%3
Borçlar Hukuku Genel Hükümler Murat Doğan

Borçlar Hukuku Genel Hükümler


Basım Tarihi
2021-02
Sayfa Sayısı
360
Kapak Türü
Karton
Kağıt Türü
1.Hamur
Basım Yeri
Ankara
Stok Kodu
9789750266928
Boyut
16x24
Baskı
2



Prof. Dr. Murat DOĞAN

Doç. Dr. Gökhan ŞAHAN

 

Konu Başlıkları
- Borçlar Hukukunun Tanımı, Konusu ve Kaynakları
- Borçlar Hukukunun Temel Kavramları
- Borçların Kaynakları
- Haksız Fiilden Doğan Borçlar
- Tazminat ve Tazminatın Hesaplanması
- Sebepsiz Zenginleşmeden Doğan Borçlar
- İfa
- Alacaklının Temerrüdü
- Borca Aykırılık Hâlleri
- Borç İlişkisinin ve Borcun Sona Ermesi, Zamanaşımı
Borçların Üçüncü Kişilere Etkileri ve Borç İlişkilerinde Özel Durumlar

 

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
İkinci Baskıya Önsöz 7
Önsöz 9
Kısaltmalar 29
Giriş
§ 1. BORÇLAR HUKUKUNUN TANIMI, KONUSU VE KAYNAKLARI 31
I. Borçlar Hukukunun Tanımı ve Konusu 31
II. Borçlar Hukukunun Kaynakları 32
A. Asli Kaynaklar 32
B. Tali Kaynaklar 34
1. Örf ve Adet Hukuku 34
2. Hâkimin Yarattığı Hukuk 35
C. Yardımcı Kaynaklar 35
§ 2. BORÇLAR HUKUKUNA HÂKİM OLAN İLKELER 36
I. İrade Özerkliği 36
II. Nisbilik 40
III. Kusur Sorumluluğu 41
IV. Üçüncü Kişi Aleyhine Borç Doğurucu İşlem Yapılamaması 41
V. Dürüstlük Kuralı 42
VI. Sözleşmelerde Karşılıklılık 43
§ 3. BORÇLAR HUKUKUNUN DİĞER HUKUK DALLARIYLA İLİŞKİSİ 43
I. Anayasa Hukuku ile Borçlar Hukuku Arasındaki İlişki 43
II. Medeni Hukuk ile Borçlar Hukuku Arasındaki İlişki 44
III. Ticaret Hukuku ile Borçlar Hukuku Arasındaki İlişki 45
IV. İş Hukuku ile Borçlar Hukuku Arasındaki İlişki 46
Birinci Bölüm
BORÇLAR HUKUKUNUN
TEMEL KAVRAMLARI
§ 4. BORÇ VE BORÇ İLİŞKİSİ KAVRAMLARI 47
I. Genel Olarak 47
II. Dar Anlamda Borç – Dar Anlamda Borç İlişkisi (Borç) ve Geniş Anlamda Borç İlişkisi 47
III. BORÇ VE BORÇ İLİŞKİSİ ARASINDAKİ FARKLAR 48
A. Doğum Anları Bakımından Farklar 48
B. Muhtevaları Bakımından Farklar 48
C. Devredilebilmeleri Bakımından 48
D. Sona Erme Bakımından 49
IV. Borç İlişkisinin Unsurları 50
§ 5. BORÇ İLİŞKİSİNİN KONUSU OLARAK EDİM 51
I. Edim Kavramı 51
II. Edimin Unsurları 52
A. Alacaklı Lehine Maddi ve Manevi Yarar Sağlamalı 52
B. Belirli veya Belirlenebilir Olmalı 52
C. İmkânsız Olmamalı 53
D. Kanunun Emredici Hükümlerine, Ahlaka, Kamu Düzenine ve Kişilik Haklarına Aykırı Olmamalı 53
III. Edim Türleri 54
A. Verme Edimi – Yapma Edimi – Yapmama Edimi 54
1. Verme Edimi 54
2. Yapma Edimi 54
3. Yapmama Edimi 54
4. Ayırımın Hukukî Sonuçları 55
B. Şahsi Edim – Maddi Edim 55
1. Şahsi Edim 56
2. Maddî Edim 56
3. Ayırımın Hukukî Sonuçları 56
C. Bölünebilir Edimler – Bölünemez Edimler 57
1. Bölünebilir Edimler 57
2. Bölünemez Edimler 57
3. Ayırımın Hukukî Sonuçları 58
D. Ani Edim– Dönemli Edim –Sürekli Edim 58
1. Ani Edim 58
2. Dönemli Edim 58
3. Sürekli Edim 59
4. Ayırımın Hukukî Sonuçları 59
E. Cins Borcu – Parça Borcu 59
1. Çeşit Borcu (Cinsiyle Belirlenen Edim) 59
2. Parça Borcu (Ferdiyle Belirlenen Edim) 59
3. Sınırlı Çeşit Borcu 60
4. Çeşit Borcu – Parça Borcu Ayırımının Misli Eşya – Misli Olmayan Eşya Ayırımı ile İlişkisi 60
5. Ayırımın Hukukî Sonuçları 61
