İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ 5 İÇİNDEKİLER 7 KISALTMALAR 15 ÖRNEK BELGE LİSTESİ 17 BİRİNCİ BÖLÜM GENEL PRENSİPLER I. SAVCILIK VE KOLLUK İLİŞKİSİ 19 A. YASAL ÇERÇEVE 19 B. ÇALIŞMA USULÜ 20 II. GİZLİLİK 21 III. ETKİN VE HIZLI SORUŞTURMA 23 IV. TEMEL HAK VE ÖZGÜRLÜKLER 25 V. DELİL TOPLAMA SERBESTİSİ 25 İKİNCİ BÖLÜM CİNAYET SORUŞTURMALARI I. İLK ADLİ İŞLEMLER 27 A. İHBARIN DEĞERLENDİRİLMESİ ve YETKİ 27 B. SUÇ MAHALLİNDE İNCELEME 29 1. Yasal Çerçeve 29 2. Olay Yeri İncelemesi / Keşif 31 a. Can Güvenliğinin Sağlanması 31 b. Ölüm Olgusunun Kesinleştirilmesi. 32 c. Olay Yerinin Muhafazası 32 d. Ölenin Kimliğinin Tespitine Yönelik İlk Araştırmalar 33 e. Gece Vakti Yapılan İncelemeler 34 f. Kamera Kaydı Araştırması 34 g. Geniş Çevre Araştırması 36
h. Bilirkişi ve Tanık Beyanları 36 i. Bulguların Tespiti, Görüntü Kaydı ve Tutanak Tanzimi 37 j. Tekrar İnceleme İçin Alınacak Tedbirler 43 k. Kayıp Cesedin Bulunmasına Yönelik Araştırmalar 43 C. ADLİ MUAYENE ve OTOPSİ 44 1. Kimlik Tespiti 44 2. Görüntü Kaydı 45 3. Cumhuriyet Savcısının Katılımı 45 4. Cesetten Ayrılan Kıyafet ve Diğer Eşyalar 45 5. Cesedin Adli Muayenesi 46 6. Otopsi 49 7. Defin ve Nakil Ruhsatı Tanzimi ile Ölüm Olayının Bildirilmesi 53 8. İstinabe Yoluyla Yapılması Gereken İşlemler 53 9. Kimliği Belirlenemeyen Cesetlere İlişkin İşlemler 53 10. Cesetten Alınan Organ ve Sıvıların İncelenmesi 55 11. Kabir Açma 56 12. Yurtdışında İşlenen Cinayetler 57 D. TANIK ARAŞTIRMASI 58 E. İNTERNET VERİLERİNE DAİR ARAŞTIRMA 58 F. ŞÜPHELİNİN KİMLİĞİNİ BELİRLEMEYE YÖNELİK İŞLEMLER 59 G. KİMLİĞİ BELİRLİ ŞÜPHELİNİN TEMİNİNE YÖNELİK İLK İŞLEMLER 59 II. MAĞDUR BEYANLARI 60 A. YASAL ÇERÇEVE ve GENEL İLKELER 60 B. MAKTUL YAKINLARI 61 C. OLAYA KARIŞAN DİĞER MAĞDURLAR. 61 III. TANIKLAR 62 A. YASAL ÇERÇEVE ve GENEL İLKELER 62 B. BEYAN 64 IV. KORUMA TEDBİRLERİ 65 A. YAKALAMA. 65 1. Yasal Çerçeve 65 2. Yakalamanın İnfazı 67 3. Müdafi ile Görüşme 70
4. Yurtdışında Bulunan Şüpheliler 71 a. Kırmızı Bülten 71 b. İade 72 B. GÖZALTI 73 1. Karar Alma Yetki ve Usulü ile Karara İtiraz 73 2. Gözaltı Süreleri 76 3. Kararın İnfazı 77 a. Nezarethaneye Giriş 77 b. Sağlık Raporları 79 4. Adliyeye Sevk veya Serbest Bırakma 81 5. Yeniden Yakalama Yasağı 82 C. TUTUKLAMA 82 1. Yasal Çerçeve 82 2. Tutuklama Talebi. 83 3. Tutukluluk Süreleri 84 4. Tedbirin İnfazı 85 5. Tedbirin Kaldırılması 86 D. ADLİ KONTROL 88 1. Yasal Çerçeve 88 2. Tedbirin Talep Edilmesi, Uygulanması ve Kaldırılması 89 E. ARAMA VE EL KOYMA 90 1. Yasal Çerçeve 90 a. Arama 90 b. El koyma 94 2. Arama ve El Koyma Talebi 98 3. Tedbirlerin İnfazı 98 a. Genel İlkeler 98 b. Üst Araması 100 c. Araç Araması 101 d. Kapalı Yer Araması 102 e. Arama Neticesinde Düzenlenecek Evrak 104 f. El Konulan Eşyanın Muhafazası 105 g. Bilgisayar/Telefon İncelemeleri 107
