Mecelle ve Günümüz Hukuku (Hukukun Doksan Dokuz İlkesi)

Stok Kodu:
9786253815332
Boyut:
16x24
Sayfa Sayısı:
219
Basım Yeri:
Ankara
Baskı:
4
Basım Tarihi:
2025-11
Kapak Türü:
Karton
Kağıt Türü:
1.Hamur
%5 indirimli
300,00TL
285,00TL
Taksitli fiyat: 1 x 285,00TL
Havale/EFT ile: 270,75TL
9786253815332
400527
Mecelle ve Günümüz Hukuku
Mecelle ve Günümüz Hukuku (Hukukun Doksan Dokuz İlkesi)
285.00

Prof. Dr. Yasin Kurban

 

 

 

 

 

 İçindekileri

  1. Baskı İçin Önsöz 

5

Önsöz 

7

  1. Giriş 

13

  1. Amaç ve Yöntem 

13

  1. Bölüm

GENEL NİTELİKLİ HUKUK KURALLARI

  1. İslâm Hukukunda Genel Hukuk Kuralları 

15

1.1. Kavaid 

18

1.2. Zabıt 

18

1.3. el–Eşbah ve’n–Nezair 

18

1.4. Furuk 

19

1.5. Fıkıh Nazariyesi 

19

  1. Genel Hukuk Kurallarının İslâm Hukukundaki Yeri 

19

2.1. Genel Hukuk Kurallarının Kaynakları 

21

2.2. Müstakil Kaynak Olup Olmama Açısından Genel Hukuk Kuralları 

21

  1. Bölüm

MECELLE VE GÜNÜMÜZ HUKUKU

  1. Mecelle ve Küllî Kaideleri 

23

  1. Mecelle’nin Hazırlanmasının Tarihî Arka Planı 

24

  1. Mecelle’ye Yöneltilen Eleştiriler 

30

  1. Mecelle’nin İçeriği ve Uygulandığı Ülkeler 

31

  1. Mecelle’nin Tadilleri ve Yürürlükten Kaldırılışı 

33

III. Bölüm

MECELLE’NİN KÜLLİ KAİDELERİ VE GÜNÜMÜZ HUKUKU

  1. İlm–i fıkıh mesâ’il–i şer’iyye–i ameliyeyi bilmektir. 

35

  1. Bir işten maksat ne ise hüküm ona göredir. 

37

  1. Ukudda itibar makasıd ve maaniyedir; elfaz ve mebanîye değildir. 

46

  1. Şekk ile yakîn zail olmaz. 

55

  1. Bir şeyin bulunduğu hâl üzere kalması asıldır. 

61

  1. Kadîm, kıdemi üzere terk olunur. 

65

  1. Zarar kadîm olmaz. 

67

  1. Beraet–i zimmet asıldır. 

67

  1. Sıfat–ı ârızada asl olan ademdir. 

69

  1. Bir zamanda sabit olan şeyin hilâfına delil olmadıkça bekasıyla hükmolunur. 

72

  1. Bir emr–i hâdisin akreb–i evkatına izâfeti asıldır. 

73

  1. Kelâmda aslolan mânây–ı hakîkîdir. 

76

  1. Tasrîh mukabelesinde delâlete itibar yoktur. 

77

  1. Mevrid–i nassda içtihada mesağ yoktur. 

78

  1. Alâ hilafi’l–kıyas sabit olan şey saire makîs’un–aleyh olamaz. 

80

  1. İctihad ile ictihad nakz olunmaz. 

82

  1. Meşakkat teysîri celbeder. 

83

  1. Bir iş zîk oldukda müttesi olur. 

85

  1. Zarar ve mukabele bi’z–zarar yoktur. 

87

  1. Zarar izâle olunur. 

89

  1. Zaruretler memnu’ olan şeyleri mubah kılar. 

90

  1. Zaruretler kendi miktarlarınca takdîr olunur. 

95

  1. Bir özür için caiz olan şey ol özrün zevaliyle batıl olur. 

96

  1. Mâni’ zail oldukda memnu avdet eder. 

99

  1. Bir zarar kendi misli ile izale olunamaz. 

101

  1. Zarar–ı âmmı def için zarar–ı has ihtiyar olunur. 

103

  1. Zarar–ı eşed zarar–ı ehaf ile izale olunur. 

104

  1. İki fesad teâruz ettikde ehaffı irtikâb ile a’zamının çaresine bakılır. 