F. Başlangıçta Belirli Edim – Seçimle Belirlenen Edim (Seçimlik Borç) 62
1. Seçimlik Borç 62
2. Seçimlik Yetki 63
§ 6. BORÇ İLİŞKİSİNİN KAPSAMINDA YER ALAN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 64
I. Borç İlişkisinin Kapsamında Yer Alan Haklar 64
A. Alacak Hakkı 64
1. Genel Olarak 64
2. Alacak Hakkının Özellikleri 65
3. Alacak Hakkının Nisbîliğinin İstisnaları 66
a. Kuvvetlendirilmiş Alacak Hakları 66
b. Eşyaya Bağlı Borçlar 67
c. Üçüncü Kişi Yararına Sözleşme 67
B. Fer’i Haklar 68
C. Tali Haklar 69
1. Def’i Hakları 69
2. Yenilik Doğuran Haklar 70
a. Genel Olarak 70
b. Türleri 70
c. Özellikleri 71
II. Borç İlişkisinin Kapsamında Yer Alan Yükümlülükler 72
A. Edim Yükümlülükleri 72
1. Aslî Edim Yükümlülüğü 72
2. Yan Edim Yükümlülüğü 73
B. Yan Yükümlülükler 74
1. İfaya Yardımcı Yan Yükümlülükler 74
2. Koruyucu Yan Yükümlülükler 75
C. Tali Yükümlülükler 76
§ 7. BORÇ İLİŞKİSİNDEN DOĞAN SORUMLULUK VE SORUMLULUĞUN OLMADIĞI BORÇ İLİŞKİLERİ (EKSİK BORÇLAR) 77
I. Sorumluluk Kavramı 77
II. Sorumluluğun Türleri 77
A. Tazmin Yükümlülüğünün Kaynağına Göre Sorumluluk (“…Den” Sorumluluk) 77
1. Sözleşme Sorumluluğu (Akdi Sorumluluk) 78
2. Sözleşme Dışı Sorumluluk (Akit Dışı Sorumluluk) 78
B. Tazmin Yükümlülüğünün Yerine Getirileceği Değere Göre Sorumluluk
(“…İle” Sorumluluk) 78
1. Malvarlığı ile Sorumluluk 78
a. Sınırsız Malvarlığı Sorumluluğu 79
b. Sınırlı Malvarlığı Sorumluluğu 80
aa. Miktar İtibariyle Sınırlı Sorumluluk 80
bb. Konu İtibariyle Sınırlı Sorumluluk 80
2. Şahısvarlığı ile Sorumluluk 81
III. Sorumluluğun Olmadığı Borç İlişkileri (Eksik Borçlar) 81
A. Genel Olarak 81
B. Eksik Borçların Türleri 82
1. Doğuştan Eksik Borçlar 82
2. Geçici Eksik Borçlar 83
3. Sonradan Eksik Borçlar 83
§ 8. HUKUKİ İŞLEM KAVRAMI, UNSURLARI VE TÜRLERİ 84
I. Hukuki Olay, Hukuki Fiil ve Hukuki İşlem Kavramları 84
A. Hukuki Olay 84
B. Hukuki Fiiller 84
1. Hukuka Aykırı Fiiller 85
a. Borca Aykırı Davranışlar 85
b. Haksız Fiiller 85
2. Hukuka Uygun Fiiller 85
a. Duygu Açıklamaları (His Açıklamaları) 86
b. Düşünce Açıklamaları (Tasavvur/Bilgi Açıklamaları) 86
c. İrade Açıklamaları 87
aa. Hukukî İşlemler 87
bb. Hukukî İşlem Benzerleri 87
cc. Maddî Fiiller 87
II. Hukuki İşlemin Unsurları 88
A. Kurucu Unsurlar 88
1. İrade Açıklaması 88
a. Genel Olarak 88
b. İrade Açıklamasının Unsurları 88
c. İrade Açıklamasının Türleri 89
2. Hukukî Sonuç 90
3. Diğer Kurucu Unsurlar 91
B. Geçerlilik Unsurları 91
1. Tüm Hukukî İşlemler Bakımından Aranan Geçerlilik Şartları 91
a. Hukukî İşlemi Yapan Kişi Fiil Ehliyetine Sahip Olmalı 91
b. Hukukî İşlem Emredici Hukuk Kurallarına, Kamu Düzenine, Ahlaka ve Kişilik Haklarına Aykırı ve İmkânsız Olmamalı 92
c. Hukukî İşlem Muvazaalı Olmamalı 92
d. Hukukî İşlemi Oluşturan İrade Açıklamaları Sakatlanmamış Olmalı 92
2. Sadece Belirli Hukukî İşlemler Bakımından Aranan Geçerlilik Şartları 93
a. Şekle Bağlı İşlemlerde Şekil Şartına Uyulmuş Olmalı 93
b. Tasarruf İşlemini Yapanın Tasarruf Yetkisi Olmalı 93
c. Karşılıklı Borç Doğuran Sözleşmelerde Aşırı Yararlanma Olmamalı 93
d. Sebebe Bağlı Tasarruf İşlemlerinde Onun Dayandığı Borçlandırıcı İşlem Geçerli Olmalı 93
