Tüm YönleriyleTarım Hukuku
Prof. Dr. İbrahim ERMENEK
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ . 7
İÇİNDEKİLER. 11
KISALTMALAR 29
BİRİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI TARIMSAL TİCARET BAĞLAMINDA
ULUSLARARASI TARIM HUKUKU
Dr. Öğr. Üyesi Serdar ÜNVER .33
GİRİŞ 33
AVRUPA BİRLİĞİ TARIM VE GIDA DÜZENLEMELERİ – ORTAK TARIM POLİTİKASI . 36
TARIM VE ULUSLARARASI TİCARET DÜZENLEMELERİ 39
DTÖ (Uruguay Turu) Tarım Anlaşması 41
TRIPS (Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Antlaşması) ve Biyoteknoloji Alanında
Fikri Haklar 42
Sağlık ve Bitki Sağlığı Önlemlerinin Uygulanmasına İlişkin Anlaşma . 44
III. GIDA HAKKI VE ULUSLARARASI HUKUK 46
İNSANCIL HUKUK VE TARIM . 47
SONUÇ . 48
İKİNCİ BÖLÜM
TARIM HUKUKUNUN ANAYASAL BOYUTU
Dr. Öğr. Üyesi Kürşat AKÇA51
GİRİŞ 51
TARIM REFORMU, SOSYAL DEVLET İLKESİ VE MÜLKİYET HAKKI. 52
Sosyal Devlet İlkesi . 52
Tarım Reformu 53
Mülkiyet Hakkı 54
TÜRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASALARINDA TARIM 56
1924 Anayasası’nda Tarım 56
1961 Anayasası’nda Tarım 63
Mülkiyet Hakkı (Any. m. 36) 63
12 İçindekiler
Toprak Mülkiyeti (Any. m.37) 64
Kamulaştırma (Any. m. 38) 68
Tarım ve Çiftçinin Korunmasına (Any. m. 52) 71
Diğer Hükümler . 71
1961 Anayasası Döneminde Tarım Reformu Uygulamaları. 72
1982 Anayasası’nda Tarım Hukuku. 75
Mülkiyet Hakkı (Any. m. 35) 75
Toprak Mülkiyeti (Any. m. 44). 77
a) Devletin Tedbir Alma Yükümlülüğü . 78
1) Toprağın verimli olarak işletilmesini korumak ve geliştirmek
amacıyla alınacak tedbirler 78
2) Toprağın erozyonla kaybedilmesini önleme amacıyla alınacak
tedbirler . 79
3) Köylüye toprak sağlamaya yönelik tedbirler 80
(a) Genel Olarak . 80
(b) Toprak Dağıtımına İlişkin Sınırlandırmalar 82
b) Devletin Toprağın Genişliğini Tespit Etme Yetkisi 84
Tarım, hayvancılık ve bu üretim dallarında çalışanların korunması (Any. m. 45) 86
Kamulaştırma (Any. m. 38) 88
Diğer Hükümler . 92
a) Devletin iktisadi ve sosyal ödevlerinin sınırları (Any. m. 65) 92
b) Planlama, Ekonomik ve Sosyal Konsey (Any. m. 166) 92
c) Ormanların korunması ve geliştirilmesi (Any. m. 169). 93
d) Kooperatifçiliğin geliştirilmesi (Any. m. 171) . 94
1982 Anayasası’nın Yürürlüğe Girişinden Günümüze Tarım Reformu
Uygulamaları . 94
a) Mevzuat. 94
3083 Sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım
Reformu Kanunu 95
5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu 96
5488 Sayılı Tarım Kanunu. 99
Diğer Mevuzat 100
b) Uygulama. 101
SONUÇ . 103
İçindekiler 13
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TARIMSAL TOPRAK MÜLKİYETİNİN ESASLARI
Dr. Öğr. Üyesi Neslihan AKÇA 105
GİRİŞ 105
TARIM ARAZİSİ . 107
Kavram 107
Tarım Arazilerinin Sınıflandırılması . 109
Genel Olarak 109
Türlerine Göre Tarım Arazileri. 110
a) Mutlak Tarım Arazisi 110
b) Özel Ürün Arazisi . 110
c) Dikili Tarım Arazisi . 110
d) Marjinal Tarım Arazisi 111
e) Örtü Altı (Örtülü) Tarım Arazisi 111
