirilmesi Üzerine Doktrin Görüşleri  192

Borcun Doğum Tarihinin Tespiti ve Tasarrufun İptali Davası . 196

Kredi Sözleşmesine Dayalı Alacaklarda Borcun Doğum Tarihi . 198

Tasarrufun İptali Davaları Açısından Banka Genel Kredi

Sözleşmesinin Yapısı ve Hukuki Niteliği . 200

Banka Kredi Sözleşmesinin Hukuki Niteliği ve Borcun Doğum

Tarihi Üzerine Görüşler  201

Münferit Kredi Sözleşmeleri ve Borcun Doğum Tarihi: Banka

Alacakları ve Tasarrufun İptali Davasında Hukuki Değerlendirme  202

Kambiyo Senetlerine Dayalı Borcun Doğum Tarihinin Tespiti ve

Tasarrufun İptali Davası . 204

Borcun Doğum Tarihinin Tespiti ve Delil Durumu: Kambiyo

Senetleri ve Tasarrufun İptali Davası Bağlamında . 207

Mahkeme İlâmına Dayalı Alacaklarda Borcun Doğum Tarihinin

Tespiti . 210

İçindekiler

12

Davaların Türlerine Göre Borcun Doğum Tarihinin Tespiti: Eda,

İnşai ve Tespit Davaları  212

Tespit Davalarında Borcun Doğum Tarihinin Önemi . 214

İnşaî Nitelikte Davalarda Borcun Doğum Tarihi 215

Genel Olarak Görevli Mahkeme . 217

Tasarrufun İptali Davasında Görevli Mahkeme Ölçütleri . 218

Tasarrufun İptali Davasında Görevli Mahkeme: Asliye Hukuk

Mahkemesi  220

Davaların Ticari Nitelikte Sayılması . 222

Tasarrufun İptali Davasının Ticari Dava Olmadığına İlişkin

Tespitler  224

İş Bölümü İlişkisi ile Görev İlişkisi Açısından Görevli Mahkeme . 225

Tasarrufun İptali Davası ve Görevli Mahkeme Tespiti . 227

Tasarrufun İptali Davalarında Görevli Mahkeme ve İstisnalar . 229

Tasarrufun İptali Davasında Yetkili Mahkeme . 231

Genel Yetki Kuralları ve Tasarrufun İptali Davası . 232

Tasarrufun İptali Davasında Yetki ve Yerleşim Yeri Değişikliği . 234

Haksız Fiil ve Tasarrufun İptali Davası Yetkisi 235

Yetki Sözleşmesinin Tasarrufun İptali Davasındaki Etkisi . 236

Yargıtay’ın Yetki Sözleşmesi Hakkındaki Görüşü . 237

Tasarrufun İptali Davasında Yetki İtirazı . 239

Yargıtay’ın Görüşü: Maddi Mecburî Dava Arkadaşlığı ve Yetki

İtirazı . 240

Şekli Mecburî Dava Arkadaşlığı ve Yetki İtirazı 241

Dördüncü Kişinin Yetki İtirazı ve Usûlî İşlemler . 242

Tasarrufun İptali Davasında Mecburî ve İhtiyari Dava

Arkadaşlarının Etkisi ve Tefrik Durumu . 243

Tasarrufun İptali Davasında Yargılama Yöntemi . 243

Basit Yargılama Usûlünde Dava Dilekçesinin İçeriği ve HMK'nın

Düzenlemeleri . 244

Tasarrufun İptali Davası ve İhtiyatî Haciz Taleplerinin

İncelenmesi . 246

Muvazaa Sebebine Dayalı Tasarrufun İptali Davaları ve Yargıtay

Yaklaşımı  247

Tasarrufun İptali Davaları ile İstihkak Davaları Arasındaki

Bağlantı ve Özel Durumlar . 249

5510 Sayılı Kanun Kapsamında Tasarrufun İptali Davalarında

Görevli Mahkeme . 251

İçindekiler

13

Tasarrufun İptali Davasında Yetkili Mahkeme . 253

Tasarrufun İptali Davalarında Yetki Kurallarının Uygulanması . 254

Tasarrufun İptali Davasında Yetkili Mahkemenin Tespiti 256

Tasarrufun İptali Davalarında Davalının Yerleşim Yeri Değişikliği

ve Yetki . 258

Tasarrufun İptali Davasında Taşınmazın Bulunduğu Yer

Mahkemesinin Yetkisi  259

Tasarrufun İptali Davasında Haksız Fiil ve Yetki . 260

Tasarrufun İptali Davasında İstihkak Davasına Karşı Açılan Dava

ve Yetki . 261

