BİRİNCİ BÖLÜM ULUSLARARASI ÇOCUK KAÇIRMANIN HUKUKÎ YÖNLERİNE DAİR LAHEY SÖZLEŞMESİ I. SÖZLEŞMEYE DUYULAN İHTİYACIN NEDENLERİ, SÖZLEŞMENİN TARİHİ GELİ‐ ŞİMİ VE TÜRK HUKUKUNA ETKİSİ 21 A. Çocuk Kaçırmanın Nedenleri, Kaçırma Olayının Çocuk ve Ebeveynler Üzerindeki Etkileri 21 B. Uluslararası Alanda İş birliği Zorunluluğunun Doğması 24 C. Sözleşmenin Tarihi Gelişimi 25 1. Sözleşme Öncesi Durum 25 2. Sözleşmenin Hazırlık Safhası 28 3. Sözleşmenin Kabulü 30 D. Türkiye Cumhuriyeti’nin Sözleşmeye Taraf Olması ve İlgili Mevzuat 31 II. SÖZLEŞMENİN GENEL ÇERÇEVESİ 33 A. Sözleşmenin Niteliği 33 B. Sözleşmede Düzenlenen Konular 35 III. SÖZLEŞMENİN AMACI 36 A. Çocuğun Üstün Yararının Korunması 36 B. Uluslararası Anlamda Hukuka Aykırı Olarak Çocukların Görülmesi veya Alıkonulması Olaylarının Önüne Geçilmesi 40 IV. SÖZLEŞMEDE YER ALAN HAKLAR 42 A. Koruma Hakkı/Velâyet Hakkı. 42 1. Sözleşmede Düzenlenen Koruma Hakkı 42 2. Türk Hukuku’nda Düzenlenen Velâyet Hakkı 45 B. Ziyaret Hakkı/Kişisel İlişki Kurma Hakkı 47 1. Sözleşmede Düzenlenen Ziyaret Hakkı. 47 2. Türk Hukuku’nda Düzenlenen Kişisel İlişki Kurma Hakkı 48
V. SÖZLEŞMENİN UYGULAMA ALANI 49 A. Yer Bakımından Sözleşmenin Uygulanması 50 B. Kişi Bakımından Sözleşmenin Uygulanması 53 1. Sözleşmenin Koruduğu Çocuklar 54 2. Çocuğu Hukuka Aykırı Olarak Götüren veya Alıkoyan Kişiler 56 3. Koruma Hakkını Kullanan Kişi veya Kurumlar 58 4. Ziyaret Hakkını Kullanan Kişiler 59 C. Konu Bakımından Sözleşmenin Uygulanması 60 1. Hukuka Aykırı Olarak Götürülen veya Alıkonulan Çocuğun Mutad Meskenine İadesi 61 a. Hukuka Aykırılığın Tespitine İlişkin Şartlar 61 b. Koruma Hakkının İhlâli 63 c. Çocuğun Mutad Meskenine İadesi 65 2. Ziyaret Hakkının Tesisi veya Korunması 66 D. Zaman Bakımından Sözleşmenin Uygulanması 67 VI. MERKEZÎ MAKAMLAR 68 A. Merkezî Makam Tayin Etme Zorunluluğu 68 B. Merkezî Makamların Yapısı ve Ehliyeti 69 C. Merkezî Makamların Görevleri 70 D. Merkezî Makamların Sözleşmenin Uygulanması Bakımından Önemi 72 VII. SÖZLEŞME UYARINCA ÇOCUĞUN İADESİNE YÖNELİK TALEPLERİN DEĞER‐ LENDİRİLMESİ 75 A. Çocuğun Yetkili Makam Kararı İadesi 76 1. Başvurulan Mercii 76 2. Başvuru Dili. 77 3. İade Şartları 78 4. Talebin İncelenmesi 79 a. Hukuka Aykırılığın Tespitini Yapan Adlî veya İdari Makamlar 79 b. Hukuka Aykırılığı Tespit Eden Karar veya Belgenin Sağlanması 80 c. İade Başvurusu Hakkında Karar Verilmesine Yönelik Süre Sınır‐ laması 81 d. Ret Sebepleri 83 da. Sözleşme m. 12/II Uyarınca İadenin Reddi 84 db. Sözleşme m. 13/I/a Uyarınca İadenin Reddi 90 dc. Sözleşme m. 13/I/b Uyarınca İadenin Reddi 93 dd. Sözleşme m. 13/II Uyarınca İadenin Reddi 100