Niteliğine Göre Tarım Arazileri 112
a) Sulu Tarım Arazisi 112
b) Kuru Tarım Arazisi 112
TARIM ARAZİLERİNİN AMAÇ DIŞI KULLANIMI 112
Genel Olarak. 112
Amaç Dışı Kullanımın Şartları 113
Amaç Dışı Kullanım Başvurusu 115
Amaç Dışı Kullanım Taleplerinin Değerlendirilmesi ve İtiraz. 116
Tarım Arazilerinin Amacı Dışında İzinsiz veya Verilen İzne Uygun Kullanılmamasının
Yaptırımı . 117
III. TARIM ARAZİLERİNDE MÜLKİYETİN DEVRİ . 117
Tarım Arazilerinin Mülkiyetinin İradi Olarak Devri 117
Genel Olarak 117
Tarım Arazilerinin Mülkiyetinin Devrinde Önem Arz Eden Kavramlar. 118
a) Asgari Tarım Arazisi Büyüklüğü 118
b) Yeter Gelirli Tarım Arazisi Büyüklüğü. 120
c) Ekonomik Bütünlük 122
14 İçindekiler
Tarım Arazilerinin Mülkiyetinin Satış vb. Yolla İradi Olarak Devri . 124
a) Tarım Arazilerinin Bütünüyle Devri 124
b) Tarım Arazilerinin Mülkiyetinin Bölünmek Suretiyle Devri 126
c) Tarım Arazilerinin Hisselendirilmesi 127
Tarım Arazilerinin Mülkiyetinin İradi Olarak Devrinde Uyulması Gereken Usuli
İşlemler . 130
Tarım Arazilerinin Mülkiyetinin Toplulaştırma Suretiyle Devri . 131
Uygulanacak Yasal Düzenlemelerin Tespiti . 131
Tarım Arazilerinin Toplulaştırılması Kavramı. 133
Toplulaştırma Yapmaya Yetkili Kuruluş . 134
Arazi Toplulaştırma Türleri 134
a) İsteğe Bağlı Arazi Toplulaştırması 135
b) Zorunlu Arazi Toplulaştırması 136
Arazi Toplulaştırma Süreci. 136
a) Projenin Hazırlanması 137
b) Cumhurbaşkanı Kararı ve Toplulaştırma Projesinin Duyurulması 137
c) Toplulaştırma Projesinin Uygulanması 138
1) Genel Olarak. 138
2) Tapu Siciline Belirtme Konulması . 141
3) Derecelendirmenin Yapılması 143
(a) Derecelendirme Komisyonunun Oluşturulması 143
(b) Derecelendirmenin Yapılması. 144
(c) Derecelendirmenin İlanı . 144
4) Blok Planlarının Oluşturulması, Mülakatların Yapılması ve Ortak
Kullanım ve Kamu Tesislerinin Belirlenmesi. 145
(a) Blok Planlarının Oluşturulması 145
(b) Mülakatların Yapılması . 146
(c) Ortak Kullanım ve Kamu Tesislerinin Belirlenmesi 147
5) Parselleme İşlemlerinin Yapılması 148
(a) Parsellerin Yeniden Düzenlenmesi 148
(b) Yeni Parselasyon Planlarının Askıya Çıkarılması ve Onaylanması . 149
(c) Yeni Parsellerin Hak Sahiplerine Dağıtılması. 150
(d) Tescil. 150
6) Parselasyon Planlarının Hukuki Geçerliliği 151
Arazi Toplulaştırma Sonuçlarına Karşı Dava 151
SONUÇ . 152
İçindekiler 15
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TARIMSAL MİRAS HUKUKU: TOPRAK KORUMA VE
ARAZİ KULLANIMI KANUNU UYARINCA MİRASA KONU TARIMSAL ARAZİLERİN DEVRİ
Dr. Öğr. Üyesi Özkan ÖZYAKIŞIR 157
GİRİŞ 157
GENEL OLARAK MİRASIN GEÇMESİ 161
MİRASA KONU TARIMSAL ARAZİLERİNİN DEVRİ 164
Devir Şartları. 165
Mirasın Açılması 165
Birden Fazla Mirasçı Bulunması. 166
Terekede En Az Bir Tarım Arazisinin Bulunması 167
Devir İşlemleri. 168
Mirasçılar Tarafından Devir. 168
a) Bir veya Birden Fazla Mirasçıya Devir 169
b) Aile Malları Ortaklığına veya Kazanç Paylı Aile Malları Ortaklığına Devir. 172