C. Tamamlayıcı Unsurlar (Etkinlik Unsurları) 94
III. Hukuki İşlemin Türleri 94
A. Hüküm Doğuracakları Zamana Göre Hukuki İşlemler 94
B. İvazlı Olup Olmamalarına Göre Hukuki İşlemler 95
C. Meydana Gelmesi İçin Gerekli İrade Açıklamasının Sayısına Göre Hukuki İşlemler 95
1. Tek Taraflı Hukukî İşlemler 95
2. İki Taraflı Hukukî İşlemler 96
3. Kararlar 96
D. Malvarlığına Yaptıkları Etkiye Göre Hukuki İşlemler 97
1. Borçlandırıcı İşlemler 97
2. Tasarruf İşlemleri 98
3. Kazandırıcı İşlemler 100
E. Sebebe Bağlı Olup Olmamalarına Göre Hukuki İşlemler 101
İkinci Bölüm
BORÇLARIN KAYNAKLARI
§ 9. SÖZLEŞMEDEN DOĞAN BORÇLAR 103
I. Sözleşme Kavramı 103
II. Sözleşme Çeşitleri 104
A. Genel Olarak 104
B. Tek Tarafa Borç Yükleyen – İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler Ayırımı 104
C. Şekle Tâbi Olan – Şekle Tâbi Olmayan Sözleşme Ayırımı 105
D. Tipik – Atipik Sözleşme Ayırımı 105
1. Genel Olarak 105
2. Atipik Sözleşmelerin Tasnifi 106
III. Sözleşmenin Kurulması 107
A. Karşılıklı İrade Beyanlarının Bulunması 107
1. Öneri (İcap–Teklif) 107
a. Öneri Kavramı, Şartları ve Bağlayıcı Olmayan Öneri 107
b. Önerinin Hüküm ve Sonuçları 108
c. Önerinin Geri Alınması 111
2. Kabul 111
3. Öneride Bulunanın ya da Muhatabın Ölmesi veya Fiil Ehliyetini Kaybetmesi 113
B. Karşılıklı İrade Beyanlarının Birbirine Uygun Olması 114
IV. Sözleşmenin Kurulduğu An 115
V. Sözleşmenin Hüküm ve Sonuçlarını Doğurmaya Başladığı An 116
VI. Sözleşmelerde Şekil 117
A. Genel Olarak 117
B. Şeklin Fayda ve Sakıncaları 119
1. Şeklin Faydaları 119
2. Şeklin Sakıncaları 119
C. Şekil Türleri 119
1. Kaynaklarına Göre Şeklin Türleri 119
a. Kanunî Şekil 120
b. İradî Şekil 120
2. Amaçlarına Göre Şeklin Türleri 120
a. Geçerlilik Şekli 120
b. İspat Şekli 121
3. Yapılış Tarzına Göre Şekil 121
a. Sözlü Şekil 121
b. Yazılı Şekil 121
aa. Adi Yazılı Şekil 122
aaa. Metin 122
bbb. İmza 123
bb. Nitelikli (Mevsuf) Yazılı Şekil 124
c. Resmî Şekil 125
d. Resmî Sicillere Tescil 126
e. İlan 126
D. Şekle Aykırılığın Sonuçları 127
VII. Sözleşmenin Yokluğu, Kesin Hükümsüzlüğü ve İptal Edilebilirliği 128
A. Yokluk 129
B. Kesin Hükümsüzlük (Butlan) 129
1. Genel Olarak 129
2. Tahvil 131
C. İptal Edilebilirlik 131
§ 10. İRADE İLE BEYAN ARASINDAKİ UYGUNSUZLUK 132
I. Uygunsuzluğun İstenerek Meydana Getirildiği Hâller 132
A. Muvazaa 133
1. Mutlak Muvazaa 133
2. Nisbî Muvazaa 134
3. Muvazaanın İspatı 136
a. Muvazaanın Taraflarca İspatı 136
b. Muvazaanın İlgili Üçüncü Kişilerce İspatı 137
4. Muvazaanın Mümkün Olmadığı Hâller 137
5. Muvazaanın Üçüncü Kişilere Karşı İleri Sürülemeyeceği Hâller 138
6. Muvazaanın Benzer Müesseselerle Karşılaştırılması 139
a. Muvazaa ile Kanuna Karşı Hilenin Karşılaştırılması 139
b. Muvazaa ile Nam–ı Müstearın Karşılaştırılması 140
c. Muvazaa ile İnançlı İşlemin Karşılaştırılması 140
B. Zihnî Kayıt 141
C. Lâtife Beyanı 142
II. Uygunsuzluğun İstenmeden Meydana Getirildiği Hâller (İrade Bozuklukları) 143
A. Yanılma (Hata) 143
B. Aldatma (Hile) 146
C. Korkutma (İkrah/Tehdit) 148
III. Aşırı Yararlanma (Gabin) 150
A. Genel Olarak 150
