Aziz Erman BAYRAM
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ . V
İÇİNDEKİLER IX
KISALTMALAR LİSTESİ XXIII
GİRİŞ .1
BİRİNCİ BÖLÜM
EVLİLİK BİRLİĞİNDE MAL REJİMLERİ, BİR MAL REJİMİ TÜRÜ OLARAK EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ VE BU MAL REJİMİNİN TASFİYESİ HAKKINDA BİLGİLER
EVLİLİK MALLARI HUKUKUNA VE MAL REJİMİNE GENEL BAKIŞ 7
Evlilik Malları Hukuku ve Mal Rejimi Kavramları 7
Mal Rejiminde Geçerli Olan Sınırlı Sözleşme Özgürlüğü ve Tipe Bağlılık İlkesi .9
Yasal, Sözleşmesel, Olağan ve Olağanüstü Mal Rejimi Kavramları 11
Genel Olarak 11
Yasal Mal Rejimi . 11
Sözleşmesel (Akdî) Mal Rejimi . 12
Olağan Mal Rejimi 13
Olağanüstü Mal Rejimi 16
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER . 16
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Kanun’daki Düzenlenişi ve Bu Mal Rejimindeki Mal Kesimleri . 16
Edinilmiş Mallara Katılma Rejimindeki Mal Kesimlerine İlişkin Genel İlkeler 19
Mal Kesimlerinin Değişmezliği İlkesi . 19
Mal Kesimlerinin Birbirinden Ayrı Olma Niteliği 20
Mal Kesimlerinde İkame (Yerine Geçme) İlkesi . 21
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Bireysel Mal Kesimleri . 24
Genel Olarak 24
Edinilmiş Mallar 25
Kanundaki Tanımı ve Düzenlenişi 25
Edinilmiş Malın Temel Unsurları 27
Genel Olarak 27
Karşılığını Vererek Elde Etme 28
iii. Mal Rejiminin Devamı Süresince Elde Etme 29
Kişisel Mallar 30
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Devamı Süresince Evlilik Mallarının Hukuki Durumu 32
Genel Olarak 32
Eşlerden Birinin Diğer Eşle Paylı Malik Olduğu Mal Varlığı Değeri Üzerinde Tasarrufta Bulunması . 36
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Mal Rejiminin Devamı Süresince ve Tasfiyede Evlilik Mallarının Durumunu Gösterir Tablo . 38
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Mülkiyetle Bağlantılı İspat Meseleleri . 39
III. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN SONA ERMESİ, SONA ERMESİNİN SONUÇLARI VE TASFİYESİ HAKKINDA BİLGİLER . 41
Genel Olarak . 41
Mal Rejimini Sona Erdiren Nedenler ve Mal Rejiminin Sona Erme Anı 42
Mal Rejiminin Sona Ermesinin Sonuçları ve Bu Kapsamda Tasfiyesi . 46
Mal Rejiminin Tasfiyesinin Amacı, Usulü ve Aşamaları 49
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Görevli, Yetkili Mahkeme ve Yabancılık Unsuru 52
İKİNCİ BÖLÜM
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDE EŞLERİN MALLARI ARASINDA BİR TAŞINMAZIN BULUNMASI VE BU DURUMDA MAL REJİMİNİN TASFİYESİ
EŞLERİN MALLARI ARASINDA BİR TAŞINMAZIN BULUNMASI DURUMUNDA TASFİYENİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ . 55
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Taşınmazların Yeri ve Önemi 55
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Taşınmazlara Uygulanacak Kurallar ve Temel Sorunlar . 56
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Eşlerin Mal Varlığında Bir Taşınmazın Bulunması Durumunda Tasfiyenin Aşamalarına Ayrıntılı Bakış . 59
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNİN İLK ADIMLARI: TAŞINMAZLARIN GERİ ALINMASI, BİRLİKTE MÜLKİYET İLİŞKİSİNİN SONA ERDİRİLMESİ VE EŞLER ARASINDAKİ BORÇLARIN DÜZENLENMESİ 60
Diğer Eşteki Taşınmazların Geri Alınması (TMK m. 226/I) 60
Genel Olarak 60
Geri Alma Hakkının Eşler Arasındaki Özel Hukuki İlişkiyle Bağlantısı 63
Uygulanması 65
Eşler Arasındaki Birlikte Mülkiyet İlişkisinin Sona Erdirilmesi ve Bir Eşin Taşınmazın Kendisine Verilmesi İstemi 66
Eşler Arasındaki Birlikte Mülkiyet İlişkisinin Sona Erdirilmesi . 66
Eşlerden Birinin Eşiyle Birlikte Malik Olduğu Taşınmazın Kendisine Verilmesini İsteme Hakkı (TMK m. 226/II) . 67
Genel Olarak 67
Talepte Bulunan Eşin Üstün Yararı . 71
Diğer Eşin Payının Ödenmesi (Tazminat) . 75
Talepte Bulunan Eşe Taşınmaz Üzerinde Tek Kişi Mülkiyetinin Sağlanması 76
Paylı Mülkiyete Tabi Taşınmazın Aile Konutu Olması Hâlinde Sağ Kalan Eşin Başvurabileceği Diğer Yollar . 77
Eşler Arasındaki Borçların Düzenlenmesi (TMK m. 226/III) . 79
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNDE TAŞINMAZLARIN EŞYA HUKUKU YÖNÜNDEN EŞLERİN MAL VARLIĞINA ÖZGÜLENMESİ 83
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Tasfiyesinde Taşınmazların Mülkiyet Açısından Durumu 83
Eşlerin Maliki Olduğu Taşınmazlarda Mülkiyet Çeşitleri ve Mülkiyet Çeşidine Göre Taşınmazın Eşya Hukuku Yönünden Özgülenmesi . 94
Eşlerden Birinin Tek Başına Mülkiyet Hakkına Sahip Olduğu Taşınmazlar ve Bu Taşınmazların Eşlerin Mal Varlığına Özgülenmesi . 94
Eşlerin Paylı Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazlar ve Bu Taşınmazların Eşlerin Mal Varlığına Özgülenmesi 96
Genel Olarak 96
Hukuki İşlemden Kaynaklanan Paylı Mülkiyet . 97
Kanundan veya Mahkeme Kararından Kaynaklanan Paylı Mülkiyet . 98
İdari İşlemden Kaynaklanan Paylı Mülkiyet . 99
Eşlerin Bir Taşınmaz Üzerinde Paylı Mülkiyete Sahip Olup Olmadıklarının Belirlenmesi . 99
Eşlerin Paylı Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazın Mal Rejiminin Tasfiyesinde Eşlerin Mal Varlığına Özgülenmesi 100
Eşlerin El Birliği Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazlarda . 103
Genel Olarak 103
Eşlerin Kanundan Kaynaklanan El Birliği Mülkiyeti 103
Hukuki İşlemden Kaynaklanan El Birliği Mülkiyeti (Eşler Arası Ortaklık) 104
Eşlerin El Birliği Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazların Mal Rejiminin Tasfiyesinde Eşlerin Mal Varlığına Özgülenmesi 106
VII. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNDE TAŞINMAZLARIN MAL REJİMİ YÖNÜNDEN MALİK OLAN EŞİN MAL KESİMLERİNDEN BİRİNE ÖZGÜLENMESİ 108
Her Bir Taşınmazın Malik Olan Eşin Mal Kesimlerinden Birine Özgülenmesi Zorunluluğu. 108
Taşınmazın Mal Rejimi Yönünden Özgülenmesinde Uygulanacak Yasal Düzenlemeler ve Uyulması Gereken Temel İlkeler . 109
