Edime Uygun İfa Kuralı ve Bu Kuralın İhlaline Bağlanan Hukuki Sonuçlar

Dr. Eyüp İPEK

Konu Başlıkları 

- Borç İlişkisinden Doğan Yükümlerin Tespiti Ve Tasnifi

- Edime Uygun İfa Kuralı Ve Bu Kuralın İstisnaları

- Edime Uygun İfa Kuralının İhlâline Bağlanan Hukukî Sonuçlar

-       İÇİNDEKİLER

-       ÖNSÖZ iii

-       İÇİNDEKİLER . v

-       KISALTMALAR xiii

-       GİRİŞ . 1

-       KONUNUN TAKDİMİ. 1

-       II.KONUNUN ÖNEMİ . 6

-       III.KONUNUN SINIRLANDIRILMASI . 10

-       BİRİNCİ BÖLÜM

-       BORÇ İLİŞKİSİNDEN DOĞAN YÜKÜMLERİN TESPİTİ VE TASNİFİ     

-       § 1. KAVRAMLAR ARASINDAKİ HUKUKÎ İRTİBAT . 13

-       BORÇ VE BORÇ İLİŞKİSİ KAVRAMLARI  14

-       II.BORÇ VE BORÇ İLİŞKİSİ ARASINDAKI FARKLAR. 16

-       Doğum Anları Bakımından Farklar 16

-       Kapsam Bakımından Farklar  17

-       Devredilebilme Bakımından Farklar  18

-       Sona Erme Bakımından Farklar . 19

-       § 2. BORÇ İLİŞKİSİNDEN DOĞAN YÜKÜMLERİN TESPİTİ VE

-       TASNİFİ  20

-       GENEL OLARAK. 20

-       II.EDİM YÜKÜMLERİ  23

-       Edim Kavramı  24

-       Edim Fiili ve Edim Sonucu Ayrımı  26

-       Edimin Unsur ve Şartları  29

-       1.Edim Hukuken Korunan Bir Menfaat Olmalıdır . 29

-       2.Edim Başlangıçta İmkânsız Olmamalıdır 31

-       3.Edim; Emredici Hukuk Kurallarına, Genel Ahlâka,

-       Kamu Düzenine ve Kişilik Haklarına Aykırı Olmamalıdır  35

-       4.Edim Belirli veya Belirlenebilir Olmalıdır 38

-       5.İvaz Miktarının Belirlenmesi  41

-       Edim Yükümlerinin Muhtevası  45

-       Vi

-       Edim Yükümüne İlişkin Sınıflandırmalar .48

-       1.Genel Olarak .48

-       2.Doğuş Sırasına Göre48

-       a.Birincil Edim Yükümleri.49

-       b.İkincil Edim Yükümleri 50

-       3.Hukukî İşlemin Tipini Belirleme Kıstasına Göre 51

-       a.Aslî Edim Yükümü . 52

-       Hukukî İşlemin Tipini Belirleme 53

-       İfa Davasının Temelini Oluşturma 55

-       b.Yan Edim Yükümü .56

-       Aslî Edim Yükümünden Farkları 58

-       Doğuş Kaynaklarına Göre Yan Edim Yükümleri60

-       i.Kanundan Doğan Yan Edim Yükümleri60

-       ii.Sözleşmeden Doğan Yan Edim Yükümü .61

-       iii.Dürüstlük Kuralından Doğan Yan Edim Yükümü 62

-       4.İfa Süresi Açısından Edim Yükümleri.63

-       a.Anî Edimler.63

-       b.Sürekli Edimler .65

-       c.Dönemli Edimler.66

-       III.YAN YÜKÜMLER.67

-       Yan Yüküm Kavramı .67

-       Yan Yükümlerin Tespitinde Dürüstlük Kuralının Rolü69

-       Yan Yükümlere İlişkin Sınıflandırmalar 71

-       1.Bağımlı Yan Yükümler – Bağımsız Yan Yükümler71

-       2.İfaya Yardımcı Yan Yükümler – Koruma Yükümleri.72

-       a.İfaya Yardımcı Yan Yükümler73

-       Hazırlama ve Sağlama Yükümü74

-       Borcun Konusunu Muhafaza Yükümü 75

-       Açıklama ve Aydınlatma Yükümü 75

-       İşbirliği Yükümü .76

-       b.Koruma Yükümleri .77

-       3.Yan Yüküm – Yan Edim Yükümü Farkları.81

-       Edim Yükümünden Bağımsız Borç İlişkileri .83

-       1.Genel Olarak .83

-       2.Farklı Görünüm Şekilleri.86

-       vii

-       a.Sözleşme Görüşmelerinden Doğan Borç İlişkileri  87

-       b.Sözleşmenin Müspet İhlâli 89

-       c.Sözleşme Sonrası Yükümler . 90

-       d.Üçüncü Kişiyi Koruyucu Etkili Sözleşme  90

-       İKİNCİ BÖLÜM

