Mehmet TAŞTAN
İÇİNDEKİLER
İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ 5
ÖNSÖZ. 7
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR 15
BİRİNCİ BÖLÜM
TAZMİNAT İSTEMİ, KOŞULLARI VE
YARGILAMA USULÜ
GENEL BİLGİLER 17
Tazminat Kavramı ve Koruma Tedbirleri . 17
Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminatın Tarihsel Gelişimi. 19
TAZMİNAT NEDENLERİ22
Kanunlarda Belirtilen Koşullar Dışında Yakalanma, Tutuklanma veya
Tutukluluğun Devamına Karar Verme . 29
Genel Olarak 29
Kanunlarda Belirtilen Hal ve Şartlar Dışında Yakalanma . 33
Kanunlarda Belirtilen Hal ve Şartlar Dışında Gözaltı 35
Kanunlarda Belirtilen Hal ve Şartlar Dışında Tutuklanma ve Tutukluluğun
Devamı 38
Kanuni Gözaltı Süresi İçinde Hâkim Önüne Çıkarılmama. 52
Yasal Haklar Hatırlatılmadan veya Hatırlatılan Haklardan Yararlanma İsteği
Yerine Getirilmeden Tutuklama. 58
Kanuna Uygun Tutuklanıp Makul Sürede Yargılama Mercii Huzuruna
Çıkarılmama veya Bu Süre İçinde Hüküm Vermeme . 62
Makul Sürede Yargılama Mercii Huzuruna Çıkarılmama (Makul Sürede
Dava Açılmaması) 65
Makul Sürede Hüküm Verilmemesi. 67
Kanuna Uygun Olarak Yakalandıktan veya Tutuklandıktan Sonra Kovuşturmaya
Yer Olmadığına veya Beraate Karar Verme . 87
Mahkûm Olup da Gözaltı ve Tutuklulukta Geçirilen Sürenin Hükümlülük
Süresinden Fazla Olması veya İşlenilen Suç İçin Kanunda Öngörülen Cezanın
Sadece Para Cezası Olması Nedeniyle Zorunlu Olarak Bu Cezayla Cezalandırılma 92
10 İçindekiler
Gözaltı ve Tutuklulukta Geçirilen Sürenin Hükümlülük Süresinden Fazla
Olması92
İşlenilen Suç İçin Kanunda Öngörülen Cezanın Sadece Para Cezası Olması
Nedeniyle Zorunlu Olarak Bu Cezayla Cezalandırılma .93
Yakalama veya Tutuklama Nedenleri ve Haklarındaki Suçlamaların
Açıklanmaması .97
Yakalanma veya Tutuklamanın Yakınlara Bildirilmemesi .99
Arama Kararının Ölçüsüz Olarak Gerçekleştirilmesi.103
İ. Koşulları Oluşmadığı Halde Elkoyma Kararı Verilmesi, Elkonulan Eşyanın
Korunması İçin Gerekli Tedbirlerin Alınmaması, Elkonulan Eşyanın veya
Malvarlığı Değerlerinin Amaç Dışı Kullanılması veya Zamanında Geri
Verilmemesi .124
Koşulları Oluşmadığı Halde Elkoyma127
Korunması İçin Gerekli Tedbirlerin Alınmaması.129
Amaç Dışı Kullanılması .133
Elkonulan eşyanın zamanında geri verilmemesi 134
Özel Elkoyma Halleri 140
Taşınmazlara, Hak ve Alacaklara Elkoyma .141
Postada Elkoyma .141
Şirket Yönetimi İçin Kayyım Tayini.141
Bilgisayarlara Elkoyma.142
Terörizmin Finansmanının Önlenmesi Hakkında Kanun Uyarınca
Malvarlığının Dondurulması 143
Yakalama veya Tutuklama İşlemine Karşı Kanunda Öngörülen Başvuru
İmkânlarından Yararlandırılmama .165
Yargılamanın Yenilenmesi Sonucu Beraat veya Ceza Verilmesine Yer
Olmadığına Karar Verilmesi .166
CMK’nın 141/3. Maddesi Uyarınca Hâkimler ve Cumhuriyet Savcılarının
Verdikleri Kararlar veya Yaptıkları İşlemler Nedeniyle Tazminat Davası Açılması170
III. BAŞVURU SÜRESİ, YARGILAMA USULÜ VE KARAR İÇERİĞİ 181
