Türk İnfaz Hukukunda Hükümlü ve Tutuklular Hakkında Disiplin Ceza ve Tedbirleri

Cihat Ramazan YILMAZ ( Hakim )

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ  7

İÇİNDEKİLER 9

KISALTMALAR . 15

GİRİŞ .17

BİRİNCİ BÖLÜM

DİSİPLİN CEZASI, DİSİPLİN CEZASI-ADLİ CEZA AYRIMI VE DİSİPLİN CEZALARINDA

UYGULANAN CEZA HUKUKU İLKELERİ

DİSİPLİN CEZASI . 19

DİSİPLİN CEZASI-ADLİ CEZA AYRIMI. 21

III. DİSİPLİN CEZALARINDA UYGULANAN CEZA HUKUKU İLKELERİ . 24

Kanunilik İlkesi 25

Disiplin Suç ve Cezalarının Geçmişe Yürütülemeyeceği İlkesi 30

Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi 32

Kendisi veya Yakınları Aleyhine Beyanda Bulunmaya Zorlanamama

İlkesi . 35

Hukuka Aykırı Delillerin Kullanılamaması İlkesi 37

Ceza Sorumluluğunun Şahsiliği İlkesi . 38

Kusursuz Suç ve Ceza Olmaz İlkesi . 39

Ölçülülük İlkesi . 40

Aleyhte Değiştirme Yasağı İlkesi. 42

Aynı Eylem Nedeniyle Birden Fazla Ceza Verilemeyeceği İlkesi

(Non Bıs In Idem) 43

İKİNCİ BÖLÜM

5275 SAYILI CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN İNFAZI HAKKINDA KANUNDA

DÜZENLENEN DİSİPLİN CEZA VE TEDBİRLERİ

DİSİPLİN CEZALARININ NİTELİĞİ VE UYGULAMA KOŞULLARI. 47

ÇOCUKLAR HARİCİNDEKİ HÜKÜMLÜLER HAKKINDA UYGULANABİLECEK

DİSİPLİN CEZA VE TEDBİRLERİ 65

Kınama . 66

10 İçindekiler

Kınama Cezasını Gerektiren Eylemler66

Mektuplarda Tehdit, Hakaret ve Sövme Gibi Çirkin İfadeler

Kullanmak .66

Hükümlü ve Tutuklulara Karşı Edep ve Nezakete Aykırı Şekilde

Konuşmak veya Davranışlarda Bulunmak.69

İdareden Habersiz Mektup Göndermek .70

Görevlilere Hediye Vermek veya Buna Kalkışmak 71

Görevlilere Herhangi Bir Taahhütte Bulunmak.73

İdarece Belirtilen Miktardan Fazla Para Bulundurmak .74

Hükümlü Kimliğini Yanında Bulundurmamak .75

Yatma Planına Uymamak76

ı. Ceza İnfaz Kurumlarının Duvarlarına Yazı Yazmak, Resim

Yapmak veya Afiş Yapıştırmak 77

İdarece Verilen Eşya ve Benzeri Şeyleri Kötü Kullanmak 78

Kişisel Temizliğe veya Çevre Temizliğine Dikkat Etmemek .79

İdarece Alınan Sağlık Önlemlerine Uymamak.80

Kurumda Gereksiz Gürültü Yapmak81

Bazı Etkinliklere Katılmaktan Alıkoyma.82

Bazı Etkinliklere Katılmaktan Alıkoyma Cezasını Gerektiren

Eylemler.84

İdarenin İzni Olmaksızın Yasak Yerlere Girmek.84

Eğitim Yerini Terk Etmek.85

Eğitimi Savsaklamak87

Olumsuz Davranışa Yönelik Gruplaşmaya Neden Olmak veya

Bu Amaca Yönelik Gruba Katılmak88

Kurum Görevlilerine Karşı Uygunsuz Söz Sarf Etmek veya

Davranışta Bulunmak89

Çıkar Sağlamak Amacıyla Hükümlülere veya Kurum

Görevlilerine Eşya Vermek veya Satmak 91

Açlık Grevi Yapmak .92

Ücret Karşılığı Çalışılan İşten Yoksun Bırakmak.95