de. Sözleşme m. 20 Uyarınca İadenin Reddi 103 df. Sözleşme m. 27 Uyarınca İadenin Reddi 106 e. Çocuğun İadesine Karar Verilmesi 107 f. İade Kararının Yerine Getirilmesi 108 g. Masraflar 109 B. Çocuğun Dostane Çözüm Yolu İle İadesi 111 VIII. SÖZLEŞMENİN KONUYLA İLGİLİ HÜKÜMLER İÇEREN DİĞER SÖZLEŞMELER İLE İLİŞKİSİ 113 A. 1989 Tarihli Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi 113 B. Diğer Bazı Lahey Sözleşmeleri 116 1. 1961 Tarihli Küçüklerin Korunması Konusunda Makamların Yetkisine ve Uygulanacak Kanuna Dair Lahey Sözleşmesi 117 2. 1996 Tarihli Velâyet Sorumluluğu ve Çocukların Korunmasına İlişkin Tedbirler Hakkında Yetki, Uygulanacak Hukuk, Tanıma, Tenfiz ve İşbir‐ liğine Dair Lahey Sözleşmesi 117 C. 1980 Tarihli Çocukların Velâyetine İlişkin Kararların Tanınması ve Tenfizi ile Çocukların Velâyetinin Yeniden Tesisine İlişkin Avrupa Sözleşmesi 119 IX. SÖZLEŞMENİN BRÜKSEL IIA TÜZÜĞÜ İLE İLİŞKİSİ 121 A. Tüzük Hakkında Genel Bilgiler ve Kapsamı 121 B. Tüzüğün Sözleşmeyi Tamamlaması 123 C. Tüzük Anlamında Çocuğun Hukuka Aykırı Götürülmesi veya Alıkonması 124 D. Çocuğun İadesi Usulü 126 İKİNCİ BÖLÜM MİLLETLERARASI DÜZENLEMELERDE VE TÜRK HUKUKUNDA MUTAD MESKEN KAVRAMI I. MUTAD MESKEN KAVRAMINA DUYULAN İHTİYAÇ VE KAVRAMIN TERCİH EDİLMESİNDE ETKİLİ OLAN SEBEPLER 131 II. MİLLETLERARASI DÜZENLEMELERDE MUTAD MESKEN KAVRAMI 135 A. Lahey Sözleşmelerinde Mutad Mesken Kavramı 135 1. 1902 Tarihli Çocukların Vesayetine İlişkin Sözleşme 138 2. Nafaka Yükümlülüğüne Uygulanacak Hukuka Dair Sözleşmeler (1956 ve 1973) ve Protokol (2007) 139 a. 1956 Tarihli Çocuklara Karşı Nafaka Mükellefiyetine Uygulanacak Kanuna Dair Sözleşme 140 b. 1973 Tarihli Nafaka Yükümlülüğüne Uygulanacak Kanuna Dair Sözleşme 142
c. 2007 Tarihli Nafaka Yükümlülüğüne Uygulanacak Hukuka İlişkin Protokol 145 d. Alacaklının Mutad Meskeni Bağlama Noktasının Değerlendiril‐ mesi 148 3. 1961 Tarihli Küçüklerin Korunmasına Dair Makamların Yetkisine ve Uygulanacak Kanuna Dair Lahey Sözleşmesi 149 4. 1993 Tarihli Çocukların Korunması ve Ülkelerarası Evlat Edinme Ko‐ nusunda İşbirliğine Dair Lahey Sözleşmesi 154 5. 1996 Tarihli Velâyet Sorumluluğu ve Çocukların Korunmasına İlişkin Tedbirler Hakkında Yetki, Uygulanacak Hukuk, Tanıma, Tenfiz ve İşbir‐ liğine Dair Lahey Sözleşmesi 156 a. Genel Olarak 156 b. Mutad Mesken Kavramını İçeren Hükümler 157 ba. Yetkili Makamlar 159 bb. Uygulanacak Hukuk 161 bc. Tanıma 163 bd. İş Birliği 164 be. Genel Hükümler 165 B. Avrupa Birliği Hukukunda Mutad Mesken Kavramı 165 1. Roma I Tüzüğü (592/2008 EC) 168 2. Roma III Tüzüğü (1259/2010 EC) 174 3. Brüksel IIa Tüzüğü (2201/2003 EC) 178 a. Boşanma, Ayrılık ve Evliliğin Butlanı Davarında Milletlerarası Yetkinin Tesisi 180 b. Ebeveynin Sorumluluğuna İlişkin Davalarda