Taşıyanın Ölüm ve Cismani Zarardan Doğan Hukuki Sorumluluğu
TAŞIYANIN ÖLÜM VE CİSMANİ ZARARDAN DOĞAN HUKUKİ SORUMLULUĞU
Yrd. Doç. Dr. Banu BOZKURT BOZABALI
- Taşıma Sözleşmesi ve Uygulanacak Hükümler
- Uluslararası Hukukta Taşıyanın Havayolu ile Yolcu Taşıma Sözleşmesinden Doğan Sorumluluğu
- Türk Hukukunda Havayolu ile Yolcu Taşıma Sözleşmesinden Doğan Taşıyanın Hukuki Sorumluluğu
İçindekiler
Başlarken 5
Kısaltmalar 13
Giriş 15
Birinci Bölüm TAŞIMA SÖZLEŞMESİ VE UYGULANACAK HÜKÜMLER
1.1. GENEL OLARAK TAŞIMA SÖZLEŞMESİ VE HAVAYOLUYLA YOLCU TAŞIMA SÖZLEŞMESİ 19
1.1.1. Genel Olarak Taşıma Sözleşmesi 19
1.1.1.1. Tanımı ve Türleri 19
1.1.1.1.1. Tanımı 19
1.1.1.1.2. Türleri 20
1.1.1.2. Sözleşmenin Unsurları 21
1.1.1.2.1. Taşıma Taahhüdü 22
1.1.1.2.2. Ücret 24
1.1.1.3. Sözleşmenin Tarafları ve ilgili Kişiler 27
1.1.1.3.1. Taşıyan 28
1.1.1.3.2. Yolcu 31
1.1.1.3.3. Taşıtan 31
1.1.1.3.4. Gönderilen 33
1.1.1.4. Hukuki Niteliği 34
1.1.2. Havayolu ile Yolcu Taşıma Sözleşmesi 37
1.1.2.1. Genel Açıklamalar 37
1.1.2.2. Sözleşmenin Tarafları, Niteliği, Konusu ve Unsurları 39
1.1.2.2.1. Sözleşmenin Tarafları 39
11.2.2.1.1. Yolcu 39
1.12.2.1.2. Taşıyan 43
1.1.2.2.2. Sözleşmenin Niteliği 43
1.1.2.2.3. Sözleşmenin Konusu 46
1.1.2.2.4. Sözleşmenin Unsurları 47
1.2. UYGULANACAK HÜKÜMLER 49
1.2.1. Uluslararası Hukuk (Varşova/La Haye Sistemi) 49
1.2.1.3. Genel Açıklamalar 49
1.2.1.4. 1929 Varşova Konvansiyonu 54
1.2.1.5. 1955 La Haye Protokolü 58
1.2.1.4. 1961 Guadalajara Ek Konvansiyonu 61
1.2.1.5.1966 Montreal Intercarrier Agreement 65
1.2.1.6.1971 Guatemala City Protokolü 68
1.1. 1975 Montreal Protokolleri 71
1.2. 1995 IATA Intercarrier Agreement 73
1.2.1.9.1999 Montreal Konvansiyonu 76
1.2.1.10. Varşova/La Haye Sisteminin Genel Yapısı 81
1.2.2. Türk Hukuku 88
1.1.1. Genel Açıklamalar 88
1.1.2. Türk Sivil Havacılık Kanunu 89
1.1.3. Uygulanacak Hükümler 91
İkinci Bölüm
ULUSLARARASI HUKUKTA TAŞIYANIN HAVAYOLU İLE YOLCU TAŞIMA SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN SORUMLULUĞU
1.1.1.1. TAŞIYANIN SORUMLULUĞU VE SORUMLULUK HALLERİ 101
1.1.1.1.1. Genel Açıklamalar 101
1.1.1.1.2. Taşıyanın Sorumluluğunun Hukuki Niteliği 104
1.1.1.1.3. Sorumluluk Halleri 108
1.1.1.2.1. Yolcunun Ölümü Halinde Sorumluluk 109
1.1.1.2.2. Yolcunun Yaralanması veya Herhangi Bir Bedensel Zarara Uğraması Halinde Sorumluluk 111
1.1.1.1.4. Manevi Zarar 112
1.1.1.3.1. Maddi Zarara Eşlik Eden Manevi Zarar 114
1.1.1.3.2. Post Travmatik Stres Sendromu (PTSD) 118
1.1.1.3.3. Manevi Zararın Tazmini İçin Ulusal Hukuka Başvuru Hakkı 123
2.2. SORUMLULUK ŞARTLARI 130
1.1.2.1. Kaza 130
1.1.2.2.1. Tanım 130
1.1.2.2.2. Havacılığın Yapısından Kaynaklanan Riskler 133
1.1.2.2.3. Yolcunun Sağlık Durumu 135
1.1.2.2.4. Yolcunun Diğer Yolcuya Verdiği Zarar 144
1.1.2.2.5. Değerlendirme 146
1.1.2.2. Kazanın Hava Aracında, Hava Aracına Biniş veya Hava Aracından iniş
Esnasında Meydana Gelmesi 148
2.2.2.1. Kazanın Hava Aracında Meydana Gelmesi 149
1.1. Hava Aracına Biniş 150