c) Mirasçıların 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Hükümlerine Göre
Kuracakları Limited Şirkete Devir. 173
d) Üçüncü Kişilere Devir. 174
Mahkeme Tarafından Devir. 175
a) Mirasçıların Açtığı Dava Yoluyla Mahkeme Tarafından Devir 175
b) Bakanlığın Açtığı Dava Yoluyla Mahkeme Tarafından Devir. 178
Diğer Mirasçıların Paylarının Ödenmesi 180
SONUÇ . 182
BEŞİNCİ BÖLÜM
TARIMSAL KİRALAMA HUKUKU
Dr. Öğr. Üyesi Azim ÖNCÜ185
GİRİŞ 185
TERMİNOLOJİ . 186
Tarımsal Kiralama ve Tarımsal Kira Sözleşmesi Kavramları 186
Tarımsal Kiralama ve Ortakçılık Kavramlarının Karşılaştırılması . 189
TARIMSAL KİRA SÖZLEŞMELERİNİ OLUŞTURAN UNSURLAR. 190
Genel Olarak. 190
16 İçindekiler
Tarımsal İşletme - Tarım Arazisi 192
Kira Bedeli. 193
İrade Beyanlarının Uyuşması 194
III. TARIMSAL KİRA SÖZLEŞMELERİNİN HUKUKÎ NİTELİĞİ VE UYGULANACAK HÜKÜMLER . 195
TARIMSAL KİRA SÖZLEŞMELERİNİN KURULMASI . 197
Sözleşmenin Tarafları . 197
Hazine Arazilerini Konu Alan Tarımsal Kiralamalarda 197
Kiralananın Gerçek Kişilere Ait Olduğu Tarımsal Kiralamalarda 198
Sözleşmenin Şekli . 199
Kira Süresi. 201
Hazine Arazilerinin Kiralanmasında Kiralama Usûlü . 202
TARIMSAL KİRA SÖZLEŞMELERİNDE TARAFLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ . 203
Kiracının Yükümlülükleri . 203
Tahsis Amacına Uygun ve Verim Esasını Gözeterek İşletme Borcu . 203
Arazinin Üretime Uygun Durumda Bulundurulması İçin Önlem Alma ve
Aksaklıkları Bildirme Borcu 204
Kira Bedelini Ödeme Borcu . 205
Kiraya Verenin Yükümlülükleri . 207
Kiralananı Akde Uygun Teslim ve Sözleşme Süresince Kullanmaya Elverişli
Hâlde Bulundurma Borcu 207
Esaslı Onarım Borcu 209
Zapta Karşı Tekeffül Borcu 211
Vergi ve Benzeri Yükümlülüklere Katlanma Borcu 211
Tarımsal Kira Sözleşmelerinin Sona Ermesi 212
Belirli Süreli Sözleşmelerde Sürenin Dolmasıyla Sona Erme . 212
Belirsiz Süreli Sözleşmelerde Olağan Fesih Bildirimiyle Sona Erme 214
Olağanüstü Fesih Bildirimi Yoluyla Sona Erme 215
a) Önemli Sebeplerin Varlığı (Çekilmez Hâle Gelme) . 215
b) Kiracının Temerrüdü 218
c) Kiracının İflası. 220
d) Kiracının Ölümü . 221
TARIMSAL KİRA SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİNİN SONUÇLARI. 223
Kiralananın İadesi . 223
Değer Artış Tazminatı Talep Edebilme 224
SONUÇ . 226
İçindekiler 17
ALTINCI BÖLÜM
BİREYSEL İŞ HUKUKU BAKIMINDAN TARIMDA ÇALIŞMA İLİŞKİLERİ
Dr. Öğr. Üyesi Sevgi DURSUN ATEŞ 231
GİRİŞ 231
TARIM KAVRAMI 233
İş Kanunlarında Tarım İşi Kavramı. 234
1475 sayılı İş Kanununda. 234
4857 sayılı İş Kanununda. 237
a) İş Kanunu Kapsamına Girmeyen Tarım İşleri . 244
b) İş Kanunu Kapsamına Giren Tarım İşleri 251
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda 256
2926 Sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar
Kanununda . 257
Tarım Kanununda . 257
Gelir Vergisi Kanununda . 258
Ziraat Odaları ve Ziraat Odaları Birliği Kanunu ile Çiftçi Kayıt Sistemi
Yönetmeliğinde. 259