Taşınmazın Finansman Kaynağına veya Kullanım Amacına Göre Malik Olan Eşin Mal Kesimlerinden Birine Özgülenmesi . 111
Eşlerin Taşınmaz Üzerindeki Mülkiyet Çeşidine Göre Taşınmazın Malik Olan Eşin Mal Kesimlerinden Birine Özgülenmesinde Özellik Taşıyan Durumlar . 116
Eşlerden Birinin Tek Başına Mülkiyet Hakkına Sahip Olduğu Taşınmazlarda . 116
Malik Olan Eşin Diğer Eşin Katkısı Olmaksızın Elde Ettiği Taşınmazlar . 116
Mal Rejiminin Başlangıcında Eşlerden Birine Ait Bulunan veya Mal Rejiminin Sona Ermesinden Sonra Elde Edilen Taşınmazlar. 116
Karşılıksız Kazandırma veya Karma Bağış Yoluyla Elde Edilen Taşınmazlar 120
1) Karşılıksız Kazandırma Yoluyla Elde Edilen Taşınmazların Özgülenmesi . 120
a) Genel Olarak 120
b) Yargıtayın Eşler Arasında Gerçekleştirilen Taşınmaz Satış İşleminin Aslında Karşılıksız Kazandırma Niteliğinde Olduğu Yönündeki İddianın Ancak Yazılı Belgeyle İspatlanabileceğine İlişkin İçtihadı ve Bunun Eleştirisi 124
c) Yargıtayın Eşlerden Birinin Anne veya Babasından “Satın Aldığı” Taşınmazların Aslında Ona Karşılıksız Kazandırma Yoluyla İntikal Edip Etmediğine İlişkin İçtihatları ve Bunların Eleştirisi 130
i) Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin Uygulaması ve Bunun Eleştirisi . 130
Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin Uygulaması 130
Değerlendirme . 131
ii) Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin Konuya İlişkin Kararları ve Değerlendirilmesi 135
İlk Kararları 135
Sonraki Tarihli Kararları . 136
Değerlendirme 139
2) Karma Bağış Yoluyla Edinilen Taşınmazların Özgülenmesi . 140
iii. Miras Yoluyla Elde Edilen Taşınmazlar 141
Mal Rejimi Devam Ederken Eşin Salt Kendi Kaynaklarıyla Elde Ettiği ve İkame İlkesine Göre Özgülenmesi Gereken Taşınmazlar 146
Malik Olmayan Eşin Katkısıyla Elde Edilen Taşınmazlar 155
Mevcut Bir Taşınmaz Üzerinde İpotek Tesis Etmek veya Var Olan İpoteği Artırmak Suretiyle Edinilen Taşınmazlar . 158
Eşlerin Paylı Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazlarda . 159
Genel Olarak 159
Malik Olan Eşin Diğer Eşin Katkısı Olmaksızın Elde Ettiği Paylı Mülkiyet Payı 160
Diğer Eşin Katkısıyla Edinilen Paylı Mülkiyet Payı . 160
Mevcut Bir Taşınmaz Üzerinde İpotek Tesis Etmek veya Var Olan İpoteği Artırmak Suretiyle Edinilen Paylı Mülkiyet Payı . 163
Yargıtayın Paylı Mülkiyete Tabi Olarak ve Eşit Paylarla Edinilen Taşınmazlarda Taşınmaz Paylarının Eşlerin Kişisel Mal Kesimlerine Özgülenmesi Gerektiğine İlişkin Uygulaması ve Bunun Değerlendirilmesi 163
Eşlerin El Birliği Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazlarda . 169
Genel Olarak 169
Malik Olan Diğer Eşin Katkısı Olmaksızın Edindiği Ortaklık Payı 170
Diğer Eşin Katkısıyla Edinilen Ortaklık Payı 170
Mevcut Bir Taşınmaz Üzerinde İpotek Tesis Etmek veya Var Olan İpoteği Artırmak Suretiyle Edinilen Ortaklık Payı . 171
VIII. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNDE TAŞINMAZA İLİŞKİN BORÇLARIN EŞİN MAL KESİMLERİNDEN BİRİNE TAHSİS EDİLMESİ . 171
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Tasfiyesinde Borçların Tahsisi Hakkında Genel Bilgiler . 171
İpoteğe Dayalı Borcun Tahsisi 174
Genel Olarak 174
Tamamen İpoteğe Dayalı Borçla Elde Edilen Taşınmazlar . 178
Malik Olan Eşin Hem Öz Kaynaklarını Hem de İpoteğe Bağlı Borç Kullanarak Elde Ettiği Taşınmazlar 179
İpoteğe Dayalı Borcun Yanında Malik Olmayan Eşin Katkısıyla İktisap Edilen Taşınmazlar 180
İkinci Bir Taşınmaza İpotek Tesis Edilmesi Yoluyla İktisap Edilen Taşınmazlar . 181
İpoteğe Dayalı Borcun Yeniden Tahsis Edilmesi 182
Genel Olarak 182
İpotekli Borcun Faizinin Diğer Mal Kesiminden veya Diğer Eş Tarafından Ödenmesi . 183
İpotekli Borcun Faizinin Diğer Mal Kesiminden ve Diğer Eş Tarafından Ödenmesine Karşın Borcun Yeniden Tahsis Edilmeyeceği Hâller 185
Genel Olarak 185
İpotekli Borcun Faizinin Kişisel Mal Niteliğindeki Taşınmazın Kira Gelirinden Ödenmesi 185
İpotekli Borcun Faizinin Evlilik Birliğinin Giderlerine Katılma Borcunun İfası Kapsamında Ödenmesi . 186
İpotekli Borcun İtfasının Başka Bir Mal Kesiminden Gerçekleştirilmesi Durumunda İpoteğe Dayalı Borcun Tahsisi 187
İpotekli Borcun İtfası ile Faiz Ödemelerinin Farklı Mal Kesimlerinden Gerçekleştirilmesi 188
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNDE TAŞINMAZLARLA BAĞLANTILI DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞI . 189
Değer Artış Payı Alacağının Öngörülmesinin Nedeni ve Önemi 189
Başlangıçtaki (Nominal) Değer Garantisi . 193
Değer Artış Payı Alacağının Hukuki Niteliği 195
Değer Artış Payı Alacağının Koşulları 197
Genel Olarak 197
Eşlerden Birinin Diğer Eşe Ait Mal Varlığı Değerine Katkı Yapması 198
Katkının Belirli Bir Malın Edinilmesinde, İyileştirilmesinde veya Korunmasında Kullanılması 204
Katkının Karşılıksız Olması ve Bağışlama Amacıyla Yapılmaması 208
Değer Artışının Gerçekleşmesi 212
Genel Olarak 212
Konjonktürel Değer Artışı . 213
Değer Artış Payı Alacağının Hesaplanması . 216
Değer Artışının Belirlenmesi . 216
Eşinin Malına Yatırım Yapan Eşin Katkısının Belirlenmesi . 219
Eşlerin Değer Artışına Katılım Oranlarının Belirlenmesi 219
Aynı Mal Varlığı Değerine Zaman İçinde Birden Çok Kez Katkı Yapılması 221
Farklı Mal Varlığı Değerlerine Birden Fazla Katkı Yapılması 228
Katkı Yapılan Malın Daha Önce Elden Çıkarılmış Olması Hâlinde Değer Artış Payı Alacağının Belirlenmesi . 231
Değer Artış Payının Mal Kesimlerine Özgülenmesi . 234
Değer Artış Payı Alacağının Katkıda Bulunan Eşin Mal Kesimlerinden Birine Özgülenmesi Bakımından Geçerli Olan Genel Kural . 234
Farklı Mal Varlığı Değerlerine Katkıda Bulunulması Hâlinde Değer Artış Payı Alacağının Katkıda Bulunan Eşin Mal Kesimlerinden Birine Özgülenmesi 235
