Taşıyıcının Yük ve Gecikme Zararlarından Doğan Sorumluluğunu Ortadan Kaldıran Özel Haller

İÇİNDEKİLER

KISALTMALAR15

GİRİŞ17

BİRİNCİ BÖLÜM

EŞYA TAŞIMA İŞLERİNDE YÜK VE GECİKME

ZARARINDAN DOĞAN SORUMLULUK

11 Türk Hukukunda Eşya Taşıma İşlerinin Düzenlenme Şekli19

12 Taşıma Sözleşmesi Kavramı, Unsurları ve Hukuki Niteliği21

121 Taşıma Sözleşmesi Kavramı21

122 Taşıma Sözleşmesinin Unsurları21

1221 Eşya Taşıma Taahhüdü 22

12211 Genel Olarak Eşya Kavramı 22

12212 Taşınma Eşyası24

1222 Ücret 24

123 Taşıma Sözleşmesinin Hukuki Niteliği25

13 Taşıma Sözleşmelerinde Yük ve Gecikme Zararı Bakımından Sorumluluk Süjeleri27

131 Taşıyıcı Sıfatını Haiz Kişiler 27

1311 Taşıma Sözleşmesine Taraf Olan Taşıyıcı / Asıl (Akdi) Taşıyıcı27

1312 Taşıma İşini İcra Eden Taşıyıcı / Fiili (Alt) Taşıyıcı28

132 Taşıyıcının Adamları ve Yararlandığı Kişiler29

14 Taşıyıcının Sorumluluğunun Hukuki Niteliği30

15 Taşıyıcının Sorumluluğunun Şartları 32

151 Zarar 32

1511 Zarar Türleri32

15111 Eşya (Yük) Zararı32

15112 Gecikme Zararı36

1512 Zararın Belirlenmesi36

15121 Yük Zararlarının Belirlenmesi37

151211 Zıya Halinde Yük Zararının Miktarı38

151212 Hasar Halinde Yük Zararının Miktarı 38 12 İçindekiler

15122 Gecikme Zararlarının Belirlenmesi 39

1513 Zararın Bildirilmesi 39

15131 Yük Zararlarının Bildirilmesinde Süre 40

151311 Teslim Anında Açıkça Görülen Zararın

Bildirilmesinde Süre 40

151312 Teslim Anında Belli Olmayan Gizli Zararın

Bildirilmesinde Süre 41

15132 Gecikme Zararının Bildirilmesinde Süre 41

15133 Zarar Bildiriminde Şekil Şartı 41

15134 Zararın Bildirilmemesine veya Bildirilmemiş Sayılmasına

Bağlanan Hukukî Sonuçlar 42

151341 Yük Zararının Bildirilmemesinin veya

Bildirilmemiş Sayılmasının Sonuçları 42

151342 Gecikme Zararının Bildirilmemesinin veya

Bildirilmemiş Sayılmasının Sonuçları 43

152 Kusur 44

1521 Kusur Sorumluluğu Esası ve Taşıyıcının Özen Yükümü 44

1522 Taşıyıcının Kusurlu Davranışlarından Sorumlu Olduğu Kişiler 46

153 İlliyet Bağı 46

1531 Taşıyıcının Sorumluluğu Bakımından İlliyet Bağının Kurulması

Zorunluluğu 47

1532 İlliyet Bağının Kurulmasını Önleyen veya Zorlaştıran Sebepler 48

15321 İlliyet Bağının Kurulmasını Önleyen/ İlliyet Bağını Kesen

Sebepler 48

15322 İlliyet Bağının Kurulmasını Zayıflatan veya Kurulmasını

Zorlaştıran Sebepler 49

16 Sınırlı Sorumluluk Esası 50

161 Sorumluluk Sınırları 51

1611 Alelade Eşya Taşımasında Sorumluluk Sınırları 51

1612 Taşınma Eşyası Taşımasında Sorumluluk Sınırları 52

162 Sorumluluk Sınırlarından Yararlanma Hakkı 53

163 Sınırlamadan Yararlanma Hakkının Kaybedilmesi 53

1631 Belirli Bir Değerin Taşıma Senedine Geçirilmesi ve Bunun Taşıyıcı

Tarafından Kabulü 54

1632 Zararın Kasten veya Pervasızca Bir Davranıştan Doğması 55

16321 Kast 55

16322 Pervasızca Davranış 56

1633 Taşınma Eşyası Bakımından, Gönderenin Tüketici Olması Halinde

Gerekli Bilgilendirmelerin Yapılmamış Olması 57 İçindekiler 13

İKİNCİ BÖLÜM

İLLİYET BAĞINI ZAYIFLATAN VEYA SARSAN ÖZEL HALLERİN

YÜK VE GECİKME ZARARINDAN DOĞAN SORUMLULUĞA ETKİSİ

21 İlliyet Bağını Zayıflatan veya Sarsan Sebep Olarak Öngörülen Özel Hallerin İlliyet