1.2. Hava Aracından İniş 154
2.2.2.4. Değerlendirme 156
1.1.1. Zarar 157
1.1.2. Kaza ile Zarar Arasında illiyet Bağı 158
2.3. SORUMLULUĞUN SINIRLANDIRILMASI 160
1.1.1.1. Sınırlı Sorumluluk Meblağı ve Bunun Gelişimi 160
1.1.1.2. Sınırlı Sorumluluk Meblağının Kapsamı 165
1.1.1.3. Sınırlı Sorumluluktan Yararlanacak Kişiler 168
1.1.1.1.1. Taşıyan 168
1.1.1.1.2. Taşıyanın Adamları ve Yardımcıları 169
1.1.1.1.2. SINIRSIZ SORUMLULUK 172
1.1.1.1.2. Yolcu Biletinin Hiç veya Gereğine Uygun Bir Biçimde Düzenlenmemesi 173
1.1.1.1.2. Taşıyan veya Adamlarının Davranışları 176
1.1.1.1.2. Kasıtlı Davranışlar 178
1.1.1.1.2. ihmalkar ve Pervasız Davranışlar 181
1.1.1.1.2. TAŞIYANIN SORUMLULUKTAN KURTULMASI 186
1.1.1.1.2. Taşıyanın Gereken Tüm Önlemleri Almış Olması veya Önlemleri Alma imkansızlığı 187
1.1.1.1.2. Yolcunun Müterafik Kusuru 190
1.1.1.1.2. SORUMLULUK DAVASI 194
1.1.1.1.2. Davanın Konusu 194
1.1.1.1.2. Davanın Tarafları 195
1.1.1.1.2. Yetkili Mahkeme 197
1.1.1.1.2. Taşıyanın ikametgahı Mahkemesi 197
1.1.1.1.2. Taşıyanın Asıl İş Merkezi Mahkemesi 198
1.1.1.1.2. Taşıma Sözleşmesinin Yapıldığı Yer Mahkemesi 198
1.1.1.1.2. Varma Yeri Mahkemesi 200
1.1.1.1.2. Yolcunun ikametgahı Mahkemesi 201
1.1.1.1.2. Yetkili Mahkeme Hükümlerinin Niteliği 202
1.1.1.1.2. Davanın Açılabileceği Süre 202
Üçüncü Bölüm TÜRK HUKUKUNDA HAVAYOLU İLE YOLCU TAŞIMA SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN TAŞIYANIN HUKUKİ SORUMLULUĞU
1.1. T.S.H.K DÜZENLEMESİNDE ÖNGÖRÜLEN TAŞIYANIN SORUMLULUK HALLERİ .205
1.1.1. Genel Açıklamalar 205
1.1.2. Yolcunun Ölümü Halinde 206
1.1.3. Yolcunun Cismani Zarara Uğraması Halinde 208
3.2. SORUMLULUK ŞARTLARI 209
1.1.1.1. Belirli Bir Zaman Dilimi İçerisinde Meydana Gelen Kaza 210
1.1.1.2. Zarar 211
1.1.1.3. İlliyet Bağı 211
1.1.1.3. SINIRLI SORUMLULUK 212
1.1.1.3. Genel Açıklamalar 212
1.1.1.3. Sınırlı Sorumluluk Meblağının Türk Lirasına Çevrilmesi 213
1.1.1.3. SINIRSIZ SORUMLULUK 216
1.1.1.3. Yolcu Biletinin Hiç veya Gereğine Uygun Bir Biçimde Düzenlenmemesi 216
1.1.1.3. Taşıyan veya Adamlarının Davranışları 218
1.1.1.3. TAŞIYANIN SORUMLULUKTAN KURTULMASI 221
1.1.1.3. Taşıyanın Gereken Tüm Önlemleri Almış Olması veya Önlemleri Alma imkansızlığı 222
1.1.1.3. Yolcunun Müterafik Kusuru 223
1.1.1.3. TAZMİNAT DAVASI 224
1.1.1.3. Davanın Konusu 225
1.1.1.3. Davanın Tarafları 225
1.1.1.3. Yetkili Mahkeme 226
1.1.1.3. Davanın Açılabileceği Süre 228
1.1.1.3. Münhasır Dava Sebebi 228
4.1. TÜRKİYE CUMHURİYETİNDEN YAPILAN ULUSLARARASI HAVA
TAŞIMALARINDA SORUMLULUK 229
1.1.1.1.1. Montreal Konvansiyonu Yürürlüğe Girene Kadar Yapılan Uluslararası Taşımalarda Sorumluluk 229
1.1.1.2.1. Montreal Konvansiyonu Yürürlüğe Girdikten Sonra Yapılan Uluslararası Taşımalarda Sorumluluk 232
1.1. Genel Açıklamalar 232
1.2. Yolcunun Ölümü Halinde Sorumluluk 232
1.3. Bedensel Zarar Halinde Sorumluluk 233
1.4. Manevi Zarar ve Tazminat 234
1.5. Münhasır Uygulama ve Ulusal Hukuka Başvuru Sorunu 234
Sonuç 237
Kaynakça 239
Kavramlar Dizini 253
