Yabancı Çekişmesiz Yargı Kararlarının Türk Hukukunda Tanınması

Yrd. Doç. Dr. Uğur TÜTÜNCÜBAŞI

• GİRİŞ - 1
• B i r i n c i Bölüm
• GENEL OLARAK ÇEKİŞMESİZ YARGI
• 1. ÇEKİŞMESİZ YARGI KAVRAMI VE GENEL ÖZELLİKLERİ - 3
• I. GENEL OLARAK - 3
• II. ÇEKİŞMESİZ YARGININ GENEL ÖZELLİKLERİ - 6
• A. Kanunda Sayılan Kıstaslar - 6
• 1. Çekişme (Hasım) Yokluğu Kıstası (HMK m. 382/I-a) - 7
• 2. Sübjektif Hakkın Yokluğu Kıstası (HMK m. 382/I-b) - 10
• 3. Hâkimin Re'sen Harekete Geçmesi Kıstası (HMK m. 382/I-c) - 11
• B. Öğretide Sayılan Kıstaslar - 14
• 1. İnşaî Etki Kıstası - 15
• 2. Önleyici Etki Kıstası - 17
• III. ÇEKİŞMESİZ YARGININ TANIMI - 18
• 2. ÇEKİŞMESİZ YARGININ GELİŞİMİ - 19
• I. GENEL OLARAK - 19
• II. MUKAYESELİ HUKUKTA DURUMU VE GELİŞİMİ - 19
• A. Roma Hukukunda - 19
• B. Alman Hukukunda - 20
• C. Avusturya Hukukunda - 28
• D. İsviçre Hukukunda - 31
• III. TÜRK HUKUKUNDA DURUMU VE GELİŞİMİ - 34
• 3. ÇEKİŞMESİZ YARGIYA TÂBİ İŞLER - 39
• I. GENEL OLARAK - 39
• II. KİŞİLER HUKUKUNDA - 41
• A. Kanunda Belirtilen Çekişmesiz Yargı İşleri - 41
• B. Öğretide Belirtilen Çekişmesiz Yargı İşleri - 41
• III. AİLE HUKUKUNDA - 42
• A. Kanunda Belirtilen Çekişmesiz Yargı İşleri - 42
• 1. Eşler Arasındaki İlişkilerde - 42
• 2. Hısımlık Hukukunda - 44
• 3. Vesayet Hukukunda - 46
• B. Öğretide Belirtilen Çekişmesiz Yargı İşleri - 46
• IV. MİRAS HUKUKUNDA - 48
• A. Kanunda Belirtilen Çekişmesiz Yargı İşleri - 48
• B. Öğretide Belirtilen Çekişmesiz Yargı İşleri - 50
• V. EŞYA HUKUKUNDA - 51
• A. Kanunda Belirtilen Çekişmesiz Yargı İşleri - 51
• B. Öğretide Belirtilen Çekişmesiz Yargı İşleri - 52
• VI. BORÇLAR HUKUKUNDA - 54
• A. Kanunda Belirtilen Çekişmesiz Yargı İşleri - 54
• B. Öğretide Belirtilen Çekişmesiz Yargı İşleri - 56
• VII. TİCARET HUKUKUNDA - 56
• A. Kanunda Belirtilen Çekişmesiz Yargı İşleri - 56
• B. Öğretide Belirtilen Çekişmesiz Yargı İşleri - 59
• VIII. İCRA VE İFLAS HUKUKUNDA - 60
• A. Kanunda Belirtilen Çekişmesiz Yargı İşleri - 60
• B. Öğretide Belirtilen Çekişmesiz Yargı İşleri - 62
• IX. DİĞER HUKUK DALLARINDA - 64
• A. Kanunda Belirtilen Çekişmesiz Yargı İşleri - 64
• B. Öğretide Belirtilen Çekişmesiz Yargı İşleri - 65
• 4. ÇEKİŞMESİZ YARGI KARARLARI VE ÖZELLİKLERİ - 67
• I. ÇEKİŞMESİZ YARGI KARARLARI - 67
• II. ÇEKİŞMESİZ YARGI KARARLARININ KESİNLİĞİ
• (KESİN KARAR) - 69
• A. Şeklî Anlamda Kesin Karar - 71
