Milletlerarası Özel Hukukta Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması

MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUKTA TÜZEL KİŞİLİK PERDESİNİN KALDIRILMASI



Yrd. Doç. Dr. Emre ESEN



İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ ..................................................................................................................... v

İÇİNDEKİLER ......................................................................................................vii

KISALTMALAR LİSTESİ ...................................................................................... xi

GİRİŞ .......................................................................................................................1

BİRİNCİ BÖLÜM

TÜZEL KİŞİLİK PERDESİNİN KALDIRILMASI TEORİSİ

I. GENEL OLARAK..........................................................................................7

II. TERMİNOLOJİ...........................................................................................14

III. TÜZEL KİŞİLİK PERDESİNİN DÜZ, TERS VE ÇAPRAZ

KALDIRILMASI..........................................................................................16

A. Tüzel Kişilik Perdesinin Düz Kaldırılması .........................................16

B. Tüzel Kişilik Perdesinin Ters Kaldırılması.........................................17

C. Tüzel Kişilik Perdesinin Çapraz Kaldırılması ....................................17

I V. TÜZEL KİŞİLİK PERDESİNİN KALDIRILMASININ HUKUKÎ

TEMELİ ......................................................................................................18

A. Genel Olarak ........................................................................................19

B. Kötüye Kullanma Teorisi ....................................................................19

C. Normların Amaçları Teorisi ................................................................21

V. TÜZEL KİŞİLİK PERDESİNİN KALDIRILMASINA YOL AÇAN

BAŞLICA SEBEPLER ...............................................................................22

A. Özkaynak Yetersizliği .........................................................................22

1. Genel Olarak..................................................................................22

2. Çözüm Önerileri ...........................................................................23

B. Yabancı Yönetim..................................................................................29

C. Malvarlıklarının ve Alanların Birbirine Karışması ...........................33viii

1. Malvarlıklarının Birbirine Karışması ..........................................34

2. Alanların Birbirine Karışması......................................................38

VI. MUKAYESELİ HUKUKTAKİ DURUM ....................................................41

A. Anglo-Amerikan Hukuk Sistemi ........................................................41

1. Amerika Birleşik Devletleri ..........................................................41

2. İngiltere .........................................................................................45

B. Kıta Avrupası Hukuk Sistemi .............................................................47

1. Almanya ........................................................................................48

2. İsviçre.............................................................................................55

3. Fransa ............................................................................................58

4. Avusturya .......................................................................................59

5. İtalya ..............................................................................................60

İKİNCİ BÖLÜM

TÜZEL KİŞİLİK PERDESİNİN KALDIRILMASINDA

UYGULANACAK HUKUK

I. GENEL OLARAK .......................................................................................65

II. TÜZEL KİŞİLİK PERDESİNİN KALDIRILMASINA YOL AÇAN

TÜM HALLERİN TEK BİR BAĞLAMA KURALINA TÂBİ

KILINMA İMKÂNI ....................................................................................69

III. TÜZEL KİŞİLİK PERDESİNİN KALDIRILMASI KONUSUNDA

UYGULANACAK HUKUKUN TAYİNİ İÇİN ÖNERİLEN

BAĞLAMA KURALLARI ...........................................................................73

A. Tüzel Kişilik Statüsü ...........................................................................73

1. Genel Olarak..................................................................................73

2. Tüzel Kişilik Statüsünün Tayini ..................................................74

3. Perdenin Önündeki Tüzel Kişinin Statüsü .................................77

a. Genel Olarak .............................................................................77

b. Perdenin Önündeki Tüzel Kişinin Statüsünün Lehindeki

Argümanlar ...............................................................................80

c. Perdenin Önündeki Tüzel Kişinin Statüsünün

Aleyhindeki Argümanlar ..........................................................83

4. Perdenin Arkasındaki Tüzel Kişinin Statüsü ..............................87ix

B. Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılmasında Lex Forinin

Uygulanması .......................................................................................88

1. Genel Olarak .................................................................................88

2. Lex Forinin Lehindeki Argümanlar..............................................89

a. Kamu Düzeni Argümanı ..........................................................89

b. Moral Data Argümanı ..............................................................94

3. Lex Forinin Aleyhindeki Argümanlar ..........................................98

C. Alacaklı İle Perdenin Önündeki Tüzel Kişi

Arasındaki Hukukî İlişkinin Tâbi Olduğu Hukuk (Lex Causae) .....100

D. Alternatif Bağlanma ..........................................................................105

1. Genel Olarak ...............................................................................105

2. Alternatif Bağlanmanın Koşulları .............................................111

a. Maddî Hukuk Sonuçlarındaki Menfaat ................................113

b. Alternatif Bağlanmanın Elverişliliği ......................................114

I V. MUKAYESELİ KANUNLAR İHTİLÂFI HUKUKUNDAKİ DURUM ...........117

A. Anglo Amerikan Hukuk Sistemi .......................................................117

1. Amerika Birleşik Devletleri ........................................................117

2. İngiltere .......................................................................................119

B. Kıta Avrupası Hukuk Sistemi ...........................................................120

1. Almanya ......................................................................................120

2. İsviçre...........................................................................................129

3. Fransa ..........................................................................................132

4. Avusturya .....................................................................................133

5. İtalya ............................................................................................134

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

TÜRK HUKUKUNDA

TÜZEL KİŞİLİK PERDESİNİN KALDIRILMASI

VE

TÜZEL KİŞİLİK PERDESİNİN KALDIRILMASINDA

UYGULANACAK HUKUK

I. GENEL OLARAK......................................................................................139

II. MADDÎ HUKUK BAKIMINDAN .............................................................139x

A. 29.6.1956 Tarihli ve 6762 Sayılı TTK Dönemi .................................139

B. 13.1.2011 Tarihli ve 6102 Sayılı TTK Dönemi .................................149

III. KANUNLAR İHTİLÂFI HUKUKU BAKIMINDAN ................................156

SONUÇ ................................................................................................................165

YARARLANILAN KAYNAKLAR..........................................................................167