Tasarrufun İptali Davasında Yetki Sözleşmesinin Üçüncü Kişilere

Etkisi . 262

Tasarrufun İptali Davasında Mecburî Dava Arkadaşlığı ve Yetki

Sözleşmesi  263

Yargıtay'ın Yetki Sözleşmesi ve Mecburî Dava Arkadaşlığı

Hakkındaki Görüşü . 264

Yetki İtirazının İleri Sürülmesi . 265

Yetki İtirazının Usûlüne Uygun Olması Zorunluluğu . 266

Mecburî Dava Arkadaşlığı ve Yetki İtirazı . 267

Şekli Anlamda Mecburî Dava Arkadaşlığı ve Yetki İtirazı 267

Tasarrufun İptali Davasında Mecburî Dava Arkadaşlığı ve Yetki

İtirazı: Dördüncü Kişinin Durumu  268

Tasarrufun İptali Davasında Mecburî Dava Arkadaşları ve

Dördüncü Kişinin Yetki İtirazı: Teorik ve Uygulamadaki Sorunlar . 270

Tasarrufun İptali Davasında Yargılama Usûlü . 271

HMK'nın 317. Maddesi ve Basit Yargılama Usûlünde Dilekçe

Düzenlemeleri . 273

HMK m. 119 ve Basit Yargılama Usûlünde Dava Dilekçesi 274

HMK’nın 119/1. Maddesi ve Dava Dilekçesindeki Eksikliklere

İlişkin Yaptırımlar . 276

HMK m. 119/1 ve Davacı Alacaklının Somutlaştırma

Yükümlülüğü  277

Hukuki Sebeplerin Gösterilmesi (HMK m. 119) 279

Talep Sonucunun Açık Bir Şekilde Olmasının Önemi (HMK m.

119/2)  281

Tasarrufun İptali Davasında Talep Sonucunun Şekillendirilmesi . 282

Davaya Konu Mal veya Hakkın Üçüncü Kişi Tarafından İyi

Niyetli Bir Dördüncü Kişiye Devredilmesi . 283

İçindekiler

14

Davaya Konu Olan Malvarlığı İşlemlerine İlişkin Olarak

Davalıların Mahkemeye Sunabileceği Cevap Dilekçesi . 284

Basit Yargılama Usûlünde Davalıların Cevap Dilekçesi ile

Birlikte Delillerini Sunmaları  285

Tasarrufun İptali Davalarında Uygulanan Basit Yargılama Usûlü . 286

Dava Dilekçesi ve Cevap Dilekçesi ile Delil Sunma

Yükümlülükleri ve Davacı ile Davalı Arasındaki Sorumluluklar . 287

Tarafların Delil Sunma Yükümlülükleri . 288

Ön İnceleme ve Tahkikat Aşamaları . 289

Tasarrufun İptali Davalarında Mahkemenin İlk Duruşmadaki

Görevleri ve Tahkikat Süreci  290

Tasarrufun İptali Davalarında HMK 320/3 Maddesi Kapsamında

Tahkikat Süreci . 292

Tasarrufun İptali Davalarında Basit Yargılama Usulü ve HMK

321/1’in Uygulaması . 294

Tasarrufun İptali Davalarında Basit Yargılama Usulü ve HMK

322/1’in Uygulaması . 296

Tasarrufun İptali Davası ve Adli Tatilde Yargılama Süreci . 297

Tasarrufun İptali Davalarında Adli Tatil ve Sürelerin İşlemesi

Üzerine Kanaatimiz  299

Yargıtay'ın Tasarrufun İptali Davalarında Adli Tatil ile İlgili

Görüşü . 300

HMK 120/1. Maddeye Göre Harç ve Avans Ödeme Zorunluluğu . 301

Davacı Tarafından Mahkeme Veznesine Yatırılması Gereken

Harçlar ve Hukuki Sonuçları . 302

Tasarrufun İptali Davasında Harçlar ve Mahkemenin Gözetim

Yükümlülüğü  303

Tasarrufun İptali Davasında Nisbî Harç Hesaplama ve Eksik Harç

Durumu . 304

Borçlu Hakkında İflâs Yoluyla Takip Durumu ve İstihkak

Davasına Karşı Tasarrufun İptali Davasında Nisbî Peşin Harç  305

Tasarrufun İptali Davasında Gider Avansı . 307

Gider Avansı Tarifesi ve Kapsamı 308

Gider Avansı Tarifesi ve Yönetmelik Arasındaki Farklar 310

Yönetmelik ve Kanun Hükmü Uyumsuzluğu (Gider Avansı) 311

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun Gider Avansına İlişkin Kararı 313

