Mehmet Çelebi CAN
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER 11
KISALTMALAR. 17
GİRİŞ .19
BÖLÜM I
HAKİMİYET SÖZLEŞMESİNİN
KURUM OLARAK DÜZENLENMESİ
HAKİMİYET SÖZLEŞMESİ KURUMU 21
Genel Olarak 21
Hakimiyet Sözleşmesinin Önemi 32
Hakimiyet Sözleşmesinin Tarihçesi 35
Hakimiyet Sözleşmesinin Amacı. 37
Hakimiyet Sözleşmesinin Tanımı 39
Türk Hukukunda . 40
Alman Hukukunda 43
İsviçre Hukukunda 44
İngiliz Hukukunda. 47
HAKİMİYET SÖZLEŞMESİ KURUMUNUN ŞİRKET TÜZEL KİŞİLİĞİ
BAKIMINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ .48
Anonim Şirketin Tüzel Kişiliği . 48
Şirketin Tüzel Kişiliğinin Bulunmasının Anlamı. 48
Anonim Şirketlerin Organları 49
Organ Kavramı 50
Anonim Şirketin Zorunlu ve İhtiyari Organları 52
Zorunlu Organlar 53
(1) Genel Kurul 53
(2) Yönetim Kurulu . 55
İhtiyari Organlar. 57
12 İçindekiler
Organların Şirket İçindeki Görev ve Yetkileri . 60
Genel Kurul ve Yönetim Kurulu Arasındaki İlişkiye Hakim
Olan Teori. 61
Genel Kurul ve Yönetim Kurulunun Yetkileri 67
Genel Kurulun Yetkileri 67
(1) Esas Sözleşmenin Değiştirilmesi . 67
(2) Yönetim Kurulu Üyelerinin Seçimi ve Azli . 68
(3) Denetçinin Seçimi ile Görevden Alınması . 70
(4) Finansal Konular Hakkındaki Yetkileri. 71
(5) Şirketin Feshi. 71
(6) Önemli Miktarda Şirket Varlığının Toptan Satışı . 71
(7) Diğer Yetkiler 72
Yönetim Kurulunun Yetkileri 73
(1) Yönetim ve Temsil Yetkisi . 73
(2) Devredilemez ve Vazgeçilemez Yetkileri. 75
(i) Şirketin Üst Düzeyde Yönetimi ve Bunlarla İlgili
Talimatların Verilmesi 75
(ii) Şirket Yönetim Teşkilatının Belirlenmesi 76
(iii) Muhasebe, Finans Denetimi ve Şirketin
Yönetiminin Gerektirdiği Ölçüde Finansal
Planlama İçin Gerekli Düzenin Kurulması. 78
(iv) Personel Kararları. 79
(v) Üst Gözetim . 79
(vi) Şirket Defterlerinin Tutulması - Genel Kurul ile
İlgili Görevler 80
(vii) Borca Batıklık Durumunda Mahkemeye Bildirim . 80
(3) Diğer Yetkiler 81
Hakimiyet Sözlemesinin Organ Kavramı ile İlişkisi. 81
BÖLÜM II
HAKİMİYET SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI
GENEL OLARAK SÖZLEŞMENİN KURULMASI .89
Kuruluş Tarzına Göre Sözleşme Türleri 89
Yapılış Tarzına (Şekline) Göre Sözleşme Türleri . 91
İçindekiler 13
HAKİMİYET SÖZLEŞMESİNİN HUKUKİ NİTELİĞİ .92
III. HAKİMİYET SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ .98
Yazılı Şekil Şartı 98
Sözleşmenin Yönetim Kurulu Tarafından Karara Bağlanması 102
Genel Kurulun Onay Yetkisi . 102
Kanunda Açık Bir Hükmün Bulunmaması. 102
Genel Kurulun Yazılı Olmayan Yetkisi. 104
Genel Kurul Onayının Dış Etkisi 110
Toplantı Hazırlıkları 113
Genel Kurul Toplantı ve Karar Nisabı . 114
Genel Kurul Onayına Kadar İşlemin Akıbeti . 118
Genel Kurul Kararı 119
Tescil ve İlan . 119
Tescil ve İlan Edilmeyen Sözleşmenin Hukuki Akıbeti 120
HAKİMİYET SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI 121
Hakim İşletme 125
Bağlı Şirket . 129
HAKİMİYET SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMLERİ 132
Genel Olarak 132
Hakimiyet Sözleşmesinde Talimat Hakkı 133
Talimat Kavramı . 133
Talimat Hakkının Sahibi 135
Talimatın Muhatabı 135
Talimat Hakkının Kapsamı ve Sınırları 136
Harici Pay Sahiplerinin Korunması . 138
Alman Hukuku 138
Makul Denkleştirme (Angemessener Ausgleich) 138
Ayrılma Akçesi (Abfindung) 140
Türk Hukuku . 142
Hakimiyet Sözleşmesinde Tarafların Sorumlulukları 144
Alman Hukukunda 144
Genel Olarak . 144
Bağlı Şirkete Karşı Olan Sorumluluk 145
14 İçindekiler