TARIMDA ÇALIŞANLAR . 259
Genel Olarak. 259
Tarım İşverenleri. 260
Tarım İşçileri . 264
Süreksiz İşlerde Çalışanlar . 266
Sürekli İşlerde Çalışanlar . 268
Mevsimlik İşlerde Çalışanlar 269
Çocuk ve Genç Tarım İşçileri 273
Kadın Tarım İşçileri 276
Tarımda Kiracılık ve Ortakçılık Sözleşmeleri ile Çalışanlar 279
Ücretsiz Aile İşçileri. 283
Tarımda Bağımsız Çalışanlar . 284
III. TARIMDA İŞ SÖZLEŞMELERİ . 287
Genel Olarak. 287
Tarım Aracıları Aracılığı ile Yapılan İş Sözleşmeleri . 290
18 İçindekiler
Takım Sözleşmeleri . 292
Özel İstihdam Büroları (Meslek Edinilmiş Geçici İş İlişkisi) 298
TÜRKİYE İŞ KURUMU 303
TARIM ÇALIŞANLARININ HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ . 305
Tarım İşçisinin Borçları 306
İş Görme Borcu 306
Talimata Uyma Borcu 307
Sadakat Borcu . 308
Tarım İşvereninin Borçları. 309
Ücret Ödeme Borcu 309
a) Ücretin Belirlenmesi 311
b) Ücret Belirleme Sistemleri . 312
İşçiyi Gözetme ve Koruma Borcu. 314
Eşit Davranma Borcu . 315
TARIM İŞYERLERİNDE ÇALIŞMA VE DİNLENME SÜRELERİ 317
İş Kanunu Kapsamında Çalışma Süreleri . 317
Haftalık Çalışma Süresi, Denkleştirme Süresi ve Günlük Çalışma Süresi . 317
Fazla Çalışma ve Çeşitleri 319
Gece Çalışması 321
Türk Borçlar Kanunu Kapsamında Çalışma Süreleri 323
Tarım İşyerlerinde Çalışma Sürelerine İlişkin Uygulama . 324
Dinlenme Süreleri . 325
SONUÇ . 332
YEDİNCİ BÖLÜM
TARIM SEKTÖRÜNDE SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU
Dr. Öğr. Üyesi Aslıhan KAYIK AYDINALP. 335
GİRİŞ 335
TARIM SEKTÖRÜNDE SİGORTALI SAYILANLAR . 336
Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Bağımsız Çalışanlar. 336
Genel Olarak . 336
Sigortalılığın Başlangıcı 338
İçindekiler 19
a) Genel Olarak 338
b) 18 Yaşını Doldurmuş Olmak Şartı. 338
c) Kanunun 4. Maddesinin 1. Fıkrası Kapsamında Çalışmamış Olmak . 339
d) Muafiyet Durumunun Ortadan Kaldırılması Durumunda Sigortalılığın
Başlaması. 339
Sigortalılığın Bildirilmesi 340
Sigortalılığın Sona Ermesi 340
Sigorta Primi 342
Tarımda İş Sözleşmesi ile Sürekli ve Süreksiz İşlerde Çalışanlar 342
Genel Olarak 342
Sigortalılığın Başlangıcı 347
Sigortalılığın Bildirilmesi ve Sona Ermesi. 348
Sigorta Primi 350
III. TARIM SEKTÖRÜNDE SİGORTALILARA SAĞLANAN HAKLAR. 351
Kısa Vadeli Sigorta Kolları . 351
İş Kazası ve Meslek Hastalığı Sigortası. 351
a) İş Kazası 351
b) Meslek Hastalığı. 354
c) Tarım Sektöründe İş Kazası ve Meslek Hastalığının Bildirilmesi. 355
d) Bildirimin Yapılmaması 356
Sigorta Yardımları ve Koşulları 357
a) Genel Olarak 357
b) Geçici İş Göremezlik Ödeneği 357
c) Sürekli İş Göremezlik Geliri 358
d) Sigortalının Ölümü Halinde Hak Sahiplerine Gelir Bağlanması 358
e) Evlenme Ödeneği. 359
f) Cenaze Ödeneği. 360
Hastalık Sigortası . 360
a) Genel Olarak 360
b) Sigorta Yardımları ve Yararlanma Koşulları 361
Analık Sigortası 361
a) Genel Olarak 361
b) Geçici İşgöremezlik Ödeneği 362
20 İçindekiler
c) Emzirme Ödeneği 363
Uzun Vadeli Sigorta Kolları . 364
