Burak YAKAN ( Cumhuriyet Savcısı )
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ. 5
KISALTMALAR LİSTESİ . 13
GİRİŞ . 15
BİRİNCİ BÖLÜM
KORUMA AMACIYLA ÖZGÜRLÜĞÜN KISITLANMASI
KAVRAMI, AMACI, POZİTİF HUKUK KAYNAKLARI, UYGULAMA ALANI
VE DİĞER VESAYET HUKUKU TEDBİRLERİ İLE KARŞILAŞTIRILMASI
1.1. İsviçre Hukukunda Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması. 19
1.1.1. 1978 Değişikliği . 19
1.1.2. 2008 Değişikliği . 20
1.2. Türk Hukukunda Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması 22
1.2.1. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde Yer Alan Düzenlemeler 23
1.2.2. Anayasa’da Yer Alan Düzenlemeler 24
1.2.3. Türk Medeni Kanunu’nda Yer Alan Düzenlemeler 25
1.3. Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması Kavramı. 26
1.4. Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanmasının Diğer Vesayet Hukuku
Tedbirleri ile Karşılaştırılması. 27
1.4.1. Vesayet (Vasi Tayini) . 30
1.4.1.1. Vesayeti Gerektiren Haller 31
1.4.1.1.1. Küçüklük 31
1.4.1.1.2. Kısıtlılık ve Kısıtlılığı Gerektiren Sebepler 32
1.4.2. Yasal Danışman . 33
1.4.3. Kayyım. 35
1.5. Vesayet Hukukunda Geçerli İlkeler 36
1.6. Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanmasının Amacı. 38
1.7. Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanmasının Uygulama Alanı 45
10 İçindekiler
İKİNCİ BÖLÜM
KORUMA AMACIYLA ÖZGÜRLÜĞÜN KISITLANMASININ ŞARTLARI
VE KISITLAMANIN SONA ERMESİ
2.1. Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanmasının Şartları49
2.1.1. Koruma Amacıyla Özgürlüğü Kısıtlanacak Kişinin Ergin Olması .49
2.1.2. Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması Sebeplerinden (Zayıflık
Hallerinden) Birinin Bulunması 50
2.1.2.1. Akıl Hastalığı veya Akıl Zayıflığı 51
2.1.2.2. Alkol veya Uyuşturucu Madde Bağımlılığı 53
2.1.2.3. Ağır Tehlike Arz Eden Bulaşıcı Hastalık. 57
2.1.2.4. Serserilik. 59
2.1.3. Kişisel Korunmanın Başka Şekilde Sağlanamaması (Orantılılık). 63
2.1.4. Toplum İçin Tehlike Oluşturma 66
2.1.5. Tali Bir Şart Olarak Kişinin Çevresine Getirdiği Külfet 69
2.1.6. Elverişli Bir Kurumun Varlığı 72
2.1.6.1. Kurum Kavramı. 72
2.1.6.2. Elverişlilik . 77
2.2. Küçükler Yönünden Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması80
2.2.1. Vesayet Altındaki Küçüğün Koruma Amacıyla Özgürlüğünün
Kısıtlanması 80
2.2.2. Velayet Altındaki Küçüğün Koruma Amacıyla Özgürlüğünün
Kısıtlanması 86
2.2.3. Velayet veya Vesayet Altındaki Küçüğün Korunmasına İlişkin Ortak
Düzenleme: Çocuk Koruma Kanunu 94
2.3. Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanmasının Hukuki Sonucu97
2.4. Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanmasının Zorla Tedaviye Hukuki
Dayanak Teşkil Edip Etmeyeceği Sorunu 98
2.4.1. Zorla Tedavi Kavramı . 98
2.4.2. Zorla Tedaviye İlişkin Diğer Bazı Hukuki Dayanaklar . 103
2.4.2.1. İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi . 104
2.4.2.2. Umumi Hıfzıssıhha Kanunu 106
2.4.3. İsviçre Hukukunda Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması
Dönemi (1978 Değişikliği) 108
İçindekiler 11
2.4.4. İsviçre Hukukunda Koruma Amacıyla Yerleştirme Dönemi (2008
Değişikliği) . 110
2.4.5. Türk Hukukunda Mevcut Durum. 114
2.5. Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanmasının Sona Ermesi 121
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KORUMA AMACIYLA ÖZGÜRLÜĞÜN KISITLANMASINDA
YARGILAMA USULÜ
3.1. Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması ve Kurumdan Çıkarma Talebi . 123
3.1.1. Kısıtlama Talebi . 123
3.1.2. Kurumdan Çıkarma Talebi. 124
3.2. Görevli Mahkeme 125
3.3. Yetkili Mahkeme . 128
3.4. Bildirim Yükümlülüğü 130
3.5. İtiraz ve İtiraz Hakkı. 133
3.6. Denetim Makamı Kararına Karşı Kanun Yoluna Başvuru. 139
3.7. Yargılama Hukuku Kuralları . 143
3.7.1. Sebep ve Kanun Yolları Hakkında Bilgilendirme Yükümlülüğü 144
3.7.2. Kurumun İtiraz Hakkı Konusunda Bilgilendirme Yükümlülüğü 147
3.7.3. İstemi Gecikmeksizin Mahkemeye İletme Yükümlülüğü 148
3.7.4. Erteleme Yetkisi 150
3.7.5. Resmi Sağlık Kurulu Raporu Alma Zorunluluğu. 152
3.7.6. Resmi Sağlık Kurulu Raporu Teminine Yönelik Tanınan Yetkiler. 154
3.7.7. Zor Kullanma ve Tıbbi Yardım Alma Yetkisi. 155
3.8. Yargılama Usulü 155
SONUÇ 161
KAYNAKÇA 171aa
