Uluslararası Hukukta Kişilik

Gülsüm Kaya

Hukuk alanlarında hangi birimlerin haklara ve yükümlülüklere sahip olabileceği, hangi birimlerin işlemleriyle hukuki sonuçlar doğurabileceği bellidir. Uluslararası hukukta kişilik kavramını inceleyen bu çalışmada uluslararası hukukun kaynakları ve uygulaması doğrultusunda uluslararası hukukta kişilerin mi yoksa bir kişilik anlayışının mı bulunduğu sorusu cevaplanmaya çalışılmıştır. Çalışma uluslararası hukuk kişiliği anlayışının tarihsel olarak incelenmesiyle başlamaktadır. Devamında devletler, uluslararası örgütler ve bireyler uluslararası hukuk kişilikleri yönünden değerlendirilmiştir. Son bölümde ise uluslararası hukuk kişiliğinin anlaşılmasına etki eden Divan'ın Giderim Kararı, genel olarak hukukta kişiliğe ilişkin yaklaşımlar ve uluslararası hukukun yapısal özellikleri incelenmiştir. Bu çerçevede uluslararası hukukta kişiliğin nasıl anlaşılabileceğinin yanı sıra sınırlı/kısmi kişiliğe ilişkin değerlendirmelere de yer verilmiştir.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI HUKUK KİŞİLİĞİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ
A. VESTFALYA ÖNCESİ DÖNEM
B. GROTIUS, VESTFALYA BARIŞI VE ULUSLARARASI HUKUKTA KLASİK DÖNEMİN BAŞLANGICI
C. 19. YÜZYILDA ULUSLARARASI HUKUK
D. 1. DÜNYA SAVAŞI SONRASI
İKİNCİ BÖLÜM
ULUSLARARASI HUKUKTA KİŞİLİK KATEGORİLERİ
I. DEVLETLER
A. TEORİK OLARAK DEVLET
B. DEVLETİN UNSURLARI
C. TANIMA
D. DEVLET BENZERİ YAPILAR
II. ULUSLARARASI ÖRGÜTLER
A. ULUSLARARASI ÖRGÜTLERİN ORTAYA ÇIKIŞI
B. ULUSLARARASI ÖRGÜTLERİN ULUSLARARASI HUKUK KİŞİLİKLERİ
C. HAKLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLER
D. GENEL DEĞERLENDİRME
III. BİREYLER
A. GENEL OLARAK ULUSLARARASI HUKUKTA BİREY
B. TARİHSEL OLARAK BİREYLERİN ULUSLARARASI HUKUKTAKİ KONUMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
C. GENEL DEĞERLENDİRME
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ULUSLARARASI HUKUK KİŞİLİĞİ
I. GİDERİM KARARI VE ULUSLARARASI HUKUKTA KİŞİLİK
A. ULUSLARARASI HUKUKUN ÖZNESİ OLMA
B. ULUSLARARASI HUKUKTAN KAYNAKLANAN HAKLARA SAHİP VE YÜKÜMLÜLÜKLERE TABİ OLABİLME
C. ULUSLARARASI MERCİLER ÖNÜNDE TALEPLER İLERİ SÜREBİLME-JUS STANDI
D. KARARIN ÖNEMLİ NOKTALARI VE DEĞERLENDİRİLMESİ
II. GİDERİM KARARININ ETKİLERİ VE ELEŞTİRİLMESİ
A. FARKLI BİR KARAR OLASILIĞININ DEĞERLENDİRİLMESİ
B. GİDERİM KARARI'NA ALTERNATİF ÇÖZÜMLER
III. GENEL OLARAK HUKUK KİŞİLİĞİ
A. TÜM HUKUK ALANLARI HUKUK KİŞİLİĞİNİ DÜZENLEMEKTE MİDİR?: ANGLOSAKSON HUKUKU VE ULUSLARARASI HUKUK
B. HUKUK KİŞİLİĞİ KONUSUNDAKİ GÖRÜŞLER
IV. ULUSLARARASI HUKUKUN YAPISAL ÖZELLİKLERİ VE KİŞİLİK
A. MERKEZİ OLMAMA
B. ULUSLARARASI HUKUKTA BÖLÜMLENME (FRAGMENTATION)
V. SINIRLI VE KISMİ ULUSLARARASI HUKUK KİŞİLİĞİ
A. PROSEDÜREL KAPASİTE
B. HAKLARIN VE YÜKÜMLÜLÜKLERİN KAPSAMI
C. ÖZEL REJİMDE KİŞİ OLMA
SONUÇ
KAYNAKÇA