^{Yargı Kararları Çerçevesinde}İdari Soruşturma ve Ön İncelemenin Anatomisi

Mahmut BARIŞÇIL ( Başmüfettiş )

İÇİNDEKİLER

İÇİNDEKİLER. 5

GİRİŞ11

BİRİNCİ BÖLÜM

BAZI TEMEL KAVRAMLAR VE TANIMLAR

İdari Soruşturma ve Ön İncelemelerde Bilinmesinde Yararlı Görülen Bazı

Temel Kavramlar  13

İnceleme . 13

Soruşturma/Tahkikat 13

Adli Soruşturma. 14

İdari Soruşturma . 14

Ön İnceleme 14

Tevsi-i Tahkikat 14

Ön İnceleme Görevlisi. 14

Muhakkik/soruşturmacı . 14

Ön Rapor. 15

İnceleme Raporu 15

İdari Soruşturma Raporu 15

Ön İnceleme Raporu. 15

Tevdi Raporu. 15

Şikayetçi/Müşteki . 16

İfade Sahibi . 16

Tanık . 16

Bilgi 16

Belge. 16

Kanıt . 16

Kamu Kurum ve Kuruluşu . 16

Yetki 17

Hak 17

6 İçindekiler

Hukuk 17

Anayasa 17

Kanun 18

Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri . 18

Yönetmelik 18

Yönerge 18

Emir 18

Genelge 19

Disiplin 20

Disiplin Suçu . 20

Disiplin Cezası ve Özellikleri 20

İdari/Disiplin Soruşturma Zamanaşımı . 22

Disiplin Suçlarında Ceza Verme Zamanaşımı 22

Kamu Zararı 22

Kamu Zararında Zamanaşımı 23

Disiplin Hukukunda Kanunu Bilmemek Mazeret Sayılmaz İlkesi. 23

İKİNCİ BÖLÜM

İDARİ SORUŞTURMA

İDARİ SORUŞTURMANIN YÜRÜTÜLME ŞEKLİ . 25

İdari Soruşturma Sürecinin Başlaması 35

Görev Emri 35

Soruşturma Hazırlığı ve Planlama Faaliyetleri. 36

İfadesi Alınacak Kişilerin Belirlenmesi ve İfadeye Çağrılması 37

İfadesi Alınacak Kişilerin Dinlenmesi 38

Bilirkişi Görevlendirilmesi . 41

Delillerin Analizi, Değerlendirilmesi ve Son Kontroller . 41

Soruşturmanın Tamamlanması ve Raporlama 42

Raporlama Standartları. 43

İDARİ SORUŞTURMA ÇALIŞMALARI İLE RAPORLAMA SÜREÇLERİNDE DİKKAT EDİLMESİ

GEREKEN HUSUSLAR  45

Elde Edilen/Toplanan Bilgi ve Belgelerin Yetkili Kişilere Onaylattırılması . 46

İçindekiler 7

Soruşturma Onayı Dışında Karşılaşılan Yeni İddialara veya Onayda İsmi Yer

Almayan Farklı Kişilere İlişkin Yeni/Ek Onayın Alınması 47

Soruşturma Olur’unda Yer Alan İddiaların Tam Olarak Kanıtlanması . 48

İşlenen Fiile Karşılık Teklif Edilen Disiplin Cezalarının İlgili Kanunun Hangi

Maddesi Kapsamında Olacağının Açık/Net Bir Şekilde Ortaya Konulması 49

Önerilen Disiplin Cezalarının Kanunla Belirlenen Cezalarla Örtüşmesi. 50

Memuriyetten Ayrılanlara Disiplin Cezasının Önerilmesi . 51

657 Sayılı Kanun Kapsamında 4/B’li Olarak istihdam Edilenlere Disiplin

Cezasının Önerilip Önerilememesi 52

İşlenen Fiile ile Teklif Edilen Disiplin Cezası Arasında Adil Bir Dengenin

Bulunması/Orantılı Olması 54

Soruşturma Raporlarında İşlenen Fiile Karşılık Gelen Disiplin Cezası

Belirlendikten Sonra Bir Alt Ceza Uygulanması Yönünde Öneride

Bulunulmaması. 56

Soruşturmacının Nesnel ve Tarafsız Bir Şekilde Hareket Etmesi. 58

Soruşturmacı Tarafından Getirilen Teklifler Karşısında Sorumsuzluğu . 58

İdari Soruşturma Raporunun Tamamlanarak İdari Merciye Teslim Edilmesi 59

İdari Merciin Soruşturma Raporunda Önerilen Tekliflerden Farklı Bir İşlem Tesis

Etmesi Durumunda Tesis Edilecek İşlemin Gerekçeli Olması 59

Soruşturma Çalışmalarında Gizlilik İlkesine Dikkat Edilmesi . 62

III. HAKİM VE SAVCILAR KURULUNCA VERİLEN ÖRNEK DİSİPLİN CEZALARI  63

İDARİ SORUŞTURMAYA İLİŞKİN ÖRNEK YARGI KARARLARI 81

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

ÖN İNCELEME

MEMUR YARGILAMA USULÜ 159

MEMUR YARGILAMASINDA İDARİ MERCİİN İZNİ . 160

III. 4483 SAYILI KANUNUN UYGULANMASI . 161

Kanunun Amacı. 161

Kanunun Kapsamı . 161

Kapsama Giren Kişiler 162

Memur Kavramı 163

Diğer Kamu Görevlisi Kavramı. 163

İzin Vermeye Yetkili Merciler 163

Kanunun Uygulanacağı Suçlar. 165

8 İçindekiler

Kanunun Temel Özellikleri 165

Ön İnceleme . 166

Ön İnceleme Çalışmalarında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar 166