B. Aşırı Yararlanmanın Şartları 151
1. Objektif Şart 151
2. Sübjektif Şartlar 151
a. Sömürülen Tarafın Zayıf Durumu 151
aa. Zor Durumda Kalma (Müzayaka Hâli) 152
bb. Düşüncesizlik (Hiffet) 152
cc. Deneyimsizlik (Tecrübesizlik) 152
b. Sömürme Kastı 153
C. Aşırı Yararlanmanın Sonuçları 153
§ 11. GENEL İŞLEM ŞARTLARI 155
I. Kavram ve Tanım 155
II. Genel İşlem Şartlarının Denetimi 156
A. Yürürlük Denetimi 157
B. Yorum Denetimi 158
C. İçerik Denetimi 159
§ 12. AŞIRI İFA GÜÇLÜĞÜ 160
I. Kavram ve Tanım 160
II. Şartları 161
A. Sözleşme Kurulurken Mevcut Olan Şartlar Daha Sonra Değişmiş Olmalı 162
B. Değişiklik Öngörülememiş Olmalı 162
C. Edimler Arasındaki Denge Aşırı Derecede Bozulmuş Olmalı 162
D. Edim İfa Edilmemiş veya Çekince Konularak İfa Edilmiş Olmalı 162
E. Aşırı İfa Güçlüğüne Borçlu Kusuruyla Sebebiyet Vermemiş Olmalı 163
F. Uyarlamaya Engel Bir Kanun ya da Sözleşme Hükmü Bulunmamalı 163
§ 13. TEMSİL 164
I. Temsil Kavramı 164
II. Temsilin Çeşitleri 166
A. Doğrudan Temsil – Dolaylı Temsil 166
B. Kanunî Temsil – İradî Temsil 168
III. Temsil Yetkisi 168
IV. Temsil İlişkisinin Sona Ermesi 171
V. Yetkisiz Temsil 172
§ 14. TEK TARAFLI HUKUKÎ İŞLEMDEN DOĞAN BORÇLAR: İLAN YOLUYLA ÖDÜL SÖZÜ VERME 174
Üçüncü Bölüm
HAKSIZ FİİLDEN DOĞAN BORÇLAR
§ 15. HAKSIZ FİİL 177
I. Genel Olarak Akit Dışı Sorumluluk 177
II. Haksız Fiil Kavramı ve Türleri 177
III. Haksız Fiilden Doğan Sorumluluğun Şartları 178
A. Olumlu veya Olumsuz Bir Fiil Olmalı 178
B. Fiil Hukuka Aykırı Olmalı 179
1. Hukuk Aykırılık Kavramı 179
2. Hukuka Aykırılığın Şartları 180
3. İhlal Edilmeleri Hukuka Aykırılık Oluşturan Kurallar 181
4. Ahlaka Aykırı Davranışla Gerçekleşen Haksız Fiiller 181
5. Hukuka Uygunluk Sebepleri 183
a. Kanunun Verdiği Yetki 183
b. Zarar Görenin Rızası 184
c. Üstün Nitelikte Özel Yarar 186
d. Üstün Nitelikte Kamusal Yarar 186
e. Zarar Verenin Davranışının Haklı Savunma Niteliği Taşıması (Meşru Müdafaa) 187
aa. Genel Olarak 187
bb. Haklı Savunmanın Şartları 187
aaa. Kişinin Kendisine veya Üçüncü Bir Şahsa Karşı Bir Saldırı Olmalı 187
bbb. Saldırı Mal veya Şahısvarlığına Yönelik Olmalı 187
ccc. Saldırı Hâlen Devam Ediyor Olmalı 188
ddd. Saldırı Hukuka Aykırı Olmalı 188
eee. Savunma Saldırıda Bulunana Karşı Olmalı 188
fff. Saldırı Gerçek Olmalı 188
ggg. Savunma, Saldırıyı Bertaraf Edecek Ölçüde Olmalı 188
cc. Haklı Savunmaya Bağlanan Sonuçlar 189
f. Zorunluluk Hâli (Iztırar Hâli) 189
aa. Genel Olarak 189
bb. Zorunluluk Hâlinin Şartları 190
aaa. Kişinin Kendisine veya Üçüncü Bir Şahsa Yönelik Açık ya da Yakın Bir Zarar Tehlikesi Olmalı 190
bbb. Tehlike Malvarlığına veya Şahısvarlığına Yönelik Olmalı 190
ccc. Tehlikenin Kaynağı Olmayan Üçüncü Bir Kişiye Zarar Verilmiş Olmalı 191
ddd. Tehlikeden Kurtulabilmek İçin Üçüncü Kişinin Sadece Malvarlığı Değerlerine Zarar Verilmiş Olmalı 191
eee. Tehlikeden Kurtulabilmek İçin Üçüncü Kişinin Malvarlığına Zarar Verilmesi Kaçınılmaz Olmalı 191
fff. Üçüncü Kişiye Verilen Zarar Önlenmek İstenen Tehlike İle Orantılı Olmalı 192
cc. Zorunluluk Hâline Bağlanan Sonuçlar 192
g. Kişinin Hakkını Kendi Gücüyle Koruması 193
