^{Türk Ticaret Kanunu’nda Düzenlenen}Haksız Rekabet Suçları

Av. Esin ESEN

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ3

ÖZET.5

ABSTRACT6

İÇİNDEKİLER.7

KISALTMALAR13

GİRİŞ.15

BİRİNCİ BÖLÜM

REKABET HUKUKU VE HAKSIZ REKABET

REKABET HUKUKU17

Genel Olarak17

Rekabet Hukukunun Esasları.21

HAKSIZ REKABET.22

Genel Olarak22

Rekabet Hukuku İle İlişkisi .28

III. TÜRK HUKUKUNDA REKABET VE HAKSIZ

REKABET HALLERİNE DAİR DÜZENLEMELER .31

Anayasa31

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu .32

6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu.33

Özel Kanunlar35

4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun.35

3577 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi

Hakkında Kanun .37

5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu 38

6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun.40

5411 sayılı Bankacılık Kanunu .42

İçindekiler

8

Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar

Yönetmeliği43

İTALYAN HUKUKUNDA, AB DİREKTİFLERİNDE

VE ULUSLARARASI SÖZLEŞMELERDE HAKSIZ

REKABET45

İKİNCİ BÖLÜM

HAKSIZ REKABET SUÇLARI

GENEL OLARAK57

NORM İLE KORUNAN HUKUKİ MENFAAT59

III. FAİL60

Genel Olarak60

Basın, Yayın, İletişim ve Bilişim Kuruluşlarının

Sorumluluğu .62

Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu 65

MAĞDUR VE SUÇTAN ZARAR GÖREN.68

SUÇLARIN UNSURLARI69

Maddi Unsur69

Manevi Unsur 71

HUKUKA AYKIRILIK.74

VII. SUÇLARIN ORTAYA ÇIKIŞ BİÇİMLERİ76

Teşebbüs 76

İştirak .77

İçtima .78

VII. MUHAKEME VE MÜEYYİDE.82

İçindekiler

9

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

HAKSIZ REKABET SUÇLARINDA TİPE UYGUN FİİLLER

Dürüstlük Kuralına Aykırı Reklamlar ve Satış Yöntemleri

ile Diğer Hukuka Aykırı Davranışlar92

Başkalarını veya onların mallarını, iş ürünlerini,

fiyatlarını, faaliyetlerini veya ticari işlerini yanlış, yanıltıcı

veya gereksiz yere incitici açıklamalarla kötülemek.

(TTK.m.55/1/a.1)92

Kendisi, ticari işletmesi, işletme işaretleri, malları, iş

ürünleri, faaliyetleri, fiyatları, stokları, satış

kampanyalarının biçimi ve iş ilişkileri hakkında gerçek

dışı veya yanıltıcı açıklamalarda bulunmak veya aynı

yollarla üçüncü kişiyi rekabette öne geçirmek.

(TTK.m.55/1/a.2)100

Paye, diploma veya ödül almadığı halde bunlara

sahipmişçesine hareket ederek müstesna yeteneğe malik

bulunduğu zannını uyandırmaya çalışmak veya buna

elverişli doğru olmayan meslek adları ve sembolleri

kullanmak. (TTK.m.55/1/a.3).104

Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri

ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak.