Harici Pay Sahiplerine Karşı Sorumluluk. 146
Alacaklılara Karşı Sorumluluk . 148
Türk Hukukunda. 149
Bağlı Şirket Bakımından 150
Genel Olarak 150
Dava Hakkının Hukuki Dayanağı 152
Bağlı Şirket Harici Ortakları Bakımından 154
Bağlı Şirket Alacaklıları Bakımından. 156
Bağlı Şirket ve Yöneticilerinin Sorumluluğu 157
Bağlı Şirketin Hakim Teşebbüse Karşı Sorumluluğu. 157
Bağlı Şirket Yöneticilerinin Sorumluluğu 158
HAKİMİYET SÖZLEŞMESİNİN GÖRÜNÜM ŞEKİLLERİ.160
Hakimiyet Sözleşmesinin Türleri 160
Genel Olarak 160
Tipik Hakimiyet Sözleşmesi 160
Atipik Hakimiyet Sözleşmesi 162
Kısmi Hakimiyet Sözleşmesi . 162
Talimat Hakkının Tanınmaması 163
Gizli Hakimiyet Sözleşmeleri (Verdeckte Beherrschungsverträge) 164
Veto ve Onay Hakları Bakımından Yapılan Ayrım. 165
Pay Sahipleri Anlaşması Görünümünde Olanlar. 167
İşletme Birleşmesi Sözleşmesi . 167
İşbirliği Çerçeve Sözleşmesi . 167
Uluslararası Hakimiyet Sözleşmesi 168
Çok Aşamalı Bağlı İşletmelerde Hakimiyet Sözleşmeleri . 169
VII. HAKİMİYET SÖZLEŞMESİNİN DİĞER İŞLETME SÖZLEŞMELERİNDEN
AYIRT EDİLMESİ.170
Genel Olarak 170
Karın Devri Sözleşmesi. 171
Diğer İşletme Sözleşmeleri 172
Kar Ortaklığı Sözleşmesi. 173
Karın Kısmen Devri Sözleşmesi 174
İşletme Kirası Sözleşmesi . 175
İşletmenin Geçici Devri Sözleşmesi 175
İşletme Yönetimi Sözleşmesi 175
İçindekiler 15
BÖLÜM III
HAKİMİYET SÖZLEŞMESİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ
VE SONA ERMESİ
HAKİMİYET SÖZLEŞMESİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ. 177
Genel Olarak 177
Sözleşme Değişikliği Kavramı . 179
Özel Sözleşme Değişiklikleri. 181
Sözleşmenin Taraflarının Değiştirilmesi . 181
Sözleşmeye Yeni Bir Kişinin İştiraki 182
Sözleşme Süresinin Değiştirilmesi 183
Sözleşme Süresinin Kısaltılması 183
Sözleşme Süresinin Uzatılması . 184
Sözleşme Değişikliği Sayılamayacak Durumlar. 185
Sözleşmenin Feshi 185
Fiili Sözleşme Değişikliği . 186
Külli Halefiyet 187
Değişiklikte Takip Edilecek Usul . 187
Yazılı Şekil Şartı. 187
Değişikliğin Yönetim Kurulu Tarafından Karara Bağlanması 189
Genel Kurulun Onay Yetkisi 190
Genel Olarak . 190
Genel Kurul Toplantı ve Karar Nisabı 194
Onaya Kadar Değişiklik İşleminin Akıbeti 195
Harici Pay Sahiplerinin Korunması 195
Alman Hukuku 195
Türk Hukuku Bakımından. 197
Değişikliğin Tescili ve İlanı 197
HAKİMİYET SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 198
Kanunda Hüküm Bulunmaması 198
Sözleşmenin Karşılıklı İrade İle Sona Erdirilmesi 199
Bozma Sözleşmesi (İkale/Aufhebungsvertrag). 199
Bozma Sözleşmesi Kavramı. 199
Hakimiyet Sözleşmesinin Bozma Sözleşmesiyle Sona
Erdirilmesi. 201
16 İçindekiler
Sözleşmeyi Yapmaya Yetkili Organ. 201
Sözleşmenin Şekli . 203
Sözleşmenin Sona Erdiği Zaman. 204
Sözleşmenin Tescil ve İlanı . 204
Sözleşmenin Feshi . 204
Genel Olarak 204
Sözleşmenin Haklı Sebeple Feshi . 205
Sürekli Sözleşmelerin Haklı Sebeple Feshi . 206
Hakimiyet Sözleşmesinin Haklı Sebeple Feshinin Mümkün
Olduğu 208
Haklı Sebep 212
Fesihte Takip Edilecek Usul 214
Sözleşmenin Olağan Feshi 215
III. YAPISAL DEĞİŞİKLİKLER .217
Genel Olarak 217
Birleşme İşleminin Hakimiyet Sözleşmesine Etkisi 217
Birleşme Kavramı . 217
Birleşme İşleminin Hakimiyet Sözleşmesine Etkisi. 219
Tür Değiştirme İşleminin Hakimiyet Sözleşmesine Etkisi. 219
Tür Değiştirme Kavramı . 219
Tür Değiştirmenin Hakimiyet Sözleşmesine Etkisi . 220
SONUÇ.221
EK-1: Beherrschungsvertrag .227
EK-2: Hakimiyet Sözleşmesi239
KAYNAKÇA 249