aa. Genel Olarak 193
bb. Hakkını Kendi Gücüyle Korumanın Şartları 194
aaa. Kişinin Kendisine Ait Bir Hakkın Korunması İçin Güç Kullanmış Olmalı 194
bbb. Yetkili Kamu Makamlarının Müdahalesi Zamanında Sağlanamayacak Olmalı 194
ccc. Güç Kullanılmadığı Takdirde Hakkının Kayba Uğraması ya da Kullanılmasının Önemli Ölçüde Zorlaşması Tehlikesi Olmalı 194
ddd. Hakkın Korunması Güç Kullanma Dışında Başka Bir Yolla Mümkün Olmamalı 195
eee. Hak Sahibinin Güç Kullanmak Suretiyle Vereceği Zarar İle Korunmak İstenen Hakkın Değeri Arasında Orantı Olmalı 195
cc. Hakkını Kendi Gücüyle Korumaya Bağlanan Sonuçlar 195
C. Fiil Kusurlu Olmalı 195
1. Genel Olarak 195
2. Kusuru Açıklayan Görüşler 196
a. Sübjektif Görüş 196
b. Objektif Görüş 196
3. Kusurun Unsurları 197
a. Sübjektif Unsur 197
b. Objektif Unsur 197
4. Kusurun Türleri 198
a. Kast 198
b. İhmal 198
5. Kusurun Sorumlulukta Rolü 200
D. Maddi veya Manevi Bir Zarar Meydana Gelmiş Olmalı 201
1. Genel Olarak 201
2. Zararın Türleri 202
a. Maddî Zarar 202
aa. Fiili Zarar 202
bb. Yoksun Kalınan Kâr 203
b. Manevî zarar 204
E. Zarar ile Fiil Arasında İlliyet Bağı (Sebep–Sonuç İlişkisi) Bulunmalı 205
1. Genel Olarak 205
2. Uygun İlliyet Bağı 205
3. Zararlı Sonucu Meydana Getirmeye Elverişli Birden Fazla Sebebin Bulunması 207
a. Ortak İlliyet 207
b. Yarışan İlliyet 207
c. Seçimlik İlliyet 208
d. Farazi İlliyet 208
4. İlliyet Bağını Kesen Sebepler 209
a. Genel Olarak 209
b. İlliyet Bağını Kesen Sebeplerin Türleri 209
aa. Mücbir Sebep 209
bb. Zarar Görenin Ağır Kusuru 210
cc. Üçüncü Kişinin Ağır Kusuru 211
§ 16. KUSURSUZ SORUMLULUK 211
I. Genel Olarak 211
II. Kusursuz Sorumluluk Türleri 212
A. Hakkaniyet Sorumluluğu 213
1. Genel Olarak 213
2. Hakkaniyet Sorumluğunun Şartları 213
a. Haksız Fiil Sorumluluğunun Kusur Dışındaki Şartları Gerçekleşmiş Olmalı 213
b. Ayırt Etme Gücü Bulunmayan Kişi Tarafından Verilmiş Bir Zarar Olmalı 214
c. Hakkaniyet Zararın Tazminini Gerektirmeli 214
B. Özen Sorumluluğu 215
1. Adam Çalıştıranın Sorumluluğu 216
a. Genel Olarak 216
b. Adam Çalıştıranın Sorumluluğunun Şartları 217
aa. Haksız Fiil Sorumluluğunun Kusur Dışındaki Şartları Gerçekleşmiş Olmalı 217
bb. Adam Çalıştıran ile Çalışan Arasında Özel Hukuktan Doğan Bir Çalıştırma İlişkisi Bulunmalı 217
cc. Zarar, Çalışanın Kendisine Verilen İşi Gördüğü Sırada Meydana Gelmiş Olmalı 218
dd. Adam Çalıştıran Kurtuluş Kanıtı Getirememiş Olmalı 219
c. Adam Çalıştıranın Sorumluluğuna Bağlanan Sonuçlar 220
2. Hayvan Bulunduranın Sorumluluğu 220
a. Genel Olarak 220
b. Hayvan Bulunduranın Sorumluluğunun Şartları 221
aa. Haksız Fiil Sorumluluğunun Kusur Dışındaki Şartları Gerçekleşmiş Olmalı 221
bb. Hayvan Bir Kimsenin Bakımında veya Yönetiminde Olmalı 221
cc. Zarar Bir Hayvan Tarafından Verilmiş Olmalı 221
dd. Hayvan Bulunduran Kurtuluş Kanıtı Getirememiş Olmalı 222
c. Hayvan Bulunduranın Sorumluluğuna Bağlanan Sonuçlar 223
aa. Tazminat Sorumluluğu 223
bb. Hayvan Bulunduranın Rücu Hakkı 223
cc. Taşınmaz Zilyedinin Zarar Veren Hayvanı Yakalama, Alıkoyma Hakkı ve Etkisiz Hâle Getirme Hakkı 223
3. Yapı Malikinin Sorumluluğu 224
