İşverenin İş Kazası Ve Meslek Hastalığından Doğan Hukuki Sorum. İle Maddi Zarar. Hesabına İliş. Esas

İŞVERENİN İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞINDAN DOĞAN HUKUKİ SORUM. İLE MADDİ ZARAR. HESABINA İLİŞ. ESAS



Zübeyde BAŞBOĞA ŞAHBAZ



-İş Kazası Ve Meslek Hastalığı Kavramları İle İşverenin Hukuki Sorumluluğunun Esasları

- Genel Anlamda Kaza Kavramı İş Kazası Ve Meslek Hastalığı

- İşverenin Hukuki Sorumluluğu

- İş Gücü Kaybından Doğan Maddi Zararın Kapsamı

- İş Gücü Kaybından Doğan Maddi Zarar

- Maddi Tazminatı Belirleyen Faktörler

- Maddi Tazminatın Hesabına İlişkin Esaslar

- Maddi Tazminatın Devreler Halinde Belirlenmesi

- Cismani Zararın Hesabında Faiz

- İşveren Yönünden Borcu Sona Erdiren Haller



İÇİNDEKİLER

SUNUŞV

ÖNSÖZVII

KISALTMALAR XIII

GİRİŞ 1

BİRİNCİ BÖLÜM

İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞI KAVRAMLARI

İLE İŞVERENİN HUKUKİ SORUMLULUĞUNUN ESASLARI

§ 1 Genel Anlamda Kaza Kavramı İş Kazası ve Meslek Hastalığı7

I Genel Anlamda Kaza Kavramı7

II Genel Anlamda Kaza Kavramının Unsurları 8

1 Dıştan Gelen Bir Etki (Olay)8

2 İstenilmeyen Olay8

3 Ani Olay 9

4 Vücut Bütünlüğünün İhlali veya Ölüm 10

5 İlliyet (Nedensellik)Bağı 10

III İş Kazasının Tanımı ve Unsurları11

A Genel Olarak11

B İş Kazasının Tanımı 12

C İş Kazasının Unsurları 13

1 Genel Olarak 13

2 Kazaya Uğrayanın 5510 Sayılı Yasa Anlamında

Sigortalı Sayılması 13

3 Sigortalının Kazaya Uğraması 16

a Sigortalının İşyerinde Bulunduğu Sırada Kazaya Uğraması 19

b Sigortalının İşveren Tarafından Yürütülmekte Olan

İş Dolayısıyla Kazaya Uğraması 24

c Bir İşverene Bağlı Olarak Çalışan Sigortalının, Görevli Olarak

İşyeri Dışında Başka Bir Yere Gönderilmesi Nedeniyle Asıl

İşini Yapmaksızın Geçen Zamanlarda Kazaya Uğraması25X

d Emziren Kadın Sigortalının, İş Mevzuatı Gereğince Çocuğuna

Süt Vermek İçin Ayrılan Zamanlarda Kazaya Uğraması27

e Sigortalıların, İşverence Sağlanan Bir Taşıtla İşin Yapıldığı Yere

Gidiş Gelişi Sırasında Kazaya Uğramaları 27

4 Sigortalının Uğradığı Kaza Sonucu Bedensel veya

Ruhsal Bir Zarara Uğraması 29

5 Meydana Gelen İş Kazası İle Sigortalının Uğradığı Zarar Arasında

(İlliyet) Nedensellik Bağının Varlığı30

a Sigortalının Yürüttüğü İş ile meydana Gelen Kaza (Olay)