-       EDİME UYGUN İFA KURALI VE BU KURALIN İSTİSNALARI  

-       § 3. İFAYA İLİŞKİN HÜKÜMLERİN TÜRK BORÇLAR

-       KANUNU’NDAKİ YERİ VE UYGULAMA ALANI  93

-       § 4. İFA VE İFANIN HUKUKÎ NİTELİĞİ  94

-       İFA KAVRAMI. 94

-       II.ÖDEME KAVRAMI. 96

-       III.İFANIN HUKUKÎ NİTELİĞİ. 97

-       İfanin Hukukî Niteliğine İlişkin Görüşler  98

-       1.Sözleşme Görüşleri . 98

-       a.Klâsik Sözleşme Görüşü . 99

-       b.Real Sözleşme Görüşü 100

-       2.Borçlunun Tek Taraflı İfa İradesini Yeterli Sayan Görüşler .101

-       3.Maddî Fiil Görüşü .102

-       4.Sınırlı Sözleşme Görüşü104

-       a.Yapmama Borçları Açısından .105

-       b.Maddî Bir Fiilin İcrasına İlişkin Borçlar Açısından .105

-       c.Bir Tasarruf İşleminin Yapılmasını Gerektiren

-       Borçlar Açısından .106

-       İfa Anlaşması Açısından .107

-       Fiil Ehliyeti Açısından 109

-       Tasarruf Yetkisi Açısından .111

-       Görüşlerin Değerlendirilmesi ve Kanaatimiz .112

-       1.Sözleşme Görüşlerinin Değerlendirilmesi.113

-       2.Borçlunun Tek Tarafli İfa İradesini Yeterli Sayan

-       Görüşün Değerlendirilmesi . 114

-       3.Maddî Fiil Görüşünün Değerlendirilmesi .115

-       4.Sınırlı Sözleşme Görüşünün Değerlendirilmesi 115

-       Maddî Fiil Görüşü ile Sınırlı Sözleşme Görüşü

-       Arasındaki Benzerlik ve Farklılıklar.117

-       viii

-       1.Alacaklı ve Borçlu Arasında Aynı Konuda Birden Fazla

-       Borcun Mevcut Bulunması. 118

-       2.Alacaklının Yerine Getirilen Edimi İfa Olarak Kabul

-       Etmediğini Açıkça Beyan Etmesi . 120

-       Kanaatimiz .121

-       § 5. İFANIN KONUSU OLARAK EDİMİN BELİRLENMESİ 123

-       GENEL OLARAK.123

-       II.PARÇA BORCUNDA EDİMİN BELİRLENMESİ124

-       III.CİNS BORCUNDA EDİMİN BELİRLENMESİ126

-       IV.SEÇİMLİK BORÇLARDA EDİMİN BELİRLENMESİ .129

-       Seçimlik Borç Kavramı 129

-       Seçimlik Borcun Konusu 130

-       Seçim Hakkının Kullanılması.131

-       1.Seçim Hakkının Hukukî Niteliği .131

-       2.Seçim Hakkının Sahibi 133

-       3.Seçim Hakkının Kullanılma Şekli ve Zamanı .134

-       4.Seçim Hakkının Kullanılmasının Hukukî Sonuçları .135

-       Seçim Hakkının Kullanılmaması136

-       1.Seçim Hakkının Borçlu Tarafından Kullanılmaması 136

-       2.Seçim Hakkının Alacaklı Tarafından Kullanılmaması 138

-       3.Seçim Hakkının Üçüncü Kişi Tarafından Kullanılmaması .141

-       İmkânsızlığın Seçimlik Borçlara Etkisi 142

-       1.Başlangıçtaki İmkânsızlık Hâlinde143

-       2.Sonraki İmkânsızlık Hâlinde .144

-       a.Kusursuz Sonraki İmkânsızlık 144

-       b.Kusurlu Sonraki İmkânsızlık 146

-       Borçlunun Kusuruyla Meydana Gelen İmkânsızlık 146

-       Alacaklının Kusuruyla Meydana Gelen İmkânsızlık.147

-       3.Seçim Hakkının Kullanılmasından Sonraki İmkânsızlık.149

-       Seçimlik Borçların Benzer Müesseselerle Kıyaslanması 150

-       1.Cins Borcundan Farkı150

-       2.Şarta Bağlı Borçtan Farkı 152

-       3.Cezaî Şarttan Farkı 153

-       4.Alacaklı Lehine Seçimlik Haklardan Farkı .156

-       § 6. EDİME UYGUN İFA KURALI 157

-       ix

-       GENEL OLARAK.157

-       II.EDİME UYGUN İFA KAVRAMI159

-       III.İFANIN BÜTÜNLÜĞÜ KAVRAMI164

-       IV.BORÇLU VE ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN İFASI166

