Katılımcı Anayasa Yapımının Demokratik Temelleri

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ 5

İÇİNDEKİLER 9

GİRİŞ 13

BİRİNCİ BÖLÜM

KARŞILAŞTIRMALI ANAYASA HUKUKUNDA

ANAYASA YAPIM YÖNTEMLERİ VE

KATILIMCI ANAYASA YAPIMI

I. KAVRAMSAL ÇERÇEVE: ANAYASA YAPMA FAALİYETİ 21

A. Klasik Anayasacılık Açısından Anayasa Yapımı 21

B. Modern Anayasacılık Açısından Anayasa Yapımı 24

II. GELENEKSEL ANAYASA YAPIM YÖNTEMLERİ 31

A. Monokratik Kabul Usulü 32

1. Hibe Yöntemi 32

2. Sözleşme Yöntemi 33

B. Demokratik Kabul Usulü 35

1. Kurucu Meclis Yöntemi 35

2. ABD Anayasa Yapım Örneği 40

3. Latin Amerika’da Anayasa Yapımı 43

III. KATILIMCI ANAYASA YAPIM YÖNTEMİ 50

A. Ön Sorun: Anayasa Yapmanın Nedenleri Üzerine 51

B. Modern Anayasa Yapım Yöntemlerinin Tipolojisi 54

C. Anayasa Yapımında Katılımcı Demokrasinin Bir Arkeolojisi 58

1. Demokrasi Teorisine Giriş 61

a. Demokrasinin Kökenindeki Müzakerecilik 61

b. Müzakereci Demokrasi (Deliberative Democracy) ve Ahlaki Temeller 64

c. Ahlaki Temellerin Meşruluk Problemi 70

d. Müzakereci Demokrasi Hangi Amacı ve Kurucu Hedefi 76

2. Anayasa Yapımında Doğrudan Demokrasi 81

a. Doğrudan Demokrasinin Anlamı 81

b. Doğrudan Demokrasinin Ontolojisi ve Çıkarımlar 84

c. Yarı-Doğrudan Demokrasi: Anlam ve Araçlar 96

aa. Yarı-Doğrudan Demokrasi 96

bb. Referandum 98

aaa. Referandum Kavramı 98

bbb. Referandumun Tipolojisi 100

ccc. Referandumun Fonksiyonel Değeri 108

3. Anayasa Yapımında Demokratik Teori: Demokratik Katılım Üzerine 117

4. Katılımcı Anayasa Yapımında Güney Afrika Örneği 124

a. Başlangıç 125

b. Sonuç ve Analiz 128

IV. DEĞERLENDİRME: ANAYASA YAPIMININ KAPSAMA ALANI VE YÖNTEMİ ÜZERİNE 137

İKİNCİ BÖLÜM

TÜRKİYE’NİN ANAYASA YAPIM

BİRİKİMİ VE ÖNERİLER:

YÖNTEMDEN MUHTEVAYA BİR ANALİZ

I. TÜRKİYE’NİN ANAYASACILIK BİRİKİMİ: 1961 VE 1982 ANAYASASI ÖRNEKLERİ 152

A. 1961 Anayasası 153

B. 1982 Anayasası 157

II. ANAYASA YAPIMI AÇISINDAN 2017 ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ VE DEMOKRATİKLİK SORUNU 160

A. Anayasa Değişikliğinin Yöntemi 161

B. Anayasa Değişikliğinin Muhtevası 170

III. TÜRK ANAYASACILIĞI İÇİN YÖNTEMDEN MUHTEVAYA BİR ANALİZ VE ÖNERİLER 181

A. Türkiye İçin Yeni Anayasanın Anlamı 181

B. Yeni Anayasa İçin Yapısal Şartlar 185

1. İktidar Dağılımı 185

2. Hukuk Devleti 189

3. Demokratik Devlet 197

4. Laiklik 199

C. “Bölünmüş Toplum” Olarak Türkiye ve “Ortaklık Anayasası” Önerisi 204

1. “Bölünmüş Toplum” Kavramı ve Türkiye’ye Yönelik Gözlemler 204

2. “Ortaklık Demokrasisi” ve Türkiye İçin “Ortaklık Anayasası” Önerisi 210

a. Ortaklık Demokrasisi 210

b. “Ortaklık Anayasası” Önerisi 213

GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ 231

KAYNAKÇA 243