Gider Avansı ile İlgili Düzenlemeler 316

Gider Avansı Eksikliğinin Giderilmesi ve Dava Şartı Olarak

Değerlendirilmesi Konusundaki Düzenlemeler  317

İçindekiler

15

Gider Avansı Yatırılmaksızın Bir Davanın Açılmış Olması . 318

Delil İkamesi İçin Avans. 319

Delil Avansının Yatırılmamasının Davanın Esasına Etki Etmemesi 320

Delil Avansının Yatırılmamasının Hukuki Sonuçları . 321

Gider Avansı ve Delil İkamesi İçin Avans Arasındaki Farklar ve

Her Birinin Davanın Seyrine Etkisi  322

Gider Avansı ve Delil İkamesi İçin Avansın Yatırılması ve

Sonuçları . 323

Gider Avansı ve Delil İkamesi İçin Avansın Hukuki Ayrımı . 325

Hâkimin Takdir Yetkisi 327

İcra ve İflas Kanunu’nun (İİK) 281. Maddesi Kapsamında

Hâkimin Takdir Yetkisi ve Doktrindeki Görüşler  328

İspat Faaliyetindeki Zorluklar ve Takdir Yetkisinin Gerekçesi 330

Hâkimin Takdir Yetkisinin Sınırları . 331

Tasarrufun İptali Davasında İhtiyatî Haciz . 336

Tasarrufun İptali Davasına Konu Edilen Malların Devri ve

İhtiyatî Haciz Talepleri Konusunda Farklı Senaryolar . 338

Tasarrufun İptali Davalarına Konu Edilen Mal veya Mal Yerine

Kaim Olan Bedel Üzerinde Davacı Tarafından İleri Sürülecek

İhtiyatî Haciz Talepleri . 339

Tasarrufun İptali Davalarında İhtiyatî Haciz ve İhtiyatî Tedbir

Taleplerinin Hukukî Niteliği . 340

Tasarrufun İptali Davalarında İhtiyatî Tedbir ve İhtiyatî Haciz

Talebinin Hukukî Niteliği ve Hâkimin Taleple Bağlılık İlkesi

Çerçevesindeki Yetkisi . 342

Tasarrufun İptali Davasında İhtiyatî Haciz Kararının Uygulanması

ve İtiraz Süreçleri  343

Tasarrufun İptali Davasında Mahkeme Tarafından İhtiyatî Haciz

Kararı Verilebilmesinin Şartları  345

Tasarrufa Konu Malın Elden Çıkarıldığı Durumlarda İhtiyatî

Haciz Kararının Şartları  347

Geçici Hukukî Koruma Önlemlerinde İspat Ölçütü: Yaklaşık İspat

ve Uygulaması  349

Geçici Hukukî Koruma ve Tasarrufun İptali Davasında İhtiyatî

Haciz: Yaklaşık İspat ve Dava Şartları . 351

Geçici Hukukî Korumalarda İspat Ölçütü ve Yargıtay'ın Yaklaşık

İspat Görüşü  353

Tasarrufun İptali Davasında İhtiyatî Haciz Kararının Verilmesinde

Yaklaşık İspat ve Aciz Vesikası  355

İçindekiler

16

Tasarrufun İptali Davasında Verilebilecek İhtiyatî Haciz Kararının

Uygulanması . 356

Tasarrufun İptali Davasında İhtiyatî Haciz Kararının Uygulanması

ve İlgili Şartlar  358

İİK’nın 281/2. Maddesi Kapsamında Tasarrufun İptali Davasında

İhtiyatî Haciz Kararının Uygulama Şartları ve Sınırlamaları  359

İİK m. 281/2 Kapsamında Verilen İhtiyatî Haciz Kararının Etkisi

ve Sonuçları  360

Tasarrufun İptali Davasında Verilebilecek İhtiyatî Haciz Kararının

Benzer Kurumlarla Karşılaştırılması. 362

Tasarrufun İptali Davasında Verilebilecek İhtiyatî Haciz Kararı ile

İİK’nın 257. Madde Hükmündeki İhtiyatî Haciz Kurumunun

Karşılaştırılması  365

Temel Farklar (İİK m. 257 ve 281) . 368

İİK m. 257 ile İİK m. 281/2 Hükümleri Kapsamındaki İhtiyatî

Haciz Kararlarının Karşılaştırılması . 370

İhtiyatî Haciz ve Tasarrufun İptali Davasında Haciz Kararlarının