Değer Artış Payı Borcunun Kendisine Katkıda Bulunulan Eşin Mal Kesimlerine Tahsisi . 239
Genel Olarak 239
Global Hesaplaşmayla Bağlantılı Özel Durumlar . 239
Tüm Katkıların Malik Olan Eşin Aynı Mal Kesimine Özgülenen Mallarına Yapılması . 239
Katkıların Farklı Mal Kesimlerine Özgülenen Mallara Yapılması ve Hepsine Değer Artışının İsabet Etmesi. 240
iii. Katkıların Farklı Mal Kesimlerine Yapılması ve Bazılarına Değer Artışının Bazılarına Değer Kaybının İsabet Etmesi Ancak Değer Artışının Daha Fazla Olması 242
Katkıların Farklı Mal Kesimlerine Yapılması ve Bazılarına Değer Artışının Bazılarına Değer Kaybının İsabet Etmesi Ancak Değer Kaybının Fazla Olması . 244
Katkıların Farklı Mal Kesimlerine Özgülenen Mallara Yapılması ve Hepsine Değer Kaybının İsabet Etmesi 246
Değer Artış Payı Alacağının Muacceliyeti, İfası ve Değer Artış Payı Alacağından Vazgeçme 248
Muacceliyeti ve İfası 248
Değer Artış Payı Alacağından Vazgeçme 253
Özel Bir İnceleme: Paylı Mülkiyete Tabi Taşınmazlarda Değer Artış Payı Alacağı 255
Paylı Mülkiyete Tabi Taşınmazlarda Payın Eşlerin Mal Varlığına ve Pay Sahibi Olan Eşin Mal Kesimlerinden Birine Özgülenmesi 255
Paylı Mülkiyete Tabi Taşınmazlarda Bir Eşin Diğerinin Taşınmazdaki Payının Edinilmesinde Katkıda Bulunması . 256
Paylı Mülkiyete Tabi Taşınmazlarda Eşinin Payının Edinilmesinde Katkıda Bulunan Eşin Değer Artış Payı Alacağının Hesaplanması . 260
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNDE TAŞINMAZLARLA BAĞLANTILI DEĞİŞKEN DENKLEŞTİRME ALACAĞI . 267
Denkleştirme Alacağı Hakkında Genel Bilgiler ve Denkleştirme Alacağının Öngörülme Nedeni 267
Değişken Denkleştirme Alacağının Hukuki Niteliği . 269
Değişken Denkleştirme Alacağının Olağan Denkleştirme Alacağından ve Değer Artış Payı Alacağından Farkı . 270
Olağan Denkleştirme Alacağından Farkı . 270
Değer Artış Payı Alacağından Farkı 272
Değişken Denkleştirme Alacağının Koşulları . 274
Değişken Denkleştirme Alacağının Eşin Mal Kesimlerinden Birine Özgülenmesi . 276
Malik Olan Eşin Her İki Mal Kesiminden Gelen Kaynaklarla Edinilen Malın ve Bununla Bağlantılı Olarak Değişken Denkleştirme Alacağının Özgülenmesi 276
Malik Olan Eşin Hâlihazırda Mal Kesimlerinden Birine Dâhil Olan Bir Mala Sonradan Diğer Mal Kesiminden Katkıda Bulunulması Durumunda Özgüleme 278
Değişken Denkleştirme Alacağının Hesaplanması 280
Krediyle (İpoteğe Dayalı Borçlanma Yoluyla) Edinilen Taşınmazlar Yönünden Alacakların Hesaplanmasında Yargıtayın Uyguladığı Yöntem 288
Yargıtayın Uyguladığı Yöntem Hakkında Bilgiler, Yararlanılabilecek Formül ve Hesap Tablosu 288
Yargıtayın Uyguladığı Yöntem Hakkında Bilgiler 288
Yararlanılabilecek Formül ve Hesap Tablosu . 291
Ayrık Durumlar . 292
Yargıtayın Uyguladığı Yöntemin Bir Örnek Üzerinden Gösterilmesi 293
Değişken Denkleştirme Alacağının Muacceliyeti, İfası ve Değişken Denkleştirme Alacağından Vazgeçme 296
EVLİLİKTEN ÖNCE EDİNİLEN TAŞINMAZLARDA MEYDANA GELEN DEĞER ARTIŞININ MALİK OLAN EŞİN MAL KESİMLERİ ARASINDA DAĞITILMASI (TMK m. 230) VE İSTİSNAİ OLARAK MALİK OLMAYAN EŞLE PAYLAŞILMASI (TMK m. 227) 297
Evlilikten Önce Edinilen Taşınmazlarda Meydana Gelen Değer Artışının Malik Olan Eşin Mal Kesimleri Arasında Dağıtılması (TMK m. 230) . 297
Evlilikten Önce Edinilen Taşınmazlarda Meydana Gelen Değer Artışının İstisnai Olarak Malik Olmayan Eşle Paylaşılması (TMK m. 227) . 298
XII. İPOTEĞE DAYALI BORCA İSABET EDEN DEĞER ARTIŞININ MALİK OLAN EŞİN MAL KESİMLERİ ARASINDA DAĞITILMASI (TMK m. 230) VE İSTİSNAİ OLARAK MALİK OLMAYAN EŞLE PAYLAŞILMASI (TMK m. 227) . 300
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artışı ve Bu Değer Artışının Kime Ait Olacağı Sorunu . 300
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artışının Malik Olan Eşin Mal Kesimleri Arasında Dağıtılması 303
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artışının Malik Olan Eşin Mal Kesimleri Arasında Dağıtılması Konusundaki Genel Kural 303
İpoteğe İsabet Eden ve Malik Olan Eşin Mal Kesimlerine Paylaştırılacak Olan Değer Artış Payının Hesaplanması ve Dağıtılması 305
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artışının Yeniden Dağıtılması . 308
Genel Olarak 308
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artışının Yeniden Dağıtılmasını Gerektiren Birinci Durum: İpotekli Borcun Faizlerinin Malik Olan Eşin Diğer Mal Kesimi Tarafından Ödenmesi 308
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artışının Yeniden Dağıtılmasını Gerektiren İkinci Durum: İpotek Borcunun İtfası 310
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artışının Yeniden Dağıtılmayacağı Hâller 310
Genel Olarak 310
Faizin Kişisel Mal Niteliğindeki Taşınmazın Kira Gelirinden Ödenmesi 311
Kişisel Mal Niteliğindeki Taşınmazın Aile Konutu Olarak Kullanılması 312
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artış Payının Malik Olmayan Eşle Paylaşılması 312
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artış Payının İstisnai Olarak Katkıda Bulunan Eşle Paylaşılmasını Gerektiren Durum 312
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden ve Malik Olmayan Eşin Mal Kesimlerinden Birine Özgülenecek Olan Değer Artış Payının Hesaplanması 315
İpoteğe Dayalı Borç Bakımından Değer Artış Payı ve Değişken Denkleştirme Alacağının Bir Arada Bulunduğu Hâllere Bazı Örnekler . 316
Eşlerden Birinin Tek Başına Malik Olduğu Taşınmaza Yapılan Katkı Bakımından . 316
Eşlerin Paylı Mülkiyetinde Bulunan Taşınmaza Yapılan Katkı Bakımından . 320
XIII. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNDE TAŞINMAZLARIN DEĞERİNİN BELİRLENMESİ 326
Taşınmazların Değerinin Belirlenmesinin Anlamı, Mal Rejiminin Tasfiyesinde Taşınmazların Değerinin Belirlenmesinin Önemi ve Taşınmazların Değerinin Belirlenmesine İlişkin Yasal Düzenlemeler 326