(TTK.m.55/1/a.4)106

Kendisini, mallarını, iş ürünlerini, faaliyetlerini,

fiyatlarını, gerçeğe aykırı, yanıltıcı, rakibini gereksiz yere

kötüleyici veya gereksiz yere onun tanınmışlığından

yararlanacak şekilde; başkaları, malları, iş ürünleri veya

fiyatlarıyla karşılaştırmak ya da üçüncü kişiyi benzer

yollardan öne geçirmek. (TTK.m.55/1/a.5) 112

Seçilmiş bazı malları, iş ürünlerini veya faaliyetleri

birden çok kere tedarik fiyatının altında satışa sunmak, bu

sunumları reklamlarında özellikle vurgulamak ve bu

şekilde müşterilerini, kendisinin veya rakiplerinin

yeteneği hakkında yanıltmak. (TTK.m.55/1/a.6)120

İçindekiler

10

Müşteriyi ek edimlerle sunumun gerçek değeri

hakkında yanıltmak. (TTK.m.55/1/a.7)122

Müşterinin karar verme özgürlüğünü özellikle saldırgan

satış yöntemleri ile sınırlamak. (TTK.m.55/1/a.8) .123

Malların, iş ürünlerinin veya faaliyetlerin özelliklerini,

miktarını, kullanım amaçlarını, yararlarını veya

tehlikelerini gizlemek ve bu şekilde müşteriyi yanıltmak

(TTK.m.55/1/a.9)125

Taksitle satım sözleşmelerine veya buna benzer hukuki

işlemlere ilişkin kamuya yapılan ilanlarda unvanını açıkça

belirtmemek, peşin ve toplam satış fiyatını veya taksitle

satımdan kaynaklanan ek maliyeti Türk Lirası ve yıllık

oran üzerinden belirtmemek (TTK.m.55/1/a.10)126

Tüketici kredilerine ilişkin kamuya yapılan ilanlarda

unvanını açıkça belirtmemek veya kredi net tutarlarına,

toplam giderlerine, efektif yıllık faizlerine ilişkin açık

beyanlarda bulunmamak (TTK.m.55/1/a.11) .128

İşletmesine ilişkin faaliyetleri çerçevesinde, taksitle

satım veya tüketici kredisi sözleşmeleri sunan veya

akdeden ve bu bağlamda sözleşmenin konusu, fiyatı,

ödeme şartları, sözleşme süresi, müşterinin cayma veya

fesih hakkına veya kalan borcun vadeden önce ödeme

hakkına ilişkin eksik veya yanlış bilgi içeren sözleşme

formülleri kullanmak (TTK.m.55/1/a.12).129

Sözleşmeyi İhlale veya Sona Erdirmeye Yöneltmek

(TTK.m.55/1/b) 130

Müşterilerle kendisinin bizzat sözleşme yapabilmesi

için, onları başkalarıyla yapmış olduğu sözleşmelere

aykırı davranmaya yöneltmek. (TTK.m.55/1/b.1)130

İçindekiler

11

Üçüncü kişilerin işçilerine, vekillerine ve diğer

yardımcı kişilerine, hak etmedikleri ve onların işlerinin

ifasında yükümlülüklerine aykırı davranmaya

yöneltebilecek yararlar sağlayarak veya önererek,

kendisine veya başkalarına çıkar sağlamaya çalışmak.

(TTK.m.55/1/b.2)132

İşçileri, vekilleri veya diğer yardımcı kişileri,

işverenlerinin veya müvekkillerinin üretim ve iş sırlarını

ifşa etmeye veya ele geçirmeye yöneltmek

(TTK.m.55/1/b.3)134

Onunla kendisinin bu tür bir sözleşme yapabilmesi için,

taksitle satış, peşin satış veya tüketici kredi sözleşmesi

yapmış olan alıcının veya kredi alan kişinin, bu

sözleşmeden caymasına veya peşin satış sözleşmesi

yapmış olan alıcının bu sözleşmeyi feshetmesine

yöneltmek. (TTK.m.55/1/b.4).137

Başkalarının İş Ürünlerinden Yetkisiz Yararlanmak

(TTK.55/1/c).137

Kendisine emanet edilmiş teklif, hesap veya plan gibi

bir iş ürününden yetkisiz yararlanmak. (TTK.m.55/1/c.1) .137

Üçüncü kişilere ait teklif, hesap veya plan gibi bir iş

ürününden, bunların kendisine yetkisiz olarak tevdi

edilmiş veya sağlanmış olduğunun bilinmesi gerektiği

halde yararlanmak. (TTK.m.55/1/c.2) 139

Kendisinin uygun bir katkısı olmaksızın başkasına ait

pazarlanmaya hazır çalışma ürünlerini teknik çoğaltma

yöntemiyle devralıp onlardan yararlanmak.

(TTK.m.55/1/c.3)140

Üretim ve iş sırlarını hukuka aykırı olarak ifşa etmek.

(TTK.m.55/1/d) 142

İş şartlarına uymamak. (TTK.m.55/1/e).145

Dürüstlük kuralına aykırı işlem şartları kullanmak.

(TTK.m.55/1/f).149

İçindekiler

12

Kendi icap ve tekliflerinin rakiplerininkine tercih edilmesi

için kişisel durumu, ürünleri, iş ürünleri, ticari faaliyetleri ve

işleri hakkında yanlış veya yanıltıcı bilgi vermek

(TTK.m.62/1/b) 151

Çalışanları, vekilleri veya diğer yardımcı kimseleri,

çalıştıranın veya müvekkillerinin üretim veya ticaret sırlarını

ele geçirmelerini sağlamak için aldatmak (TTK.m.62/1/c)152

Çalıştıranlar veya müvekkillerden, işçilerinin veya

çalışanlarının ya da vekillerinin, işlerini gördükleri sırada

cezayı gerektiren bir haksız rekabet fiilini işlediklerini

öğrenip de bu fiili önlememek veya gerçeğe aykırı beyanları

düzeltmemek (TTK.m.62/1/d)152

SONUÇ155

KAYNAKÇA 159