Ön İnceleme ve İdari Soruşturmanın Karşılaştırılması 172

4483 SAYILI KANUNUNA İLİŞKİN DANIŞTAY 1. ve 2. DAİRELERİNİN ALMIŞ OLDUKLARI

İSTİŞARİ/İLKE KARARLARI . 173

Danıştay Birinci Dairesinin 4483 Sayılı Kanuna Dair İstişari Kararı 173

Danıştay İkinci Dairesinin 4483 Sayılı Kanuna Dair İlke Kararı 182

ÖN İNCELEMEYE İLİŞKİN ÖRNEK YARGI KARARLARI . 184

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

İDARİ SORUŞTURMA VE ÖN İNCELEME ÇALIŞMALARINDA

KULLANILAN BAZI BELGE ÖRNEKLERİ

İdari Soruşturma veya Ön İnceleme Çalışmaları İçin Görev Yapılacak

İl Mahalline Hareket Yazısı 209

İdari Soruşturma veya Ön İnceleme Çalışmaları İçin Görev Yapılacak

İl Mahalline Varış Yazısı. . 210

İdari Soruşturma veya Ön İnceleme Çalışmalarının Mahallinde

Tamamlanması Sonucunda Görev Yerine Hareket Yazısı 211

Şikayetçi İfade Tutanağı 212

İdari Soruşturma Kapsamında Alınan Tanık İfade Tutanağı. . 213

Ön İnceleme Kapsamında Alınan Tanık İfade Tutanağı. 214

Yazılı İfade Tutanağı 215

Hakkında İdari Soruşturma Yapılana Ait İfade Tutanağı. 217

Hakkında Ön İnceleme Yapılanın Müdafi Talebi Olmadığında Düzenlenecek

İfade Tutanağı. 218

Hakkında Ön İnceleme Yapılanın Müdafi Seçme Hakkını Kullanacağını

Açıklaması Durumunda Düzenlenecek İfade Tutanağı.  220

Hakkında Ön İnceleme Yapılanın Müdafi Seçme Hakkını Kullanması Durumunda

Düzenlenecek İfade Tutanağı.  222

Hakkında Ön İnceleme Yapılanın Müdafi Seçme Hakkını Kullanması ve

Baro Tarafından Görevlendirilecek Müdafi İstemesi Durumunda Düzenlenecek

İfade Tutanağı. 224

Hakkında Ön İnceleme Yapılanın Müdafi Seçme Hakkını Kullanmasını İstemesi

Ancak Müdafi Seçebilecek Durumda Olmadığının Beyan Etmesi Üzerine İlgili

Yer Baro Başkanlığına Yazılacak Yazı. 226

İhbar ve Şikayetlerle İlgili Tutanak 227

İçindekiler 9

İhbarcı/Şikayetçi Bilgisine Başvurmada Düzenlenecek Yazı (Çağrı Kağıdı) 228

Hakkında Ön İnceleme veya Soruşturma Yapılandan Yazılı İfade İstem Yazısı

(Çağrı Kağıdı). 229

İdari Soruşturmada Tanığın Yazılı Olarak Davet Edilmesi (Çağrı Kağıdı). 230

Ön İncelemede Tanığın Yazılı Olarak Davet Edilmesi (Çağrı Kağıdı) . 231

İdari Soruşturma ve Ön İncelemede Çağrı Kağıdının Tebliğ-Tebellüğ Edildiğine