Genel Olarak . 364
Malullük Sigortası 367
a) Genel Olarak 367
b) Yararlanma Koşulları 368
1) 5510 Sayılı Kanunun Yürürlük Tarihinden Önce Sigortalı Olanlar. 368
2) 5510 Sayılı Kanunun Yürürlük Tarihinden Sonra Sigortalı Olanlar 371
3) Genel Yardımlar 371
Yaşlılık Sigortası. 372
a) Genel Olarak 372
b) Yararlanma Koşulları 372
1) 30.04.2008 Sonrası Dönem 373
2) 30.04.2008 Tarihinden Önceki Dönem. 375
(a) 08.09.1999 Tarihinden Önceki Dönem . 375
(b) 08.09.1999-30.04.2008 Arası Dönem . 377
c) Sigorta Yardımları 379
Ölüm Sigortası. 380
a) Genel Olarak 380
b) Yararlanma Şartları 381
c) Sigortadan Sağlanan Haklar . 381
1) Genel Olarak. 381
2) Ölüm Aylığı . 382
3) Evlenme Ödeneği . 385
4) Cenaze Ödeneği . 386
5) Toptan Ödeme ve İhya . 387
Genel Sağlık Sigortası 387
Genel Olarak . 387
Kanunun Kapsamı 388
Genel Sağlık Sigortalılığının Başlangıcı, Bildirimi ve Tescili 390
Genel Sağlık Sigortasından Sağlanan Haklar ve Yararlanma Koşulları . 390
İçindekiler 21
SEKİZİNCİ BÖLÜM
TARIMSAL SİGORTA HUKUKU
Dr. Öğr. Üyesi Serdar DEMİRCİ.393
GİRİŞ 393
TARIMSAL RİSK VE BELİRSİZLİKLER. 396
Doğal Risk ve Belirsizlikler. 397
Ekonomik Risk ve Belirsizlikler 399
Sosyal Risk ve Belirsizlikler 400
TARIMSAL RİSK YÖNETİMİ VE SİGORTA . 401
Tarımda Risk Yönetimi 401
Risk Yönetim Aracı Olarak Sigorta 404
III. TARIM SİGORTASI, TARİHSEL GELİŞİMİ VE ÇEŞİTLERİ. 405
Genel Değerlendirme . 405
Tarım Sigortasının Tarihsel Gelişimi 406
Tarım Sigortası Ürün Çeşitleri . 411
Bitkisel Ürün Sigortaları (Crop Agricultural Insurance) 412
a) Tek Risk Sigortaları. 412
b) Birleşik veya Çoklu Risk Sigortası (MPCI) . 412
c) Fiyat Sigortası (Price Insurance). 413
d) Verim Sigortası (Yield Insurance). 413
e) Endeks Esaslı Sigortalar (Index Based Insurance) 415
f) Gelir Sigortaları (Revenue Insurance) 417
g) Tüm Çiftlik Sigortaları (All Farm/Ranch Insurance) 417
Hayvan Hayat Sigortası (Livestock Insurance) . 418
Diğer Tarım Sigortası Çeşitleri . 420
DÜNYADA TARIM SİGORTACILIĞI. 424
İspanya . 424
Amerika Birleşik Devletleri 430
Meksika 436
Avrupa Birliği 438
TÜRKİYE’DE TARIM SİGORTACILIĞI VE TARSİM 440
22 İçindekiler
Tarım Sigortacılığının Ülkemizdeki Gelişimi 440
5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu Çerçevesinde Öngörülen Tarım Sigorta Sistemi445
Tarım Sigortacılığında Devlet Desteği. 449
Sistemin Sağladığı Faydalar 453
Sözleşme Hukuku Zemininde Tarım Sigortası. 454
Tarım Sigortası Uyuşmazlıklarında Çözüm Yolları . 460
Tarsim Tarafından Sunulan Sigorta Ürünleri. 469
Devlet Destekli Bitkisel Ürün Sigortası 471
Devlet Destekli Köy Bazlı Kuraklık Verim Sigortası 476
Devlet Destekli Sera Sigortası 478
Devlet Destekli Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortası 479
Devlet Destekli Küçükbaş Hayvan Hayat Sigortası. 482
Devlet Destekli Kümes Hayvanları Hayat Sigortası 483
Devlet Destekli Su Ürünleri Hayat Sigortası 484
Devlet Destekli Arıcılık Sigortası 486