-       Genel Olarak 166

-       Borçlunun Şahsen İfa Yükümü Altında Olması .167

-       1.Şahsen İfa Yükümünün Sözleşmeyle Kararlaştırılması 167

-       2.Borçlunun Kişisel Özelliklerinin Ön Plana Çıktığı

-       Yapma Borçları. 167

-       3.Yapmama Borçları 168

-       Üçüncü Kişinin İfası.168

-       1.Borçlunun Bilgisi ve İsteği Dâhilinde Yapılan İfa 168

-       2.Borçlunun Bilgisi Dışında Yapılan İfa 169

-       3.Borçlunun Karşı Çıkmasına Rağmen Yapılan İfa .170

-       § 7. EDİME UYGUN İFANIN HÜKÜM VE SONUÇLARI .171

-       § 8. EDİME UYGUN İFA KURALININ İSTİSNALARI174

-       SEÇİMLİK YETKİ .175

-       Kavram.175

-       Seçimlik Yetkinin Türleri.176

-       1.İradî Seçimlik Yetki 176

-       2.Kanunî Seçimlik Yetki 176

-       Seçimlik Yetki Kullanılmasının Hukukî Sonuçları 177

-       1.Seçimlik Yetkinin Borçluya Tanınması Hâlinde.178

-       2.Seçimlik Yetkinin Alacaklıya Tanınması Hâlinde 179

-       Seçimlik Yetki ile Seçimlik Borç Arasındaki Farklar 183

-       II.İFA YERİNE GEÇEN EDİM184

-       Kavram.184

-       İfa Yerine Geçen Edim Anlaşmasının Hukukî Niteliği 186

-       İfa Yerine Geçen Edimin Benzer Müesseselerden Farkı 191

-       1.Seçimlik Yetkiden Farkı191

-       2.Edimi Değiştirme Sözleşmesinden Farkı 192

-       3.Borcun Yenilenmesinden Farkı.194

-       İfa Yerine Geçen Edimin Hukukî Sonuçları 196

-       III.İFA UĞRUNA EDİM .200

-       Kavram.200

-       x

-       İfa Uğruna Edimin Hukukî Niteliği 202

-       İfa Uğruna Edimin Benzer Müesseselerden Farkı 205

-       1.İfa Yerine Geçen Edimden Farkı.205

-       2.Borcun Yenilenmesinden Farkı .207

-       3.Alacağın Devrinden Farkı .208

-       4.Havaleden Farkı 210

-       5.Teminat Amacıyla İfadan Farkı.213

-       6.Kredi Kartından Farkı .215

-       7.Soyut Borç Tanımasından (İkrarından) Farkı219

-       İfa Uğruna Edimin Hukukî Sonuçları.221

-       1.İfa Uğruna Edimin Alacak Üzerindeki Etkisi221

-       a.Alacağa Başvurulması Bozucu Şarta Bağlanmıştır .222

-       b.Alacak İçin Zamanaşımı Kesilmiştir.224

-       c.Alacaklının Alacağı Talep Hakkı Vardır.224

-       d.Alacağın Sona Ermesine Yol Açmaktadır 225

-       2.Alacaklının İfa Uğruna Teslim Edilen Şeyi Paraya

-       Çevirme Yükümü226

-       3.İfa Uğruna Edimi Paraya Çevirme Masrafları.227