106

  1. Ehven–i şerreyn ihtiyar olunur. 

107

  1. Def’–i mefâsid celb–i menafi’den evlâdır. 

108

  1. Zarar bi kaderi’l–imkân def’ olunur. 

109

  1. Hâcet umumî olsun husûsî olsun zaruret menzilesine tenzîl olunur. 

109

  1. Iztırar gayrın hakkını iptal etmez. 

111

  1. Alması memnû olan şeyin vermesi dahi memnûdur. 

112

  1. İşlenmesi memnû olan şeyin istenmesi dahi memnû olur. 

115

  1. Âdet muhakkemdir. 

116

  1. Nâsın istimali bir hüccettir ki anınla amel vacip olur. 

119

  1. Âdeten mümteni’ olan şey hakîkaten mümteni’ gibidir. 

120

  1. Ezmânın teğayyürü ile ahkâmın teğayyürü inkâr olunamaz. 

121

  1. Âdetin delaletiyle manay–ı hakîki terk olunur. 

123

  1. Âdet ancak muttarid yahut galib oldukta muteber olur. 

123

  1. İtibar galib–i şâyi’a olup nadire değildir. 

124

  1. Örfen ma’ruf olan şey şart kılınmış gibidir. 

125

  1. Beyne’t–tüccar ma’ruf olan şey beynlerinde meşrût gibidir. 

127

  1. Örf ile ta’yin nass ile ta’yin gibidir. 

128

  1. Mâni’ ve muktezî teâruz ettikte mâni’ takdim olunur. 

128

  1. Vücudda bir şeye tabi olan hükümde dahi ona tabi olur. 

130

  1. Tabi olan şeye ayrıca hüküm verilmez. 

131

  1. Bir şeye malik olan kimse ol şeyin zarûriyyatından olan şeye dahi malik olur. 

135

  1. Asıl sakıt oldukta fer’i dahi sakıt olur. 

136

  1. Sakıt olan şey avdet etmez. 

137

  1. Bir şey bâtıl oldukta anın zımnındaki şey dahi batıl olur. 

138

  1. Aslın ifası kabil olmadığı hâlde bedeli ifa olunur. 

139

  1. Bizzat tecvîz olunmayan şey bi’t–tebea tecviz olunabilir. 

142

  1. İbtidaen tecvîz olunamayan şey bekâen tecvîz olunabilir. 

142

  1. Beka ibtidâdan esheldir. 

143

  1. Teberru’ ancak kabz ile tamam olur. 

145

  1. Raiyye yani teb’ a üzerine tasarruf maslahata menûttur. 

147

  1. Velâyet–i hâssa velâyet–i ammeden akvâdır. 

150

  1. Kelâmın i’mâli ihmalinden evlâdır. 

152

  1. Manay–ı hakîkî, müteazzir oldukta mecaza gidilir. 

153

  1. Bir kelâmın i’mali mümkün olmazsa ihmâl olunur. 

154

  1. Mütecezzî olmayan bir şeyin bazısını zikretmek, küllünü zikir gibidir. 

155

  1. Mutlak ıtlakı üzere cari olur. Eğer nassen yahut delaleten takyid delili bulunmazsa. 

156

  1. Hazırdaki vasıf lağv, gaibdeki vasıf muteberdir. 

158

  1. Sual cevapta iade olunmuş addolunur. 

159

  1. Sâkite bir söz isnad olunmaz. Lakin marız–ı hacette sükût beyandır. 

160

  1. Bir şeyin umur–ı batınada delili o şeyin makamına kaim olur. 

163

  1. Mükâtebe muhâtaba gibidir. 

164

  1. Dilsizin işaret–i ma’hudesi lisan ile beyan gibidir. 

166

  1. Tercümanın kavli her hususta kabul olunur. 

167

  1. Hatası zahir olan zanna itibar yoktur. 

168

  1. Senede müstenid olan ihtimal ile hüccet yoktur. 

169

  1. Tevehhüme itibar yoktur. 

170

  1. Burhan ile sabit olan şey, ayanen sabit gibidir. 

170

  1. Beyyine müddeî için ve yemin münkir üzerinedir. 

171

  1. Beyyine hilâf–ı zahiri isbat için ve yemîn aslı ibkâ içindir. 

174

  1. Beyyine hüccet–i müteaddiye ve ikrar hüccet–i kâsıradır. 

176

  1. Kişi ikrarı ile muâheze olunur. 

176

  1. Tenakuz ile hüccet kalmaz. Lakin mütenâkızın aleyhine olan hükme halel gelmez. 

178

  1. Asıl sabit olmadığı halde fer’in sabit olduğu vardır. 

179

  1. Şartın sübûtu indinde ona muallâk olan şeyin sübûtu lazım olur. 