Ücret Karşılığı Çalışılan İşten Yoksun Bırakmak Cezasını Gerektiren

Eylemler.100

İş Elbisesini Giymemek .100

İş Yerini İzinsiz Terk Etmek100

İş Yerindeki Çalışma Yönergelerine Uymamak .101

İşte Gerekli Özeni Göstermemek veya İşin Gereği Olan Özeni

Göstermemek .103

İçindekiler 11

Başkalarının Ciddiyetle Çalışmalarını Engellemek 104

İşte Kullanılan Aletleri ve Gereçleri Kasten Bozmak 104

İş yerini veya Çalışanları Dikkatsiz ve Tedbirsiz Davranışlarıyla

Tehlikeye Düşürmek veya Bunlara Ağır Zarar Vermek. 105

İşi Kasten Kötü Yapmak veya Gerektiği Halde Çalışmamak . 107

Haberleşme ve İletişim Araçlarından Yoksun Bırakma veya Kısıtlama. 108

Haberleşme ve İletişim Araçlarından Yoksun Bırakma veya

Kısıtlama Cezasını Gerektiren Eylemler  118

Protesto Amacıyla İdarece Verilen Yemeği Topluca Almama

Eylemine Katılmak 118

Kurum İşyurdu Yönetim Kurulunca Uygun Görülen İşte

Çalışmamak 119

Herhangi Bir Şeyi Protesto Amacıyla veya İdareye Karşı Toplu

Olarak Sessiz Direnişte Bulunmak 119

Odalarda, Eklentilerinde ve Diğer Alanlarda İlaç ve Gıda

Maddesi Stoku Yapmak 121

Gereksiz Olarak Marş Söylemek veya Slogan Atmak . 122

Kurum İdaresine Bildirilen Telefon Numarası Aracılığıyla Ya Da

Teknik Müdahale ile Başka Bir Hatta Yönlendirmek Suretiyle

Görüşme Hakkı Olmayan Kişilerle Görüşmek  124

Genel İlkeler. 128

Ziyaretçi Kabulünden Yoksun Bırakma. 129

Ziyaretçi Kabulünden Yoksun Bırakma Cezasını Gerektiren

Eylemler 133

Sayım Yapılmasına Karşı Çıkmak 133

Aramaya Karşı Çıkmak 134

Sevke, Nakle veya Bunlarla İlgili Olarak Alınacak Tedbirlere

Karşı Çıkmak: 136

Kurumda Korku, Kaygı veya Panik Yaratabilecek Biçimde Söz

Söylemek veya Davranışta Bulunmak  139

Hükümlülerin Haberleşmelerini, Ziyaretçileriyle

Görüşmelerini, İyileştirme ve Eğitim Programları Çerçevesinde

Eğitim ve Spor, Meslek Kazandırma ve İşyurdu Çalışmaları ile

Diğer Sosyal ve Kültürel Faaliyetlere Katılmalarını, Kurum

Hekimince Muayene ve Tedavi Edilmelerini, Avukat Tayin

Etmelerini, Mahkemelere veya Cumhuriyet Başsavcılıklarına

Gitmelerini, Kurum Görevlileri ile Görüşmelerini,

Salıverilenlerin Kurum Dışına Çıkmalarını Her Ne Suretle

Olursa Olsun Engellemek, Hükümlü ve Tutukluları Bu Fiillere

Teşvik Etmek, Bu Yolda Talimat Vermek, Mevzuatın Hükümlü

12 İçindekiler

ve Tutuklulara Tanıdığı Sair Her Türlü Görüşme ve Temas

Olanaklarını Engellemek .141

Kumar ve Benzeri Oyunlar Oynamak veya Oynatmak:.142

Ceza İnfaz Kurumu İdaresince Verilen Kıyafetleri Giymemek

veya Verilen Kıyafetlere Kasten Zarar Vermek (İptal

bent: Anayasa Mahkemesi’nin 27/12/2023 tarihli ve E.