İlişkin Düzenlenecek Tutanak . 232

Çağrı Kağıdına Rağmen Gelmeyen Tanıkla İlgili Yetkili Mercie Yazılan Yazı 233

Ceza ve Tevkif Evinde Tutuklu ya da Hükümlü Bulunanların İfadelerine

Başvurulması durumunda ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına Yazılacak Yazı  235

Kurum ve Kuruluşlardan Bilgi-Belge İsteme Yazısı 236

Kurum ve Kuruluşlardan Bilgi-Belge İsteme Yazısı 237

Kurum ve Kuruluşlardan Bilgi-Belge İsteme Yazısı 238

Kurum ve Kuruluşlardan Bilgi-Belge İsteme Yazısı 239

Kurum ve Kuruluşlardan Bilgi-Belge İsteme Yazısı 240

Mahkemede Bulunan Belgelerin Tetkiki İçin Yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına

Gönderilecek Yazı . 241

Görevden Uzaklaştırma Teklif Yazısı . 242

Görevden Uzaklaştırılan Memura Yazılacak Yazı 243

Görevden Uzaklaştırılan Memurla İlgili Muhasebe Birimine Yazılacak Yazı 244

Görevden Uzaklaştırmaya İlişkin Denetim Birimi Başkanlığına/Memurun

Amirlerine Yazılacak Yazı  245

Resmi Dairelerden Bilgi Belge İsteminde Düzenlenecek Yazı . 246

İdari Makamlardan veya Meslek Kuruluşlarından Bilirkişi

Görevlendirilmesine İlişkin Yazı  247

Bilirkişi Olarak Görevlendirilenlere Yazılacak Yazı. 248

Bilirkişi Göreve Başlama ve Yemin Tutanağı . 249

Bilirkişiye Ücret Ödenmesine İlişkin Müteferrik Karar 250

Bilirkişi Ücretinin Karşılanabilmesi İçin İlgili Kuruma/Birime Yazılacak Yazı 251

İstinabe Suretiyle Tanığın Dinlenmesine İlişkin Naip Olarak Atanana Yazılacak

Yazı  252

Naip Olarak Atanana Gönderilecek İstinabe Talimatı. 253

Ön İnceleme Çalışmasının 30 Gün İçerisinde Bitirilememesi Durumunda

15 Gün Ek Süre Verilmesine Yönelik İlgili İdareye Yazılacak Yazı. . 254

İdari Soruşturma Rapor Kapağı Örneği . 255

10 İçindekiler

Ön İnceleme Rapor Kapağı Örneği 256

İdari Soruşturma Rapor Örneği. 257

Ön İnceleme Rapor Örneği . 259

İdari Soruşturma/Ön İncelemeye İlişkin Olarak Hazırlanacak Dizi Pusulası. . 261

BEŞİNCİ BÖLÜM

TEORİK BİLGİLERİN PRATİĞE UYGULANMASI

(ÖRNEK OLAYLAR)

MEMURLAR VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİNİN YARGILANMASI HAKKINDA KANUN 309

DEVLET MEMURLARI DİSİPLİN YÖNETMELİĞİ. 317

KAYNAKÇA  333