• 1. Kavram ve Meydana Gelmesi - 71
• 2. Sonuçları - 74
• B. Maddî Anlamda Kesin Karar - 75
• 1. Genel Olarak - 75
• 2. Maddî Anlamda Kesin Hükmün Şartları - 76
• a. Tarafların Aynı Olması (Kesin Hükmün Sübjektif Sınırları) - 76
• b. Dava Sebebinin (Vakıaların) Aynı Olması (Kesin Hükmün Objektif Sınırları) - 78
• c. Dava Konusunun (Hüküm ile Talep Sonucunun) Aynı Olması - 80
• 3. Kararın İçeriği Bakımından Maddî Anlamda Kesin Hükmün Uygulanma Alanı - 82
• 4. Maddî Anlamda Kesin Hükmün Başlaması ve Etkileri - 83
• 5. Çekişmesiz Yargı Kararları Açısından Maddî
• Anlamda Kesinlik Kavramı - 87
• a. -Ne bis in idem- Kuralının Uygulanması - 90
• b. Bir İşin Yargılama Sırasında Çekişmesiz Yargı
• Alanından Çıkıp Çekişmeli Yargı Alanına Girmesi - 91
• c. Çekişmesiz Yargı Kararları Açısından Maddî Anlamda Kesinliğin Değerlendirilmesi - 97
• III. ÇEKİŞMESİZ YARGI KARARLARININ DEĞİŞTİRİLEBİLMESİ - 98
• A. Genel Olarak - 98
• B. Kararın Sonradan Haksız veya Hatalı Görülmesi Sebebiyle Değiştirilmesi - 99
• C. Kararın Verilmesinden Sonra Meydana Gelen Değişiklikler (Vakıalar) Sebebiyle Değiştirilmesi - 100
• D. Değiştirilen Kararın Etkisi - 101
• İkinci Bölüm
• YABANCI ÇEKİŞMESİZ YARGI KARARLARININ
• TÜRK HUKUKUNDA TANINMASI KOŞULLARI
• 1. YABANCI MAHKEME KARARLARININ TANINMASI
• HAKKINDA GENEL BİLGİLER - 103
• I. GENEL OLARAK - 103
• II. MAHKEME KARARLARININ TÜRLERİ VE YABANCI MAHKEME KARARLARININ ETKİLERİ - 106
• A. Genel Olarak - 106
• B. Mahkeme Kararlarının Türleri - 107
• 1. Eda Kararları - 107
• 2. Tespit Kararları - 108
• 3. İnşaî (Yenilik Doğurucu) Kararlar - 108
• C. Yabancı Mahkeme Kararlarının Etkileri (Sonuçları) - 109
• III. YABANCI MAHKEME KARARLARININ TANINMASININ TEORİK GEREKÇESİ İLE TANIMA
• VE TENFİZE İLİŞKİN SİSTEMLER - 111
• A. Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınmasının Teorik Gerekçesi - 111
• 1. Mücamele (Comity) Teorisi - 112
• 2. Yargısal (Kazaî) Akit Teorisi - 112
• 3. Özel Kanun (Lex Specialis) Teorisi - 113
• 4. Müktesep Haklar Teorisi - 113
• B. Tanıma ve Tenfize İlişkin Sistemler - 114
• 1. Tanıma ve Tenfiz Müessesesini Kabul Etmeyen Sistemler - 114
• 2. Tanıma ve Tenfiz Müessesesini Kabul Eden Sistemler - 115
• a. Tanımayı Tenfizdeki Usûle Bağlayan Sistemler - 117
• b. Tanımayı ve Tenfizi Ayrı Usûle Bağlayan Sistemler - 118
• IV. TÜRK HUKUKUNDA TANIMAYA İLİŞKİN GELİŞİM - 119
• A. Osmanlı Döneminde Tanıma ve Tenfiz - 119