a. Genel Olarak 224
b. Yapı Malikinin Sorumluluğunun Şartları 224
aa. Haksız Fiil Sorumluluğunun Kusur Dışındaki Şartları Gerçekleşmiş Olmalı 224
bb. Bir Bina veya Diğer Yapı Eseri Olmalı 225
cc. Zarar, Binadaki veya Diğer Yapı Eserindeki Yapım Bozukluğundan veya Bakım Eksikliğinden Meydana Gelmiş Olmalı 225
dd. Yapı Maliki İlliyet Bağının Kesildiğini İspatlayamamış Olmalı 226
c. Yapı Malikinin Sorumluluğuna Bağlanan Sonuçlar 227
aa. Tazminat Sorumluluğu 227
bb. Sorumlu Kişiler 227
cc. Yapı Malikinin Rücu Hakkı 228
dd. Malikin Zarar Tehlikesini Önleme Yükümlülüğü 228
C. Tehlike Sorumluluğu 228
1. Genel Olarak 228
2. Tehlike Sorumluluğunun Şartları 230
a. Haksız Fiil Sorumluluğunun Kusur Dışındaki Şartları Gerçekleşmiş Olmalı 230
b. Zararın, Önemli Ölçüde Tehlike Arz Eden Bir İşletmenin Faaliyetinden Doğmuş Olmalı 230
aa. Önemli Ölçüde Tehlike Arz Eden Bir İşletme 230
aaa. Genel Olarak 230
bbb. Önemli Ölçüde Tehlike Arz Eden Bir İşletme Sayılmanın Şartları 230
aaaa. İşletme Sıkça veya Ağır Zararlar Doğurmaya Elverişli Olmalı 230
bbbb. Uzman Bir Kişiden Beklenen Tüm Özenin Gösterilmesi Durumunda Bile Zararın Doğması Önlenemez Olmalı 231
ccc. Önemli Ölçüde Tehlike Arz Eden İşletme Karinesi 231
bb. Önemli Ölçüde Tehlike Arz Eden İşletmeye Ait Tipik Tehlike Gerçekleşmiş Olmalı 232
c. İlliyet Bağının Kesildiği İspatlanamamış Olmalı 232
3. Tehlike Sorumluluğuna Bağlanan Sonuçlar 233
a. Tazminat Sorumluluğu 233
b. Sorumlu Kişiler 233
c. İşletme Sahibi veya İşletenin Rücu Hakkı 233
d. Denkleştirme 234
Dördüncü Bölüm
TAZMİNAT VE TAZMİNATIN HESAPLANMASI
§ 17. MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT 235
I. Genel Olarak 235
II. Maddi Tazminat 235
A. Malvarlığı Zararlarında Maddi Tazminat 236
B. Şahısvarlığı Zararlarında Maddi Tazminat 237
C. Maddi Tazminatın Belirlenmesi 238
III. Manevî Tazminat 240
IV. Tazminat Miktarının Değiştirilmesi 241
V. Geçici Ödemeler 242
VI. Haksız Fiilde Müteselsil Sorumluluk 242
VII. Haksız Fiilde Zamanaşımı 242
VIII. Daimi Def’î Hakkı 243
IX. Tazminat Sorumluluğunda Sözleşme ve Haksız Fiil Sorumluluğunun Yarışması 243
X. Ceza Mahkemesi Kararının Hukuk Mahkemesine Etkisi 244
Beşinci Bölüm
SEBEPSİZ ZENGİNLEŞMEDEN DOĞAN BORÇLAR
§ 18. SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME 245
I. Genel Olarak 245
II. Sebepsiz Zenginleşmenin Şartları 245
A. Genel Olarak 245
B. Bir Kişinin Zenginleşmiş Olması 246
C. Zenginleşmenin Başka Bir Kişinin Malvarlığının veya Emeğinin Aleyhinde Gerçekleşmiş Olması 246
D. İlliyet Bağı 247
E. Zenginleşmenin Haklı Bir Sebebe Dayanmaması 247
III. Sebepsiz Zenginleşmenin Hüküm ve Sonuçları 248
A. Sebepsiz Zenginleşme Davası 248
1. Sebepsiz Zenginleşme Davasının Tarafları 248
2. Sebepsiz Zenginleşme Davasının Hukukî Niteliği 249
3. Sebepsiz Zenginleşme Davasının Açılamayacağı Durumlar 249
B. Sebepsiz Zenginleşenin İade Borcu ve Masrafları Talep Hakkı 250
C. Sebepsiz Zenginleşmede Zamanaşımı Süresi 252
Altıncı Bölüm
İFA
§ 19. İFA VE İFAYA İLİŞKİN KURALLAR 253
I. Genel Olarak 253
II. İfanın Konusu 253
A. Genel Olarak 253
B. Parça ve Çeşit Borçlarında İfa 253
