Çocuğa özgü adli alanı ifade eden çocuk adalet sisteminin temel fikir ve amacı; adalet mekanizması ile bir şekilde karşı karşıya gelen çocukların, özel durumlarına uygun muameleye tabii tutulmaları, her durumda yararlarının gözetilmesi, korunması ve adalet mekanizmasının yıpratıcı süreçlerinden en az zarar ile çıkmalarıdır. Modern ceza adalet sistemlerinde, bu amaçların tam olarak hayata geçirilebilmesi için sosyal hizmetlerden, psikolojiye, eğitim bilimlerinden tıp alanına kadar uzanan geniş bir bilimsel ve kurumsal yapıya ihtiyaç duyulmaktadır. Bu nedenlerle çocuklara özgü bir adalet yaklaşımı benimsenerek çocuklar için Çocuk Hakları Sözleşmesi kapsamında çocuklar için özel bir statü öngörülmektedir.
Çocuk adalet sisteminin temel ilkesi olan onarıcı adalet ilkesinin de önünde yer alan, suça sürüklenen çocuklar için önleyici ceza hukuku çalışmaları, çocuklara ceza hukuku bilinci kazandırarak çocukların suç işlemelerini önlemeyi veya asgari düzeye indirmeyi amaçlamaktadır. Çocuklara hangi eylemlerin suç olduğunu, hangi suçları işlediklerinde ne kadar ceza alacaklarını öğreterek çocuklarda ceza hukukuna ilişkin farkındalık yaratmak suretiyle çocukları suç işlemekten kendilerini alıkoymaları veya çekinmeleri sağlanmaya çalışılacaktır. Uygulamaya yönelik ceza hukukunun temel kavramları çocuklara öğretilerek hem çocukluk dönemlerinde hem de yetişkinlik dönemlerinde faydalanabilecekleri ceza hukuku bilinci oluşturulup, insan haklarına ve temel özgürlüklere saygının geliştirilmesi hedeflenmektedir.
Toplum içinde yaşayan farklı bakış açıları olan insanları ideolojiyle barış içinde yaşatamazsınız. Ancak hukuk güvenliğini sağlayan evrensel hukuk ilkeleri ile farklı köken, mezhep veya dinden olan insanları barış içinde birlikte yaşatabilirsiniz. Demokrasilerde birlikte yaşayabilme becerisi kendiliğinden ortaya çıkmaz. Demokratik bir hukuk devletinde birlikte yaşayabilmek için, insanların doğuştan sahip oldukları temel hak ve özgürlükler çocuklara öğretilmeli ve hayat boyu beslenerek geliştirilmelidir. Demokratik bir hukuk devletinde çocukların temel hak ve özgürlükleri öğrenmeleri ve içselleştirebilmeleri için en küçük yaşlardan itibaren eğitilmeleri gerekmektedir. Çocuklara, günlük yaşamda karşılaşabilecekleri ceza hukukunu ilgilendiren sorunların çözümüne katkı sağlayacak davranış biçimleri kazandıracak nitelikte, geleneksel usullerden farklı bir eğitim ile toplumsal barışın bozulmamasının temin edilmesi gerekmektedir.
Suç ve cezaların amacı çocukları cezalandırmak değil, suç olarak öngörülen fiillerin çocuklar tarafından gerçekleştirilmesinin önlenmesini sağlayarak çocukları eğitmektir.Suçları ve cezaları düzenleyen kanunlardan toplumun haberdar olması vazgeçilmez bir şarttır.Bununla beraber toplumu suçlar ve cezalar hakkında bilgilendirme görevi, siyasetçilerin, eğitimcilerin ve ceza hukukçularının olmalıdır.
Çocukların kendilerine yönelik işlenen suçlara, karşı çıkabilmeleri için haklarını ve özgürlüklerini bilmeleri gerekir. Kendi haklarını ve özgürlüklerini bilen çocuk başkalarının da hak ve özgürlüklerine de saygı duymayı öğrenir. Ceza hukuku bilincine sahip olan çocuklar, aile içerisinde, okulda ve yaşamın diğer alanlarında insan hakları ve hukuk güvenliği anlayışlarını geliştirerek, özgür, gelişmiş ve daha az suç işleyen bir toplum yaratabilirler. Ceza hukuku bilincine sahip olan insanların sayısının fazla olduğu ülkelerde daha az suç işlenmektedir. Çünkü demokrasi, hoşgörü, uzlaşma ve farklılıklara karşı saygı kültürü gelişmiştir. Ülkemizde de ceza hukuku bilincine sahip olan Cumhuriyet savcıları ve Hâkimler diğer meslek mensuplarına göre daha az suç işlemektedirler.
Ceza hukuku bilinci eğitimi, herkes için hukuk güvenliğine dayalı, gelişmiş ve özgür bir insan hakları anlayışı oluşturmaya yönelik bir süreçtir. Bu süreçte öncelikle hak kavramı, insan hakları, hukuk, ceza hukuku, ceza hukukunun temel ilkeleri, ceza usul hukuku, uluslararası çocuk hakları sözleşmeleri , Türk Ceza Kanunu’nda çocukların işledikleri suçlar , çocuklara yönelik işlenen suçlar ve bu suçların cezaları incelenecektir.
Türk Ceza Kanunu’na, Ceza Muhakemesi Kanunu’na ve Çocuk Hakları Sözleşmelerine egemen ilkeler incelenerek çocukların genel bir ceza hukuku bilincine sahip olmaları amaçlanmıştır. Ayrıca suça sürüklenen çocukların en çok işlediği 20 suç tipi belirlenip, genel olarak suçların unsurları belirtilerek örnekleri ile birlikte hangi eylemlerin hangi suçu oluşturduğu ve cezaları da belirtilmek suretiyle çocukların suç işlemelerinin önlenmesi sağlanmaya çalışılmıştır.
Çalışmanın temel amacı insan hakları konusunda farkındalık yaratmaktır. İnsan hakları, demokratik ve laik bir hukuk düzenini benimseyen insanların gelişmesi ve ceza hukuku bilinci açısından vazgeçilmezdir. Küreselleşme ile beraber ortaya çıkan, ekonomik ve kültürel sömürü düzeni, ırkçılık, terörizm, siyasete duyarsızlık, milletler veya aynı milletteki insanlar arasındaki gelir dağılımındaki uçurumlar, din ve mezhep savaşları veya siyasetin medyatik hale gelmesi gibi toplumsal ve siyasal gelişmeler, barış ve insan hakları için büyük tehlikeler ve zararlar oluşturmaktadır. Ceza hukuku bilinci eğitiminin temelinde insan hakları bulunmaktadır. Ceza hukuku bilinci insan hakları ve barışın gelişmesine hizmet eder. Çünkü suç toplumsal barışın bozulmasıdır. Ceza hukuku bilinci ile suç işlenmesinin önlenmesi amaçlandığından, toplumsal barışın bozulması önlenmiş olacaktır.
İçindekiler
Birinci Bölüm
Ceza Hukukunda Suça Sürüklenen Çocuk Kavramı
• 1. Ceza Adalet Sistemimizde Çocuk Kavramı • 21
• 2. Suça Sürüklenen Çocuk Kavramı • 22
• 3. Çocuklar İçin Önleyici Ceza Hukukunun Amacı • 24
%3505,00 TL489,85 TL
%3655,00 TL635,35 TL