2018/96, K. 2023/222 sayılı Kararı ile)145

Hücreye Koyma.146

Hücreye Koyma Cezasını Gerektiren Eylemler 150

Bir Günden On Güne Kadar Hücreye Koyma Cezasını

Gerektiren Eylemler150

Kurum Tesislerine, Araç ve Gereçlerine Zarar Vermek 150

Tünel Kazmaya Teşebbüs Etmek152

iii. Firara Teşebbüs Etmek.153

Hükümlü ve Tutukluları İdareye Karşı Kışkırtmak veya

İsyana Kalkışmak 154

Hükümlü ve Tutukluları Daha Az Cezayı Gerektiren

Şekilde Kasten Yaralamak 155

Hükümlü ve Tutuklular Üzerinde Baskı Kurarak Çıkar

Sağlamak, Özel İşleriyle Başka İşlerde Kullanmak, Bunlara

Kalkışmak veya Bu Amaçları Gerçekleştirmek İçin

Oluşturulan Gruplara Katılmak veya Bunlarla Dayanışma

İçinde Olmak 157

vii. Üçüncü Fıkranın (g) Bendinde Belirtilenler Dışında Kalıp

da Kanuna Uygun Olarak Yasaklanmış Bulunan Her Türlü

Eşya, Araç, Gereç veya Malzemeyi Ceza İnfaz Kurumlarına

Sokmak, Bulundurmak, Kullanmak 158

viii. Sayım ve Aramalar ile 43’üncü Maddenin (e) Bendinde

Belirtilen Faaliyetlere Şiddet Kullanarak Engel Olmak veya

Buna Kalkışmak: .163

Kurum Görevlileri ile Dış Güvenlik Görevlilerine Rüşvet

Teklif Etmek veya Vermeye Kalkışmak:164

Kurum Görevlilerine Hakaret veya Tehditte Bulunmak: 165

Kuruma, Kurum Görevlilerine veya Hükümlü ve

Tutuklulara Ait Şeyleri Çalmak veya Bunlara Kasten Zarar

Vermek.167

xii. İzin Süresini Özürsüz Olarak En Fazla İki Gün Geçirmek 169

xiii. Hükümlü ve Tutukluların Beslenmelerini Engellemek,

Açlık Grevine ve Ölüm Orucuna Teşvik veya İkna Etmek,

Bu Yolda Talimat Vermek.172

İçindekiler 13

xiv. Kuruma Alkol Sokmak, Kurumda Alkol Bulundurmak veya

Kullanmak 173

Onbir Günden Yirmi Güne Kadar Hücreye Koyma Cezasını

Gerektiren Eylemler. 174

İsyan Çıkartmak. 174

Kuruma Ağır Zarar Vermek 175

iii. Kasten Yangın Çıkarmak  175

Adam Öldürmek veya Öldürmeye Kalkışmak 176

Hükümlü ve Tutukluları Kasten veya Neticesi Sebebiyle

Ağırlaşmış Yaralamak ile Görevlileri Her Türlü Kasten

Yaralamak 177

Cinsel Saldırıda veya Çocuklara Karşı Cinsel İstismarda

Bulunmak, Bu Suçlara Kalkışmak veya Cinsel Tacizde

Bulunmak  179

vii. Her Türlü Ateşli Silâh, Mermi, Patlayıcı Madde, Kesici,

Delici, Yaralayıcı, Bereleyici Alet, Yakıcı, Aşındırıcı,

Boğucu, Bayıltıcı, Kör Edici Gaz ve Ecza, Her Türlü Zehir ve

Uyuşturucu İlâç ve Madde, Cep Telefonu, Telsiz ve Sair

Elektronik Haberleşme Aracını Kuruma Sokmak,