180

  1. Bi–kaderi’l–imkân şarta müraat olunmak lazım gelir. 

181

  1. Vaatler suver–i tâ’lîki iktisâ ile lazım olur. 

182

  1. Bir şeyin nef’i zamanı mukabelesindedir. 

183

  1. Ücret ile zaman müctemi’ olmaz. 

184

  1. Mazarrat menfaat mukabelesindedir. 

186

  1. Külfet nimete ve nimet külfete göredir. 

187

  1. Bir fiilin hükmü failine muzaf kılınır ve mücbir olmadıkça âmirine muzaf kılınmaz. 

187

  1. Mübâşir yani bizzat fail ile mütesebbib müctemi’ oldukta hüküm faile muzaf kılınır. 

189

  1. Cevâz–ı şer’î zamana münafî olur. 

192

  1. Mübaşir müteammid olmasa da zâmin olur. 

194

  1. Mütesebbib müteammid olmadıkça zâmin olmaz. 

195

  1. Hayvanatın kendiliğinden olarak cinayet ve mazarratı hederdir. 

196

  1. Gayrın mülkünde tasarrufla emretmek bâtıldır. 

197

  1. Bir kimsenin mülkünde onun izni olmaksızın âhar bir kimsenin tasarruf etmesi caiz değildir. 

198

  1. Bilâ–sebeb–i meşru’ birinin malını bir kimsenin ahz eylemesi caiz olmaz. 

199

  1. Bir şeyde sebeb–i temellükün tebeddülü o şeyin tebeddülü makamına kâimdir. 

200

  1. Kim ki bir şeyi vaktinden evvel isti’cal eyler ise mahrumiyetle muâteb olur. 

201

  1. Her kim ki kendi tarafından tamam olan şeyi nakz etmeye sa’y ederse sa’yi merduttur. 

203

EK 1: MECELLE’NİN KÜLLİ KAİDELERİ 

205

Kaynakça 

209

Kavram Dizini 

215

 

Prof. Dr. Yasin Kurban

 

 

 

 

 

 İçindekileri

  1. Baskı İçin Önsöz 

5

Önsöz 

7

  1. Giriş 

13

  1. Amaç ve Yöntem 

13

  1. Bölüm

GENEL NİTELİKLİ HUKUK KURALLARI

  1. İslâm Hukukunda Genel Hukuk Kuralları 

15

1.1. Kavaid 

18

1.2. Zabıt 

18

1.3. el–Eşbah ve’n–Nezair 

18

1.4. Furuk 

19

1.5. Fıkıh Nazariyesi 

19

  1. Genel Hukuk Kurallarının İslâm Hukukundaki Yeri 

19

2.1. Genel Hukuk Kurallarının Kaynakları 

21

2.2. Müstakil Kaynak Olup Olmama Açısından Genel Hukuk Kuralları 

21

  1. Bölüm

MECELLE VE GÜNÜMÜZ HUKUKU

  1. Mecelle ve Küllî Kaideleri 

23

  1. Mecelle’nin Hazırlanmasının Tarihî Arka Planı 

24

  1. Mecelle’ye Yöneltilen Eleştiriler 

30

  1. Mecelle’nin İçeriği ve Uygulandığı Ülkeler 

31

  1. Mecelle’nin Tadilleri ve Yürürlükten Kaldırılışı 

33

III. Bölüm

MECELLE’NİN KÜLLİ KAİDELERİ VE GÜNÜMÜZ HUKUKU

  1. İlm–i fıkıh mesâ’il–i şer’iyye–i ameliyeyi bilmektir. 

35

  1. Bir işten maksat ne ise hüküm ona göredir. 

37

  1. Ukudda itibar makasıd ve maaniyedir; elfaz ve mebanîye değildir. 

46

  1. Şekk ile yakîn zail olmaz. 

55

  1. Bir şeyin bulunduğu hâl üzere kalması asıldır. 

61

  1. Kadîm, kıdemi üzere terk olunur. 

65

  1. Zarar kadîm olmaz. 

67

  1. Beraet–i zimmet asıldır. 

67

  1. Sıfat–ı ârızada asl olan ademdir. 

69

  1. Bir zamanda sabit olan şeyin hilâfına delil olmadıkça bekasıyla hükmolunur. 

72

  1. Bir emr–i hâdisin akreb–i evkatına izâfeti asıldır. 

73

  1. Kelâmda aslolan mânây–ı hakîkîdir. 

76

  1. Tasrîh mukabelesinde delâlete itibar yoktur. 

77

  1. Mevrid–i nassda içtihada mesağ yoktur. 

78

  1. Alâ hilafi’l–kıyas sabit olan şey saire makîs’un–aleyh olamaz. 

80

  1. İctihad ile ictihad nakz olunmaz. 