Devlet Destekli Gelir Koruma Sigortası 487
SONUÇ . 487
DOKUZUNCU BÖLÜM
ISLAHÇI HAKLARI
Arş. Gör. Aybike KARAHAN GÖKDERE 491
GİRİŞ 491
ISLAHÇI HAKKININ KORUNMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEMELER 493
Islahçı Hakkı ve Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları Anlaşması (TRIPS) ile
ABD, AB ve Türkiye’de Durum 493
TRIPS . 493
Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa Birliği ve Türkiye’de Durum 496
a) Amerika Birleşik Devletleri. 496
b) Avrupa Ülkeleri 497
c) Türkiye . 499
Yeni Bitki Çeşitlerinin Korunması Hakkında Uluslararası Sözleşme
(UPOV Sözleşmesi) 501
UPOV’a Üyelik, UPOV Sözleşmesi’nin Gelişimi ve Amacı 501
İçindekiler 23
UPOV Sözleşmesi’nin Kapsamı ve Başlıca Hükümleri 504
Diğer Düzenlemeler ve UPOV ile İlişkileri 508
a) Topluluk Bitki Çeşidi Haklarına İlişkin Konsey Tüzüğü (CPVR) 508
b) Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi ve Gıda ve Tarım İçin Bitki Genetik
Kaynakları Uluslararası Anlaşması . 509
5042 SAYILI YENİ BİTKİ ÇEŞİTLERİNE AİT ISLAHÇI HAKLARININ KORUNMASINA İLİŞKİN
KANUN ÇERÇEVESİNDE ISLAHÇI HAKKI 512
Koruma Şartları. 512
Yenilik 512
Farklılık 515
Yeknesaklık. 516
Durulmuşluk 517
İsimlendirme . 518
Başvuru Süreci ve Tescil 520
Islahçı Hakkı Sahibi 520
Tescil Başvurusu 522
Rüçhan Hakkı. 523
Başvurunun İncelenmesi . 524
Başvuruya İtiraz. 525
Teknik İnceleme, Tescil ve İlan 526
a) Teknik İnceleme. 526
b) Tescil ve İlan 527
III. ISLAHÇI HAKKININ KAPSAMI VE SINIRLARI. 528
Hakkın Kapsamı 528
Hakkın Sınırları 530
Genel Sınırlandırma Halleri . 531
Çiftçi İstisnası. 532
Hakkın Tükenmesi. 533
ISLAHÇI HAKKININ KONU OLABİLECEĞİ HUKUKİ İŞLEMLER 536
Hakkın Devri . 536
Hakkın Rehni. 538
Hakkın Haczi . 539
Lisans Hakkı 539
24 İçindekiler
Sözleşmeye Dayalı Lisans 540
a) Türleri 540
b) Şekli . 541
c) Lisansın Devri ve Alt Lisans 542
Zorunlu Lisans . 542
a) Yasal Düzenleme 543
b) Veriliş Nedenleri ve Usulleri. 543
1) 5042 sayılı Yeni Bitki Çeşitlerine Ait Islahçı Haklarının Korunması
Hakkında Kanun’da Yer Alan Düzenleme . 543
2) 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nda Yer Alan Düzenleme 545
Sözleşmeye Dayalı Lisans ile Zorunlu Lisansa Dair Ortak Hususlar 545
a) Lisansın Kullanılması 545
b) Çoğaltım Materyalini Verme 546
c) Lisans Bedelinin Ödenmesi 546
d) Dava Açma. 547
e) Lisans Verilmesinden Doğan Sorumluluk. 548
f) Sona Erme 548
HAKKIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ, İPTALİ, SONA ERMESİ 551
Hakkın Hükümsüzlüğü 551
Hakkın İptali 552
Hakkın Kendiliğinden Sona Ermesi 554
ISLAHÇI HAKKINA TECAVÜZ 555
Hak Sahibinin Talepleri . 558
Tecavüzün Tespiti 558
İhtiyati Tedbir 558
Tecavüzün Durdurulması 559
Tecavüzün Giderilmesi 560
Tazminat 560
a) Maddi Tazminat. 560
b) Manevi Tazminat . 562
Bedel Davası 562
El Koyma 563
El Konulan Araçlar Üzerinde Hak Sahibine Mülkiyet Hakkı Tanınması 563
İçindekiler 25
Tecavüzün Devamını Önleyici Tedbirlerin Alınması. 563