Bulundurmak, Kullanmak  181

viii. Görevlileri veya Hükümlü ve Tutukluları Rehin Almak 184

Firar Etmek veya Tünel Kazmak 185

Hükümlü ve Tutuklular Üzerinde Baskı Kurarak Çıkar

Sağlamak, Özel İşleriyle Başka İşlerde Kullanmak, Bunlara

Kalkışmak veya Bu Amaçları Gerçekleştirmek İçin Nüfuz

Kullanarak Grup Oluşturmak. 186

Suç Örgütlerine Ait Her Türlü Yayın, Bez Afiş, Pankart,

Resim, Sembol, İşaret ve Benzeri Eşyayı Kurumların

Herhangi Bir Yerine Asmak veya Teşhir Etmek . 188

xii. Suç Örgütlerinin Eğitim ve Propaganda Faaliyetlerini

Yapmak veya Yaptırmak  189

xiii. Kurum Görevlileri ile Dış Güvenlik Görevlilerine Rüşvet

Vermek 191

III. ÇOCUK HÜKÜMLÜLER HAKKINDA UYGULANABİLECEK DİSİPLİN CEZA VE

TEDBİRLERİ  192

Çocuk Hükümlüler Hakkında Uygulanabilecek Disiplin Tedbirleri 193

Teşvik Esaslı Ayrıcalıkları Ertelemek . 194

Kaldığı Odayı ve Yatakhaneyi Değiştirmek 195

Bulunduğu Kurumun Başka Bir Kısmına Nakletmek . 196

14 İçindekiler

Meslek Eğitiminin Bütünlüğünü ve Sürekliliğini Bozmayacak

Şekilde Çalıştığı İşyerini veya Atölyeyi Değiştirmek.196

Belli Yerlere Girmesini Yasaklamak .197

Bazı Eşyaları Bulundurmasını veya Kullanmasını Yasaklamak .197

Çocuk Hükümlüler Hakkında Uygulanabilecek Disiplin Cezaları .198

Uyarma 198

Kınama.203

Onarma, Tazmin Etme ve Eski Hâle Getirme.204

Harcamalarına Sınır Koyma .211

Bazı Etkinliklere Katılmaktan Alıkoyma .211

Teşvik Esaslı Ayrıcalıkları Geri Alma.215

İznin Ertelenmesi veya Ziyaretlerin Kapalı Şekilde Yaptırılması 216

Kapalı Ceza İnfaz Kurumuna İade 224

Odaya Kapatma .228

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

DİSİPLİN SORUŞTURMASI, DİSİPLİN CEZASINI GEREKTİREN EYLEMLERİN TEKRARI,

YÖNETİM TARAFINDAN ALINACAK TEDBİRLER, DİSİPLİN CEZALARINA ŞİKAYET VE

İTİRAZ, DİSİPLİN CEZALARININ İNFAZI VE KALDIRILMASI

DİSİPLİN SORUŞTURMASI .231

DİSİPLİN CEZASINI GEREKTİREN EYLEMLERİN TEKRARI241

III. YÖNETİM TARAFINDAN ALINACAK TEDBİRLER 244

DİSİPLİN CEZALARINA ŞİKAYET VE İTİRAZ.246

Şikayet ve İtirazı İnceleyecek Hakimlik246

İnfaz Hakimliğinin Görev ve Yetkileri 249

İnfaz Hakimliğinin Görevi.249

İnfaz Hakimliğinin Yetkisi.250

Şikayet ve İtirazın İncelenmesi253

Şikayetin İncelenmesi253

İtirazın İncelenmesi .262

DİSİPLİN CEZALARININ İNFAZI VE KALDIRILMASI .266

Disiplin Cezalarının İnfazı 266

Disiplin Cezalarının Kaldırılması 269

SONUÇ.275

KAYNAKÇA.279