C. Para ve Faiz Borçlarında İfa 254
III. İfa İkâmeleri 256
A. İfa Yerine Edim 257
B. İfa Amacıyla Edim 257
C. Seçimlik Yetki 257
IV. İfanın Tarafları 258
A. Genel Olarak 258
B. Üçüncü Kişinin Alacaklıya Halef Olması 259
V. Kısmi İfa 260
VI. Bölünemeyen Borcun İfası 261
VII. İfa Yeri 261
VIII. İfa Zamanı 263
IX. İki Taraf Borç Yükleyen Sözleşmelerde İfa 265
A. Genel Olarak 265
B. Ödemezlik Def’i 265
C. Karşı Tarafın İfa Güçsüzlüğü Sebebiyle İfadan Kaçınma 266
X. İfanın İspatı 266
XI. İfanın Hüküm ve Sonuçları 267
Yedinci Bölüm
ALACAKLININ TEMERRÜDÜ
§ 20. ALACAKLININ TEMERRÜDÜ 269
I. Kavram 269
II. Alacaklının Temerrüdünün Şartları 269
A. Edim, Borçlu Tarafından Usulüne Uygun Olarak Teklif Edilmiş Olmalı 270
B. Alacaklı İfa Teklifini Reddetmiş Olmalı 270
C. Alacaklının İfa Teklifini Reddetmesi Haklı Bir Sebebe Dayanmamalı 270
III. Alacaklının Temerrüdünün Sonuçları 271
A. Alacaklının Temerrüdünün Genel Sonuçları 271
B. Alacaklının Temerrüdünün Özel Sonuçları 272
1. Borçlunun Edim Konusunu Tevdi Hakkı 272
a. Tevdiin Şartları 273
b. Tevdiin Sonuçları 273
2. Borçlunun Borçlanılan Şeyi Satma Hakkı 274
3. Borçlunun Sözleşmeden Dönme Hakkı 275
Sekizinci Bölüm
BORCA AYKIRILIK HÂLLERİ
§ 21. BORCUN İFA EDİLMEMESİ 277
I. Kusurlu Sonraki İfa İmkânsızlığı 277
II. Borçlunun Temerrüdü 280
A. Kavram ve Tanım 280
B. Borçlunun Temerrüdünün Şartları 282
1. Edimin İfası Mümkün Olmalı 282
2. Borç Muaccel Olmalı 283
3. Borçlu İfada Bulunmamış Olmalı 283
4. Kural Olarak Alacaklı İhtarda Bulunmuş Olmalı 283
C. Borçlunun Temerrüdünün Sonuçları 286
1. Temerrüdün Genel Sonuçları 286
a. Alacaklının Aynen İfa ve Gecikme Tazminatını Talep Hakkı 287
b. Mütemerrit Borçlunun Beklenmeyen Hâlden (Kazadan) Sorumluluğu 288
2. Temerrüdün Özel Sonuçları 289
a. Para Borçlarında 289
b. İki Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmelerde 290
aa. Genel Olarak 290
bb. Seçimlik Haklar 290
aaa. Aynen İfadan Vazgeçip Müspet Zararın Tazminini Talep Hakkı 291
bbb. Sözleşmeden Dönme ve Menfî Zararın Tazminini Talep Hakkı 292
cc. Seçimlik Hakların Kullanılmasında Mehil Meselesi 293
III. Borcun Gereği Gibi İfa Edilmemesi (Kötü İfa) 295
IV. Borcun İfa Edilmemesinin Neticeleri 296
A. Genel Olarak 296
B. Sorumsuzluk Anlaşması 297
C. Aynen İfa Davası ve Cebri İcra 298
D. Tazminat Davası 299
V. Borçlunun Yardımcı Kişinin Fiili Sebebiyle Sorumluluğu 301
A. Kavram ve Tanım 301
B. Yardımcı Kişinin Fiilinden Sorumluluğun Şartları 302
1. Borçlu ile Zarar Gören Arasında Bir Borç İlişkisi Bulunmalı 302
2. Borç İlişkisinden Doğan Bir Borcun İfası ya da Hakkın Kullanılması Yardımcı Kişiye Bırakılmış Olmalı 302
3. Borcun İfasının ya da Hakkın Kullanılmasının Üçüncü Kişiye Bırakılması Borca Aykırılık Teşkil Etmemeli 302
4. Yardımcı Kişi Kendisine Bırakılan İşi Gördüğü Sırada Bir Zarara Sebebiyet Vermiş Olmalı 303
5. Borçlu, Borcu Bizzat İfa Etmesi Hâlinde de Sorumlu Tutulabilecek Olmalı 303
6. Borçlunun Yardımcı Kişinin Fiilinden Sorumluluğunu Kaldıran ya da Sınırlandıran Bir Anlaşma Bulunmamalı 304
C. Yardımcı Kişinin Fiilinden Sorumluluğun Hüküm ve Sonuçları 305