F. İLETİŞİMİN DENETLENMESİ 108 1. Yasal Çerçeve 108 a. İletişimin Tespiti 109 b. İletişimin Dinlenmesi, Kayda Alınması ve Sinyal Bilgilerinin Değerlendirilmesi 109 2. Tedbire Hazırlık Aşaması 111 3. Tedbir Kararı veya Talebi 112 a. İletişimin Tespiti 112 b. İletişimin Dinlenmesi, Kayda Alınması ve Sinyal Bilgilerinin Değerlendirilmesi 112 4. Tedbirin Uygulanması ve Son Bulması 113 a. İletişimin Tespiti 113 b. İletişimin Dinlenmesi, Kayda Alınması ve Sinyal Bilgilerinin Değerlendirilmesi 114 5. Şikayetçinin İletişiminin Tespiti 116 6. Mobil Telefonun Yerini Tespit 117 7. Tesadüfen Elde Edilen Deliller 118 G. TEKNİK ARAÇLARLA İZLEME 118 1. Yasal Çerçeve 118 2. Tedbirin Uygulanması 119 V. SAVUNMA 121 A. YASAL ÇERÇEVE 121 1. Şüphelinin Hazır Edilmesi 121 2. İfadenin Alınacağı Yer 123 3. Müdafi Yardımı 123 4. Yeniden İfade Alma 124 5. Kolluk İfadesinin Hukuki Vasfı 124 B. İFADE 125 1. Kimlik Tespiti, Hakların Hatırlatılması ve Tutanak İçeriği 125 2. Yasak Yöntemler 125 3. Cinayet Eylemine Özgü İfade Alma Usulü 126 4. Savunma Doğrultusunda Yapılacak İşlemler 127 VI. YER GÖSTERME 128 VII. FİZİK KİMLİĞİN TESPİTİ 129
VIII. TEŞHİS 130 A. YASAL ÇERÇEVE 130 B. UYGULAMA 131 1. Fiziki Teşhis 131 2. Fotoğraf Teşhisi 131 3. Tutanak 132 IX. BEDEN MUAYENESİ ve MOLEKÜLER GENETİK İNCELEME 132 A. BEDEN MUAYENESİ ve BİYOLOJİK NUMUNE TEMİNİ 133 1. Tanımlar ve Ortak Hükümler 133 2. Şüpheli 135 3. Diğer Kişiler 136 4. Gömülü Cesetlerden Örnek Temini. 137 B. MOLEKÜLER GENETİK İNCELEME 137 1. Yasal Çerçeve 137 2. Gizlilik 138 C. İŞLEMLERE İLİŞKİN EVRAK HAZIRLAMA USULÜ 140 X. SUÇ ALETLERİ VE DİĞER MATERYALLERİN İNCELENMESİ 141 XI. DİĞER İŞLEM ve ARAŞTIRMALAR 142 A. MALİ VERİ TEMİNİ 142 B. İNTERNET FAALİYETİNE İLİŞKİN ARAŞTIRMALAR 143 C. SEYAHAT BİLGİLERİNİN TEMİNİ 145 XII. İSTİNABE (TALİMAT) 145 A. YURTİÇİ İSTİNABE İŞLEMLERİ 145 B. ULUSLARARASI İSTİNABE ve TEBLİGAT 146 1. Genel İlkeler 146 2. Evrak Tanzim ve Gönderimi 147 XIII. BİLİRKİŞİ İNCELEMELERİ 148 A. YASAL ÇERÇEVE 148 B. GÖREVLENDİRME 150 C. RAPORUN DEĞERLENDİRİLMESİ 151 XIV. SUÇA SÜRÜKLENEN ÇOCUKLARA ÖZGÜ İŞLEMLER 152 A. SORUŞTURMAYI BİZZAT YÜRÜTME ZORUNLULUĞU 152 B. CEZAİ SORUMLULUK 152