82

  1. Meşakkat teysîri celbeder. 

83

  1. Bir iş zîk oldukda müttesi olur. 

85

  1. Zarar ve mukabele bi’z–zarar yoktur. 

87

  1. Zarar izâle olunur. 

89

  1. Zaruretler memnu’ olan şeyleri mubah kılar. 

90

  1. Zaruretler kendi miktarlarınca takdîr olunur. 

95

  1. Bir özür için caiz olan şey ol özrün zevaliyle batıl olur. 

96

  1. Mâni’ zail oldukda memnu avdet eder. 

99

  1. Bir zarar kendi misli ile izale olunamaz. 

101

  1. Zarar–ı âmmı def için zarar–ı has ihtiyar olunur. 

103

  1. Zarar–ı eşed zarar–ı ehaf ile izale olunur. 

104

  1. İki fesad teâruz ettikde ehaffı irtikâb ile a’zamının çaresine bakılır. 

106

  1. Ehven–i şerreyn ihtiyar olunur. 

107

  1. Def’–i mefâsid celb–i menafi’den evlâdır. 

108

  1. Zarar bi kaderi’l–imkân def’ olunur. 

109

  1. Hâcet umumî olsun husûsî olsun zaruret menzilesine tenzîl olunur. 

109

  1. Iztırar gayrın hakkını iptal etmez. 

111

  1. Alması memnû olan şeyin vermesi dahi memnûdur. 

112

  1. İşlenmesi memnû olan şeyin istenmesi dahi memnû olur. 

115

  1. Âdet muhakkemdir. 

116

  1. Nâsın istimali bir hüccettir ki anınla amel vacip olur. 

119

  1. Âdeten mümteni’ olan şey hakîkaten mümteni’ gibidir. 

120

  1. Ezmânın teğayyürü ile ahkâmın teğayyürü inkâr olunamaz. 

121

  1. Âdetin delaletiyle manay–ı hakîki terk olunur. 

123

  1. Âdet ancak muttarid yahut galib oldukta muteber olur. 

123

  1. İtibar galib–i şâyi’a olup nadire değildir. 

124

  1. Örfen ma’ruf olan şey şart kılınmış gibidir. 

125

  1. Beyne’t–tüccar ma’ruf olan şey beynlerinde meşrût gibidir. 

127

  1. Örf ile ta’yin nass ile ta’yin gibidir. 

128

  1. Mâni’ ve muktezî teâruz ettikte mâni’ takdim olunur. 

128

  1. Vücudda bir şeye tabi olan hükümde dahi ona tabi olur. 

130

  1. Tabi olan şeye ayrıca hüküm verilmez. 

131

  1. Bir şeye malik olan kimse ol şeyin zarûriyyatından olan şeye dahi malik olur. 

135

  1. Asıl sakıt oldukta fer’i dahi sakıt olur. 

136

  1. Sakıt olan şey avdet etmez. 

137

  1. Bir şey bâtıl oldukta anın zımnındaki şey dahi batıl olur. 

138

  1. Aslın ifası kabil olmadığı hâlde bedeli ifa olunur. 

139

  1. Bizzat tecvîz olunmayan şey bi’t–tebea tecviz olunabilir. 

142

  1. İbtidaen tecvîz olunamayan şey bekâen tecvîz olunabilir. 

