Uluslararası Sorumluluk Hukukunda Uluslararası Hukukta Aykırı Eylemin Devlete Atfedilmesi

Dr. Ufuk Dal

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ
KISALTMALAR
GİRİŞ

BİRİNCİ BÖLÜM
Uluslararası Hukuka Aykırı Eylemin Devlete Atfedilmesine İlişkin Kurallar
1. Uluslararası Hukuka Aykırı Eylemden Devletin Sorumluluğunun Unsurları
2. Uluslararası Hukuka Aykırı Eylemin Devlete Atfedilebilmesi
3. Terim Tartışması
4. Eylemin Devlete Atfedilmesine İlişkin Kuralların İşlevi ve Sorumluluk Hukuku Dışındaki Kullanımı
5. Uluslararası Sorumluluk Hukukunda Devletin Eylemi ve Devletin Organı Kavramları
6. Devlet Organının Eylemlerinden Doğan Uluslararası Hukuka Aykırı Eylemin Atfedilmesi
 6.1. Yasama Organı
 6.2. Yürütme Organı
 6.3. Yargı Organı
 6.4. Federe Devletler ve Özerk Birimler
 6.5. De Facto Organlar
 6.6. Devlet Organının Yetki Aşımı
7. Bir Devletin Tasarrufuna Diğer Bir Devlet Tarafından Verilen Organların Eylemlerinin Devlete Atfedilmesi
8. Resmi Otoritelerin Yokluğu ya da Yetersizliği Halindeki Eylemlerin Atfedilebilmesi
9. Ayaklanma ve İç Savaş Hallerinde Meydana Gelen Uluslararası Hukuka Aykırı Eylemlerin Devlete Atfedilmesi
10. Devlet Tarafından Kendisinin Olarak Tanınan ve Benimsenen Davranışın Atfedilmesi

İKİNCİ BÖLÜM
Özel Kişilerin Eylemlerinin Devletlere Atfedilmesi
1. Özel Kişilerin Eylemlerinden Devletlerin Sorumlu Tutulamaması Kuralı
2. Özel Kişilerin Eylemlerinden Devletlerin Sorumluluğuna İlişkin Kuralların Tarihçesi ve Teorik Temelleri
 2.1. Müşterek Sorumluluk Doktrini
 2.2. Hükümdarın Sorumluluğu Doktrini
 2.3. İştirak Doktrininden Özel Kişilerin Eylemlerinden Devletlerin Sorumluluğuna Geçiş
3. Kamu Gücü Kullanma Yetkisi Verilen Birimlerin Eylemlerinden Devletlerin Sorumluluğu
4. Özel Kişilerin Eylemlerinden Sorumluluğa Dair Taslak Madde 8
 4.1. Taslak Madde 8 Bağlamında Sorumluluğun Mahiyeti
 4.2. Devletin Talimatı ile Hareket Eden Kişiler
 4.3. Devletin Yönlendirme ve Kontrolü ile Hareket Eden Birimlerin Eylemleri
  4.3.1. Nikaragua Davası: Özel Kişilerin Eylemlerinden Devletlerin Sorumluluğunda Bir Milat
  4.3.2. Tadic Davası: Katı Etkin Kontrol Ölçütünden Bütünsel Kontrol Ölçütüne Geçiş
  4.3.3. Bosna Soykırımı Davası: Bütünsel Kontrol Testinin Reddi ve Etkin Kontrol Testinde Israr
5. Sorumluluk Ölçütlerine İlişkin Genel Değerlendirme
 5.1. Tam Bağımlılık Testi
 5.2. Etkin Kontrol Ölçütü
 5.3. Bütünsel Kontrol Ölçütü
6. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde Yetki, Sorumluluk ve Kontrol

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Güvenlik Bağlamında Özel Kişilerin Eylemlerinden Devletlerin Sorumluluğu - Uluslararası Uygulama
1. Terörizm ve Devletlerin Sorumluluğunun Atfedilebilmesi
 1.1. Devlet Destekli Uluslararası Terörizm
 1.2. Devlet Destekli Uluslararası Terörizmden Devletlerin Uluslararası Sorumluluğu
  1.2.1. Devletlerin Terörist Eylemlerden Sorumlu Tutulması için Gerekli Kontrolün Derecesi
  1.2.2. Özen Gösterme Yükümü
  1.2.3. 11 Eylül Saldırıları ve Afganistan Müdahalesinin Uluslararası Terörizmle Mücadelede Hukukuna Etkileri
  1.2.4. 11 Eylül Sonrası Terörist Eylemlerin Devletlere Atfedilmesine İlişkin Kuralların Değiştiğine İlişkin Görüşler
  1.2.5. 11 Eylül Sonrası Atfedilme Bakımından Değişiklik Yaşandığına Karşı Çıkan Görüşler
2. Özel Askeri Şirketlerin Eylemlerinden Devletlerin Sorumluluğu
 2.1. Özel Askeri Şirketler
 2.2. Özel Askeri Şirketlerin Kullanımına İlişkin Tarihçe
 2.3. Özel Askeri Şirketlerin Hukuki Statüleri
 2.4. Özel Askeri Güvenlik Şirketlerinin Eylemlerinden Devletlerin Sorumluluğu
  2.4.1. Devletin Sorumluluğu Taslağı Madde 4 Açısından
  2.4.2. Devletin Sorumluluğu Taslağı Madde 5 Açısından
  2.4.3. Devletin Sorumluluğu Taslağı Madde 8 Açısından
3. Siber Saldırılarda Devletlerin Uluslararası Sorumluluğu
 3.1. Siber Uzay
 3.2. Siber Alana Uygulanacak Hukuk Hakkında Görüşler
 3.3. Siber Saldırı
 3.4. Önemli Siber Saldırı Örnekleri
 3.5. Siber Saldırılara Karşı Meşru Müdafaa Hakkı
 3.6. Siber Uzayda Devletlerin Egemenliği
 3.7. Siber Saldırılarda Devletin Uluslararası Sorumluluğu
  3.7.1. Devletin Organı Aracılığıyla Gerçekleştirilen Siber Saldırılardan Dolayı Sorumluluk
  3.7.2. Devlet Dışı Aktörler Üzerinde Kontrol ile Gerçekleşen Siber Saldırılardan Dolayı Sorumluluk
  3.7.3. Siber Saldırılardan Sorumluluk Bağlamında Özen Gösterme Yükümünün Değerlendirilmesi

SONUÇ
KAYNAKÇA
RESPONSIBILITY OF STATES FOR INTERNATIONALLY WRONGFUL ACTS
DEVLETLERİN ULUSLARARASI HUKUKA AYKIRI EYLEMLERİNDEN DOĞAN SORUMLULUĞU