Bağını Kesen Sebeplerden Ayırt Edilmesi59

22 Alelade Eşya Taşıma Sözleşmeleri Bakımından Öngörülmüş Özel Haller60

221 Taşımanın Sözleşmeye veya Teamüle Uygun Olarak Üstü Açık Araçla

Yapılması61

222 Eşyanın Gönderen Tarafından Yetersiz Ambalajlanması 63

223 Eşyanın Gönderen, Gönderilen veya Bunlar Adına Hareket Edenler Tarafından

İşleme Tabi Tutulması, Yüklenmesi ve Boşaltılması66

224 Eşyanın Doğal Niteliği 67

225 Eşyanın Yetersiz veya Hatalı Etiketlenmesi 69

226 Canlı Hayvan Taşıması70

227 Zararın Taşıyıcının Sorumlu Tutulmasının Haklı Sayılamayacağı Mevzuat

Hükümlerinin Uygulanmasından Kaynaklanması72

23 Taşınma Eşyası Taşıma Sözleşmesi Bakımından Öngörülmüş Özel Haller73

231 Taşınan Eşyanın Değerli Maden, Taş, Mücevher, Posta Pulu, Madenî Para,

Belge, Kıymetli Evrak Olması74

232 Gönderen Tarafından Yetersiz Paketleme veya Etiketleme Yapılması74

233 Taşınan Eşyanın Gönderen Tarafından İşleme Tabi Tutulması, Yüklenmesi

veya Boşaltılması75

234 Taşıyıcı Tarafından Ambalajlanmamış Olan Eşyanın Taşınması 75

235 Taşıyıcının Muhtemel Hasar Tehlikesine Karşı Göndereni Uyarmasına

Rağmen, Büyüklüğü ve Ağırlığı İtibariyle Yükleme ve Boşaltma Yerindeki

Şartlara Uygun Olmayan Eşyanın Yüklenmesi veya Boşaltılması76

236 Taşınan Şeyin Canlı Hayvan veya Bitki Olması76

237 Doğal veya Ayıplı Yapısı Dolayısıyla Kolaylıkla Zarar Görebilecek Nitelikteki

Eşyanın Taşınması77

24 İlliyet Bağını Kesen veya Zayıflatan Yahut Sarsan Sebep Olarak İleri Sürülemeyecek

Haller77

241 Araç Arızası veya Aracı Kiralanmış Kişinin Kusuru78

242 Gönderenin ve/veya Gönderilenin Yük ve Gecikme Zararından Kurtulmayı

Gerektirecek Derecede Olmayan Ortak Kusuru79

243 Eşyanın Yük ve Gecikme Zararından Kurtulmayı Gerektirecek Derecede

Etkilemeyen Ayıbı80 14 İçindekiler

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

ÖZEL HALLERE DAYANMA HAKKI

31 Taşıyıcı Dışında Özel Hallere Dayanma Hakkını Kullanabilecek Diğer Kişiler 81

32 Özel Hallere Dayanma Hakkını Kullanan Kişilere Düşen İspat Yükünün Mahiyeti 82

33 Özel Hallere Dayanma Hakkının Kullanılmış Olmasının İspat Yüküne Olan Etkisi 83

34 Özel Hallere Dayanma Hakkının Kaybedilmesi 84

341 Hakkın Anlaşma Yolu İle Kaybedilmesi 85

342 Hakkın Kanunen Kaybedilmesi 85

3421 Kusurun Ağırlığı Sebebiyle Hakkın Kaybedilmesi 86

3422 Özel Hallere Özgü Olarak Öngörülmüş Yükümlülüklerin İhlali

Sebebiyle Hakkın Kaybedilmesi 87

SONUÇ 89

KAYNAKÇA 93