142

  1. Beka ibtidâdan esheldir. 

143

  1. Teberru’ ancak kabz ile tamam olur. 

145

  1. Raiyye yani teb’ a üzerine tasarruf maslahata menûttur. 

147

  1. Velâyet–i hâssa velâyet–i ammeden akvâdır. 

150

  1. Kelâmın i’mâli ihmalinden evlâdır. 

152

  1. Manay–ı hakîkî, müteazzir oldukta mecaza gidilir. 

153

  1. Bir kelâmın i’mali mümkün olmazsa ihmâl olunur. 

154

  1. Mütecezzî olmayan bir şeyin bazısını zikretmek, küllünü zikir gibidir. 

155

  1. Mutlak ıtlakı üzere cari olur. Eğer nassen yahut delaleten takyid delili bulunmazsa. 

156

  1. Hazırdaki vasıf lağv, gaibdeki vasıf muteberdir. 

158

  1. Sual cevapta iade olunmuş addolunur. 

159

  1. Sâkite bir söz isnad olunmaz. Lakin marız–ı hacette sükût beyandır. 

160

  1. Bir şeyin umur–ı batınada delili o şeyin makamına kaim olur. 

163

  1. Mükâtebe muhâtaba gibidir. 

164

  1. Dilsizin işaret–i ma’hudesi lisan ile beyan gibidir. 

166

  1. Tercümanın kavli her hususta kabul olunur. 

167

  1. Hatası zahir olan zanna itibar yoktur. 

168

  1. Senede müstenid olan ihtimal ile hüccet yoktur. 

169

  1. Tevehhüme itibar yoktur. 

170

  1. Burhan ile sabit olan şey, ayanen sabit gibidir. 

170

  1. Beyyine müddeî için ve yemin münkir üzerinedir. 

171

  1. Beyyine hilâf–ı zahiri isbat için ve yemîn aslı ibkâ içindir. 

174

  1. Beyyine hüccet–i müteaddiye ve ikrar hüccet–i kâsıradır. 

176

  1. Kişi ikrarı ile muâheze olunur. 

176

  1. Tenakuz ile hüccet kalmaz. Lakin mütenâkızın aleyhine olan hükme halel gelmez. 

178

  1. Asıl sabit olmadığı halde fer’in sabit olduğu vardır. 

179

  1. Şartın sübûtu indinde ona muallâk olan şeyin sübûtu lazım olur. 

180

  1. Bi–kaderi’l–imkân şarta müraat olunmak lazım gelir. 

181

  1. Vaatler suver–i tâ’lîki iktisâ ile lazım olur. 

182

  1. Bir şeyin nef’i zamanı mukabelesindedir. 

183

  1. Ücret ile zaman müctemi’ olmaz. 

184

  1. Mazarrat menfaat mukabelesindedir. 

186

  1. Külfet nimete ve nimet külfete göredir. 

187

  1. Bir fiilin hükmü failine muzaf kılınır ve mücbir olmadıkça âmirine muzaf kılınmaz. 

187

  1. Mübâşir yani bizzat fail ile mütesebbib müctemi’ oldukta hüküm faile muzaf kılınır. 

189

  1. Cevâz–ı şer’î zamana münafî olur. 

192

  1. Mübaşir müteammid olmasa da zâmin olur. 

194

  1. Mütesebbib müteammid olmadıkça zâmin olmaz. 

195

  1. Hayvanatın kendiliğinden olarak cinayet ve mazarratı hederdir. 

196

  1. Gayrın mülkünde tasarrufla emretmek bâtıldır. 

197

  1. Bir kimsenin mülkünde onun izni olmaksızın âhar bir kimsenin tasarruf etmesi caiz değildir. 

198

  1. Bilâ–sebeb–i meşru’ birinin malını bir kimsenin ahz eylemesi caiz olmaz. 

199

  1. Bir şeyde sebeb–i temellükün tebeddülü o şeyin tebeddülü makamına kâimdir. 

200

  1. Kim ki bir şeyi vaktinden evvel isti’cal eyler ise mahrumiyetle muâteb olur. 

201

  1. Her kim ki kendi tarafından tamam olan şeyi nakz etmeye sa’y ederse sa’yi merduttur. 

203

EK 1: MECELLE’NİN KÜLLİ KAİDELERİ 

205

Kaynakça 

209

Kavram Dizini 

215

 

Yorum yaz
Bu kitaba henüz yorum yapılmamış.
Bonus Card ( Garanti - Teb - Denizbank - Şekerbank vb. )
Taksit Sayısı Taksit tutarı Genel Toplam
Tek Çekim 285,00    285,00   
Cardfinans ( Finansbank )
Taksit Sayısı Taksit tutarı Genel Toplam
Tek Çekim 285,00    285,00   
Maximum Card ( İş Bankası - Ziraat Bankası )
Taksit Sayısı Taksit tutarı Genel Toplam
Tek Çekim 285,00    285,00   
Worldcard ( YKB - Vakıfbank - Anadolubank - Albaraka )
Taksit Sayısı Taksit tutarı Genel Toplam
Tek Çekim 285,00    285,00   
Diğer Kartlar
Taksit Sayısı Taksit tutarı Genel Toplam
Tek Çekim 285,00    285,00   
Kapat