Taşınmazın Değerinin Belirlenmesinin Anlamı 326
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Taşınmazın Değerinin Doğru Olarak Belirlenmesinin Önemi 326
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Taşınmazların Değerinin Belirlenmesine İlişkin Yasal Düzenlemeler . 327
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Değerlemeye Tabi Tutulacak Olan Taşınmazlar 329
Genel Olarak 329
Yargıtayın Hazine Arazisi Üzerine İnşa Edilen Yapının Değerlemesi Konusundaki Bir Kararı ve Bu Kararın Değerlendirilmesi 332
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Değerleme Zamanı . 335
Genel Olarak 335
Yargıtayın Eklenecek Değer Kapsamında Olan Taşınmazların Değerlemesinde Tasfiye Anındaki Değerin Esas Alınmasına İlişkin Uygulaması ve Bunun Değerlendirilmesi 339
Ana Değerleme (Kıymet Takdiri) Ölçütü Olarak Taşınmazın Sürüm Değeri . 344
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Taşınmazın Sürüm Değerinin Esas Alınması Gereği 344
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Taşınmazın Sürüm Değerinin Belirlenmesi 347
Genel Olarak 347
Değerleme Yöntemleri 349
Genel Olarak 349
İstatistiksel (Karşılaştırmalı) Yöntem . 351
iii. Hedonik Yöntem 352
Maliyet (Gerçek Değer) Yöntemi 354
Gelir Kapitalizasyonu Yöntemi 354
Karma Değer Yöntemi . 355
vii. Yöntemsel Çoğulculuk . 356
Sürüm Değerinde Yapılması Gereken Düzeltmeler 357
Taşınmaz Üzerindeki Kısıtlamaların Dikkate Alınması 357
Satış Masraflarının Düşülmesi 357
İstisnai Değerleme Ölçütü Olarak Gelir Değeri Esası: Tarımsal İşletmelerin Değerlemesi 358
Tarımsal İşletmelerin Değerlemesinde Gelir Değerinin Esas Alınması Gereği 358
Gelir Değerinin Esas Alınmasının Koşulları . 361
Gelir Değeri Kavramı ve Hesaplanması 366
Tarımsal İşletmede Meydana Gelen Değer Artışına Katılma 367
Tarımsal İşletmenin Katılma Alacağına, Denkleştirme veya Değer Artış Payı Alacağına Konu Olması 368
Tarımsal İşletmenin Malikinin veya Mirasçılarının Diğer Eşe Karşı İleri Sürebilecekleri Değer Artışı Payı veya Katılma Alacağı . 369
Özel Hâller . 374
XIV. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDE KATILMA ALACAĞININ İFASI KAPSAMINDA EŞLERİN ÖNCEDEN BİRLİKTE YAŞADIKLARI KONUTUN SAĞ KALAN EŞE ÖZGÜLENMESİ 376
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Katılma Alacağının ve Değer Artış Payının İfasına İlişkin Temel Kural 376
Sağ Kalan Eşin, Eşlerin Önceden Birlikte Yaşadıkları Konutun Kendisine Özgülenmesi İstemi 379
Genel Olarak 379
Koşulları 384
Hakkın İçeriği ve Kullanılması 387
İntifa veya Oturma Hakkı Tanınması 387
Mülkiyet Hakkı Tanınması 389
Kullanılması 390
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDE EŞLER ARASI TAŞINMAZ ORTAKLIĞI VE TASFİYESİ
EŞLER ARASI TAŞINMAZ ORTAKLIĞINA GENEL BAKIŞ 393
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığı Kavramı, Bu Kurumun Ortaya Çıkış Nedeni ve Hukuka Uygun Olup Olmadığı Sorunu . 393
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığı Kavramı . 393
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Ortaya Çıkış Nedeni . 394
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığı Kurulmasının Hukuka Uygun Olup Olmadığı Sorunu . 398
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Yararları ve Sakıncaları . 400
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Yararları . 400
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Sakıncaları 402
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Kuruluşu 403
XVI. EŞLER ARASI TAŞINMAZ ORTAKLIĞINDA İÇ VE DIŞ İLİŞKİ 408
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığında İç İlişki ve Ortaklık Konusu Taşınmazın Eşya ve Mal Rejimi Hukuku Yönünden Durumu . 408
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığında İç İlişki . 408
Genel Olarak 408
Katılım Payı Koyma Yükümü . 408
Ortaklığın Yönetilmesi ve Kararların Alınması . 409
Eşler Arasındaki İç İlişkide Diğer Bazı Hususlar 410
Ortaklık Konusu Taşınmazların Eşya ve Mal Rejimi Hukuku Yönünden Durumu . 411
Ortaklık Konusu Taşınmazların Eşya Hukuku Yönünden Durumu 411
Ortaklık Konusu Taşınmazların Mal Rejimi Hukuku Yönünden Durumu . 412
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığında Dış İlişki 413
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Temsili . 413
Eşlerin Ortaklık Borçlarından Doğan Sorumluluğu . 414
XVII. EŞLER ARASI TAŞINMAZ ORTAKLIĞININ SONA ERMESİ VE TASFİYESİ . 415
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Sona Ermesi . 415
Genel Olarak 415
Boşanma 417
Ölüm 420
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Tasfiyesi . 423
Genel Olarak 423
Tasfiye Ortaklığında Ortak Sıfatıyla Eşlerin ve Ortaklık Mallarının Hukuki Durumu. 425
Tasfiyede Uygulanacak Olan Kurallar ve Eşlerin Tasfiye Konusunda Anlaşması 425
Tasfiyenin Gerçekleştirilmesi 427
Kazancın veya Zararın Paylaştırılması 431
Eşler Arası Ortaklığa Konu Olan Taşınmazın Eşlerden Birine Özgülenmesi 433
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Tasfiyesinden Elde Edilen Sonucun Mal Rejimi Yönünden Özgülenmesi 435
Genel Olarak 435
Eşlerden Her Birinin Ortaklık Payının Sadece Hak Sahibi Olan Eş Tarafından Karşılanmış Olması . 437
Eşlerden Birinin Diğerinin Ortaklık Payının Finansmanına Katkıda Bulunması . 437
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Mal Rejimi Yönünden Tasfiyesine Örnekler . 438
Eşit Ortaklık Payı Temelinde ve Eşit Finansman Yoluyla Kurulan Eşler Arası Ortaklık . 438
Eşit Ortaklık Payı Temelinde ve Eşit Olmayan Finansman Yoluyla Kurulan Eşler Arası Ortaklık 441
SONUÇ 447
KAYNAKÇA . 461
Aziz Erman BAYRAM
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ . V
İÇİNDEKİLER IX
KISALTMALAR LİSTESİ XXIII
GİRİŞ .1
BİRİNCİ BÖLÜM
