Özgür KARADAĞ ( Ankara Ticaret Mahkemesi Hakimi )
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ . VII
KISALTMALAR .XVII
GİRİŞ . 1
BİRİNCİ BÖLÜM 3
SÖZLEŞME KAVRAMI 3
SÖZLEŞME .3
BORÇ SÖZLEŞMELERİNİN TÜRLERİ 4
Kanunda Düzenlenmiş Olup Olmamalarına Göre; Borç
Sözleşmelerinin Türleri .4
İsimli Sözleşmeler .4
İsimsiz Sözleşmeler .4
Edim İlişkisine Göre Borç Sözleşmelerinin Türleri .4
Bir Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler 4
İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler .5
Tam İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler 5
Eksik İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler .5
III. SÖZLEŞME ÖZGÜRLÜĞÜ VE GENEL İŞLEM ŞARTLARI
İLİŞKİSİ 5
İKİNCİ BÖLÜM
GENEL İŞLEM KOŞULLARI VE YARGISAL
DENETİMİ
GİRİŞ .37
GENEL İŞLEM KOŞULLARININ TANIMI 39
GENEL İŞLEM KOŞULLARININ UNSURLARI 42
XII
Müzakere Edilmemiş Olma 42
Sözleşmenin Kurulmasından Önce Tek Taraflı Hazırlanmış
Olma 43
Genel ve Soyut Olma .45
Çok Sayıda sözleşme için Hazırlanmış Olma 45
III. GENEL İŞLEM KOŞULLARININ HUKUKİ NİTELİĞİ .45
Norm Teorisi 46
Sözleşme Teorisi 46
Örf Adet Görüsü 47
GENEL İŞLEM KOŞULLARININ DENETİMİ 47
İdari Denetim .48
Yargısal Denetim .50
Genel İşlem Koşullarının Yürürlük Denetimi . 51
Yürürlük Denetiminin Unsurları. 52
Bilgilendirme Yükümlülüğü. 52
Kabul Beyanı 53
Açık Kabul Beyanı 53
Global Kabul. 54
Tam Kabul 54
Örtülü Kabul Beyanı . 55
Yürürlük Denetiminin Neticeleri 57
Genel İşlem Koşullarının Yorum Denetimi. 59
Genel İşlem Koşullarının İçerik Denetimi. 63
Tek Yanlı Olarak Değiştirme Yasağı. 64
İçerik Denetiminin Unsurları . 65
Dürüstlük Kriteri 65
Oransızlık Kriteri. 67
XIII
Şeffaflık Kriteri 68
İçerik Denetiminin Sınırları . 68
İçerik Denetiminin Hukuki Sonuçları 69
Sözleşme Boşluğunun Doldurulması . 70
UYGULAMADA KARŞILAŞILAN BAZI GİK ÖRNEKLERİ . 72
Edimi Tek Taraflı Değiştirme Yetkisine İlişkin Kayıtlar 72
Faiz Oranının Tek Taraflı Değiştirilmesine İlişkin Kayıtlar. 72
Sözleşmenin İfa Tarihinin Tek Taraflı Belirleneceğine
İlişkin Kayıtlar 73
Sözleşmenin Bir Tarafını Sorumluluktan Kurtaran veya
Sözleşmenin Sona Erdirilmesine İlişkin Kayıtlar . 74
İspatın Münhasıran Belirtilen Belgelerle Yapılması
Gerektiği Hususunu İçeren Delil Sözleşmesi Hükümleri 75
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜKETİCİ SÖZLEŞMELERİ
TÜKETİCİ SÖZLEŞMESİ .129
TÜKETİCİ SÖZLEŞMELERİNİN ÖZELLİKLERİ 132
Sözleşmenin Taraflarından Birinin Tüketici Olması
Gerekmektedir .132
Mal veya Hizmet Alınmasını Amaçlayan Bir Sözleşme
Olmalıdır 132
Kural Olarak Şekil Zorunluluğu Yoktur 133
III. TÜKETİCİ SÖZLEŞMELERİNİN SINIFLANDIRILMASI .134
Bireysel (Ferdi) Tüketici Sözleşmesi .134
Standart Tüketici Sözleşmesi .134
TÜKETİCİ SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI 136
Tüketici 136
Satıcı, Sağlayıcı ve Kredi Veren 139
XIV
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TÜKETİCİ SÖZLEŞMELERİNDE HAKSIZ
ŞARTLAR
HAKSIZ ŞART KAVRAMI VE TARİHSEL GELİŞİMİ 195
HAKSIZ ŞARTIN TANIMI .197
III. HAKSIZ ŞARTIN UNSURLARI 197
Tüketici ile Müzakere Edilmemesi 197
Sözleşme Hükmünün, Dürüstlük Kuralına Aykırı Düşecek
Biçimde Tüketici Aleyhine Dengesizliğe Neden Olması 199
HAKSIZ ŞARTLARIN HUKUKİ NİTELİĞİ 200
HAKSIZ ŞARTLARIN DENETİMİ 201
İdari Denetim .201
Yargısal Denetim .202
Yargısal Denetiminin Unsurları .203
Dürüstlük Kuralı 203
Oransızlık Kriteri .207
Şeffaflık Kuralı 210
Açıklık Kuralı 213
Yargısal Denetiminin Sınırları .215
Edim ve Karşı Edimi Belirleyen Sözleşme Hükümleri .215
Uygulanması Gereken Hukuk Kuralını Aynen
Tekrarlayan Sözleşme Hükümleri .216
Sözleşmenin Doğası 218
Yargısal Denetimin Hukuki Sonuçları .218
Uygulamada Karşılaşılan Bazı Haksız Şart Örnekleri .219
Tüketici Sözleşmelerindeki Haksız Şartlar Hakkındaki
Yönetmeliğe Göre Haksız Şartlar 221
XV
HAKSIZ ŞARTLARIN KULLANILMASINI ÖNLEMEYE
YÖNELİK DAVA TÜRLERİ 222
SONUÇ 335
EKLER . 337
TÜKETİCİ SÖZLEŞMELERİNDEKİ HAKSIZ ŞARTLAR
HAKKINDA YÖNETMELİK . 337
TÜKETİCİ SÖZLEŞMELERİNDE KÖTÜYE
KULLANILABİLİR KAYITLAR HAKKINDA
5 NİSAN 1993 TARİHLİ AVRUPA KONSEYİ
YÖNERGESİ . 344
KAYNAKÇA . 351
ÖZGEÇMİŞ . 355