Arasında İlliyet Bağının Varlığı 30

b Olay ile İş Arasındaki İlliyet Bağı 32

IV Meslek Hastalığı33

1 Genel Olarak33

2 Meslek Hastalığının Unsurları 35

a Meslek Hastalığı Teşkil Eden Bir Hastalığın Varlığı 35

b Meslek Hastalığının Bedeni veya Ruhi Bir Zarara Neden Olması 38

c Hastalık İle Görülen İş Arasında İlliyet Bağının Varlığı39

§ 2 İşverenin Hukuki Sorumluluğu39

I İşverenin Sorumluluğunun Ölçüsü ve Kapsamı39

1 İşverenin Gözetme Borcu 41

2 Gözetme Borcunun Dayandığı İlke ve Görüşler46

3 Gözetme Borcunun Kapsamı ve Sınırı48

4 İşverenin Gözetme Borcunun İhlaline Bağlanan Hukuki Sonuçlar 51

II Sosyal Güvenlik Kurumu’nun Karşılamadığı Zarar 53

III İşverenin Sorumluluğunun Hukuki Niteliği62

1 Genel Olarak62

2 Kusura Dayanan Sorumluluk 63

3 Kusursuz Sorumluluk 67

IV İşverenin İş Kazası ve Meslek Hastalığından Doğan Hukuki

Sorumluluğunun Koşulları 77

1 Genel Olarak77

2 Dıştan Gelen İstenilmeyen Olay78

3 Uygun İlliyet Bağı 80

4 İlliyet Bağının Kesilmesi88

a Mücbir Sebep 88

b Zarar Görenin Kusuru 93

c Üçüncü Şahsın Ağır Kusuru94

5 Maddi Zarar 96XI

İKİNCİ BÖLÜM

İŞ GÜCÜ KAYBINDAN DOĞAN MADDİ ZARARIN KAPSAMI

§ 3 İş Gücü Kaybından Doğan Maddi Zarar 99

I Maddi Zararı Belirleyen Faktörler 99

1 Genel Olarak99

2 İş Gücü Kaybının Belirlenmesi ve Belirleme Yöntemi 99

3 İşçinin İş Görebileceği Çağın ve Yaşam Süresinin Belirlenmesi107

4 İşçinin Ücretinin Belirlenmesi 111

a Genel Olarak111

b Belirlenebilen Ücretler 112

aa Gerçek Ücretin Tespiti112

bb Toplu İş Sözleşmesinden Yararlanan İşçilerin

Ücretlerinin Tespit115

cc Münavebeli ve Mevsimlik İşlerde Çalışanların Ücretlerinin

Tespiti117

c Bilinemeyen Ücretler 118

5 Kusurun Belirlenmesi 122

II Maddi Zararın İçeriği 123

1 İş Gücünün Azalması veya Tümüyle Kaybından Doğan Zararlar 124

2 Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Doğan Zararlar 128

3 İş Kazası veya Meslek Hastalığı Nedeniyle Zarar Gören İşçinin

Bütün Masrafları131

§ 4 Maddi Tazminatı Belirleyen Faktörler136

I Genel Olarak136

II İşçiye Bağlı Faktörler136

1 Sosyal Güvenlik Kurumunca sağlanan Sağlık Yardımları 136

2 Sosyal Güvenlik Kurumunca sağlanan Parasal Yardımlar140

a Geçici İş Göremezlik Ödeneği140

b Sürekli İş Göremezlik Geliri 142

c Malullük Aylığı144

d Peşin Sermaye Değeri 145

3 Özel Sigorta Tazminatları147

4 İşverenlerce Yapılan Maddi Yardımlar 147

5 Diğer Faydalar 148

6 Denkleştirme149

7 İşgücündeki Azalma Oranı 151XII

8 Müterafık Kusur (Zarar Görenin Kusuru)151

9 Zarara Razı Olma 156

10 Sürekli Bakıma Muhtaç Hale Gelme158

11 Mali Külfetler 158

III İşverene Bağlı Faktörler 161

1 Kusur Durumu 161

2 Ekonomik Durum 164

IV Tazminat Tutarına Etki Eden Faktörlerin Etki Sırası166

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

MADDİ TAZMİNATIN HESABINA İLİŞKİN ESASLAR

§ 5 Maddi Tazminatın Devreler Halinde Belirlenmesi173

I Genel Olarak173

1 İşlemiş Dönem Zarar Hesabı174

2 İşleyecek (İskontolu) Dönem Hesabı 179

a Aktif Dönem Hesabı 180

b Pasif Dönem Hesabı184

II Tazminatın Hesabında Farklı Uygulama Dönemleri188

1 Genel Olarak188

2 1982 Yılından Önceki Döneme Ait Hesaplama Yöntemi 189

3 1982-1994 Tarihleri Arası Dönemde Uygulanan Hesaplama Yöntemi191

4 1994 Yılından Sonra Uygulanan Hesaplama Yöntemi195

III Zararı Tazmin Şekilleri203

1 İrat Olarak204

2 Kapital Olarak206

§ 6 Cismani Zararın Hesabında Faiz207

I Faizin Niteliği208

II Faizin Başlangıcı 210

§ 7 İşveren Yönünden Borcu Sona Erdiren Haller211

I İbraname 211

II Zamanaşımı 218

SONUÇ 221

ÖZET 227

SUMMARY228

KAYNAKÇA231

EK -I- PMF YAŞAM TABLOSU 239

EK -II- BALİĞ VE PEŞİN DEĞER TABLOSU240