EVLİLİK BİRLİĞİNDE MAL REJİMLERİ, BİR MAL REJİMİ TÜRÜ OLARAK EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ VE BU MAL REJİMİNİN TASFİYESİ HAKKINDA BİLGİLER
EVLİLİK MALLARI HUKUKUNA VE MAL REJİMİNE GENEL BAKIŞ 7
Evlilik Malları Hukuku ve Mal Rejimi Kavramları 7
Mal Rejiminde Geçerli Olan Sınırlı Sözleşme Özgürlüğü ve Tipe Bağlılık İlkesi .9
Yasal, Sözleşmesel, Olağan ve Olağanüstü Mal Rejimi Kavramları 11
Genel Olarak 11
Yasal Mal Rejimi . 11
Sözleşmesel (Akdî) Mal Rejimi . 12
Olağan Mal Rejimi 13
Olağanüstü Mal Rejimi 16
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİ HAKKINDA GENEL BİLGİLER . 16
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Kanun’daki Düzenlenişi ve Bu Mal Rejimindeki Mal Kesimleri . 16
Edinilmiş Mallara Katılma Rejimindeki Mal Kesimlerine İlişkin Genel İlkeler 19
Mal Kesimlerinin Değişmezliği İlkesi . 19
Mal Kesimlerinin Birbirinden Ayrı Olma Niteliği 20
Mal Kesimlerinde İkame (Yerine Geçme) İlkesi . 21
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Bireysel Mal Kesimleri . 24
Genel Olarak 24
Edinilmiş Mallar 25
Kanundaki Tanımı ve Düzenlenişi 25
Edinilmiş Malın Temel Unsurları 27
Genel Olarak 27
Karşılığını Vererek Elde Etme 28
iii. Mal Rejiminin Devamı Süresince Elde Etme 29
Kişisel Mallar 30
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Devamı Süresince Evlilik Mallarının Hukuki Durumu 32
Genel Olarak 32
Eşlerden Birinin Diğer Eşle Paylı Malik Olduğu Mal Varlığı Değeri Üzerinde Tasarrufta Bulunması . 36
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Mal Rejiminin Devamı Süresince ve Tasfiyede Evlilik Mallarının Durumunu Gösterir Tablo . 38
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Mülkiyetle Bağlantılı İspat Meseleleri . 39
III. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN SONA ERMESİ, SONA ERMESİNİN SONUÇLARI VE TASFİYESİ HAKKINDA BİLGİLER . 41
Genel Olarak . 41
Mal Rejimini Sona Erdiren Nedenler ve Mal Rejiminin Sona Erme Anı 42
Mal Rejiminin Sona Ermesinin Sonuçları ve Bu Kapsamda Tasfiyesi . 46
Mal Rejiminin Tasfiyesinin Amacı, Usulü ve Aşamaları 49
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Görevli, Yetkili Mahkeme ve Yabancılık Unsuru 52
İKİNCİ BÖLÜM
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDE EŞLERİN MALLARI ARASINDA BİR TAŞINMAZIN BULUNMASI VE BU DURUMDA MAL REJİMİNİN TASFİYESİ
EŞLERİN MALLARI ARASINDA BİR TAŞINMAZIN BULUNMASI DURUMUNDA TASFİYENİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ . 55
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Taşınmazların Yeri ve Önemi 55
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Taşınmazlara Uygulanacak Kurallar ve Temel Sorunlar . 56
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Eşlerin Mal Varlığında Bir Taşınmazın Bulunması Durumunda Tasfiyenin Aşamalarına Ayrıntılı Bakış . 59
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNİN İLK ADIMLARI: TAŞINMAZLARIN GERİ ALINMASI, BİRLİKTE MÜLKİYET İLİŞKİSİNİN SONA ERDİRİLMESİ VE EŞLER ARASINDAKİ BORÇLARIN DÜZENLENMESİ 60
Diğer Eşteki Taşınmazların Geri Alınması (TMK m. 226/I) 60
Genel Olarak 60
Geri Alma Hakkının Eşler Arasındaki Özel Hukuki İlişkiyle Bağlantısı 63
Uygulanması 65
Eşler Arasındaki Birlikte Mülkiyet İlişkisinin Sona Erdirilmesi ve Bir Eşin Taşınmazın Kendisine Verilmesi İstemi 66
Eşler Arasındaki Birlikte Mülkiyet İlişkisinin Sona Erdirilmesi . 66
Eşlerden Birinin Eşiyle Birlikte Malik Olduğu Taşınmazın Kendisine Verilmesini İsteme Hakkı (TMK m. 226/II) . 67
Genel Olarak 67
Talepte Bulunan Eşin Üstün Yararı . 71
Diğer Eşin Payının Ödenmesi (Tazminat) . 75
Talepte Bulunan Eşe Taşınmaz Üzerinde Tek Kişi Mülkiyetinin Sağlanması 76
Paylı Mülkiyete Tabi Taşınmazın Aile Konutu Olması Hâlinde Sağ Kalan Eşin Başvurabileceği Diğer Yollar . 77
Eşler Arasındaki Borçların Düzenlenmesi (TMK m. 226/III) . 79
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNDE TAŞINMAZLARIN EŞYA HUKUKU YÖNÜNDEN EŞLERİN MAL VARLIĞINA ÖZGÜLENMESİ 83
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Tasfiyesinde Taşınmazların Mülkiyet Açısından Durumu 83
Eşlerin Maliki Olduğu Taşınmazlarda Mülkiyet Çeşitleri ve Mülkiyet Çeşidine Göre Taşınmazın Eşya Hukuku Yönünden Özgülenmesi . 94
Eşlerden Birinin Tek Başına Mülkiyet Hakkına Sahip Olduğu Taşınmazlar ve Bu Taşınmazların Eşlerin Mal Varlığına Özgülenmesi . 94
Eşlerin Paylı Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazlar ve Bu Taşınmazların Eşlerin Mal Varlığına Özgülenmesi 96
Genel Olarak 96
Hukuki İşlemden Kaynaklanan Paylı Mülkiyet . 97
Kanundan veya Mahkeme Kararından Kaynaklanan Paylı Mülkiyet . 98
İdari İşlemden Kaynaklanan Paylı Mülkiyet . 99
Eşlerin Bir Taşınmaz Üzerinde Paylı Mülkiyete Sahip Olup Olmadıklarının Belirlenmesi . 99
Eşlerin Paylı Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazın Mal Rejiminin Tasfiyesinde Eşlerin Mal Varlığına Özgülenmesi 100
Eşlerin El Birliği Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazlarda . 103
Genel Olarak 103
Eşlerin Kanundan Kaynaklanan El Birliği Mülkiyeti 103
Hukuki İşlemden Kaynaklanan El Birliği Mülkiyeti (Eşler Arası Ortaklık) 104
Eşlerin El Birliği Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazların Mal Rejiminin Tasfiyesinde Eşlerin Mal Varlığına Özgülenmesi 106
VII. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNDE TAŞINMAZLARIN MAL REJİMİ YÖNÜNDEN MALİK OLAN EŞİN MAL KESİMLERİNDEN BİRİNE ÖZGÜLENMESİ 108
Her Bir Taşınmazın Malik Olan Eşin Mal Kesimlerinden Birine Özgülenmesi Zorunluluğu. 108
Taşınmazın Mal Rejimi Yönünden Özgülenmesinde Uygulanacak Yasal Düzenlemeler ve Uyulması Gereken Temel İlkeler . 109
Taşınmazın Finansman Kaynağına veya Kullanım Amacına Göre Malik Olan Eşin Mal Kesimlerinden Birine Özgülenmesi . 111