Yasal Sonuçları . 372

Tasarrufun İptali Davasında Verilebilecek İhtiyatî Haciz Kararı ile

HMK’nın 389. Madde Hükmündeki İhtiyatî Tedbir Kurumunun

Karşılaştırılması  375

İhtiyatî Tedbir ve İhtiyatî Haciz: Hukuki Dayanak, Uygulama

Alanı ve Örnekler  377

İhtiyatî Tedbir ve İhtiyatî Haciz Kararlarının Etki Süresi ve

Birlikte Talep Edilmesi . 379

Tasarrufun İptali Davasında Bekletici Sorun 381

İİK m. 277 Uyarınca Tasarrufun İptali Davasında Aciz Vesikası

Şartı ve Bekletici Sorun  383

Tasarrufun İptali Davasında Aciz Vesikası ile Bekletici Sorun

Kavramı Arasındaki İlişki . 385

İhtiyatî Haciz ve Aciz Vesikası, Bekletici Sorun 387

Tasarrufun İptali Davasında Bekletici Sorun ve İlgili Durumlar 388

Tasarrufun İptali Davasında Zorunlu Dava Arkadaşları ve

Bekletici Sorunlar . 390

Tasarrufun İptali Davasında Konusuz Kalma ve Yargılama

Giderleri  392

Tasarrufun İptali Davasının Karşı Dava Olarak Açılması 393

İİK m. 97/17 Kapsamında Tasarrufun İptali Davası ve İstihkak

Davası İlişkisi 395

İçindekiler

17

Tasarrufun İptali Davasının Karşı Dava Olarak Açılması ve Özel

Şartları . 396

Tasarrufun İptali Davasının Karşı Dava Olarak Açılma Süresi ve

Sonuçları . 398

İİK 97/17. Madde Kapsamında Tasarrufun İptali Davasının

Özellikleri . 399

İİK 97/17. Madde Kapsamında Tasarrufun İptali Davası ve

Değerlendirme. 401

Tasarrufun İptali Davasında Hâkimin Dava Dilekçesindeki

Hukukî Sebeple Bağlılığı Meselesi . 402

Yargıtay’ın Tasarrufun İptali Davalarında Hâkimin Hukukî Sebep

ile Bağlılığına Yaklaşımı  404

Tasarrufun İptali Davalarında Hâkimin Hukukî Sebep ile Bağlılığı

Konusunda Öğreti Görüşleri . 405

Hâkimin Tarafların Dilekçesi ile Hukukî Sebep Bağlamında Bağlı

Olmaması  407

Tasarrufun İptali Sebepleri ve İspatına Giriş 408

İİK’nın 278. Maddesinde Kanunî Karine ve İptal Sebepleri. 410

Kesin Kanunî Karine ve İspat Yükü . 411

Kesin Kanunî Karine ve İptal Davası 412

İİK’nın 279. Madde Hükmü ve Acizden Dolayı Butlan . 414

İİK’nın 279/1. Madde Hükmü ve Kanunî Karine . 414

İİK’nın 278, 279 ve 280. Maddelerine Göre Tasarrufların İptali ve

İptal Sebepleri: Detaylı Tasnif ve Örnekli Açıklamalar  416

İİK'nın 280. Maddesinin İkinci ve Üçüncü Fıkralarındaki Adi

Kanunî Karineler: İspat Kolaylıkları ve Karineye Bağlı Sonuçlar  418

İİK'nın 280. Maddesinin Son Fıkrası: Ticari İşletme ve İşyeri ile

İlgili Özel Düzenleme ve Karine  420

İİK’nın 280. ve 281. Maddeleri: Alacaklıların İspat Kolaylığı ve

Emare Yoluyla İspat . 422

Emare ve Emare Yoluyla İspat Kavramı 424

İvazsız Tasarruflar Bakımından İptal Sebepleri 426

İvazsız Tasarrufların İptali Koşulları ve İspat Yükümlülüğü 429

İİK 278/1. Maddeye Göre Kesin Kanuni Karine ve İspat Yükü . 430

Bağışlama Hükmünde Sayılan Tasarrufların İptali Koşulları ve

İspatı  431

Karı ve Koca ile Usûl ve Füru, Sıhren Üçüncü Dereceye Kadar

Hısımlar, Evlat Edinenle Evlatlık Arasında Yapılan İvazlı

Tasarruflar . 432

İçindekiler

18

İİK 278/3. Madde Hükmünün Birinci Bendindeki "Neseben veya"