Kararın Tebliği ve Hükmün İlanı 564
Ceza Davaları 564
Görevli ve Yetkili Mahkeme 564
Zamanaşımı 565
SONUÇ . 565
ONUNCU BÖLÜM
MEDENÎ USUL HUKUKU BAĞLAMINDA TARIM HUKUKU
Dr. Bünyamin KARTAL569
GİRİŞ 569
KADASTRO DAVALARI ÇERÇEVESİNDE TARIM HUKUKU. 570
Genel Olarak Kadastro Faaliyetleri . 570
Kadastro Tespitinin Yapılması. 571
Kadastro Yargılamasındaki Ayrık/Özel Durumlar 578
Kadastro Mahkemelerinin Kuruluşu ve Görevi 578
Kadastro Mahkemesinde Dava Yolları. 579
a) Genel Mahkemelerden Kadastro Mahkemelerine Aktarılan Davalar 579
b) Kadastro Komisyonu Tarafından Kadastro Mahkemesine Gönderilen
Dosyalar. 581
c) Kadastro Mahkemesinde Doğrudan Doğruya Dava Açılması. 583
Kadastro Yargılamasına Hâkim Olan İlkeler. 584
Kadastro Yargılamasında Deliller. 586
Yargılama Usulü 588
Kadastro Mahkemesi Kararlarının Kesin Hüküm Etkisi 592
TOPRAK KORUMA VE ARAZİ KULLANIMI KANUNU BAKIMINDAN
MEDENİ USUL HUKUKUNUN UYGULANMA ALANI. 593
Genel Olarak Mülkiyetin Devri Sistemi . 593
Kazaî Devir Halinde Ortaklar veya Bakanlık Tarafından Açılan Davanın
Hukukî Niteliği 595
Kazaî Devir Halinde Açılacak Davada Yetkili Mahkemenin Tespitine İlişkin Sorunlar . 599
Mülkiyetin Devrine İlişkin Yargılamada Hâkimin Takdir Yetkisi Bakımından Ortaya
Çıkabilecek Sorunlar . 603
26 İçindekiler
Mülkiyetin Devrine İlişkin Düzenlemenin Emredici Niteliği. 603
Hâkimin Takdir Yetkisi Bakımından Muhtemel Sorunlar. 604
Ölüme Bağlı Tasarrufların Yargılamaya Etkileri . 606
Tasarruf İlkesinin ve Taleple Bağlılık İlkesinin Mülkiyetin Devrine İlişkin
Yargılamada Uygulanması . 607
a) Tasarruf İlkesi 607
b) Taleple Bağlılık İlkesi 609
Mülkiyetin Devrine İlişkin Yargılamada Delillerin Değerlendirilmesi
Bakımından Karşılaşılabilecek Muhtemel Sorunlar . 611
Bakanlık Tarafından Mülkiyetin Devri İçin Açılan Davada Bakanlığın Durumu 614
Tarım Hukukunda Uyuşmazlıkların Arabuluculuk ve Tahkim Yolları ile Çözülmesi . 616
SONUÇ . 625
ON BİRİNCİ BÖLÜM
İCRA VE İFLAS HUKUKUNUN
TARIM HUKUKUNA YANSIMALARI
Prof. Dr. İbrahim ERMENEK . 627
GİRİŞ 627
TARIM HUKUKU BAĞLAMINDA HACZE İLİŞKİN DÜZENLEMELER 628
PARAYA ÇEVİRME. 638
III. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ KANUNU KAPSAMINDA ÇOK YILLIK ÜRÜN VEREN
AĞAÇLARIN, HAYVANLARIN VE TARIMSAL ÜRÜNLERİN REHNİ VE PARAYA ÇEVRİLMESİ. 642
Rehinli Malın Mülkiyetinin Devri 646
Alacağın Varlık Yönetim Şirketlerine Devri veya Zilyetliğin Devrine Konu Olmayan
Varlıklarda Kiralama ve Lisans Hakkını Kullanılması 651
Genel Hükümler Çerçevesinde Takip Yapılması 651
SONUÇ . 652
ON İKİNCİ BÖLÜM
TÜRKİYE’DE TARIMSAL FAALİYETLERE YÖNELİK VERGİ UYGULAMALARI
Prof. Dr. Hilmi ÜNSAL / Prof. Dr. Iraz Haspolat KAYA 657
GİRİŞ 657
TÜRKİYE’DE TARIM SEKTÖRÜNÜN GENEL YAPISI. 658
İçindekiler 27
GELİR VERGİSİ KANUNUNA GÖRE TARIMSAL KAZANÇLARIN VERGİLENDİRİLMESİ 659
Gelir Vergisi Uygulamasına İlişkin Genel Açıklamalar . 659
Zirai Kazançlar ve Vergilendirme Rejimi . 660