Eşlerin Taşınmaz Üzerindeki Mülkiyet Çeşidine Göre Taşınmazın Malik Olan Eşin Mal Kesimlerinden Birine Özgülenmesinde Özellik Taşıyan Durumlar . 116
Eşlerden Birinin Tek Başına Mülkiyet Hakkına Sahip Olduğu Taşınmazlarda . 116
Malik Olan Eşin Diğer Eşin Katkısı Olmaksızın Elde Ettiği Taşınmazlar . 116
Mal Rejiminin Başlangıcında Eşlerden Birine Ait Bulunan veya Mal Rejiminin Sona Ermesinden Sonra Elde Edilen Taşınmazlar. 116
Karşılıksız Kazandırma veya Karma Bağış Yoluyla Elde Edilen Taşınmazlar 120
1) Karşılıksız Kazandırma Yoluyla Elde Edilen Taşınmazların Özgülenmesi . 120
a) Genel Olarak 120
b) Yargıtayın Eşler Arasında Gerçekleştirilen Taşınmaz Satış İşleminin Aslında Karşılıksız Kazandırma Niteliğinde Olduğu Yönündeki İddianın Ancak Yazılı Belgeyle İspatlanabileceğine İlişkin İçtihadı ve Bunun Eleştirisi 124
c) Yargıtayın Eşlerden Birinin Anne veya Babasından “Satın Aldığı” Taşınmazların Aslında Ona Karşılıksız Kazandırma Yoluyla İntikal Edip Etmediğine İlişkin İçtihatları ve Bunların Eleştirisi 130
i) Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin Uygulaması ve Bunun Eleştirisi . 130
Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin Uygulaması 130
Değerlendirme . 131
ii) Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin Konuya İlişkin Kararları ve Değerlendirilmesi 135
İlk Kararları 135
Sonraki Tarihli Kararları . 136
Değerlendirme 139
2) Karma Bağış Yoluyla Edinilen Taşınmazların Özgülenmesi . 140
iii. Miras Yoluyla Elde Edilen Taşınmazlar 141
Mal Rejimi Devam Ederken Eşin Salt Kendi Kaynaklarıyla Elde Ettiği ve İkame İlkesine Göre Özgülenmesi Gereken Taşınmazlar 146
Malik Olmayan Eşin Katkısıyla Elde Edilen Taşınmazlar 155
Mevcut Bir Taşınmaz Üzerinde İpotek Tesis Etmek veya Var Olan İpoteği Artırmak Suretiyle Edinilen Taşınmazlar . 158
Eşlerin Paylı Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazlarda . 159
Genel Olarak 159
Malik Olan Eşin Diğer Eşin Katkısı Olmaksızın Elde Ettiği Paylı Mülkiyet Payı 160
Diğer Eşin Katkısıyla Edinilen Paylı Mülkiyet Payı . 160
Mevcut Bir Taşınmaz Üzerinde İpotek Tesis Etmek veya Var Olan İpoteği Artırmak Suretiyle Edinilen Paylı Mülkiyet Payı . 163
Yargıtayın Paylı Mülkiyete Tabi Olarak ve Eşit Paylarla Edinilen Taşınmazlarda Taşınmaz Paylarının Eşlerin Kişisel Mal Kesimlerine Özgülenmesi Gerektiğine İlişkin Uygulaması ve Bunun Değerlendirilmesi 163
Eşlerin El Birliği Mülkiyetinde Bulunan Taşınmazlarda . 169
Genel Olarak 169
Malik Olan Diğer Eşin Katkısı Olmaksızın Edindiği Ortaklık Payı 170
Diğer Eşin Katkısıyla Edinilen Ortaklık Payı 170
Mevcut Bir Taşınmaz Üzerinde İpotek Tesis Etmek veya Var Olan İpoteği Artırmak Suretiyle Edinilen Ortaklık Payı . 171
VIII. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNDE TAŞINMAZA İLİŞKİN BORÇLARIN EŞİN MAL KESİMLERİNDEN BİRİNE TAHSİS EDİLMESİ . 171
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminin Tasfiyesinde Borçların Tahsisi Hakkında Genel Bilgiler . 171
İpoteğe Dayalı Borcun Tahsisi 174
Genel Olarak 174
Tamamen İpoteğe Dayalı Borçla Elde Edilen Taşınmazlar . 178
Malik Olan Eşin Hem Öz Kaynaklarını Hem de İpoteğe Bağlı Borç Kullanarak Elde Ettiği Taşınmazlar 179
İpoteğe Dayalı Borcun Yanında Malik Olmayan Eşin Katkısıyla İktisap Edilen Taşınmazlar 180
İkinci Bir Taşınmaza İpotek Tesis Edilmesi Yoluyla İktisap Edilen Taşınmazlar . 181
İpoteğe Dayalı Borcun Yeniden Tahsis Edilmesi 182
Genel Olarak 182
İpotekli Borcun Faizinin Diğer Mal Kesiminden veya Diğer Eş Tarafından Ödenmesi . 183
İpotekli Borcun Faizinin Diğer Mal Kesiminden ve Diğer Eş Tarafından Ödenmesine Karşın Borcun Yeniden Tahsis Edilmeyeceği Hâller 185
Genel Olarak 185
İpotekli Borcun Faizinin Kişisel Mal Niteliğindeki Taşınmazın Kira Gelirinden Ödenmesi 185
İpotekli Borcun Faizinin Evlilik Birliğinin Giderlerine Katılma Borcunun İfası Kapsamında Ödenmesi . 186
İpotekli Borcun İtfasının Başka Bir Mal Kesiminden Gerçekleştirilmesi Durumunda İpoteğe Dayalı Borcun Tahsisi 187
İpotekli Borcun İtfası ile Faiz Ödemelerinin Farklı Mal Kesimlerinden Gerçekleştirilmesi 188
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNDE TAŞINMAZLARLA BAĞLANTILI DEĞER ARTIŞ PAYI ALACAĞI . 189
Değer Artış Payı Alacağının Öngörülmesinin Nedeni ve Önemi 189
Başlangıçtaki (Nominal) Değer Garantisi . 193
Değer Artış Payı Alacağının Hukuki Niteliği 195
Değer Artış Payı Alacağının Koşulları 197
Genel Olarak 197
Eşlerden Birinin Diğer Eşe Ait Mal Varlığı Değerine Katkı Yapması 198
Katkının Belirli Bir Malın Edinilmesinde, İyileştirilmesinde veya Korunmasında Kullanılması 204
Katkının Karşılıksız Olması ve Bağışlama Amacıyla Yapılmaması 208
Değer Artışının Gerçekleşmesi 212
Genel Olarak 212
Konjonktürel Değer Artışı . 213
Değer Artış Payı Alacağının Hesaplanması . 216
Değer Artışının Belirlenmesi . 216
Eşinin Malına Yatırım Yapan Eşin Katkısının Belirlenmesi . 219
Eşlerin Değer Artışına Katılım Oranlarının Belirlenmesi 219
Aynı Mal Varlığı Değerine Zaman İçinde Birden Çok Kez Katkı Yapılması 221
Farklı Mal Varlığı Değerlerine Birden Fazla Katkı Yapılması 228
Katkı Yapılan Malın Daha Önce Elden Çıkarılmış Olması Hâlinde Değer Artış Payı Alacağının Belirlenmesi . 231
Değer Artış Payının Mal Kesimlerine Özgülenmesi . 234
Değer Artış Payı Alacağının Katkıda Bulunan Eşin Mal Kesimlerinden Birine Özgülenmesi Bakımından Geçerli Olan Genel Kural . 234
Farklı Mal Varlığı Değerlerine Katkıda Bulunulması Hâlinde Değer Artış Payı Alacağının Katkıda Bulunan Eşin Mal Kesimlerinden Birine Özgülenmesi 235
Değer Artış Payı Borcunun Kendisine Katkıda Bulunulan Eşin Mal Kesimlerine Tahsisi . 239
Genel Olarak 239
Global Hesaplaşmayla Bağlantılı Özel Durumlar . 239
Tüm Katkıların Malik Olan Eşin Aynı Mal Kesimine Özgülenen Mallarına Yapılması . 239