İbaresinin Anayasa Mahkemesi Kararıyla İptali . 434

İİK’nın 278/3. Maddesinin Birinci Bendinde Yer Alan “karı ve

koca ile” İbaresinin Anayasa Mahkemesi Kararıyla İptali  436

İİK’nın 278/3. Maddesinin Birinci Bendinde Yer Alan “usûl ve”

ile “sıhren üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) hısımlar”

İbarelerinin Anayasa Mahkemesi Kararıyla İptali  437

İİK’nın 278/3. Maddesindeki Bazı İbarelerin Anayasa Mahkemesi

Tarafından İptal Edilmesine İlişkin Değerlendirme  439

İİK’nın 278/3. Maddesindeki Düzenleme ve Kanun Koyucunun

Değişiklik Gerekliliği  440

Anayasa Mahkemesi'nin 2018/9 E. ve 2018/84 K. Sayılı Kararı ile

İİK’nın 278. Maddesinin Değişimi . 442

İİK’nın 278/3. Madde Hükmünde Anayasa Mahkemesi’nin İptal

Kararlarının Etkisi . 444

Anayasa Mahkemesi Kararlarının İİK’nın 278. Maddesine Etkisi . 446

Tasarrufun İptalinde İspat Yükü ve Şartlar . 447

İİK’nın 278/3. Maddesinin İkinci Bendinde Düzenlenen

Tasarruflar . 448

Borçlunun Pek Aşağı Bir Fiyat Kabul Ettiği Tasarrufların İptali:

Koşullar ve İspat . 450

Tasarrufa Konu Mal İçin Üçüncü Kişi Tarafından Ödenen Bedelin

Tespiti . 451

Borçlunun Kendisine veya Üçüncü Şahıs Menfaatine Kaydı Hayat

Şartıyla İrat ve Intifa Hakkı Tesisi ile Ölünceye Kadar Bakma

Akitlerinin İptali  453

İİK 278/3. Madde Hükmünün Üçüncü Bendi ve Borçlunun

Kendisine veya Üçüncü Şahıs Menfaatine Kaydı Hayat Şartıyla

İrat ve Intifa Hakkı ile Ölünceye Kadar Bakma Akitlerinin İptali  454

İİK 278. Madde Hükmü ve Süreler . 455

İİK Madde 278 Kapsamında Tasarrufun İptali: Zaman Dilimi,

Borç Doğumu ve İptal Koşulları . 456

İİK 279. Madde Kapsamında Aciz İçerisindeki Borçlunun

Malvarlığını Azaltıcı Tasarrufların İptali  459

Borçlunun Aciz Halindeyken Gerçekleştirdiği Tasarrufların

Hukuki Sonuçları  461

İİK'nın 279. Maddesi Çerçevesinde Aciz ve Borca Batıklık

Kavramlarının Değerlendirilmesi . 462

İİK m. 279: Adi Kanunî Karine ve Uygulama Alanları 463

İçindekiler

19

İcra ve İflas Kanunu Madde 279: Karine, İspat Yükü ve Kurtuluş

Beyyinesi  465

İİK m. 279: Aksini İspat Faaliyeti ve Üçüncü Kişinin

Yükümlülükleri . 467

İİK m. 279: Karinenin Aksinin İspatı ve Üçüncü Kişinin

Sorumluluğu  469

İİK m. 279 Hükmü Kapsamında İptale Tabi Tasarruflar 471

İİK m. 279, Birinci Bendi: Mevcut Borç İçin Önceden Taahhüt

Edilmemiş Rehinler  473

İİK’nın 279. Maddesinin Birinci Bendi: Gayrimenkul ve Menkul

Rehinleri  475

İİK’nın 279. Maddesindeki Tasarrufların Süre Şartı 476

Menkul Mallar Üzerindeki Rehinlere İlişkin Değerlendirme . 479

İİK’nın 279. Madde Hükmünün İkinci Bendinde Sayılan "Mûtat

Olmayan Ödemeler" . 481

İİK 279. Madde 2. Bent Kapsamındaki Ödemelerin Tasnifi ve

Öğreti Görüşleri  485

Yargıtay’ın Alacak Temliki ve Mal Mülkiyetinin Devri

Konusundaki Kararları  489

Vadesi Gelmemiş Borçlar İçin Yapılan Ödemeler 492

İİK'nın 279/1. Madde Hükmünün Üçüncü Bendi: Vadesi

Gelmemiş Borçlar İçin Yapılan Ödemelerin Kapsamı . 495

İİK m.279/1 Hükmü Kapsamında Kişisel Hakların

Kuvvetlendirilmesi İçin Tapuya Verilen Şerhler ve Tasarrufun

İptali  498

İİK m.279 Kapsamında Tasarrufların İptali ve Süre Sınırlaması 500

Alacaklılara Zarar Verme Kastı ile Yapılan Tasarruflar

Bakımından İptal Sebepleri . 502

İİK m. 280/2 ve m.280/3: Alacaklı Lehine Öngörülen Karineler ve

Kurtuluş Beyyineleri . 504

İİK m.280 Kapsamında Tasarrufun İptaline İlişkin Objektif ve

Sübjektif Şartlar  506

Tasarrufun İptali Davasında Sübjektif Şartlar ve İspat Yükü . 508

Tasarrufun İptali Davasında Borçlunun Izrar Kastı ve İspat Yükü . 509

İİK 280. Madde Kapsamında Borçlunun Tasarruflarının İptali:

Borca Batıklık, Zarar Verme Kastı ve Üçüncü Kişinin Kötü Niyeti . 511

İİK 280. Madde Kapsamında Üçüncü Kişinin Borçlunun Mali

Durumunu ve Zarar Verme Kastını Bilmesi: Sübjektif Şartlar ve

İspat Yükümlülüğü  513

İçindekiler

20

İİK 280. Madde Kapsamında Üçüncü Kişinin Borçlunun Mali

Durumunu ve Zarar Verme Kastını Bilmesi: İspat Yükümlülüğü

ve Dikkat Gösterilmesi Gereken Özen  515

Yargıtay Kararları Işığında Üçüncü Kişinin Borçlunun Mali

Durumunu ve Zarar Verme Kastını Bilmesi: Emareler ve İspat

Yükümlülüğü  517

Yargıtay Kararlarında Hayatın Olağan Akışı İlkesi ve İİK’nın

280/1. Maddesi Kapsamında Sübjektif Şartların İspatı . 520

Yargıtay’ın Organik Bağ Kavramı ve Tasarrufun İptali

Davalarındaki Rolü . 522

Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması ve Organik Bağ Kavramı

Arasındaki İlişki  524

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun Organik Bağ ve Tüzel Kişilik

Perdesinin Kaldırılması Konusundaki Değerlendirmeleri  526

Yargıtay’ın Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması ve Organik Bağ