Milletlerarası Yetki‐ nin Tesisi 182 c. Çocuğun Hukuka Aykırı Olarak Götürülmesi veya Alıkonulması Davalarında Milletlerarası Yetkinin Tesisi 183 d. Milletlerarası Yetkiye İlişkin Diğer Durumlar 185 4. Nafaka Tüzüğü (4/2009 EC) 185 a. Milletlerarası Yetki 187 b. Uygulanacak Hukuk 188 c. Tanıma Tenfiz 189 d. İş Birliği 190 III. TÜRK HUKUKUNDA MUTAD MESKEN KAVRAMI 191 A. 5718 Sayılı Milletlerarası Özel Hukuk Usul Hukuku Hakkında Kanun 191 1. Genel Hükümler 192
2. Şahsın Hukukuna İlişkin Kanunlar İhtilâfı Kuralları 193 3. Aile Hukukuna İlişkin Kanunlar İhtilâfı Kuralları 194 4. Borçlar Hukuku Sözleşmelerine İlişkin Kanunlar İhtilâfı Kuralları 196 5. Sözleşme Dışı Borç İlişkileri Hakkında Uygulanacak Hukuka İlişkin Kanunlar İhtilâfı Kuralları 199 6. Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisini Tesis Eden Yetki Kural‐ ları 201 B. Mutad Mesken Kavramını Konu Alan Diğer Bazı Türk Mevzuatı Hüküm‐ leri ve Değerlendirilmesi 203 1. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 203 2. 5901 Sayılı Türk Vatandaşlık Kanunu ve Kanunun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik 204 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM MUTAD MESKEN KAVRAMI VE SÖZLEŞME KAPSAMINDA ÇOCUĞUN MUTAD MESKENİNİN TESPİTİ I. GENEL OLARAK 205 II. MUTAD MESKEN KAVRAMININ VASIFLANDIRILMASI 206 III. MUTAD MESKENİN UNSURLARI 209 A. Devamlı Surette Oturma 210 B. Oturma Niyeti. 213 IV. MUTAD MESKENİN BAŞLANGICI VE SONA ERMESİ 216 V. MUTAD MESKENİN BENZER KAVRAMLAR İLE KARŞILAŞTIRILMASI 219 A. Yerleşim Yeri 220 B. Olağan Mesken 228 C. Mesken 231 D. Bulunulan Yer 234 VI. ÇOCUĞUN MUTAD MESKENİNİN TESPİTİNİN SÖZLEŞME BAKIMINDAN ÖNEMİ 236 VII. SÖZLEŞME KAPSAMINDA ÇOCUĞUN MUTAD MESKENİNİN BELİRLENME‐ SİNE YÖNELİK ANLAYIŞLAR 241 A. Anlayışların Ortaya Çıkışında Uluslararası İçtihat Hukukunun Etkisi 241 B. Anlayışlar Hakkında Açıklamalar ve Anlayışlara Getirilen Eleştiriler 243 1. Ebeveynin İradesine Dayanan Anlayış 244 a. Ebeveynin Velâyet Sorumluluğuna Bağlı Olup Olmadığını Dikkate Almayan Anlayış 244 aa. Açıklama 244
ab. Eleştiri 256 b. Ebeveynin Velâyet Sorumluluğuna Bağlı Olması Gerektiğini Ka‐ bul Eden Anlayış 258 ba. Açıklama 258 bb. Eleştiri 262 2. Çocuk Odaklı Anlayış 266 a. Açıklama 266 b. Eleştiri 279 3. Çocuğun Yaşına Göre Anlayış Tercihini Kabul Eden Görüş 281 a. Açıklama 281 b. Eleştiri 285 C. Anlayışların Değerlendirilmesi 286 SONUÇ 291 EKLER 297 EK 1: ULUSLARARASI ÇOCUK KAÇIRMANIN HUKUKÎ VEÇHELERİNE DAİR SÖZLEŞME 297 EK 2: ULUSLARARASI ÇOCUK KAÇIRMANIN HUKUKÎ VEÇHELERİNE DAİR SÖZLEŞMEYE TARAF OLAN DEVLETLER 309 EK 3: ULUSLARARASI ÇOCUK KAÇIRMANIN HUKUKÎ YÖN VE KAPSAMI‐ NA DAİR KANUN 313 KAYNAKÇA 319
%3784,00 TL760,48 TL