D. Yardımcı Kişinin Fiilinden Sorumluluk ile Adam Çalıştıranın Sorumluluğunun Karşılaştırılması (Türk Borçlar Kanununun 116. Maddesi ile 66. Maddesinin Mukayesesi) 305
Dokuzuncu Bölüm
BORÇ İLİŞKİSİNİN VE
BORCUN SONA ERMESİ, ZAMANAŞIMI
§ 22. BORÇ İLİŞKİSİNİN VE BORCUN SONA ERMESİ 307
I. Genel Olarak 307
II. Borç İlişkisini Sona Erdiren Sebepler 308
A. Genel Olarak 308
B. İkâle (Bozma Sözleşmesi) 308
C. Fesih 308
D. Sözleşmeden Dönme 309
E. İptal 309
F. Taraflardan Birinin Ölmesi, Ayırt Etme Gücünü Kaybetmesi, İflas Etmesi 310
G. Öngörülen Sürenin Dolması 310
H. Geri Alma (Azil) 310
III. Borcu Sona Erdiren Sebepler 310
A. Genel Olarak 310
B. İfa 311
C. İbra 311
D. Alacaklı ve Borçlu Sıfatlarının Birleşmesi 312
E. Kusursuz Sonraki İmkânsızlık 313
F. Yenileme 314
G. Takas 316
1. Genel Olarak 316
2. Takasın Şartları 316
a. Karşılıklı Borçluluk Olmalı 316
b. Karşılıklı Borçlar Aynı Türden Olmalı 317
c. Karşılıklı Borçlar Muaccel Olmalı 317
d. Takas Beyanı Yapılmış Olmalı 318
e. Takastan Feragat Edilmemiş Olmalı 318
3. Alacaklının Rızası ile Takas Edilebilen Alacaklar 319
4. Takasın Hüküm ve Sonuçları 319
§ 23. ZAMANAŞIMI 319
I. Genel Olarak 319
II. Zamanaşımı ve Hak Düşürücü Süre Ayırımı 320
III. Borcun Zamanaşımına Uğramasının Şartları 320
IV. Zamanaşımının Durması 322
V. Zamanaşımının Kesilmesi 323
VI. Zamanaşımının Hüküm ve Sonuçları 324
Onuncu Bölüm
BORÇLARIN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE ETKİLERİ VE
BORÇ İLİŞKİLERİNDE ÖZEL DURUMLAR
§ 24. BORÇLARIN ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE ETKİLERİ 327
I. Alacağın Devri 327
A. Genel Olarak 327
B. Alacağın Devrinin Şartları 328
C. Alacağın Devrinin Hukukî Niteliği 328
D. Alacağın Devrinin Yasak Olması 328
E. Alacağın Devrinin Hüküm ve Sonuçları 329
II. Borcun Üstlenilmesi 331
A. Genel Olarak 331
B. Borcun İç Üstlenilmesi 331
C. Borcun Dış Üstlenilmesi 332
D. Borcun Üstlenilmesinin Hüküm ve Sonuçları 332
III. Borca Katılma Sözleşmesi 333
IV. Sözleşmenin Devri ve Sözleşmeye Katılma 334
A. Sözleşmenin Devri 334
B. Sözleşmeye Katılma 334
V. Bir İşletmenin veya Mal Varlığının Devri 335
VI. İşletmelerin Birleşmesi ve Şekil Değiştirmesi 336
VII. Üçüncü Kişi Yararına (Lehine) Sözleşme 336
VIII. Üçüncü Kişinin Fiilini Üstlenme (Üçüncü Kişinin Fiilini Taahhüt) 338
§ 25. BORÇ İLİŞKİLERİNDE ÖZEL DURUMLAR 339
I. Müteselsil Borçluluk 339
A. Genel Olarak 339
B. Müteselsil Borçluluğun Hüküm ve Sonuçları 340
II. Müteselsil Alacaklılık 343
III. Koşula (Şarta) Bağlı Borçlar 344
A. Genel Olarak 344
B. Koşulun Çeşitleri 344
1. Geciktirici Koşul 344
2. Bozucu Koşul 345
3. Olumlu Koşul– Olumsuz Koşul 345
4. İradi Koşul – Tesadüfi Koşul 345
C. Koşulun Hüküm ve Sonuçları 345
IV. Ceza Koşulu (Cezai Şart) 346
A. Genel Olarak 346
B. Ceza Koşulunun Çeşitleri 347
1. Seçimlik Ceza Koşulu 347
2. İfaya Eklenen Ceza Koşulu 347
3. Dönme Cezası (İfa Yerine Ceza Koşulu) 347
C. Ceza Koşulunun Hüküm ve Sonuçları 348
V. Cayma Parası (Pişmanlık Akçesi) 349
VI. Bağlanma Parası (Pey Akçesi) 349
Kaynakça 350
Kavramlar Dizini 355

Yorum yaz
Bu kitaba henüz yorum yapılmamış.
Kapat