Konusundaki Görüşleri . 528

Takip Hukukunda Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması ve

Tasarrufun İptali  529

İcra ve İflas Kanunu (İİK) Madde 280/2: Alacaklı Lehine

Öngörülen Karine  531

İİK Madde 280/3 Kapsamında Karine ve Detaylı İnceleme . 533

İİK Madde 280/2’ye Göre Karine ve İnceleme . 536

İİK m. 280/2: Karinenin Sınırlılıkları ve Sonuçları 540

İcra ve İflas Kanunu’nun (İİK) 280/2. Maddesi Kapsamında

Karine ve Aksinin İspatı . 541

İcra ve İflas Kanunu’nda (İİK) Alacaklı Lehine Düzenlenen İkinci

Karine  544

İİK m. 280/3 Hükmü Kapsamında Davacı Alacaklının İspat

Külfeti . 546

İİK m. 280/3 Kapsamında Getirilen Karine ve Sonuçları . 548

İİK m. 280/3 Kapsamında Karinenin Aksini İspat Etme

Yöntemleri  550

İİK m. 280/3 Kapsamında Karinenin Aksinin İspatı ve Uygulama 553

Ticareti Terk ve İİK’nın 280/3 ile 44. Maddeleri Arasındaki İlişki 555

İİK m. 280 Hükmü Kapsamında Tasarrufun İptali ve Süre Koşulu

(5 yıl İçerisinde)  556

İİK'nın 280. ve 284. Maddeleri Kapsamında Tasarrufun İptali ve

Süre Koşulları . 557

İçindekiler

21

Tasarrufun İptali Davasında Üçüncü ve Dördüncü Kişiler ile İlgili

Hususlar  559

Tasarrufun İptali Davasında Dördüncü Kişinin İyi Niyeti 560

İspat Yükü ve Kullanılabilecek Deliller 561

Yargıtay Kararları ve Kötü Niyetin İspatı . 563

Hak Düşürücü Süre ve Zamanaşımı Süresi: Hukuki Nitelik ve

Usul . 565

Hak Düşürücü Süre ve Zamanaşımı Süresi: Farklılıkları ve

Uygulamaları. 567

Tasarrufun İptali Davalarında Hak Düşürücü Süre: İİK m. 284 ve

280’ün Karşılaştırılması . 568

Tasarrufun İptali Davalarında Hak Düşürücü Süre ve Yargılama

Usulü . 571

İİK m. 284’te Öngörülen Beş Yıllık Hak Düşürücü Sürenin

Başlangıç Noktası . 572

Türk Borçlar Kanunu’nun 19. Maddesi Kapsamında Muvazaa

Davası . 574

Nitelikli Muvazaa ve Hukuki Sonuçları 576

Muvazaalı İşlemlere Bağlanan Hukuki Sonuçlar ve Üçüncü

Kişilerin Dava Hakkı  578

Muvazaa Davası ile Tasarrufun İptali Davası Arasındaki Farklar 581

Tasarrufun İptali Davası ile Muvazaa Davasının Amaç ve

Sonuçları Bakımından Karşılaştırılması . 583

Tasarrufun İptali Davası ve Muvazaa Davası: Hukuki Yararın

Değerlendirilmesi  585

Tasarrufun İptali Davası ve Muvazaa Davası: Nitelikler ve Hukuki

Sonuçlar  587

Muvazaa ve Tasarrufun İptali Davası: Zamanla Geçerlilik

Kazanma ve Süreler  589

Tasarrufun İptali ve Muvazaa Davaları: Taraflar ve Dava

Arkadaşlığı  590

Tasarrufun İptali ve Muvazaa Davalarında Dava Arkadaşlığı ve

Taraflar  592

Muvazaa Davasında İyi Niyetli Kişilerin Korunması ve Tazminat

Davası . 594

Tasarrufun İptali Davası ve Muvazaa Davası: Yetki Kuralları ve

Uygulama Farklılıkları  597

Tasarrufun İptali Davası ve Muvazaa Davası: İspat

Yükümlülükleri ve Delil Kullanımı  599

İçindekiler

22

Tasarrufun İptali Davası ve Muvazaa Davasında İspat Kuralları ve

Karineler . 601

İcra ve İflâs Kanunu'nda Karineler ve Varsayımlar 603

Tasarrufun İptali Davalarında İİK’nın 280. Maddesi ve Adi

Kanuni Karineler . 605

Muvazaa ve Tasarrufun İptali Davalarında İspat ve Delil

Kullanımı  606

Muvazaa ve Tasarrufun İptali Davalarında İspat ve Kanuni

Düzenlemelerin Karşılaştırılması  608

Tasarrufun İptali Davasının Niteliği ve Sonuçlarına İlişkin

Hususlar  610

Muvazaa Davalarının Niteliği ve Sonuçlarına İlişkin Dikkate

Alınması Gereken Noktalar  612

Yargıtay'ın Tasarrufun İptali Davaları ile Muvazaa Davaları

Arasındaki İlişki ve Farklara İlişkin Değerlendirmeleri . 613

Yargıtay’ın Tasarrufun İptali Davası ile Muvazaa Davası

Arasındaki Temel Farkları Vurgulayan Değerlendirmeleri  616

Yargıtay'ın "Muvazaa Hukuksal Nedenine Dayalı İptal Davası" ile

İlgili Özel Dava Şartlarına İlişkin Yaklaşımı  618

Muvazaa Davasının Tasarrufun İptali Davasına Göre Hukuki

Niteliği ve Yargıtay'ın Kıyasen Uygulama Yaklaşımı  621

Muvazaa Hukuksal Nedenine Dayalı İptal Davasında Dördüncü

Kişilere Karşı İleri Sürülen Husumet ve İspat Yükümlülüğü:

Yargıtay Yaklaşımı . 623

Muvazaalı İşlemlerin Tasarrufun İptali Davasına Konu Edilmesine

Dair Doktrindeki Yaklaşımlar . 626

Muvazaalı İşlemlere Karşı Tasarrufun İptali Davasının

Açılabilirliği Üzerine Karşıt Görüşler . 628

Muvazaalı İşlemlere İlişkin İddiaların İstihkak Prosedürü

Kapsamında İleri Sürülmesi Yönündeki Görüşler  629

Muvazaalı İşlemlerin Tasarrufun İptali Davasına Konu

Edilememesi Yönündeki Görüşler ve Hukuki Değerlendirme  631

Tasarrufun İptali Davası ile Muvazaa Davasının Terditli Olarak

Açılması  633

Muvazaa ve Tasarrufun İptali Davaları Arasındaki Hukuki

Ayrımlar  635

Muvazaalı İşlemler ve Tasarrufun İptali Davalarında Kanuni

Sınırlar  636

İçindekiler

23

Muvazaa Hukuksal Nedenine Dayalı İptal Davasının Hukuki

Sonuçları Üzerine Değerlendirme . 638

Muvazaa Hukuksal Nedenine Dayalı İptal Davasının Pratikteki

Hukuki Sonuçları ve Üçüncü Kişilerin Hakları Üzerine

Değerlendirme. 639

Yargıtay’ın “Muvazaa Hukuksal Nedenine Dayalı İptal Davası”na

Yönelik Görüşlerinin İçsel Çelişkisi ve Bedele Dönüşmeme

Durumu . 641

Muvazaa Hukuksal Nedenine Dayalı İptal Davası: Yargıtay

İçtihatlarındaki Çelişkiler ve Uygulama Zorlukları  643

HMK 294. Madde Kapsamında Nihaî Kararların Türleri ve

Uygulama Örnekleri  645

Tasarrufun İptali Davasında Mahkeme Tarafından Verilebilecek

Nihaî Kararlar ve İçeriği . 646

Tasarrufun İptali Davasında Nihaî Kararların Gerekçelendirilmesi

ve İçeriği . 648

Tasarrufun İptali Davası ve Sonuçları. 651

Tasarrufun İptali Davasında Bedel ve Dördüncü Kişi Unsuru 652

Tasarrufun İptali Kararı ve Cebrî İcra İşlemleri 653

Tasarrufun İptali Kararı ile Cebrî İcra Süreci . 655

Tasarrufun İptali ve Borçlunun İflâsı Durumu 656

Davalı Borçlunun İflâsı Halinde Tasarrufun İptali Davasının

Takibi  658

Tasarrufun İptali Davasında Üçüncü Kişinin Malı Yeniden

Tasarruf Konusu Yapması Durumu  659

Tasarrufun İptali Davasının Bedele Dönüştürülmesi Durumu 661

Tasarrufun İptali Davasında Dördüncü Kişi ve Bedel Tazmini 661

Tasarrufun İptali Davasında Bedele Dönüşme ve Sorumluluk . 663

Tasarrufun İptali Davasının Bedele Dönüşmesi ve Hükmün

Uygulanması . 664

Tasarrufun İptali Davalarında Usûle İlişkin Nihai Kararlar ve

Sonuçları . 666

Tasarrufun İptali Davalarında Esasa İlişkin Kararlar ve Kesin

Hüküm  667

Tasarrufun İptali Davasında Ret Kararı ve Yargılama Giderleri 668

Tasarrufun İptali Davasında Yargılama Giderleri ve Harçlar . 669

Karar ve İlâm Harcı ile Vekâlet Ücretine İlişkin Düzenlemeler . 670

Tasarrufun İptali Davasında Karar ve İlâm Harcı ile Vekâlet

Ücreti  671

İçindekiler

24

Tasarrufun İptali Davalarında Dava Değeri ve Nisbî Hesaplama . 673

Tasarrufun İptali Davasında Karar ve İlam Harcı ile Vekâlet

Ücretinin Hesaplanması  674

Tasarrufun İptali Davalarında Harç ve Yargılama Giderleri

Konusunda Hüküm Tesisine İlişkin Esaslar . 676

Tasarrufun İptali Davasının Konusuz Kalması Halinde Hüküm

Tesisine İlişkin Esaslar . 678

Tasarrufun İptali Davasının Feragat, Kabul, Sulh veya Diğer

Sebeplerle Sona Ermesi Halinde Hüküm Tesisine İlişkin Esaslar  680

Tasarrufun İptali Davası ve Cebrî İcra Sürecindeki İşleyiş 681

Hacze İştirak ve Tasarrufun İptali Davaları 682

Tasarrufun İptali Davasında İhtiyatî Haczin Kesin Hacze İştiraki 683

Tasarrufun İptali Davasında Davacı Alacaklının Hacze İştiraki . 685

Tasarrufun İptali Davasında Kesinleşen Hacizlerin Sıralaması ve

Garameten Paylaşım . 686

Tasarrufun İptali Davalarında İhtiyatî Haciz, Kesin Haciz ve Sıra

Cetveli İlişkisi . 688

Tasarrufun İptali Davasında Sıra Cetveli ve Hacze İtiraz . 691

KAYNAKÇA . 693