Katkıların Farklı Mal Kesimlerine Özgülenen Mallara Yapılması ve Hepsine Değer Artışının İsabet Etmesi. 240
iii. Katkıların Farklı Mal Kesimlerine Yapılması ve Bazılarına Değer Artışının Bazılarına Değer Kaybının İsabet Etmesi Ancak Değer Artışının Daha Fazla Olması 242
Katkıların Farklı Mal Kesimlerine Yapılması ve Bazılarına Değer Artışının Bazılarına Değer Kaybının İsabet Etmesi Ancak Değer Kaybının Fazla Olması . 244
Katkıların Farklı Mal Kesimlerine Özgülenen Mallara Yapılması ve Hepsine Değer Kaybının İsabet Etmesi 246
Değer Artış Payı Alacağının Muacceliyeti, İfası ve Değer Artış Payı Alacağından Vazgeçme 248
Muacceliyeti ve İfası 248
Değer Artış Payı Alacağından Vazgeçme 253
Özel Bir İnceleme: Paylı Mülkiyete Tabi Taşınmazlarda Değer Artış Payı Alacağı 255
Paylı Mülkiyete Tabi Taşınmazlarda Payın Eşlerin Mal Varlığına ve Pay Sahibi Olan Eşin Mal Kesimlerinden Birine Özgülenmesi 255
Paylı Mülkiyete Tabi Taşınmazlarda Bir Eşin Diğerinin Taşınmazdaki Payının Edinilmesinde Katkıda Bulunması . 256
Paylı Mülkiyete Tabi Taşınmazlarda Eşinin Payının Edinilmesinde Katkıda Bulunan Eşin Değer Artış Payı Alacağının Hesaplanması . 260
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNDE TAŞINMAZLARLA BAĞLANTILI DEĞİŞKEN DENKLEŞTİRME ALACAĞI . 267
Denkleştirme Alacağı Hakkında Genel Bilgiler ve Denkleştirme Alacağının Öngörülme Nedeni 267
Değişken Denkleştirme Alacağının Hukuki Niteliği . 269
Değişken Denkleştirme Alacağının Olağan Denkleştirme Alacağından ve Değer Artış Payı Alacağından Farkı . 270
Olağan Denkleştirme Alacağından Farkı . 270
Değer Artış Payı Alacağından Farkı 272
Değişken Denkleştirme Alacağının Koşulları . 274
Değişken Denkleştirme Alacağının Eşin Mal Kesimlerinden Birine Özgülenmesi . 276
Malik Olan Eşin Her İki Mal Kesiminden Gelen Kaynaklarla Edinilen Malın ve Bununla Bağlantılı Olarak Değişken Denkleştirme Alacağının Özgülenmesi 276
Malik Olan Eşin Hâlihazırda Mal Kesimlerinden Birine Dâhil Olan Bir Mala Sonradan Diğer Mal Kesiminden Katkıda Bulunulması Durumunda Özgüleme 278
Değişken Denkleştirme Alacağının Hesaplanması 280
Krediyle (İpoteğe Dayalı Borçlanma Yoluyla) Edinilen Taşınmazlar Yönünden Alacakların Hesaplanmasında Yargıtayın Uyguladığı Yöntem 288
Yargıtayın Uyguladığı Yöntem Hakkında Bilgiler, Yararlanılabilecek Formül ve Hesap Tablosu 288
Yargıtayın Uyguladığı Yöntem Hakkında Bilgiler 288
Yararlanılabilecek Formül ve Hesap Tablosu . 291
Ayrık Durumlar . 292
Yargıtayın Uyguladığı Yöntemin Bir Örnek Üzerinden Gösterilmesi 293
Değişken Denkleştirme Alacağının Muacceliyeti, İfası ve Değişken Denkleştirme Alacağından Vazgeçme 296
EVLİLİKTEN ÖNCE EDİNİLEN TAŞINMAZLARDA MEYDANA GELEN DEĞER ARTIŞININ MALİK OLAN EŞİN MAL KESİMLERİ ARASINDA DAĞITILMASI (TMK m. 230) VE İSTİSNAİ OLARAK MALİK OLMAYAN EŞLE PAYLAŞILMASI (TMK m. 227) 297
Evlilikten Önce Edinilen Taşınmazlarda Meydana Gelen Değer Artışının Malik Olan Eşin Mal Kesimleri Arasında Dağıtılması (TMK m. 230) . 297
Evlilikten Önce Edinilen Taşınmazlarda Meydana Gelen Değer Artışının İstisnai Olarak Malik Olmayan Eşle Paylaşılması (TMK m. 227) . 298
XII. İPOTEĞE DAYALI BORCA İSABET EDEN DEĞER ARTIŞININ MALİK OLAN EŞİN MAL KESİMLERİ ARASINDA DAĞITILMASI (TMK m. 230) VE İSTİSNAİ OLARAK MALİK OLMAYAN EŞLE PAYLAŞILMASI (TMK m. 227) . 300
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artışı ve Bu Değer Artışının Kime Ait Olacağı Sorunu . 300
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artışının Malik Olan Eşin Mal Kesimleri Arasında Dağıtılması 303
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artışının Malik Olan Eşin Mal Kesimleri Arasında Dağıtılması Konusundaki Genel Kural 303
İpoteğe İsabet Eden ve Malik Olan Eşin Mal Kesimlerine Paylaştırılacak Olan Değer Artış Payının Hesaplanması ve Dağıtılması 305
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artışının Yeniden Dağıtılması . 308
Genel Olarak 308
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artışının Yeniden Dağıtılmasını Gerektiren Birinci Durum: İpotekli Borcun Faizlerinin Malik Olan Eşin Diğer Mal Kesimi Tarafından Ödenmesi 308
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artışının Yeniden Dağıtılmasını Gerektiren İkinci Durum: İpotek Borcunun İtfası 310
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artışının Yeniden Dağıtılmayacağı Hâller 310
Genel Olarak 310
Faizin Kişisel Mal Niteliğindeki Taşınmazın Kira Gelirinden Ödenmesi 311
Kişisel Mal Niteliğindeki Taşınmazın Aile Konutu Olarak Kullanılması 312
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artış Payının Malik Olmayan Eşle Paylaşılması 312
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden Değer Artış Payının İstisnai Olarak Katkıda Bulunan Eşle Paylaşılmasını Gerektiren Durum 312
İpoteğe Dayalı Borca İsabet Eden ve Malik Olmayan Eşin Mal Kesimlerinden Birine Özgülenecek Olan Değer Artış Payının Hesaplanması 315
İpoteğe Dayalı Borç Bakımından Değer Artış Payı ve Değişken Denkleştirme Alacağının Bir Arada Bulunduğu Hâllere Bazı Örnekler . 316
Eşlerden Birinin Tek Başına Malik Olduğu Taşınmaza Yapılan Katkı Bakımından . 316
Eşlerin Paylı Mülkiyetinde Bulunan Taşınmaza Yapılan Katkı Bakımından . 320
XIII. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNİN TASFİYESİNDE TAŞINMAZLARIN DEĞERİNİN BELİRLENMESİ 326
Taşınmazların Değerinin Belirlenmesinin Anlamı, Mal Rejiminin Tasfiyesinde Taşınmazların Değerinin Belirlenmesinin Önemi ve Taşınmazların Değerinin Belirlenmesine İlişkin Yasal Düzenlemeler 326
Taşınmazın Değerinin Belirlenmesinin Anlamı 326
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Taşınmazın Değerinin Doğru Olarak Belirlenmesinin Önemi 326
