Av. İrade ABDULLAYEVA
İÇİNDEKİLER
TEŞEKKÜR .7
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR. 15
GİRİŞ 17
YABANCILARIN ÇALIŞMA HAKKI . 19
2.1.Yabancı Kavramı 19
2.1.1. Genel Olarak. 19
2.1.2. Uluslararası Hukukta Yabancı Kavramı. 22
2.1.3. Türk Hukuku Bakımından Yabancı Kavramı. 24
2.2. Türk Hukuku Bakımından Yabancı Türleri. 25
2.2.1. Yabancı Gerçek Kişiler. 25
2.2.1.1. Yabancı bir ülkenin vatandaşı
olanlar ve birden çok ülkenin
vatandaşlığına sahip olanlar. 25
2.2.1.2. Vatansızlar. 26
2.2.1.3. Uluslararası koruma statüsündeki
yabancılar. 30
2.2.1.3.1. Mülteciler. 32
2.2.1.3.2. Şartlı mülteciler . 38
2.2.1.3.3. İkincil koruma statüsü
sahipleri 40
2.2.1.4. Geçici koruma statüsünde olan
yabancılar. 40
2.2.1.5. Göçmenler . 44
10
2.2.1.6. Türk soylu yabancılar 49
2.2.1.7. Kuzey Kıbrıs Türkiye Cumhuriyeti
vatandaşları 50
2.2.1.8. Doğumla Türk vatandaşı olup Türk
vatandaşlığından çıkan kişiler . 50
2.2.1.9. Diplomatik statüye sahip olan
yabancılar. 52
2.2.1.10.Uzun dönem ikamet izni sahibi
yabancılar. 53
2.2.1.11.Turkuaz kart sahibi yabancılar 53
2.2.2. Yabancı Tüzel Kişiler. 54
2.3. Türk İş Hukukunda Yabancıların Çalışma Hakkı . 55
2.3.1. Çalışma Hakkı. 55
2.3.2. Çalışma Özgürlüğü . 60
2.3.2. Yabancıların Çalışma Hakkına İlişkin
Düzenlemeler 63
2.3.4. Yabancıların Türkiye’de Çalışabilmesinin
Şartları. 68
2.3.5. Yabancıların Çalışma Hakkına Getirilen
Sınırlandırmalar 72
2.3.5.1. Sağlık alanında getirilen
sınırlandırmalar 78
2.3.5.2. Adalet alanında getirilen
sınırlandırmalar 82
2.3.5.3. Eğitim alanında getirilen
sınırlandırmalar 83
2.3.5.4. Devlet memurluğu için getirilen
sınırlandırmalar 85
2.3.5.4. Mühendislik ve mimarlık
meslekleri bakımından getirilen
sınırlandırmalar 86
11
2.3.5.6. Güvenlik alanında getirilen
sınırlandırmalar 87
2.3.5.7. Askeri/güvenlik bölgeleri
bakımından getirilen
2.3.5.8. Diğer meslekler bakımından
getirilen sınırlandırmalar . 87
2.3.5.8.1. Basın yayın alanı 87
2.3.5.8.2. Denizcilik faaliyetleri 88
2.3.5.8.3. Hava taşımacılığı . 90
2.3.5.8.4. Yeraltı kaynakların
çıkarılması 91
2.3.5.8.5. Finans sektörü 92
2.3.5.8.6. Gümrük sektörü .93
2.3.5.8.7. Acentelik 93
2.3.5.8.8. Turizm faaliyetleri .93
TÜRK SOYLU YABANCILAR, TÜRK SOYLU
YABANCILARIN ÇALIŞMA HAKKI VE ÇALIŞMA
ÖZGÜRLÜĞÜ 94
3.1. Genel Olarak 94
3.2. Türk Soylu Yabancı Kavramı 95
3.3. Türk Soylu Yabancılara Diğer Statüdeki
Yabancılardan Farklı Uygulama Yapılmasının
Sebepleri 100
3.4. Türk Soylu Yabancıların Türkiye'de Meslek ve
Sanatlarını Serbestçe Yapabilmelerine, Kamu veya
Özel Kurum, Kuruluş veya İşyerlerinde
Çalıştırılabilmelerine Dair Kanun .103
3.5. Türk Soylu Yabancıların Yabancılara Yasaklı Olan
Mesleklerde Çalışabilmesi .106
3.5.1. Sağlık Alanında Çalışma Özgürlüğü 107
12
3.5.2. Adalet Alanında Çalışma Özgürlüğü 110
3.5.3. Eğitim Alanında Çalışma Özgürlüğü 118
3.5.4. Devlet Memuru Olarak Çalışma Özgürlüğü .120
3.5.5. Mühendislik ve Mimarlık Meslekleri
Bakımından Çalışma Özgürlüğü .123
3.5.6. Güvenlik Alanında Çalışma Özgürlüğü 126
3.5.7. Diğer Meslekler Bakımından Çalışma
Özgürlüğü .127
3.5.7.1. Basın yayın alanı .127
3.5.7.2. Denizcilik faaliyetleri 128
3.5.7.3. Yeraltı kaynakların çıkarılması .128
3.5.7.4. Finans sektörü 129
3.5.7.5. Gümrük sektörü .129
3.5.7.6. Turizm faaliyetleri .129
3.5.8. Askeri Güvenlik Bölgeleri Bakımından
Getirilen Sınırlandırmalar .129
3.6. Türk Soylu Yabancıların Çalışma İzinleri .130
3.6.1. Genel Olarak .130
3.6.2. Çalışma İzni Türleri 132
3.6.2.1. Süreli çalışma izni .132
3.6.2.2. Süresiz çalışma izni .134
3.6.2.3. Bağımsız çalışma izni 136
3.6.2.4. İstisnai çalışma izni .137
3.6.3. Çalışma İzni Verilmesine Ait Esaslar ve
İzlenecek Usul .139
İzin için başvurma 139
13
3.6.3.2. Çalışma izni başvurularının
değerlendirilmesi ve izin
verilebilme şartları .142
3.6.3.3. İzin verilmesi, izin süresi ve
uzatılması .146
3.6.3.4. Verilen iznin sona ermesi veya
geri alınması 152
3.6.3.5. Çalışma izni başvurusunun
reddedilmesi .153
3.6.3.6. İtiraz ve yargı yolu .155
3.6.3.7. Bildirim yükümlülüğü .156
3.7. Türk Soylu Yabancılarla İlgili Diğer Hususlar 157
3.7.1. Türk Soylu Yabancıların Sosyal Güvenliği 157
3.7.2. Siyasi Haklardan Yararlanma .165
3.7.3. Mesleki Kuruluşlara Üye Olma 165
3.7.4. Sendikal Faaliyette Bulunma 166
SONUÇ .169
KAYNAKLAR 173