-       4.Alacaklının Artan Meblağı Borçluya İade Yükümü228

-       ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

-       EDİME UYGUN İFA KURALININ İHLÂLİNE BAĞLANAN HUKUKÎ SONUÇLAR   

-       § 9. TÜRK BORÇLAR KANUNUNDA DÜZENLENEN BORCA

-       AYKIRILIK HÂLLERİ .230

-       § 10. HİÇ İFA ETMEME HÂLLERİ 232

-       İFA İMKÂNSIZLIĞI 232

-       Genel Olarak 232

-       Borçlunun Sorumlu Olduğu İfa İmkânsızlığı .236

-       Borçlunun Sorumlu Olmadığı İfa İmkânsızlığı 237

-       Alacaklının Sorumlu Olduğu İfa İmkânsızlığı .238

-       II.ALACAKLININ HAKLI OLARAK İFAYI REDDETTİĞİ

-       HÂLLER .241

-       III.ALİUD İFA .242

-       Aliud Kavramı 242

-       Cins Borçlarında Aliud İfa242

-       xi

-       Parça Borçlarında Aliud İfa 245

-       Aliud İfa Hâlinde Uygulanacak Hükümler.248

-       § 11. BORÇLU TEMERRÜDÜ 250

-       § 12. GEREĞİ GİBİ İFA ETMEME (KÖTÜ İFA) .254

-       TERİM MESELESİ.254

-       Gereği Gibi İfa Etmeme .255

-       Kötü İfa 259

-       Sözleşmenin Müspet İhlâli .260

-       Kanaatimiz .263

-       II.AYIPLI İFA 266

-       Kavram.266

-       Cins Borçlarında .270

-       Parça Borçlarında .271

-       Aliud İfadan Farkı 271

-       Ayıplı İfaya İlişkin Hükümlerin Uygulama Alanı 274

-       III.EKSİK İFA278

-       Kavram.278

-       Ayıplı İfadan Farkı .281

-       1.Nitelik Yönünden Farklar281

-       2.Uygulanacak Hükümler Yönünden Farklar.285

-       IV.KISMÎ İFA287

-       Kavram.287

-       Alacaklının Kısmî İfayı Red Hakkı 291

-       Alacaklının Kısmî İfayı Kabul Yükümü.293

-       Faiz ve Masraflara İlişkin Özel Düzenleme .297

-       § 13. AYNEN İFA TALEBİ .301

-       § 14. AYNEN İFA TALEBİNİN ŞARTLARI303

-       İFA DAVASI.303

-       Verme Borçlarında .306

-       Yapma Borçlarında.308

-       Yapmama Borçlarında314

-       II.CEBRÎ İCRA.315

-       Verme Borçlarında .316

-       Yapma Borçlarında.318

-       xii

-       1.Borçlunun Şahsına Sıkı Sıkıya Bağlı Olmayan

-       Yapma Borçlarında . 318

-       2.Borçlunun Şahsına Sıkı Sıkıya Bağlı Yapma Borçlarında 320

-       3.İrade Beyanında Bulunma Borçlarında .322

-       Yapmama Borçlarında 324

-       GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ 326

-       KAYNAKÇA .333

-       ÖZGEÇMİŞ. 357