Başvuru Süresi181
Genel Olarak 181
Karar veya Hükmün Kesinleşmesi 190
Sonuçlanması ve Kesinleşmesi Gerekmeyen Başvurular: 194
Davanın Tarafları205
Davacı 205
Mirasçıların durumu 206
Küçüklerin durumu 207
Vesayet altına alınanların durumu.208
Tüzel kişilerin durumu .209
İçindekiler 11
Yabancı uyruklu şahısların durumu . 209
Vekil ile açılan davada vekâlet ilişkisi 210
Davalı (Husumet). 215
Başvuru Mercii (Görevli ve Yetkili Mahkeme) . 216
Görevli mahkeme 216
Yetkili Mahkeme 220
Genel yetkili Mahkeme . 220
İstisnai yetkili mahkeme 223
Başvuru Şekli . 226
Genel olarak 226
Tazminat isteminde bulunanın açık kimlik ve adres bilgileri . 226
Zarara uğranılan işlemin niteliği 226
Zararın türü ve miktarı 226
Deliller. 227
Dilekçenin İncelenmesi 227
Süre yönünden inceleme. 227
İçerik ve ekinde yer alan belgeler yönünden inceleme . 228
Yargılama Usulü, Verilen Kararlar ve Kararda Yer alan Hususlar . 235
Genel olarak 235
Dilekçenin incelenmesi 236
Duruşma açılması 237
Davanın değeri 238
Taleple bağlılık kuralı. 238
Fazlaya ilişkin hakların saklı tutulması. 242
Karar başlığında yazılması gerekenler (Suç İsmi). 242
Islah . 246
Araştırma, inceleme ve delillerin değerlendirilmesi yöntemi 251
Araştırma ve delillerin incelenmesi. 251
Dayanak belgelerin celbi. 252
Tutuklama müzekkeresinin infazına ilişkin araştırma . 253
Mükerrir dava araştırması. 254
Mahsuba ilişkin araştırma. 254
Delillerin değerlendirilmesi ve tazminat miktarının belirlenmesi . 266
Duruşma ve hüküm . 267
Dava dilekçesinin reddi . 268
Davanın süreden reddi 268
Davanın husumetten reddi . 269
Yetkisizlik Kararı 269
12 İçindekiler
Davanın esastan reddi .269
Davanın kabulü270
Hükümde yer alan diğer diğer hususlar .270
Yargılama giderleri.270
Vekâlet ücreti 271
Davanın kabulü ya da kısmen kabulü halinde vekâlet ücreti.271
Davanın reddi halinde vekâlet ücreti.272
Harç .276
Kesinlik sınırı ve Kanun yolu.277
İlk derece mahkemesince verilen kararlarda kesinlik sınırı .278
İstinaf mahkemelerince verilen kararlarda kesinlik sınırı 281
Kesinlik sınırı ile ilgili genel açıklamalar .282
Tazminat Hakkı ile Diğer Hususların İlgilisine Bildirilmesi 287
Tazminat davası açma hakkının hatırlatılması .287
Diğer hususların hatırlatılması .291
TAZMİNATA KONU ZARAR VE NİTELİĞİ .293
MADDİ TAZMİNAT .295
Maddi Zararlar .295
Parasal Kayıplar .296
Tedavi Masrafları.297
Vekâlet Ücreti297
Görüş Değişikliği Öncesi Uygulama .298
aaa) Beraat kararı verilen asıl ceza davasında vekâlet ücretine
hükmedilmemesi .298
bbb) Ceza davasında ya da soruşturma aşamasında avukata
yapılan ve makbuzla belgelenen ödemeler298
Görüş Değişikliği Sonrası Uygulama 300
Faiz 303
Hesaplanma yöntemi ve tazminat miktarının belirlenmesi: 313
Tazminata konu edilemeyen zararlar.345
Talep edilemeyen kişisel zararlar.358
MANEVİ TAZMİNAT365
Manevi Zarar365
Beden ve ruh tamlığının ihlali sonucu doğan zarar ve manevi tazminat .365