1. 0-12 Yaş Grubu 152 2. 12-15 Yaş Grubu 153 3. 15-18 yaş Grubu 153 4. Çocuğun Yaşından Şüphe Duyulan Haller 154 C. KORUYUCU VE DESTEKLEYİCİ TEDBİR TALEBİ 154 D. KORUMA TEDBİRLERİ 154 1. Yakalama 154 2. Gözaltı 155 3. Tutuklama 155 E. İFADE 156 F. KOLLUK NEZDİNDE YAPILACAK İŞLEMLER 156 G. GÖREVLİ MAHKEME 157 XV. AKIL HASTALARINA ÖZGÜ İŞLEMLER 157 A. CEZAİ SORUMLULUK 158 B. HASTALIK TESPİTİNE YÖNELİK İŞLEMLER 158 1. İlk Muayene 158 2. Gözlem Altına Alma 159 XVI. SUÇ ÖRGÜTLERİNCE İŞLENEN CİNAYETLER 160 XVII. YURTDIŞINDA İŞLENEN CİNAYETLERE İLİŞKİN GÖREV 162 XVIII. SUÇ ÜSTLENME İHTİMALİNE İLİŞKİN ARAŞTIRMALAR 163 XIX. SUÇUN NİTELİKLİ HALLERİNE ÖZGÜ SORUŞTURMA İŞLEMLERİ 164 A. TASARLAYARAK ÖLDÜRME 164 B. CANAVARCA HİSLE veya EZİYET ÇEKTİREREK ÖLDÜRME 165 C. YANGIN, SU BASKINI, TAHRİP, BATIRMA VEYA BOMBALAMA ya da NÜKLEER, BİYOLOJİK veya KİMYASAL SİLAH KULLANMAK SURETİYLE ÖLDÜRME 166 D. ÜSTSOY VEYA ALTSOYDAN BİRİNİ YA DA EŞ VEYA KARDEŞİ ÖLDÜRME 167 E. ÇOCUĞU YA DA BEDEN VEYA RUH BAKIMINDAN KENDİSİNİ SAVUNAMAYACAK DURUMDA BULUNAN KİŞİYİ ÖLDÜRME 168 F. GEBE OLDUĞU BİLİNEN KADINI ÖLDÜRME 170 G. KİŞİYİ YERİNE GETİRDİĞİ KAMU GÖREVİ NEDENİYLE ÖLDÜRME 171 H. BİR SUÇU GİZLEMEK, DELİLLERİNİ ORTADAN KALDIRMAK VEYA İŞLENMESİNİ KOLAYLAŞTIRMAK YA DA YAKALANMAMAK AMACIYLA ÖLDÜRME 171
İ. BİR SUÇUN İŞLENEMEMESİNDEN DOLAYI DUYULAN İNFİALLE ÖLDÜRME 172 J. KAN GÜTME SAİKİYLE ÖLDÜRME 173 K. TÖRE SAİKİYLE ÖLDÜRME 173 XX. DİĞER ÖZEL HALLERE DAİR ARAŞTIRMALAR 174 A. MEŞRU SAVUNMA 175 B. HAKSIZ TAHRİK 176 C. TEŞEBBÜS 176 D. İŞTİRAK 177 1. Fiili İştirak 178 2. Azmettirme 178 3. Yardım Etme 179 XXI. KARAR 180 A. SERİ MUHAKEMEYE TABİ EVRAKIN TEFRİKİ 180 B. KARAR TÜRLERİ 181 1. İddianame 181 a. İddianame Tanziminden Önce Tespit Olunacak Hususlar 181 b. İddianame İçeriği 182 c. İddianamenin İadesi 184 2. Fezleke 185 a. Yasal Çerçeve 185 b. Fezleke İçeriği 186 c. Emanet Eşya Gönderimi 187 3. Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar 187 a. Yasal Çerçeve 187 b. Karar İçeriği 187 c. Kararın Tebliği 188 d. İtiraz 188 4. Kamu Davası Açılmasının Ertelenmesi 190 C. KARARLARIN KURUMLARA BİLDİRİMİ 190 1. Kolluğa Bildirim 190 2. Kamu Görevlisi Olan Şüpheliler Hakkında Bildirim 191 XXII. FAİLİN BELİRLENEMEDİĞİ HALLER 191 A. DAİMİ ARAMA KARARI 191 B. KARARIN KALDIRILMASI 192
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM YOL GÖSTERİCİ YARGISAL İÇTİHATLAR I. ETKİN SORUŞTURMA 193 II. İHBAR İÇERİĞİNİN TEYİDİNE YÖNELİK ARAŞTIRMA 196 III. OLAY YERİ İNCELEMESİ VE KEŞİF VERİLERİNİN ÖNEMİ 197 IV. ADLİ MUAYENE VE OTOPSİ VERİLERİNİN ÖNEMİ 200 V. MAĞDUR VE TANIK BEYANINA İTİBAR ÖLÇÜTLERİ 202 VI. KORUMA TEDBİRLERİ 203 VII. SAVUNMA 210 VIII. TEŞHİS 211 IX. MOLEKÜLER GENETİK İNCELEME 211 X. YABANCI ÜLKEDE İŞLENEN CİNAYETLER 212 XI. MEŞRU SAVUNMA 213 XII. HAKSIZ TAHRİK 215 XIII. TEŞEBBÜS 216 XIV. İŞTİRAK 218 XV. SUÇUN NİTELİKLİ HALLERİ 220 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM ÖRNEK SORUŞTURMA BELGELERİ 227 KAYNAKÇA 319