Zirai Faaliyet Kavramı ve Kapsamı . 661
a) Genel Olarak Zirai Faaliyet. 661
b) Zirai Ürünlerin Satışlarının Mağaza veya Dükkân Açılarak Yapılması
Halinde Zirai Faaliyet . 662
c) Zirai Faaliyetin İşletme Kurularak Gerçekleştirilmesi Halinde Zirai Faaliyet 662
d) Zirai İşletmenin veya Arazinin Kiralanması Halinde Zirai Faaliyet 662
Zirai Kazançlarda Vergilendirme Yöntemleri. 662
a) Zirai Kazançlarda Tevkifat Usulüyle Vergilendirme 663
b) Zirai Kazançlarda Gerçek Usulde Vergilendirme 664
c) İşletme Büyüklüğü Ölçüleri 665
d) İşletme Büyüklüğü Ölçüsü Şartına İlişkin Özel Kurallar 667
e) İsteğe Bağlı Olarak Gerçek Usule Geçiş 667
f) Faaliyet Devam Ederken Gerçek Usul Şartlarının Taşınması veya
Kaybedilmesi 667
g) Çiftçilerin Belge Düzenine Uymaması Halinde Öngörülmüş Özel Müeyyide . 667
Gerçek Usulde Net Zirai Kazancın Tespiti 667
a) Zirai Kazancın Zirai İşletme Hesabı Usulünde Tespiti. 668
1) Zirai İşletme Hesabı Esasına Göre Hasılatın Kapsamı . 668
2) Zirai İşletme Hesabı Esasında Giderler . 668
3) İndirilmeyecek Giderler 669
b) Zirai Kazancın Bilanço Esasına Göre Tespiti . 671
Zirai Ürün Teslimlerinde Düzenlenecek Belgeler. 671
Zirai Kazançlarda Muafiyet ve İstisna Uygulamaları 672
a) Esnaf Muaflığı 672
b) Genç Girişimcilerde Kazanç İstisnası 672
c) Tarımsal Destekleme Ödemelerinde Kazanç İstisnası 673
d) Tarımsal Teşvik İkramiyesi ve Mükâfata Dair İstisna 673
Zirai Kazançlarda Beyan, Vergi Oranları ve Verginin Ödenmesi 673
III. KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNA GÖRE TARIMSAL KAZANÇLARIN VERGİLENDİRİLMESİ. 674
KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU’NA GÖRE TARIMSAL FAALİYETLERİN
VERGİLENDİRİLMESİ 674
28 İçindekiler
EMLAK VERGİSİ KANUNUNA GÖRE TARIM ARAZİLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİ 676
SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ . 676
SONUÇ. 678
ON ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TARIMSAL AMAÇLI ARAZİ KULLANIM PLAN VE
PROJELERİNE AYKIRILIK İLE TARIM ARAZİLERİNİN AMACI DIŞINDA KULLANILMASI VE
TOPRAK PROJELERİNE UYULMAMASI KABAHATLERİ
Arş. Gör. Burak BİLGE 679
GİRİŞ 679
5403 SAYILI TOPRAK KORUMA VE ARAZİ KULLANIMI KANUNU’NA GÖRE
KABAHAT TEŞKİL EDEN HAKSIZLIKLAR 680
KABAHATLERLE KORUNAN HUKUKİ DEĞER . 684
III. KABAHATLERİN MADDİ UNSURLARI. 686
Kabahetlerin Konusu 686
Kabahatlerin Faili ve Mağduru 687
Hareket. 688
Tarımsal Amaçlı Arazi Kullanım Plan ve Projelerine Aykırılık. 688
Tarım Arazilerinin Amacı Dışında Kullanılması ve Toprak Koruma Projelerine
Uyulmaması 691
Netice . 696
İlliyet Bağı . 697
Kabahatlerin Manevi Unsuru 697
KABAHATLER BAKIMINDAN HUKUKA UYGUNLUK NEDENLERİNİN UYGULANABİLİRLİĞİ . 698
KABAHATLERE İLİŞKİN ÖZEL GÖRÜNÜŞ HALLERİ 700
Teşebbüs. 700
İştirak 701
İçtima 701
KABAHATLERDE KUSURLULUĞU KALDIRAN HALLER 703
VII. İDARİ YAPTIRIMA KARAR VERECEK MERCİİ VE KARARA KARŞI KANUN YOLU 704
SONUÇ . 705
KAYNAKÇA . 707
İNTERNET KAYNAKLARI 745