Kişilik haklarının ihlali sonucu doğan zarar ve manevi tazminat367
Manevi Tazminat Miktarının Hesaplanması.371
TAZMİNAT İSTEMİNDE DİKKATE ALINACAK DİĞER HUSUSLAR 381
Mahsup Kararı Bulunması halinde tazminat 381
İçindekiler 13
Koruma tedbiri uygulanan suç hakkında hükmün açıklanmasının geri
bırakılması (HAGB) kararı verilmesi. 387
Uyuşturucu madde ticareti yapma ya da kullanma suçlarında uygulanan
koruma tedbiri nedeniyle tazminat istemi 395
Uyuşturucu madde ticareti yapma suçunun kullanma suçuna
dönüşmesi halinde uygulama . 396
Uyuşturucu madde ticareti yapmak suçundan beraat, uyuşturucu
madde kullanmak suçundan ise tedbir karar verilmesi halinde
uygulama. 399
Soruşturma aşamasında uyuşturucu madde ticareti yapma suçundan
tutuklama gerçekleştirildikten sonra uyuşturucu madde kullanma
suçundan dava açılması 399
Şartlı tahliye süresinden fazla tutuklu kalma halinde tazminat. 402
Tutuklandığı suçtan beraat, tutuklanmadığı suçtan mahkûmiyet halinde
tazminat 404
Karar veya hükmün kesinleşmesinden önce tazminat davasının açılması. 406
Koruma tedbirleri dışındaki uygulama nedeniyle oluşan zararın tazmini 409
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinden ya da Anayasa Mahkemesine
bireysel başvuruda bulunarak tazminat alınması 410
Adli kontrol koruma tedbiri uygulanmasında tazminat. 411
Disiplin Yönünden Yapılan Tutuklamalarda Tazminat . 436
Azami Tutukluluk Süresinin Aşılması Halinde Tazminat 436
TAZMİNAT İSTEYEMEYECEK KİŞİLER 437
Genel Olarak 437
Tazminata Hak Kazanmadığı Hâlde Sonradan Yürürlüğe Giren ve Lehte
Düzenlemeler Getiren Kanun Gereği Durumları Tazminat İstemeye Uygun
Hâle Dönüşenler 438
Genel veya Özel Af, Şikâyetten Vazgeçme, Uzlaşma Gibi Nedenlerle
Hakkında Kovuşturmaya Yer Olmadığına veya Davanın Düşmesine Karar
Verilen veya Kamu Davası Geçici Olarak Durdurulan veya Kamu Davası
Ertelenen veya Düşürülenler. 441
4, Kusur Yeteneğinin Bulunmaması Nedeniyle Hakkında Ceza Verilmesine
Yer Olmadığına Karar Verilenler 454
Adlî makamlar huzurunda gerçek dışı beyanla suç işlediğini veya suça
katıldığını bildirerek gözaltına alınmasına veya tutuklanmasına neden
olanlar . 455
TAZMİNATIN GERİ ALINMASI461
14 İçindekiler
İKİNCİ BÖLÜM
466 SAYILI KANUN DIŞI YAKALANAN VEYA TUTUKLANAN KİMSELERE
TAZMİNAT VERİLMESİ HAKKINDA KANUN HÜKÜMLERİNİN İNCELENMESİ
Tazminat nedenleri yönünden karşılaştırma465
Yetkili mahkeme yönünden karşılaştırma 474
Dava açma süresi bakımından karşılaştırma 474
Başvuru dilekçesinin reddi halinde itiraz merci yönünden karşılaştırma .486
Duruşma yapılması yönünden karşılaştırma 487
Tazminat isteyemeyecek kişiler yönünden karşılaştırma.488
Tazminatın geri alınması ve rücu yönünden karşılaştırma .488
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ÖRNEK TUTANAKLAR VE KARARLAR 491
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İLGİLİ MEVZUAT.513
KAYNAKÇA 573