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Taşınmazların Değerinin Belirlenmesine İlişkin Yasal Düzenlemeler . 327
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Değerlemeye Tabi Tutulacak Olan Taşınmazlar 329
Genel Olarak 329
Yargıtayın Hazine Arazisi Üzerine İnşa Edilen Yapının Değerlemesi Konusundaki Bir Kararı ve Bu Kararın Değerlendirilmesi 332
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Değerleme Zamanı . 335
Genel Olarak 335
Yargıtayın Eklenecek Değer Kapsamında Olan Taşınmazların Değerlemesinde Tasfiye Anındaki Değerin Esas Alınmasına İlişkin Uygulaması ve Bunun Değerlendirilmesi 339
Ana Değerleme (Kıymet Takdiri) Ölçütü Olarak Taşınmazın Sürüm Değeri . 344
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Taşınmazın Sürüm Değerinin Esas Alınması Gereği 344
Mal Rejiminin Tasfiyesinde Taşınmazın Sürüm Değerinin Belirlenmesi 347
Genel Olarak 347
Değerleme Yöntemleri 349
Genel Olarak 349
İstatistiksel (Karşılaştırmalı) Yöntem . 351
iii. Hedonik Yöntem 352
Maliyet (Gerçek Değer) Yöntemi 354
Gelir Kapitalizasyonu Yöntemi 354
Karma Değer Yöntemi . 355
vii. Yöntemsel Çoğulculuk . 356
Sürüm Değerinde Yapılması Gereken Düzeltmeler 357
Taşınmaz Üzerindeki Kısıtlamaların Dikkate Alınması 357
Satış Masraflarının Düşülmesi 357
İstisnai Değerleme Ölçütü Olarak Gelir Değeri Esası: Tarımsal İşletmelerin Değerlemesi 358
Tarımsal İşletmelerin Değerlemesinde Gelir Değerinin Esas Alınması Gereği 358
Gelir Değerinin Esas Alınmasının Koşulları . 361
Gelir Değeri Kavramı ve Hesaplanması 366
Tarımsal İşletmede Meydana Gelen Değer Artışına Katılma 367
Tarımsal İşletmenin Katılma Alacağına, Denkleştirme veya Değer Artış Payı Alacağına Konu Olması 368
Tarımsal İşletmenin Malikinin veya Mirasçılarının Diğer Eşe Karşı İleri Sürebilecekleri Değer Artışı Payı veya Katılma Alacağı . 369
Özel Hâller . 374
XIV. EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDE KATILMA ALACAĞININ İFASI KAPSAMINDA EŞLERİN ÖNCEDEN BİRLİKTE YAŞADIKLARI KONUTUN SAĞ KALAN EŞE ÖZGÜLENMESİ 376
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Katılma Alacağının ve Değer Artış Payının İfasına İlişkin Temel Kural 376
Sağ Kalan Eşin, Eşlerin Önceden Birlikte Yaşadıkları Konutun Kendisine Özgülenmesi İstemi 379
Genel Olarak 379
Koşulları 384
Hakkın İçeriği ve Kullanılması 387
İntifa veya Oturma Hakkı Tanınması 387
Mülkiyet Hakkı Tanınması 389
Kullanılması 390
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
EDİNİLMİŞ MALLARA KATILMA REJİMİNDE EŞLER ARASI TAŞINMAZ ORTAKLIĞI VE TASFİYESİ
EŞLER ARASI TAŞINMAZ ORTAKLIĞINA GENEL BAKIŞ 393
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığı Kavramı, Bu Kurumun Ortaya Çıkış Nedeni ve Hukuka Uygun Olup Olmadığı Sorunu . 393
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığı Kavramı . 393
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Ortaya Çıkış Nedeni . 394
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığı Kurulmasının Hukuka Uygun Olup Olmadığı Sorunu . 398
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Yararları ve Sakıncaları . 400
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Yararları . 400
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Sakıncaları 402
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Kuruluşu 403
XVI. EŞLER ARASI TAŞINMAZ ORTAKLIĞINDA İÇ VE DIŞ İLİŞKİ 408
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığında İç İlişki ve Ortaklık Konusu Taşınmazın Eşya ve Mal Rejimi Hukuku Yönünden Durumu . 408
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığında İç İlişki . 408
Genel Olarak 408
Katılım Payı Koyma Yükümü . 408
Ortaklığın Yönetilmesi ve Kararların Alınması . 409
Eşler Arasındaki İç İlişkide Diğer Bazı Hususlar 410
Ortaklık Konusu Taşınmazların Eşya ve Mal Rejimi Hukuku Yönünden Durumu . 411
Ortaklık Konusu Taşınmazların Eşya Hukuku Yönünden Durumu 411
Ortaklık Konusu Taşınmazların Mal Rejimi Hukuku Yönünden Durumu . 412
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığında Dış İlişki 413
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Temsili . 413
Eşlerin Ortaklık Borçlarından Doğan Sorumluluğu . 414
XVII. EŞLER ARASI TAŞINMAZ ORTAKLIĞININ SONA ERMESİ VE TASFİYESİ . 415
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Sona Ermesi . 415
Genel Olarak 415
Boşanma 417
Ölüm 420
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Tasfiyesi . 423
Genel Olarak 423
Tasfiye Ortaklığında Ortak Sıfatıyla Eşlerin ve Ortaklık Mallarının Hukuki Durumu. 425
Tasfiyede Uygulanacak Olan Kurallar ve Eşlerin Tasfiye Konusunda Anlaşması 425
Tasfiyenin Gerçekleştirilmesi 427
Kazancın veya Zararın Paylaştırılması 431
Eşler Arası Ortaklığa Konu Olan Taşınmazın Eşlerden Birine Özgülenmesi 433
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Tasfiyesinden Elde Edilen Sonucun Mal Rejimi Yönünden Özgülenmesi 435
Genel Olarak 435
Eşlerden Her Birinin Ortaklık Payının Sadece Hak Sahibi Olan Eş Tarafından Karşılanmış Olması . 437
Eşlerden Birinin Diğerinin Ortaklık Payının Finansmanına Katkıda Bulunması . 437
Eşler Arası Taşınmaz Ortaklığının Mal Rejimi Yönünden Tasfiyesine Örnekler . 438
Eşit Ortaklık Payı Temelinde ve Eşit Finansman Yoluyla Kurulan Eşler Arası Ortaklık . 438
Eşit Ortaklık Payı Temelinde ve Eşit Olmayan Finansman Yoluyla Kurulan Eşler Arası Ortaklık 441
SONUÇ 447
KAYNAKÇA . 461
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 970,00 | 970,00 |
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 970,00 | 970,00 |
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 970,00 | 970,00 |
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 970,00 | 970,00 |
| Taksit Sayısı | Taksit tutarı | Genel Toplam |
|---|---|---|
| Tek Çekim | 970,00 | 970,00 |


