Türk Hukukunda Telif Eserlerin Korunması

A. Gökçen Karasioğlu Gürbüz

ÖNSÖZ

İÇİNDEKİLER

KISALTMALAR 17

GİRİŞ 19

BİRİNCİ BÖLÜM

TELİF HAKKI, TARİHSEL GELİŞİMİ,

ESER VE ESER SAHİPLİĞİ KAVRAMLARI

§ 1 TELİF HAKKI VE TARİHSEL GELİŞİMİ21

I Genel Olarak 21

II Tarihsel Gelişimi 22

A İlk Çağ ve Orta Çağ 23

B İmtiyazlar Dönemi 24

C Yakın Çağ ve Ulusal Kanunlar Dönemi 28

D Uluslararası Düzenlemeler 29

1 Bern Sözleşmesi 29

2 Ticaretle Bağlantılı Fikri Mülkiyet Hakları

Anlaşması (TRIPS) 30

3 WIPO Telif Hakları Sözleşmesi 31

4 Telif Hakları Evrensel Sözleşmesi (UCC) 32

5 Diğer Düzenlemeler 33

E Ulusal Düzenlemeler 34

10 İçindekiler

§ 2 ESER KAVRAMI36

I Genel Olarak 36

II Eser Olmanın Şartları 36

A Esasa İlişkin Şart 36

B Şekle İlişkin Şart 39

III Eser Türleri 39

A İlim ve Edebiyat Eserleri 39

1 Dil ile İfade Edilen Eserler 40

a Genel Olarak 40

b Bilgisayar Programları 41

2 Sözsüz Sahne Eserleri 41

3 Bedii Vasfı Bulunmayan Görsel Eserler 42

B Musiki Eserleri 43

C Güzel Sanat Eserleri 43

D Sinema Eserleri 46

IV İşlenme ve Derleme Eserler 47

§ 3 ESER SAHİPLİĞİ KAVRAMI50

I Genel Olarak 50

II Eser Sahipliği Türleri 52

A Tek Kişinin Eser Sahipliği 52

B Birden Fazla Kişinin Eser Sahipliği 52

1 Ortak Eser Sahipliği 53

2 Birlikte Eser Sahipliği 54

İçindekiler 11

İKİNCİ BÖLÜM

TELİF ESERDEN KAYNAKLANAN YETKİLER

VE BU YETKİLERİN İHLALİNDE

HUKUKA UYGUNLUK SEBEPLERİ

§4 TELİF ESERDEN KAYNAKLANAN YETKİLER 57

I Genel Olarak 57

II Manevi Yetkiler 57

A Genel Olarak 57

B Manevi Yetki Türleri 58

1 Eseri Umuma Arz Yetkisi 58

2 Eser Sahibinin Adının Belirtilmesi Yetkisi 59

3 Eserde Değişiklik Yapılmasını Yasaklama Yetkisi 61

4 Eser Sahibinin Zilyet ve Malike Karşı Olan Yetkileri 62

C Manevi Yetkilerde Koruma Süreleri 62

III Mali Yetkiler 63

A Genel Olarak 63

B Mali Yetki Türleri 64

1 İşleme Yetkisi 64

2 Çoğaltma Yetkisi 65

3 Yayma Yetkisi 66

4 Temsil Yetkisi 67

5 Umuma İletim Yetkisi 67

C Mali Yetkilerde Koruma Süreleri 68

§ 5 TELİF ESERDEN KAYNAKLANAN YETKİLERİN İHLALİNDE

HUKUKA UYGUNLUK SEBEPLERİ70

I Genel Olarak 70

12 İçindekiler

II Hukuka Aykırılık 70

III Hukuka Uygunluk Sebepleri (Sınırlamalar) 71

A Kamu Düzeni 72

B Genel Menfaat 73

1 Mevzuat ve İçtihatlar 73

2 Söz ve Nutuklar 75

3 Temsil 76

4 Eğitim ve Öğretim için Seçme ve Toplama Eserler 76

6 İktibas 78

7 Yazılı, Sözlü ve Görsel Medyada Çıkan Haberler 80

C Özel Menfaat 83

1 Şahsen Kullanım 83

2 Kopya ve Teşhir 84

3 Engelliler Lehine Sınırlamalar (FSEK Ek Madde 11) 85

D İdareye Tanınan Yetkiler 86

1 Kamunun Faydalanma Yetkisi 86

2 Kamuya Mal Etme Yetkisi 87

İçindekiler 13

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

TELİF ESERDEN KAYNAKLANAN YETKİLERİN

İHLALİNDE KORUYUCU HUKUK DAVALARI

§ 6 GENEL OLARAK89

§7 HUKUK DAVALARI92

I Eser Sahipliğinin Tespiti Davası 92

A Genel Olarak 92

B Davaya İlişkin Usul 95

1 Davanın Tarafları 95

a Davacı 96

b Davalı 97

2 Görevli ve Yetkili Mahkeme 98

3 İspat Yükü 99

4 Zamanaşımı 101

II Tecavüzün Ref’i Davası 102

A Genel Olarak 102

1 Manevi Yetkilerin İhlali Halinde 105

2 Mali Yetkilerin İhlali Halinde 106

a Genel Olarak 106

b Mali Yetki Sahibine Tanınan İmkanlar 110

B Davaya İlişkin Usul 112

1 Davanın Tarafları 112

a Davacı 112

b Davalı 114

2 Görevli ve Yetkili Mahkeme 115

3 İspat Yükü 115

14 İçindekiler

4 Zamanaşımı 116

III Tecavüzün Men’i Davası 117

A Genel Olarak 117

B Davaya İlişkin Usul 119

1 Davanın Tarafları 119

a Davacı 119

b Davalı 120

2 Görevli ve Yetkili Mahkeme 120

3 İspat Yükü 121

4 Zamanaşımı 121

IV Tecavüzün Tespiti Davası 121

A Genel Olarak 121

B Davaya İlişkin Usul 122

1 Davanın Tarafları 122

a Davacı 122

b Davalı 123

2 Görevli ve Yetkili Mahkeme 123

3 İspat Yükü 124

4 Zamanaşımı 124

V Tazminat Davaları 125

A Genel Olarak 125

1 Manevi Yetkilerin İhlali Halinde 127

a Maddi Tazminat 127

b Manevi Tazminat 128

2 Mali Yetkilerin İhlali Halinde 131

a Maddi Tazminat 131

b Manevi Tazminat 132

İçindekiler 15

B Davaya İlişkin Usul 133

1 Davanın Tarafları 133

a Davacı 133

b Davalı 135

2 Görevli ve Yetkili Mahkeme 136

3 İspat Yükü 136

4 Zamanaşımı 137

IV Kazancın İadesi Davası 138

A Genel Olarak 138

B Davaya İlişkin Usul 140

1 Davanın Tarafları 140

a Davacı 140

b Davalı 140

2 Görevli ve Yetkili Mahkeme 141

3 İspat Yükü 141

4 Zamanaşımı 141

SONUÇ 143

KAYNAKÇA 147