• B. MÖHUK'dan Önce Tanıma ve Tenfiz - 119
• C. 2675 Sayılı MÖHUK'a Göre Tanıma ve Tenfiz - 122
• D. 5718 Sayılı MÖHUK'a Göre Tanıma ve Tenfiz - 123
• 2. TANIMA KAVRAMI VE ÇEKİŞMESİZ YARGI KARARLARININ TANINMASI KOŞULLARI - 125
• I. KAVRAM - 125
• II. TANIMANIN KOŞULLARI - 127
• A. Çekişmesiz Yargı Kararlarının Tanınmasında Aranan Koşullar - 127
• 1. Tanımada Aranan Ön koşullar - 130
• a. Yabancı Mahkemelerden Hukuk Davalarına İlişkin Olarak Verilmiş Bir İlâmın Olması - 130
• b. Yabancı Kararın Kesinleşmiş Olması - 137
• 2. Tanımada Aranan Asıl Koşullar - 147
• a. İlâmın Türk Mahkemelerinin Münhasır Yetkisine Giren Bir Konuda Verilmemiş Olması - 147
• aa. Türkiye'de Bulunan Taşınmazlara İlişkin Davalar - 151
• bb. Mirasa İlişkin Davalar - 155
• cc. İş, Tüketici ve Sigorta Sözleşmelerinden Doğan Davalar - 160
• b. İlâmın Dava Konusu veya Taraflarla Gerçek Bir İlişkisi Bulunmadığı Halde Kendisine Yetki Tanıyan Bir Devlet Mahkemesince Verilmiş Olmaması - 169
• c. Kararın Kamu Düzenine Açıkça Aykırı Bulunmaması - 174
• d. Savunma Haklarının İhlal Edilmemiş Olması - 185
• B. Tanımada Aranmayan Koşullar - 192
• 1. Karşılıklılık - 192
• 2. Türklerin Kişi Hallerine İlişkin Davalarda Türk Kanunlar İhtilafı Kurallarına Uygunluk - 197
• Üçüncü Bölüm
• YABANCI ÇEKİŞMESİZ YARGI KARARLARININ
• TÜRK HUKUKUNDA TANINMASI USÛLÜ
• 1. TANIMADA İZLENECEK USÛL - 201
• I. GENEL OLARAK - 201
• II. GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME - 204
• A. Görev - 204
• B. Yetki - 205
• III. TEMİNAT - 206
• A. Hukuk Muhakemeleri Kanununa Göre Teminat Gösterme Yükümlülüğü - 207
• XIII
• B. Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanuna Göre Teminat Gösterme Yükümlülüğü - 211
• IV. TANIMA DAVASINDA TARAFLAR, TANIMA TALEBİ VE GEREKLİ BELGELER - 216
• A. Taraflar - 216
• B. Tanıma Talebi - 220
• C. Gerekli Belgeler - 220
• V. TANIMA DAVASININ GÖRÜLMESİ - 222
• A. Yargılama Usûlü - 222
• B. Tanıma Talebinin Kapsamı - 226
• C. İspat Yükü ve İtirazlar - 227
• 2. TANIMA DAVASINDA VERİLECEK KARARLAR VE KANUN YOLLARI - 230
• I. KARAR - 230
• A. Tanıma Kararı - 230
• B. Tanıma Talebinin Reddi Kararı - 231
• C. Kısmi Tanıma Kararı - 232
• D. Tanıma Kararının Sonuçları - 233
• E. Kararın Şekli - 234
• II. KANUN YOLLARI - 235
• A. İstinaf - 235
• B. Temyiz - 237
• C. Yargılamanın İadesi - 239
• SONUÇ - 241
• KAYNAKÇA - 249